έγινε από την Κατερίνα Προκοπίου για το μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας της Β΄ Γυμνασιού

3. Κατὰ δὲ τὴν ἐς Ὀλυμπίαν ὁδὸν ἔστιν ὄρος πέτραις
ὑψηλαῖς ἀπότομον, Τυπαῖον καλούμενον.

4. Κατὰ τούτου τὰς γυναῖκας Ἠλείοις ἐστὶν ὠθεῖν νόμος,

5. ἢν φωραθῶσιν ἐς τὸν ἀγῶνα ἐλθοῦσαι τὸν Ὀλυμπικὸν

6. ἢ καὶ ὅλως ἐν ταῖς ἀπειρημέναις σφίσιν ἡμέραις
διαβᾶσαι τὸν Ἀλφειόν.

7. Οὐ μὴν οὐδὲ ἁλῶναι λέγουσιν οὐδεμίαν, ὅτι μὴ
Καλλιπάτειραν μόνην, ἣ ὑπό τινων καὶ Φερενίκη καλεῖται.
οὐ μὴν οὐδὲ ἁλῶναι (απαρ. αορ. β΄ ρ. ἁλίσκομαι) λέγουσιν
= ούτε και λένε ότι πιάστηκε
ὅτι μή = παρά μόνο

8. Αὕτη προαποθανόντος αὐτῇ τοῦ ἀνδρός,
προαποθανόντος (μτχ. αορ. β΄ ρ. προαποθνῄσκω) =
επειδή είχε πεθάνει νωρίτερα

9. ἐξεικάσασα αὑτὴν τὰ πάντα ἀνδρὶ γυμναστῇ,
ἤγαγεν ἐς Ὀλυμπίαν τὸν υἱὸν μαχούμενον·
ἐξεικάσασα (ρ. ἐξεικάζω) = αφού μεταμφιέστηκε
μαχούμενον (μτχ. μέλλ. ρ. μάχομαι) = για να αγωνιστεί

10. νικῶντος δὲ τοῦ Πεισιρόδου,
τὸ ἔρυμα ἐν ᾧ τοὺς γυμναστὰς ἔχουσιν ἀπειλημμένους,
τοῦτο ὑπερπηδῶσα ἡ Καλλιπάτειρα ἐγυμνώθη.
τὸ ἔρυμα = ο φράκτης
ἀπειλημμένους (μτχ. παρακ. ρ. ἀπολαμβάνομαι) = περιορισμένους

11. ἀφιᾶσιν (οριστ. ενεστ. ρ. ἀφίημι) ἀζήμιον
(επίθ. ὁ/ ἡ ἀζήμιος, τὸ ἀζήμιον
= αφήνουν ατιμώρητη
ἡ αἰδώς = ο σεβασμός
νέμω αἰδῶ = αποδίδω σεβασμό
Φωραθείσης δὲ ὅτι εἴη γυνή,
ταύτην ἀφιᾶσιν ἀζήμιον
καὶ τῷ πατρὶ καὶ ἀδελφοῖς αὐτῆς καὶ τῷ παιδὶ αἰδῶ νέμοντες
–ὑπῆρχον δὴ ἅπασιν αὐτοῖς Ὀλυμπικαὶ νῖκαι–

12. ἐποίησαν δὲ νόμον ἐς τὸ ἔπειτα ἐπὶ τοῖς γυμνασταῖς
γυμνοὺς σφᾶς ἐς τὸν ἀγῶνα ἐσέρχεσθαι.

13. ἡ αἰδώς τὸ ἔρυμα
ὁ/ ἡ ἀζήμιος, τὸ ἀζήμιον
ὠθῶ
ὁράω - ὁρῶ
ἐν ταῖς ἀπειρημέναις ἡμέραις διαβαίνω
ἁλίσκομαι
ἀφίημι
Γράφω τη μετάφραση των λέξεων

15. φέρω[= φέρνω, κουβαλώ]
θ. φερ-, φορ-, φρ-, ενεκ-
[στο κείμενο συναντήσατε τον τύπο: Φερενίκη]
ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ

