SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 61
KABANATA 19
EL FILIBUSTERISMO
Nailathala sa Ghent
(1891)
Panimula
•Oktubre, 1887 – Nagsimulang magsulat sa
Calamba habang nagsasanay ng medisina.
•1888 – Gumawa ng ilang pagbabago sa
banghay (plot) sa London.
•Sumulat pa ng ilang kabanata sa Paris at Madrid.
•29 ng Marso, 1891 – Natapos ang manuskrito sa
Biarritz.
•3 na taon.
KASALATAN SA GHENT
•5 ng Hulyo, 1891 – Mula Brussels patungo
sa Ghent.
•Ghent – isang kilalang siyudad-unibersidad
sa Belhika.
Dahilan ng Paglipat sa Ghent
•Ang pamumuhay ay ‘di hamak na mas mababa
•Ang halaga ng pagpapalimbag ay mas mababa
kaysa Brussels
•Upang makaiwas sa panghahalina ni Petite Suzzane
•Sa Ghent – natagpuan niya sina
EDILBERTO EVANGELSITA
JOSE ALEJANRO
Ang dalawang ito ay kapwa mag-aaral ng
inhenyeria sa kilalang Universidad de Ghent.
•Dahil sa limitadong salapi, nanirahan ni Rizal na
may mababang paupa, naging kasama niya sa
bahay si Jose Alejandro.
•Masinop sa pamumuhay.
•Mga pangunahing pangangailangan lamang na
natutugunan.
•Sila na mismo ang naghahanda ng agahan.
Ang pamumuhay nila ayon kay Alejandro;
•Sapat lamang ang kwarto para sa panuluyan at
agahan.
•Si Rizal ang nakaisip na sila nalamang ang
maghahanda ng kanilang agahan.
•Si Rizal din ang bumili ng tsaa, asukal, alkohol, at
isang latang biskwit.
•Ang biskwit ay sapat lamang para sa tatlumpung
araw – at ito ay kanila pang hinati-hati.
•Sa unang dalawang araw naging sapat ang rasyon
ni Alejandro.
•Nang maging kapos ito sa ikatlong araw, pinahiram
siya ni Rizal sa kanyang rasyon.
Ang Pagpapalimbag
•Pagdating sa Ghent naghanap kaagad
ng imprentahang may mababang singil.
•Patingi-tingi ang bayad.
•Nagsanla ng kanyang mga alahas para paunang
bayad.
•Naging desperado si Rizal dahil paubos na ang
kanyang pondo.
•Paunang pondo - 200 mula kay Basa mula kay
Rodriguez Arias.
•Mula sa mga sipi ng SUCESOS ni Morga na
ibinenta sa Maynila.
•Paubos na at kailangan ng mas malaking halaga.
•Hulyo, 1891 – Sumulat si Rizal kay Basa
•Nilalaman ng sulat ang kalagayan ni Rizal at kung
gaano nito labis na kailangan ang salapi.
•6 ng Agosto - Inihinto ang paglilimbag.
VALENTIN VENTURA
Tagapagligtas ng El Fili
•Naging kalbaryo muli ni Rizal ang sinapit niya
sa pagpapalimbag ng Noli.
•Kamuntikang ipalamon sa apoy ang
manuskrito ng El Fili.
•Nalaman ni Valentin Ventura ang suliranin
ni Rizal.
•Mula sa pondo ito, nagpatuloy ang
paglilimbag sa El Fili.
Nailabas na rin sa Imprenta ang El Fili
•18 ng Setyembre, 1891
•2 kopya ang ipinadala sa Hongkong para kina
Basa at Lopez.
•Ang orihinal na manuskrito ay ibinigay kay V.
Ventura na may kasama pang lagda niya.
•At iba pang mga
kaibigan.
•Pinapurihan ng mga Filipinong makabayan.
•La Publicidad – isang pahayagan sa Barcelona.
•Ang estilong orihinal ng nobela ay
“maihahalintulad lamang kay Alexander Dumas” at
maaring maging “modelo at mahalagang yaman
sa mga kasalukuyang dekadenteng panitikan ng
Espanya.”
•El Nuevo Regimen- nagserye ang nobela sa mga
isyu nito noong Oktubre, 1891.
•Nilulan sa malalaking kahon na gawa sa kahoy
upang dalhin sa Hongkong.
•Nakumpiska at nawala ang lahat ng aklat.
•Iilan ang natira sa Ghent – 400 pesetas bawat
kopya.
Inihandog sa Gom-Bur-Za
Mariano Gomez Jose Burgos Jacinto Zamora
•Salamin na hindi parin nalilimutan ni Rizal ang
kabayanihan ng tatlong paring martyr.
•Gom-Bur-Za – Ginarote sa Bagumbayan noong 17
ng Peb, 1872.
A LA MEMORIA
de los Presbiteros, don Mariano GOMEZ (85 anos),
don Jose BURGOS (30 anos)
y don Jacinto ZAMORA (35 anos).
EJECUTADOS EL PATIBULO DE BAGUMBAYAN
EL 28 de Febrero de 1872.
•Liban kay Rizal, wala pang bayani ang
nakapagsulat ng ganito kadakilang pagkilala
sa kapwa bayani.
PAGTUTUWID SA KASAYSAYAN
•Ayon kay Rizal
•28 ng Pebrero
•Gomez – 85 anyos
•Burgoz – 30 anyos
•Zamora – 35 anyos
•Kawastuhan
•17 ng Pebrero
•73 anyos
•35 anyos
•37 anyos
Ang
Manuskrito
at ang
Aklat
•Sulat kamay ni Rizal.
•Filipiniana Division ng Bureau of Public Libraries sa
Maynila.
•Binili ng Pamahalaang Filipino kay Valentin Ventura.
•SRP. 10, 000, 00.
•Binubuo ng 279 na pahina ng mahabang pirasong
papel.
•Pagwawasto ng may akda sa kabuuan ng
manuskrito.
•Iilang pahina lamang ang binago.
•PAUNANG SALITA at ang BABALA – hindi isinama
upang makabawas sa halaga ng pagpapalimbag.
PAUNANG SALITA
• Lagi na lamang tayong natatakot sa multo ng
pilibusterismo na dahil lamang sa pagsasalaysay ng
isang tagapag-alaga ay naging positibo at totoong
nilalang, na sa ngalan pa lamang (sa pagkakait nito ng
ating katahimikan) ay gumagawa na tayo ng
napakalaking kathang kuwento nang sa gayon ay hindi
makatagpo ang kinatatakutan...
Europa, 1891
Ang May -akda
BABALA
•Sasayangin nila ang kanilang panahon
sa pagtuligsa sa aklat na ito sa
pamamagitan ng paghawak sa mga
walang kuwentang bagay, o silang may
ibang kadahilanan, ay magsisikap na
tuklasin dito ang humigit- kumulang na
