3. Inleiding: wetgeving
Er zijn in Nederland
- 1938 wetten
- 7637 AMvB’s en Ministeriele regelingen
- 3057 Verdragen
- 3042 overige landelijke bepalingen
15.674 landelijke regelingen
En dan nog provinciale en gemeentelijke
regelgeving…
4. Sociale media, zo oud als de weg naar Rome?
Schoolplein-dynamiek, maar…
…dan wel 24/7
…een eigen ‘straattaal’
…snel, makkelijk
…met een groot gevoel van anonimiteit
…je ziet niet (gelijk) de gevolgen bij de ander
…internet onthoudt wél alles
8. Bescherm je mensen….
- Er zijn loverboys, viezerikken en pedofielen actief op
sociale media
- Criminaliteit, zoals oplichting, verschuift
ook naar sociale media
10. Risico top 10 (politie.nl)
Pesten
Niet strafbaar
Wel in geval van belaging, belediging, laster/smaad
Foto’s zonder toestemming (auteursrecht)
Wel strafbaar, maar er wordt geen vervolging ingesteld
Ook onrechtmatig: burgerlijk recht
Misbruik identiteit / identiteitsfraude
Strafbaar bij diefstal, of bij misbruik identiteit
Virtuele diefstal, dreigtweets
11. Vervolg top 10 (politie.nl)
Sexting (versturen van seksueel getinte berichten)
Strafbaar als kinderporno, óók bij minderjarigen (12 tot 18
jaar), zeker bij niet-vrijwilligheid
Webcam (seks)misbruik
Strafbaar als kinderporno
Ook burgerlijk recht: onrechtmatig
Digitale kinderlokkers: grooming
Strafbaar: apart artikel dat verbiedt via telecom afspraken te
maken met kinderen jonger dan 16 jaar met het doel seks
12. Bedenk goed:
- Het slachtoffer is nooit schuldig
- De school verplicht zich tot ondersteuning van leerling, ouder en
leerkacht / docent op het moment dat het fout gaat. Geen partners in
crime, maar partners in defence
13. Als het mis gaat (en dat zal het ooit):
• Fout erkennen en snel en openlijk, grondig verhelpen.
• Vertrouwen betekent: lange termijn investering
• Biedt middelen en ondersteuning om de fouten herstellen
• cybercrime en misbruik neemt toe: richt de social media
daar op in
14. Stappenplan: Sociale media 4-in-balans
Visie: wat is je DOEL (en verwachtingen). Stel
prioriteiten wat je wilt bereiken.
Infra-structuur: HOE welke media en services ga je gebruiken.
Wat zijn de juridische kaders daarvan?
Deskundigheid: WIE kies de mensen die het gaan doen, beslis
wie wat te zeggen heeft. Verdeel dat over
1. Content management 2. Webcare en 3. Beheer
Content: WAT Kies je boodschap – bedenk welk verhaal
je wilt vertellen en hoe (en mag dat: privacy)
Bron: kennisnet.nl; stappenplan Sociale media op de basisschool (MKO 2012)
15. 5 vuistregels
1. Doel
2. Doelbinding (verwerken in overeenstemming met doel)
3. Grondslag (“de wet”)
4. Proportioneel (dataminimalisatie), subsidiair
5. Transparantie en rechten van de betrokkene
16. Doel (1)
Persoonsgegevens worden verzameld voor een bepaald doel
Geven van onderwijs en begeleiding aan de onderwijsdeelnemer
Dus: volgen van onderwijs, geven van onderwijs, afronden onderwijs,
bekostigen onderwijs, toezicht op onderwijs, etc.
Maar niet: beleidsinformatie of statistiek.
17. Doelbinding (2)
Het verzamelen van persoonsgegevens moet in overeenstemming zijn
met het doel (bijvoorbeeld: de instelling geeft de studentgegevens niet
aan een uitgeverij om studenten reclame toe te sturen).
18. Grondslag (3)
De instelling bewerkt de gegevens op grondslagen uit de wet:
- Toestemming
- Overeenkomst wordt uitgevoerd
- gerechtvaardigd belang (‘het is nodig’)
- Wettelijke plicht
19. Proportionaliteit/subsidiariteit (4) , transparantie
en rechten (5)
Het onderwijs verzamelt niet meer gegevens dan nodig zijn om het doel
te bereiken. Dit criterium heet proportionaliteit. Bijvoorbeeld: registratie
van etniciteit van studenten is niet relevant om goed onderwijs te kunnen
geven. Subsidiair betekent dat in redelijkheid het doel niet op een
andere, voor de betrokkene minder nadelige, wijze kan worden bereikt.
Transparant zijn over de verwerking van gegevens (niets willen
verbergen). De betrokken student heeft recht op informatie over de
gegevensverzameling, net zoals hij recht heeft op inzage van zijn
gegevens, verzet tegen registratie en correctie van zijn gegevens.
24. Conclusie
Online = offline
Weet wat je tweet: word mediawijs. Docent én leerling
4-in-balans: visie, deskundigheid, content en infra-structuur
Werk en prive: scheiden!
Spelregels, richtlijnen of protocollen
Gebruik je verstand. Eerst denken dan doen
Waar gaan we het vandaag over hebben?
Juridische regels als KADER? Waar denkt u het eerst aan bij WET en REGELS?
En die 145.000 regels kent u allemaal!
Je ziet de gevolgen niet
Fout erkennen en snel en openlijk, grondig verhelpen. Zie het als een kans om aandacht te geven aan privacy en om gebruik van social media te analyseren, aan te passen en gebruik te versterken.
Besef dat alleen het op lange termijn met de juiste zorg omgaan met informatie, zal leiden tot vertrouwen.
Wanneer gebruikers (onbedoeld) fouten maken door het delen van inhoud of informatie, biedt dan zowel de middelen en ondersteuning om de fouten te (laten) herstellen en zorg er voor dat gewiste informatie niet via de eigen social media weer terug komt.
Bedenk dat cybercrime en misbruik een constante en groeiende bedreiging is. Hou hier per definitie rekening mee, richt de social media daar op in en zorg dat gebruikers dit risico ook beseffen !