1. HISTAMIN
KHAÙNG HISTAMIN- H1
CBG: BS Cao Thò Kim Hoaøng
ÑTG: Döôïc CT vaø daøi haïn
TG: 2 tieát

2. MỤC TIÊU
• Trình bày được cơ chế phóng thích
histamine
• Trình bày được cơ chế và tác dụng của
thuốc kháng histamine H1
• Kể được tác dụng phụ của thuốc kháng
histamine H1
• Vận dụng được nhóm thuốc kháng
histamine H1 trong điều trị dị ứng

3. HISTAMIN
• Toång hôïp :
L Histidin Histamin
• Phaân phoái :
- Trong moâ: teá baøo mast caùc moâ coù
nhieàu histamin laø ruoät, gan, pheá quaûn, da.
- Trong maùu: baïch caàu ña nhaân öa kieàm.
Decarboxylase

4. Phoùng thích histamin
• KN maãn caûm + khaùng theå IgE treân beà
maët teá baøo mastocyt. Kích tích
Phospholipase C
- Toång hôïp Phosphatatidyl inositol inositol
triphosphat, vaø diacylglycerol
- Tăng ion calci nội baøo
- Toång hôïp glysophosphatidic acid gaây
- Phoùng thích caùc haït chöùa Histamin vaø
nhöõng hoaù chaát trung gian (mediator)
khác.
• Ñoàng thôøi kích thích men PhospholipaseA2
chuyeån Acid Arachidonic thaønh Leucotrien

5. PhospholipidPhospholipid
PhospholipasePhospholipase
A2A2
Acid arachidonicAcid arachidonic
Cyclooxygenase
Cyclooxygenase Lypooxygenase
Lypooxygenase
Endoperoxid vEndoperoxid vònòngg LeucotrienLeucotrien
GaâyGaây
vieâmvieâm
ProstaglandinProstaglandin ThromboxanThromboxan
GaâyGaây
vieâmvieâm
Keát taäpKeát taäp
tieåu caàutieåu caàu
QQUAÙ TRÌNH TOÅNG HÔÏPUAÙ TRÌNH TOÅNG HÔÏP

6. Nhöõng yeáu toá coù khaû naêng gaây phoùng thích
Histamin
• Vaät lyù : Noùng, laïnh, toån thöông teá baøo
• Hoùa hoïc : Nhöõng chaát taåy saïch (detergen),
muoái maät, Lysolecitin, thuoác coù goác :Amin,
Amidin, Diamidin, Amonium;Amonium baäc 4; daãn
xuaát Piperidin; Piridium; Alcaloid; khaùng sinh
kieàm.
• Sinh hoïc : Noïc coân truøng, noïc raén, rít,
phaán hoa, loâng thuù, buïi nhaø…..

7. Taùc ñoäng cuûa Histamin : H1 H2 H3 H4
• Cô trôn
- maïch maùu (H1 H2): Daõn maïch
- khoâng laø maïch maùu (H1) : Co thaét - ngöôøi hen raát
nhaïy caûm
• Taêng tính thaám thaønh maïch(H1 H2): gaây thoaùt huyeát
töông
• Kích thích taän cuøng thaàn kinh caûm giaùc(H1) : Ngứa
• Taêng tieát caùc tuyeán ngoaïi tieát (H2)
- Taêng tieát dòch ruoät
- Taêng tieát HCL
-Taêng nheï pepsin vaø yeáu toá noäi taïi (castle )
• Tim (H1 H2): : Taêng nhòp tim, taêng söùc co boùp cô tim, lieàu

8. Söï phaân phoái Histamin ôû caùc receptor
CÔ QUAN TAÙC DUÏNG RECEPTOR
Tim Taêng nhòp vaø söùc co
Chaäm daãn truyeàn nhó
thaát
H2
Maïch maùu Daõn maïch
Taêng tính thaám thaønh
maïch
H1 & H2
H1(+++)&H2
Pheá quaûn Co H1
Daï daøy Taêng tieát dòch vò H2
Ruoät Co thaét H1
Tuyû TT Taêng tieát catecholamin H1
T.Nöôùc boït Taêng tieát H1
TK c giaùc Kích thích H1

9. Receptor Histamin: H1 H2 H3 H4
• H3:
+ở trung ương điều chỉnh truyền dẫn
histaminergic
+ ở ngoại biên điều chỉnh phóng thích
những chất dẫn truyền khác
• H4: có trong các tế bào đầu dòng tạo máu
+ Laø chaát ñieàu hoaø mieãn dòch