hayag ng katauhan...
Inskripsyon sa Pahina ng Pamagat
•Ang pahina ng pamagat ng El Fili ay nagtataglay
ng inskripsyon.
•Inskripsyon – nakaukit
•Ferdinand Blumentrit
•Hindi matatagpuan sa ibang edisyong salin sa
Ingles.
Sinasaad ng Inskripsyon
•Madaling ipalagay na ang isang rebelde (pilibustero) ay
lihim na umaakit sa liga ng mga panatiko ng mga prayle
at mga paurong nang sa gayon, wala man sa loob na
sumunod sa mga panunulsol, ay dapat nilang panigan at
paigtingin ang patakarang sumunod lamang sa iisang
layunin; ang maipalaganap ang mga kaisipan ng rebelyon
sa kabuuang haba at lawak ng lupain, at mahikayat ang
bawat Filipino sa paniniwalang walang katubusan liban sa
separasyon mula sa Inang Bayan.
Buod ng El Filibusterismo
•Kadugsong ng Noli Me Tangere
•Kaunti ang katatawanan
•‘di-gaanong kakikitaan ng ideyalismo
•Lalong ‘di masyadong romantiko gaya ng N.M.T
•Mas rebolusyunaryo
•Mas kalunos-lunos kaysa N.M.T
Mga Tauhan
Simoun
Ang mapagpanggap na mag-aalahas na
nakasalaming may kulay
Isagani
Ang makatang kasintahan ni Paulita
Basilio
Ang mag-aaral ng medisina at kasintahan ni
Juli
Kabesang Tales
Ang naghahangad ng karapatan sa pagmamay- ari
ng lupang sinasaka na inaangkin ng mga prayle
Tandang Selo
Ama ni Kabesang Tales na nabaril ng kanyang
sariling apo
Ginoong Pasta
Ang tagapayo ng mga prayle sa mga suliraning
legal
Ben-zayb
Ang mamamahayag sa pahayagan
Placido Penitente
Ang mag-aaral na nawalan ng ganang mag-
aral sanhi ng suliraning pampaaralan
Padre Camorra
Ang mukhang artilyerong pari
Padre Fernandez
Ang paring Dominikong may malayang
paninindigan
Padre Florentino
Ang amain ni Isagani
Don Custodio
Ang kilala sa tawag na Buena Tinta
Padre Irene
Ang kaanib ng mga kabataan sa pagtatatag ng
Akademya ng Wikang Kastila
Juanito Pelaez
Ang mag-aaral na kinagigiliwan ng mga
propesor; nabibilang sa kilalang angkang may
dugong Kastila
Makaraig
Ang mayamang mag-aaral na masigasig na
nakikipaglaban para sa pagtatatag ng Akademya
ng Wikang Kastila ngunit biglang nawala sa oras
ng kagipitan.
Sandoval
Ang kawaning Kastila na sang-ayon o panig
sa ipinaglalaban ng mga mag-aaral
Donya Victorina
Ang mapagpanggap na isang Europea ngunit
isa namang Pilipina; tiyahin ni Paulita
Paulita Gomez
Kasintahan ni Isagani ngunit nagpakasal kay
Juanito Pelaez
Quiroga
Isang mangangalakal na Intsik na nais
magkaroon ng konsulado sa Pilipinas
Juli
Anak ni Kabesang Tales at katipan naman
ni Basilio
Hermana Bali
Naghimok kay Juli upang humingi ng
tulong kay Padre Camorra
Hermana Penchang
Ang mayaman at madasaling babae na
pinaglilingkuran ni Juli
Ginoong Leeds
Ang misteryosong Amerikanong nagtatanghal
sa perya
Imuthis
Ang mahiwagang ulo sa palabas ni G. Leeds
PAGKUKUMPARA
NOLI ME TANGERE
•Romansa
•Akda na nanggagaling sa puso
•Aklat na mayroong pakiramdam
•Mayroong kasariwaan.
•May kulay, katatawanan, kagaangan, liwanag,
at talas ng isip.
•64 kabanata
EL FILIBUSTERISMO
•Pampulitika
•Gawang mula sa ulo
•Aklat na nagbibigay ideya
•Nagtataglay ng pait, sakit, karahasan,
pagkapoot, pagkasuklam, at pighati.
•38 kabanata
Di-Natapos na Ikatlong Nobela
• 22 ng Setyembre, 1891 – Sumulat kay Blumentrit na
sinasabing nais niyang magsulat ng nobela.
• Hindi magiging politikal kundi etika ang magiging
pangunahing diwa.
• 18 ng Oktubre, 1891 – sakay ng barkong MELBOURNE
mula Mersailles patungong Hong Kong.
•Sa paglalakbay ay sinimulan niya ang
pagsulat sa ikatlong nobela.
•Layon nito ang mga mambabasang
tagalog.
•Pinagpatuloy sa Hong Kong – ngunit hindi
natapos.
•Tagalog – Hindi angkop para sa
panitikan.
•Walang pamagat ang ikatlong nobela.
•44 na pahinang sulat kamay.
•33 sentrimento x 21 sentrimentro
•Nananatili ang manuskrito sa Bureau of Public
Libraries
•Kamandag – bida ng nobela
•Mula sa lahi ni Lakan-Dula – huling hari ng Tondo
•Ninais na muling maibalik ang nawalang
kalayaan ng kanyang mga ninuno.
•Swerte at hindi natapos – iskandalo at
paghihiganti ng mga Espanyol
Iba pang ‘di-natapos na Nobela
•Makamisa
•Isang nobelang tagalog
•Isinulat gamit ang istilong mapanundyo
•Hindi kumpleto at mayroong 2 kabanata
•20 pahina
Dapitan
•Nakasulat sa istilong ironiya at wikang Espanyol
•Sinulat nang siya ay nasa Dapitan upang
maipakita ang pamumuhay at kagawiaan ng
bayang ito
•8 pahina
Nobela tungkol sa buhay sa Pili
•Isang bayan sa Laguna
•147 pahina
•Walang pamagat.
Nobela tungkol kay Cristobal
•Isang estudyanteng Filipinong kababalik lamang mula
Europa.
•34 na pahina
•Nagsisimula sa dalwang kwaderno
•Unang kwaderno – 31 pahina
•Ikalawang kwaderno – 12 pahina
•Nakasulat din sa wikang espanyol
•Mayroong istilong ironiya
Sanggunian
• Zaide, Gregorio F at Zaide, Sonia M. Jose Rizal, Buhay, mga
ginawa, at mga sinulat ng isang henyo, manunulat, siyentipiko,
at pambansang bayani. 2015. Zaide house, 24 Pittsburgh st.,
Silangan Cubao, Quezon City Philippines.
• http.slideshare.com
Josua M. Soralbo
AB-IV FILIPINO

