SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 34
14 juni 2012




TOEPASSING FUNCTIONEEL GROEN
IN GEBIEDS-ONTWIKKELING
In samenwerking met:                 In opdracht van:




              Case study - Tilburg




                                                     Wielsbeke                                                   Venlo
                                                   Oostrozebeke          Leuven                            Heerlen
                                                 Ingelmunster     Roosendaal      Tilburg              Sittard
                                              Izegem                                                  Geleen
                                             Roeselare                                             Maastricht
                                                                                            Genk
Aanleiding:
Interregproject ‘Toepassing functioneel groen’
   Luchtgroen
   Klimaatgroen
   Sociaal groen


Vraag:
Op welke wijze kunnen toepassingen van functioneel groen
bijdragen aan een verbetering van de relatie tussen het spoor en
de stad in relatie tot reizen en stedelijk wonen?




    Deelnemende gemeenten aan het Interregproject




                                                            Wielsbeke                                                   Venlo
                                                          Oostrozebeke          Leuven                            Heerlen
                                                        Ingelmunster     Roosendaal      Tilburg              Sittard
                                                     Izegem                                                  Geleen
                                                    Roeselare                                             Maastricht
                                                                                                   Genk
ONDERZOEK-
  OPZET
ANALYSE
SPOORZONE
WIJKEN
SPOORZONE
WEGEN EN
ONDERDOOR
 GANGEN
GROEN EN
 PLEINEN
BELEVING
VANAF HET
  SPOOR
BELEVING
VANUIT DE
   STAD
STERKTE -
 ZWAKTE
 ANALYSE
KWALITEITEN
KWALITEITEN
PROBLEMEN
PROBLEMEN
Effect ‘hitte eiland’, skyline Tilburg



                   Hitte - eiland effect wordt gereduceerd door vergroening
KLIMAAT            Warmte-isolatie middels dak en gevel-groen effectief
                   Positief belang schaduwwerking bomen
10612
                                                                                                                     inw/km2
                                  6919
                               inw/km2



                        1,8                                                                                                    Industriestrook
                                         Maria-                         7471                       1,7
                                                                     inw/km2
                      Het Zand           zieken
                                         huis                                               5822
                                           891                                           inw/km2
                                           inw/km2
                                                                                                                   Lovense
                                                               1,7                                                 Kanaaldijk
                                                                                     1,8                                   1356       Industrie
                                               1,8                                                 Koestraat               inw/km2    Loven
                                                         Gasthuisstraat                                                                     833
                                                                                                                           1,9              inw/km2
                                                                                   Besterd
                              3812                                                                             Loven
                      1,6     inw/km2                                                                                                        2,2
                  De Reit                                                                                     8221
                                                                                                           inw/km2

                                                     Hagelkruis                                                                  Armhoef
                                                                               Centrum                                                                7744
                                                        7736
                                                     inw/km2
                                                                                              1,8                                                  inw/km2
                                                                              7452                                Tivoli
                                                                           inw/km2
                                                                                                                   6063                    2,3
                                                                                                                inw/km2
                                         1,9
                                                                     1,4
                                                                                                          1,9

             Samenstelling huishoudens
  SOCIAAL-
ECONOMISCH
Industriestrook
                                         Maria-
                        Het Zand         zieken-
                                         huis
                                                                                                                0 1 2 3 4 5 6 7 8

                     0 1 2 3 4 5 6 7 8                                                                            Lovense
                                         0 1 2 3 4 5 6 7 8                                                                          0 1 2 3 4 5 6 7 8
                                                                                                                  Kanaaldijk
                                                                                              0 1 2 3 4 5 6 7 8                     Industrie
                                                                                               Koestraat                            Loven
                                                        Gasthuisstraat
                                                                                    Besterd
                                                        0 1 2 3 4 5 6 7 8                                0 1 2 3 4 5 6 7 8

                    0 1 2 3 4 5 6 7 8
                                                                                                            Loven
                                                                                  0 1 2 3 4 5 6 7 8
                    De Reit
                                                   0 1 2 3 4 5 6 7 8                                                           0 1 2 3 4 5 6 7 8
                                                   Hagelkruis                                                                  Armhoef
                                                                             Centrum
                                                                                                        0 1 2 3 4 5 6 7 8
  woonomgeving                                                                                                  Tivoli
                                                                             0 1 2 3 4 5 6 7 8


 groenvoorziening


 speelvoorziening



       Waardering leefomgeving
                                                                                                                                                                             Industriestrook
                                                                                              Maria-
                                                                         Het Zand             zieken
                                                                                              huis
                                                                                                                                                                       195
                                                                            164                                                                                    Lovense              263
                                                                                               229                                                    282          Kanaaldijk
                                                                                                                  178                                                               Industrie
                                                                                                                                                   Koestraat                        Loven
                                                                                                            Gasthuisstraat                187
                                                                                                                                      Besterd                   186
                                                                                                                                                               Loven

  SOCIAAL-                                                         De Reit    190
                                                                                                          201
                                                                                                       Hagelkruis                   209                                         Armhoef

ECONOMISCH                                                                                                                       Centrum
                                                                                                                                                                   254
                                                                                                                                                                  Tivoli
                                                                                                                                                                                  282



                                                                                                         Woningwaarden
MAATREGELEN
 CATALOGUS
de betekenis van de                          van het karakter van de
                  maatregel.                                   ingreep




         Nummer en titel maatregel

         ...                                             Opwaarderen bestaande situatie
 rdt                                                                                                                      Icoonweergave van de
                                                         Nieuwe ontwikkelingen
 de                                                                                                                       maatregel
                                                         Proces
 dt.
                                                         Tijdelijk
                                                         Behoud



