leadership

1. 85วารสารการพยาบาลและสุขภาพ ปที่ 11 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2560
ความสัมพันธระหวางการรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธกับผลลัพธทางการพยาบาล
ของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค
ตามการรับรูของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
TheRelationshipBetweenPerceptionofStrategicLeadershipandNursingOutcomesof
HeadNurse,ProvincialArmyHospital
อรรัมภาเนื่องพุก(OnrumpaNuengpuk)*
พูลสุขหิงคานนท (PoonsukHingkanon)**
บทความวิจัย
บทคัดยอ
การศึกษาวิจัยครั้งนี้เปนการศึกษาวิจัยเชิงพรรณนา เพื่อศึกษา 1) เพื่อศึกษาระดับการรับรูภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค 2) เพื่อศึกษาระดับ
การรับรูผลลัพธทางการพยาบาลของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค และ 3) เพื่อศึกษาความ
สัมพันธระหวางการรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยกับผลลัพธทางการพยาบาล
ของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค กลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยเปนพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก สวนภูมิภาค ทั้งหมด 36 แหง ที่ปฏิบัติงานในตำแหนงหัวหนาหอผูปวย
มาไมนอยกวา 1 ป จำนวน 120 คน เครื่องมือที่ใชในการวิจัยเปนแบบสอบถาม แบงเปน 3 สวน คือขอมูล
ทั่วไป ภาวะผูนำเชิงกลยุทธ และผลลัพธทางการพยาบาล แบบสอบถามผานการตรวจสอบจากผูทรงคุณวุฒิ
5ทาน และนำไปหาคาความเที่ยงตรงดวยสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคไดคาความเชื่อมั่นของแบบสอบ
ถามสวนที่ 2 และ 3 เทากับ 0.89, 0.89 ตามลำดับ วิเคราะหขอมูล ไดแกการแจกแจงความถี่ รอยละ สถิติ
สัมประสิทธิ์สหสัมพันธเพียรสัน (Pearson’s Product Moment correlation coefficient)
ผลการวิจัยพบวา 1) ภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย โรงพยาบาลสังกัดกองทัพ
บกสวนภูมิภาคอยูในระดับสูง ( = 4.08, S.D. = .43) 2) ผลลัพธทางการพยาบาลของโรงพยาบาลสังกัด
กองทัพบกสวนภูมิภาคอยูในระดับสูง( =4.25,S.D.=.46)3) ภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนา
หอผูปวยมีความสัมพันธทางบวกระดับสูงกับผลลัพธทางการพยาบาลของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก
สวนภูมิภาคอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่.01(r=.779)
คำสำคัญ: ภาวะผูนำเชิงกลยุทธ ผลลัพธทางการพยาบาล
*พยาบาลวิชาชีพ ระดับปฏิบัติการ โรงพยาบาลคายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช จังหวัด พิษณุโลก
**รองศาสตราจารย คณะพยาบาลศาสตร มหาวิทยาลัยนเรศวร
x
x

2. 86 Journal of Nursing and Health Sciences Vol. 11 No. 1 January- April 2017
Abstract
The purposes of this descriptive research were 1) to study level of strategic leadership of
headnursesatprovincialarmyhospital,2)toexaminethelevelofnursingoutcomesinprovincialarmy
hospital, 3) to determine the relationship between strategic leadership of head nurses and nursing
outcomesinprovincialarmyhospital.
The sample were 120 of head nurses who worked for more than 1 year in head nurse position
at provincial army hospital. The research tool comprised three sets of questionnaires covering
personal data, strategic leadership and nursing outcomes. They were tested for reliability and validity.
The Cronbach’s alpha reliability coefficients of the second and third set were 0.89, 0.89, respectively.
The statistical devices used for data analysis were both descriptive statistics (frequency, percentage,
meanandstandarddeviation)andPearsonProductMomentCorrelationCoefficient.
The finding were as following; 1) head nurses had their strategic leadership scored at the
high level. 2) head nurses had their nursing outcomes score at the high level, and 3) there was a
statisticallysignificantpositivecorrelationathighlevelbetweenstrategicleadershipofheadnurses
andnursingoutcomesatprovincialarmyhospital(r=.779,p<.01).
