1. TESTİL SEKTÖRÜNDE TASARIM YÖNETİMİTESTİL SEKTÖRÜNDE TASARIM YÖNETİMİ
PROF. DR. HALİL RİFAT ALPAYPROF. DR. HALİL RİFAT ALPAY
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİMÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ
TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANITEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANI

2. TASARIMTASARIM
Türk Dil Kurumu’nun 1974 yılında yayınlanmış sözlüğünde, “tasarım”ın,Türk Dil Kurumu’nun 1974 yılında yayınlanmış sözlüğünde, “tasarım”ın,
“tasarımlama işi yada tasarımlanan biçim” diye tanımlandığını, Osmanlıca karşılığı“tasarımlama işi yada tasarımlanan biçim” diye tanımlandığını, Osmanlıca karşılığı
olarak da “tasavvur”un verildiğini görmekteyiz.olarak da “tasavvur”un verildiğini görmekteyiz.
““Tasarımlamak” da “bir şeyin biçimini zihinde canlandırmak, tasavvur etmek”Tasarımlamak” da “bir şeyin biçimini zihinde canlandırmak, tasavvur etmek”
şeklinde açıklanmıştır. Öte yandan bunların bir bakıma çıkış noktasını oluşturanşeklinde açıklanmıştır. Öte yandan bunların bir bakıma çıkış noktasını oluşturan
“tasarlamak” ın tarifi ise “zihinde hazırlamak”, “tasarının” karşılığı “tasarlanan biçim,“tasarlamak” ın tarifi ise “zihinde hazırlamak”, “tasarının” karşılığı “tasarlanan biçim,
kaleme alınan öneri”, “tasar”da “bir iş, bir düşünce sırasını, düzeyini gösteren resim,kaleme alınan öneri”, “tasar”da “bir iş, bir düşünce sırasını, düzeyini gösteren resim,
yazı”dır. (ÖZER,1989)yazı”dır. (ÖZER,1989)
554 SAYILI ENDÜSTRİYEL TASARIMLARIN KORUNMASI HAKKINDA KANUN554 SAYILI ENDÜSTRİYEL TASARIMLARIN KORUNMASI HAKKINDA KANUN
HÜKMÜNDE KARARNAME’YE GÖRE;(MADDE3-A)HÜKMÜNDE KARARNAME’YE GÖRE;(MADDE3-A)
““Tasarım”, bir ürünün tümü veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk,Tasarım”, bir ürünün tümü veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk,
doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veyadoku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya
özelliklerinin oluşturduğu bütünü ifade eder.özelliklerinin oluşturduğu bütünü ifade eder.

3. DESIGNDESIGN
Tasarlama sözcüğü İngilizce’deki “design” ve Fransızca’daki “projeter” sözcükleriTasarlama sözcüğü İngilizce’deki “design” ve Fransızca’daki “projeter” sözcükleri
karşılığı olarak kullanılmaktadır. Design sözcüğü Latince’den gelip, “de” ve “signare”karşılığı olarak kullanılmaktadır. Design sözcüğü Latince’den gelip, “de” ve “signare”
köklerinden oluşur. Signare, etmek demek olup; Signum, işaret kökündenköklerinden oluşur. Signare, etmek demek olup; Signum, işaret kökünden
türetilmiştir. Sözlük anlamı, bir plan yada eskizi yapmak üzere zihindetüretilmiştir. Sözlük anlamı, bir plan yada eskizi yapmak üzere zihinde
canlandırmak, biçim vermek yada üretilmek üzere zihinde canlandırılan bir plancanlandırmak, biçim vermek yada üretilmek üzere zihinde canlandırılan bir plan
yada bir şey. Bir sonucu hazırlayan adımların ortaya koyduğu zihni bir proje yadayada bir şey. Bir sonucu hazırlayan adımların ortaya koyduğu zihni bir proje yada
şemadır.(BAYAZIT)şemadır.(BAYAZIT)
““To Design”, bir nesneyi, yabancı kişilerin kontrolündeki makinalarda malzemeninTo Design”, bir nesneyi, yabancı kişilerin kontrolündeki makinalarda malzemenin
geçirebileceği tüm değişiklikler ile böylesine bir yapım sürecinde karşılaşabileceğigeçirebileceği tüm değişiklikler ile böylesine bir yapım sürecinde karşılaşabileceği
çeşitli işlemleri göz önünde bulundurarak tasavvur etmek, tasarlamak demektir.çeşitli işlemleri göz önünde bulundurarak tasavvur etmek, tasarlamak demektir.
““Design” da bu anlayışla tasavvur edilmiş, tasarlanmış biçimin bizzat kendisi yadaDesign” da bu anlayışla tasavvur edilmiş, tasarlanmış biçimin bizzat kendisi yada
sureti, imgesi, imajı, deseni, resmi olmaktadır. (ÖZER,1989)sureti, imgesi, imajı, deseni, resmi olmaktadır. (ÖZER,1989)

4. SORUN ÇÖZÜMÜSORUN ÇÖZÜMÜ
““Tasarım, görülebilen, dokunabilen, işitilebilen bir şey imal etme planıdır.”Tasarım, görülebilen, dokunabilen, işitilebilen bir şey imal etme planıdır.”
(Peter GORB)(Peter GORB)
YARATIMYARATIM
““Estetik, endüstri üretimi alanında güzellik bilimidir.”Estetik, endüstri üretimi alanında güzellik bilimidir.”
(D.HUISMAN)(D.HUISMAN)
SİSTEMLEŞTİRMESİSTEMLEŞTİRME
““Tasarım, çevresel ihtiyaçların belirlendiği ve bu ihtiyaçları gidermek için araçlaraTasarım, çevresel ihtiyaçların belirlendiği ve bu ihtiyaçları gidermek için araçlara
dönüştürüldüğü bir süreçtir.”dönüştürüldüğü bir süreçtir.”
(A.TOPALIAN)(A.TOPALIAN)

5. KOORDİNASYONKOORDİNASYON
““Tasarımcı asla tek başına değildir, asla tek başına çalışamaz, o yüzden asla birTasarımcı asla tek başına değildir, asla tek başına çalışamaz, o yüzden asla bir
bütün teşkil edemez.”bütün teşkil edemez.”
(T.MALDONADO)(T.MALDONADO)
KÜLTÜREL KATKIKÜLTÜREL KATKI
““Tasarımcının mesleği, ne bir sanatçının ne de bir estetisyenin mesleğidir; o birTasarımcının mesleği, ne bir sanatçının ne de bir estetisyenin mesleğidir; o bir
anlam bilim uzmanın mesleğidir.”anlam bilim uzmanın mesleğidir.”
(P.STARCK)(P.STARCK)
ORGANİZASYONORGANİZASYON
““Günümüzün tasarım anlayışının, bir organizasyon yeteneğine sahip olmak ve onuGünümüzün tasarım anlayışının, bir organizasyon yeteneğine sahip olmak ve onu
kullanabilmek olduğuna inanmaktayım.”kullanabilmek olduğuna inanmaktayım.”
(B.DENEL)(B.DENEL)

