1. “ОЮУНЫ ӨМЧИЙН ЭРХ ЗҮЙ “
1.1.Оюуны өмчийн эрх зүй хичээлийн зорилго
Оюуны өмчийн эрх зүйн зохицуулалт, хөгжилт, дотоодын эрх зүйн болон олон улсын
хамгаалалтыг судалж, оюуны өмчийн хөгжлийн чиг хандлагыг танин мэдэх, оюуны
технологийг зөв сонгож хэрэглэх эрх зүйн орчин, нөхцөл бүрдүүлэх чадвар эзэмших,
оюуны өмчийн хууль тогтоомжийн хэм хэмжээг хэрэглэж сургахад хичээлийн зорилго
оршино.
1.2.Оюуны өмчийн эрх зүй хичээлийн зорилт
Дээрх зорилгыг хэрэгжүүлэхийн тулд дараахь зорилтыг хэрэгжүүлнэ:
Оюуны өмчийн тухай онол, үзэл баримтлал олон улсад болон монгол улсад
үүсч хөгжсөн нь
Оюуны өмчийн эрх зүйн зохицуулалт, хамгаалалтыг сайжруулах, оюуны
өмчийг үйлдвэрлэл, технологийг хөгжүүлэхэд ашиглах арга хэлбэр
Оюуны өмчийн олон улсын хамгаалалтын тогтолцоо, гэрээ конвенцийг
хэрэгжүүлэх эрх зүйн арга хэрэгслийг тодорхойлох.
1.3.Оюуны өмчийн эрх зүй хичээлийн агуулга
Дор дурьдсан сэдвээр/тухайн сэдэвтэй холбогдсон хяналтын асуулт, зарим нэр
томьѐог тусгана/хичээл явуулна.
1. Оюуны өмчийн эрх зүйн ойлголт
2. Оюуны өмчийн тухай үзэл баримтлал Монголд хэрэгжсэн, Оюуны өмчийн хууль
тогтоомжийн шинэчлэлт.
3. Зохиогчийн эрх, түүнд хамаарах эрх зүйн ойлголт, обьект,субьект
4. Зохиогчийн эдлэх эрх, түүний үйлчлэх хугацаа, зохиогчийн гэрээ
5. Патентын эрх зүйн ойлголт, обьект, субьект, шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар,
ашигтай загварын эрхийг хүлээн зөвшөөрөх
6. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын зохиогч,патент, гэрчилгээ
эзэмшигчийн эрх
7. Оюуны өмчийн бусад обьектын эрх,Патент,гэрчилгээ ашиглах патентын болон
лицензийн гэрээ
8. Оюуны өмчийн Монгол улсын болон олон улсын хамгаалалт
1

2. 1.4. О.Жамбалдоржийн тусгай бүтээл
YII хэсэг. ОЮУНЫ
ӨМЧИЙН ЭРХ ЗҮЙ
Гучин хоѐрдугаар бүлэг. Оюуны өмчийн ойлголт, иргэний эрх зүйн зохицуулалт
§ 1. Оюуны өмчийн ойлголт
§ 2. Оюуны өмчийн эрх зүй, түүний үндсэн институт
2.1.Оюуны өмчийн эрх зүй, түүний үндсэн институтийн ойлголт
2.2.Зохиогчийн эрх, үүсмэл бүтээлийн эрхийн институт
2.3.Патентын эрхийн институт
2.4.Оюуны өмчийн эрх зүйн бусад объектын эрхтэй холбогдсон институт
§ 3. Монгол улсын оюуны өмчийн хууль тогтоомжийн түүхэн хөгжил, шинэчлэлт
3.1.Монгол улсын оюуны өмчийн хууль тогтоомжийн түүхэн хөгжил
3.2.Зах зээлийн нөхцөл дэх оюуны өмчийн хууль тогтоомжийн
шинэчлэлт
3.2.1 Оюуны өмчийн хууль тогтоомжийн шинэчлэлтийн угтвар нөхцөл
3.2.2. Зохиогчийн эрх түүнд хамаарах эрхийн хууль тогтоомжийн
шинэчлэлт
3.2.3 Патентын эрх болон оюуны өмчийн бусад объекттой холбогдсон
хууль тогтоомжийн шинэчлэлт
3.2.4 Оюуны өмчийн эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгоход
анхаарах зарим асуудал
Гучин гуравдугаар бүлэг. Зохиогчийн эрх түүнд хамаарах эрх
§ 1. Зохиогчийн эрх, түүнд хамаарах эрхийн ойлголт
§ 2. Зохиогчийн эрхийн объект
§ 3. Зохиогчийн эрхийн субъект
2

3. § 4. Зохиогчийн эдлэх эрх, түүний үйлчлэх хугацаа
§ 5. Зохиогчийн гэрээ
Гучин дөрөвдүгээр бүлэг. Патентын эрх
§ 1. Патентын эрхийн ойлголт
§ 2. Патентын эрхийн объект
§ 3. Патентын эрхийн субъект
§ 4. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын эрхийг
хүлээн
зөвшөөрөх
4.1 Шинэ бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлэг гаргах журам
4.2 Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлэгт шүүлт хийх
4.3 Патент, гэрчилгээ олгох, тэдгээрийн хүчинтэй байх хугацаа
§ 5. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загвар зохиогч, патент, гэрчилгээ
эзэмшигчийн эрх
5.1 Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загвар зохиогчийн эрх
5.2 Патент, гэрчилгээ эзэмшигчийн эрх, үүрэг
5.3 Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварыг ашиглах журам,
лицензийн гэрээ, патент, лицензийн хураамж
5.4 Патент,гэрчилгээний хамгаалалтыг цуцлах
5.5 Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загвартай холбогдсон маргааныг
шийдвэрлэх журам
Гучин тавдугаар бүлэг. Оюуны өмчийн бусад объектын эрх
§ 1. Хуулийн этгээдийн нэр болон түүний бусдаас ялгагдах
хэрэгсэл
§ 2. Барааны тэмдэг (ажил, үйлчилгээ)-ийн эрх
3