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Teoryang pampanitikan
Teoryang pampanitikanTeoryang pampanitikan
Teoryang pampanitikan
JM Ramiscal
 

Was ist angesagt? (20)

Rizal
RizalRizal
Rizal
 
Ano ang ginamapanan ng el fili sa kasaysayan ng bansa
Ano ang ginamapanan  ng el fili sa kasaysayan ng bansaAno ang ginamapanan  ng el fili sa kasaysayan ng bansa
Ano ang ginamapanan ng el fili sa kasaysayan ng bansa
 
Filipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
Filipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El FilibusterismoFilipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
Filipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
 
Mga Akda/Naisulat ni Dr. Jose Rizal
Mga Akda/Naisulat ni Dr. Jose RizalMga Akda/Naisulat ni Dr. Jose Rizal
Mga Akda/Naisulat ni Dr. Jose Rizal
 
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang TalesEL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
 
Kaligirang kasaysayan ng El Filibusterismo
Kaligirang kasaysayan ng El FilibusterismoKaligirang kasaysayan ng El Filibusterismo
Kaligirang kasaysayan ng El Filibusterismo
 
Mga suliraning kinakaharap ng bansa
Mga suliraning kinakaharap ng bansaMga suliraning kinakaharap ng bansa
Mga suliraning kinakaharap ng bansa
 
Si Crisostomo Ibarra Bilang Mangingibig at Biktima ng Pagkakataon
Si Crisostomo Ibarra Bilang Mangingibig at Biktima ng PagkakataonSi Crisostomo Ibarra Bilang Mangingibig at Biktima ng Pagkakataon
Si Crisostomo Ibarra Bilang Mangingibig at Biktima ng Pagkakataon
 
Pabalat ng Noli Me Tangere
Pabalat ng Noli Me TangerePabalat ng Noli Me Tangere
Pabalat ng Noli Me Tangere
 
