1. Igandea • 2012ko urtarrilaren 8a
08 Homosexualitatea
Lesbianak
‘sendatzeko’
klinikak
Ekuadorren, emakumeen eskubideen aldeko taldeek nazioarteko kanpaina bat
abiatu nahi dute droga menpekotasuna tratatzeko ehundik gora klinika pribaturen
kontra, lesbiana gazteen aurka tratu txar psikiko eta fisiko ugari erabiltzen
dituztelakoan. Nazioarteko epaitegi feminista batek Ekuadorko Estatua ez ezik
nesken senideak ere salatu ditu, jarrera lesbofobikoak sustatu eta laguntzeagatik.
Alberto Barandiaran Quito derrigortu zuten. Hiru egun tan. 1997an, sexu bazterkeriaren elkarteak lan handia egin du
eman behar izan zituen horrela aurkako hainbat taldek zigor ko- azken urteotan egoeraren berri
esbiana zela aitortzea jantzita, klinikako terapeutek ha- dearen aldaketa eskatu zuten, or- emateko eta arazoaren atzean
L
erabaki zuenean, Susa- ren erreakzioak zaintzen zituzten duan homosexualitatea lau eta dagoen gizarte ikuspegiaren
nak bost urte zerama- bitartean. «Esertzera behartzen zortzi urte bitarteko espetxeare- aurka borrokatzeko. Testigan-
tzan Quiton bizitzen ninduten, eta bitartean niri begi- kin zigortzen zelako oraindik. Zi- tzak jaso ditu, informazioa bildu,
(Ekuador). Ez zuen ra geratzen ziren denbora guz- gor legala hurrengo urtean ken- salaketak jarri, administrazioa-
herrira itzuli nahi: hiriburuan tian, ikusteko zer-nolako erreak- tzea lortu zuten, baina Ekuador- rekin negoziatu.
bikotekidea zeukan, eta ez zuten zioak izaten nituen, deseroso nen- ko giza eskubideen aldeko taldeek Hainbat lekukotasunetan
ondo hartuko; hainbeste baze- goen edo ez. Umiliagarria izan azpimarratzen dute lege aldetik antzeman daitekeenez, kasu
kien. Baina ez zuen inoiz pentsa- zen: ni hor, eserita, eta nire aurre- aurreratu bai, aurreratu dela, bai- gehienak barnealdeko herrieta-
tu senideen erreakzioa hain bor- an, berriz, aspaldiko partez ema- na soziologikoki oraindik lan han- ko neska eta emakumeak dira.
titza izango zenik bere sexu kume batekin egon gabe zeuden dia egin behar dela. Auzitegi Kasuistika ere antzekoa da beti:
izaera jakinarazi zienean. Ia ero- gizonak; begiekin jan egiten nin- Konstituzionalak homosexuali- senideek parte hartze zuzena
tzat hartu zuten, eta droga men- duten». tatea despenalizatzeko erabili zi- izan ohi dute gaixoa kliniketara
pekotasuna dutenentzako klini- Terapeutek klinikan zegoen tuen argudioen artean arakatzea bidaltzeko, batzuetan bortxaz,
ka batean sartu zuten. 2001. beste kide bat animatu zuten eta administrazioaren konplizita-
‘‘
urtearen hasiera zen. Sartu eta Susanarengana hurbiltzeko. tea ere nabaria da, klinika gehie-
berehala, biluzarazi eta dena «Larrua jotzeko proposamena nek hitzarmena dutelako Osasun
kendu zioten, eta alkoholikoen- egin zidan; esan zidan horrela Departamentuarekin, hain
tzat erabiltzen zuten terapia bera ikasiko nuela zer den sarketa, Erabili egiten zaituzte. zuzen ere droga menpekotasuna
ezarri nahi izan zioten. Klinikan berarekin egoten banintzen Oldarkorra bazara, dutenak artatzeko. «Senideek
egon zen lau hilabeteetan, Susa- orduan gizonak gustuko izango lasai tratatzen zaituzte, amarrua erabiltzen dute, eta,
nak tratu txarrak, bortizkeria nituela». eta lasaia bazara, gogor» batzuetan, neskak bahituta joa-
psikiko eta fisikoak, eta umilazio Lau hilabeteren buruan, klini- SUSANA ten dira», salatu du Corderok.