Keywords : Strategic leadership , Nursing outcomes
ความเปนมาและความสำคัญของปญหา
ปจจุบันเปนยุคแหงการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดลอม
ทางเศรษฐกิจการเมืองดวยกระแสโลกาภิวัฒนที่ทำให
มีการเปลี่ยนแปลงไปอยางรวดเร็ว(สุพัตรา วัชรเกตุ, 2557)
ผลกระทบของโลกาภิวัฒนไดขยายตัวอยางกวางขวาง
ทำใหองคการและหนวยงานตางๆจำเปนตองมีการปรับตัว
ใหทันตอการเปลี่ยนแปลง ซึ่งในสวนของการพัฒนา
ดานสุขภาพนั้นการกำหนดทิศทางในการพัฒนาคือการ
มีแผนพัฒนาสุขภาพแหงชาติตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจ
และสังคมแหงชาติฉบับที่11(พ.ศ.2555-2559)เปนกลไก
การขับเคลื่อนการพัฒนาดานสุขภาพของประเทศไทย
ใหสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงของสังคม เศรษฐกิจ
ของโลกและดวยความที่ประเทศไทยมีบทบาททางดาน
สุขภาพในเวทีโลกมากขึ้น (คณะกรรมการอำนวยการ
จัดทำแผนพัฒนาสุขภาพฯ, 2555) จึงเปนที่มาของการ
ที่กระทรวงสาธารณสุขและกระทรวงที่เกี่ยวของในการ
จัดบริการสุขภาพตองดำเนินการใหหนวยงานบริการสุขภาพ
ตองใหบริการอยางมีคุณภาพมาตรฐานการพัฒนาและ
การรับรองคุณภาพโรงพยาบาล(HospitalAccreditation
:HA)เปนกระบวนการที่ไดรับการรวมมือจากผูบริหาร
นโยบายสุขภาพระดับประเทศ องคการวิชาชีพตางๆ
และสถานพยาบาลในระดับตางๆทั้งในภาครัฐและภาค
เอกชน(สถาบันพัฒนาและรับรองคุณภาพโรงพยาบาล,
2549)โดยมีเปาหมายของการพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาล
คือการนำคุณภาพของประเทศที่พัฒนาแลว มาประยุกต
ใหเขากับการดำเนินการในโรงพยาบาลของประเทศไทย
ใหโรงพยาบาลสรางวิสัยทัศน มีนโยบาย มีการพัฒนา

3. 87วารสารการพยาบาลและสุขภาพ ปที่ 11 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2560
ระบบการใหบริการทางสุขภาพอยางมีทิศทางและนำไป
สูคุณภาพการบริการที่ดีขึ้นซึ่งการดำเนินการขององคกร
ที่จะไปสูเปาหมายไดผูบริหารตองมีความรูความสามารถ
ในการบริหารงาน มีความรูในการวิเคราะหบริบทของ
สิ่งแวดลอมรอบองคการ ตองรูจักองคการของตนเอง
เปนอยางดี ซึ่งจะสงผลตอการวางแผนกลยุทธใหองคการ
ประสบผลสำเร็จไดอยางมีประสิทธิภาพ (Ireland,
Hoskisson&Hitt,2008)
ในบริบทของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค
ทั้ง 36 แหง มีภารกิจในการใหการดูแลรักษาขาราชการ
ทหารและครอบครัวรวมทั้งประชาชนทั่วไป อีกทั้งยังเปน
แหลงการเรียนการสอนของแพทย พยาบาล และนายสิบ
พยาบาลจำเปนตองใหบริการดวยคุณภาพมาตรฐานและ
มีการควบคุมการพัฒนาคุณภาพภายใตมาตรฐาน HA
มีการพัฒนาอยางตอเนื่องและมีนโยบายการพัฒนา
ที่จะไปถึงการพัฒนาคุณภาพทั่วทั้งองคการ(TotalQuality
Management : TQM) อีกทั้งยังตองปฏิบัติใหไปสูวิสัย
ทัศนของกรมแพทยทหารบกที่วาเปนองคกรชั้นนำและ
เปนที่เชื่อมั่นของกองทัพและประชาชน (กรมแพทย
ทหารบก,2558)ผูบริหารโรงพยาบาลจึงตองนำนโยบาย
เหลานี้ มาเปนกรอบในการกำหนดยุทธศาสตรของ
โรงพยาบาล และมีหัวหนางาน หัวหนาแผนก รวมทั้ง
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยเปนผูนำสูการปฏิบัติ ซึ่งการที่
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยจะทำงานไดบรรลุเปาหมายนั้น
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยจำเปนตองมีภาวะผูนำที่เหมาะสม
กับบริบทของหนวยงาน นั่นก็คือภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
ซึ่งเปนภาวะผูนำที่มีความสามารถในการทำนายเหตุ
การณลวงหนามีวิสัยทัศนที่กวางไกลจึงเปนภาวะผูนำที่
เหมาะสมกับหนวยงานที่ตองการเปลี่ยนแปลงและพัฒนา
ไปสูเปาหมายที่ทาทาย (Ireland, Hoskisson & Hitt,
2008)นอกจากนี้ไอรแลนด ฮอทคิสสันและฮิท(Ireland,
Hoskisson & Hitt, 2008) ไดเสนอวา ภาวะผูนำเชิง
กลยุทธนั้น ผูนำจะตองมีลักษณะของการปฏิบัติเพื่อ
นำไปสูประสิทธิผลของงาน คือ 1) การกำหนดทิศทาง
เชิงกลยุทธ 2)การบริหารทรัพยากรในองคการ3)สนับสนุน
วัฒนธรรมองคการที่มีประสิทธิผล 4) มุงเนนการปฏิบัติ
อยางมีคุณธรรม และ 5) การจัดตั้งองคการใหสมดุล
ดังนั้นหากพยาบาลหัวหนาหอผูปวยมีภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
ที่เหมาะสม ยอมสงผลตอประสิทธิผลของหนวยงาน
และบรรลุถึงคุณภาพมาตรฐานของโรงพยาบาลตามที่
กำหนดไว ในการประเมินวางานดานการพยาบาลนั้น
บรรลุเปาหมายตามนโยบายคุณภาพของโรงพยาบาล
หรือไมนั้น พยาบาลหัวหนาหอผูปวยในฐานะผูบริหาร
