1

1. NDOTJA E MJEDISIT NË SHQIPËRI
Punoi : Viola Xhafa
12-c

2. Qëndrimi dhe sjellja e njerëzve,ligjet rregullat proceduriale ,edukimi
mjedisor këto janë ato që duhet të ndryshojnë gjatë 10 viteve të ardhshëm
nëse duam që vëtetë të shohim përmirësime reale të mjedisit tonë .Procesi
i përgatitjes për hyrjen në BE do të krijojë më shumë presion mbi
shqipëtarët që ligjet dhe procedurat mjedisore ti sjellin ne standartet
europiane .Nuk bëhet fjalë vetëm për zevëndesimin e ligjeve Shqiptare me
ligjet Europiane të krijuara për vendet e Europës Perëndimore .Bëhet fjalë
për përshtatjen e këtyre ligjeve në kontekstin shqipëtar që ato mund te
implementohen praktikisht nga shqipëtarët .Ky proces quhet pëeafrim i
ligjeve shqipëtare me Aquis Comunitaire dhe është me rëndësi themelorë
që ndërsa ky proces vazhdon të gjitha grupet e interesuara të konsultohen
nga organet qeveritare përgjegjëse për këtë përafrim në mënyrë të tillë që
këto ligje të jenë praktike dhe te zbatueshme nga autoritetet shqiptare dhe
nga grupet e interesuara si :
 Koha e ndryshimeve
mjedisore nga 2006 ne 2016

3. -Organizatat
dhqiptare të
biznesit
-Autoritetet
arsimore
-Autoritetet
shëndetësore
-Përfaqsuesit
ligjorë
-Ekonomistë
-Kryetarët e
bashkive dhe
komunave
-Përfaqsues te
bashkive dhe
komunave
-Përfaqsues të

4. KOMUNIKIM MË I MIRË MJEDISOR-KUSH MUND TË NDIHMOJË ? C’FARË DUHET
BËRË ?
Informacioni mjedisor nga njësitë
përgjegjëse qeveritare institutet dhe
agjensitë si dhe nga OJQ mjedisore dhe
organizatat duhet të jenë ne dispozicion të
publikut .Duhet të kërkohen mendimet e
njerëzve mbi cështjet mjedisore si dhe të
realizohet konsultimi me publikun mbi
zhvillimetnë komunitetet e tyre sic
kërkohet në ligj .
-Ka shumë pak inf. Mjedisor ne
dispozicion në nivel vendor dhe akoma më
pak në një format të përshtatshëm për
përdoruesit.
-Media nuk mbulon shumë cështje
mjedisore , dhe ebën vetëm nëse ka një
krizë .
-Njerëzit Janë të interesuar të dinë më
shumë mbi cilësinë e ajrit që thithin , ujit
që pinë , ushqimit që hanë dhe të ujit me
të cilin lahen .
-Nevojat për tregun e punës nuk janë
marrë parasysh .Nuk ka shumë kurse që
lidhen me mjedisin në nivele të larta

5. C’DUHET TË BËJME PËR TË PËRMIRËSUAR
MJEDISIN KU JETOJMË!
 1.Mos hidh mbetëurina në rrugë
,nga dritaret e makinave ,apo në
lumenj .Mos hidhni kudo qeset me
mbeturina .
 2.Ankohuni tek përfaqsuesit tuaj
lokalë nëse grumbullimi I
mbeturinave në zonën tuaj nuk
është I përshtatshëm .
 3.Prindërit mund te edukojnë
femijët e tyre mbi rëndësinë e
mjedisit ,por edhe fëmijët mund të
edukojnë prindërit e tyre nëse ata
marrin njohuri të reja.
 4.Ndani mbeturinat tuaja ,sidomos
kanacet e aluminit ,qeset dhe
shishet plastike.
 5.Bëni vend për një investim
fillestar në biznesin tuajqë të
garantojë një standart më të laërtë
shëebimesh ne rrugën e
standarteve europiane .

