1. Italian, Caravaggio eta Carraci (221-222.orrietan begiratu)
Fladesen eta Holandan Rubens, Vermeer de Delft(221-222.orrietan begiratu)
Italian, Caravaggio eta Carraci eta Rembrandt (225-228.orrietan begiratu)
Espainian Velazquez, Murillo eta Zurbaran
PINTURA BARROKOA
Margolari ezinhobeak sortuko dira:
Italian: Caravaggio eta Carraci
Fladesen eta Holandan: Rubens, Vermeer de
Delft eta Rembrandt
Espainian: Velazquez, Murillo eta Zurbaran

2. ITALIAR TENEBRISMOA
M. A. Caravaggio
San Mateoren Bokazioa
(San Luis de los franceses
Eliza, Erroma. 1600)
Tenebrismoaren manifestua, argia nola lantzen duen ikusten da. Argiak
angelu diagonal batekin logela zeharkatzen du aurpegi eta eskuak
argiztatuz. Mahaiak eszena hondorantz bultzatzen du, espazioa sortuz.
Kristo, figura nagusia aldamen batean aurkitzen da baina bere altuerak
eta eskuak garrantzia ematen diote.

3. ITALIAR TENEBRISMOA
-Mihise gaineko oleoa
-Gaia: San Mateoren konbertsioa; Mateo zerga
biltzailea zen eta hemen laguntzaile batzuekin
dirua kontatzen ari da
-Gai erlijiosoa bada ere, eguneroko eszena dirudi
(taberna, janzkera,…)naturalismoa
-Kontakizunaren unerik gorena, Caravaggioren
gustokoena: “aizu, zatoz nirekin”
-Bat-batekotasuna: San Mateo eta bere
laguntzaileak ustekabean harrapatuak izan dira
(harridura, argi-flash-a,…)
-Argiaren protagonismoa: tenebrismo teknika
-Kolorea: aberatsa eta argiari lotuta ageri da
-Konposizioa: diagonala nagusi(figura gutxi arreta
zentratzeko)

4. ITALIAR TENEBRISMOA
-Tenebrismoaren adibide
-Argia pertsonai nagusirantz eta
gurutzerantz bideratzen da
-Konposizioa diagonaletan (zig-zag-ean)
-Gaia erlijiosoa da, San Pedroren
gurutziltzatzea
-Baina gurutzea alderantziz dago, berak
eskatuta Kristoren berdin ez hiltzeko
-Bestelako pertsonaiak:
esbirroakaurpegia estalita eta ilunetan
San Pedroren gurutziltzatzea1601 Mihise gaineko oleoa
Santa Maria del Popolo
(Erroma)
-Nahiz eta odola ez den ageri, eszena
mingarria
- Kolore beroak nagusitzen dira

5. ITALIAR TENEBRISMOA
Emausko afaria-1602
Mihise gaineko oleoa
National Gallery
(Londres)
-Gai erlijiosoa: afarira gonbidatzen dutena konturatzen dira Kristo dela berpizturik; ogia
bedeinkatzen du eta
-Beste pertsonaiak: Cleofás ezkerrean eta Santiago eskuinean (peregrino maskorra darama).
Zutik zerbitzaria izan daitekeena (harridura zantzurik gabe)
-Momentu gorena irudikatzen da; berriz ere eguneroko eszena batean barneratuz
-Lehen planoan bizkarra emanez eta eskua irudikatuzeszena ikuslearengana hurbiltzen du
-Tratamendu naturalista ezinhobea (begira mahaiko natura hilari)
-Tenebrismo teknika nabaria da; kolore beroak erabili dira
-Konposizioa taldean, mahaia erreferentzia gisa hartuta antolatu ditu pertsonaiak

6. ITALIAR TENEBRISMOA
Caravaggioren beste obra batzuk:
-Umea fruta saskiarekin
-Karta jokalariak
-Amabirjinaren heriotza,….