ระดับตนที่รับผิดชอบการบริหารจัดการหอผูปวยจะตอง
ดำเนินการประเมินคุณภาพคือผลลัพธการพยาบาล
ประกอบกับการประเมินผลลัพธทางการพยาบาลนั้น
เปนขอบังคับตามกฎหมาย โดยระบุมาตรฐานผลลัพธ
การบริการพยาบาลและการผดุงครรภระดับทุติยภูมิและ
ระดับตติยภูมิประกอบดวย5มาตรฐานคือ1)ความปลอดภัย
จากความเสี่ยงและภาวะแทรกซอนทางการพยาบาล
ที่ปองกันได 2) การบรรเทาความทุกขทรมานของผูใช
บริการ 3) ความรูความเขาใจเกี่ยวกับภาวะสุขภาพ
การรักษาพยาบาล4)ความสามารถในการดูแลตนเองของ
ผูใชบริการ 5) ความพึงพอใจของผูใชบริการ ตองาน
บริการพยาบาล และการผดุงครรภ (สภาการพยาบาล,
2551) มาตรฐานผลลัพธการบริการการพยาบาลและ
การผดุงครรภดังกลาว จึงถือวาเปนองคประกอบสำคัญ
ในการประเมินคุณภาพของการใหบริการดานสุขภาพ
การศึกษาวิจัยครั้งนี้เพื่อเปนแนวทางในการพัฒนา
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยและการพัฒนาคุณภาพ
มาตรฐานการพยาบาลใหบรรลุตามเปาหมายการบริการ
ที่มีคุณภาพของกองทัพบกตอไป
วัตถุประสงคของการวิจัย
1.เพื่อศึกษาระดับการรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของ
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก
สวนภูมิภาค
2.เพื่อศึกษาระดับการรับรูผลลัพธทางการพยาบาล
ของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค
3.เพื่อศึกษาความสัมพันธระหวางการรับรูภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยกับผลลัพธ
ทางการพยาบาลของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก
สวนภูมิภาค

4. 88 Journal of Nursing and Health Sciences Vol. 11 No. 1 January- April 2017
สมมุติฐานของการวิจัย
การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนา
หอผูปวยมีความสัมพันธทางบวกกับผลลัพธทางการ
พยาบาลของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค
วิธีดำเนินการวิจัย
ระเบียบวิธีวิจัยเปนการวิจัยเชิงพรรณนา(Descriptive
research)
ประชากรและกลุมตัวอยางในการวิจัยครั้งนี้คือ
1.ประชากรคือพยาบาลหัวหนาหอผูปวยที่ปฏิบัติงาน
ในโรงพยาบาลกองทัพบกสวนภูมิภาคจำนวน 174คน
2.กลุมตัวอยาง ไดจากการสุมกลุมตัวอยางโดยการ
สุมแบบแบงชั้น และการสุมอยางงายคำนวณหาสัดสวน
ของกลุมตัวอยางจากประชากรในแตละโรงพยาบาล
โดยการสุมแบบแบงชั้น (Stratified random sampling)
ไดจำนวน120คนจากนั้นสุมอยางงาย(Simplerandom
sampling)โดยจับฉลากแบบไมใสคืนจากรายชื่อ
ประชากรของแตละโรงพยาบาลตามสัดสวนที่คำนวณได
กลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยเปนพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
โรงพยาบาลกองทัพบกที่ปฏิบัติงานในตำแหนงหัวหนา
หอผูปวยมาไมนอยกวา 1 ป ในโรงพยาบาลกองทัพ
บกสวนภูมิภาคทั้ง36แหงจำนวน120คน
เครื่องมือที่ใชในการวิจัย
เครื่องมือที่ใชในการวิจัยครั้งนี้เปนแบบสอบถาม
(Questionnaire) ซึ่งแบงออกเปน3สวนโดยมีรายละเอียด
ดังนี้
สวนที่1แบบสอบถามขอมูลสวนบุคคลของผูตอบ
แบบสอบถามประกอบดวยเพศอายุ สถานภาพสมรส
ระดับการศึกษา อายุราชการ ระยะเวลาที่ปฏิบัติงานใน
ตำแหนงพยาบาลหัวหนาหอผูปวย หอผูปวยที่ปฏิบัติงาน
เปนแบบสอบถามใหเลือกตอบ
สวนที่ 2 เปนแบบสอบถามการรับรูภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธของหัวหนาหอผูปวยตามการรับรูของพยาบาล
หัวหนาหอผูปวย จำนวน 25 ขอ ตามแนวคิดของฮิทท
ไอรแลนด และฮอสคิสสัน (Hitt, Ireland & Hoskisson,
2005) เปนขอคำถามเชิงบวกทุกขอดังนี้ 1) การกำหนด
ทิศทางเชิงกลยุทธ 2) การบริหารทรัพยากรในองคการ
3) สนับสนุนวัฒนธรรมองคการที่มีประสิทธิผล
4) มุงเนนการปฏิบัติอยางมีคุณธรรม และ 5) การจัด
ควบคุมองคการใหสมดุล โดยลักษณะแบบสอบถาม
เปนแบบมาตราสวนประมาณคา(Ratingscale)5ระดับ
มีรายละเอียดการใหคะแนนดังนี้
5 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงมากที่สุด
4 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงมาก
3 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงปานกลาง
2 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงนอย
1 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงนอยที่สุด
จากนั้นรวมคะแนนระดับภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
โดยการนำคะแนนของผูตอบแบบสอบถามในแตละดาน
มาหาคาเฉลี่ย ซึ่งเกณฑในการวิเคราะหและพิจารณา
ภาวะผูนำเชิงกลยุทธของหัวหนาหอผูปวย ผูวิจัยได