                                                                Eenvoudig,        Strategisch,
                                                                korte termijn    lange termijn




         Waardering
aan       Beleving vanuit trein         Beleving vanuit de stad                              Sociaal maatschappelijk
 en
 er-
oe-
 en.                                                                                                                                betekenis kleur icoon:
          Economische waarde            Ecologische waarde                                   Klimaat
                                                                                                                                          opwaarderen huidige situatie
                                                                                                                                          nieuwe ontwikkeling
                                                                                                                                          tijdelijke functie
van
 ect                                                                                                                                      behouden van groenstructuren
gel.
                                                                                                                                          procesmatige maatregel
                                                                                                                                    betekenis vorm icoon:

         Referentie beeld 1             Referentie beeld 2                                       Referentie beeld 3
                                                                                                                                          Strategisch : lange termijn
                                                                                                                                          Eenvoudig : korte termijn




                                                                                                                      !

       FACTSHEET
11. Laten begroeien van geluidsschermen
     Geluiddschermen langs het spoor zijn vaak hoog en
     niet erg fraai. Daar waar geen begroeiing is, staan vaak          Opwaarderen bestaande situatie
     ‘tags’ en lelijke graffiti op de muur. Begroeiing is dus           Nieuwe ontwikkelingen
     een oplossing om geluidsschermen op een mooie en
                                                                       Proces
     relatief goedkope wijze in te pakken om ongewenste
     effecten zoals graffiti te voorkomen.                              Tijdelijk
                                                                       Behoud

                                                                         Strategisch : lange termijn
                                                                         Eenvoudig : korte termijn




     Waardering
     Beleving vanuit trein                              Beleving vanuit de stad                              Sociaal maatschappelijk

     •    Vanuit de trein zie je vooral veel graffiti,   •    De klimop tegen de geluidsschermen werkt        •   Van graffiti gaat vaak een gevoel van
          deze maatregel heeft voor treinreizigers           goed tegen graffiti.                                 onveiligheid uit. Het tegengaan van graffiti
          alleen voordeel als ook de binnenkanten       •    Het spoor wordt op mooie groene wijze               zal het gevoel van veiligheid vergroten,
          van geluidschermen begroeid worden met             afgeschermd van de stad.                            zonder dat een buurt daadwerkelijk veiliger
          klimop. Zodra dit het geval is, krijgt deze                                                            wordt.
          maatregel een waardering van vijf sterren.

     Economische waarde                                 Ecologische waarde                                   Klimaat

     •    Dit zal (gevoel van) veiligheid van de        •    Klimop heeft een groot voordeel, deze soort     •   Nieuw groen biedt verkoeling in verder
          verbinding tussen stad en land verhogen,           bloeit laat in het seizoen en heeft juist dan       versteende omgeving. Effect zal niet al te
          waardoor benutting van de zone eerder              een belang voor insecten en vogels                  groot zijn
          plaats zal vinden. Economisch effect zal
          alleen plaatsvinden als deze maatregel
          complementair is aan andere maatregelen.




MAATREGEL
     Klimop op de geluidswallen komt niet tot aan de    Dit geluidsscherm is helemaal volgroeid met
     bovenkant, waardoor op de kale plekken graffiti     klimop en straal een oase van groen uit.
     wordt gespoten.
6. Bewoners betrekken bij de groene inrichting

     Doordat bewoners direct belang hebben bij een pret-
                                                                   Opwaarderen bestaande situatie
     tige leefomgeving, zullen er mensen zijn die zich graag
     een stukje van de openbare ruimte toe-eigenen. Ze             Nieuwe ontwikkelingen
     kunnen hier dan tuinieren en het stukje onderhouden.          Proces
     Deze groep bewoners moet hierin aangemoedigd en
     gefaciliteerd worden.                                         Tijdelijk

                                                                   Behoud


                                                                     Strategisch : lange termijn
                                                                     Eenvoudig : korte termijn




     Waardering
     Beleving vanuit trein                             Beleving vanuit de stad                           Sociaal maatschappelijk

     •   Zodra stukken openbaar groen verfraaid        •   Zodra stukken openbaar groen verfraaid        •   Gezamenlijke verantwoordelijkheid versterkt
         worden zal dat de beleving vanuit de
         trein verhogen. Deze maatregel wordt
                                                           worden zal dat de beleving vanuit de
                                                           stad verhogen. Deze maatregel wordt
                                                                                                                                   SCHOOL
                                                                                                             de sociale cohesie in een buurt. Dit heeft
                                                                                                             gevolgen voor het gevoel van veiligheid en
         gewaardeerd met drie sterren, in deze             gewaardeerd met drie sterren, in deze             de criminaliteit in een buurt.
         waardering is uitgegaan van een veelvuldige       waardering is uitgegaan van een veelvuldige
         toepassing van de maatregel                       toepassing van de maatregel
     Economische waarde                                Ecologische waarde                                Klimaat

     •   Door bewoners te betrekken wordt niet      •      Geen direct voordeel, alleen als bewoners     •   Het betrekken van bewoners heeft geen
         alleen het gebruik van het groen geborgd,         actief betrokken raken bij beheer.                invloed.
         ook zullen kosten voor beheer en onderhoud
         omlaag gaan. Producten uit het gebied
         kunnen worden geoogst en in een lokale
         economie een plek krijgen. Mogelijk kunnen
         vanuit het groen ondernemingen ontspringen
         (eten in de kas, stadsboerderij).