Teoryang pampanitikan
Teoryang pampanitikanTeoryang pampanitikan
Teoryang pampanitikan
 
RIZAL - Noli Me Tangere
RIZAL - Noli Me TangereRIZAL - Noli Me Tangere
RIZAL - Noli Me Tangere
 
Buhay ni rizal
Buhay ni rizalBuhay ni rizal
Buhay ni rizal
 
El Filibusterismo - Tauhan
El Filibusterismo - TauhanEl Filibusterismo - Tauhan
El Filibusterismo - Tauhan
 
Aralin 3 aral pan. 10
Aralin 3 aral pan. 10Aralin 3 aral pan. 10
Aralin 3 aral pan. 10
 
Filipino kasaysayan ng el fili
Filipino  kasaysayan ng el filiFilipino  kasaysayan ng el fili
Filipino kasaysayan ng el fili
 
Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me Tangere
Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me TangereKaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me Tangere
Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me Tangere
 
Kontraktwalisasyon 10-electron
Kontraktwalisasyon 10-electronKontraktwalisasyon 10-electron
Kontraktwalisasyon 10-electron
 
Filipino
FilipinoFilipino
Filipino
 
Filipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
Filipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El FilibusterismoFilipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
Filipino 10 (El Filibusterismo) - Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
 
El fili (buod)
El fili (buod)El fili (buod)
El fili (buod)
 

Andere mochten auch

KABANATA 19: PAGLISAN
KABANATA 19: PAGLISANKABANATA 19: PAGLISAN
KABANATA 19: PAGLISAN
Bryson Tonel
 
Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)
Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)
Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)
Snowfoot
 
El filibusterismo report
El filibusterismo reportEl filibusterismo report
El filibusterismo report
jergenfabian
 
El filibusterismo kab 21 30
El filibusterismo kab 21 30El filibusterismo kab 21 30
El filibusterismo kab 21 30
Jennifer Perez
 
El Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido Penitente
El Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido PenitenteEl Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido Penitente
El Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido Penitente
Ken Bryan Tolones
 
Kabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAP
Kabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAPKabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAP
Kabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAP
Lorraine Dinopol
 
Chapter 19 El Filibusterismo Published in Ghent
Chapter 19 El Filibusterismo Published in GhentChapter 19 El Filibusterismo Published in Ghent
Chapter 19 El Filibusterismo Published in Ghent
Ralph_MD
 
Siruhano sa Mata sa Hong Kong
Siruhano sa Mata sa Hong KongSiruhano sa Mata sa Hong Kong
Siruhano sa Mata sa Hong Kong
Raymond Garcia
 
Kabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga Filipina
Kabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga FilipinaKabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga Filipina
Kabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga Filipina
Rownel Cerezo Gagani
 

Andere mochten auch (20)

Kabanata 18: Mga Kadayaan
Kabanata 18: Mga KadayaanKabanata 18: Mga Kadayaan
Kabanata 18: Mga Kadayaan
 
Chapter 19
Chapter 19Chapter 19
Chapter 19
 
KABANATA 19: PAGLISAN
KABANATA 19: PAGLISANKABANATA 19: PAGLISAN
KABANATA 19: PAGLISAN
 
Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)
Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)
Kabanata 20: Ang Napapalagay (El Filibusterismo)
 
Chapter 19 El Filibusterismo published in Ghent
Chapter 19 El Filibusterismo published in GhentChapter 19 El Filibusterismo published in Ghent
Chapter 19 El Filibusterismo published in Ghent
 
Kabanata 18
Kabanata 18Kabanata 18
Kabanata 18
 
El filibusterismo report
El filibusterismo reportEl filibusterismo report
El filibusterismo report
 
Kabanata 15 ~Ginoong Pasta
Kabanata 15 ~Ginoong PastaKabanata 15 ~Ginoong Pasta
Kabanata 15 ~Ginoong Pasta
 
El filibusterismo kab 21 30
El filibusterismo kab 21 30El filibusterismo kab 21 30
El filibusterismo kab 21 30
 
El Filibusterismo Kabanata 11: Los Banos
El Filibusterismo Kabanata 11: Los BanosEl Filibusterismo Kabanata 11: Los Banos
El Filibusterismo Kabanata 11: Los Banos
 
El FiliBusterismo Published In Ghent (Life And Works Of Rizal Chapter 19)
El FiliBusterismo Published In Ghent (Life And Works Of Rizal Chapter 19)El FiliBusterismo Published In Ghent (Life And Works Of Rizal Chapter 19)
El FiliBusterismo Published In Ghent (Life And Works Of Rizal Chapter 19)
 
Kabanata 22
Kabanata 22Kabanata 22
Kabanata 22
 
El Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido Penitente
El Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido PenitenteEl Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido Penitente
El Filibusterismo Kabanata 12: Si Placido Penitente
 
Kabanata 21- Ang pangalawang pag-uwi at ang La Liga Filipina
Kabanata 21- Ang pangalawang pag-uwi at ang La Liga FilipinaKabanata 21- Ang pangalawang pag-uwi at ang La Liga Filipina
Kabanata 21- Ang pangalawang pag-uwi at ang La Liga Filipina
 
Kabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAP
Kabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAPKabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAP
Kabanata 24 El Filibusterismo ~ MGA PANGARAP
 