แบงคะแนนออกเปนชวงดังนี้ (ประคองกรรณสูตร,2542)
1.00-1.49 การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาล
หัวหนาหอผูปวยอยูระดับต่ำที่สุด
1.50-2.49 การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาล
หัวหนาหอผูปวยอยูระดับต่ำ
2.50-3.49 การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาล
หัวหนาหอผูปวยอยูระดับปานกลาง
3.50-4.49 การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาล
หัวหนาหอผูปวยอยูระดับสูง
4.50-5.00 การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาล
หัวหนาหอผูปวยอยูระดับสูงมากที่สุด
สวนที่ 3 แบบสอบถามการรับรูผลลัพธทางการ
พยาบาลตามมาตรฐานบริการพยาบาลและการผดุงครรภ
ระดับทุติยภูมิและระดับตติยภูมิ หมวดที่ 3 มาตรฐาน
ผลลัพธการบริการพยาบาลและผดุงครรภของสภา
การพยาบาลตามการรับรูของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
จำนวน 28ขอ ลักษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวน

5. 89วารสารการพยาบาลและสุขภาพ ปที่ 11 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2560
ประมาณคา (Rating scale) 5 ระดับ และเปนขอคำถาม
เชิงบวกทุกขอ มีรายละเอียดการใหคะแนนดังนี้
5 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงมากที่สุด
4 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงมาก
3 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงปานกลาง
2 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงนอย
1 หมายถึง มีความคิดเห็นวาขอความนั้นเปน
ความจริงนอยที่สุด
จากนั้นรวมคะแนนการรับรูผลลัพธทางการพยาบาล
นำคะแนนของผูตอบแบบสอบถามแตละขอมารวมกัน
แลวหาคาเฉลี่ย ซึ่งเกณฑในการวิเคราะหและพิจารณา
ผลลัพธทางการพยาบาล ผูวิจัยไดแบงคะแนนออกเปน
ชวงดังนี้(ประคองกรรณสูตร,2542)
1.00-1.49 การรับรูผลลัพธทางการพยาบาลอยูใน
ระดับต่ำที่สุด
1.50-2.49 การรับรูผลลัพธทางการพยาบาลอยูใน
ระดับต่ำ
2.50-3.49 การรับรูผลลัพธทางการพยาบาลอยูใน
ระดับปานกลาง
3.50-4.49 การรับรูผลลัพธทางการพยาบาลอยูใน
ระดับสูง
4.50-5.00 การรับรูผลลัพธทางการพยาบาลอยูใน
ระดับสูงที่สุด
การพิทักษสิทธิ์กลุมตัวอยาง
งานวิจัยนี้ไดรับการรับรองจากคณะกรรมการ
วิจัยในมนุษยเลขที่ COA 040/2015 ขอมูลที่ไดจาก
การศึกษาครั้งนี้เปนความลับ ผลการวิจัยจะนำเสนอ
เปนภาพรวมและนำมาใชประโยชนเพื่อการศึกษาวิจัย
เทานั้น
การเก็บรวบรวมขอมูล
1. นำหนังสือจากบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย
นเรศวร ถึงผูอำนวยการโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก
สวนภูมิภาคทั้ง36โรงพยาบาล ทางไปรษณียเพื่อชี้แจง
วัตถุประสงคของการวิจัยและขออนุญาตในการเก็บ
รวบรวมขอมูล
2. สงหนังสือและแบบสอบถามถึงผูอำนวยการ
กองการพยาบาล/หัวหนาพยาบาลของโรงพยาบาลสังกัด
กองทัพบกทั้ง36แหงทางไปรษณียจำนวนแบบสอบถาม
เทากับกลุมตัวอยางที่สุมไดในแตละโรงพยาบาล
ซึ่งในหนังสือนั้น ผูศึกษาไดชี้แจงวัตถุประสงคของ
การวิจัย และขอความรวมมือในการแจกแบบสอบถาม
ใหกับพยาบาลหัวหนาหอผูปวยที่เปนกลุมตัวอยางและ
แบบสอบถามที่ใชในการวิจัยครั้งนี้ ใหพยาบาลหัวหนา
หอผูปวยที่เปนกลุมตัวอยาง เปนผูตอบแบบสอบถาม
ดวยตนเอง
3. ผูอำนวยการกองการพยาบาล / หัวหนาพยาบาล
ของแตละโรงพยาบาล เปนผูรวบรวมแบบสอบถาม
ที่ตอบเสร็จเรียบรอยแลว บรรจุซองปดผนึก และสง
กลับคืนมายังผูศึกษาทางไปรษณีย ใชเวลาในการรวบรวม
ขอมูลเปนเวลา 1 เดือน
การวิเคราะหขอมูล
ผูวิจัยวิเคราะหขอมูลทั้งหมดโดยใชโปรแกรมสำเร็จ
รูปทางสถิติในการประมวลผลและจัดทำตารางวิเคราะห
ทางสถิติ เพื่อนำเสนอและสรุปผลการวิจัย โดยสถิติที่
จะใชในการวิเคราะหขอมูล ไดแก
1. สถิติพรรณนา (Descriptive statistics) ไดแก
รอยละ (Percentage) คาเฉลี่ย (Mean) เพื่อใชพรรณนา
ขอมูลทั่วไปของผูตอบแบบสอบถาม
2.วิเคราะหขอมูลเกี่ยวกับ ภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
และผลลัพธทางการพยาบาล คำนวณโดยใชคาเฉลี่ย
(Mean) และสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard
deviation)
3. วิเคราะหความสัมพันธระหวางภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยกับผลลัพธ
ทางการพยาบาลของโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก
สวนภูมิภาค นำมาวิเคราะหโดยใชสถิติสัมประสิทธิ์