6. DÜZENDÜZEN
““Tasarım düzenini elde etmek için gereken temel şart; bütünlük(unity),Tasarım düzenini elde etmek için gereken temel şart; bütünlük(unity),
uygunluk(coherence) ve açıklık(clearity) anlayışları içinde bir sistem, bir disiplinuygunluk(coherence) ve açıklık(clearity) anlayışları içinde bir sistem, bir disiplin
kurarak, kendi başına bile bütünlüğü olan bir görüntü meydana getirmektir. Bukurarak, kendi başına bile bütünlüğü olan bir görüntü meydana getirmektir. Bu
sebepten, bilhassa eğitim yoluyla, görme alışkanlıklarımızı mekan içinde tecritsebepten, bilhassa eğitim yoluyla, görme alışkanlıklarımızı mekan içinde tecrit
edilmiş “şeyler” olarak görme yerine gereken yerde yapı, düzen ve zaman içindeedilmiş “şeyler” olarak görme yerine gereken yerde yapı, düzen ve zaman içinde
ilişki kurulmuş olaylar olarak yeniden ele alıp düzenlemek zorundayız.”ilişki kurulmuş olaylar olarak yeniden ele alıp düzenlemek zorundayız.”
(B.DENEL)(B.DENEL)

7. TASARIMCI VE GİRİŞİMCİTASARIMCI VE GİRİŞİMCİ
““Bir tasarımcının başarıya ulaşması için gerekli olan on nitelik nedir?”Bir tasarımcının başarıya ulaşması için gerekli olan on nitelik nedir?”
 ZEKAZEKA
 HAYALGÜCÜHAYALGÜCÜ
 YARATICILIKYARATICILIK
 SAĞDUYUSAĞDUYU
 SEBATSEBAT
 PAZAR TAKİBİPAZAR TAKİBİ
 KARARLILIKKARARLILIK
 BECERİBECERİ
 HASSASİYETHASSASİYET
 OLGUNLUK VE KENDİNE GÜVENOLGUNLUK VE KENDİNE GÜVEN
(T.CONRAN)(T.CONRAN)

8. TASARIM OKULLARITASARIM OKULLARI
 Hem fen bilimleri, hem de sosyal bilimleri içeren genel eğitimHem fen bilimleri, hem de sosyal bilimleri içeren genel eğitim
 Tasarım alanında ve seçilen tasarım branşında spesifik eğitimTasarım alanında ve seçilen tasarım branşında spesifik eğitim
 Teorik derslerTeorik dersler
 Atölye, laboratuar ve ileri bilgisayar araçları kullanarak projeler üretmeyi içerenAtölye, laboratuar ve ileri bilgisayar araçları kullanarak projeler üretmeyi içeren
pratik derslerpratik dersler
 Tasarım okulu ile özel şirketler veya kamu kuruluşları arasında yapılan birTasarım okulu ile özel şirketler veya kamu kuruluşları arasında yapılan bir
anlaşma ve tasarım yarışmaları aracılığıyla gerçek projelere katılım.anlaşma ve tasarım yarışmaları aracılığıyla gerçek projelere katılım.
(B.B.MOZOTA)(B.B.MOZOTA)

9. TASARIM SÜRECİTASARIM SÜRECİ
Tasarım dört temel özelliği olan bir süreçtir.Tasarım dört temel özelliği olan bir süreçtir.
1.1. Creativity – Yaratıcılık: Tasarım daha önceden olmayan bir şeyin yaratılmasınıCreativity – Yaratıcılık: Tasarım daha önceden olmayan bir şeyin yaratılmasını
gerektirir.gerektirir.
2.2. Complexity – Karmaşıklık: Tasarım çok sayıda parametreler ve değişkenlerComplexity – Karmaşıklık: Tasarım çok sayıda parametreler ve değişkenler
üzerindeki kararları kapsar.üzerindeki kararları kapsar.
3.3. Compromise – Uzlaşma: tasarım, birçok ve bazen çatışan koşulları (maliyetCompromise – Uzlaşma: tasarım, birçok ve bazen çatışan koşulları (maliyet
ve verimlilik, estetik ve kullanım kolaylığı, malzemeler ve uzun ömürlülük gibi)ve verimlilik, estetik ve kullanım kolaylığı, malzemeler ve uzun ömürlülük gibi)
dengelemeyi gerektirir.dengelemeyi gerektirir.
4.4. Choice – Seçim : Tasarım, bir sorunun temel konseptinden en ufak renk veyaChoice – Seçim : Tasarım, bir sorunun temel konseptinden en ufak renk veya
biçim detayına kadar her seviyede bir çok olası çözümler arasında seçimbiçim detayına kadar her seviyede bir çok olası çözümler arasında seçim
yapmayı gerektirir.yapmayı gerektirir.
(Walsh et al., 1992)(Walsh et al., 1992)

10. TASARIM YÖNETİMİTASARIM YÖNETİMİ
““Bir şirketin hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmak üzere, mevcut tasarımBir şirketin hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmak üzere, mevcut tasarım
kaynaklarının ürün yöneticilerince etkili bir şekilde kullanılmasıdır.”kaynaklarının ürün yöneticilerince etkili bir şekilde kullanılmasıdır.”
(P.GORB)(P.GORB)
KAPSAM:KAPSAM:
 Tasarım yönetimi yani kurum içindeki yaratıcı süreci yönetmekTasarım yönetimi yani kurum içindeki yaratıcı süreci yönetmek
 Bir şirketi tasarım ilkelerine göre yönetmekBir şirketi tasarım ilkelerine göre yönetmek
 Bir tasarım firmasını yönetmekBir tasarım firmasını yönetmek
(P.HETZEL)(P.HETZEL)
““Tasarım süreci yönetimindeki önemli konu, tasarım ve kurum içindeki tüm diğerTasarım süreci yönetimindeki önemli konu, tasarım ve kurum içindeki tüm diğer
alanlar arasındaki doğru ilişkiyi yaratmaktır.”alanlar arasındaki doğru ilişkiyi yaratmaktır.”
(D.PATTERSON)(D.PATTERSON)