El Filibusterismo Kabanata 10: Kayamanan at Karalitaan
El Filibusterismo Kabanata 10: Kayamanan at KaralitaanEl Filibusterismo Kabanata 10: Kayamanan at Karalitaan
El Filibusterismo Kabanata 10: Kayamanan at Karalitaan
 
Chapter 19 El Filibusterismo Published in Ghent
Chapter 19 El Filibusterismo Published in GhentChapter 19 El Filibusterismo Published in Ghent
Chapter 19 El Filibusterismo Published in Ghent
 
Siruhano sa Mata sa Hong Kong
Siruhano sa Mata sa Hong KongSiruhano sa Mata sa Hong Kong
Siruhano sa Mata sa Hong Kong
 
Kabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga Filipina
Kabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga FilipinaKabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga Filipina
Kabanata 21 Ang pangalawang Pag uwi at pagtatatag ng la Liga Filipina
 
Kabanata 12-13
Kabanata 12-13Kabanata 12-13
Kabanata 12-13
 

Ähnlich wie Kabanata 19 - El Filibusterismo nalathala sa Ghent (Rizal)

kasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptx
kasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptxkasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptx
kasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptx
ferdinandsanbuenaven
 
Kaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinas
Kaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinasKaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinas
Kaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinas
Rajna Coleen Carrasco
 

Ähnlich wie Kabanata 19 - El Filibusterismo nalathala sa Ghent (Rizal) (20)

El filibusterismo
El filibusterismoEl filibusterismo
El filibusterismo
 
Kaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.ppt
Kaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.pptKaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.ppt
Kaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.ppt
 
Kaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.ppt
Kaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.pptKaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.ppt
Kaligirang-Kasaysayan-El-Fili-1.ppt
 
kasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptx
kasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptxkasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptx
kasaysayanngelfilibusterismo-lesson 1 4.pptx
 
KALIGIRANG - PANGKASAYSAYAN-EL-FILI.pptx
KALIGIRANG - PANGKASAYSAYAN-EL-FILI.pptxKALIGIRANG - PANGKASAYSAYAN-EL-FILI.pptx
KALIGIRANG - PANGKASAYSAYAN-EL-FILI.pptx
 
KABANATA-19-EL-FILIBUSTERISMO-NAILATHALA-SA-GHENT.pptx
KABANATA-19-EL-FILIBUSTERISMO-NAILATHALA-SA-GHENT.pptxKABANATA-19-EL-FILIBUSTERISMO-NAILATHALA-SA-GHENT.pptx
KABANATA-19-EL-FILIBUSTERISMO-NAILATHALA-SA-GHENT.pptx
 
kasaysayanngelfilibusterismo.pptx
kasaysayanngelfilibusterismo.pptxkasaysayanngelfilibusterismo.pptx
kasaysayanngelfilibusterismo.pptx
 
Rizcour 7 Brussels Madrid Ghent HK.pptx
Rizcour 7 Brussels Madrid Ghent HK.pptxRizcour 7 Brussels Madrid Ghent HK.pptx
Rizcour 7 Brussels Madrid Ghent HK.pptx
 
Noli me tangere
Noli me tangereNoli me tangere
Noli me tangere
 
filipino 10_kasaysayan-ng-el-filibusterismo.pptx
filipino 10_kasaysayan-ng-el-filibusterismo.pptxfilipino 10_kasaysayan-ng-el-filibusterismo.pptx
filipino 10_kasaysayan-ng-el-filibusterismo.pptx
 
Rizal and His Heavenly Father that Ousted Him During the Spanish Colonization
Rizal and His Heavenly Father that Ousted Him During the Spanish ColonizationRizal and His Heavenly Father that Ousted Him During the Spanish Colonization
Rizal and His Heavenly Father that Ousted Him During the Spanish Colonization
 
Rizal's Life, Works, and Writings (PRELIM)
Rizal's Life, Works, and Writings (PRELIM)Rizal's Life, Works, and Writings (PRELIM)
Rizal's Life, Works, and Writings (PRELIM)
 
Kasaysayan ng Noli Me Tangere
Kasaysayan ng Noli Me TangereKasaysayan ng Noli Me Tangere
Kasaysayan ng Noli Me Tangere
 
KALIGIRAN NG EL FILIBUSTERISMO
KALIGIRAN NG EL FILIBUSTERISMOKALIGIRAN NG EL FILIBUSTERISMO
KALIGIRAN NG EL FILIBUSTERISMO
 
Ang manucript at ang aklat
Ang manucript at ang aklat Ang manucript at ang aklat
Ang manucript at ang aklat
 
KASAYSAYAN NG NOBELA/KATUTURAN NG NOBELA
KASAYSAYAN NG NOBELA/KATUTURAN NG NOBELAKASAYSAYAN NG NOBELA/KATUTURAN NG NOBELA
KASAYSAYAN NG NOBELA/KATUTURAN NG NOBELA
 
6 panahonng amerikano
6 panahonng amerikano6 panahonng amerikano
6 panahonng amerikano
 
Kasaysayan ng maikling kwento
Kasaysayan ng maikling kwentoKasaysayan ng maikling kwento
Kasaysayan ng maikling kwento
 