MAATREGEL
10. Groenverbindingen dwars op het spoor ontwikkelen                                                                                                         11. Laten
     De vergroening in de lengterichting van het spoor leent                                                                                                      Geluiddscherm
                                                                         Opwaarderen bestaande situatie
     zich ervoor om ook de dwarsverbindingen op het spoor                                                                                                         niet erg fraai. D
     aan te sterken. Een aaneenrijging van groen vergroot                Nieuwe ontwikkelingen                                                                    ‘tags’ en lelijke
     de biodiversiteit en geeft de stad structuur.                                                                                                                een oplossing
                                                                         Proces
                                                                                                                                                                  relatief goedko
                                                                         Tijdelijk                                                                                effecten zoals
                                                                         Behoud


                                                                           Strategisch : lange termijn
                                                                           Eenvoudig : korte termijn




     Waardering                                                                                                                                                   Waardering
      Beleving vanuit trein                                  Beleving vanuit de stad                           Sociaal maatschappelijk                            Beleving vanuit

      •   Her en der zijn dwarsverbindingen zichtbaar, •         Door dwarsverbindingen te vergroenen          •   Het groen in de wijken geeft meer allure       •    Vanuit de tr
          hierdoor wordt de groenbeleving van de stad            wordt vanuit de stad de relatie gelegd met de     aan de wijk, maar is vaak niet inzetbaar als        deze maatr
          robuuster.                                             spoorzone.                                        recreatieve verbinding.                             alleen voord
                                                       •         Vanuit de stad wordt het groen als robuuster                                                          van geluids
                                                                 ervaren als verschillende dwarsverbindingen                                                           klimop. Zod
                                                                 groen zijn.                                                                                           maatregel e
      Economische waarde                                     Ecologische waarde                                Klimaat
                                                                                                                                                                  Economische w
      •   Vaak is er weinig ruimte in de bestaande           •   Ecologische ontsluiting van soorten die       •   Het betreft hier de aanplant van nieuw
          stad waardoor de groenverbindingen                     voorkomen in het spoorgebied.                     groen, veelal in een sterk versteende          •    Dit zal (gev
          meestal kleinschalig zijn. Bovendien is het                                                              omgeving. Hierdoor zal het effect op klimaat        verbinding t
          dan niet ten behoeve van recreatief gebruik,                                                             groot zijn. Niet alleen wordt het vormen van        waardoor b
          maar ter vergroening van straten. Het                                                                    hitte voorkomen, maar ook wordt de stad             plaats zal v
          economisch effect zal voornamelijk zitten in                                                             vanuit het groen verkoeld. Bovendien wordt          alleen plaat
          het verhogen van de waarde van vastgoed.                                                                 deze ‘klimaatverandering’ benut, aangezien          complemen
          Dit effect zal voornamelijk plaatsvinden in                                                              het zal leiden tot een energiebesparing voor
          wijken waar groen afwezig is en waar daar                                                                de huishoudens aanpalend aan het groen.
          wel behoefte aan bestaat.




MAATREGEL
                                                                                                                                                                  Klimop op de geluid
                                                                                                                                                                  bovenkant, waardoo
     Ringbaan west in Tilburg heeft groene structuren dwars op                                                                                                    wordt gespoten.
     het spoor.
12. Geveltuintjes maken
Zodra er zorg voor geveltuintjes wordt gedragen, ge-
                                                                Opwaarderen bestaande situatie
ven ze op eenvoudige wijze flair aan de straat. Het
verwijderen van drie stoeptegels is al genoeg om bij-           Nieuwe ontwikkelingen
voorbeeld een blauwe druif, enkele tulpenbollen en wat
                                                                Proces
kruiden in te planten.
                                                                Tijdelijk
                                                                Behoud


                                                                  Strategisch : lange termijn
                                                                  Eenvoudig : korte termijn




Waardering
Beleving vanuit trein                               Beleving vanuit de stad                           Sociaal maatschappelijk

•   Ookal lijkt het een kleine ingreep, zodra       •   Ookal lijkt het een kleine ingreep, zodra     •   Geveltuinen vereisen onderhoud op straat
    geveltuintjes op grote schaal worden                geveltuintjes op grote schaal worden              door de bewoners zelf. Hiermee zal het
    toegepast, heeft het grootse invloed op de          toegepast, heeft het grootse invloed op de        buurcontact toenemen en daarmee de
    groenbeleving van de stad. En hierdoor              groenbeleving van de stad.                        sociale cohesie
    tevenst zichtbaar vanuit de trein.
Economische waarde                                  Ecologische waarde                                Klimaat

•   Geveltuinen verkoelen huizen, bedrijven         •   Voordelen als verbetering luchtkwaliteit,     •   Verkoeling van groen direct bij de bron heeft
    en kantoren, die als warmtebron voor een            biodiversiteit, afvangen fijnstof,                 een waardevol effect op het tegengaan van
    groot deel verantwoordelijk zijn voor het hitte     energiebesparing (isolatie), geluidsdemping       het hitte-eiland.
    eiland stad. Dit leidt tot kostenbesparing          en vergroening van de leefomgeving.
    (minder gebruik airco).
17. Ontwikkelen groene ontmoetingsplekken
Een groene omgeving is niet alleen gezond maar kan
                                                                Opwaarderen bestaande situatie
ook sociale contacten bevorderen doordat het een
ontmoetingsplek en/of een verblijfsplek wordt. Een              Nieuwe ontwikkelingen
groene ontmoetingsplek in de stad is prettig om te
                                                                Proces
verblijven.
                                                                Tijdelijk
                                                                Behoud