11. TASARIM YÖNETİMİNİN GEREKSİNİMLERİTASARIM YÖNETİMİNİN GEREKSİNİMLERİ
 Bir tasarım politikası geliştirerek veya denetleyerek, tasarım politikasını kurumsalBir tasarım politikası geliştirerek veya denetleyerek, tasarım politikasını kurumsal
kimlik ve strateji ile birleştirerek ve tasarımı ihtiyaçları belirlemek için kullanarakkimlik ve strateji ile birleştirerek ve tasarımı ihtiyaçları belirlemek için kullanarak
kurumsal stratejik hedeflere katkıda bulunmakkurumsal stratejik hedeflere katkıda bulunmak
 Tasarım kaynaklarını yönetmekTasarım kaynaklarını yönetmek
 Bir bilgi ve fikir şebekesi kurmakBir bilgi ve fikir şebekesi kurmak
(BLAICH & BLAICH)(BLAICH & BLAICH)
““Tasarım yönetimindeki yöneticinin, tasarım konusunda yüksek derecede beceriliTasarım yönetimindeki yöneticinin, tasarım konusunda yüksek derecede becerili
olması çok önemlidir. Tam bu noktada, eleştirerek, zorlayarak ve en iyi çözümleriolması çok önemlidir. Tam bu noktada, eleştirerek, zorlayarak ve en iyi çözümleri
seçerek anlamlı bir katkıda bulunabilir.”seçerek anlamlı bir katkıda bulunabilir.”
(G.V.DEURSEN)(G.V.DEURSEN)

12. TASARIM KALİTESİ (ISO 9001)TASARIM KALİTESİ (ISO 9001)
Söz verilen kaliteSöz verilen kalite
Uygunluk Kalitesi: Söz verilen özelliklerin tutulma ölçüsüUygunluk Kalitesi: Söz verilen özelliklerin tutulma ölçüsü
Tedarikçi, belirlenen şartların yerine getirilmesini sağlamak amacıyla ürün tasarımınıTedarikçi, belirlenen şartların yerine getirilmesini sağlamak amacıyla ürün tasarımını
kontrol etmek ve doğrulamak için dökümante edilmiş prosedürleri oluşturmalı vekontrol etmek ve doğrulamak için dökümante edilmiş prosedürleri oluşturmalı ve
sürekliliğini sağlamalıdır.sürekliliğini sağlamalıdır.
Tasarımın Önemi:Tasarımın Önemi:
 Kalite özelliklerinin ilk defa ortaya çıkarılmasıKalite özelliklerinin ilk defa ortaya çıkarılması
 Kusur önlemede ilk aşamaKusur önlemede ilk aşama
 Müşteri isteklerinin karşılanmasıMüşteri isteklerinin karşılanması
 Yasal isteklerin karşılanmasıYasal isteklerin karşılanması

13. TASARIMIN TANIMI, AMAÇ, KAPSAM VE İLKELERİTASARIMIN TANIMI, AMAÇ, KAPSAM VE İLKELERİ
PROSEDÜRÜPROSEDÜRÜ
1.1. Tasarımın yöneticisi tarafından amaç, kapsam ve ilkeleri yazılır.Tasarımın yöneticisi tarafından amaç, kapsam ve ilkeleri yazılır.
2.2. Tasarım yöneticisi tasarım geliştirme faaliyetlerinin değişik aşamalarınınTasarım yöneticisi tasarım geliştirme faaliyetlerinin değişik aşamalarının
planlanmasını ve ilgili fonksiyonların koordinasyonunu güvence altına alacakplanlanmasını ve ilgili fonksiyonların koordinasyonunu güvence altına alacak
prosedürleri hazırlatmalıdır.prosedürleri hazırlatmalıdır.
3.3. Prosedürler, her bir tasarım aşaması ve tüm firma fonksiyonları için görev veProsedürler, her bir tasarım aşaması ve tüm firma fonksiyonları için görev ve
sorumlulukları tanımlamalıdır.sorumlulukları tanımlamalıdır.

14. TASARIM VE GELİŞTİRME PLANLAMASI (ISO 9001)TASARIM VE GELİŞTİRME PLANLAMASI (ISO 9001)
 Tedarikçi, her bir tasarım ve geliştirme faaliyetine ilişkin planlar hazırlamalıdır.Tedarikçi, her bir tasarım ve geliştirme faaliyetine ilişkin planlar hazırlamalıdır.
 Planlar ilgili faaliyetleri tanımlamalı veya atıfta bulunmalı ve bu faaliyetlerinPlanlar ilgili faaliyetleri tanımlamalı veya atıfta bulunmalı ve bu faaliyetlerin
yerine getirilmesi için sorumluluklar belirlenmelidir.yerine getirilmesi için sorumluluklar belirlenmelidir.
 Tasarım geliştirme faaliyetlerinde, yeterli kaynaklarla donatılmış nitelikli personelTasarım geliştirme faaliyetlerinde, yeterli kaynaklarla donatılmış nitelikli personel
görevlendirilmelidir.görevlendirilmelidir.
 Planlar tasarım geliştirildikçe güncelleştirilmelidir.Planlar tasarım geliştirildikçe güncelleştirilmelidir.
Dikkat Edilecek Hususlar:Dikkat Edilecek Hususlar:
 Tedarikçi tasarım planlaması için prosedürler oluşturulurkenTedarikçi tasarım planlaması için prosedürler oluşturulurken
 Sıralı ve paralel iş programlarıSıralı ve paralel iş programları
 Tasarım doğrulama yer ve metotlarıTasarım doğrulama yer ve metotları
 Ürün tasarımında emniyet, performans ve güvenilirlikÜrün tasarımında emniyet, performans ve güvenilirlik
 Ölçütlerin değerlendirme planlarıÖlçütlerin değerlendirme planları
 Ürün ölçüm deney ve kabul kriterleri metotları için planlarÜrün ölçüm deney ve kabul kriterleri metotları için planlar
 Uygun sorumlulukların verilmesiniUygun sorumlulukların verilmesini
gerçekleştirecektir.gerçekleştirecektir.

15. TASARIM VE GELİŞTİRME PLANLAMASI (ISO 9001)TASARIM VE GELİŞTİRME PLANLAMASI (ISO 9001)
1.1. Tasarım – geliştirme faaliyetlerine ilişkin sorumlulukları da içeren planlarTasarım – geliştirme faaliyetlerine ilişkin sorumlulukları da içeren planlar
hazırlanmalıdır.hazırlanmalıdır.
2.2. Tasarım – geliştirme planları güncelleştirilmelidir.Tasarım – geliştirme planları güncelleştirilmelidir.
3.3. Tasarım – geliştirme ve doğrulama faaliyetleri, kendilerine gerekli donanım veTasarım – geliştirme ve doğrulama faaliyetleri, kendilerine gerekli donanım ve
gereçler verilmiş olan nitelikli personel tarafından yürütülmelidir.gereçler verilmiş olan nitelikli personel tarafından yürütülmelidir.
4.4. Tasarım – geliştirme planlamasında çeşitli birimler arasındaki organizasyonlaTasarım – geliştirme planlamasında çeşitli birimler arasındaki organizasyonla
ilgili ve teknik ilişkiler ve bilgi alışveriş kanalları kesin bir biçimde belirlenmeliilgili ve teknik ilişkiler ve bilgi alışveriş kanalları kesin bir biçimde belirlenmeli
ve bunlara uygun çalışılmalıdır.ve bunlara uygun çalışılmalıdır.

