Scalone dokumenty (6)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Monika Sarzalska
Sporządzanie i prowadzenie dokumentacji
spedycyjnej 342[02].Z3.04
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

1
Recenzenci:
prof. Jan Kulczyk
dr inż. Marek Młyńczak
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Halina Bielecka
Konsultacja:
mgr inż. Halina Bielecka
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 342[02].Z3.04
Sporządzanie i prowadzenie dokumentacji spedycyjnej zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik – spedytor.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Zasady dokumentowania przewozów w transporcie towarów 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzające 13
4.1.3. Ćwiczenia 14
4.1.4. Sprawdzian postępów 18
4.2.Postanowienia AETR dotyczące sporządzania harmonogramów pracy kierowców 19
4.3. Dokumenty wymagane w czasie przewozów towarów niebezpiecznych 24
4.4.Dokumentacja związana z realizacją zadań transportowych w ruchu granicznym 31
4.5. Sporządzanie umów oraz realizowanie sprzedaży usług w ramach przepisów
prawa
42
5. Sprawdzian osiągnięć 48
6. Literatura 53

3
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o sporządzaniu i prowadzeniu
dokumentacji spedycyjnej.
Poradnik ten zawiera:
1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności, które powinieneś mieć
opanowane, aby przystąpić do pracy z poradnikiem pod nazwą: Sporządzanie
i prowadzenie dokumentacji spedycyjnej 342[02].Z3.04.
2. Cele kształcenia programu jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4), który umożliwia samodzielne przygotowanie się do
wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy
wskazaną literaturę oraz inne źródła informacji. Obejmuje on również ćwiczenia, które
zawierają:
− wskazówki potrzebne do realizacji ćwiczenia,
− pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia,
− sprawdzian postępów.
4. Zestaw zadań testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności
z zakresu całej jednostki. Zaliczenie tego testu jest dowodem osiągnięcia umiejętności
określonych w programie jednostki modułowej.
Jednostka modułowa: „Sporządzaniu i prowadzeniu dokumentacji spedycyjnej”, zawiera
treści konieczne do zapoznania się z działalnością przedsiębiorstwa transportowo -
spedycyjnego.
Materiał nauczania jednostki modułowej jest bardzo obszerny, dlatego też, aby opanować
kompleksowo zalecany materiał i wykonać niektóre ćwiczenia będziesz musiał skorzystać
z wielu dodatkowych źródeł informacji wskazanych w bibliografii.

4
Schemat układu jednostek modułowych
Moduł 342[02].Z3
Narzędzia spedycji
i transportu
342[02].Z3.01
Wykorzystanie logistyki w działalności
spedycyjnej
342[02].Z3.02
Wymagania komputerowe
procesów transportowo-spedycyjnych
342[02].Z3.05
Wykorzystanie badań
statystycznych
w procesach decyzyjnych
342[02].Z3.04
Sporządzanie i
prowadzenie dokumentacji
spedycyjnej
342[02].Z3.03
Ustalenie cen i kosztów
usług transportowo-
spedycyjnych

5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− charakteryzować przepisy Unii Europejskiej dotyczące transportu,
− ustalać warunki zawarcia umowy spedycyjnej,
− przygotowywać zlecenie spedycyjne,
− pozyskiwać informacje do wykonania zlecenia spedycyjnego,
− rozróżniać zlecenie transportowe i zlecenie spedycyjne,
− określać zasady przewozu towarów, osób i zwierząt,
− określać podstawy prawne działalności spedycyjnej i sprzedaży usług spedycyjnych,
− określać uwarunkowania prawne zobowiązań,
− stosować przepisy konwencji o działalności spedycyjnej,
− opisywać międzynarodowe wykładnie formuł handlowych – Incoterms 2000,
− korzystać z różnych źródeł informacji.

6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− wykorzystać akty prawne w realizacji zadań związanych z działalnością spedycyjną,
− uwzględniać postanowienia AETR podczas sporządzania harmonogramów pracy
kierowców,
− zastosować dokumentację towarzyszącą transportowi materiałów niebezpiecznych,
− sporządzić umowy oraz zrealizować sprzedaż usług w ramach przepisów prawa,
− zastosować system prawa o ruch drogowym krajowym i międzynarodowym,
− rozróżnić i dostosować dokumentację związaną z realizacją zadań transportowych
w ruchu drogowym i granicznym.

7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1 Zasady dokumentowania przewozów w transporcie
towarów
4.1.1. Materiał nauczania
Dokumentem nazywamy ogólnie przedmiot materialny, zazwyczaj funkcjonujący jako
pisemne oświadczenie, w sposób mniej lub bardziej formalny potwierdzający lub opisujący
prawdziwość jakiegoś faktu, zdarzenia czy relacji. Natomiast przez dokument przewozowy
rozumie się każdy pisemny dowód zawarcia umowy przewozu osób, jak i przesyłek. Potocznie
terminu tego używa się na określenie dokumentów stanowiących dowód zawarcia umowy o
przewóz przesyłek i tylko tego rodzaju dokumenty będzie przedmiotem dalszych rozważań.
Przesyłkę towarową według art. 35 ust. 1 ustawy Prawo przewozowe, stanowią rzeczy
przyjęte do przewozu na podstawie jednego listu przewozowego lub innego dokumentu
przewozowego.
Ustawa Prawo przewozowe z dnia 15 listopada 1984r. pozostawia poszczególnym
przewoźnikom swobodę w zakresie ustalenia wzorów dokumentów przewozowych. Mogą oni
takie wzory ustalić w ramach wydawanego przez siebie regulaminu albo tez w innym trybie.
Może to być jeden uniwersalny wzór dokumentu przewozowego lub rozmaite wzory dla
udokumentowania różnego rodzaju przewozów czy też różnych przesyłek. Chcąc zlecić
transport, nadawca powinien wypełnić zlecenie transportowe, które coraz częściej jest
dostępne w wersji elektronicznej, na stronach internetowych firm transportowych.
Przykładowe zlecenie transportowe przedstawia rysunek 1.
Podstawowym dokumentem przewozowym, występującym we wszystkich gałęziach
transportu i uregulowanym w kodeksie cywilnym, a także w ustawie Prawo przewozowe jest
list przewozowy. List przewozowy stanowi przyjęcie przesyłki do przewozu. W transporcie
krajowym możemy wyróżnić:
− w transporcie samochodowym - samochodowy list przewozowy,
− w transporcie kolejowym - kolejowy list przewozowy,
− w żegludze śródlądowej - żeglugowy list przewozowy - konosament żeglugi śródlądowej,
− w transporcie lotniczym - lotniczy list przewozowy
Nadawca składa przewoźnikowi na przesyłkę towarową list przewozowy, a jeżeli przy
danym rodzaju przewozu jest to powszechnie przyjęte, w inny sposób dostarcza informacji
niezbędnych do prawidłowego wykonania przewozu. Do niego należy podanie oświadczeń
odnoszących się do samej przesyłki, jak również do wykonania przewozu przez przewoźnika.
Do przewoźnika natomiast należy obliczenie należności przewozowych, jak również wpisanie
pewnych danych o charakterze formalnym ( np. data przyjęcia przesyłki, wzmianka o tym, kto
dokonał załadunku itd.). Wspólnie zredagowany list przewozowy podpisywany jest przez
wysyłającego. Jeżeli zostanie przyjęty przez przewoźnika, będzie tym samym stanowił dowód
zawarcia umowy oraz dowód jej treści. Według interpretacji literalnej – tego rodzaju
jednostronny dokument to list przewozowy wystawiony przez wysyłającego zgodnie
z postanowieniem art. 780 kodeksu cywilnego, a także art. 38 ustawy Prawo przewozowe.

8
pieczątka firmowa zleceniodawcy
miejscowość i data
Z L E C E N I E T R A N S P O R T O W E
Dla:…………………………………………………………………………………………………………………
Do rąk:…………………………………………………………….……………………………
Niniejszym zlecam realizację następującego transportu:
Miejsce odbioru przesyłki……………………………………………..…………………………………………
Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za transport………………………..………………
Tel.:………………………fax……………………..e-mail……………………………………………..……….
Data odbioru……………….……………………..……….…………w godz. od………..……. do……..………
Dane przesyłki………………………………..…………kg brutto……………..……..ilość
opakowań……...……
nazwa towaru ( ogółem) (ogółem)
Lp Adres i numer Nr zamówienia Nr
paczki
Rodzaj
opakow.
Gabaryty Kg brutto Kubatura
m3
Data dostawy
Uwagi…………………………………………………………………………………………..
……………………………………….
(pieczęć i podpis osoby zlecającej usługę)
Rys. 1. Zlecenie transportowe [ 1]

9
W liście przewozowym nadawca zamieszcza:
− nazwę i adres nadawcy, jego podpis oraz określenie placówki przewoźnika zawierającej
umowę,
− miejsce przeznaczenia przesyłki oraz nazwę i adres odbiorcy,
− określenie rzeczy, masy, liczby sztuk przesyłki, sposobu opakowania i oznaczenia,
− inne wskazania i oświadczenia, wymagane albo dopuszczane zgodnie z przepisami ze
względu na warunki danej umowy lub sposób rozliczeń.
List przewozowy zawiera więc wszystkie istotne postanowienia umowy.
Potwierdzony przez przewoźnika list przewozowy jest dowodem zawarcia umowy
przewozu, którym może być także przekaz elektroniczny, wydruk komputerowy lub inny
dokument zawierający dane. Wysyłający może dołączyć do listu przewozowego również inne
dokumenty wymagane przez właściwe przepisy szczególne, np. dokumenty celne, podatkowe,
ubezpieczeniowe i administracyjne, zamieszczają w liście przewozowym odpowiednią
wzmiankę o ich dołączeniu lub ewentualnie miejscu ich złożenia. Przyjęcie dokumentów
dołączonych do listu przewozowego stwarza po stronie przewoźnika obowiązek sprawowania
pieczy nad nimi, a także obowiązek właściwego ich wykorzystania.
List przewozowy pełni wiele funkcji związanych z przewozem przesyłek, wśród których
należy wymienić;
− funkcję dowodową, polegającą na potwierdzeniu danego zdarzenia,
− funkcję legitymacyjną, która pozwala przewoźnikowi legitymować się nim,
− funkcję instrukcyjną, polegającą na określeniu zadań i sposobów ich wykonania,
− funkcję informacyjną, która informuje strony o wzajemnych relacjach o specyfikacji
przesyłki.
Przy przewozach masowych list przewozowy ułatwia m.in. ustalenie kolejności wydawania
przesyłek, ewidencjonowanie istotnych zdarzeń w czasie transportu itd.
List przewozowy stanowi komplet złożony z czterech części:
− oryginału listu przewozowego, który towarzyszy przesyłce w transporcie jest wydawany
odbiorcy;
− ceduły przewozowej, która towarzyszy przesyłce i pozostaje w miejscu przeznaczenia jako
dowód wykonania przez przewoźnika zobowiązania wynikającego z umowy
o przewóz;
− grzbietu listu przewozowego, który pozostaje w miejscu nadania;
− wtórnika listu przewozowego, który otrzymuje nadawca z chwilą zawarcia
z przewoźnikiem umowy o przewóz.
Dokumentacja w międzynarodowym transporcie towarów jest bardziej skomplikowana niż
w przypadku transportu krajowego, ponieważ transakcja zawierana jest przez strony będące
przedstawicielami różnych krajów. W związku z tym systemem dokument jest kształtowany
przez różne czynniki polityczne i ekonomiczne, co znaczy, że wymagania dotyczące
dokumentacji przewozowej w poszczególnych krajach różnią się, stanowiąc tym samym
poważne utrudnienie. Poza tym każda wysyłka towaru wymaga przygotowania dużej liczby
dokumentów. Ocenia się, że średnio jedna dostawa towarów w handlu zagranicznym może
wiązać się z wystawieniem nawet 46 dokumentów. Aby uprościć system dokumentów
w transporcie międzynarodowym, od dawna podejmowane są działania zmierzające do
ujednolicenia wzorów i uproszczenia sposobu ich wystawiania, poprzez opracowanie
jednolitych, międzynarodowych standardów oraz ograniczenia liczby dokumentów
papierowych na drodze zastosowania elektronicznej wymiany danych, bazując na
ujednoliconych, międzynarodowych standardach komunikatów.