                                                                  Strategisch : lange termijn
                                                                  Eenvoudig : korte termijn




Waardering
Beleving vanuit trein                              Beleving vanuit de stad                       Sociaal maatschappelijk

•   Indien deze groene plekken zichtbaar zijn,     •   Succesvolle groene plekken hebben een     •   Groene ontmoetingsplekken verleiden
    verlevendigt en vergroent dit het beeld vanuit     grote meerwaarde voor gebruikers en           mensen om naar buiten te gaan. Sociale
    de trein.                                          omwonenden, met name in de zomer.             cohesie in een buurt zal toenemen en de
                                                                                                     gezondheid zal er (licht) bij gebaat zijn

Economische waarde                                 Ecologische waarde                            Klimaat

•   Groen nodigt uit tot verblijf. Groene          •   Leveren bij goede inrichting en beheer    •   Groene ontmoetingsplekken worden
    ontmoetingsplekken, eventueel werkplekken          voordelen ivm toename diversiteit             gecreerd in een verder versteende
    in het groen, biedt mogelijkheden tot                                                            omgeving. Het effect op klimaat zal groot
    economische benutting. Dit kan door                                                              zijn, temeer daar omheen kantoorgebouwen
    aanvullende faciliteiten aan te bieden (wifi)                                                     staan. Deze zullen verkoeld worden door het
    (horeca).                                                                                        geplande groen.
                                                                                                                               P                   P
CASE TILBURG
ICONEN OP DE KAART VAN TILBURG
!
                                                                                                                                                                                                                                                                                    SCHOOL



                                                                                                                                               SCHOOL
                                                                                                                          !
                                                                                                                                                                                                                                                                                             P                             P            P       P


                           P        P                P                                 P
                                                                                                                                                                                                                                                                P                   !P                     P                    P
                                                                                                                                                            SCHOOL




                                                                                                                              SCHOOL                                                                                                                                                                               !
                                                                                                         !
                                                                                                                                                                                                                                                                                                     !
                                                                                                                                                                                                                                                                                     SCHOOL


                                                                                                                                                                                                                                                P                           P                P                          P

                                               P                      P                    P   !                      P
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       SCHOOL

                                                                                                             SCHOOL

                                        !                                                            !
                               !                         !                                                                    P                         P                    P               P   !                                 P                        P                   P                P       SCHOOL



                                                                                                                                                                !
                                                                                                                                                                                         P                     P               P             P          P                   P            P                             P
                                                                                                                                                                                     P                   P P               P
                                                                                                                                                                                                                           P                P                           P                                                               P           P
                                                                                                   SCHOOL                                                                                                                                           P
                                                                                                                              !
                                                                                                                                                                                                                                                                                         P                             P            P       P
                                            SCHOOL                                                       SCHOOL
              !                    SCHOOL
                                                             SCHOOL
                                                                                                                                                                                                     SCHOOL

                                                                          !                                                                                                                                                                                         P                    P                     P                    P
                                                                                                                                                                    SCHOOL                                                     !

                                                                                                                                                        P                        P               P                 P
                                                                                                                                  SCHOOL                                                                           P                        P                       P                P


                                                                                                                                       P                        P                P                   P
                  SCHOOL
                                                                              SCHOOL


                                                                                                                                                                                                                                   SCHOOL

     !                                                                                                       P                             P                P                    P
OL



                                                     !
                                                              P                            P                      P                            P
                                                                                P                            P                       P             P        P                P           P                     P

                                                                                                                                                                                                     P                 P                P                           P

         SCHOOL
P       P   P       P

                                                                                                                                                    SCHOOL




                                                                                                               !

 !

                                                                                                                                                                 P

                                                                 P     P       P       P


                                                                                                                   SCHOOL

                                                          !                                                !
     SCHOOL




                                                                                                                                P       P       P            P   P

                                                    !

                                                              SCHOOL                                           SCHOOL



                                                                                                                            P       P       P            P




                                                        SCHOOL




              !       !
MAATREGELEN
 OP KAART                                                                  P
                                                                                   P
                                                                                       P
                                                                                           P
                                                                                               P
                                                                                                   P
                                                                                                       P
                                                                                                                      P



                  SCHOOL                    !
                           SCHOOL
!



                                                                              P       P       P           P




    SCHOOL




                                                                 !



                 !                                                                                                                P                    P       P   P




                                                                     SCHOOL
                                                                                          P       P           P       P




                     SCHOOL




                                                                                                                                          !
                                                P            P                P   P



                                            !                                                                                                                          P
                                   P                P    P                    P




                              P        P        P                                                                     P       P                  P         P
                                                         P                                                                                    SCHOOL




             P                P   !P
                                                P HOOL
                                                SC




                                                                                                      P           P       P           P

    MAATREGELEN
     OP KAART
                                   SCHOOL
!
                                                                          P                       P          P           P



                                                      P   P   P   !    P
                         SCHOOL




                SCHOOL                                                                      !                                            P




                                                                      SCHOOL




                                                                                                SCHOOL
                                                                               !



                            !



                                                                          P        SCHOOL
                                                                                                P        P           P




                                SCHOOL

        !                                !



                                                  P       P   P       P                                          P           P   P   P




            SCHOOL                           SCHOOL




MAATREGELEN
 OP KAART
SCHOOL                        !                                              SCHOOL




                                                                                                                                                  P       P   P
!                         !            !