16. TÜKETİM TASARIMININ PLANLANMASI PROSEDÜRÜTÜKETİM TASARIMININ PLANLANMASI PROSEDÜRÜ
1.1. Pazarlama yöneticisi tarafından kumaşın pazar araştırması yaptırılır.Pazarlama yöneticisi tarafından kumaşın pazar araştırması yaptırılır.
2.2. Tasarlanacak kumaşın satış miktarı ve satış fiyatı tahmin edilir.Tasarlanacak kumaşın satış miktarı ve satış fiyatı tahmin edilir.
3.3. Ürünün dağıtım, servis ve kullanım şartları araştırılır.Ürünün dağıtım, servis ve kullanım şartları araştırılır.
4.4. Toplanan bilgiler tasarım müdürüne iletilir.Toplanan bilgiler tasarım müdürüne iletilir.
5.5. Tasarımcı tüketim tasarımının planlamasını gerçekleştirir.Tasarımcı tüketim tasarımının planlamasını gerçekleştirir.
6.6. Hazırlanan planlar tasarım ve pazarlama yöneticisi tarafından kontrol edilir.Hazırlanan planlar tasarım ve pazarlama yöneticisi tarafından kontrol edilir.

17. ÜRÜN TASARIMININ PLANLANMASIÜRÜN TASARIMININ PLANLANMASI
PROSEDÜRÜPROSEDÜRÜ
1.1. Tasarımcı kumaşın yaratacağı görüntü ve dokunma etkisinin yanındaTasarımcı kumaşın yaratacağı görüntü ve dokunma etkisinin yanında
estetik, sembolik ve psikolojik etkilerini de araştırır.estetik, sembolik ve psikolojik etkilerini de araştırır.
2.2. Tasarımcı yaratmak istediği total etkiye karar verir.Tasarımcı yaratmak istediği total etkiye karar verir.
3.3. Bu etkiye göre hammadde, renk, yapı seçiminin planlanmasını yapar.Bu etkiye göre hammadde, renk, yapı seçiminin planlanmasını yapar.
4.4. Ürün ölçüm, deney, kabul kriterleri belirlenip, performans tasarımınınÜrün ölçüm, deney, kabul kriterleri belirlenip, performans tasarımının
nasıl yapılacağını planlar.nasıl yapılacağını planlar.
5.5. Hazırlanan ürün tasarım planları tasarım ve pazarlama yöneticileriHazırlanan ürün tasarım planları tasarım ve pazarlama yöneticileri
tarafından kontrol edilir.tarafından kontrol edilir.
6.6. Tasarlanan etkiyi ve performans özelliklerini sağlayacak yapı veTasarlanan etkiyi ve performans özelliklerini sağlayacak yapı ve
yapısal elemanların seçim kriterleri belirlenir.yapısal elemanların seçim kriterleri belirlenir.

18. ÜRETİM TASARIMININ PLANLANMASI PROSEDÜRÜÜRETİM TASARIMININ PLANLANMASI PROSEDÜRÜ
1.1. Tasarımcı üretimin her aşamasında kullanılacak materyalin ve teknolojininTasarımcı üretimin her aşamasında kullanılacak materyalin ve teknolojinin
seçim planını hazırlar.seçim planını hazırlar.
2.2. Tasarımcı bu arada üretim mühendisi ile beraber çalışır.Tasarımcı bu arada üretim mühendisi ile beraber çalışır.
3.3. Kumaşı oluşturacak lif ve iplikler ile hazırlık, dokuma, örme , boyama ,Kumaşı oluşturacak lif ve iplikler ile hazırlık, dokuma, örme , boyama ,
terbiye vb. işlem teknolojilerinin, seçim planları hazırlanır.terbiye vb. işlem teknolojilerinin, seçim planları hazırlanır.
4.4. Bütün tasarım planları tasarım bölümü ve ilgili diğer bölümler tarafındanBütün tasarım planları tasarım bölümü ve ilgili diğer bölümler tarafından
düzenli olarak gözden geçirilip, geri beslemeli olarak yenilenmelidir.düzenli olarak gözden geçirilip, geri beslemeli olarak yenilenmelidir.

19. KURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER (ISO 9001)KURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER (ISO 9001)
 Tasarım prosesi içinde yer alan farklı gruplar arasındaki kuruluşla ilgili ve teknikTasarım prosesi içinde yer alan farklı gruplar arasındaki kuruluşla ilgili ve teknik
ilişkiler belirlenmeli ve gerekli bilgiler dökümante edilmeli, iletilmeli ve düzenliilişkiler belirlenmeli ve gerekli bilgiler dökümante edilmeli, iletilmeli ve düzenli
olarak gözden geçirilmelidir.olarak gözden geçirilmelidir.
Dikkat Edilecek Hususlar:Dikkat Edilecek Hususlar:
Organizasyonun bir çok fonksiyonu tasarım işlemine katkıda bulunabilir. Bunlar:Organizasyonun bir çok fonksiyonu tasarım işlemine katkıda bulunabilir. Bunlar:
 Araştırma ve geliştirmeAraştırma ve geliştirme
 PazarlamaPazarlama
Kalite güvencesi ve kalite yönetimiKalite güvencesi ve kalite yönetimi
 Güvenilirlik mühendisliğiGüvenilirlik mühendisliği
 Malzeme teknolojisiMalzeme teknolojisi
 Üretim / imalatÜretim / imalat
Servis gruplarıServis grupları
 Depo / sevkiyat / alımDepo / sevkiyat / alım
Bundan dolayı tedarikçi;Bundan dolayı tedarikçi;
 Ne tür bilgiler alınacak, verilecekNe tür bilgiler alınacak, verilecek
 Kim tarafından ve kime,Kim tarafından ve kime,
 Ne şekilde,Ne şekilde,
 Tutulması gerekli kalite kayıtlarıTutulması gerekli kalite kayıtları
 Kayıtların gözden geçirilmesi ve doğrulanması, prosedürlerin oluşturmalıdır.Kayıtların gözden geçirilmesi ve doğrulanması, prosedürlerin oluşturmalıdır.

20. KURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER PROSEDÜRÜKURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER PROSEDÜRÜ
(1) Pazarlama Bölümü, Tasarım Bölümü, Fabrika Yönetimi(1) Pazarlama Bölümü, Tasarım Bölümü, Fabrika Yönetimi
1.1. Tüketim tasarımından sorumlu kişilerin kuruluşla ilgili teknik ilişkileri fabrikaTüketim tasarımından sorumlu kişilerin kuruluşla ilgili teknik ilişkileri fabrika
yönetimi tarafından belirlenir.yönetimi tarafından belirlenir.
2.2. Belirlenen ast-üst ilişkileri organizasyon şemaları şeklinde dökümante edilir veBelirlenen ast-üst ilişkileri organizasyon şemaları şeklinde dökümante edilir ve
ilgili birimlere iletilir.ilgili birimlere iletilir.
3.3. Tasarım yöneticisi pazarlamadan gerekli bilgileri alır.Tasarım yöneticisi pazarlamadan gerekli bilgileri alır.
4.4. Tasarım yöneticisi tasarımla ilgili bilgileri fabrika yöneticisine bildirir.Tasarım yöneticisi tasarımla ilgili bilgileri fabrika yöneticisine bildirir.
5.5. Birimler arası bilgi akışı fabrika yönetiminin onayı ile olur.Birimler arası bilgi akışı fabrika yönetiminin onayı ile olur.

21. KURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER PROSEDÜRÜKURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER PROSEDÜRÜ
(2) Tasarım Bölümü, Fabrika Yönetimi(2) Tasarım Bölümü, Fabrika Yönetimi
1.1. Ürün tasarımından sorumlu kişilerin kuruluşla ilgili teknik ilişkileri, fabrikaÜrün tasarımından sorumlu kişilerin kuruluşla ilgili teknik ilişkileri, fabrika
yönetimi tarafından belirlenir.yönetimi tarafından belirlenir.
2.2. Belirlenen ast-üst ilişkileri organizasyon şemaları şeklinde dökümante edilir veBelirlenen ast-üst ilişkileri organizasyon şemaları şeklinde dökümante edilir ve
ilgili birimlere iletilir.ilgili birimlere iletilir.
3.3. Tasarım yöneticisi müşteriyle beraber şartnameyi hazırlar.Tasarım yöneticisi müşteriyle beraber şartnameyi hazırlar.
4.4. Laborantların kumaşla ilgili olarak yaptıkları incelemelerin sonuçlarıLaborantların kumaşla ilgili olarak yaptıkları incelemelerin sonuçları
tasarımcıya iletilir.tasarımcıya iletilir.
5.5. Tasarımcı ürün tasarımını yapar ve tasarım yöneticisine iletir.Tasarımcı ürün tasarımını yapar ve tasarım yöneticisine iletir.
6.6. Tasarım yöneticisi tasarımla ilgili bilgileri fabrika yöneticisine bildirir.Tasarım yöneticisi tasarımla ilgili bilgileri fabrika yöneticisine bildirir.
7.7. Birimler arası bilgi akışı fabrika yönetiminin onayıyla olur.Birimler arası bilgi akışı fabrika yönetiminin onayıyla olur.

22. KURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER PROSEDÜRÜKURULUŞLA İLGİLİ VE TEKNİK İLİŞKİLER PROSEDÜRÜ
(3) Üretim Bölümü, Fabrika Yönetimi(3) Üretim Bölümü, Fabrika Yönetimi
1.1. Üretim tasarımından sorumlu kişilerin teknik ilişkileri fabrika yönetimiÜretim tasarımından sorumlu kişilerin teknik ilişkileri fabrika yönetimi
tarafından belirlenir.tarafından belirlenir.
2.2. Belirlenen ast-üst ilişkileri organizasyon şemaları şeklinde dökümante edilir veBelirlenen ast-üst ilişkileri organizasyon şemaları şeklinde dökümante edilir ve
ilgili birimlere iletilir.ilgili birimlere iletilir.
3.3. Tasarım yöneticisi satın alma bölümünden kullanılan üretim elemanlarının veTasarım yöneticisi satın alma bölümünden kullanılan üretim elemanlarının ve
hammaddelerinin fiyatlarını alır.hammaddelerinin fiyatlarını alır.
4.4. Tasarım yöneticisi üretim yöneticisinden üretim hattı hakkında teknik bilgileriTasarım yöneticisi üretim yöneticisinden üretim hattı hakkında teknik bilgileri
alır.alır.
5.5. Tasarımcı üretim tasarımını gerçekleştirir.Tasarımcı üretim tasarımını gerçekleştirir.
6.6. Tasarım yöneticisi tasarımla ilgili bilgileri fabrika yöneticisine ve üretimTasarım yöneticisi tasarımla ilgili bilgileri fabrika yöneticisine ve üretim
yöneticisine bildirir.yöneticisine bildirir.
7.7. Birimler arası bilgi akışı fabrika yönetiminin onayıyla olur.Birimler arası bilgi akışı fabrika yönetiminin onayıyla olur.

23. TASARIM GİRDİLERİ (ISO 9001)TASARIM GİRDİLERİ (ISO 9001)
Yürürlükte olan uygulanabilir belirleyici ve düzenleyici kurallar dahil ürünle ilgiliYürürlükte olan uygulanabilir belirleyici ve düzenleyici kurallar dahil ürünle ilgili
tasarım şartları tanımlanmalı, dökümante edilmeli ve seçilmiş olanlar tedarikçitasarım şartları tanımlanmalı, dökümante edilmeli ve seçilmiş olanlar tedarikçi
tarafından yeterlilik açısından gözden geçirilmelidir.tarafından yeterlilik açısından gözden geçirilmelidir.
Tamam olmayan, belirsiz ve ihtilaflı şartlar, bu şartları belirlemekten sorumluTamam olmayan, belirsiz ve ihtilaflı şartlar, bu şartları belirlemekten sorumlu
kişilerle birlikte tarafından çözümlenmelidir.kişilerle birlikte tarafından çözümlenmelidir.
Tasarım girdilerinde, sözleşmenin gözden geçirme faaliyetlerinin sonuçları dikkateTasarım girdilerinde, sözleşmenin gözden geçirme faaliyetlerinin sonuçları dikkate
alınmalıdır.alınmalıdır.
Tasarım girdileri tipik olarak;Tasarım girdileri tipik olarak;
Ürün performans şartları / spesifikasyonları,Ürün performans şartları / spesifikasyonları,
 Yapı, bileşenler, ilgili elemanlar ve diğer tasarım özellikleri şeklindedir.Yapı, bileşenler, ilgili elemanlar ve diğer tasarım özellikleri şeklindedir.
 Bütün tasarım girdileri tanımlanmalı , gözden getirilmeli ve tedarikçi tarafındanBütün tasarım girdileri tanımlanmalı , gözden getirilmeli ve tedarikçi tarafından
tasarım tanımlama dokümanına kayıt ettirilmelidir.tasarım tanımlama dokümanına kayıt ettirilmelidir.
Tasarım Girdilerinde Dikkat Edilecek HususlarTasarım Girdilerinde Dikkat Edilecek Hususlar
 Tasarım geliştirme faaliyetlerinde ürünlere ilişkin şartlar yazılı olarakTasarım geliştirme faaliyetlerinde ürünlere ilişkin şartlar yazılı olarak
belirlenmelidir.belirlenmelidir.
 Belirlenen şartların amaca uygunluk dereceleri kontrol edilmelidir.Belirlenen şartların amaca uygunluk dereceleri kontrol edilmelidir.
 Yetersiz, açık olmayan yada çeşitli şartlar, uygulanmalarından sorumlu olanYetersiz, açık olmayan yada çeşitli şartlar, uygulanmalarından sorumlu olan
birimlerle konuşulupbirimlerle konuşulup açığa kavuşturulmalıdır.açığa kavuşturulmalıdır.