10. Bieåu hieän laâm saøng
• Beänh lyù quaù maãn toaøn thaân: Shock
phaûn veä (Anaphylaxis)
- Phaûn öùng naëng, xaûy ra nhanh
- Ñaùp öùng cuûa nhieàu cô quan: Da,
hô hấp, tim mạch, tiêu hóa
• Beänh lyù quaù maãn bộ phận

11. PHOØNG NGÖØA VAØ ÑIEÀU TRÒ
• Phoøng ngöøa
Traùnh tieáp xuùc KN
Phaûn öùng cheùo coù theå xaûy ra vôùi
nhöõng thuoác coù cuøng goác hoùa hoïc
Giaûi maãn caûm (Desensibilization):
- Laøm test da xaùc ñònh KN
- Tieâm KN döôùi da vôùi noàng ñoä taêng
daàn.
Cô cheá giaûi maãn caûm
- Taïo khaùng theå ñaëc hieäu IgG↑, IgE↓
- Ñieàu hoaø ↑TH1/ ↓TH2
- KT khoaù (blocking antibody) IgG

12. ÑIEÀU TRÒ
• Ngaên söï thaønh laäp Histamin: Tritoqualin
(Hypostamin)
• Ổn ñònh maøng teá baøo Mastocyt vaø teá baøo BC
ngaên chaän söï phoùng haït: Adrenalin, Corticoid,
Cromolyn sodium (Lomudal), Ketotifen (Zaditen)
• Ngaên caûn caùc taùc duïng cuûa Histamin treân
maïch maùu: Adrenalin, Corticoid
• Ñoái khaùng cạnh tranh treân thuï theå: Anti H1

13. L HISTIDIN
HISTAMIN – HEPARIN
( TB MAST, BCĐNƯK )
HISTAMIN TỰ DO
KN- KT
RECEPTOR - H1ANTI H1
CORTICOID
TRITOQUALIN (hypostamin)
ADRENALIN
CORTICOID
CROMOLYN SODIUM
(ketotifen, zaditen)
Decarboxylase

14. ANTI HISTAMIN H1
Cô cheá
Anti Histamin H1 coù caáu truùc gaàn
gioáng Histamin neân caïnh tranh thuaän
nghòch vôùi Histamin ôû receptor H1.

15. Taùc duïng
 Nhöõng taùc duïng do ñoái khaùng vôùi Histamin
• Cô trôn
- CT khoâng laø maïch maùu :Daõn, nhöng ñoái vôùi PQ beänh nhaân
hen ít ñaùp öùng
- CT maïch maùu :Co, phaûi keát hôïp vôùi chaát khaùng H2 môùi hieäu
quaû
• Ñoái khaùng roõ vôùi taùc duïng taêng tính thaám thaønh maïch.
• Ñoái khaùng toát vôùi taùc duïng gaây ngöùa
 Nhöõng taùc duïng khaùc
• Thaàn kinh trung öông : Vöøa kích thích vöøa öùc cheá
• Khaùng cholinergic
• Choáng noân ôû ngöôøi coù thai - Doxylamin (Decapryn)

16. Taùc duïng phuï
• Buoàn nguû, hoaëc kích thích
• Taùo boùn, khoâ mieäng, khoâ ñöôøng hoâ haáp
• Buoàn noân, oùi möõa (uoáng thuoác giöõa caùc
böõa aên )
• Giaûm tieát söõa
• Roái loaïn ñieàu tieát ôû maét
• Bí tieåu
• Dò öùng

