4. •Από πού πήραν το
όνομα τους
Η βυζαντινή αυτοκρατορία
ήταν πολύ μεγάλη . Οι
αυτοκράτορες έπρεπε να
βρουν ένα τρόπο για να
φυλάνε τις άκρες της
αυτοκρατορίας δηλαδή τα
ανατολικά σύνορα . Έτσι
συνεχίζοντας την τακτική
των Ρωμαίων ανέθεσαν την
φρούρηση των συνόρων σε
κάποιους στρατιώτες .
Αυτοί , μιας και φυλούσαν
τα σύνορα , τις άκρες,
ονομάστηκαν Ακρίτες.
5. •Σχέση με το
Βυζάντιο .
Η αρχή του θεσμού των
Ακριτών αρχίζει από τα
χρόνια των Ρωμαίων
Αυτοκρατόρων Τιβέριου και
Δρούσου και η
συστηματοποίησή του στους
αυτοκράτορες Σεπτίμιο και
Αλέξανδρο Σεβήρο. Οι
Βυζαντινοί , που τον
κληρονόμησαν, τον
διατήρησαν και τον
βελτίωσαν. Τον 7ο και 8ο
ιδίως αιώνα οι Ακρίτες
οργανώθηκαν ακόμα
περισσότερο. Έπαιρναν
μισθό (ρόγα) και κτήματα,
σε παραμεθόριες περιοχές
που κληρονομικά
μεταβιβάζονταν στα παιδιά
τους, εφόσον συνέχιζαν το
επάγγελμα του πατέρα τους.
6. •Κ αθήκοντα.
Οι Ακρίτες φυλούσαν τα σύνορα
και κυρίως πολεμούσαν τους
Άραβες που έκαναν επιδρομές στα
ανατολικά της αυτοκρατορίας.
Σε καιρό ειρήνης εκπαιδεύονταν στις
πολεμικές τέχνες , γυμνάζονταν
και κυνηγούσαν τους ληστές που
έκαναν επιδρομές στα χωριά .
7. • Η Ζωή
των Ακριτών
Το βυζαντινό κράτος έδινε
μισθό στους Ακρίτες για τις
υπηρεσίες τους . Επίσης τους
έδινε και αγρούς για να
καλλιεργούν , τα λεγόμενα
< < στρατοτόπια > > . Τα
καλλιεργούσαν και έτσι
μπορούσαν να ζήσουν και
έχοντας οικονομική άνεση
μπορούσαν να αφοσιωθούν
στη δουλειά τους .
8. •Κ οινωνική
θέση
Οι Ακρίτες αποτελούσαν την
στρατιωτική αυτοκρατορία της
εποχής τους και οι θέση τους
ήταν πολύ υψηλή .
Οι Αργυροί , οι Φωκάδες , οι
Μελισσινοί , οι Δούκες και
άλλες οικογένειες Ακριτών
διακρίθηκαν για την κοινωνική
πολιτική και οικονομική τους
δύναμη .
9. Οι Απελάτες.
Απελάτες
Οι Απελάτες ήταν ληστές
που είχαν ανέβει στα
βουνά και έκαναν
επιδρομές στα χωριά για
λάφυρα .
Αρχηγός τους ήταν η
ατρόμητη αμαζόνα η
Μαξιμώ .
Οι Ακρίτες καταδίωκαν
και πολεμούσαν με τους
Απελάτες.
10. •Ζωή και ψυχαγωγία
Ακριτών
Οι Ακρίτες το πρωί δούλευαν στα
χωράφια ή ασκούνταν στις πολεμικές
τέχνες . Δεν τους απασχολούσε η
μόρφωση και οι γνώσεις τους
περιορίζονταν σε θρησκευτικά θέματα
. Σκοπός τους ήταν να γίνουν γενναίοι
και δυνατοί ώστε να πολεμούν με
θάρρος και τιμή .
Τα βράδια έκανα συμπόσια ( γλέντια )
, όπου τραγουδούσαν και έπαιζαν
μουσικά όργανα . Λάτρευαν το
τραγούδι και την ποίηση . Το όπλο και
το μουσικό τους όργανο, ήταν οι
αχώριστοι φίλοι των Ακριτών .
11. •Ακρίτες και λαός
•Ο λαός της Βασιλεύουσας λάτρευε
τους Ακρίτες . Τους θεωρούσε
ήρωες και άξιους υπερασπιστές του Απόσπασμα από το ποίημα :
Βυζαντινού κράτους . Έτσι για να Οι Ακρίτες
τους υμνήσει έφτιαξε ποιήματα –
τραγούδια που αναφέρονται στη Στα έμπα του μπήκε σαν αϊτός, στα ξέβγα σαν πετρίτης
ζωή και τους αγώνες των Ακριτών , στα έμπα του χίλιους έκοψε , στα ξέβγα δυο χιλιάδες
τα ακριτικά τραγούδια . και στο καλό το γύρισμα κανένα δεν αφήνει .
Και για να πάρει δύναμη και Πήρε τ ’ Αλέξη τα παιδιά , του Κ ώστα τη γυναίκα ,
θάρρος ο ίδιος ο λαός από τα
Κ αι το μικρό Βλαχόπουλο την αρραβωνιασμένη.