10
Podstawowymi dokumentami wykorzystywanymi w transporcie międzynarodowym
towarów są:
− w transporcie samochodowym - międzynarodowy samochodowy list przewozowy,
− w transporcie kolejowym - międzynarodowy kolejowy list przewozowy,
− w transporcie morskim - morski list przewozowy - konosament,
− w żegludze śródlądowej - konosament żeglugi śródlądowej,
− w transporcie lotniczym - międzynarodowy lotniczy list przewozowy,
− w transporcie multimodalnym - międzynarodowy list przewozowy transportu
multimodalnego (konosament FIATA ).
Ponadto w przewozach kontenerowych stosowany jest kwit przekazania ICF.
Międzynarodowy samochodowy list przewozowy CMR to dokument stwierdzający
przyjęcie towaru do przewozu samochodowego i zawarcie umowy przewozowej w transporcie
międzynarodowym, który odbywa się na podstawie konwencji CMR. Zawiera opis przedmiotu
i warunki przewozu. List przewozowy CMR powinien być wystawiony w trzech oryginalnych
egzemplarzach:
− pierwszy - dla nadawcy, będący dowodem oddania przesyłki przewoźnikowi,
− drugi - towarzyszący przesyłce, przeznaczony dla odbiorcy,
− trzeci - zatrzymywany przez przewoźnika, stanowiący dowód wywiązania się z umowy
o przewóz.
W praktyce powszechnie stosuje się list przewozowy składający się z czterech, a nawet
z sześciu egzemplarzy. Ilość egzemplarzy dokumentu jest sprawą indywidualną, ponieważ
następne egzemplarze, ponad wspomniane trzy, stanowią kopie i są przeznaczone dla urzędów
administracyjnych. List przewozowy CMR wystawia nadawca, najczęściej w języku
angielskim.
List przewozowy CMR spełnia różne funkcje:
− informacyjną,
− dowodową,
− instrukcyjną,
− legitymującą.
List przewozowy CMR jest dokumentem indywidualnym, wyraźnie wskazującym odbiorcę
przesyłki. Nie jest dokumentem pełniącym jednocześnie funkcję celną. Stąd też
w międzynarodowym transporcie samochodowym istnieje potrzeba wystawienia odrębnych
dokumentów celnych w formie formularza SAD.
Międzynarodowy kolejowy list przewozowy CIM stanowi dowód zawarcia umowy
o przewóz koleją, odbywający się na podstawie jednolitych przepisów o umowie
międzynarodowego przewozu towarów kolejami CIM, które są integralną częścią konwencji
COTIF. Składa się z pięciu egzemplarzy:
− oryginału listu przewozowego, przeznaczonego dla odbiorcy przesyłki,
− ceduły, która towarzyszy przesyłce do stacji przeznaczenia lub stacji ponownego nadania,
− poświadczenia odbioru, który pozostaje na stacji przeznaczenia,
− wtórnika listu przewozowego, przeznaczonego dla nadawcy przesyłki,
− poświadczenia wysłania, pozostającego na stacji nadania.
Na każdą przesyłkę powinien być wystawiony jeden list przewozowy. Jeden list
przewozowy może obejmować ładunek tylko jednego wagonu. Koleje ustalają jednolity wzór
listu przewozowego na przesyłkę zwyczajną i na przesyłkę pospieszną, który powinien
zawierać wtórnik przeznaczony dla nadawcy. Wybór listu przewozowego przez nadawcę
wskazuje, czy towar należy przewieźć jako przesyłkę zwyczajna, czy pospieszną. Żądanie
przewiezienia towaru na pewnej części drogi przewozu jako przesyłki pospiesznej, a na innej

11
części drogi przewozu jako przesyłki zwyczajnej nie jest dozwolone, chyba że wszystkie
zainteresowane koleje zawarły odpowiednie umowy. Dla określonych komunikacji,
w szczególności pomiędzy krajami sąsiednimi, koleje mogą przewidzieć w taryfach stosowanie
uproszczonego wzoru listu przewozowego.
List przewozowy CIM powinien w każdym przypadku zawierać:
− nazwę stacji przeznaczenia,
− nazwę i adres odbiorcy; jako odbiorca powinna być wskazana osoba fizyczna lub inny
podmiot prawa,
− oznaczenie towaru,
− masę lub, w przypadku braku informacji o masie, podobną wskazówkę, zgodnie
z przepisami obowiązującymi na stacji nadania,
− liczbę sztuk i rodzaj opakowania przesyłek drobnych lub wagonowych, podlegających
przeładowaniu w komunikacji kolejowo-morskiej, bez względu na to, czy przesyłka
wagonowa składa się z jednej, czy też z kilku sztuk,
− numer wagonu oraz - oprócz tego, przy wagonach prywatnych - masę własną (tarę) przy
towarach, do których załadowania jest obowiązany nadawca,
− dokładne wyliczenie dokumentów wymaganych przez władze celne lub inne władze
administracyjne, załączonych do listu przewozowego lub według wskazówki w liście
przewozowym, złożonych do dyspozycji stacji kolei lub w urzędzie celnym albo innym
urzędzie,
− nazwisko i adres nadawcy; jako nadawca powinna być wskazana jedna osoba fizyczna lub
inny podmiot prawa. Jeżeli przepisy obowiązujące na stacji nadania tego wymagają,
nadawca powinien zamieścić przy swoim nazwisku i adresie podpis odręczny,
nadrukowany lub nałożony za pomocą stempla.
Międzynarodowy kolejowy list przewozowy CIM jest dokumentem imiennym
i niezbywalnym. Pełni także rolę dokumentu celnego, co oznacza, że nie musimy wystawiać
SAD.
W relacjach przewozowych z krajami nie będącymi stronami konwencji COTIF stosujemy
międzynarodowy kolejowy list przewozowy SMGS, wystawiany na podstawie Umowy SMGS
o międzynarodowej komunikacji towarowej.
Komplet listu przewozowego SMGS składa się z:
− oryginału – dla odbiorcy przesyłki,
− ceduły – dla stacji przeznaczenia,
− grzbietu ceduły - dla stacji nadania,
− wtórnika – dla nadawcy,
− dodatkowej ceduły – dla celów statystycznych.
List przewozowy SMGS wypełnia nadawca w języku kraju nadania oraz w niemieckim lub
rosyjskim. List przewozowy SMGS jest dokumentem imiennym, niezbywalnym
i nieprzenośnym.
Przewóz towarów w relacji zachód-wschód, do kraju, w którym stosuje się tylko
postanowienia SMGS, tranzytem liniami kolei polskich i słowackich, odbywa się na podstawie
dokumentów przewozowych CIM do polskiej lub słowackiej wyjściowej stacji granicznej, na
której powinno się przeekspediować przesyłkę do kraju ostatecznego przeznaczenia.
Wyjściowa stacja graniczna kolei tranzytowej, dokonująca przeekspediowania, odprawia
ładunek do końcowej stacji przeznaczenia na podstawie nowo wystawionego listu
przewozowego SMGS, przenosząc wszystkie dane z pierwotnego listu przewozowego CIM.
Ważne jest, by pamiętać, że w liście przewozowym CIM dla przewozu relacji zachód-wschód
nadawca powinien wpisać jako stację przeznaczenia wyjściową stację graniczną ostatniej kolei

12
podlegającą konwencji COTIF/CIM, a jako odbiorcę powinien wpisać naczelnika tej stacji.
Ponadto w rubryce oświadczenia listy przewozowego CIM powinien też zamieścić informacje
o dalszym przewozie do stacji przeznaczenia wraz z nazwą i adresem pocztowym właściwego
odbiorcy. Z kolei przy przewozie na podstawie listu przewozowego SMGS,
w relacji wschód-zachód, wpisuje się nazwę wejściowej stacji granicznej, pierwszej kolei
podlegającej przepisom CIM, uczestniczącej też w umowie SMGS oraz naczelnika tej stacji,
jako odbiorcę przesyłki.
Lotniczy list przewozowy (Air Waybill – AWB) jest dokumentem lotniczego obrotu
towarowego, spełniającym wiele funkcji: jest świadectwem zawarcia umowy o przewóz,
dowodem przyjęcia przesyłki do przewozu, rachunkiem za przewóz, a także instrukcją
realizacji przewozu i dostarczenia towaru. W razie ubezpieczenia przesyłki u przewoźnika jest
on również dowodem ubezpieczenia.
Lotniczego listu przewozowego AWB – w przeciwieństwie do morskiego konosamentu
Bill of Lading – nie używa się w obrocie handlowym. Może być używany do pojedynczych
przesyłek oraz do przesyłek skonsolidowanych przez zatwierdzonego przez IATA lotniczego
konsolidatora towarowego. Przy pojedynczych przesyłkach w konsolidacji konsolidator używa
własnego listu przewozowego, zwanego spedytorskim, House Air Waybill (HAWB).
Egzemplarz HAWB otrzymuje zarówno nadawca, jak i odbiorca, a oryginał listu
przewozowego głównego (Master AWB) pozostaje u spedytora. Rozliczenie frachtu między
spedytorem i jego klientem może nastąpić w innej uzgodnionej wysokości.
List przewozowy należy wypełnić starannie. Wypełnia się trzy oryginały i minimum
8 kopii. Szczególną uwagę należy zwrócić na wypełnienie następujących rubryk listu:
− Nadawca (Shipper) – powinna tu być podana pełna nazwa, dokładny adres, miasto
i kraj nadawcy, telefon, fax oraz e-mail – jeśli są znane.
− Odbiorca (Consignee) – powinna tu być umieszczona: pełna nazwa odbiorcy, jego
dokładny adres oraz dane telekomunikacyjne, podobnie jak w wypadku nadawcy.
− Port nadania przesyłki (Airport of Departure) – powinna tu być podana nazwa portu
nadania przesyłki, tj. adres pierwszego przewoźnika i ewentualnie trasa przewozu
przesyłki.
− Port przeznaczenia (Airport of Destination) – należy tu podać nazwę miasta lub portu
ostatniego przewoźnika w pełnym brzmieniu; w miastach, gdzie jest więcej niż jeden port
lotniczy, musi być również umieszczony kod tego portu; jeżeli miasta o tej samej nazwie
znajdują się w kilku państwach należy również dodać nazwę państwa.
− Żądana trasa przewozu/Żądana rezerwacja: (Requested Routing/Requested Booking)
– należy podać nazwę pierwszego przewoźnika, jeżeli to możliwe w pełnym brzmieniu,
w rubryce ...by first carrier; pozostałe rubryki – porty tranzytowe to i kolejni przewoźnicy
by, mogą być wypełniane lub nie, przy wypełnianiu należy stosować trzyliterowe kody
miast i dwuliterowe kody przewoźników, rezerwacja zawiera numer lotu i dzień odlotu
przesyłki.
− Znaki i numery (Marks and Numbers) – należy tu podać określone przez nadawcę dane
identyfikacyjne, które znajdują się na opakowaniach; w razie użycia jednostek
załadunkowych (kontenery) podaje się kod identyfikacyjny kontenera.
− Liczba i rodzaj opakowania (Number and Kind of Package) – należy tu podać ogólną
liczbę sztuk w przesyłce, wskazując także rodzaj opakowania – liczbę paczek (carton),
skrzyń (case), worków (bag), rolek (roll) itp.; jeżeli sztuki nie są opakowane, określa się je
jako luzem (loose).
− Określenie towaru (Description of Goods) – należy tu zamieścić opis towarów
składających się na przesyłkę, z podaniem kraju pochodzenia towaru, ponieważ jest to
wymagane w kraju docelowym przesyłki; towar powinien być opisany zgodnie