4. § 3. Газар зүйн заалтын эрх зүйн хамгаалалт
§ 4. Шударга бус өрсөлдөөнөөс хамгаалах эрх
YIII хэсэг. ЭДИЙН
БА ЭДИЙН БУС БАЯЛГИЙН ЭРХИЙН
ХАМГААЛАЛТ
Гучин зургаадугаар бүлэг. Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхийн хамгаалалтын агуулга
§ 1. Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхийн хамгаалалтын ойлголт
§ 2. Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхээ хамгаалах нэхэмжлэлийн арга
2.1 Өмчлөгч хөрөнгөө бусдын хууль бус эзэмшлээс шаардах нэхэмжлэл
2.2 Өмчийн эрхээ сэргээлгэх, хэрэгжүүлэхэд учирсан саадыг арилгуулах нэхэмжлэл
2.3 Эзэмшлийн эрхээ хамгаалуулах нэхэмжлэл
2.4 Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхээ хүлээн зөвшөөрүүлэх нэхэмжлэл
§ 3. Оюуны өмчийн эрх зүйн хамгаалалтын онцлог
3.1. Оюуны өмчийн эрх зүйн хамгаалалтын хүрээ
3.2.Зохиогчийн эрх, түүнд хамаарах эрхийн хамгаалалтын онцлог
3.3 Патент,оюуны өмчийн бусад объектын эрхийн хамгаалалт
3.4 Оюуны өмчийн эрхийн олон улсын хамгаалалт
3.5 Оюуны өмчийн эрхийн зарим хязгаарлалт
§ 4. Мэдээллийн эрхийн хамгаалалт
1.5.Ашиглах материал
Нэг. Хууль тогтоомж
1. Монгол улсын Үндсэн хууль, 1992
2. Монгол улсын Иргэний хууль, 1992
3. Зохиогчийн эрх, түүнд хамаарах эрхийн тухай хууль, 2002
4

5. Патентын тухай хууль, 2006
Барааны тэмдэг, газар зүйн заалтын тухай хууль, 2003
Шинжлэх ухаан технологийн тухай хууль, Төрийн мэдээлэл, 2000, № 19 (156)
Эрүүгийн хууль, 2002, 140,141-р зүйл
Монгол улсад хүний эрхийг хангах үндэсний хөтөлбөр, 2003
Утга зохиол, урлагийн бүтээлийг хамгаалах тухай Бернийн конвенци, 1886,
Международные конвенции об авторском праве, М-прогресс
10. Аж үлйдвэрийн өмчийг хамгаалах тухай Парисын конвенци, Монголын худалдаа,
аж үйлдвэрийн танхим, УБ,1999
11. Патентын хамтын ажиллагааны гэрээ, 1970, Аж үйлдвэрийн өмчийн Олон улсын
гэрээ, Монголын худалдаа, аж үйлдвэрийн танхим –УБ, 1999
12. Оюуны өмчийн эрхийн худалдаанд хамаарах тухай салбарын гэрээ (Трипсийн
гэрээ)
13. З.Намжил, Шинжлэх ухаан, технологийн ололтын эрх зүйн хамгаалалт, УБ, 2001
14. Барааны тэмдгийн олон улсын бүртгэлийн тухай Мадридын хэлэлцээр, Аж
үйлдвэрийн өмчийн тухай олон улсын гэрээ, УБ-1999
15. Бүтээгдэхүүний загварын олон улсын Гаагийн хэлэлцээр, 1960 , Аж үйлдвэрийн
өмчийн тухай олон улсын гэрээ, УБ-1999
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Хоёр. Монгол хэл дээрх бүтээлүүд
О.Жамбалдорж- Монгол улсын Иргэний эрх зүй /ерөнхий үндэслэл/ 1-р дэвтэр,
2004
О.Жамбалдорж, Ж.Амарсайхан, Ж.Ариунзаяа, Монгол улсын иргэний эрх зүй
/Эдийн баялгийн эрх, Оюуны өмчийн эрх зүй/ 2-р дэвтэр, 2006 он, УБ, 182-313 дахь
тал
О.Жамбалдорж, Ж.Амарсайхан, Ж.Ариунзаяа- Монгол улсын Иргэний эрх зүй
/үүргийн эрх зүй, гэрээний эрх зүй, үүргийн эрх зүйн зарим тусгай төрөл/ 3-р
дэвтэр, 2011 он, 273-325 дахь тал
З.Намжил, Патент эрх зүйн оньс., 2000 он, УБ
О.Цолмон, Оюуны өмчийн эрх зүй.,2003 он.,УБ
С.Нарангэрэл, Н.Тэмүүлэн.,Зохиогчийн эрхийн тулгуур асуудал 2010, УБ
Хамтын бүтээл.,Монгол улсын иргэний хуулийн тайлбар.,2005 он.,УБ
Хамтын бүтээл.,Монгол улсын иргэний хуулийн тайлбар гэрээний эрх зүй/ .,
2008 он.,УБ
9. Mongolika Ulaanbaatarensia Volum 2 Annual journal /Англи, орос, франц,
солонгос, монгол хэлээр хэвлэгдсэн/-Иргэний хуулийг боловсронгуй болгох
эгзэгтэй зарим асуудал 2012 он, УБ, 283-297 дахь тал
5

6. 6