1. os nomes dos elementos químicos

2. 64 Gd Gadolinio 96 Cm Curio 99 Es Einstenio 100 Fm Fermio 101 Md Mendelevio 102 No Nobelio 112 Cn Copernicio 116 Uuh Flyorovium ? 103 Lr Laurencio 107 Bh Bohrio 109 Mt Meitnerio 104 Rf Rutherfordio 111 Rg Roentxenio 106 Sg Seaborxio ELEMENTOS QUÍMICOS ADICADOS AOS CIENTÍFICOS

3. O nome é en honra a Nicolás Copérnico. Antes chamábase ununbio (Unb) CURIOSIDADES Descuberto en 1996 polo GSI de Darmstadt. HISTORIA Investigación USOS En aceleradores de partículas COMO SE OBTÉN Estado físico: solido? O isótopo 285 ten unha vida media de 0,24 milisegundos. É o máis pesado da táboa periódica (277 veces máis que o hidróxeno). PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 112 SÍMBOLO: Cn COPERNICIO copernicio, copernicium, copernicium, copernício

4. Nicolás Copérnico Polonia, 19-2-1473/24-5-1543. Era matemático, astrónomo, xurista, físico, clérigo católico, gobernador, administrador, líder militar, diplomático e economista. Un crater da Lúa leva o seu nome. CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Foi o astrónomo que deseñou a primeira teoría heliocéntrica do Sistema Solar. -A súa obra principal De revolutionibus orbium coelestium (Sobre as revolucións das esferas terrestres), froito de 25 anos de traballo, publicouse despois da súa morte.

5. O nome é en honra ao científico sueco J. Gadolin. É tóxico. CURIOSIDADES Descuberto en 1880 por Jean Charles Galissard de Marignac HISTORIA -aliaxes con ferro e cromo -barras de control para reactores nucleares -fósforos paras as televisións, lámpadas fluorescentes, cristais, discos compactos, memorias de computadoras, axente de contraste en resonancia magnética, microondas... USOS Intercambio iónico e extracción en solvente, ou por reducción do seu fluoruro anhidro con calcio COMO SE OBTÉN Minerais: batsnasita, monacita ONDE SE ATOPA Estado físico: sólido Punto de fusión: 1.312 ºC Punto de ebulición: 3.000 ºC Densidade: 7,88 Cor branco prateado, brillante, dúctil, maleable e ferromagnético. PROPIEDADES GRUPO: lantánidos Nº ATÓMICO: 64 SÍMBOLO: Gd GADOLINIO gadolinio, gadolinium, gadolinium, gadolínio

6. Joan Gadolin Turku, 5-6-1760/15-8-1852 Químico, físico, mineraloxista e profesor finlandés. Un mineral leva o seu nome (gadolinita). Foi un dos primeiros químicos que fixeron exercicios de laboratorio cos estudantes. CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Descubriu o itrio. -Fundou a investigación química finlandesa -Demostrou que un mesmo elemento pode amosar varios estados de oxidación. gadolinita

7. O nome é en honra a Alfred Nobel . Antes chamábase unnilbio. CURIOSIDADES Identificado por primeira vez na Universidade de Berkeley (California) en 1958 por Albert Ghiorso, Glenn T. Seaborg, John R. Walton e Torbon Sikkeland. Bombardearon curio con ións carbono. Máis tarde foi confirmado polo equipo de Dubna (Rusia). Tamén foi sintetizado por un equipo sueco. HISTORIA investigación USOS sintético: bombardeando curio con ións carbono. COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido Metálico, radioactivo. PROPIEDADES GRUPO : actínidos Nº ATÓMICO : 102 SÍMBOLO : No NOBELIO nobelio, nobélium, nobelium, nobélio

8. (Estocolmo, 1833- San Remo, 1896). Inventor e químico sueco creador dos premios Nobel. Principais contribucións á ciencia : máis de 350 patentes, especialmente no campo dos explosivos. 1863: conseguiu controlar mediante un detonador as explosións da nitroglicerina 1867: dinamita 1875: gelignita 1887: balistita (pólvora sen fume) Alfred Bernhard Nobel