NOBELA
NOBELANOBELA
NOBELA
 
Kaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinas
Kaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinasKaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinas
Kaligirang kasaysayan-ng-nobela-sa-asya-at-pilipinas
 

Kürzlich hochgeladen

GROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujd
GROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujdGROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujd
GROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujd
Joren15
 
Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....
jeynsilbonza
 
MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-
MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-
MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-
diannesofocado8
 
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptxEsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
SundieGraceBataan
 
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugyAralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
CindyManual1
 
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanFourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Paul649054
 

Kürzlich hochgeladen (20)

GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 studentsGRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
 
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 13 Ang Klase sa Pisika by Rhienz Vincent B. Bad_20...
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 13 Ang Klase sa Pisika by Rhienz Vincent B. Bad_20...EL FILIBUSTERISMO KABANATA 13 Ang Klase sa Pisika by Rhienz Vincent B. Bad_20...
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 13 Ang Klase sa Pisika by Rhienz Vincent B. Bad_20...
 
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdfPOLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
 
GROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujd
GROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujdGROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujd
GROUP 3-FILIPINO 1 paglalarawanjgiyfutdujd
 
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKAAP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
 
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at BionotePagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
 
Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....
 
MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-
MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-
MGA DAYNAMIKS NA CRESENDO AT DECRESENDO- WEEK 2- QUARTER 4-
 
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdfARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
 
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptxEsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
 
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdigAraling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
 
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugyAralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
 
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptxMga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
 
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptxAraling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
 
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION IN GRADE 2
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION  IN GRADE 2mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION  IN GRADE 2
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION IN GRADE 2
 
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 studentsARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
 
tambalangsalita-230816125816-6865effc.pptx
tambalangsalita-230816125816-6865effc.pptxtambalangsalita-230816125816-6865effc.pptx
tambalangsalita-230816125816-6865effc.pptx
 
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanFourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
 
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechismDLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
 
curriculum map Araling Panlipunan 2.docx
curriculum map Araling Panlipunan 2.docxcurriculum map Araling Panlipunan 2.docx
curriculum map Araling Panlipunan 2.docx
 

Kabanata 19 - El Filibusterismo nalathala sa Ghent (Rizal)