                                                            !                                                                                !
                                                                                 SCHOOL
                                                        P                P                P       P P       P       P   P       P    P   P         P



                                                                                                                                             P            P   P
    SCHOOL                    SCHOOL       SCHOOL




                                                                SCHOOL                                                                           SCHOOL




             !



                                                                                 P            P         P       P




                 SCHOOL
Spoorlijn benutten als groene
                             structuurdrager (oost-west)


              !
                             Meer verschillend groen in het
                             gebied                                                               Sp
                                                                                                  str
                                                                                                  P
                                                                                    !
              !              Inventarisen groen behoeften
                                                                                               Me
                                                                                   Spoorlijn benu
              !              omwonenden
                                                                                               ge
                                                                                   structuurdrage
                   SCHOOL

                                                                      !
                             Bewoners betrekken bij de                          Meer verschill
                                                                                  !          Inv
                                                                    Spoorlijn benutten als groe
                             groene inrichting                                    ! (oost-west
                                                                                gebied       om
                                                                    structuurdrager
              !!                                                                         SCHOOL

                   SCHOOL
                                                       !
                   SCHOOL
                                                                 !         Inventarisenin
                             Groene gebieden gebruiken voor benutten als groene groen Be
                                                   Spoorlijn   Meer verschillend        g
                   SCHOOL
                                                                 !         omwonenden
                             educatieve doeleinden structuurdrager (oost-west)
                                                               gebied                  gr


                                           !                              SCHOOL    !!
 ALGEMENE
                             Groenverbindingen dwars !op het groene groenBewoners betr
                                                    Meer verschillend       in Shet
                                        Spoorlijn benutten als Inventarisen groenLL behoeft
                                                                                CHOO
                                                                                           Gr
MAATREGELEN                                         gebied
                                                      !
                                        structuurdrager (oost-west)
                             spoor ontwikkelen                  omwonenden
                                                                               SCHOO
                                                                               SCHOOL inricht
                                                                           groene          ed
                   SCHOOL
                    SCHOOL
                               !                           SCHOOL    !!
Opdrachtgever:
Opdrachtnemer:

Datum:




Dit product is ontwikkeld als onderdeel van het interregproject
“Toepassing Functioneel Groen, luchtgroen klimaatgroen sociaal groen”.
Binnen dit, door Europa en Provincies gesteunde, project werken 14
Belgische en Nederlandse steden samen aan de ontwikkeling van
kennis over en de toepasbaarheid van groen voor de luchtkwaliteit, de
klimaatsveranderingen en stedelijke leefkwaliteit.




Financiers:

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von krachtgroen

Gij breeman spoorzone tilburg
Gij breeman spoorzone tilburgGij breeman spoorzone tilburg
Gij breeman spoorzone tilburgkrachtgroen
 
Groen in het ontwerp van het stadskantoor Venlo
Groen in het ontwerp van het stadskantoor VenloGroen in het ontwerp van het stadskantoor Venlo
Groen in het ontwerp van het stadskantoor Venlokrachtgroen
 
Emile van leeuwen hittekaart tilburg
Emile van leeuwen hittekaart tilburgEmile van leeuwen hittekaart tilburg
Emile van leeuwen hittekaart tilburgkrachtgroen
 
Andy malengier groenbeleving Oostrozebeke
Andy malengier groenbeleving OostrozebekeAndy malengier groenbeleving Oostrozebeke
Andy malengier groenbeleving Oostrozebekekrachtgroen
 
Pauline de koning tijdelijke natuur
Pauline de koning  tijdelijke natuur Pauline de koning  tijdelijke natuur
Pauline de koning tijdelijke natuur krachtgroen
 
Jacobijn van etten lessen luchtgroen
Jacobijn van etten lessen luchtgroenJacobijn van etten lessen luchtgroen
Jacobijn van etten lessen luchtgroenkrachtgroen
 
Geert vanhorebeek Functioneel groen Leuven
Geert vanhorebeek Functioneel groen LeuvenGeert vanhorebeek Functioneel groen Leuven
Geert vanhorebeek Functioneel groen Leuvenkrachtgroen
 

Mehr von krachtgroen (7)

Gij breeman spoorzone tilburg
Gij breeman spoorzone tilburgGij breeman spoorzone tilburg
Gij breeman spoorzone tilburg
 
Groen in het ontwerp van het stadskantoor Venlo
Groen in het ontwerp van het stadskantoor VenloGroen in het ontwerp van het stadskantoor Venlo
Groen in het ontwerp van het stadskantoor Venlo
 
Emile van leeuwen hittekaart tilburg
Emile van leeuwen hittekaart tilburgEmile van leeuwen hittekaart tilburg
Emile van leeuwen hittekaart tilburg
 
Andy malengier groenbeleving Oostrozebeke
Andy malengier groenbeleving OostrozebekeAndy malengier groenbeleving Oostrozebeke
Andy malengier groenbeleving Oostrozebeke
 
Pauline de koning tijdelijke natuur
Pauline de koning  tijdelijke natuur Pauline de koning  tijdelijke natuur
Pauline de koning tijdelijke natuur
 
Jacobijn van etten lessen luchtgroen
Jacobijn van etten lessen luchtgroenJacobijn van etten lessen luchtgroen
Jacobijn van etten lessen luchtgroen
 
Geert vanhorebeek Functioneel groen Leuven
Geert vanhorebeek Functioneel groen LeuvenGeert vanhorebeek Functioneel groen Leuven
Geert vanhorebeek Functioneel groen Leuven
 