13
z zaleceniami zawartymi w Deklaracji Eksportowej Nadawcy oraz w fakturze handlowej
lub fakturze konsularnej oraz Licencji Importowej; towary niebezpieczne powinny być
należycie określone zarówno co do nazwy, jak i właściwej klasy bezpieczeństwa, zgodnie
z właściwymi nalepkami (label), jeżeli są one wymagane.
− Masa brutto (Gross Weight) – należy tu podać rzeczywistą masę brutto opakowań;
powinna być ona podana w tym samym wierszu, co liczba opakowań, do której się odnosi;
jeżeli pozycji taryfowych jest więcej, ogólna masa brutto przesyłki powinna być
zamieszczona na dole rubryki pod kreską.
− Wymiary (Measurement) – należy tu podać największe wymiary wszystkich opakowań,
z określeniem jednostki miary – największa długość, największa szerokość oraz
największa wysokość; jeżeli towar taryfikowany jest według objętości – należy podać
wyliczoną jego objętość (kubatura); wymiary podaje się również, jeżeli przesyłka jest
wartościowa.
− Opłata frachtu od wagi/objętości i od wartości – przedpłata do pobrania (Weight Charge
and Valuation Charge – Prepaid/Collect) – obie opłaty muszą być razem całkowicie
opłacone z góry (PP) lub razem całkowicie do pobrania od odbiorcy (CC);
w odpowiedniej rubryce w tym polu listu przewozowego należy zaznaczyć znakiem X,
czy opłata od wagi/objętości i od wartości są PP, czy CC.
− Inne opłaty przy nadaniu – opłacone/do pobrania (All Other Charges at Origin
– Prepaid/Collect) – wszystkie inne opłaty ponoszone w porcie nadania przesyłki powinny
być wykazane jako w całości opłacone z góry (PP) lub w całości do pobrania od odbiorcy
(CC).
− Deklarowana wartość do przewozu (Declared Value for Carriage) – powinna tu być
podana wartość przesyłki zadeklarowana przez nadawcę; wartość ta stanowi górną
granicę odpowiedzialności przewoźnika w razie zagubienia, zniszczenia lub uszkodzenia
przesyłki; jest ona również podstawą do obliczania opłaty od wartości.
− Deklarowana wartość dla Urzędu Celnego (Declared Value for Customs) – w tym miejscu
należy podać wartość deklarowaną przez nadawcę do celów celnych; jeżeli nadawca nie
deklaruje takiej wartości, wpisuje się w tej rubryce: No Customs Value,
w skrócie NVC.
− Żądana suma ubezpieczenia – (Insurance amount requested) – jeżeli przewoźnik lotniczy
zabezpiecza polisę ubezpieczeniową we własnym zakresie, nadawca może podać w tej
rubryce sumę, na jaką życzy sobie ubezpieczyć przesyłkę; jeżeli tego nie uczyni, uważa się,
że przesyłka nie została ubezpieczona na czas przewozu.
− Informacja o obsłudze towaru (Handling Information) – w rubryce tej podaje się
dodatkowe informacje o przesyłce, które nadawca życzy sobie zamieścić, np. Also Notify,
tzn. zamieszcza się pełną nazwę i adres strony innej niż odbiorca, którą zgodnie z jego
życzeniem przewoźnik powinien zawiadomić o nadejściu przesyłki do portu
przeznaczenia.
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co to jest dokument przewozowy?
2. Co to jest przesyłka towarowa?
3. Jakie przepisy prawne regulują wzory dokumentów przewozowych?
4. Jakie wyróżniamy listy przewozowe?
5. Co zamieszcza w liście przewozowym nadawca?

14
6. Jakie są funkcje listu przewozowego?
7. Z czego składa się list przewozowy?
8. Jakie są podstawowe dokumenty w transporcie międzynarodowym towarów?
9. Co powinien zawierać międzynarodowy kolejowy list przewozowy CIM?
10. Jaka jest różnica między międzynarodowym kolejowym listem CIM a SMGS?
11. Z jakich egzemplarzy skład się międzynarodowy kolejowy list przewozowy CIM?
12. Z jakich egzemplarzy skład się międzynarodowy kolejowy list przewozowy SMGS?
13. Jakie funkcje spełnia list lotniczy przewozowy?
14. Czym różni się list AWB od HAWB?
15. Jakie są zasady wypełniania lotniczego listu przewozowego?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Kierowca jest służbowo i materialnie odpowiedzialny za przyjęcie towaru na samochód
w ilości ( lub liczbie ) określonej w liście przewozowym, wobec czego musi przeliczyć
jednostki ładunkowe towaru. Towar stanowi 642 kartony na 26 paletach foliowanych. Podaj,
co w takiej sytuacji kierowca powinien zrobić?
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym zasad dokumentowania przewozów
w transporcie towarów,
2) wykorzystać komputer z dostępem do Internetu, w celu znalezienia
i wydrukowania międzynarodowego drogowego list przewozowego CMR,
3) opracować postępowanie kierowcy przyjmującego zlecenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− międzynarodowy list drogowy CMR,
− komputer z dostępem do Internetu,
Ćwiczenie 2
Firma „Europol” specjalizuje się w produkcji materacy. Firma mieści się w Zielonej Górze
na ul. Zielonej 100. Na rynku funkcjonuje dopiero od roku, dlatego zainteresowana jest
poszukiwaniem nowych klientów. Efektem uczestnictwa w międzynarodowych targach
medycznych było nawiązanie współpracy z zagranicznym kontrahentem firmą „JOC”
z Chorwacji. „JOC” ma być wyłącznym importerem materacy „Europol” w Chorwacji.
Kontrakt przewiduje dostawy materacy co dwa tygodnie, w czwartki, w ilości 506 kartonów.
W każdym kartonie znajdują się 23 sztuki materacy. Ustalono, że dostawa materacy będzie
organizowana transportem samochodowym, w systemie drzw-drzwi. Za dostawę będzie
odpowiedzialny dział sprzedaży. Wypisz potrzebne dokumenty transportowe. Wypełnij jeden
z dokumentów przewozowych.

15
2) wykorzystać komputer z dostępem do Internetu, w celu znalezienia odpowiedniej strony
Urzędu Celnego,
3) wydrukować odpowiednie dokumenty,
4) wypełnić dokument.
− dokumenty przewozowe.
Ćwiczenie 3
Jednym z warunków prawidłowego przebiegu procesu transportowego jest należyte
przygotowanie dokumentów transportowych. W związku z tym pracownicy działu sprzedaży,
którzy są odpowiedzialni za dostawy, powinni wiedzieć, jak należy wypełnić taki dokument.
Wyjaśnij które pola międzynarodowego samochodowego listu przewozowego CMR wypełnia
pod odpowiedzialnością nadawca, przewoźnik a które odbiorca.
2) posiadać druk listu CMR,
3) przeanalizować każde pole druku,
4) wybrać te pola, które wypełnia nadawca, przewoźnik i odbiorca.
− międzynarodowy list drogowy CMR.
Ćwiczenie 4
Przedstaw zasady wypełniania międzynarodowych listów przewozowych – morskich,
samochodowych, kolejowych, lotniczych oraz konosamentu żeglugi śródlądowej. Wypełnij
jeden przykładowy list przewozowy.
2) posłużyć się wyszukiwarką internetową w celu wyszukania odpowiednich informacji
o listach przewozowych – morskich, samochodowych, kolejowych, lotniczych oraz
konosamencie żeglugi śródlądowej,
3) wydrukować listy przewozowe,
4) wypełnić listy przewozowe.
− listy przewozowe.

16
Ćwiczenie 5
Firma spedycyjna „Spedkom” obsługuje producenta płyt meblowych i fornirów PCV,
firmę „Monimar” z Niemodlina w województwie opolskim. Płatność za towar jest realizowana
w formie akredytywy dokumentowej. Na rysunku przedstawiono częściowo wypełnione
zlecenie spedycyjne. Wskaż, jakich informacji brakuje, aby firma „Spedkom” mogła właściwie
i w terminie przygotować dokumenty, będące postawą otrzymania zapłaty za towar przez
firmę „Monimar”.
ZLECENIE SPEDYCYJNE
Eksporter:
„Monimar”
ul. Słoneczna 22
Niemodlin
Tel. (077) 3476889
Fax (077) 3476889
Importer:
BEDRUTHAN STEPS
Trance Mawagan Porth
Newaguay, TR8 4BU
Opis towaru: płyta meblowa typ BZ 32
Jakość I
110000 sztuk
Port docelowy:……………………………….
Kraj……………………......…………………
Termin gotowości towaru…31.05.2006…... Towar dostarcza………………………
Oznakowanie………………………………... Masa
brutto……………………...……
Wymiary
opakowań……………………………………………………………………………
Właściwości towaru……………………………………..……………
Odprawa celna: tak nie
Dodatkowe ubezpieczenie: tak nie
Uwagi:…………………………………………………………………………………………
Warunki dostawy wg INCOTERMS
2000:…CFR……………………………………………
Uzgodniona
stawka:…………………………………………………………………………….
Koszty obsługi wg TABELI
OPŁAT:…………………………………………………………
Osoba prowadząca kontrakt:…Bartosz
Siedlecki……………………..………………………
ZLECAM I AKCEPTUJĘ KOSZTY
……………………………………….
Data:……………………………………
PRZYJMUJĘ ZLECENIE
……………………………………….
Data:……………………………………
Rys.2. Zlecenie spedycyjne [ opracowanie własne ]

17
w transporcie towarów
2) wskazać, w jakich polach brakuje informacji, aby zlecenie było kompletne.
− rysunek częściowo wypełnionego zlecania.
Ćwiczenie 6
Firma „Relix” zajmuje się produkcja mebli. Firma mieści się w Namysłowie i ma wielu
stałych odbiorców w kraju. Od czterech lat realizuje strategię ekspansji na rynki zagraniczne.
Współpracuje już z partnerami z Niemiec i Szwecji. Do Szwecji dostawy odbywają się
transportem kolejowym, z przeprawą promową w Świnoujściu, a do Niemiec na całej trasie
przewozu transportem samochodowym. Niedawno firma „Relix” podpisała umowę na dostawę
mebli do Irlandii. Dostawa realizowana będzie transportem samochodowym
i morskim. Wymień dokumenty transportowe występujące w realizacji mebli do Szwecji,
Niemiec i Irlandii.
o Konwencji CIM i umowie SMGS,
3) wybrać odpowiednie listy przewozowe.
− międzynarodowe przepisy CIM i SMGS,
− listy przewozowe.
Ćwiczenie 7
Przedstaw zasady wypełniania międzynarodowych listów przewozowych – morskich,
samochodowych, kolejowych, lotniczych oraz konosamentu żeglugi śródlądowej. Wypełnij
jeden przykładowy list przewozowy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
towarów,
o listach przewozowych – morskich, samochodowych, kolejowych, lotniczych oraz
konosamencie żeglugi śródlądowej,
3) wydrukować listy przewozowe,
4) wypełnić listy przewozowe.

18
− komputer z dostępem do Internetu.
Ćwiczenie 8
Wypełnij zlecenie transportowe, którego treść powinna zawierać:
− datę zlecenia – 01.06.2006;
− miejsce podstawienia samochodu – Zakłady Przemysłowe Toruń ul. Spokojna
8, kierownik Jan Kowalczyk, tel.123456;
− określenie ładunku – deski drewniane bukowe dla Firmy Helmut Muller;
− właściwości towaru – towar neutralny;
− termin podstawienia samochodu – 04.06.2006, godz. 6-9.00 rano;
− miejsce przeznaczenia – Firma York Schmidt Hamburg, Nordstrasse 8;
− odprawę celna wywozowa – przez załadowcę w Urzędzie Celnym Koszalin;
− odprawę celna wwozowa – Niemcy – Kołbaskowo/Pomelen, Firma Berlin GmBH;
− zamawiany samochód – dł. 13,5m
− ubezpieczenie – OC;
− neutralność przewoźnika (przewoźnik nie może poinformować osób trzecich);
− wysokość frachtu przewozowego - 2100 euro, fracht rozliczny będzie z zł polskich
według tabeli kursowej NBP – kurs średni z dnia wykonania usługi;
− płatność do 30 dni od daty złożenia rachunku, wraz z potwierdzonym CMR i innymi
dokumentami;
− postój samochodu – przy postoju ponad 1 godzinę przewoźnik ma niezwłocznie
poinformować zleceniodawcę, podając przyczynę postoju poświadczoną przez załadowcę;
− nieterminowość lub niepodstawienie samochodu spowoduje naliczenie kary w wysokości
10-100% wysokości frachtu;
− samochód – WDA 4444;
− nazwisko kierowcy – Jan Nowak.
2) posiadać druk zlecenia transportowego,
3) wypełnić druk zgodnie z zaleceniami.
− druk zlecenia transportowego.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zdefiniować pojęcie dokument przewozowy?  
2) rozróżnić międzynarodowy kolejowy list przewozowy CIM i SMGS?  
3) określić funkcje listów przewozowych?  
4) rozróżnić list AWB od HAWB?  
5) wymienić podstawowe dokumenty w przewozie towarów?  