สหสัมพันธเพียรสัน (Pearson’s Product Moment
Correlation)

6. 90 Journal of Nursing and Health Sciences Vol. 11 No. 1 January- April 2017
ผลการวิจัย
สวนที่ 1 ขอมูลสวนบุคคลของกลุมตัวอยาง
ขอมูลทั่วไปของกลุมตัวอยางจำนวน 104 คนพบวา
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยทั้งหมดเปนเพศหญิงสวนใหญ
อยูในชวงอายุ 35-39 ป รอยละ 36.50 รองลงมาอยูใน
ชวงอายุ 45-49 ป รอยละ 26.00 มีสถานภาพสมรส
รอยละ 50 ระดับการศึกษาปริญญาตรีหรือเทียบเทา
รอยละ 73.10 รองลงมาคือระดับปริญญาโทรอยละ26.90
สวนใหญมีอายุราชการอยูในชวง11-15 ปรอยละ33.70
รองลงมาคือ ชวง 16-20 ป รอยละ 19.20 ระยะเวลา
ตาราง 1 แสดงคาเฉลี่ย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และระดับภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค
ที่ปฏิบัติงานในตำแหนงพยาบาลหัวหนาหอผูปวย สวนใหญ
อยูในชวง 1-5 ป รอยละ 70.00 รองลงมา อยูในชวง
6-10 ป รอยละ 23.10 แผนก/หอผูปวยที่ปฏิบัติงาน
สวนใหญปฏิบัติงานในหอผูปวยอายุรกรรมรอยละ17.30
รองลงมาเปน หอผูปวยศัลยกรรม และหอผูปวยสูตินรี
เวชกรรม รอยละ12.50 เทากัน
สวนที่2ผลการวิเคราะหระดับภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
ของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยโรงพยาบาลสังกัดกองทัพ
บกสวนภูมิภาค
การปฏิบัติอยางมีคุณธรรม 4.42 0.51 สูง
การควบคุมองคการใหสมดุล 4.10 0.44 สูง
การสนับสนุนวัฒนธรรมองคการที่มีประสิทธิผล 4.05 0.50 สูง
การบริหารทรัพยากรในองคการ 4.04 0.50 สูง
การกำหนดทิศทางเชิงกลยุทธ 3.80 0.56 สูง
ภาพรวม 4.08 0.43 สูง
ภาวะผูนำเชิงกลยุทธ S.D. ระดับx
จากตาราง1พบวาระดับภาวะผูนำเชิงกลยุทธของ
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยโรงพยาบาลสังกัดกองทัพ
บกสวนภูมิภาค โดยภาพรวมมีคาเฉลี่ยอยูในระดับสูง
( = 4.08, S.D. = 0.43 ) เมื่อพิจารณาเปนรายดาน
ของภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค พบวาดานการ
ปฏิบัติอยางมีคุณธรรม ( = 4.22, S.D. = 0.51 ) มีคา
เฉลี่ยมากที่สุดรองลงมาไดแกดานการควบคุมองคการ
ใหสมดุล( =4.10,S.D.=0.44)สวนดานที่มีคาเฉลี่ย
ต่ำที่สุด ไดแก ดานการกำหนดทิศทางเชิงกลยุทธ
( = 3.80, S.D. = 0.56 )
สวนที่ 3 ผลการวิเคราะหระดับผลลัพธทางการ
พยาบาลของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยโรงพยาบาลสังกัด
กองทัพบกสวนภูมิภาค
x
x
x
x

7. 91วารสารการพยาบาลและสุขภาพ ปที่ 11 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2560
ตาราง 2 แสดงคาเฉลี่ย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และระดับของผลลัพธทางการพยาบาลของโรงพยาบาลสังกัดกอง
ทัพบกสวนภูมิภาค ตามการรับรูของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
ความปลอดภัยจากความเสี่ยงและภาวะแทรกซอนทางการ 4.33 0.51 สูง
พยาบาลที่ปองกันได
การบรรเทาความทุกขทรมาน 4.28 0.51 สูง
ความสามารถในการดูแลตนเองของผูใชบริการ 4.24 0.62 สูง
ความพึงพอใจของผูใชบริการตองานบริการพยาบาลและ 4.21 0.49 สูง
การผดุงครรภ
ความเขาใจเกี่ยวกับภาวะสุขภาพ การรักษาพยาบาล 4.18 0.50 สูง
ภาพรวม 4.25 0.47 สูง
ผลลัพธทางการพยาบาล S.D. ระดับx
จากตารางพบวาผลลัพธทางการพยาบาลของ
พยาบาลของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยโรงพยาบาลสังกัด
กองทัพบกสวนภูมิภาคโดยภาพรวมอยูในระดับสูง
( = 4.25, S.D. = 0.47) เมื่อพิจารณาเปนรายดานพบวา
ความปลอดภัยจากความเสี่ยงและภาวะแทรกซอนทาง
การพยาบาลที่ปองกันไดมีคาเฉลี่ยมากที่สุด ( = 4.33,
S.D.=0.51)รองลงมาคือดานการบรรเทาความทุกขทรมาน
( = 4.28, S.D. = 0.51) และดานที่มีคาเฉลี่ยต่ำที่สุดคือ
ดานความเขาใจเกี่ยวกับภาวะสุขภาพการรักษาพยาบาล
( =4.18,S.D.=0.50)
สวนที่ 4 ผลการวิเคราะหระดับความสัมพันธ
ระหวางภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนา
หอผูปวยโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาคกับ
ผลลัพธทางการพยาบาล
x
x
x
x
ตาราง 3 แสดงคาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธเพียรสันระหวางภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค กับผลลัพธทางการพยาบาล
ภาวะผูนำเชิงกลยุทธ ผลลัพธทางการพยาบาลโดยรวม ระดับความสัมพันธ
การบริหารทรัพยากรในองคการ .781** สูง
การกำหนดทิศทางเชิงกลยุทธ .775** สูง