Spoorzone Tilburg

  • 1. 14 juni 2012 TOEPASSING FUNCTIONEEL GROEN IN GEBIEDS-ONTWIKKELING
  • 2. In samenwerking met: In opdracht van: Case study - Tilburg Wielsbeke Venlo Oostrozebeke Leuven Heerlen Ingelmunster Roosendaal Tilburg Sittard Izegem Geleen Roeselare Maastricht Genk
  • 3. Aanleiding: Interregproject ‘Toepassing functioneel groen’ Luchtgroen Klimaatgroen Sociaal groen Vraag: Op welke wijze kunnen toepassingen van functioneel groen bijdragen aan een verbetering van de relatie tussen het spoor en de stad in relatie tot reizen en stedelijk wonen? Deelnemende gemeenten aan het Interregproject Wielsbeke Venlo Oostrozebeke Leuven Heerlen Ingelmunster Roosendaal Tilburg Sittard Izegem Geleen Roeselare Maastricht Genk
  • 12. STERKTE - ZWAKTE ANALYSE
  • 17. Effect ‘hitte eiland’, skyline Tilburg Hitte - eiland effect wordt gereduceerd door vergroening KLIMAAT Warmte-isolatie middels dak en gevel-groen effectief Positief belang schaduwwerking bomen
  • 18. 10612 inw/km2 6919 inw/km2 1,8 Industriestrook Maria- 7471 1,7 inw/km2 Het Zand zieken huis 5822 891 inw/km2 inw/km2 Lovense 1,7 Kanaaldijk 1,8 1356 Industrie 1,8 Koestraat inw/km2 Loven Gasthuisstraat 833 1,9 inw/km2 Besterd 3812 Loven 1,6 inw/km2 2,2 De Reit 8221 inw/km2 Hagelkruis Armhoef Centrum 7744 7736 inw/km2 1,8 inw/km2 7452 Tivoli inw/km2 6063 2,3 inw/km2 1,9 1,4 1,9 Samenstelling huishoudens SOCIAAL- ECONOMISCH
  • 19. Industriestrook Maria- Het Zand zieken- huis 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Lovense 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Kanaaldijk 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Industrie Koestraat Loven Gasthuisstraat Besterd 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Loven 0 1 2 3 4 5 6 7 8 De Reit 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Hagelkruis Armhoef Centrum 0 1 2 3 4 5 6 7 8 woonomgeving Tivoli 0 1 2 3 4 5 6 7 8 groenvoorziening speelvoorziening Waardering leefomgeving Industriestrook Maria- Het Zand zieken huis 195 164 Lovense 263 229 282 Kanaaldijk 178 Industrie Koestraat Loven Gasthuisstraat 187 Besterd 186 Loven SOCIAAL- De Reit 190 201 Hagelkruis 209 Armhoef ECONOMISCH Centrum 254 Tivoli 282 Woningwaarden
  • 21. de betekenis van de van het karakter van de maatregel. ingreep Nummer en titel maatregel ... Opwaarderen bestaande situatie rdt Icoonweergave van de Nieuwe ontwikkelingen de maatregel Proces dt. Tijdelijk Behoud Eenvoudig, Strategisch, korte termijn lange termijn Waardering aan Beleving vanuit trein Beleving vanuit de stad Sociaal maatschappelijk en er- oe- en. betekenis kleur icoon: Economische waarde Ecologische waarde Klimaat opwaarderen huidige situatie nieuwe ontwikkeling tijdelijke functie van ect behouden van groenstructuren gel. procesmatige maatregel betekenis vorm icoon: Referentie beeld 1 Referentie beeld 2 Referentie beeld 3 Strategisch : lange termijn Eenvoudig : korte termijn ! FACTSHEET
  • 22. 11. Laten begroeien van geluidsschermen Geluiddschermen langs het spoor zijn vaak hoog en niet erg fraai. Daar waar geen begroeiing is, staan vaak Opwaarderen bestaande situatie ‘tags’ en lelijke graffiti op de muur. Begroeiing is dus Nieuwe ontwikkelingen een oplossing om geluidsschermen op een mooie en Proces relatief goedkope wijze in te pakken om ongewenste effecten zoals graffiti te voorkomen. Tijdelijk Behoud Strategisch : lange termijn Eenvoudig : korte termijn Waardering Beleving vanuit trein Beleving vanuit de stad Sociaal maatschappelijk • Vanuit de trein zie je vooral veel graffiti, • De klimop tegen de geluidsschermen werkt • Van graffiti gaat vaak een gevoel van deze maatregel heeft voor treinreizigers goed tegen graffiti. onveiligheid uit. Het tegengaan van graffiti alleen voordeel als ook de binnenkanten • Het spoor wordt op mooie groene wijze zal het gevoel van veiligheid vergroten, van geluidschermen begroeid worden met afgeschermd van de stad. zonder dat een buurt daadwerkelijk veiliger klimop. Zodra dit het geval is, krijgt deze wordt. maatregel een waardering van vijf sterren. Economische waarde Ecologische waarde Klimaat • Dit zal (gevoel van) veiligheid van de • Klimop heeft een groot voordeel, deze soort • Nieuw groen biedt verkoeling in verder verbinding tussen stad en land verhogen, bloeit laat in het seizoen en heeft juist dan versteende omgeving. Effect zal niet al te waardoor benutting van de zone eerder een belang voor insecten en vogels groot zijn plaats zal vinden. Economisch effect zal alleen plaatsvinden als deze maatregel complementair is aan andere maatregelen. MAATREGEL Klimop op de geluidswallen komt niet tot aan de Dit geluidsscherm is helemaal volgroeid met bovenkant, waardoor op de kale plekken graffiti klimop en straal een oase van groen uit. wordt gespoten.