16. Διαβάζω τον λεξιλογικό πίνακα σελίδα 71 και συμπληρώνω την άσκηση:
Στο δέλτα του ποταμού συγκεντρώνονται …………………………….ύλες
Ανέβαλα τις διακοπές μου λόγω …………………………………εργασίας
Γίνεται …………………………, μου ζητά επίμονα να του δανείσω χρήματα
Να εμπιστεύεσαι μόνο ……………………………….πρόσωπα
Οι καταρρακτώδεις βροχές ……………………..τεράστιες καταστροφές στις καλλιέργειες
Η γη …………………….....γύρω από τον άξονά της
………………………………….. άσκοπα στους δρόμους
Δεν …………..ούτε ένα τροχαίο ατύχημα σήμερα
Με κόπο ανέβαινε τον ………………..δρόμο
Είναι περιζήτητος, γιατί είναι ………………………………γαμπρός
Οι αρχαίοι Έλληνες τοποθετούσαν στους ……………………….…….…μέλι, κρασί, λάδι
Θαύμαζα την …………του λόγου του / Ακολούθησα την ……………….…του νεκρού
Ο Ερμής ήταν ο …………………………….των θεών
Η Σελήνη είναι …………………..της Γης
Οι Έλληνες ………………………………………………………….προσέρχονται στις κάλπες
Ένιωθε γι αυτήν ………………………έρωτα

17. Ο………………………………………στρατός δεν είναι τόσο αξιόμαχος όσο ο εθνικός
Δεν έχει δική του άποψη, είναι ………………..φερέφονο του αδερφού του
ΟΙ εφημερίδες δεν πρέπει να είναι …………….των κομμάτων
Οι …………………..νέοι κρατούν στα χέρια τους το μέλλον.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει μέτρα για την πάταξη της …………….…….
Οι ……………………………τιμωρούνται αυστηρά
Είναι ……………………………….΄στους προσκόπους
Πήραμε ένα ………………………………μήνυμα και αναπτερώθηκε το ηθικό μας
Η κατάσταση που επικρατεί στο σπίτι είναι ……………………………………..
Καταδικάστηκε για παράνομη οπλο……………………………..

23. Υποκείμενο μετοχής
Βασικοί κανόνες για τις μετοχές:
1. Το υποκείμενο μιας μετοχής βρίσκεται πάντα στην ίδια πτώση με τη μετοχή.
2. Όταν το υποκείμενο της μετοχής είναι και υποκείμενο ή αντικείμενο του ρήματος,
η μετοχή χαρακτηρίζεται συνημμένη.
3. Όταν το υποκείμενο της μετοχής δεν είναι και υποκείμενο ή αντικείμενο του
ρήματος, η μετοχή χαρακτηρίζεται απόλυτη και βρίσκεται συνήθως σε πτώση γενική.

24. 2. Κατηγορηματική μετοχή :
έχει υποκείμενο το υποκείμενο του ρήματος που προσδιορίζει ή το
αντικείμενο του ρήματος που προσδιορίζει
Ὁ νόμος ἀπαγορεύων φαίνεται
Οἱ Πλαταιεῖς ἤσθοντο τήν πόλιν κατειλημμένη
1. Επιθετική μετοχή :
υποκείμενο το άρθρο της
αν είναι άναρθρη έχει υποκείμενο τη λέξη που προσδιορίζει
Οἱ ἐκπλέοντες ἐκ τοῦ λιμένος ἔμποροι
Νόμους γεγραμμένους Λυκοῦργος οὐκ ἔθυκεν

26. Κῦρος συλλέξας στράτευμα ἐπολιόρκει Μίλητον
[Ο Κύρος, αφού συγκέντρωσε στρατό, πολιορκούσε τη Μίλητο.]
Πέμπουσι δὲ καὶ ἐς τὴν Σάμον δέκα ἄνδρας παραμυθησομένους τὸ στρατόπεδον3].
[έστειλαν και στη Σάμο επιτροπή δέκα ανδρών για να καθησυχάσουν τον στρατό]
Μιλτιάδης μέν νυν φλαύρως ἔχων ἀπέπλεε ὀπίσω
ο Μιλτιάδης, σε άθλια κατάσταση, γύριζε πίσω με το στόλο του
Ἧκε (= είχε έρθει) φέρων χρήματα πολλά.
Οἱ στρατηγοί μεταλαβόντες τοῦ χρυσίου πρόθυμοι ἦσαν εἰς τόν πόλεμον
Οἱ στρατιῶται ἀνεχώρησαν οὐδέν ἀδικήσοντες.
Συνημμένη μετοχή