การควบคุมองคการใหสมดุล .729** สูง
การสนับสนุนวัฒนธรรมองคการที่มีประสิทธิผล .538** ปานกลาง
การปฏิบัติอยางมีคุณธรรม .526** ปานกลาง
ภาพรวม .799** สูง
**คานัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01

8. 92 Journal of Nursing and Health Sciences Vol. 11 No. 1 January- April 2017
จากตาราง3พบวาความสัมพันธระหวางภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธมีความสัมพันธทางบวกกับผลลัพธทางการ
พยาบาลโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค
ในระดับสูง(r=.799)ที่ระดับนัยสำคัญที่.01
เมื่อพิจารณารายดาน พบวา ภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
ของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยโรงพยาบาลสังกัดกองทัพ
บกสวนภูมิภาค ดานการบริหารทรัพยากรในองคการ
ดานการกำหนดทิศทางเชิงกลยุทธและดานการควบคุม
องคการใหสมดุลมีความสัมพันธในทางบวกกับผลลัพธ
ทางการพยาบาลในระดับสูง (r = .781, .775 , .729 )
ตามลำดับ และดานการสนับสนุนวัฒนธรรมองคการ
ที่มีประสิทธิผล และดานการปฏิบัติอยางมีคุณธรรม
มีความสัมพันธกับผลลัพธทางการพยาบาลระดับ
ปานกลาง(r=.538,.526)ตามลำดับ
การอภิปรายผล
จากผลการวิจัยในครั้งนี้ผูวิจัยมีประเด็นในการนำมา
อภิปรายดังนี้
1.การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนา
หอผูปวยโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค
โดยรวมอยูในระดับสูง( = 4.08,S.D. =0.43)อธิบาย
ไดวา ภาวะผูนำเชิงกลยุทธ มีความสำคัญอยางมากใน
ปจจุบัน เนื่องจากเปนรูปแบบของผูนำที่มีวิสัยทัศน
สามารถนำความเจริญมาสูองคการได (เนตรพัณณา
ยาวิราช, 2550) ทั้งนี้โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกทุก
โรงพยาบาลมุงที่จะใหบริการดวยคุณภาพมาตรฐาน
มีการควบคุมการพัฒนาคุณภาพภายใตมาตรฐาน HA
และยังมุงไปสูการพัฒนาคุณภาพทั่วทั้งองคการ (Total
QualityManagement:TQM)และนอกจากนี้โรงพยาบาล
ในสังกัดกองทัพบกที่ขึ้นตรงกับกรมแพทยทหารบก
ยังตองไปสูวิสัยทัศนของกรมแพทยทหารบก ที่วา
เปนองคกรชั้นนำและเปนที่เชื่อมั่นของกองทัพและ
ประชาชน จำเปนตองมีภาวะผูนำที่เหมาะสมกับบริบท
ของหนวยงานโดยเฉพาะองคการพยาบาลผูบริหารของ
องคการพยาบาลรวมถึงพยาบาลหัวหนาหอผูปวยซึ่งเปน
ผูบริหารระดับตน จำเปนตองมีภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
เพราะจะสามารถคิดวิเคราะหและกำหนดกลยุทธในการ
x
บริหารงาน เพื่อใหองคการพยาบาลเกิดผลสำเร็จตาม
เปาหมายได (เนตรพัณณา ยาวิราช , 2550)
การรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนา
หอผูปวยโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก พบวา ดานการ
ปฏิบัติอยางมีคุณธรรมมีคาเฉลี่ยสูงที่สุด ( = 4.42 ,
S.D. = 0.51) คือการที่หัวหนาหอผูปวยโรงพยาบาล
สังกัดกองทัพบกประเมินตนเองวาเปนผูที่มีความซื่อสัตย
ในการปฏิบัติงานอยางเสมอตน เสมอปลาย และมีความ
โปรงใสในการพิจารณาการเลื่อนขั้น เลื่อนเงินเดือน ทั้งนี้
เนื่องดวยวิชาชีพพยาบาลเปนวิชาชีพที่ตองปฏิบัติงาน
กับชีวิตคน ตองมีความซื่อสัตยในหนาที่รับผิดชอบ
หากพลาดพลั้ง หรือปกปดความผิด อาจจะทำใหเกิด
อันตรายถึงชีวิตของผูรับบริการได และนอกเหนือจาก
วิชาชีพพยาบาลที่ตองมีความซื่อสัตย มีคุณธรรมแลว
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยทุกคนในโรงพยาบาลสังกัด
กองทัพบกสวนภูมิภาคเปนทหารจึงมีความเปนระเบียบ
วินัยและยึดถือระเบียบปฏิบัติอยางเครงครัดและดวยความ
ที่พยาบาลหัวหนาหอผูปวยเปนผูบริหารระดับตนของ
องคการพยาบาล จึงมีบทบาทสำคัญ และตองเปนแบบ
อยางที่ดีในการใหบริการทางการพยาบาลและวินัยทางทหาร
กับผูใตบังคับบัญชาในปกครอง
ในสวนภาวะผูนำเชิงกลยุทธดานที่มีคาเฉลี่ยต่ำที่สุด
คือ ดานการกำหนดทิศทางเชิงกลยุทธ อธิบายไดวา
การศึกษาครั้งนี้เปนการศึกษาในกลุมพยาบาลหัวหนา
หอผูปวย ซึ่งเปนผูบริหารระดับตนขององคการพยาบาล
งานดานการกำหนดทิศทาง การวางแผนกลยุทธของ
หนวยงานจะมาจากทีมบริหารระดับสูงของโรงพยาบาล
ซึ่งพบวาพยาบาลหัวหนาหอผูปวยอาจไมไดมีสวนรวม
โดยตรงหรือมีสวนรวมนอยในการวางแผนกลยุทธของ
โรงพยาบาล เปนเพียงผูนำแผนกลยุทธมาถายทอดลง
สูการปฏิบัติในหนวยงานที่ตนเปนหัวหนาเทานั้นให
บรรลุตามเปาหมาย แตอยางไรก็ตาม หนวยงานควรมี
การสงเสริมใหผูบริหารระดับตนใหมีสวนรวมในการ
รวมกำหนดแผนกลยุทธของหนวยงาน