6.  6.Kontrollojeni shpesh makinën
.Motori I makinës suaj do të
punojë me më efektivitet dhe më
ekonomisht dhe do të ndotë më
pak ajrin .
 7.Kur mbushni makinën me nafte
blini tipin Euro ose D2 , dhe jo
atë më të lirën që ndot më shumë
.
 8.Kur ndërroni makinë merrni një
nga ato qqë përdorin benzinë ,
naftë ose plumb.
 9.mos prisni pemët dhe nëse
është e mundur mbillni pemë në
bashkësinë tuaj.
 10.Investoni ne panele diellore pë
rte ngrohur ujin në shtëpitë tuaja
,pas investimit fillestar ,numri i
madh i ditëve me diell në
Shqipëri bën të vetën –do të ulë
ndjeshëm faturat e dritave dhe
shpejt ju do të keni përfitime nga
investimi I bërë.

7. MËNYRA QË MUND TË NDIHMOJNË NË PËRMIRSIMIN E EDUKIMIT MJEDISOR NË
SHQIPËRI
1.Të arrihet njohja e temave mjedisore në të 6 lendët
mësimore në kurrikulën aktuale që po zbatohet në nivelin
para-universitar, kështu që studimet mbi mjedisin bëhen më
shumë pjesë e kurrikulës sesa vetëm aktivitet ekstra
kurrikular .
2.Të krijohet mundesi për të trajnuar mësuesit mbi cështjet
mjedisore dhe se si ata mund t’ua mësojnë këtë nxënësve.
3.Kordinim i aktiviteteve te donatorëve duke dhënë ndihme
për nxitjen e edukimit mjedisor ku fëmijët mësojnë nga
fëmija për mjedisin ,dhe duke i ndihmuar fëmijët për të
përzgjedhur temat për të studiuar dhe për të organizuar
projektet e tyre mjedisore
4.Prodhimi i një pakete të plotë mjedisore ,module trainimi
për mësuesit dhe për projektet lokale për te inkurajuar
shkollat që përfshijnë edukim mjedisor.
5.MMPAU duhet të punojë me bashkësitë dhe OJF-të për
t’ju siguruar atyre inf. Dhe për ti mbështetur në projektet e
përbashkëta që do të zhvillojë Komuniteti i Mjedisit me
shkollat.
6.Universitetet të mbajnë lidhe dhe të punojnë me grupet e
interesit ,në mënyrë të tillë që kurset që krijohen të
plotësojnë nëvojat e tregut të punës dhe të plotësohet

8. UJËSJELLSAT DHE KANALIZIMET
 Shqipëria ka mjaft burime ujore
dhe karakterizohet nga një sasi e
madhe reshjesh .Një sërë
kumenjsh rrjedhin përmes vendit
dhe derdhen në detin Adriatik.
Kapacitetii ujërave të Shqipërisë
vlerësohet rreth 40 miliardë metra
kub në vit , e barabartë me rreth
13.000 metra kub për njeri , që
është rreth 100 herë më e madhe
sec kërkohet aktualisht për
përdorim publik.përvec ujërave te
bollshme në lumenj shumica e
ujërave për përdorim publik vjen
nga puset e shpuara në rezervat
ujor në toke.rreth 70% e ujërave
publikë vjen nga ky burim .Arsyet
për këtë janë ekonomike që
konsistojnë në atë që puset mund
të ndërtohen relativisht me para .
Për më tepër cilësia e ujit është
në përgjithësi më e mirë nga
ujërat sipërfaqsorë si pasojë e

9. OBJEKTIVAT E SHQIPËRISË PËR UJËRAT DHE KANALIZIMET
Një sfidë kryesore e vendeve në
zhvillime sipër është përparësia që i
jepet furnizimit me ujë dhe
kanalizimeve . Këto përparësi janë
kryesore për shëndetin e mirë , mund
të sjellin përfitime ekonomike dhe
janë thelbësore për respektimin e
vlerave njerëzore bazë .Uji i pishëm
dhe kanalizimi bazë janë të një
rëndësie të vecantë për ruajtjen e
shëndetit të njeriut sidomos të
fëmijëve .Sëmndjet që kanë lidhje me
ujin janë shkaqet më të zakonshme
për sëmundje dhe vdekjë për njerëzit
në varfëri.Një analizë e OBSH-së gjeti
që arritja e synimit gjithashtu mund të
sjellë përfitime ekonomike , përmes
uljes së kostos së kujdesit mbi
shëndetin dhe ditëve të humbura me
raport shëndetësor .