  • 23. 6. Bewoners betrekken bij de groene inrichting Doordat bewoners direct belang hebben bij een pret- Opwaarderen bestaande situatie tige leefomgeving, zullen er mensen zijn die zich graag een stukje van de openbare ruimte toe-eigenen. Ze Nieuwe ontwikkelingen kunnen hier dan tuinieren en het stukje onderhouden. Proces Deze groep bewoners moet hierin aangemoedigd en gefaciliteerd worden. Tijdelijk Behoud Strategisch : lange termijn Eenvoudig : korte termijn Waardering Beleving vanuit trein Beleving vanuit de stad Sociaal maatschappelijk • Zodra stukken openbaar groen verfraaid • Zodra stukken openbaar groen verfraaid • Gezamenlijke verantwoordelijkheid versterkt worden zal dat de beleving vanuit de trein verhogen. Deze maatregel wordt worden zal dat de beleving vanuit de stad verhogen. Deze maatregel wordt SCHOOL de sociale cohesie in een buurt. Dit heeft gevolgen voor het gevoel van veiligheid en gewaardeerd met drie sterren, in deze gewaardeerd met drie sterren, in deze de criminaliteit in een buurt. waardering is uitgegaan van een veelvuldige waardering is uitgegaan van een veelvuldige toepassing van de maatregel toepassing van de maatregel Economische waarde Ecologische waarde Klimaat • Door bewoners te betrekken wordt niet • Geen direct voordeel, alleen als bewoners • Het betrekken van bewoners heeft geen alleen het gebruik van het groen geborgd, actief betrokken raken bij beheer. invloed. ook zullen kosten voor beheer en onderhoud omlaag gaan. Producten uit het gebied kunnen worden geoogst en in een lokale economie een plek krijgen. Mogelijk kunnen vanuit het groen ondernemingen ontspringen (eten in de kas, stadsboerderij). MAATREGEL
  • 24. 10. Groenverbindingen dwars op het spoor ontwikkelen 11. Laten De vergroening in de lengterichting van het spoor leent Geluiddscherm Opwaarderen bestaande situatie zich ervoor om ook de dwarsverbindingen op het spoor niet erg fraai. D aan te sterken. Een aaneenrijging van groen vergroot Nieuwe ontwikkelingen ‘tags’ en lelijke de biodiversiteit en geeft de stad structuur. een oplossing Proces relatief goedko Tijdelijk effecten zoals Behoud Strategisch : lange termijn Eenvoudig : korte termijn Waardering Waardering Beleving vanuit trein Beleving vanuit de stad Sociaal maatschappelijk Beleving vanuit • Her en der zijn dwarsverbindingen zichtbaar, • Door dwarsverbindingen te vergroenen • Het groen in de wijken geeft meer allure • Vanuit de tr hierdoor wordt de groenbeleving van de stad wordt vanuit de stad de relatie gelegd met de aan de wijk, maar is vaak niet inzetbaar als deze maatr robuuster. spoorzone. recreatieve verbinding. alleen voord • Vanuit de stad wordt het groen als robuuster van geluids ervaren als verschillende dwarsverbindingen klimop. Zod groen zijn. maatregel e Economische waarde Ecologische waarde Klimaat Economische w • Vaak is er weinig ruimte in de bestaande • Ecologische ontsluiting van soorten die • Het betreft hier de aanplant van nieuw stad waardoor de groenverbindingen voorkomen in het spoorgebied. groen, veelal in een sterk versteende • Dit zal (gev meestal kleinschalig zijn. Bovendien is het omgeving. Hierdoor zal het effect op klimaat verbinding t dan niet ten behoeve van recreatief gebruik, groot zijn. Niet alleen wordt het vormen van waardoor b maar ter vergroening van straten. Het hitte voorkomen, maar ook wordt de stad plaats zal v economisch effect zal voornamelijk zitten in vanuit het groen verkoeld. Bovendien wordt alleen plaat het verhogen van de waarde van vastgoed. deze ‘klimaatverandering’ benut, aangezien complemen Dit effect zal voornamelijk plaatsvinden in het zal leiden tot een energiebesparing voor wijken waar groen afwezig is en waar daar de huishoudens aanpalend aan het groen. wel behoefte aan bestaat. MAATREGEL Klimop op de geluid bovenkant, waardoo Ringbaan west in Tilburg heeft groene structuren dwars op wordt gespoten. het spoor.