24. TASARIM GİRDİLERİ PROSEDÜRÜTASARIM GİRDİLERİ PROSEDÜRÜ
1.1. Tasarım yöneticisi ile müşteri tarafından hazırlanan şartname tasarımTasarım yöneticisi ile müşteri tarafından hazırlanan şartname tasarım
girdilerini oluşturur.girdilerini oluşturur.
2.2. Şartnamede ürün performans şartları, bileşenler, ilgili elemanlar ve diğerŞartnamede ürün performans şartları, bileşenler, ilgili elemanlar ve diğer
tasarım özellikleri ayrıntılı şekilde belirtilir.tasarım özellikleri ayrıntılı şekilde belirtilir.
3.3. Şartname gözden geçirilmeli ve şartların amaca uygunluğuŞartname gözden geçirilmeli ve şartların amaca uygunluğu
araştırılmalıdır.araştırılmalıdır.
4.4. Yetersiz ve açık olmayan, çelişkili şartlar uygulamalardan önce sorumluYetersiz ve açık olmayan, çelişkili şartlar uygulamalardan önce sorumlu
olan bitimlerle görüşülüp açıklığa kavuşturulmalıdır.olan bitimlerle görüşülüp açıklığa kavuşturulmalıdır.

25. TASARIM FAALİYETİ PROSEDÜRÜTASARIM FAALİYETİ PROSEDÜRÜ
1.1. Pazarlama bölümü ile kalite kontrol bölümü tasarım faaliyetlerinin yürütülmesiPazarlama bölümü ile kalite kontrol bölümü tasarım faaliyetlerinin yürütülmesi
için gerekli bilgileri toplar.için gerekli bilgileri toplar.
2.2. Toplanan bilgiler ile tasarımcı ön tasarımı gerçekleştirir.Toplanan bilgiler ile tasarımcı ön tasarımı gerçekleştirir.
3.3. Ön tasarımın olabilirliği araştırıldıktan sonra detaylı tasarım yapılır.Ön tasarımın olabilirliği araştırıldıktan sonra detaylı tasarım yapılır.
4.4. Tasarım yöneticisi satın alma bölümünden hammadde fiyatlarını alır veTasarım yöneticisi satın alma bölümünden hammadde fiyatlarını alır ve
fizibilite çalışmalarını yapar.fizibilite çalışmalarını yapar.
5.5. Fizibilite çalışmasına göre fabrika yönetimi üretim konusunda gerekli kararıFizibilite çalışmasına göre fabrika yönetimi üretim konusunda gerekli kararı
verir.verir.
6.6. Tasarım faaliyetinin her aşamasında ön tasarım, detaylı tasarım fizibiliteTasarım faaliyetinin her aşamasında ön tasarım, detaylı tasarım fizibilite
çıktıları ayrıntılı olarak yazılır ve gerekli bölümlere iletilir.çıktıları ayrıntılı olarak yazılır ve gerekli bölümlere iletilir.

26. TASARIM ÇIKTILARI (ISO 9001)TASARIM ÇIKTILARI (ISO 9001)
Tasarım işlemlerinin aşamalarında tasarım tanımlarına ait istekler çıktılarTasarım işlemlerinin aşamalarında tasarım tanımlarına ait istekler çıktılar
şekline dönüştürülür.şekline dönüştürülür.
Tasarım Çıktıları:Tasarım Çıktıları:
a)a) Tasarım girdi şartlarını karşılamalıTasarım girdi şartlarını karşılamalı
b)b) Kabul şartlarını kapsamalı ve atıfta bulunmalıKabul şartlarını kapsamalı ve atıfta bulunmalı
c)c) Ürünün güvenli ve düzgün bir şekilde çalışmasında hayati öneme sahip tasarımÜrünün güvenli ve düzgün bir şekilde çalışmasında hayati öneme sahip tasarım
karakteristikleri belirlenmelidir. (Mesela işletme, depolama, taşıma, bakım vekarakteristikleri belirlenmelidir. (Mesela işletme, depolama, taşıma, bakım ve
elden çıkarma)elden çıkarma)
Tasarım çıktıları dağıtımdan önce gözden geçirilmelidir.Tasarım çıktıları dağıtımdan önce gözden geçirilmelidir.
Tasarım çıktıları tipik olarak;Tasarım çıktıları tipik olarak;
 ÇizimlerÇizimler
 Nicel SpesifikasyonlarNicel Spesifikasyonlar
 TalimatlarTalimatlar
 YazılımlarYazılımlar
 Servis ProsedürleriServis Prosedürleri
Belirlenmiş MalzemeBelirlenmiş Malzeme
Tasarım çıktıları, satın alma, üretim, muayene ve deneyler için nihai dokümanlardır.Tasarım çıktıları, satın alma, üretim, muayene ve deneyler için nihai dokümanlardır.
►►Tasarım – geliştirme faaliyetlerinin sonuçlarını dökümante etme şekliTasarım – geliştirme faaliyetlerinin sonuçlarını dökümante etme şekli
saptanmalıdır.saptanmalıdır.