7. ANNIBALE CARRACI
-Gai erlijiosoa: amabirjinaren zerurako
eszena irudikatzen da (jasokundea) .
Apostoluak hilobira iritsi eta harrituta
gelditzen dira amarbirjina goranzka ikustean
-Konposizioa: lerro diagonalak nagusi
-Naturalismoa pertsonaien trataeran
-Hala ere Caravaggio baino klasisiztagoa
-Aberastasun eta kontraste kromatiko ugari
Amabirjinaren
Jasokundea
1590
Prado Museoa
Mihise gaineko oleoa
-Ehorzketa lekua eta zutabeak: elementu
klasikoen agerpen argia Carraciren
margolanetan

8. ANNIBALE CARRACI
-Sixtotar Kaperan inspirazioa
-Margoak arkitekturan barneratu zituen
-“quadratura” teknika erabiltzen du;
margolanek beraien markoa edukiko
balute bezala quadri riportati
-“Jainkoen amodioak” irudikatzen dira
(gai mitologikoa baina ikuskera
Barrokoarekin)
-Eszena aipagarriena: “Bako eta
Ariadnarena” ; Kretako Minos erregearen
alaba ardoaren jainkoak hartuko du eta
Olimpora eramango du bere emazte bezala
Farnese Jauregiko freskoak
Erroma-1595/1605
Egun Frantziako Enbaxada
-Kolore aberastasuna

9. ANNIBALE CARRACI
Bere bestelako obrak:
-Harategia
-Kupido Venusen alboan
-Gizona babarrunak jaten,…

10. FLANDESEKO ESKOLA RUBENS: OBRA
MITOLOGIKOAK
Faunoengandik jarraitutako ninfak(Museo del Prado)
Mihise gaineko oleoa-1639
Taldeko konposizio ezinhobea. Diana ehizearen jainkosa bere
ninfekin ageri da eta faunoek eraso egiten diete. Koloreekin
jokatzen da, sentsualitatea, mugimendua, ehizeko sariak ageri dira.
Lehen planoko bi bolumenek margolan osoari sarrera ematen diote.

11. FLANDESEKO
ESKOLA
RUBENS:
OBRA
MITOLOGIKOAK
Emakumeen formekiko interesa;
girnalda eliptiko itxurako
konposizioa, hiru emakumeen
irudiak bateratuz. Sentsualitatea,
koloreen aberastasuna, paisaiaren
irudikapena…nagusitzen dira.
Besoek, ehunak eta begiradek
hirurak harremanetan jartzen
dituzte.
Carites edo Graziak:
enkantuaren, edertasunaren,
naturaren,…jainkosak ziren.
Hiru Graziak.1634-taula gaineko oleoa
(Museo del Prado)

12. FLANDESEKO
ESKOLA
RUBENS:
ERRETRATUAK
Markotik ateratzen den
estruktura batekin,
luxua adieraziz eta
ispiritu narratzailea
duena.
Errenazimenduko
eskola veneziarra
gogorarazten digu.
Eserita ageri da hondo
zehaztu gabe batekin…
María de Médicis-1622
Mihise gaineko oleoa (Museo del Prado)

13. FLANDESEKO
ESKOLA
RUBENS:
ERRETRATUAK
Bizitasun eta indar handiz
irudikatu da pertsonaia,
zaldizkako erretratuan.
Aintzinate klasikoan
egiten zenaren antzera.
Bereizgarria da atzealdeko
ekaitzezko hondoa
Lermako Dukea Francisco Gómez de Sandoval y Rojas (1553-1625)
Felipe III-ren balidoa
Mihise gaineko oleoa
(Museo del Prado-1603)

14. FLANDESEKO ESKOLA RUBENS
-Konposizio diagonala nagusi
-Tentsio dramatiko handia
(posturetan, keinuetan,landaredian)
-Eskortzoa kristo altxatzen duten
pertsonaietan
-Koloreen aberastasuna
Gurutzearen eraikitzea.
Triptikoa. Mihise gaineko oleoa
Ambereseko katedrala.1610

15. HOLANDAR
ESKOLA
Pintura
Barrokoaren
margolari
ezinhobea. Barne
espazioak irudikatu
zituen eta argiak
benetako xehetasun
eta garrantzia
hartzen du.
Eguneroko
bizitzaren objetuak
ageri dira.
Natura hila ezin
hobeki irudikatu
du. Kolore urdin
eta horiak
berarengan oso
ohikoak
Vermeer de Delft
Esnekaria- Mihise gaineko oleoa
(Rijksmuseum, Amsterdam. 1658-60)