  • 2. Panimula •Oktubre, 1887 – Nagsimulang magsulat sa Calamba habang nagsasanay ng medisina. •1888 – Gumawa ng ilang pagbabago sa banghay (plot) sa London.
  • 3. •Sumulat pa ng ilang kabanata sa Paris at Madrid. •29 ng Marso, 1891 – Natapos ang manuskrito sa Biarritz. •3 na taon.
  • 4. KASALATAN SA GHENT •5 ng Hulyo, 1891 – Mula Brussels patungo sa Ghent. •Ghent – isang kilalang siyudad-unibersidad sa Belhika.
  • 5.
  • 6.
  • 7. Dahilan ng Paglipat sa Ghent •Ang pamumuhay ay ‘di hamak na mas mababa •Ang halaga ng pagpapalimbag ay mas mababa kaysa Brussels •Upang makaiwas sa panghahalina ni Petite Suzzane
  • 8. •Sa Ghent – natagpuan niya sina EDILBERTO EVANGELSITA JOSE ALEJANRO
  • 9. Ang dalawang ito ay kapwa mag-aaral ng inhenyeria sa kilalang Universidad de Ghent.
  • 10. •Dahil sa limitadong salapi, nanirahan ni Rizal na may mababang paupa, naging kasama niya sa bahay si Jose Alejandro. •Masinop sa pamumuhay. •Mga pangunahing pangangailangan lamang na natutugunan. •Sila na mismo ang naghahanda ng agahan.
  • 11. Ang pamumuhay nila ayon kay Alejandro; •Sapat lamang ang kwarto para sa panuluyan at agahan. •Si Rizal ang nakaisip na sila nalamang ang maghahanda ng kanilang agahan.
  • 12. •Si Rizal din ang bumili ng tsaa, asukal, alkohol, at isang latang biskwit. •Ang biskwit ay sapat lamang para sa tatlumpung araw – at ito ay kanila pang hinati-hati.
  • 13. •Sa unang dalawang araw naging sapat ang rasyon ni Alejandro. •Nang maging kapos ito sa ikatlong araw, pinahiram siya ni Rizal sa kanyang rasyon.
  • 14. Ang Pagpapalimbag •Pagdating sa Ghent naghanap kaagad ng imprentahang may mababang singil.
  • 15.
  • 16. •Patingi-tingi ang bayad. •Nagsanla ng kanyang mga alahas para paunang bayad. •Naging desperado si Rizal dahil paubos na ang kanyang pondo.
  • 17. •Paunang pondo - 200 mula kay Basa mula kay Rodriguez Arias. •Mula sa mga sipi ng SUCESOS ni Morga na ibinenta sa Maynila. •Paubos na at kailangan ng mas malaking halaga.
  • 18. •Hulyo, 1891 – Sumulat si Rizal kay Basa •Nilalaman ng sulat ang kalagayan ni Rizal at kung gaano nito labis na kailangan ang salapi. •6 ng Agosto - Inihinto ang paglilimbag.
  • 20. •Naging kalbaryo muli ni Rizal ang sinapit niya sa pagpapalimbag ng Noli. •Kamuntikang ipalamon sa apoy ang manuskrito ng El Fili.
  • 21. •Nalaman ni Valentin Ventura ang suliranin ni Rizal. •Mula sa pondo ito, nagpatuloy ang paglilimbag sa El Fili.
  • 22. Nailabas na rin sa Imprenta ang El Fili •18 ng Setyembre, 1891 •2 kopya ang ipinadala sa Hongkong para kina Basa at Lopez. •Ang orihinal na manuskrito ay ibinigay kay V. Ventura na may kasama pang lagda niya.
  • 23. •At iba pang mga kaibigan.
  • 24. •Pinapurihan ng mga Filipinong makabayan. •La Publicidad – isang pahayagan sa Barcelona. •Ang estilong orihinal ng nobela ay “maihahalintulad lamang kay Alexander Dumas” at maaring maging “modelo at mahalagang yaman sa mga kasalukuyang dekadenteng panitikan ng Espanya.”
  • 25. •El Nuevo Regimen- nagserye ang nobela sa mga isyu nito noong Oktubre, 1891. •Nilulan sa malalaking kahon na gawa sa kahoy upang dalhin sa Hongkong. •Nakumpiska at nawala ang lahat ng aklat. •Iilan ang natira sa Ghent – 400 pesetas bawat kopya.
  • 26. Inihandog sa Gom-Bur-Za Mariano Gomez Jose Burgos Jacinto Zamora
  • 27. •Salamin na hindi parin nalilimutan ni Rizal ang kabayanihan ng tatlong paring martyr. •Gom-Bur-Za – Ginarote sa Bagumbayan noong 17 ng Peb, 1872.
  • 28. A LA MEMORIA de los Presbiteros, don Mariano GOMEZ (85 anos), don Jose BURGOS (30 anos) y don Jacinto ZAMORA (35 anos). EJECUTADOS EL PATIBULO DE BAGUMBAYAN EL 28 de Febrero de 1872.
  • 29. •Liban kay Rizal, wala pang bayani ang nakapagsulat ng ganito kadakilang pagkilala sa kapwa bayani.
  • 30. PAGTUTUWID SA KASAYSAYAN •Ayon kay Rizal •28 ng Pebrero •Gomez – 85 anyos •Burgoz – 30 anyos •Zamora – 35 anyos •Kawastuhan •17 ng Pebrero •73 anyos •35 anyos •37 anyos
  • 32. •Sulat kamay ni Rizal. •Filipiniana Division ng Bureau of Public Libraries sa Maynila. •Binili ng Pamahalaang Filipino kay Valentin Ventura. •SRP. 10, 000, 00. •Binubuo ng 279 na pahina ng mahabang pirasong papel.
  • 33. •Pagwawasto ng may akda sa kabuuan ng manuskrito. •Iilang pahina lamang ang binago. •PAUNANG SALITA at ang BABALA – hindi isinama upang makabawas sa halaga ng pagpapalimbag.
  • 34. PAUNANG SALITA • Lagi na lamang tayong natatakot sa multo ng pilibusterismo na dahil lamang sa pagsasalaysay ng isang tagapag-alaga ay naging positibo at totoong nilalang, na sa ngalan pa lamang (sa pagkakait nito ng ating katahimikan) ay gumagawa na tayo ng napakalaking kathang kuwento nang sa gayon ay hindi makatagpo ang kinatatakutan... Europa, 1891 Ang May -akda
  • 35. BABALA •Sasayangin nila ang kanilang panahon sa pagtuligsa sa aklat na ito sa pamamagitan ng paghawak sa mga walang kuwentang bagay, o silang may ibang kadahilanan, ay magsisikap na tuklasin dito ang humigit- kumulang na hayag ng katauhan...