9. O nome é en honra ao creador da Táboa Periódica dos elementos químicos, o ruso Dimitri Mendeleyev . Antes chamábase unnilunio. CURIOSIDADES Sintetizado por primeira vez por Albert Ghiorso, Glen T. Seaborg, Bernard G. Harvey e Greg Choppin, no ciclotrón do laboratorio da Universidade de Berkeley. HISTORIA investigación USOS sintético COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido Punto de fusión: 827 ºC PROPIEDADES GRUPO: actínidos Nº ATÓMICO: 101 SÍMBOLO: Md MENDELEVIO mendelevio, mendelevium, mendélévium, mendelévio

10. Dmitri Ivanovich Mendeleyev Tobolsk, 8-2-1834; San Petesburgo, 2-2-1907. Químico ruso, PRINCIPAIS CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -En 1869 publicou “Principios da química” no que desenvolveu a teoría da táboa periódica dos elementos. En 1972 volveu a publicar outra máis completa. Naquela época coñecíanse 63 elementos dos 92 existentes na natureza. Clasificounos por orde crecente das masas atómicas e situou no mesmo grupo os que tiñan propiedades comúns. -Realizou numerosos investigacións en agricultura, gandería, industria, refino de petróleo...

11. Púxoselle o nome en honra a Wilhem Conrad Röntgen , premio Nóbel de Física descubridor dos raios X . Antes chamábase ununio ou deka-ouro (pola semellanza co ouro). CURIOSIDADES Descuberto en 1994 polo equipo de Darmstadt (Alemania). HISTORIA Investigación USOS En laboratorios, bombardeando follas de bismuto con ións de níquel. COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido? Ten unha vida moi curta (15 milisegundos). PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 111 SÍMBOLO: Rg ROENTXENIO roentgenio, roentgenium, roentgenium, roentgénio

12. Wilhem Conrad Röntgen Remscheid, 27-3-1845/10-2-1923 Físico alemán, profesor e investigador. Premio Nobel de Física en 1901. A unidade de medida da exposición á radiación redibe o seu nome. CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Estudos da calor específica dos gases (1870) -Condutividade térmica dos cristais. -Descubrimento dos raios X (1895).

13. O nome é en honra a Pierre e Marie Curie . É tóxico e radioactivo. Acumúlase na médula ósea. CURIOSIDADES Sintetizado por primeira vez na Universidade de Berkeley (California) e por por Glenn T. Seaborg, Ralph A. James e Albert Ghiorso en 1944 HISTORIA -fonte de enerxía portátil: marcapasos coronarios, instrumentos para misións en lugares remotos (Lúa...) USOS Sintético. Bombardeando plutonio con partículas alfa (ións de helio). COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido Punto de fusión: 1.345 ºC Punto de ebulición: 3.109,85 ºC Densidade: 13.5 Cor branca prateada, brillante, maleable. Moi radioactivo. Brilla na escuridade. PROPIEDADES GRUPO: actínidos Nº ATÓMICO: 96 SÍMBOLO: Cm CURIO curio, curium, curium, cúrio

14. Pierre e Marie Curie CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Investigacións sobre os materiais radioactivos, en particular un composto do Uranio, a pechblenda. Descubriron dous novos elementos: polonio e radio. A unidade de medida da actividade radioactiva (curio) leva o seu nome. Tamén o asteroide 7.000 e un cráter de Marte.

15. Pierre Curie París, 15-5-1859/19-4-1906 Físico francés, casado con Marie Curie. Descubriu a piezoelectricidade e estudou o magnetismo e a radioactividade. Premio Nobel de Física en 1903 xunto con Marie e Becquerel.

16. Maria Skłodowska Marie Curie Varsovia-Polonia, 7-11-1867; Sancellemoz-Francia, 4-7-1934 En 1891 trasladouse a estudar Física e Química a París. En 1895 casou con Pierre Curie. Foi a primeira muller profesora na Universidade de París e a primeira persoa en recibir dous Premios Nobel: xunto co seu marido Pierre Curie e Henri Becquerel recibiu en 1903 o Premio Nobel de Física, e en 1911 o de Química polos seus traballos sobre o radio.