ugari jaso zituen. Pairatutakoa katik atera zen. Beldurrez, nora Biktima «Eta lege urraketa horiek Polizia-
salatzeko auzitara jo zuenean, ezean. «Gaizki portatu den neska- «Hiesa neukala ren eta kliniken konplizitateare-
ustezko osasun profesionalen tila bat bezala sentitu nintzen». sinetsarazi nahi izan kin egiten dira».
amarruak azpimarratu zituen. zidaten; gero, aita
«Erabili egiten zaituzte. Oldarko- Ehun klinika baino homosexuala zela» Emakumeen aldeko
rra baldin bazara, lasai-lasai tra- gehiago MARIA AUXILIADORA
epaitegiak
tatzen zaituzte, eta lasaia baldin Susanaren kasua ez da bakana. Biktima Susanaren testigantza jasota da-
bazara, berriz, gogor. Nirekin Ekuadorren, gaur egun, droga go Ekuadorko hainbat elkartek
«Jarrera arazo larriak
oihuka aritu ziren une oro». menpekotasuna sendatzeko ehu- 2005ean prestatu zuten salaketa
nituela esan zidaten,
Hasieran, eustea erabaki zuen, netik gora klinika pribatutan les- txosten batean. Urte hartan,
eta bikotekidearekiko
baina gehiago ezin zuela erabaki bianismoa tratatu egiten dutela Emakumeen Eskubide Ekonomi-
menpekotasuna nuela»
zuenean laguntza eskatu zion salatu dute sexu askatasunaren ko, Sozial eta Kulturalen aldeko
ALEXANDRA
adiskide bati, handik hanka egi- aldeko taldeek. Klinika horietan, Biktima Epaitegia eratu zuten hainbat
ten lagun ziezaion. Baina klinika- senideei esplikatzen diete homo- erakundek, eta Liman (Peru)
koek neskaren asmoak asmatu zi- sexualitatea «zaindu daitekeen besterik ez dago: patologiatzat egindako topaketetan, hainbat
tuzten, eta terapia gogorragoa gaixotasun bat» dela, eta mota hartzen da. auzi jorratu zituzten. Tradizio fe-
jartzea erabaki zuten. Zigor han- guztietako taktikak erabiltzen «Batzuk oraindik XVIII. men- ministari jarraikiz, helburua zen
diagoak. Hankak kateekin lotu dituzte. Besteak beste, terapia deko irizpideekin ari dira», dio emakumeen eskubideen aurkako
zizkioten. «Kate hauek kendu psikologiko gogorra eta bortizke- Tatiana Corderok, Quitoko salaketei erreparatu eta epai he-
egin daitezke, baina zure buruko ria fisiko muturrekoa. Taller Comunicacion Mujer ema- rrikoiak, sinbolikoak izanda ere
kateez libratu beharra daukazu», Gaia ez da berria. Errealitatea kume taldeko zuzendariak. zorrotzak eta zuzenak ematea.
esaten zioten. duela gutxi atera da argira, baina «Orduan, emakumeak biltegie- Han entzundako beste testigan-
Behin, desintoxikazio klinika gay eta lesbianen aldeko borroka tan giltzapetu egiten zituzten, tzetako bat Maria Auxiliadorare-
berean zegoen prostituta baten legalak hamabost urte egin ditu haien jarrerak zuzentzeko». na izan zen. Izen guztiak faltsuak
soineko estu deigarria jartzera Hego Amerikako herrialde horre- Taller Comunicacion Mujer dira, noski. Senideek Guayaquil- Emakumeek tratu umiliagarriak jasaten dituztel