19
4.2. Postanowienia AETR dotyczące sporządzania
harmonogramów pracy kierowców
Umowa europejska dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe
przewozy drogowe (AETR) została sporządzona w 1970r. w Genewie. Polska podpisała tę
umowę w 1971r., jednakże ratyfikowana dopiero w 1992r. Umowa ta doczekała się publikacji
po siedmiu latach, w 1999r., i od tego czasu obowiązuje w naszym kraju. Celem konwencji
AETR jest zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, poprzez regulacje istotnych
warunków zatrudnienia kierowców w transporcie drogowym. Ważne też jest wypracowanie
metod i środków zapewniających wykonanie postanowień zawartych w AETR. Przepisy
AETR obowiązują i stosuje się je w każdym kraju, który jest stroną konwencji, bez względu na
to czy jest to przewóz krajowy czy międzynarodowy, osób czy towarów.
AETR nie ma zastosowania:
− do przewozów towarów pojazdem o dopuszczalnej masie całkowitej (dmc) nie
przekraczającej 3,5 tony (łącznie z przyczepami lub naczepami),
− do pojazdów przystosowanych do przewozu nie więcej jak 9 osób łącznie z kierowcą,
− do przewozu pojazdami specjalistycznymi używanymi w ratownictwie, pomocy
technicznej, do pojazdów, których maksymalna prędkość przekracza 30 km/h oraz
w stosunku do pojazdów policji i sił zbrojnych.
AETR dopuszcza zatrudnienie kierowców, którzy ukończyli 18 lat, do prowadzenia
pojazdów z przyczepami i naczepami o dmc mniejszej lub równej7,5 tony. Pojazdy o dmc
wyższej od 7,5 tony mogą prowadzić osoby, które ukończyły 21 lat lub 18 lat pod warunkiem
posiadania przez kierowcę świadectwa kwalifikacji zawodowych, uznanego przez jedną
z umawiających się stron, potwierdzonego odbyciem szkolenia.
Ustalony przepisami czas pracy i odpoczynku kontroluje zainstalowane w każdym
pojeździe homologowane urządzenie, zwane tachografem, które co dwa lata podlega kontroli
prawidłowości działania. Tachograf rejestruje na specjalnych dobowych tarczach: czas pracy,
czas jazdy, odpoczynek, prędkość pojazdu, przebytą odległość, każdorazowe wyjęcie tarczy.
Tarcza jest opisana charakterystycznymi danymi kierowcy i pojazdu. Choć tachografu
i wykonanej przez to urządzenie rejestracji przebiegu pracy pojazdu nie można bezpośrednio
porównać z tzw. czarną skrzynką znajdującą się w samolocie, to jednak podobieństwa
występują. W sytuacjach ekstremalnych, w laboratorium analiz wypadkowych, gdzie dokonuje
się mikroskopowej analizy zapisów na tarczy, można się przekonać jak olbrzymie znaczenie
mają te zapisy.
Należy pamiętać, że prawidłowo zapisana tarcza tachografu może przewoźnika uwolnić od
odpowiedzialności z tytułu różnych zdarzeń, szczególnie wtedy, gdy okoliczności sprawy nie
zawsze mu sprzyjają. Zasada ta może działać również odwrotnie, stwierdzając
nieprawidłowości w czasie pracy kierowcy i pojazdu.
Ustawa o czasie pracy kierowców z 2001r. jest spójna z przepisami konwencji AETR,
której najważniejsze uregulowania znalazły się w dosłownym brzmieniu w polskiej ustawie.
Ustawa o czasie pracy kierowców dotyczy całego transportu drogowego, zarówno krajowego
jak i międzynarodowego. Ustawa nie dotyczy pracy kierowców obsługujących pojazdy o dmc
do 3,5 tony oraz samochody osobowe przystosowane do przewozu nie więcej niż 9 osób
łącznie z kierowcą.

20
WZÓR SCHEMATU CZASU PRACY I ODPOCZYNKU KIEROWCÓW
Kierowcy (ilość przepracowanych
godzin)
Przystanki
Godz.
Przyjazdu/
Odjazdu
Km między
przystankami,
czas podróży,
średnia
prędkość
Przerwa w
pracy
kierowcy przy
załodze
jednoosobowej
(15 lub 45
min)*
I II III IV V VI
Miejsce wymiany pierwszej załogi kierowców (I i II) na drugą (III i IV)**
Miejsce wymiany drugiej załogi kierowców (III i IV) na trzecią (V i VI)
Łączna ilość
kilometrów, czas
podróży, średnia
prędkość
Łączny czas pracy kierowców
* przerwy: każdy kierowca co najmniej 45 minut lub 3 razy co najmniej 15 minut lub co najmniej 30 min + co
najmniej 15 minut
** - ewentualnie odpoczynek przy załodze jedno lub dwuosobowej (np. na promie). W przypadku większej
ilości przystanków prosimy o odpowiednie zmodyfikowanie tabeli, zgodnie z warunkami przejazdu.
Rys.3. Wzór schematu czasu pracy i odpoczynku kierowców [opracowanie na podstawie stron www]

21
Tabela 1 Czas jazdy i odpoczynku kierowcy [opracowanie własne]
Czas jazdy dziennej:
Norma 9 godzi
Wydłużony do 10 godzi dwa razy w tygodniu
do 56 godzin, w odniesieniu do 6 okresów jazdy
Dopuszczalny czas jazdy
- w tygodniu
- w czasie dwóch kolejnych
tygodni
90 godzin
Maksymalny czas trwania
nieprzerwanej jazdy
4 godziny 30 minut
Przerwy
Co najmniej 45 minut lub 3 razy co najmniej 15 lub co najmniej 30 minut + co najmniej 15 minut
Odpoczynek dzienny ( jeden kierowca)
Norma 11 kolejnych godzin/24 godziny
Skrócenie 9 kolejnych godzin 3 razy w tygodniu, z rekompensatą przez końcem tygodnia
Podzielenie dozwolone: długość trwania odpoczynku jest zwiększona do 12 godzin w przypadku
podzielenia na dwa lub trzy okresy , z czego jeden składa się z 8 kolejnych godzin. Długość
trwania każdego z pozostałych okresów nie może być mniejsza niż 1 godzina
Odpoczynek dzienny ( załoga dwuosobowa)
8 kolejnych godzin w okresie 30 godzinnym
Odpoczynek dzienny ( przewóz pociągiem lub promem)
Dozwolona pojedyncza przerwa w odpoczynku pod pewnymi warunkami: w tym wypadku długość odpoczynku
powiększa się o 2 godziny
Odpoczynek tygodniowy
Norma 45 kolejnych godzin, wraz z odpoczynkiem dziennym po 6 okresach jazdy
Skrócenie 36 kolejnych godzin w miejscu zamieszkania kierowcy lub w miejscu pobytu, albo 24 kolejne
godziny poza miejscem zamieszkania kierowcy lub miejscem pobytu pojazdu , rekompensata
– jednorazowe odebranie przed końcem trzeciego tygodnia po tygodniu, którego to dotyczy
Zgodnie z Konwencją AETR powinno się regularnie kontrolować okresy prowadzenia
pojazdu, czas innej pracy wykonywanej przez kierowcę oraz liczbę godzin wypoczynku,
posługując się przy tym wszystkimi dokumentami będącymi w jego dyspozycji, np.
indywidualną książeczką kontroli. W przypadku naruszenia AETR przedsiębiorstwo powinno
natychmiast je usunąć i podjąć kroki w celu zapobiegnięcia im w przyszłości (np. przez zmianę
godzin pracy oraz tras przejazdu). Konwencja zabrania dodatkowego wynagrodzenia
kierowców otrzymujących pensje, nawet w formie premii lub zwiększenia płacy w związku
z przebytymi odległościami i/lub ilością przewożonych towarów, chyba że to wynagrodzenie
jest takiego rodzaju, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa drogowego.
Przedsiębiorstwo przewozowe musi przechowywać karty kontrolne co najmniej przez okres 12
miesięcy po dacie ostatniego zapisu i przedstawić je na żądanie funkcjonariuszy służb
kontrolnych.
1. Co to jest umowa europejska AETR?
2. Do czego AETR nie ma zastosowania?
3. Na jakich warunkach AETR dopuszcza zatrudnienie kierowców?
4. Co określa AETR w odniesieniu do czasu prowadzenia pojazdu?
5. Co to jest tachograf?
6. Jakie informacje można odczytać z tarczy tachografu?
7. Jaka jest norma czasu jazdy dziennej kierowcy?

22
8. Jaki jest dopuszczalny czas jazdy w tygodniu?
9. Jaki jest maksymalny czas trwania nieprzerwanej jazdy?
10. Jak regulowany jest odpoczynek dzienny dla jednego kierowcy?
11. Jak reguluje AETR odpoczynek dzienny dla załogi dwuosobowej?
12. Jaka jest norma odpoczynku tygodniowego dla jednego kierowcy?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Kierownik do spraw transportu jest odpowiedzialny za realizację umowy z ważnym
klientem na przewóz mrożonek z Krakowa do Bukaresztu. Przewozy realizowane są raz
w tygodniu: wyjazd w poniedziałek o godz.7.00, dostawa we wtorek przed godz. 22.00.
Przy dalszych obliczeniach należy przyjąć następujące założenie:
− odległość z Krakowa do Bukaresztu – 1270 km,
− przejście graniczne znajduje się 120 km od Krakowa,
− średnia prędkość pojazdu – 60km/godz.,
− oczekiwanie na oclenie - 1 godzina,
− odprawa celna - 3 godziny.
Obliczyć czas podróży z Krakowa do Bukaresztu z wyszczególnieniem jej kolejnych
etapów, uwzględniając podane założenia oraz obowiązujące przepisy (AETR ).
1) zapoznać się z materiałem nauczania w zakresie postanowień AETR dotyczących
sporządzania harmonogramów pracy kierowców,
2) zrobić harmonogram czasu pracy kierowcy,
3) obliczyć czas jazdy,
4) uwzględnić czas odpoczynku kierowcy.
− druk harmonogramu czasu pracy kierowcy,
− konwencja AETR.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj rozkład jazdy dwuosobowej załogi na trasie Toruń – Paryż o długości 1410 km,
przy średniej prędkości 60km/godz., wiedząc, że wyjazd odbędzie się w poniedziałek o 7.00.
2) sporządzić harmonogram czasu pracy dla dwóch kierowców,
3) obliczyć czas jazdy pojazdu,
4) uwzględnić czas odpoczynku kierowcy w harmonogramie.
− druk harmonogramu czasu pracy kierowcy,
− konwencja AETR.

23
Ćwiczenie 3
Na podstawie umowy AETR przeanalizuj normy czasu prowadzenia pojazdów przez
kierowców, obowiązkowych przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku.
2) wykorzystać komputer z dostępem do Internetu,
3) skorzystać ze stron: www.kig.pl, www.pzm.pl, www.prawo.psm.pl.
− komputer z dostępem do Internetu
Ćwiczenie 4
Na podstawie dostępnych informacji, określ rodzaje pojazdów drogowych w aspekcie
stosowania do nich norm czasowych dotyczących prowadzenia pojazdów, przerw
i odpoczynku.
2) skorzystać z Internetu ze stron: www.kig.pl, www.pzm.pl, www.prawo.psm.pl,
3) określić rodzaje pojazdów drogowych.
− komputer z dostępem do Internetu
− umowa AETR
1) scharakteryzować zastosowanie AETR?  
2) rozróżnić zadania tachografu?  
3) omówić informacje, jakie można odczytać z tarczy tachografu?  
4) określić czas odpoczynku kierowcy zgodnie z AETR?  