27. Παραδείγματα απόλυτης μετοχής στα νεοελληνικά:
Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος θα πάμε εκδρομή
Η συζήτηση έγινε κεκλεισμένων των θυρών.
Τηρουμένων των αναλογιών, θα απολυθούν 12 εργάτες.
• Λελυμένων τῶν σπονδῶν (= επειδή παραβιάστηκε η συμφωνία ανακωχής) οἱ
Ἀθηναῖοι παρεσκευάζοντο ὡς πολεμήσοντες.
• Κελεύοντος τοῦ κήρυκος ἐσιώπησαν.
• ᾿Αναχωρησάντων δὲ αὐτῶν οἱ ᾿Αθηναῖοι φυλακὰς κατεστήσαντο κατὰ γῆν καὶ
κατὰ θάλασσαν
[Αφού αυτοί αναχώρησαν, οι Aθηναίοι εγκατέστησαν φρουρές στη στεριά και
στη θάλασσα]
• ἀποπλεῖ οἴκαδε καίπερ χειμῶνος ὄντος.
[ αποπλέει (ενν. ο Αγησίλαος) για την πατρίδα, αν και ήταν χειμώνας]
• Κῦρος ἀνέβη ἐπὶ τὰ ὄρη οὐδενὸς κωλύοντος.
[ο Κύρος λοιπόν ανέβηκε στα βουνά χωρίς να τον εμποδίζει κανείς]
ἐστράτευσαν ἐπ’ αὐτούς, οὐδεμιᾶς διαφορᾶς πρότερον ὑπαρχούσης.
[ εξεστράτευσαν εναντίον τους, χωρίς να υπάρχει κανένα προηγούμενο

28. Ἐπαιάνιζον ἅμα πλέοντες. (Τραγουδούσαν τον παιάνα, όταν έπλεαν.)
Ὀργισθεὶς Ἀπόλλων κτείνει Κύκλωπας. (Eπειδή οργίστηκε ο Απόλλων,σκοτώνει….)
Ὁρῶν αὐτοὺς λυπουμένους ὑπεσχόμην γράψειν τὴν ἐπιστολήν. (επειδή είδα…..)
Kλέαρχος διέβη παρὰ τὸν Φαρνάβαζον μισθὸν ληψόμενος. (για να πάρει…)
Πέμπουσιν Ἱερώνυμον ἐροῦντα ταῦτα. (για να πει αυτά)
Νικήσαντες ἁπάντων τούτων ὑμεῖς κύριοι ἔσεσθε. (Αν νικήσετε, θα είστε κύριοι
όλων αυτών.)
Ἀγησίλαος αἰσθανόμενος ταῦτα ἐπέμενε ταῖς σπονδαῖς. (αν και αισθανόταν….)
Τοῖς δὲ μένουσι ὤφειλε τὸν μισθόν, οὐκ ἀπορῶν χρημάτων. (αν και είχε χρήματα)
Ἀφίκοντο πρὸς ἡμᾶς τὴν ἐπιστολὴν φέροντες. (φέρνοντας)
Χαρακτηρίζω τις μετοχές

29. Εἰσὶ δέ τινες τῶν Χαλδαίων οἳ λῃζόμενοι ζῶσι. (ζουν ληστεύοντας
Κῦρος πορεύεται ἔχων (= έχοντας) ἱππέας πεντακοσίους.
Ἐλθόντες (= αφού ήρθαν) πάντες ἐκάθηντο.
Ἐνταῦθα ἔμεινον κατέχοντες (= επειδή κατείχαν) τό ἂκρον.
Οἱ Ἀθηναῖοι παρεσκευάζοντο ὡς πολεμήσοντες (= για να πολεμήσουν).
Ταῦτα ποιήσας (= αν κάνεις) ἐπαινεθείης ἂν.
Πολλοί ὄντες (= αν και είναι ) εὐγενεῖς εἰσί κακοί

32. Κατηγορηματική μετοχή : (= να , ότι / πως, που) οὗτος ἔχαιρεν ἀκούων ταῦτα
Στις παρακάτω φράσεις να υπογραμμίσετε τις κατηγορηματικές μετοχές και το
ρήμα το οποίο συμπληρώνουν:
α. Τοὺς ἄρχοντας ὁρᾷς σωφρονεστέρους γιγνομένους.
β. Ἀγγέλλω τοὺς Λακεδαιμονίους νενικηκότας.
γ. Οἱ Ἀθηναῖοι εὕρισκον Ἄργος μέγα ὄν.
δ. Ὁ νεανίας φαίνεται θαυμάζων τὴν τῶν προγόνων ἀρετήν.
ε. Παύσασθε λέγοντες λόγους ψευδεῖς.

33. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με την κατηγορηματική μετοχή του ρήματος το
οποίο βρίσκεται στην παρένθεση δίνοντας προσοχή στην πτώση:
α. Φαίνεται ὁ δῆμος ταῖς ἄλλαις πολιτείαις μαχομένους.
β. Οὗτοι χαίρουσι περὶ τῶν ἀλλοτρίων διαλεγόμενοι
γ. Ὁρῶ τινας περὶ τὴν ἀρχὴν τὴν ἐμὴν πονηροὺς γιγνομένους
δ. Ἐπιδείξωμεν τοὺς αγαπήσαντας Ἑλένην τῶν ἄλλων θαυμαστοτέρους ὄντας
ε. Οἱ στρατηγοί οὐκ ἀνέχονται ἀκούοντες τῶν ῥητόρων .