27. TASARIM ÇIKTILARI HAZIRLAMA PROSEDÜRÜTASARIM ÇIKTILARI HAZIRLAMA PROSEDÜRÜ
1.1. Tasarım çıktıları her tasarım aşamasından sonra tasarımcı tarafından ayrıntılıTasarım çıktıları her tasarım aşamasından sonra tasarımcı tarafından ayrıntılı
şekilde hazırlanmalıdır.şekilde hazırlanmalıdır.
2.2. Tasarım çıktıları tasarım girdi şartlarını karşılayacak tüm çizimleri,Tasarım çıktıları tasarım girdi şartlarını karşılayacak tüm çizimleri,
spesifikasyonları, yazılımları, talimatları içermelidir.spesifikasyonları, yazılımları, talimatları içermelidir.
3.3. Tasarım yöneticisi tasarım çıktılarının kabul sınırlarını kapsayıp,Tasarım yöneticisi tasarım çıktılarının kabul sınırlarını kapsayıp,
kapsamadığını kontrol eder.kapsamadığını kontrol eder.
4.4. Tasarım çıktıları: satın alma, üretim, muayene ve deneyler için nihai dokümanTasarım çıktıları: satın alma, üretim, muayene ve deneyler için nihai doküman
olduklarından bu bölümlere iletilirler.olduklarından bu bölümlere iletilirler.
5.5. Tasarım çıktıları ilgili bölümlere iletilmeden önce tasarımcı tarafından gözdenTasarım çıktıları ilgili bölümlere iletilmeden önce tasarımcı tarafından gözden
geçirilir ve düzenlemeler yapılır.geçirilir ve düzenlemeler yapılır.
6.6. Tasarımda yapılacak her türlü değişiklikten ilgili birimlerin haberi olacak veTasarımda yapılacak her türlü değişiklikten ilgili birimlerin haberi olacak ve
değişimler revizyon olarak işlenecektir.değişimler revizyon olarak işlenecektir.

28. TASARIMIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ (ISO 9001)TASARIMIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ (ISO 9001)
Tasarımın uygun aşamalarında tasarım sonuçlarının mevzuata uygun, dökümanteTasarımın uygun aşamalarında tasarım sonuçlarının mevzuata uygun, dökümante
edilmiş gözden geçirme işlemleri planlanmalı ve yürütülmelidir. Her tasarım gözdenedilmiş gözden geçirme işlemleri planlanmalı ve yürütülmelidir. Her tasarım gözden
geçirme isteminde katılımcılar, gözden geçirilmekte olan tasarım aşmasıyla ilgigeçirme isteminde katılımcılar, gözden geçirilmekte olan tasarım aşmasıyla ilgi
bütün birimlerin temsilcilerine ve gerektiği taktirde diğer uzman personelibütün birimlerin temsilcilerine ve gerektiği taktirde diğer uzman personeli
kapsamalıdır. Bu türden gözden geçirme kayıtları muhafaza edilmelidir.kapsamalıdır. Bu türden gözden geçirme kayıtları muhafaza edilmelidir.

29. TASARIMIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ PROSEDÜRÜTASARIMIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ PROSEDÜRÜ
1.1. Tüketim tasarımının ön tasarım sonuçları pazarlama yöneticisi tarafındanTüketim tasarımının ön tasarım sonuçları pazarlama yöneticisi tarafından
kontrol edilir.kontrol edilir.
2.2. Ürün tasarımının ön tasarım sonuçları tasarım yöneticisi tarafından kontrolÜrün tasarımının ön tasarım sonuçları tasarım yöneticisi tarafından kontrol
edilir.edilir.
3.3. Ürün tasarımının ön tasarım sonuçları üretim yöneticisi tarafından kontrolÜrün tasarımının ön tasarım sonuçları üretim yöneticisi tarafından kontrol
edilir.edilir.
4.4. Pazarlama yöneticisi, üretim yöneticisi, satın alma yöneticisi, tasarımPazarlama yöneticisi, üretim yöneticisi, satın alma yöneticisi, tasarım
yöneticisi beraberce fizibiliteleri kontrol eder.yöneticisi beraberce fizibiliteleri kontrol eder.
5.5. Tüm gözden geçirme ve kontrol kayıtları tasarımcı tarafından tutulur veTüm gözden geçirme ve kontrol kayıtları tasarımcı tarafından tutulur ve
tasarım bölümünde muhafaza edilir.tasarım bölümünde muhafaza edilir.

30. TASARIMIN DOĞRULANMASI (ISO 9001)TASARIMIN DOĞRULANMASI (ISO 9001)
Tasarımın uygun aşamalarında, tasarım çıktılarının girdi şartlarınıTasarımın uygun aşamalarında, tasarım çıktılarının girdi şartlarını
karşılaması için tasarım doğrulaması yapılmalıdır. Tasarım doğulamakarşılaması için tasarım doğrulaması yapılmalıdır. Tasarım doğulama
ölçümleri kayıt edilmelidir.ölçümleri kayıt edilmelidir.
Tasarımın gözden geçirilmesine ek olarak, tasarımın doğrulanmasıTasarımın gözden geçirilmesine ek olarak, tasarımın doğrulanması
 alternatif hesaplamaların yapılmasıalternatif hesaplamaların yapılması
 eğer mevcutsa, yeni tasarımın ispatlanmış benzer bir tasarım ileeğer mevcutsa, yeni tasarımın ispatlanmış benzer bir tasarım ile
karşılaştırılmasıkarşılaştırılması
 deneyler ve demostrasyonları göstermedeneyler ve demostrasyonları gösterme
 dağıtımdan önce her aşama tasarım dokümanlarının gözdendağıtımdan önce her aşama tasarım dokümanlarının gözden
geçirilmesigeçirilmesi
gibi faaliyetleri kapsayabilir.gibi faaliyetleri kapsayabilir.
►►Tasarım – geliştirmenin doğrulanmasına ilişkin prosedürler yazılı olarakTasarım – geliştirmenin doğrulanmasına ilişkin prosedürler yazılı olarak
belirlenmeli ve uygulamaya konulmalıdır.belirlenmeli ve uygulamaya konulmalıdır.

31. TASARIMIN DOĞRULANMASI PROSEDÜRÜTASARIMIN DOĞRULANMASI PROSEDÜRÜ
1.1. Ürünün ön tasarımını kontrollerinden sonra pazarlama, üretim, tasarımÜrünün ön tasarımını kontrollerinden sonra pazarlama, üretim, tasarım
yöneticileri beraber ön tasarımın doğrulanmasını gerçekleştirir.yöneticileri beraber ön tasarımın doğrulanmasını gerçekleştirir.
2.2. Tüketim tasarımının fizibilite çalışmasını pazarlama ve satış yöneticileriTüketim tasarımının fizibilite çalışmasını pazarlama ve satış yöneticileri
doğrular.doğrular.
3.3. Ürün tasarımının fizibilite çalışmasını kalite kontrol bölümü doğrular.Ürün tasarımının fizibilite çalışmasını kalite kontrol bölümü doğrular.
4.4. Ürün tasarımının fizibilite çıktılarını üretim bölümü ve yöneticileri doğrular.Ürün tasarımının fizibilite çıktılarını üretim bölümü ve yöneticileri doğrular.
5.5. Fabrika yöneticisi son olarak tasarım çıktılarının girdi şartlarını sağlayıp,Fabrika yöneticisi son olarak tasarım çıktılarının girdi şartlarını sağlayıp,
sağlamadığına bakarak doğrulama işlemini gerçekleştirir.sağlamadığına bakarak doğrulama işlemini gerçekleştirir.
6.6. Tasarımın doğrulanmasına ilişkin prosedürler tasarım bölümü tarafından yazılıTasarımın doğrulanmasına ilişkin prosedürler tasarım bölümü tarafından yazılı
olarak belirlenmeli ve tasarımın doğrulama ölçüleri kaydedilmelidir.olarak belirlenmeli ve tasarımın doğrulama ölçüleri kaydedilmelidir.