17. Phaân loaïi Anti Histamin:
- Phaân loaïi theo caáu truùc hoùa hoïc
- Phaân loaïi theo theá heä

18. Anti histamin Lieàu thöôøng duøng TG
Taùc duïng
Chuù thích
1.Ethanolamin
- Carbinoxamin (Clistin)
- Dimenhydrat (Dramamin)
- Diphenhydramin (Benadryl)
- Doxylamin (Decapryn)
4 – 8 mg
50 mg
25-50mg
1,25-25mg
3 – 4
4 – 6
4 – 6
An thaàn nheï vaø vöøa
An thaàn roõ, choáng say tx
An thaàn roõ, choáng say tx
An thaàn roõ
2. Etylenediamin
-Antazolin
- Pyrilamin (Neo-Antergan)
- Tripelennamin (PBZ)
1-2 gioït
25-50 mg
25-50 mg
4 – 6
4 – 6
Dung dòch nhoû maét
An thaàn vöøa
An thaàn vöøa
3. Piperazin
- Ciclizin (Marezin)
- Meclizin (Antivert, Bonine)
- Hydroxyzin (Atarax)
- Cetirizin, HCL
25-50 mg
25-50 mg
25 mg
5 – 10 mg
4 – 6
4 – 6
6 – 12
12-24
An thaàn nheï, choáng say tx
An thaàn nheï, choáng say tx
An thaàn nheï
4. Ankylamin
- Acrivastin ( Semprex – D)
-Brompheniramin (Dimetane)
-Clorpheniramin
( Chlor – Trimeton )
- Dexclorpheniramin
( Polaramin )
8 mg
4 – 8 mg
4 – 8 mg
2 – 4 mg
6 – 8
4 – 6
4 – 6
Thuoác môùi
An thaàn nheï
An thaàn nheï
An thaàn nheï
5. Phenothiazin
- Promethazin (Phenergan) 10-25 mg 4 – 6 An thaàn roõ, choáng noân, khaùng
muscarin
6. Piperidin
- Astemizol ( Hismanal )
- Levocabastin HCL ( Livostin )
- Loratadin ( Claritin )
- Terfenadin ( Teldane, Seldane)
10 mg
1 gioït
10 mg
60 mg
< 24
16-24
24
12-24
Ít hoaëc khoâng an thaàn
Thuoác môùi
An thaàn nheï, td daøi
Ít hoaëc khoâng an thaàn
7. Caùc loaïi khaùc
- Cyprohepdin ( Periactin )
- Phenidamin
4 mg
25 mg
An thaàn vöøa, kh. Serotonin
Coù theå gaây kích thích

19. TEÂN GOÁC TEÂN BIEÂT DÖÔÏC LIEÀU (ngöôøi lôùn)
Theá heä 1
Carbinoxamin
Clemastin
Dimethinden
Diphenhyldramin
Dimenhydrinat
Pyrilamin
Clophenidramin
Brompheniramin
Hydroxyzin
Cyclizin
Meclizin
Promethazin
Alimemazin
Cardec, Clistin
Tavist
Fenistil
Benadryl
Dramamin
Nisaval
Clor – Trimeton
Dimetan
Atarax
Marexin
Antivert
Phenergan
Theralen
4 – 8 mg
1,3 – 2,7 mg
4 mg
25 – 50 mg
50 – 100 mg
25 – 50 mg
4 – 12 mg
4 – 12 mg
25 – 100 mg
50 mg
12,5 – 50 mg
10 – 25 mg
5 – 20 mgTheá heä 2
Terfenadin
Acrivastin
Cetirizin
Astemizol
Loratadin
Teldan, Seldan
Semprex
Zyrtec, Cetrizet
Hismanal, Scantihis
Claritin
Hieän nay khoâng
sd
8 mg
5 – 10 mg
10 mg
10 mg
Theá heä 3
Fexofenadin
Desloratadin
Levocetirizin
Allegra, Telfast
Aerius
Xyzal
60 mg
5 mg

20.  Phaân loaïi theo theá heä
• Theá heä thöù 1
- Öu ñieåm:reû tieàn, coù kinh nghieäm söû duïng,
choáng say taøu xe, choáng noân
- Nhöôïc ñieåm: Buoàn nguû, Taùc duïng ngaén, khaùng
cholinergic nhieàu
• Theá heä thöù 2
- Öu ñieåm: Ít hoặc khoâng buoàn nguû, taùc duïng daøi,
khaùng cholinergic ít hôn.
- Nhöôïc ñieåm: Gaây roái loaïn nhòp tim, töông taùc
vôùi nhieàu thuoác.
• Theá heä thöù 3
laø ñoàng phân (isomer) hoaëc caùc chaát chuyeån hoaù coøn
taùc duïng cuûa nhöõng thuoác ôû theá heä 2
- Öu ñieåm: Khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm caùc
thuoác theá heä 1,2. Ngoaøi ra coøn coù taùc duïng khaùng

21. Chæ ñònh
• Dò öùng
- Vieâm muõi dò öùng
- Maøy ñay
- Vieâm keát maïc
• Say taøu xe, roái loaïn tieàn ñình.
• Choáng noân

22. Choáng chæ ñònh
• U xô tieàn lieät tuyeán
• Glaucom goùc ñoùng
• Nhöõng ngöôøi coù coâng vieäc caàn
söï taäp trung, tænh taùo

23. Töông taùc thuoác
• Taêng taùc duïng an thaàn khi duøng chung vôùi
Benzodiazepin vaø alcol
• Ketoconazol, Macrolid, erythromycin,
Oleandomycin, Ciprofloxacin, Cimetidin,
Disulfiram öùc cheá enzym chuyeån hoaù caùc
anti H1 .