10. PASTRIMI I UJIT
Ujërat e lumenjve kur
përdoren për furnizim
publik me ujë kërkojnë
process trajtimi për të
hequr lëndë të ngurta dhe
organike Për ti hequr
këto kërkohen procese
filtrimi për ta bërë ujin të
pishëm.Kjo rritje e
pranisë së nitrateve dhe
anoneve në ujë si dhe
nndotje nga
mikroorganizma do të
kërkonte nje proces trajni
sigurta mi për përpunimin
dhe largimin e tyre. Gjithë
ujrat për përdorim publik
duhet të bëhen te sigurta
duke i dezinfektuar ato.

11. MENAXHIMI I UJIT
Në sisteme të zhvilluara uji shpërndahet përmes një rrjeti tubacionesh nga burimi
deri në premisat e konsumatorit. Furnizimet shpesh janë të parregullta si pasojë e
ndërprerjeve të energjisë elektrike të tubacioneve të papërshtatshme dhe të
humbjeve në sistem Infarstruktura që mbështet rrejtin është e vjetër , e keqe dhe
ka shumë nëvojë për përmirësime.Humbjet në rrjet janë të mëdha dhe vetëm 50%
e ujit arrin tek konsumatorët.Sistemet hidraulike të familjeve gjithashtu nuk janë të
mirëmbajtura pasi nuk ka nxitje për konsumatorët që kursejnë ujin.

12. IMPIANTI PËR TRAJTIMIN E UJRAVE TË ZEZA

13. ZGJIDHJET
 *Burimet ujore nuk janë të pafund.Është e
nevojshme që këto burime të menaxhohen në
mënyrë që të ketë në dispozicion sasi të
mjaftueshme uji me cilësi të lartë për të plotësuar të
gjitha nevojat.Masat e përfshira në SKM për të
maksimizuar efiçencën e përdorimit të ujit dhe për të
menaxhuar burimet ujore nëpërmjet planeve për
menaxhimin e lumenjve do të sigurojnë mundësinë
që të gjithë të kenë ujë në dispozicion .
 *Instalimet industriale gjithashtu janë duke
shkaktuar ndotje të konsiderueshme.Masat e
prezantuara në SKM do të cojnë në reduktimin
gradul dhe të përballueshëm të ndotjeve të
shkaktuara nga burimet industriale.
 *Zhvillime te rëndësishme në sektorin e bujqësisë
priten të ndodhin në vitet në vazhdim
.Dukeparaqitur një kod të praktikave të mira
bujqësore dhe duke ju siguruar fermerëve këshilla
mbi praktikat më të mira ,do të minimizohen
ndikimet e kundërta në mjedisin ujor të clat lindin si
rezultat i praktikave bujqësore joefiçiente .
 *Ndotjet e shkaktuara nga vendet e ndotura ,të tilla
si fabrikat e braktisura dhe uzinat industriale
vazhdojnë të ndotin si ujrat nëntokësore dhe ato
sipërfaqësore.Implementimi i programeve
rehabilituese të tilla që të jenë realiste dhe të
përballueshme do të rezultojnë me zhdukjen e ketij
problemi.
 *Përmirësimi i cilësisë së ujërave sipërfaqësore dhe
nëntokësore do të rezultojë me reduktimin e kostove

14. *Praktikat e dobta të kontrollit të shpërndarjes së mbetjeve cojnë në atë që mbeturinat dhe ndotjet
arrijnë të ndosin rrjedhjen e ujërave dhe ujërat sipërfaqësore .Përmirësimet në
menaxhimin e mbetjeve do eleminojnë këto probleme në sajë të një kostoje
minimale.
*Mbrojtja e ujërave nëntokësore është shumë e rëndësishme për minimizimin e
rrezikut të ndotjes së ujit të pijshëm. Krijimi i zonave të mbrojtura të ujërave
nëntokësore do të kontrollojë këtë rrezik dhe do mënjanojë shpenzimet e mëdha
për rehabilitimin e ujërave nëntokësore .
*Monitorimi i cilësisë së ujërave është i nevojshëm për tu siguruar që janë
përmbushur standardet dhe janë marrë vendimet e duhura për të mbrojtur
ujërat. Rezultatet e monitorimit mbi cilësinë e ujërave në Shqipëri , do të
publikohen dhe do bëhen të njohura për publikun , industrinë dhe për sektorin e
turizmit.