32. TASARIMIN GEÇERLİLİĞİ (ISO 9001)TASARIMIN GEÇERLİLİĞİ (ISO 9001)
Tasarım ürünün tanımlanan kullanıcı ihtiyaçlarına ve/veya şartlarınaTasarım ürünün tanımlanan kullanıcı ihtiyaçlarına ve/veya şartlarına
uygunluğunu sağlamak gayesiyle geçerli kılınmalıdır.uygunluğunu sağlamak gayesiyle geçerli kılınmalıdır.
Tasarım geçerlilik işlemleri, başarılı tasarım doğrulamasını takiben yapılır.Tasarım geçerlilik işlemleri, başarılı tasarım doğrulamasını takiben yapılır.
Geçerlilik kontrolü normal olarak tanımlanan kullanım şartları altındaGeçerlilik kontrolü normal olarak tanımlanan kullanım şartları altında
yapılır.yapılır.
Geçerlilik kontrolü normal olarak bitmiş ürün üzerinde yapılır.Geçerlilik kontrolü normal olarak bitmiş ürün üzerinde yapılır.
Ancak ürünün tamamlanmasından önceki aşamalarda da yapılmasıAncak ürünün tamamlanmasından önceki aşamalarda da yapılması
gerekebilir.gerekebilir.
Eğer farklı amaçlı kullanımlar söz konusu ise,Eğer farklı amaçlı kullanımlar söz konusu ise,
her amaç için ayrı geçerlilik kontrolü yapılması gerekebilir.her amaç için ayrı geçerlilik kontrolü yapılması gerekebilir.

33. TASARIMIN GEÇERLİLİĞİ PROSEDÜRÜTASARIMIN GEÇERLİLİĞİ PROSEDÜRÜ
1.1. Tasarımın geçerlilik işlemleri başarılı tasarım doğrulanmasını takiben yapılır.Tasarımın geçerlilik işlemleri başarılı tasarım doğrulanmasını takiben yapılır.
2.2. Geçerlilik kontrolü normal olarak tanımlanan kullanım şartları altındaGeçerlilik kontrolü normal olarak tanımlanan kullanım şartları altında
yapılmalıdır.yapılmalıdır.
3.3. Tasarımın geçerliliğini fabrika yöneticisi uygun gördüğü kişilerle beraberTasarımın geçerliliğini fabrika yöneticisi uygun gördüğü kişilerle beraber
yapar.yapar.
4.4. Üretim kararı başarılı tasarım geçerliliğini takiben verilir.Üretim kararı başarılı tasarım geçerliliğini takiben verilir.

34. TASARIM DEĞİŞİKLİKLERİ (ISO 9001)TASARIM DEĞİŞİKLİKLERİ (ISO 9001)
Bütün tasarım değişiklikleri ve tadilleri uygulanmadan önce yetkili personelBütün tasarım değişiklikleri ve tadilleri uygulanmadan önce yetkili personel
tarafından tanımlanmalı, dökümante edilmeli, gözden geçirilmeli ve onaylanmalıdır.tarafından tanımlanmalı, dökümante edilmeli, gözden geçirilmeli ve onaylanmalıdır.
Tasarım Değişiklikleri:Tasarım Değişiklikleri:
Bir ürünle ilgili tasarım birçok sebepten dolayı değiştirilebilir.Bir ürünle ilgili tasarım birçok sebepten dolayı değiştirilebilir.
 Hesaplama ve malzeme seçimi gibi tasarım safhasında ortaya çıkan hatalarHesaplama ve malzeme seçimi gibi tasarım safhasında ortaya çıkan hatalar
 Tasarım safhasından sonra ortaya çıkan imalat zorluklarıTasarım safhasından sonra ortaya çıkan imalat zorlukları
 Satın alıcının isteklerindeki değişikliklerSatın alıcının isteklerindeki değişiklikler
Bir ürün yada hizmetin fonksiyonu veya performansının geliştirilme isteğiBir ürün yada hizmetin fonksiyonu veya performansının geliştirilme isteği
 Emniyet, yasal veya diğer şartların değişmesiEmniyet, yasal veya diğer şartların değişmesi
 Tasarım doğrulama sonucu ortaya çıkan değişiklik ihtiyaçlarıTasarım doğrulama sonucu ortaya çıkan değişiklik ihtiyaçları
 Düzeltici faaliyetler sonucu ortaya çıkan ihtiyaçlarDüzeltici faaliyetler sonucu ortaya çıkan ihtiyaçlar
Bütün bunlarla ilgili prosedürlerin geliştirilmesini gerektirmektedir.Bütün bunlarla ilgili prosedürlerin geliştirilmesini gerektirmektedir.
►► Tasarım değişiklikleri ile ilgili prosedür yazılı biçimde saptanmalı ve bunaTasarım değişiklikleri ile ilgili prosedür yazılı biçimde saptanmalı ve buna
uyulmalıdır.uyulmalıdır.

35. TASARIM DEĞİŞİKLİKLERİ PROSEDÜRÜTASARIM DEĞİŞİKLİKLERİ PROSEDÜRÜ
1.1. Tasarım değişikliğinin hangi sebepten olduğu tanımlanır ve tasarımTasarım değişikliğinin hangi sebepten olduğu tanımlanır ve tasarım
yöneticisine iletilir.yöneticisine iletilir.
2.2. Tasarım yöneticisi uygun görürse tasarım tasarımcı tarafından değiştirilir.Tasarım yöneticisi uygun görürse tasarım tasarımcı tarafından değiştirilir.
3.3. Tasarım yöneticisi yeni tasarımı gözden geçirir.Tasarım yöneticisi yeni tasarımı gözden geçirir.
4.4. Değişikliği isteyen birim yeni tasarımı gözden geçirir.Değişikliği isteyen birim yeni tasarımı gözden geçirir.
5.5. Ürün statüsü bölümü yeni tasarımı onaylar.Ürün statüsü bölümü yeni tasarımı onaylar.
6.6. Yapılan bütün değişiklikler revizyon bölümüne iletilir.Yapılan bütün değişiklikler revizyon bölümüne iletilir.