24
4.3. Dokumenty wymagane w czasie przewozu towarów
niebezpiecznych
W przypadku przewozów ładunków niebezpiecznych, na podstawie Umowy ADR,
wymagane są dwa dokumenty przewozowe: dokument przewozowy i instrukcja pisemna dla
kierowcy. Aktualne przepisy ADR oraz przepisy krajowe nie określają wzoru dokumentu
przewozowego. W praktyce jest stosowny międzynarodowy samochodowy list przewozowy,
zwany w skrócie CMR.
W dokumencie przewozowym powinny być podane, co najmniej: nazwa lub określenie
przewożonego towaru wraz z numerem rozpoznawczym UN, klasa, grupa pakowania, jeśli jest
wymagana i skrót ADR oraz liczba i opis sztuk przesyłki, całkowita ilość przewożonych
towarów, nazwy i adresy nadawcy i odbiorcy towaru oraz wzmianka o umowie specjalnej,
jeżeli przewożony towar jest objęty taką umową.
Dane powinny być wpisane w CMR przez kierowcę lub nadawcę, np.
„2448 SIARKA STOPIONA, 4.1, III, ADR”
Przy przewozie materiałów promieniotwórczych klasy 7 wymagane są ponadto dane
wynikające ze specyfiki tych materiałów.
Do dokumentu przewozowego powinny być dołączone ponadto:
− kopia tekstu umowy specjalnej, jeżeli przewóz towaru jest dokonywany m.in. na
warunkach takiej umowy,
− certyfikat pakowania kontenera, jeżeli przewóz towaru w dużym kontenerze był
poprzedzony transportem morskim,
− zezwolenie uprawniające pojazd do wykonywania transportu międzynarodowego na
terenie określonego kraju, jeżeli jest wymagane,
− świadectwo dopuszczenia pojazdów do przewozu niektórych materiałów niebezpiecznych,
zaświadczenie o przeszkoleniu kierowcy,
− świadectwo kwalifikacji kierowcy ( w odniesieniu do kierowców krajowych),
− zezwolenie dotyczące wykonywania czynności ładunkowych,
− zezwolenie na transport odpadów,
− oświadczenie nadawcy.
Instrukcja pisemna dla kierowcy powinna być mu dostarczona przez nadawcę, który jest
odpowiedzialny za jej treść. Tekst instrukcji powinien być sporządzony – według załączonego
wzoru w części 5 ADR – w języku, który jest zrozumiały dla kierowcy w mowie i piśmie oraz
w języku kraju, na terenie którego towar jest przewożony.
Spedytor musi poinformować nadawcę o wszystkich, wymaganych przez przepisy prawne,
dokumentach, które muszą towarzyszyć ładunkowi niebezpiecznemu na całej trasie przewozu.
Natomiast nadawca jest zobowiązany dokumenty te skompletować, odpowiadając za ich treść,
która powinna być zgodna ze stanem faktycznym.
Podstawowym dokumentem stosowanym przy przewozach ładunków niebezpiecznych
różnymi gałęziami transportu jest list przewozowy. Prawidłowo wystawiony powinien
zawierać wszystkie dane o przewożonym ładunku niebezpiecznym, a w szczególności:
− prawidłową nazwę przewozową materiału,
− klasę (dla materiałów klasy 1 – podklasę wraz z grupą zgodności),
− grupę pakowania materiału (o ile nie została podporządkowana),
− skrót ADR, RID, IMDG Code lub IATA DGR,

25
− liczbę i określenie sztuk przesyłki,
− całkowitą ilość materiału niebezpiecznego ( objętość, masę brutto lub netto),
− nazwę i adres nadawcy oraz odbiorcy.
INSTRUKCJA DLA KIEROWCY
Ładunek:
Kwas siarkowy, klasa 8 , punkt 1b, numer rozpoznawczy, nr nalepki ostrzegawczej 8 , oleista ciecz
o charakterystycznym zapachu i kwaśnym smaku.
Rodzaj zagrożenia:
1. żrąca ciecz niepalna, mieszającą się z woda i powodująca silne zakwaszenie wód i gleby oraz
rozpuszczająca się wodzie z wydzielaniem ciepła;
2. opary kwasu działają drażniąco na błony śluzowe dróg oddechowych i oczy, wywołują stany zapalne
oskrzeli i płuc; ponadto niszczą naskórek i wnikają w tkankę podskórną, powodując jej martwicę;
3. oblanie kwasem znacznej powierzchni skóry może spowodować wstrząs i zapaść;
4. działa korodująco na metale, z wydzielaniem palnego i wybuchowego wodoru.
Ochrona osobista:
1. kamizelka ostrzegawcza;
2. maska z pochłaniaczem typu P-2;
3. okulary ochronne;
4. rękawice i obuwie ochronne kwasoodporne;
5. fartuch lub kombinezon kwasoodporny;
6. latarka przenośna;
7. butelka z czystą wodą do przemywania oczu.
Podstawowe czynności kierowcy:
1. natychmiast zawiadomić policje i straż pożarną;
2. zatrzymać pojazd w miejscu o najmniejszym stopniu zagrożenia dla ludzi i środowiska;
3. wyłączyć silnik, nie palić i nie używać otwartego płomienia;
4. miejsce wypadku oznakować znakami ostrzegawczymi ( np. trójkątami, pachołkami lub przenośnymi
lampami);
5. nie dopuścić osób postronnych do strefy zagrożenia, tj. w promieniu co najmniej 50 m.
Dodatkowe i/lub specjalne czynności kierowcy:
1. jeśli to możliwe, uszczelnić miejsce wycieku;
2. obwałować miejsce gromadzonego kwasu, a małą ilość kwasu przysypać materiałem chłonnym
i zebrać do zamykanego pojemnika;
3. nie dopuścić do przedostania się kwasu do studzienek kanalizacyjnych;
4. nie dopuścić do kontaktu kwasu z metalami;
5. przebywać po stronie nawietrznej.
Pożar:
1. ciecz niepalna, a w razie pożaru spowodowanego działaniem kwasu, gasić gaśnicą proszkową lub
śniegową;
2. cysternę ( naczynia ) z kwasem chłodzić wodą, a jeśli to możliwe usunąć poza strefę zagrożenia.
Pierwsza pomoc:
1. poszkodowanego wynieść poza sferę zagrożenia i zapewnić mu spokój i utrzymywać w bezruchu;
2. skażone oczy przemywać dużą ilością wody przy odwiniętych powiekach;
3. skażoną odzież natychmiast zdjąć, a skórę przemywać dużą ilością wody bez mydła;
4. wezwać pomoc lekarską.
Informacje dodatkowe: ( np. dostarczone przez producenta lub nadawcę):
…………………………………………………………………………………………………………
Telefony
- w Polsce – policja 997, państwowa straż pożarna 998,
- w Niemczech – policja 110, straż pożarna 112.
Rys. 4. Instrukcja dla kierowcy [opracowanie na podstawie stron www]

26
Nadawca powinien stwierdzić w dokumencie przewozowym lub oświadczeniu załączonym
do tego dokumentu, że materiał jest dopuszczony do przewozu zgodnie
z przepisami odnoszącymi się do danej gałęzi transportu oraz, że jego stan, postać,
opakowanie, a także oznakowanie nalepkami są zgodne z tymi przepisami. Ponadto, jeżeli
kilka przesyłek zapakowanych jest razem do jednego kontenera lub opakowania zbiorczego,
nadawca jest zobowiązany do oświadczenia, że umieszczenie ich razem nie jest zabronione.
We wszystkich gałęziach transportu, dokumentem, który zawsze towarzyszy ładunkowi
niebezpiecznemu, jest deklaracja ładunku niebezpiecznego (Dangerous Goods Declaration).
Jest to dokument wypełniany przez nadawcę przesyłki, zawierający informacje
o przewożonym materiale niebezpiecznym, dane dotyczące nadawcy i odbiorcy oraz
stwierdzenie nadawcy, ze informacje dotyczące materiału są dokładne i całkowicie zgodne
z prawdą, a przesyłka jest prawidłowo sklasyfikowana, opakowana, oznakowana i oklejona
wymaganymi nalepkami.
Na przewóz do kraju, na wywóz oraz przewóz tranzytem przez terytorium Polski odpadów
niebezpiecznych wymagane jest zezwolenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
Zezwolenie określa m.in. trasę przewozu, rodzaj opakowania, nazwę odbiorcy itp. Dokument
przewozowy dotyczący odpadów niebezpiecznych stanowi załącznik do zezwolenia.
Na przewóz odpadów niebezpiecznych tylko po drogach krajowych wymagane jest
zezwolenie właściwego starosty, na terenie którego znajdują się odpady. Zezwolenie takie nie
jest wymagane, jeżeli posiadacz odpadów prowadzi działalność w zakresie ich odzysku lub
unieszkodliwienia.
Tabela 3 Wykaz materiałów niebezpiecznych, których przewóz podlega zgłoszeniu do komendanta
wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej [opracowanie własne]
Klasa
niebezpieczeństwa
Materiały niebezpieczne, których przewóz podlega zgłoszeniu
1
- materiały podklasy 1.1 grupy zgodności A,
- pozostałe materiały podklasy 1.1 w ilości większej niż 1.000 kg /1,
- materiały podklasy 1.2 w ilości większej niż 3.000 kg /1,
/1 Łączna masa netto materiałów przewożonych na pojeździe samochodowym i
przyczepie
2
- gazy grup: T, TF, TC, TO, TFC, TOC, przewożone w cysternach o pojemności
większej niż 3.000 litrów,
3, 4.2, 4.3, 5.1, 6.1 i
8
- materiały wymienione pod literą a) różnych punktów tych klas, przewożone w
cysternach o pojemności większej niż 3.000 litrów,
5.2 - materiały przewożone w cysternach,
6.2 - materiały wymienione w punkcie 1 tej klasy,
7
- sztuki przesyłki typu B(U) z materiałami promieniotwórczymi o łącznej aktywności
większej niż 3 x 103A1 /2 lub 3 x 103A2 /2 albo 1.000 Tbq (20 kCi), w zależności
która z tych wartości jest najniższą;
- sztuki przesyłki typu B(M);
- sztuki przesyłki z materiałami rozszczepialnymi, jeżeli suma wskaźników
transportowych sztuk przesyłki przekracza 50;
- materiały przewożone w specjalnych warunkach
/2 Wartości A1 i A2 podane są pod lm. 3700 dodatku A.7 do załącznika A.

27
Każdy przewóz - na warunkach specjalnych - materiałów promieniotwórczych wymaga
zatwierdzenia przez właściwą władzę kraju nadania oraz kraju, do którego lub na którego
terytorium dokonywany jest przewóz.
Tablica ostrzegawcza, pomarańczowa odblaskowa umieszczona na pojazdach
przewożących substancje niebezpieczne, zawiera dwa numery rozpoznawcze przewożonej
substancji tj.:
− numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa - dwie lub trzy cyfry (w liczniku),
− numer rozpoznawczy materiału - cztery cyfry (w mianowniku).
Tablica z umieszczonymi na niej numerami rozpoznawczymi stosowana jest przy
przewozach materiałów niebezpiecznych w cysternach lub luzem. Przy przewozach w tzw.
sztukach przesyłki stosowane są tablice pomarańczowe bez numerów rozpoznawczych.
Wymiar standardowy tablicy to 40x30 cm
Wymagane jest także świadectwo zatwierdzenia:
− sztuki przesyłki typu B(U) i typu C,
− wzoru sztuki przesyłki typu B(M),
− wzoru sztuki przesyłki zawierającej co najmniej 0,1 kg sześciofluorku uranu,
− wzoru sztuki przesyłki z materiałem rozpuszczalnym,
− wzoru materiału promieniotwórczego w specjalnej postaci,
− wzoru materiału promieniotwórczego słabo rozpraszalnego.
Ponadto, w pewnych przypadkach, obowiązujące przepisy wymagają od przewoźnika,
przewożącego materiały szczególnie niebezpieczne, pisemnego zawiadomienia Komend
Wojewódzkich Policji oraz Państwowej Straży Pożarnej, na których obszarze działania ma się
odbyć zamierzony przewóz, a w przypadku przewozu materiałów klasy 7 o wysokim
promieniowaniu, Państwowej Agencji Atomistyki.
Kierowcy pojazdów z cysternami, kierowcy innych pojazdów – jeżeli ich dopuszczalna
masa całkowita przekracza 3500kg – oraz kierowcy pojazdów przewożących materiały klasy
1 (wybuchowe) lub klasy 7 (promieniotwórcze) powinny posiadać zaświadczenie
o przeszkoleniu.
Do przewozu niektórych materiałów niebezpiecznych jest wymagane świadectwo
dopuszczenia pojazdu do przewozu tych materiałów ( dla typów pojazdów: FL, OX,
AT – przewóz w cysternach, EX/II i EX/III – przewóz materiałów klasy 1).
Jeżeli przewóz drogowy towarów niebezpiecznych, znajdujących się w kontenerze,
dokonywany jest bezpośrednio przed przewozem morskim, to do dokumentu przewozowego
powinien zostać dołączony certyfikat pakowania kontenera, zgodny z przepisami IMGD Code.
Funkcję dokumentu przewozowego oraz certyfikatu pakowania kontenera może pełnić jeden
dokument. Przewóz ładunków niebezpiecznych transportem śródlądowym reguluje Konwencja
ADN.
Przy przewozie towarów niebezpiecznych jednocześnie transportem samochodowym
i morskim lub lotniczym, może być wystawiony na taki przewóz multimodalny dokument
przewozowy towarów niebezpiecznych według załączonego wzoru.

28
MULTIMODALNY DOKUMENT PRZEWOZOWY TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH
2. Numer dokumentu przewozowego1. Nadawca
3.Strona 1
(łącznie ……stron)
4. Numer nadawcy
6. Odbiorca 7. Przewoźnik ( wypełnia przewoźnik )
DEKLARACJA NADAWCY
Niniejszym oświadczam, że zawartość tej przesyłki została
prawidłowo i w całości opisana poniżej za pomocą
prawidłowej nazwy przewozowej oraz, że jest prawidłowo
sklasyfikowana, opakowana, oznakowana i zapatrzona w
nalepki, jak również, że pod każdym względem właściwie
przygotowana do transportu, zgodnie z obowiązującymi
przepisami międzynarodowymi i krajowymi.
8. Przesyłka to mieści się w zakresie ograniczeń
ustalonych dla (skreślić jeśli nie dotyczy):
SAMOLOTÓW
PASAŻERSKICH I
TOWAROWYCH
TYLKO SAMOLOTÓW
TOWAROWYCH
9. Dodatkowe informacje dotyczące manipulowania
ładunkiem
10. Samolot/numer
lotu i data
11. Port/miejsce
załadunku
12. Port/miejsce
rozładunku
13. Miejsce
przeznaczenia
14. Opis przesyłki*
Ilość i rodzaj sztuk przesyłki Opis towaru Masa brutto (kg) Masa netto (kg) Objętość (m3
)
15. Numer kontenera/nr
rejestracji pojazdu
16.Numer plomby
(plomb)
17. Typ i wielkość
kontenera/pojazdu
18. Tara
(kg)
19. Całkowita masa
brutto (kg)
CERTYFIKAT PAKOWANIA
KONTENERA/POJAZDU
Niniejszym oświadczam, że towary opisane powyżej
zostały zapakowane/załadowane do ww.
kontenera/pojazdu zgodnie z obowiązującymi w tym
zakresie przepisami
WYMAGANE JEST WYPEŁNIENIE I PODPISANIE
PRZEZ OSOBĘ ODPIWIEDZIALNĄ ZA
OPAKOWNAIE/ZAŁĄDUNEK W ODNIESIENIU
DO ŁĄDUNKÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W
KONTENERZE/POJEŹDZIE
21. POTWIERDZENIE ODBIERAJĄCEGO
Odebrano ww. ilość sztuk przesyłki/kontenera/przyczep
w stanie właściwym zgodnie z wykazem, z wyjątkiem:
Uwagi odbierającego:
Nazwa przedsiębiorstwa 22. Nazwa przedsiębiorstwa
(NADAWCY
PRZYGOTOWUJĄCEGO
TEN DOKUMENT)
Nazwisko/stanowisko deklarującego Nazwisko/stanowisko
deklarującego
Miejsce i data Miejsce i data
Podpis deklarującego
Nazwa przewoźnika
Numer rejestrujący
pojazdu
Podpis i data
PODPIS KIEROWCY
Podpis deklarującego
W odniesieniu do materiałów niebezpiecznych należy podawać: właściwą nazwę przewozową, klasę, nr UN, grupę
pakowania ( jeśli dotyczy ) oraz inne dane zgodnie z wymaganiami przepisów międzynarodowych i krajowych
Rys. 5. Multimodalny dokument przewozowy towarów niebezpiecznych [opracowanie własne]

29
Również we wszystkich dokumentach związanych z transportem morskim towarów
niebezpiecznych, a w szczególności w manifestach, listach ładunkowych, kwitach sternika,
awizach, kwitach składowych, zleceniach i dyspozycjach powinny być podane: nazwa
techniczna towaru, określenie klasy IMO materiału, numer UN, informacje o całkowitej masie
( ilości) każdej substancji niebezpiecznej przewożonej w kontenerze
Zgonie z konwencją SOLAS, każdy statek przewożący towary niebezpieczne powinien
mieć specjalną listę lub manifest, wyszczególniający towary według ich właściwych nazw
i podający ich miejsce zasztauowania na statku.
W transporcie lotniczym, informacje o wszystkich materiałach niebezpiecznych musi zostać
przekazana w formie pisemnej dowódcy statku powietrznego. Służy temu dokument
o nazwie „Powiadomienie kapitana statku powietrznego” (Special Load – Notification to
Capitain – NOTOC), zawierający informację dla dowódcy statku powietrznego o materiałach
niebezpiecznych znajdujących się na pokładzie samolotu. Jest on wystawiany przez agenta
odpowiedzialnego za załadunek, co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden
pozostaje do dyspozycji kapitana.
1. Jakie dokumenty wymagane są przy przewozie materiałów niebezpiecznych?
2. Jakie dane o przewozie ładunków niebezpiecznych powinien zawierać list przewozowy?
3. Co to jest deklaracja ładunku niebezpiecznego?
4. Do czego służy instrukcja pisemna dla kierowcy?
5. Co to jest świadectwo zatwierdzenia?
6. Jakich dokumentów wymaga przewóz materiałów promieniotwórczych klasy 7?
7. Jaki dokument powinien być połączony przy przewozie towarów w kontenerze?
8. Jaki dokument stosowany jest przy przewozie materiałów niebezpiecznych w transporcie
lotniczym?
9. Kogo powinniśmy zawiadomić przy przewozie materiałów szczególnie niebezpiecznych?
10. Kto wydaje zezwolenie na przewóz materiałów niebezpiecznych?
11. Przewóz jakich materiałów niebezpiecznych należy zgłosić do Komendanta Wojewódzkiej
Państwowej Straży Pożarnej?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Porównaj przepisy prawne regulujące przewozy ładunków niebezpiecznych w transporcie
drogowym, kolejowym, morskim i lotniczym.
Transport drogowy Transport kolejowy Transport morski Transport lotniczy
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym dokumentów wymaganych w czasie
przewozu towarów niebezpiecznych,

30
2) skorzystać z Internetu w celu znalezienia przepisów prawnych regulujących przewozy
ładunków niebezpiecznych w transporcie drogowym, kolejowym, morskim i lotniczym,
3) wypełnić tabelkę porównującą przepisy ze względu na rodzaj transportu.
− pracownia komputerowa z dostępem do Internetu.
Ćwiczenie 2
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie
katalogu odpadów (Dz.U. z 2001r. Nr112, poz.1206) wypisz organy administracji państwowej
upoważnione do wydania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub
transportu odpadów.
2) skorzystać z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie
katalogu odpadów ( Dz.U. z 2001r. Nr112, poz.1206)
− rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogu
odpadów ( Dz. U. z 2001r. Nr112, poz.1206).
Ćwiczenie 3
Na podstawie ustawy z dnia 28 października 2002 roku o przewozie drogowym
materiałów niebezpiecznych (Dz. U. z 2002r. Nr 199, poz. 1671 z póź. zm.) określ zadania
doradcy do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych.
2) skorzystać z ustawy o przewozie drogowym materiałów niebezpiecznych,
3) określić zadania doradcy do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów
niebezpiecznych.
− ustawa o przewozie drogowym materiałów niebezpiecznych.
1) określić, czego dotyczy świadectwo zatwierdzenia?  
2) zdefiniować pojęcie deklaracja ładunku niebezpiecznego?  
3) określić dokumenty dołączone do przewozu materiałów niebezpiecznych?  
4) wymienić dane zawarte w liście przewozowym o ładunku niebezpiecznym?  

31
4.4. Dokumentacja związana z realizacją zadań transportowych
w ruchu granicznym
Akcesja Polski do Unii Europejskiej, obok korzyśc, niesie ze sobą pewne nowe obowiązki.
Swoboda przepływu towarów, brak granic i odpraw celnych to największe zmiany jakie
nastąpiły po wejściu Polski do unii celnej. Ich następstwem jest konieczność prowadzenia
sprawozdawczości statystycznej w zakresie wymiany handlowej wśród państw członkowskich
UE.
Od 1 maja 2004, roku w wymianie towarowej z krajami należącymi do Wspólnoty, dla firm
przekraczających progi obrotów określone przez Główny Urząd Statystyczny powstał wymóg
tworzenia deklaracji INTRASTAT - raportów statystycznych informujących
o przemieszczeniach towarów między krajami Unii Europejskiej. Okres sprawozdawczy
obejmuje miesiąc kalendarzowy.
Na deklaracji INTRASTAT podmioty rejestrują fakt przemieszczenia towaru do lub
z innego kraju wspólnoty, przy czym nie ma wymogu przeniesienia prawa własności do
towaru, jak w przypadku dostawy dla celów podatku VAT. Zgłoszenie INTRASTAT nie
dotyczy również przemieszczenia towarów poza Wspólnotę oraz do Wspólnoty spoza jej
granic.
Deklaracji INTRASTAT podlegają towary przemieszczane w ramach:
− kupna i sprzedaży,
− leasingu finansowego, pożyczki i najmu na czas określony,
− tej samej osoby prawnej,
− naprawy i przetwarzania, w tym w ramach uszlachetnienia,
− dostarczenia w ramach umowy o świadczeniu usług,
− instalowania i stosowania w pracach budowlanych,
− nieodpłatnej dostawy i nabycia.
Danych źródłowych do sporządzenia deklaracji będą dostarczały najczęściej: faktury
handlowe i proforma, ale również w wypadku ich braku: dokumenty magazynowe typu PZ,
WZ, MM, listy przewozowe oraz dokumenty uzupełniające jak np. faktury za transport i inne.
System INTRASTAT jest to system statystyki obrotów handlowych pomiędzy państwami
członkowskimi Unii Europejskiej. System INTRASTAT w Polsce funkcjonuje od 1 maja
2004r.
System ten, funkcjonując w Unii Europejskiej od 1993 r., jest narzędziem do
przekazywania przez przedsiębiorców w kraju członkowskim Unii Europejskiej informacji
o dokonanych przywozach albo wywozach towarów do innych krajów należących do
Wspólnoty. Ponadto system INTRASTAT służy do gromadzenia tych danych przez
upoważnione do tego organy państwowe, ich kontroli, przetwarzania oraz udostępniania
innym uprawnionym podmiotom. Zebrane w ten sposób informacje są następnie porównywane
z informacjami zadeklarowanymi przez te same osoby w podatkowych deklaracjach VAT. W
Polsce za gromadzenie, przetwarzanie, kontrolowanie i przekazywanie danych odpowiedzialna
jest Polska Administracja Celna. Głównym partnerem Polskiej Administracji Celnej w zakresie
metodologii systemu INTRASTAT i odbiorcą danych jest Główny Urząd Statystyczny.
Zgłoszeniu do systemu INTRASTAT podlega fizyczny przepływ towarów wspólnotowych
z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (np. towary

32
wspólnotowe, które są wysyłane z Niemiec bezpośrednio do Polski, muszą być zgłoszone do
systemu INTRASTAT w obu tych krajach).
Przepływ towarów z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego
jest traktowany jako obrót handlowy będący przedmiotem zainteresowania dla systemu
INTRASTAT także wówczas, gdy towary przekraczają granice zewnętrzne Unii Europejskiej
(np. towary, które są wysyłane z Niemiec do Włoch i przekraczają - bez przepakowania
i rozładunku - granice Szwajcarii, muszą być zgłoszone do systemu INTRASTAT
w Niemczech i we Włoszech).
Każdy wewnątrzwspólnotowy przepływ towaru jest rejestrowany, jako:
− wywóz towarów - wówczas, gdy rejestracji dokonuje państwo członkowskie wysyłające
towary,
− przywóz towarów - wtedy, gdy rejestracji dokonuje państwo członkowskie otrzymujące
ten sam towar.
Tabela 4. Informacje zawarte w deklaracji INTRASTAT [opracowanie własne]
Pole 1 Okres sprawozdawczy
Pole 2 Rodzaj deklaracji
Pole 3 Kod izby celnej, do której adresowana jest deklaracja INTRASTAT";
Pole 4
Odbiorca - w przypadku zgłoszenia INTRASTAT w przywozie albo Nadawca
- w przypadku zgłoszenia INTRASTAT w wywozie
Pole 5 Przedstawiciel - w przypadku dokonywania zgłoszenia INTRASTAT przez przedstawiciela
Pole 6 Łączna wartość fakturowa w PLN
Pole 7 Łączna wartość statystyczna w PLN
Pole 8 Łączna liczba pozycji
Pole 9 Numer pozycji
Pole 10 Opis towaru
Pole 11
Kod kraju wysyłki - w przypadku zgłoszenia INTRASTAT w przywozie albo Kod kraju
przeznaczenia - w przypadku zgłoszenia INTRASTAT w wywozie
Pole 12 Kod warunków dostawy
Pole 13 Kod rodzaju transakcji
Pole 14 Kod towaru
Pole 15 Kod rodzaju transportu
Pole 16 Kod kraju pochodzenia - w przypadku zgłoszenia INTRASTAT w przywozie
Pole 17 Masa netto (w kg)
Pole 18 Ilość w uzupełniającej jednostce miary
Pole 19 Wartość fakturowa w PLN
Pole 20 Wartość statystyczna w PLN
Pole 21 Wypełniający

33
Przy wypełnianiu pól merytorycznych wykorzystywane są m.in. katalogi zawierające
następujące informacje:
− wykaz państw członkowskich Unii Europejskiej,
− alfabetyczny wykaz krajów,
− kody rodzajów transportu,
− kody rodzajów transakcji,
− warunki dostaw wg INCOTERMS 2000,
− Nomenklatura Scalona CN,
− kody towarów, dla których nie podaje się masy netto.
Formularz Jednolitego Dokumentu Administracyjnego, zwany formularzem SAD (od
skrótu od angielskiej nazwy Single Administrative Document), jest dokumentem celnym,
stanowiącym zgłoszenie do wielu procedur celnych. Powinien zostać wypełniony przez
zgłaszającego (działającego bezpośrednio lub przez przedstawiciela) i złożony, wraz
z wymaganymi załącznikami, w urzędzie wyjścia.
Zgłoszenia celnego do procedury tranzytu realizowanej transportem drogowym należy
dokonać na formularzu SAD składającym się z kart 1, 4, 5 i 7. W pełnym zestawie formularza
SAD znajdują się również inne karty (2, 3, 6, 8), ale są one wykorzystywane dla innych
procedur celnych (np. karty 1, 2 i 3 dla procedury wywozu, karty 6, 7 i 8 - dla procedury
dopuszczenia do obrotu).
Formularz SAD złożony z kart 1, 4, 5 i 7 lub 1/6, 4/5 i 2/7 stosowany jest w wypadku
dokonywania zgłoszenia celnego towaru lub towarów klasyfikowanych według jednego kodu
taryfy celnej, pochodzących z jednego kraju, objętych jedną stawką celną i jedną stawką
podatkową. W przypadku dokonywania zgłoszenia towarów klasyfikowanych według więcej
niż jednego kodu taryfy celnej lub pochodzących z więcej niż jednego kraju, objętych więcej
niż jedną stawką celną, lub więcej niż jedną stawką podatkową, zgłoszenie jest dokonywane na
zestawie SAD składającym się z formularza SAD (czyli wyżej wymienionych kart) oraz
formularzy uzupełniających SAD–BIS. Formularze SAD–BIS występują również albo jako
karty pojedyncze, albo jako karty alternatywne (podwójne).
Istnieją pewne ograniczenia dotyczące dokonywania zgłoszenia celnego. Otóż, jeżeli:
− wartość zgłaszanych towarów jest określona w różnych walutach;
− ceny towarów ustalone są na podstawie różnych warunków dostawy;
− liczba pozycji towarowych przekracza liczbę 99,
należy dokonywać odrębnych zgłoszeń celnych. Oznacza to, że jeżeli np. podmiot dokonuje
zgłoszenia 100 pozycji towarowych (co wcale nie jest tożsame ze zgłoszeniem 100 sztuk
towarów, lecz 100 rodzajów towarów, wpisywanych odrębnie do pola z opisem towarów
w zgłoszeniu), jedno zgłoszenie obejmie tylko 99 pozycji towarowych, a dla jednej pozycji
należy sporządzić nowe zgłoszenie celne.
Przeznaczenie kart zgłoszenia tranzytowego jest następujące:
− karta 1 przeznaczona jest dla urzędu celnego, w którym złożone zostało zgłoszenie celne,
− karta 4 przeznaczona jest dla urzędu przeznaczenia,
− karta 5, po poświadczeniu zakończenia procedury tranzytu, przeznaczona jest dla urzędu
wyjścia,
− karta 7 przeznaczona jest dla statystyki.
Formularze SAD powinny być przez zgłaszającego wypełnione czytelnie, pismem
maszynowym lub komputerowo. Dopuszcza się również wypełnianie ręczne tuszem, dużymi
drukowanymi literami. Jeżeli formularz wypełniany jest maszynowo, należy wykorzystać
prostokąt znajdujący się w polu 2. Jeżeli znak kontrolny znajduje się w centrum prostokąta, to
pola w formularzu będą wypełnione równomiernie. Już wpisanych danych nie można

34
zamazywać lub wycierać. Ewentualne zmiany mogą być dokonywane po skreśleniu danych
nieprawidłowych i potwierdzone przez osobę, która ich dokonała. Może to być funkcjonariusz
celny, zgłaszający albo osoba dysponująca w danej chwili towarami. Zmiany dokonane przez
podmioty nie mogą jednak dotyczyć podstawowych informacji o przewożonych towarach
i uniemożliwiać ich identyfikację.
Karty SAD są samokopiujące. Wypełnia się tylko kartę pierwszą a dane kopiują się na
pozostałych kartach w odpowiednich polach.
Aby zgłoszenie celne do procedury tranzytu zostało przez organ celny przyjęte, muszą być
do niego dołączone określone dokumenty. Są one różne w zależności od tego, między jakimi
urzędami celnymi jest realizowana procedura tranzytu.
Jeżeli procedura tranzytu wykonywana jest między urzędami celnymi granicznymi
do zgłoszenia celnego należy dołączyć:
− pozwolenie na tranzyt towarów, o którym mowa w ustawie z dnia 29 listopada 2000r.
o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym ze
względu na bezpieczeństwo państwa, a także utrzymanie międzynarodowego pokoju
i bezpieczeństwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 2000r. Nr 119, poz. 1250);
− inne dokumenty, jeżeli są wymagane na podstawie odrębnych przepisów
(np. świadectwo fitosanitarne przy przewozie roślin i produktów roślinnych, świadectwo
kontroli weterynaryjnej przy przewozie mięsa i towarów pochodzących z mięsa);
− dokumenty przewozowe – do wglądu;
− potwierdzenie przyjęcia zabezpieczenia albo pozwolenie na zwolnienie z obowiązku
złożenia zabezpieczenia, jeżeli objęcie towarów procedurą tranzytu wymaga złożenia
zabezpieczenia – do wglądu;
− fakturę lub inny dokument pozwalający określić wartość towaru (innym dokumentem
może być kserokopia faktury, faktura celna, konsularna, pro forma, prowizoryczna,
rachunek, umowa sprzedaży).
Jeżeli procedura tranzytu wykonywana jest między urzędem celnym granicznym
a urzędem celnym wewnętrznym do zgłoszenia należy dołączyć:
− pozwolenie na przywóz towarów lub zezwolenie na import towarów, jeżeli jest
wymagane, z wyłączeniem pozwoleń na kontyngenty taryfowe,
− fakturę, jej kopię lub kserokopię, w tym także przekazaną telefaksem lub inny dokument
pozwalający określić wartość towarów,
− inne dokumenty, jeżeli są wymagane na podstawie odrębnych przepisów,
zabezpieczenia – do wglądu,
− dokument przewozowy – do wglądu.
Jeżeli procedura tranzytu przy przewozie towarów niekrajowych wykonywana jest między
urzędami celnymi wewnętrznymi lub z urzędu celnego wewnętrznego do urzędu celnego
granicznego:
− fakturę, jej kopię lub kserokopię, w tym także przekazaną telefaksem lub inny dokument
pozwalający określić wartość towarów,
− dokument przewozowy – do wglądu,
zabezpieczenia - do wglądu.

35
Jeżeli procedura tranzytu przy przewozie towarów krajowych wykonywana jest między
urzędem celnym wewnętrznym a urzędem celnym granicznym lub między urzędami celnymi
wewnętrznymi:
− fakturę lub w wypadku jej braku, fakturę prowizoryczną lub pro forma,
− dokument przewozowy – do wglądu.
Formularz SAD składa się z wielu pól, które trzeba w określony sposób wypełnić.
Przykłada szczegółowego wypełniania pól wymaganych do objęcia towarów procedurą
tranzytu. Pola te wypełniane są przy rozpoczęciu procedury tranzytu.
− W polu 1 – Deklaracja – wypełnia się tylko trzecią część tego pola, wpisując symbol
„TR”.
− W polu 2 – nadawca/Eksporter – należy podać imię i nazwisko lub nazwę i pełny adres
nadawcy towarów oraz, z wyjątkiem osoby zagranicznej, w prawym górnym rogu jego
numer identyfikacyjny REGON lub numer PESEL. Jeżeli zgłoszenie dokonywane jest
przez agencję celną, w tym polu należy podać numer REGON agencji oraz jej adres,
a także dane nadawcy.
− W polu 3 – Formularze – należy podać kolejny numer formularza SAD w powiązaniu
z całkowitą liczbą stosowanych do tego zgłoszenia formularzy SAD i formularzy
uzupełniających SAD–bis.
Jeżeli zgłoszenie sporządzone jest na jednym formularzu SAD, tj. jeżeli zgłaszana jest tylko
jedna pozycja towarowa, pola tego nie wypełnia się.
− W polu 5 – Pozycje – należy podać liczbę zgłoszonych pozycji towarowych,
wymienionych w polach 32 na formularzach SAD i formularzach uzupełniających SAD-
bis. Liczba pozycji towarowych odpowiada liczbie pól 31 na formularzach SAD i SAD-
bis. Ponadto liczba ta nie może być większa niż 99. Jeżeli tak się zdarzy, to pozycje
towarowe powyżej liczby 99 należy zgłosić na drugim zgłoszeniu celnym.
− W polu 6 – Liczba opakowań – należy podać łączną liczbę opakowań, w szczególności
liczbę kartonów, skrzynek, bel i koli. Jeżeli towary nie znajdują się w opakowaniach (np.
towary masowe luzem), należy wpisać w polu tym „0”. Jeżeli kontener zawiera więcej, niż
jedno opakowanie, należy wpisać liczbę tych opakowań.
− W polu 8 – Odbiorca – należy podać imię i nazwisko lub nazwę i pełny adres osoby, która
jest odbiorcą towarów oraz jego numer REGON lub PESEL. Może się jednak zdarzyć,
że odbiorcami jest kilka czy kilkanaście osób (np. przy przewozie przesyłek zbiorczych).
Jeżeli towary są dostarczane na jednakowych warunkach dostawy, w polu tym można
wpisać wyraz „różni” i dołączyć wykaz tych osób. Można również dla każdego odbiorcy
sporządzić odrębne zgłoszenie celne.
− W polu 15 – Kraj wysyłki/eksportu – należy podać nazwę kraju, z którego towary
są wywożone. Przy przewozie towarów niekrajowych między składami celnymi, wolnymi
obszarami celnymi lub składami wolnocłowymi w polu tym należy wpisać „skład celny
WOC/SW”. Jeżeli procedurą tranzytu obejmowane są towary wywożone z Polski, w polu
tym wpisujemy „Polska”.
− W polu 17 – Kraj przeznaczenia - należy podać nazwę kraju przeznaczenia. Jeżeli kraj
przeznaczenia nie jest znany, należy wpisać nazwę ostatniego znanego kraju, do którego
towary będą przewożone.
− Pole 18 – Znaki i przynależność państwowa środka transportu przy wyjściu, składa się
z dwóch części. W pierwszej części należy wpisać numer rejestracyjny i nazwę środka
transportu, na który towary zostały bezpośrednio załadowane przy ich przedstawianiu
w urzędzie wyjścia w celu objęcia procedurą tranzytu. W drugiej części należy podać