  • 25. 12. Geveltuintjes maken Zodra er zorg voor geveltuintjes wordt gedragen, ge- Opwaarderen bestaande situatie ven ze op eenvoudige wijze flair aan de straat. Het verwijderen van drie stoeptegels is al genoeg om bij- Nieuwe ontwikkelingen voorbeeld een blauwe druif, enkele tulpenbollen en wat Proces kruiden in te planten. Tijdelijk Behoud Strategisch : lange termijn Eenvoudig : korte termijn Waardering Beleving vanuit trein Beleving vanuit de stad Sociaal maatschappelijk • Ookal lijkt het een kleine ingreep, zodra • Ookal lijkt het een kleine ingreep, zodra • Geveltuinen vereisen onderhoud op straat geveltuintjes op grote schaal worden geveltuintjes op grote schaal worden door de bewoners zelf. Hiermee zal het toegepast, heeft het grootse invloed op de toegepast, heeft het grootse invloed op de buurcontact toenemen en daarmee de groenbeleving van de stad. En hierdoor groenbeleving van de stad. sociale cohesie tevenst zichtbaar vanuit de trein. Economische waarde Ecologische waarde Klimaat • Geveltuinen verkoelen huizen, bedrijven • Voordelen als verbetering luchtkwaliteit, • Verkoeling van groen direct bij de bron heeft en kantoren, die als warmtebron voor een biodiversiteit, afvangen fijnstof, een waardevol effect op het tegengaan van groot deel verantwoordelijk zijn voor het hitte energiebesparing (isolatie), geluidsdemping het hitte-eiland. eiland stad. Dit leidt tot kostenbesparing en vergroening van de leefomgeving. (minder gebruik airco).
  • 26. 17. Ontwikkelen groene ontmoetingsplekken Een groene omgeving is niet alleen gezond maar kan Opwaarderen bestaande situatie ook sociale contacten bevorderen doordat het een ontmoetingsplek en/of een verblijfsplek wordt. Een Nieuwe ontwikkelingen groene ontmoetingsplek in de stad is prettig om te Proces verblijven. Tijdelijk Behoud Strategisch : lange termijn Eenvoudig : korte termijn Waardering Beleving vanuit trein Beleving vanuit de stad Sociaal maatschappelijk • Indien deze groene plekken zichtbaar zijn, • Succesvolle groene plekken hebben een • Groene ontmoetingsplekken verleiden verlevendigt en vergroent dit het beeld vanuit grote meerwaarde voor gebruikers en mensen om naar buiten te gaan. Sociale de trein. omwonenden, met name in de zomer. cohesie in een buurt zal toenemen en de gezondheid zal er (licht) bij gebaat zijn Economische waarde Ecologische waarde Klimaat • Groen nodigt uit tot verblijf. Groene • Leveren bij goede inrichting en beheer • Groene ontmoetingsplekken worden ontmoetingsplekken, eventueel werkplekken voordelen ivm toename diversiteit gecreerd in een verder versteende in het groen, biedt mogelijkheden tot omgeving. Het effect op klimaat zal groot economische benutting. Dit kan door zijn, temeer daar omheen kantoorgebouwen aanvullende faciliteiten aan te bieden (wifi) staan. Deze zullen verkoeld worden door het (horeca). geplande groen. P P
  • 27. CASE TILBURG ICONEN OP DE KAART VAN TILBURG
  • 28. ! SCHOOL SCHOOL ! P P P P P P P P P !P P P SCHOOL SCHOOL ! ! ! SCHOOL P P P P P P P ! P SCHOOL SCHOOL ! ! ! ! P P P P ! P P P P SCHOOL ! P P P P P P P P P P P P P P P P P SCHOOL P ! P P P P SCHOOL SCHOOL ! SCHOOL SCHOOL SCHOOL ! P P P P SCHOOL ! P P P P SCHOOL P P P P P P P P SCHOOL SCHOOL SCHOOL ! P P P P OL ! P P P P P P P P P P P P P P P P SCHOOL
  • 29. P P P P SCHOOL ! ! P P P P P SCHOOL ! ! SCHOOL P P P P P ! SCHOOL SCHOOL P P P P SCHOOL ! ! MAATREGELEN OP KAART P P P P P P P P SCHOOL ! SCHOOL
  • 30. ! P P P P SCHOOL ! ! P P P P SCHOOL P P P P SCHOOL ! P P P P ! P P P P P P P P P P P P P SCHOOL P P !P P HOOL SC P P P P MAATREGELEN OP KAART SCHOOL
  • 31. ! P P P P P P P ! P SCHOOL SCHOOL ! P SCHOOL SCHOOL ! ! P SCHOOL P P P SCHOOL ! ! P P P P P P P P SCHOOL SCHOOL MAATREGELEN OP KAART
  • 32. SCHOOL ! SCHOOL P P P ! ! ! ! ! SCHOOL P P P P P P P P P P P P P P P SCHOOL SCHOOL SCHOOL SCHOOL SCHOOL ! P P P P SCHOOL
  • 33. Spoorlijn benutten als groene structuurdrager (oost-west) ! Meer verschillend groen in het gebied Sp str P ! ! Inventarisen groen behoeften Me Spoorlijn benu ! omwonenden ge structuurdrage SCHOOL ! Bewoners betrekken bij de Meer verschill ! Inv Spoorlijn benutten als groe groene inrichting ! (oost-west gebied om structuurdrager !! SCHOOL SCHOOL ! SCHOOL ! Inventarisenin Groene gebieden gebruiken voor benutten als groene groen Be Spoorlijn Meer verschillend g SCHOOL ! omwonenden educatieve doeleinden structuurdrager (oost-west) gebied gr ! SCHOOL !! ALGEMENE Groenverbindingen dwars !op het groene groenBewoners betr Meer verschillend in Shet Spoorlijn benutten als Inventarisen groenLL behoeft CHOO Gr MAATREGELEN gebied ! structuurdrager (oost-west) spoor ontwikkelen omwonenden SCHOO SCHOOL inricht groene ed SCHOOL SCHOOL ! SCHOOL !!
  • 34. Opdrachtgever: Opdrachtnemer: Datum: Dit product is ontwikkeld als onderdeel van het interregproject “Toepassing Functioneel Groen, luchtgroen klimaatgroen sociaal groen”. Binnen dit, door Europa en Provincies gesteunde, project werken 14 Belgische en Nederlandse steden samen aan de ontwikkeling van kennis over en de toepasbaarheid van groen voor de luchtkwaliteit, de klimaatsveranderingen en stedelijke leefkwaliteit. Financiers: