2. Η αρχιτεκτονική της Χίου παρουσιάζει μεγάλες ιδιαιτερότητες, λόγω των
ανατολικών (από τους Τούρκους) και δυτικών (από τους Βενετσιάνους και Γενουάτες)
επιδράσεων που δέχτηκε το νησί ύστερα από την κατάκτηση του. Έντονο είναι και το
στοιχείο της βυζαντινής αρχιτεκτονικής
Κάθε χωριό της Χίου παρουσιάζει ιδιαιτερότητες στην αρχιτεκτονική του. Τα
υλικά που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως η Θυμιανούσικη πέτραΘυμιανούσικη πέτρα, που χτίζονται
συνήθως τα σπίτια, το μάρμαρομάρμαρο, η πέτρα των Ερυθρώνπέτρα των Ερυθρών και η Μεστούσικη πέτραΜεστούσικη πέτρα
(πέτρα από τα Μεστά).
Θυμιανούσικη πέτρα Μεστούσικη πέτρα
3. Κάνοντας βόλτα σε κάποιο χωριό ο επισκέπτης παρατηρεί την ιδιαίτερη
τεχνοτροπία που είναι φτιαγμένες οι πόρτες, τα παράθυρα, τα κουφώματα, τα
σφαλίσματα των θυρών, οι οροφές, οι κλίμακες, τα αίθρια, τα κλιμακοστάσια, οι
πέτρινες υδρορροές, η διακόσμηση των εξωτερικών τοίχων (με γεωμετρικά σχέδια),
τα βοτσαλωτά δάπεδα (κυρίως στα προαύλια των ναών ή των σχολείων), οι αυλές,
τα αρχοντικά, οι πύργοι, κ.α..
Βοτσαλωτό δάπεδο Αρχοντικό του Κάμπου
4. Τα ΜεστάΜεστά είναι το «Μαστιχοχώρι» που διατηρείται καλύτερα απ’ όλα.
Είναι μεσαιωνικό χωριό, κι ένα από τα πιο ωραία καστροχώρια του νησιού.
Χτίστηκε στη βυζαντινή εποχή, σε σχήμα πενταγώνου. Διαθέτει πετρόχτιστα
εσωτερικά δρομάκια με πολλές διακλαδώσεις. Το ιδιαίτερο στοιχείο του χωριού
είναι η αρχιτεκτονική του, καθώς τα σπίτια είναι χτισμένα πολύ κοντά το ένα στο
άλλο, ενώ επικοινωνούν μεταξύ τους με πολύ στενά, σκεπαστά δρομάκια, τους
«θόλους».
5. Ο ΚάμποςΚάμπος της Χίου είναι γνωστός για τα μοσχομυριστά εσπεριδοειδή του,
αλλά και για τα παλιά αρχοντικά του σπίτια με τις μεγάλες αψιδωτές πόρτες και τις
βοτσαλωτές τους αυλές. Βασικό χαρακτηριστικό των σπιτιών του Κάμπου είναι οι αρκετά
ψηλοί τοίχοι φτιαγμένοι από πέτρα των Θυμιανών. Πίσω από τους τοίχους υπάρχουν
μεγάλες αυλές, ζωγραφιστά ταβάνια, στοές από μαρμάρινα κολωνάκια, μεγάλα
αρχοντικά σπίτια, μπαλκόνια φτιαγμένα με μικρές αψίδες και τεράστιες αυλόπορτες,
σοκάκια που καλύπτονται με δέντρα, πηγάδια και κήποι με ποικιλία λουλουδιών. Τα
αρχοντικά είναι διώροφα ή ακόμα και τριώροφα, ώστε να εξασφαλίζουν καλύτερη θέα
αλλά και να δίνουν στους ιδιοκτήτες τους τη δυνατότητα να ελέγχουν τα κτήματα.
6.
7. Το ΠυργίΠυργί είναι χωριό της νότιας Χίου. Εκεί υπάρχουν τριώροφα «ζωγραφιστά»
σπίτια. Οι ζωγραφιές αυτές (σε άσπρο-μαύρο) ονομάζονται ξυστά, αποτελούνται από
γεωμετρικά σχήματα και αντλούν τα θέματά τους από τη φύση. H πρόσοψη καλύπτεται
με ασβεστοκονίαμα, όπου περιέχει μαύρη άμμο, ασβεστώνεται και μετά πάνω στον
τοίχο χαράζονται οριζόντιες γραμμές με γεωμετρικά διακοσμητικά θέματα. Στη συνέχεια
ξύνονται όσα τμήματα απαιτούνται (γίνονται μαύρα), ενώ τα υπόλοιπα παραμένουν
λευκά. Μ’ αυτό τον τρόπο δημιουργούνται διακοσμητικές συνθέσεις μοναδικές και με
ποικιλία μορφών.
8.
9. Αξιοσημείωτα μνημεία ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής είναι το μεσαιωνικό
πετρόχτιστο χωριό ΑνάβατοςΑνάβατος, το οποίο αποτελεί φυσικό οχυρό. Χαρακτηρίζεται από
πολλούς κι ως ο Μυστράς του Αιγαίου.
10. Σε όλο το νησί, σε παραθαλάσσιες περιοχές, υπάρχουν διάσπαρτες βίγλες-βίγλες-
παρατηρητήριαπαρατηρητήρια, όπου οι κάτοικοι των χωριών παρατηρούσαν αν έρχονταν πειρατές.
Βίγλα-παρατηρητήριο
11. Στην κορυφή της ΒολισσούΒολισσού δεσπόζει ένα καλοδιατηρημένο ενετικό
κάστρο. Τα σπίτια του χωριού είναι πετρόχτιστα και απλά, χωρίς κάποια ιδιαίτερη
τεχνοτροπία.
Ενετικό κάστρο
Αγία Μαρκέλλα
12. Τα ΚαρδάμυλαΚαρδάμυλα χαρακτηρίζονται από την παραδοσιακή τους
αρχιτεκτονική, τους στενούς τους δρόμους, τα πέτρινα σοκάκια τους και τα
πετρόχτιστα σπίτια τους.
Η Καρδαμυλίτισσα μάνα
Ο Καρδαμυλίτης
ναυτικός
13. Από όλα τα παραπάνω στοιχεία συνάγεται το συμπέρασμα ότι το νησί της
Μαστίχας, όπως αλλιώς είναι γνωστή η Χίος, έχει να δείξει σε κάθε επισκέπτη πλούσια
και ιδιαίτερη αρχιτεκτονική γεγονός που την καθιστά ένα ξεχωριστό νησί του
Βορειανατολικού Αιγαίου και της Πατρίδας μας γενικότερα.
Πηγές:
•https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%AC_%CE%A7%CE%AF%CE%BF%CF%85
•http://www.chios.gr/el/o-kampos-tis-xiou
•http://www.touristorama.com/xios_arxitektoniki-01169
•http://diocles.civil.duth.gr/links/home/database/chios/pr52ar.pdf
Οι μύλοι του Βροντάδου