36
literowy symbol kraju rejestracji ciągnącego względnie pchającego środka transportu. Na
przykład, jeżeli ciągnik i przyczepa mają różne numery rejestracyjne, należy podać numery
ciągnika i przyczepy oraz kraj rejestracji ciągnika jako środka transportu ciągnącego
przyczepę.
− W polu 19 – Kontenery należy wpisać: - 0 – dla towarów nieprzewożonych w kontenerze,
- 1 – dla towarów przewożonych w kontenerze.
− W polu 21 – Znaki i przynależność państwowa aktywnego środka transportu
przekraczającego granice należy wypełnić zgodnie z zasadami wypełniania pola 18. Jeżeli
będzie to ten sam środek transportu, co przy objęciu towarów procedurą tranzytu
w urzędzie wyjścia (czyli wpisany w polu 18), pola tego nie wypełnia się. Należy go
wypełnić w razie zmiany środka transportu w trakcie przewozu. Jeżeli stosowany jest
transport kombinowany lub wykorzystywanych jest kilka środków transportu, aktywnym
środkiem transportu jest ten, który porusza cały zestaw.
− W polu 25 – Rodzaj transportu na granicy składa się z dwóch części, ale wypełniana jest
tylko pierwsza część. Należy w niej wpisać dwucyfrowy kod określający rodzaj środków
transportu, zgodny z wpisami w polach 18 i 21.
W odniesieniu do transportu drogowego mogą wystąpić następujące kody:
− 16 – samochód/ciągnik załadowany na statek/prom morski,
− 17 – przyczepa/naczepa bez silnika załadowana na statek/prom morski,
− 23 – samochód/ciągnik załadowany na wagon kolejowy,
− 30 – transport drogowy,
− 90 – towar przemieszcza się o własnym napędzie (np. samochód lub dźwig samojezdny,
który jest jednocześnie towarem celnym, a nie środkiem przewozowym).
− W polu 31 – Opakowania i opis towaru. Znaki i numery. Numery kontenera (-ów). Liczba
i rodzaj – należy wpisać znaki i numery, liczbę i rodzaj opakowań lub jeżeli towar jest
niezapakowany, liczbę ujętą w zgłoszeniu celnym towarów albo wpisać wyraz luzem.
Należy podać zwyczajowy opis handlowy towaru. W lewym dolnym rogu należy wpisać
numer koncesji przewoźnika, jeżeli jest ona wymagana, numer koncesji wpisuje się
w następujący sposób:
T/1234567,
gdzie: T – koncesja towarowa, 1234567 – siedmiocyfrowy numer koncesji.
− W polu 32- Pozycja Nr – należy wpisać kolejny numer danej pozycji towarowej. Jeżeli
zgłoszenie celne do procedury tranzytu dokonywane jest na jednym formularzu SAD,
w pierwszej części tego pola wpisuje się „1” a drugiej się nie wypełnia. Jeżeli jednak
stosuje się zestaw SAD (SAD i SAD-bis) na formularzy SAD wpisuje się „1”
a na formularzach SAD-bis przy każdej wymienionej pozycji towarowej należy
w pierwszej części pola podać jej kolejny numer i drugiej części nie wypełniać. Ostatni
numer musi być zgodny z liczbą podaną w polu 5 i nie może przekraczać liczby 99.
− W polu 35 – Masa brutto w kilogramach – należy wpisać masę brutto, wyrażoną
w kilogramach. Wartość po przecinku należy zaokrąglać według zasad matematycznych.
Przez masę brutto rozumie się masę towaru z całkowitym opakowaniem, z wyjątkiem
masy pojemników, kontenerów oraz materiałów wypełniających. Masę brutto całej
dostawy podaje się wyłącznie w polu 35 formularza SAD; w formularzach
uzupełniających SAD-bis pola 35 nie należy wypełniać.
− W polu 38 – Masa netto w kilogramach – należy podać masę netto towaru wpisanego
w polu 31, wyrażoną w pełnych kilogramach. Przez masę netto rozumie się masę towaru
bez opakowania. Jeżeli masa towaru wynosi mniej niż 0,50 kilograma, w polu tym należy

37
wpisać „0”. Jeżeli masa wynosi 0,50 kilograma lub więcej, lecz mniej niż 1 kilogram,
należy wpisać „1”. Przy masach większych niż 1 kilogram wartość po przecinku należy
zaokrąglić zgodnie z zasadą matematyczną.
− Pole 40 – Deklaracja skrócona/Poprzedni dokument – należy wypełnić, jeżeli towary,
przed zgłoszeniem do procedury tranzytu, były przewożone w innej procedurze tranzytu,
nawet poza granicami Polski. W polu 40 w tym przypadku należy wpisać nazwę i numer
dokumentów stosowanych w tej poprzedniej procedurze.
W pierwszej części pola 44 – Dodatkowe informacje/załączone dokumenty/świadectwa
i pozwolenia – należy wpisać dane o dokumentach załączonych do zgłoszenia towarów
do procedury tranzytu (ich nazwy i numery). Ze względu na szczupłość miejsca w tym polu
zezwala się na używanie skrótów, zamiast pełnych nazw pewnych dokumentów, np.:
− REGON – zaświadczenie o nadaniu numeru identyfikacyjnego REGON,
− CIS – świadectwo standaryzacyjne,
− CMR - drogowy list przewozowy.
Drugiej części pola nie należy wypełniać.
− W polu 50 – Główny zobowiązany (reprezentowany przez, miejsce i data, podpis)
– należy wpisać imię i nazwisko albo nazwę oraz pełny adres głównego zobowiązanego
potwierdzone jego własnoręcznym podpisem. Jeżeli zgłaszający towary do procedury
tranzytu jest osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości
prawnej i prowadzącą działalność gospodarczą, osoba podpisująca dokument SAD musi
podać obok swojego czytelnego podpisu, swoje stanowisko w firmie. Jeżeli zgłoszenia
towarów dokonuje agencja celna, działająca z upoważnienia głównego zobowiązanego,
podpis składa pracownik tej agencji.
− W polu 50 – Główny zobowiązany (reprezentowany przez, miejsce i data, podpis) należy
również wpisać dane o złożonym zabezpieczeniu, jeżeli oczywiście jest ono wymagane,
wpisując: „Złożono zabezpieczenie w wysokości ........... w formie ...........: W razie braku
wymogu składania zabezpieczenia, podaje się informację o treści: „Nie złożono
zabezpieczenia”.
− W polu 53 – Urząd przeznaczenia należy wpisać nazwę urzędu przeznaczenia, w którym
następuje zakończenie procedury tranzytu.
Pierwsze trzy wiersze pola 55 – Przeładunki wypełnia przewoźnik, jeżeli towary w trakcie
danego przewozu są przeładowywane z jednego środka transportu na inny. Należy w tym
miejscu dodać, że dozwolona jest zmiana środka transportu bez konieczności spełnienia
określonych wymogów. A więc przyczyną przeładunku będzie zarówno awaria środka
transportu jak i celowe działanie spedytora, związane z przegrupowaniem przesyłek. W razie
konieczności przeładunku przewoźnik musi się porozumieć z właściwymi władzami celnymi,
szczególnie jeżeli jest wymagane zdjęcie dotychczasowych lub nałożenie nowych zamknięć
celnych albo też wpisanie uwag do dokumentów tranzytowych. Jeżeli jednak zamknięcia celne
są bezpośrednio nałożone na opakowania lub towary posiadające cechy pozwalające
w sposób niebudzący wątpliwości ustalić ich tożsamość, to przy przeładunku nie ma
obowiązku potwierdzania pola F przez funkcjonariusza celnego. Jeżeli konieczność
przeładunku jest spowodowana siłą wyższą i następuje poza urzędem celnym przewoźnik musi
opatrzyć dokument odpowiednią uwagą i jeżeli jest wymagane nałożenie nowych zamknięć
celnych, poinformować o tym właściwy miejscowo urząd celny.
− Pole 56 – Inne zdarzenia podczas przewozu jest przeznaczone do wpisywania wszelkich
informacji mających znaczenie ze względu na sprawowany dozór celny nad przewożonymi
towarami. Jeżeli np. towary są załadowane na naczepę i podczas transportu ma miejsce

38
tylko wymiana ciągnika bez naruszenia zamknięć celnych lub przeładunku towarów,
należy w tym polu podać znak i kraj rejestracji nowego ciągnika.
W formularzu SAD znajduje się więcej pól, ale nie są one wypełnianie w procedurze
tranzytu. Należy pozostawić je puste. We wszystkich polach literowych od A do I, natomiast
dane są nanoszone wyłącznie przez funkcjonariuszy celnych. Nie jest wymagana pieczęć
urzędu celnego. W wypadku zgłaszania towarów do procedury tranzytu pomiędzy urzędami
celnymi znajdującymi się na polskim obszarze celnym, zgłaszający może za zgodą organu
celnego dokonać zgłoszenia celnego obejmującego towary klasyfikowane według różnych
kodów PCN lub przesyłek zbiorczych na dokumencie SAD w jednej pozycji dla towaru
dominującego. Ułatwienie to nie może być stosowane w odniesieniu do towarów, których
przywóz wymaga pozwolenia lub zezwolenia Ministra Gospodarki (z wyłączeniem
kontyngentów taryfowych). W polu 31 formularza SAD należy wpisać ogólną informację
o towarach (np. „artykułu spożywcze”, „wyposażenie stoisk” itp.), natomiast w polu 38 ogólną
masę netto.
1. Czym jest Deklaracja INTRASTAT?
2. Od kiedy funkcjonuje w Polsce INTRASTAT?
3. Jakie towary podlegają deklaracji INTRASTAT?
4. Jakie katalogi wykorzystywane są do wypełniania pól deklaracji INTRASTAT?
5. Do czego służy formularz Jednolitego Dokumentu Administracyjnego?
6. Jakie istnieją ograniczenia dotyczące dokonywania zgłoszenia celnego?
7. Jakie jest przeznaczenie kart zgłoszenia celnego?
8. Jakie dokumenty należy dołączyć do zgłoszenia celnego jeżeli tranzyt wykonywany jest
między urzędami celnymi granicznymi?
9. Jakie dokumenty należy dołączyć jeżeli procedura tranzytu wykonywana jest między
urzędem celnym granicznym a urzędem celnym wewnętrznym?
10. Jakie dokumenty należy dołączyć przy przewozie towarów niekrajowych jeżeli procedura
tranzytu wykonywana jest między urzędami celnymi wewnętrznymi?
11. Jakie dokumenty należy dołączyć przy przewozie towarów krajowych jeżeli procedura
tranzytu wykonywana jest między urzędami celnymi wewnętrznymi?
12. Jakie są ogólne zasady wypełniania zgłoszenia celnego SAD?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypełnij Pola 33 i 44 w formularzy SAD, korzystając z wykazu wspólnotowych kodów
dokumentów i pozwoleń. Skorzystaj ze strony www.mf.gov.pl.
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym zastosowania dokumentacji związanej
z realizacją zadań transportowych w ruchu granicznym,
2) skorzystać z Internetu w celu znalezienia w wyszukiwarce druku dokumentu SAD oraz
kodów dokumentów i pozwoleń,

39
3) wydrukować dokument SAD,
− druk SAD,
− kody dokumentów i pozwoleń.
Ćwiczenie 2
Wypisz wszystkie dokumenty związane z odprawą celną (pozwolenia, wnioski, deklaracje,
oświadczenia i inne).
2) skorzystać z Internetu w celu znalezienia w wyszukiwarce dokumentów związanych
z odprawą celną,
3) wypisać dokument związane z odprawą celną.
Ćwiczenie 3
Wypełnij formularz SAD będący zgłoszeniem towarów do procedury tranzytu posiadając
następujące dane:
Do procedury tranzytu w urzędzie celnym granicznym zgłoszone zostały następujące towary:
− płaszcze damskie – 1000 sztuk w 100 kartonach o masie netto 600 kg,
− płaszcze męskie – 1500 sztuk w 150 kartonach o masie netto 800 kg,
− spodnie męskie – 200 sztuk w 200 kartonach o masie 500 kg.
Masa brutto całości wynosi 1900 kg. Nadawcą towarów jest „Transeksport” 578 Paryż,
Francja a odbiorcą – firma „Import-Eksport” z Estonii, Krasiwaja 5, Ryga. Towary są
przewożone z Francji do Estonii pojazdem drogowym (nr rejestracyjny WXZ 1122).
Zgłaszającym jest przewoźnik „Transcargo” Sp z o.o., Wrocław, ul. Jabłeczna 27, a w jej
imieniu Janusz Woźniak – kierowca. Poprzednio towary były przewożone na podstawie
dokumentu T2 nr 787975. Do zgłoszenia celnego dołączono fakturę nr 4564 z dania 30 maja
2006., list przewozowy CMR oraz zezwolenie ze składania zabezpieczenia. Urzędem celnym
przeznaczenia jest OC w Ogrodnikach.
2) skorzystać z Internetu w celu znalezienia w wyszukiwarce druku dokumentu SAD oraz
kodów dokumentów i pozwoleń,
3) wydrukować druk SAD,

Scalone dokumenty (6)

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Andere mochten auch (20)

Ähnlich wie Scalone dokumenty (6)

Ähnlich wie Scalone dokumenty (6) (20)

Mehr von konrad konraddf

Mehr von konrad konraddf (14)

Scalone dokumenty (6)