17. Antes chamábase kurchatovio e unnilquadio. O nome foi escollido para honrar a Ernest Rutherford CURIOSIDADES Sintetizado por primeira vez en 1964 en Dubna (Rusia). HISTORIA investigación USOS Os rusos obtivérono bombardeando plutonio con ións de neón acelerados. Os americanos fíxérono con californio e carbono. COMO SE OBTÉN Elemento sintético ONDE SE ATOPA Estado físico: sólido? Moi radiactivo. O isótopo máis estable é o Rf 265, cunha vida media de 13 horas. PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 104 SÍMBOLO: Rf RU THERFORDIO rutherfordio, rutherfordium, rutherfordium, rutherfórdio

18. Ernest Rutherford Nova Celandia (30-8-1871); Reino Unido, 19 -10- 1937) Físico e químico que se especializou no estudo das partículas radioactivas. Premio Nobel de Química en 1908 CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Clasificou as partículas radioactivas en alfa, beta e gamma. -Descubriu que a radioactividade ía acompañada por unha desintegración dos elementos. -Modelo atómico. Probou a existencia do núcleo atómico no que se reúne toda a carga positiva e case toda a masa do átomo. -Conseguiu a primeira trasmutación artificial (en colaboración con Frederick Soddy) -Dirixeu os Laboratorios Cavendish de Cambrige, onde se descubriu o neutrón.

19. O nome é en honra a Albert Einstein CURIOSIDADES Descuberto en 1952 nos restos da primeira explosión termonuclear no Pacífico, realizada un mes antes, polo equipo de investigadores formado por G. R. Choppin, A. Ghiorso, B. G. Harvey e S. G. Thompson do laboratorio dos Álamos. HISTORIA investigación USOS sintético, bombardeando plutonio-239 con neutróns COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido Punto de fusión: 860 ºC Densidade: 8,84 Aspecto metálico prateado. Altamente radioactivo. PROPIEDADES GRUPO: actínidos Nº ATÓMICO: 99 SÍMBOLO: Es EINSTENIO einstenio, einsteinium, einsteinium, einstênio

20. Albert Einstein Ulm-Gutemberg (Alemania), 14-3-1875; Princeton (Estados Unidos), 18-4-1955. Está considerado o científico máis importante do século XX. Abreu o camiño para moitas investigacións posteriores. Premio Nobel de Física en 1921. PRINCIPAIS CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -1905: Movemento browniano, Efecto Fotoeléctrico, Teoria da Relatividade Especial, equivalencia masa-enerxía (E=m.c2). -1915: Teoría da Relatividade Xeral. -1924: Estatística Bose-Einstein (xunto con físico indio Satyendra Nath Bose) -1950: Teoría de Campo Unificada.

21. Antes chamábase unnilennio. O nome é en honra á á matemática e física Lise Meitner. CURIOSIDADES Sintetizado por primeira vez en 1982 por un equipo do GSI de Darmstadt (Alemania) dirixido por Peter Armbruster e Gottfried Münzenberg. HISTORIA Investigación USOS En aceleradores de partículas COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido? O seu isótopo máis estable ten unha vida media de 3,4 ms. PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 109 SÍMBOLO: Mt MEITNERIO meitnerio, meitnerium, meitnerium, meitnério

22. Lise Meitner Viena, 7-11-1878; Cambridge, 27-10-1968 Física austríaca CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Estudou a radioactividade xunto con Otto Hahn e Max Planck. -Descubriu o protoactinio en 1918 -En 1923 descubriu a transición non radioactiva (Efeto Auger) -Estudou a fisión nuclear

23. Antes chamábase uninilseptium e desde 1997 chámase bohrio en honra a Niels Bohr . Tamén se coñece como eka-rhenio. CURIOSIDADES En 1976 un equipo de Dubna dirixido por Yuri Organessian detectou un isotopo. Sintetizado e identificado en 1981 por un equipo alemán dirixido por P. Armbruster y G. Müzenberg. HISTORIA Investigación USOS Aceleradores de partículas COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido? O isótopo máis estable, Bh-262 ten unha vida media de 102 minutos. PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 107 SÍMBOLO: Bh BOHRIO bohrio, bohrium, bohrium, bóhrio

24. Niels Henrik David Böhr Niels Bohr (dereita) e Albert Einstein. 1930. Copenhage-Dinamarca, 7-10-1885/ 18-11-1962 Científico dinamarqués que fixo importantes contribucións para o coñecemento da estrutura atómica. Premio Nobel de Física en 1922. PRINCIPAIS CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Modelo atómico de Bohr -Estudo das órbitas dos electróns -Relación entre as propiedades químicas dos elementos e a estrutura das órbitas exteriores do átomo. -Fotóns: caída dun electrón dunha órbita de maior enerxía a unha de menor (cuantos de luz), base da teoría cuántica.