2. การรับรูผลลัพธทางการพยาบาลของโรงพยาบาล
สังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาคตามการรับรูของพยาบาล
หัวหนาหอผูปวยโดยรวมอยูในระดับสูง ( = 4.25,
x
x

9. 93วารสารการพยาบาลและสุขภาพ ปที่ 11 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2560
S.D.=0.47)เมื่อพิจารณาพบวาทุกดาน อยูในระดับสูง
ทั้งหมด สามารถอธิบายไดวา ผลลัพธทางการพยาบาล
ที่ดีนั่นหมายถึงคุณภาพของการบริการพยาบาลที่ดี
ซึ่งเปนภารกิจประการหนึ่งของผูที่อยูในวิชาชีพพยาบาล
ที่ตองชวยกันมุงไปสูการใหบริการที่มีคุณภาพและ
มาตรฐาน (พิรุณ รัตนวณิช, 2545) พยาบาลตองมี
ความตระหนักใหเกิดมาตรฐานในการดูแลเพื่อใหเกิด
คุณภาพในการใหบริการที่สูงสุดโดยสามารถวัดไดจาก
ตัวชี้วัดดานผลลัพธทางการพยาบาลที่สภาการพยาบาล
ไดกำหนดไว(สภาการพยาบาล,2551)
เมื่อพิจารณารายดานพบวาผลลัพธการพยาบาลใน
ดานความปลอดภัยจากความเสี่ยงและภาวะแทรกซอน
ที่ปองกันได มีคาเฉลี่ยอยูในระดับสูงมีคาเฉลี่ยสูงกวา
ดานอื่น อภิปรายไดวา เปาหมายสูงสุดของการบริการ
ทางการพยาบาลคือ การใหบริการทางการพยาบาลที่มี
ความปลอดภัยจากความเสี่ยงและภาวะแทรกซอน
ที่ปองกันได (วีณา จีรแพทย, 2549) ซึ่งโรงพยาบาล
สังกัดกองทัพบกไดมีการตระหนักถึงความปลอดภัย
และการปองกันความเสี่ยงของผูรับบริการ ไดมีการ
กำหนดเปนนโยบายของแตละโรงพยาบาลและมีการจัด
ตั้งทีมบริหารความเสี่ยงในโรงพยาบาลสังกัดกองทัพ
บกทุกแหงซึ่งมาตรฐานตางๆในการปฏิบัติการพยาบาล
สภาการพยาบาลไดกำหนดไว และสะทอนใหเห็นถึง
การปฏิบัติงานตามมาตรฐาน ถือวาเปนสิ่งสำคัญในการ
ใหบริการทางการพยาบาลกับผูรับบริการที่เจ็บปวย
(พิรุณรัตนวณิช,2545)
สวนการรับรูของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยตอผลลัพธ
ทางการพยาบาลดานความเขาใจเกี่ยวกับภาวะสุขภาพ
การรักษาพยาบาลนั้นอยูในระดับสูงแตมีคะแนนเฉลี่ย
ต่ำกวาดานอื่นๆทั้งนี้ แตเนื่องจากการศึกษาวิจัยนี้ศึกษา
ในพยาบาลหัวหนาหอผูปวยซึ่งปฏิบัติงานดานการบริหาร
มากกวาการปฏิบัติการพยาบาล ทำใหการประเมินหรือ
มีการกระทำบทบาทโดยตรงในกระบวนการดูแลผูรับ
บริการที่นอยกวาระดับปฏิบัติการ
3. ความสัมพันธระหวางการรับรูภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
ของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยกับผลลัพธทางการพยาบาล
โรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาค ตามการรับรู
ของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย ผลการศึกษาวิจัยพบวา
ภาวะผูนำเชิงกลยุทธของพยาบาลหัวหนาหอผูปวย
ในโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบกสวนภูมิภาคโดยรวม
มีความสัมพันธทางบวกระดับสูงกับผลลัพธทางการ
พยาบาล(r=.799) อยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01
ซึ่งเปนไปตามสมมุติฐานที่กำหนดไว ทั้งนี้ภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธตามแนวคิดของฮิทท ไอรแลนดและฮอสคิสสัน
(Hitt,Ireland,&Hoskisson,2005)เปนแนวคิดที่สะทอน
ใหเห็นถึงการปฏิบัติของผูนำในการพัฒนางานใหบรรลุ
เปาหมายผูนำตองมีการกำหนดทิศทางเชิงกลยุทธ
มีวิสัยทัศนมองการณไกล มีวิสัยทัศนระยะยาว ถายทอด
วิสัยทัศนจูงใจและกระตุนใหผูรวมงานปฏิบัติตามไดอยาง
สม่ำเสมอ สามารถวิเคราะหสภาพแวดลอมภายในและ
ภายนอก เพื่อกำหนดแผนกลยุทธใหสอดคลองกับการ
เปลี่ยนแปลงบริหารจัดการทรัพยากรในองคการใหเกิด
ประโยชนสูงสุด ผูรับบริการไดบริการที่มีคุณภาพ
ผูรับบริการพึงพอใจในบริการที่ไดและผูใหบริการ
มีความสุขและเกิดความพึงพอใจในการปฏิบัติงาน
ซึ่งในการปฏิบัติการบริหารการพยาบาลนั้นก็มีจุดมุงหมาย
เพื่อผลลัพธของคุณภาพการบริการและมุงที่ความ
ปลอดภัยของผูปวยเปนเปาหมาย ดังนั้นการที่หัวหนา
หอผูปวยมีภาวะผูนำเชิงกลยุทธสูง จึงสงผลตอผลลัพธ
ทางการพยาบาลและสงผลตอความสัมพันธในระดับสูง
ดวยเชนกัน
เมื่อพิจารณาความสัมพันธของภาวะผูนำเชิงกลยุทธ
ของหัวหนาหอผูปวยกับผลลัพธการพยาบาลเปนราย
ดานพบวาทุกดานมีความสัมพันธกันสูงยกเวนภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธดานการสนับสนุนวัฒนธรรมองคการที่มี
ประสิทธิผลและดานการปฏิบัติอยางมีคุณธรรมมีความ
สัมพันธกับผลลัพธทางการพยาบาล ระดับปานกลาง
(r=.538,0.526)ตามลำดับทั้งนี้เนื่องจากการสนับสนุน
วัฒนธรรมองคการที่มีประสิทธิผล เปนการรับรูหรือ
ความคิดเห็นของพยาบาลหัวหนาหอผูปวยวาสามารถ