16. HOLANDAR
ESKOLA
Hemen ere
argiaren trataera
ezinhobea ematen
da. Leihotik sartu
eta logelan
barrena banatzen
da, intentsitate
desberdinetan.
Eguneroko burges
bizitza lasaiaren
adierazgarri.
Emakume gaztea
Clio izan daiteke,
Historiaren musa.
Vermeer de Delft
Pinturaren Alegoria
(Kunsthistorisches Museum, Viena)

17. HOLANDAR ESKOLA
-Barrokoan ,paisaien gaia
ere asko landu zen
-Hiru planotan banatutakoa
(zerua, eraikinak eta ura)
-Ura ispilu gisa erabilita
Delft-eko paisaia
1658-1660
Mihise gaineko oleoa
Mauritshuis Museoa
(La Haya)
-Arkitekturaren trataera
ezinhobea (xehetasun
handikoa); ikuspegia
mugatzen du
-Inpresionistatzat ere jo da
koadro hau

18. HOLANDAR ESKOLA
-Konposizio sinplea
-Pertsonai bakarra bere
pentsamenduetan
murgilduta
-Burgesiaren eguneroko
bizitzaren eszena
-Leihoaren presentzia
argia sartzeko
Emakume bat eskutitza
irakurtzen
-Kolore urdin eta horiak
1662-1664
Mihise gaineko oleoa
Rijksmuseum (Amsterdam)

19. ESKOLA HOLANDARRA:
REMBRANDT

20. REMBRANDT VAN RIJN:
ERRETRATUA
Autoerretratuan kolorea
nagusitzen da
marrazkiaren gainetik
eta keinuen errealismoa
nagusitzen da.
Iluntasunak egoera
misteriotsu bat
irudikatzen du,
bakardadean dagoen
gizona
Autoerretratua mihise
aurrean
(Museo del Louvre-1660)

21. REMBRANDT VAN RIJN:
ERRETRATUA
Argi eta itzalen
jokoa, ehundura
soltea eta
barnerapen
psikologikoak
erretratuaren
sakontasun
espresiboa lortzen
dute
Bere hainbat erretratu
egingo ditu
Saskia van Uylenburgh -ren (Rembrandt-en emaztea)
erretratua (Dresdeko Museoa)

22. REMBRANDT VAN RIJN:
TALDEKAKO ERRETRATUAK
Anatomi ikasgaia
(Museo Mauritshuis,
La Haya. 1632)
Taldekako
erretratu
ezinhobea.Argiak
hilaren gorputza
bereizten du. Bere
inguruan
pertsonaien
buruak arku
forman kokatzen
direlarik. Atentzio
maila desberdina
erakusten dute eta
liburua
konposizioaren
elementu
sinboliko gisa
ageri da.

23. REMBRANDT VAN RIJN:
TALDEKAKO ERRETRATUA
Gaueko Erronda
1642
(Rijksmuseum,
Amsterdam)
Hiriko zaindari konpainia batek eginiko erronda irudikatzen da. Eszena
dinamikoa eta mugimenduz beterikoa. Argi-itzalekin jokatuz pertsonai
nagusiak azaleratzen ditu. Ehunduren trataeran benetako xehetasuna nabari da.

24. REMBRANDT VAN RIJN:
TALDEKAKO ERRETRATUA
Faroa, bide egokia adierazi
nahian
-Taldekako erretratua
-Mahaiaren inguruan antolatuta
-Atzekaldeko pertsonaiak
zerbitzaria dirudi
Oihalginen Sindikua-1662
Rijksmuseum-Amsterdam
Ehunen kalitatea kontrolatzen
zuten kofradia.
Mahai gaineko liburua: kontu
ekonomikoen liburua dirudi
-Dramatismorik gabekoa
-Ikuslearengandik aldenduta
ageri dira
-Perspektiba lantzeko puntu
baxua aukeratu zen

25. REMBRANDT VAN RIJN:
GRABATUAK ERE EGIN ZITUEN
Grabatuetan
(bere etxeko kolekzioa
nabarmentzen
da)espresio eta argi
efektu berak lortzen
ditu
‘La expulsión de los
mercaderes del templo’
delako grabatua