25. Antes chamábase unnitrio. Puxéronlle o nome en honra a ao físico estadounidense Ernest Orlando Lawrence, inventor do ciclotrón. CURIOSIDADES Descuberto en 1961 no laboratorio de Radiación Lawrence da Universidade de California por Albert Ghiorso, A.E. Larsh, R.M. Latimer e T. Sikkeland. HISTORIA Investigación USOS No laboratorio, bombardeando átomos de californio con núcleos de boro. COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido? Está situado na fila dos actínidos por ter semellanzas con eles. PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 103 SÍMBOLO: Lr LAURENCIO laurencio, lawrencium, lawrencium, lauréncio

26. Ernest Orlando Lawrence Dakota do Sur, 8-8-1901; California, 27-8-1958 Físico, investigador e profesor estadounidense, Premio Nobel de Física en 1939. CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Investigacións en Enerxía Nuclear -Invención e mellora do ciclotrón (acelerador de partículas cargadas). -Separación de isótopos de Uranio

27. O nome é en honra ao físico nuclear Enrico Fermi, estadounidense de orixe italiana. CURIOSIDADES Foi illado en 1952 a partir dos restos dunha explosión dunha bomba de hidróxeno por Albert Ghiorso e o seu equipo. Máis tarde fíxose nun reactor nuclear bombardeando plutonio con neutróns e nun ciclotrón bombardeando uranio 238 con ións de nitróxeno. HISTORIA investigación USOS sintético COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido Punto de fusión: 1.527 ºC Radioactivo. Ten unha vida media de 80 días. PROPIEDADES GRUPO: actínidos Nº ATÓMICO: 100 SÍMBOLO: Fm FERMIO fermio, fermium, fermium, férmio

28. Enrico Fermi Roma, 29-9-1901; Chicago, 28-11-1954. Físico italiano. Recibiu o Premio Nobel de Física en 1938 polos seus traballos sobre radioacctividade inducida. PRINCIPAIS CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Creación do primeiro reactor nuclear -Desenvolvemento da teoría cuántica, a física nuclear e de partículas e a mecánica estatística.

29. Antes chamábase unnilhexio. O nome é en honra a ao químico que participou no seu descubrimento . CURIOSIDADES Descuberto en 1974 na universidade de Berkeley (California) por un equipo dirixido por Albert Ghiorso; e no instituto de Dubna (Rusia) por Georgii Flerov. HISTORIA investigación USOS sintético COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido? O seu isótopo máis estable é o Sg-271 cunha vida media de 2,5 minutos. PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 106 SÍMBOLO: Sg SEABORXIO seaborgio, seaborgium, seaborgium, seabórgio

30. Glenn Theodore Seaborg Michigan, 19-4-1912; California, 25-2-1999. Químico estadounidense, investigador e profesor. Gañador do Premio Nobel de Química en 1951. CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Descubrimento e illamento de dez elementos químicos (en colaboración con outros científicos): plutonio, americio, curio, berquelio, californio, einstenio, fermio, mendelevio, nobelio e seaborxio. -Desenvolvemento do concepto de elemento actínido e proposición da serie dos actínidos na táboa periódia dos elementos químicos. -Desenvolveu máis dun centenar de isótopos atómicos. -Sistemas para a detección de tumores (ex: iodo 131 para as enfermidaes do tiroide)

31. O nome deriva do latín, un, un, seis. Está proposto o nome de "Flyorovium" (Fl) - en honra a G. N. Flyorov, director do grupo que sintetizou os elementos do 102 ao 110. CURIOSIDADES Creado no Instituto Conxunto para a Investigación Nuclear de Dubna (Rusia) en 2000 e 2001. HISTORIA Investigación USOS No laboratorio, bombardeando Cm-249 con ións Ca-48. COMO SE OBTÉN Estado físico: sólido? PROPIEDADES GRUPO: metais de transición Nº ATÓMICO: 116 SÍMBOLO: Uuh UNUNHEXIO ununhexio, ununhexium, ununhexium, ununhéxio

32. Georgy Nikolayevich Flyorov Rostov-on-Don, 2-3-1913/19-11-1990 Físico nuclear soviético, especializado en física térmica e nuclear. CONTRIBUCIÓNS Á CIENCIA: -Fundou o Laboratorio de Reaccións Nucleares en Dubna (1957) -Descubrimento do seaborxio e bohrio. -Desenvolvemento da enerxía nuclear na U.R.S.S.

33. Departamento de Ciencias 1 ESO Fotos: Wikipedia