กำหนด ปรับเปลี่ยน สงเสริมใหเกิดคานิยม ความเชื่อ
ในการทำงานรวมกันในหอผูปวยไดเปนอยางดีดำเนินการ
ใหบุคลากรเกิดความรูสึกยึดมั่นผูกพันตอหนวยงานและ
กำหนดแบบแผนการปฏิบัติงานของบุคลากรในหอผูปวย

10. 94 Journal of Nursing and Health Sciences Vol. 11 No. 1 January- April 2017
ใหสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดลอม
ในปจจุบัน ซึ่งในการปฏิบัติงานในดานดังกลาวมีความ
เกี่ยวของโดยตรงกับผูรับบริการนอยแตเปนการปฏิบัติ
เพื่อใหผูปฏิบัติงานนั้นสามารถปฏิบัติงานไดอยางมีคุณภาพ
สวนการปฏิบัติงานดวยความยุติธรรม นั้นเปนการรับรู
ในขอคำถามของหัวหนาหอผูปวย ที่เกี่ยวของกับการ
ปฏิบัติกับผูปฏิบัติมากกวาผูรับบริการเปนคุณธรรมของ
ผูปฏิบัติงาน ไมใชคุณธรรมที่สงผลถึงผลลัพธทางการ
พยาบาลซึ่งสงผลโดยตรงตอผูปฏิบัติงานแตไมสะทอน
ถึงการรับรูถึงผลลัพธทางการพยาบาลจึงสงผลตอความ
สัมพันธของภาวะผูนำเชิงกลยุทธของหัวหนาหอผูปวย
ในดานดังกลาวกับผลลัพธทางการพยาบาลอยูในระดับ
ปานกลาง
ขอเสนอแนะ
1. จากผลการวิจัยพบวาภาวะผูนำเชิงกลยุทธของ
พยาบาลหัวหนาหอผูปวยมีความสัมพันธกับผลลัพธทาง
การพยาบาลดังนั้นผูบริหารระดับสูงควรไดสงเสริมให
หัวหนาหอผูปวยไดมีภาวะผูนำเชิงกลยุทธที่สูงขึ้นเพื่อ
ใหเกิดผลลัพธทางการพยาบาลที่พึงประสงคเพิ่มขึ้นดวย
2. จากผลการวิจัยพบวาภาวะผูนำเชิงกลยุทธของ
หัวหนาหอผูปวยดานการกำหนดทิศทางเชิงกลยุทธอยูใน
ระดับสูงแตมีคะแนนเฉลี่ยนอยกวาทุกดาน ผูบริหาร
ระดับสูงควรพิจารณาใหการสนับสนุนใหหัวหนาหอผูปวย
ไดมีโอกาสมีสวนรวมในการกำหนดกลยุทธของหนวยงาน
เพิ่มขึ้น
3. จากผลการวิจัยพบวาผลลัพธทางการพยาบาล
ตามการรับรูของหัวหนาหอผูปวยดานความเขาใจเกี่ยว
กับภาวะสุขภาพ การรักษาพยาบาลอยูในระดับสูงแตมี
คะแนนเฉลี่ยนอยกวาดานอื่นหัวหนาหอผูปวยควรมีบทบาท
ในการดำเนินการใหความรูนิเทศติดตามผูปฏิบัติในการ
ใหความรูผูใชบริการเกี่ยวกับความเจ็บปวย อาการและ
พยาธิสภาพของโรคที่ผูปวยเปน การดำเนินของโรค
แผนการรักษาของแพทย ผลกระทบจากการรักษาพยาบาล
ที่อาจจะเกิดขึ้นได ตลอดจนการดูแลสุขภาพที่ถูกตอง
ภายใตการคำนึงถึงสิทธิผูปวยที่ควรไดรับเพิ่มขึ้น
กิตติกรรมประกาศ
ขอขอบพระคุณผูเชี่ยวชาญที่ใหขอเสนอแนะที่
เปนประโยชนในการทำวิจัยครั้งนี้ และขอขอบพระคุณ
กลุมตัวอยางและผูที่เกี่ยวของกับการทำวิจัยนี้ทุกทาน
ที่รวมมือในการดำเนินการวิจัยจนเสร็จสิ้นสมบูรณ
เอกสารอางอิง
กองทัพบก. (2558). แนวทางการพิจารณาบำเหน็จของ
ขาราชการทหารและลูกจางประจำ สังกัด
กองทัพบก.สืบคนเมื่อ16มิถุนายน2556,จาก
www.rta.mi.th.
คณะกรรมการอำนวยการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพ.(2555).
แผนพัฒนาสุขภาพแหงชาติในชวงแผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ 11 พ.ศ.
2555-2559.นนทบุรี:กระทรวงสาธารณสุข.
เนตรพัณณา ยาวิราช. (2550). ภาวะผูนำและภาวะผูนำ
เชิงกลยุทธ.กรุงเทพฯ:ทริปเปลกรุปจำกัด.
ประคอง กรรณสูต. (2542). สถิติเพื่อการวิจัยทาง
พฤติกรรมศาสตร. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพแหง
จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
พิรุณ รัตนวณิช. (2545). คุณภาพการบริการดานสาธารณสุข
สำหรับพยาบาล.กรุงเทพฯ:มายดพับลิชชิ่งจำกัด.
วีณาจีระแพทย.(2549).การบริหารความปลอดภัยในระบบ
บริการพยาบาล หนวยที่ 11. ใน ประมวลสาระ
ชุดวิชาการพัฒนาศักยภาพระบบบริการพยาบาล
บัณฑิตศึกษาสาขาพยาบาลศาสตรมหาวิทยาลัย
สุโขทัยธรรมมาธิราช (หนา 1-55). นนทบุรี:
สำนักพิมพแหงมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สถาบันพัฒนาและรับรองคุณภาพโรงพยาบาล.(2551).
มาตรฐานโรงพยาบาลและบริการสุขภาพฉบับ
เฉลิมพระเกียรติฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ป.
กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาและรับรองคุณภาพ
โรงพยาบาล.
สภาการพยาบาล.(2551).แนวทางสงเสริมการปฏิบัติการ
พยาบาลตามจรรยาบรรณวิชาชีพ (ฉบับปรับปรุง)
พิมพครั้งที่3.กรุงเทพฯ:สำนักพิมพจุดทอง.

11. 95วารสารการพยาบาลและสุขภาพ ปที่ 11 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2560
สุพัตรา วัชรเกตุ.(2557). ผูนำ:ในยุคการเปลี่ยนแปลง.
วารสารพยาบาลทหารบก. 15(1) ,44-49.
Ireland,D.R., Hoskisson,E.R. & Hitt,A.M.(2008).
The management of strategic : Concepts and
cases(10th
ed.).Canada:NelsonEducationLtd.