  • 36. Inskripsyon sa Pahina ng Pamagat •Ang pahina ng pamagat ng El Fili ay nagtataglay ng inskripsyon. •Inskripsyon – nakaukit •Ferdinand Blumentrit •Hindi matatagpuan sa ibang edisyong salin sa Ingles.
  • 37. Sinasaad ng Inskripsyon •Madaling ipalagay na ang isang rebelde (pilibustero) ay lihim na umaakit sa liga ng mga panatiko ng mga prayle at mga paurong nang sa gayon, wala man sa loob na sumunod sa mga panunulsol, ay dapat nilang panigan at paigtingin ang patakarang sumunod lamang sa iisang layunin; ang maipalaganap ang mga kaisipan ng rebelyon sa kabuuang haba at lawak ng lupain, at mahikayat ang bawat Filipino sa paniniwalang walang katubusan liban sa separasyon mula sa Inang Bayan.
  • 38. Buod ng El Filibusterismo •Kadugsong ng Noli Me Tangere •Kaunti ang katatawanan •‘di-gaanong kakikitaan ng ideyalismo •Lalong ‘di masyadong romantiko gaya ng N.M.T •Mas rebolusyunaryo •Mas kalunos-lunos kaysa N.M.T
  • 40. Simoun Ang mapagpanggap na mag-aalahas na nakasalaming may kulay Isagani Ang makatang kasintahan ni Paulita Basilio Ang mag-aaral ng medisina at kasintahan ni Juli
  • 41. Kabesang Tales Ang naghahangad ng karapatan sa pagmamay- ari ng lupang sinasaka na inaangkin ng mga prayle Tandang Selo Ama ni Kabesang Tales na nabaril ng kanyang sariling apo Ginoong Pasta Ang tagapayo ng mga prayle sa mga suliraning legal
  • 42. Ben-zayb Ang mamamahayag sa pahayagan Placido Penitente Ang mag-aaral na nawalan ng ganang mag- aral sanhi ng suliraning pampaaralan Padre Camorra Ang mukhang artilyerong pari
  • 43. Padre Fernandez Ang paring Dominikong may malayang paninindigan Padre Florentino Ang amain ni Isagani Don Custodio Ang kilala sa tawag na Buena Tinta
  • 44. Padre Irene Ang kaanib ng mga kabataan sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila Juanito Pelaez Ang mag-aaral na kinagigiliwan ng mga propesor; nabibilang sa kilalang angkang may dugong Kastila Makaraig Ang mayamang mag-aaral na masigasig na nakikipaglaban para sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila ngunit biglang nawala sa oras ng kagipitan.
  • 45. Sandoval Ang kawaning Kastila na sang-ayon o panig sa ipinaglalaban ng mga mag-aaral Donya Victorina Ang mapagpanggap na isang Europea ngunit isa namang Pilipina; tiyahin ni Paulita Paulita Gomez Kasintahan ni Isagani ngunit nagpakasal kay Juanito Pelaez
  • 46. Quiroga Isang mangangalakal na Intsik na nais magkaroon ng konsulado sa Pilipinas Juli Anak ni Kabesang Tales at katipan naman ni Basilio Hermana Bali Naghimok kay Juli upang humingi ng tulong kay Padre Camorra
  • 47. Hermana Penchang Ang mayaman at madasaling babae na pinaglilingkuran ni Juli Ginoong Leeds Ang misteryosong Amerikanong nagtatanghal sa perya Imuthis Ang mahiwagang ulo sa palabas ni G. Leeds
  • 49. NOLI ME TANGERE •Romansa •Akda na nanggagaling sa puso •Aklat na mayroong pakiramdam •Mayroong kasariwaan. •May kulay, katatawanan, kagaangan, liwanag, at talas ng isip. •64 kabanata
  • 50. EL FILIBUSTERISMO •Pampulitika •Gawang mula sa ulo •Aklat na nagbibigay ideya •Nagtataglay ng pait, sakit, karahasan, pagkapoot, pagkasuklam, at pighati. •38 kabanata
  • 51. Di-Natapos na Ikatlong Nobela • 22 ng Setyembre, 1891 – Sumulat kay Blumentrit na sinasabing nais niyang magsulat ng nobela. • Hindi magiging politikal kundi etika ang magiging pangunahing diwa. • 18 ng Oktubre, 1891 – sakay ng barkong MELBOURNE mula Mersailles patungong Hong Kong.
  • 52. •Sa paglalakbay ay sinimulan niya ang pagsulat sa ikatlong nobela. •Layon nito ang mga mambabasang tagalog. •Pinagpatuloy sa Hong Kong – ngunit hindi natapos.
  • 53. •Tagalog – Hindi angkop para sa panitikan. •Walang pamagat ang ikatlong nobela. •44 na pahinang sulat kamay.
  • 54. •33 sentrimento x 21 sentrimentro •Nananatili ang manuskrito sa Bureau of Public Libraries •Kamandag – bida ng nobela •Mula sa lahi ni Lakan-Dula – huling hari ng Tondo
  • 55. •Ninais na muling maibalik ang nawalang kalayaan ng kanyang mga ninuno. •Swerte at hindi natapos – iskandalo at paghihiganti ng mga Espanyol
  • 56. Iba pang ‘di-natapos na Nobela •Makamisa •Isang nobelang tagalog •Isinulat gamit ang istilong mapanundyo •Hindi kumpleto at mayroong 2 kabanata •20 pahina
  • 57. Dapitan •Nakasulat sa istilong ironiya at wikang Espanyol •Sinulat nang siya ay nasa Dapitan upang maipakita ang pamumuhay at kagawiaan ng bayang ito •8 pahina
  • 58. Nobela tungkol sa buhay sa Pili •Isang bayan sa Laguna •147 pahina •Walang pamagat.
  • 59. Nobela tungkol kay Cristobal •Isang estudyanteng Filipinong kababalik lamang mula Europa. •34 na pahina •Nagsisimula sa dalwang kwaderno •Unang kwaderno – 31 pahina •Ikalawang kwaderno – 12 pahina •Nakasulat din sa wikang espanyol •Mayroong istilong ironiya
  • 60. Sanggunian • Zaide, Gregorio F at Zaide, Sonia M. Jose Rizal, Buhay, mga ginawa, at mga sinulat ng isang henyo, manunulat, siyentipiko, at pambansang bayani. 2015. Zaide house, 24 Pittsburgh st., Silangan Cubao, Quezon City Philippines. • http.slideshare.com