τραγούδια του , έδωσε το στοιχείο
της υπερβολής στους Ακρίτες. Προσγονατίζει ο μαύρος του και πίσω του τους παίρνει .
Τους έκανε ατρόμητους ήρωες που
δεν τους νικάει κανείς , μα μόνο ο
χάροντας.
12.
13. •Η ζωή του.
Ο Διγενής ήταν το παιδί ενός
Σαρακηνού και μιας
Χριστιανοπούλας , για το λόγο αυτό
ονομάστηκε Διγενής ( δυο γένη ) .
Από μικρός φάνηκε πόσο γενναίος
είναι καθώς τα έβαζε με άγρια θηρία
και νικούσε.
Σε όλη του τη ζωή ο Διγενής πάλεψε
με πολλούς και πάντα νικούσε. Δεν
μπόρεσε ποτέ κανείς να τον νικήσει .
Ήταν δίκαιος , γενναίος , τίμιος και
μεγαλόψυχος και για το λόγο αυτό
τραγουδήθηκαν οι άθλοι του από το
λαό . Ένας κύκλος των ακριτικών
τραγουδιών αναφέρεται μόνο στο
Διγενή .
14. •Ο θάνατος
του
Ο θάνατος του
Διγενή ήταν το
ίδιο τιμημένος
όπως και η ζωή
του . Πάλεψε με
τον Χάρο στα
μαρμαρένια
αλώνια και μόνο
από αυτόν έχασε
.
15. •Ο Διγενής Ακρίτας
Τρίτη εγεννήθη ο Διγενής και Τρίτη θα πεθάνει .
Πιάνει καλεί τους φίλους του κι όλους τους αντρειωμένους.
Να ‘ ρθει ο Μηνάς κι ο Μαυραϊλής , να ‘ ρθει και ο γιος του Δράκου ,
να ‘ ρθει και ο Τρεμαντάχειλος , που τρέμει η γη κι ο κόσμος .
Κι επήγαν και τον ήβρανε στον κάμπο ξαπλωμένο.
Βογκάει , τρέμουν τα βουνά , βογκάει τρέμουν οι κάμποι .
-Σαν τι να σ’ ήβρε Διγενή , και θέλεις να πεθάνεις ;
-Φίλοι καλώς ορίσατε , φίλοι κι αγαπημένοι .
Συχάσατε καθίσατε κι εγώ σας αφηγιέμαι .
Της Αραβίνας τα βουνά , της Σύρας τα λαγκάδια ,
που κει συνδυό δεν περπατούν , συντρείς δεν δεν κουβεντιάζουν ,
παρά πενήντα και εκατό και πάλε φόβον έχουν ,
Κι εγώ μονάχος πέρασα , πεζός κι αρματωμένος
με τετραπίθαμο σπαθί , με τρεις οργιές κοντάρι .
Βουνά και κάμπους έδειρα , βουνά και καταράχια ,
νυχτιές χωρίς αστροφεγγιά , νυχτιές χωρίς φεγγάρι ,
Και τόσα χρόνια που ‘ ζησα δω στον απάνου κόσμο ,
κανένα δε φοβήθηκα από τους αντρειωμένους.
16. Τώρα είδα ένα ξιπόλητο και λαμπροφορεμένο ,
πό’ χει του ρήσου τα πλουμιά , της αστραπής τα μάτια.
με κράζει να παλέψομε σε μαρμαρένια αλώνια ,
κι όποιος νικήσει από τους δυο να παίρνει την ψυχή του .
Με κράζει να παλέψομε σε μαρμαρένια αλώνια ,
κι όποιος νικήσει από τους δυο να παίρνει την ψυχή του .
Κι επήγαν και παλέψανε σε μαρμαρένια αλώνια.
κι όθε χτυπάει ο Διγενής , το αίμα αυλάκι κάνει
κι όθε χτυπάει ο Χάροντας , το αίμα τάφρο κάνει .
17. •Ο Διγενής ως Ο Διγενής
σύμβολο .
…Ο Ακρίτας είμαι Χάροντα ,
Ο Διγενής συμβολίζει δεν περνώ με τα χρόνια .
μέσα στο πέρασμα των Μ ’ άγγιξες και δε μ’
αιώνων το αδούλωτο ένιωσες στα μαρμαρένια
ελληνικό πνεύμα και την αλώνια.
ελληνική ψυχή .
Πολλοί ποιητές Είμ’ εγώ η ακατάλυτη
ασχολήθηκαν με το ψυχή των Σαλαμίνων .
πρόσωπο του Διγενή , Στην Εφτάλοφην έφερα
θέλοντας να δείξουν αυτή το σπαθί των Ελλήνων.
την δύναμη των Ελλήνων
. Δε χάνομαι στα Τάρταρα
Ο Κωστής Παλαμάς μονάχα ξαποσταίνω .
Στη ζωή ξαναφαίνομαι
έγραφε στο ποίημα « ο
και λαούς ανασταίνω.
Διγενής »:
Κ ωστής Παλαμάς