Bart Ankersmit, senior onderzoeker bij het ICN, doet onderzoek naar de klimaatbeheersing in musea en depots. Klimaatbeheersing speelt een sleutelrol in een goed beheer van onze museumcollecties. Hij stelde in zijn lezing onder meer de vraag of de vorm van klimaatbeheersing die de laatste twintig jaar gebruikelijk is geworden in musea wel bijdraagt aan de duurzaamheid van de collecties die het moet beschermen. En of de gemiddelde klimaatinstallatie wel past in het duurzame museum. Het is tijd voor een nieuwe benadering, vindt hij.

1. Duurzaamheid & klimaatbeheersing in musea Bart Ankersmit DUBBEL DUURZAAM 12 november 2009

2. Beheersing = Energieverbruik Tim Padfield

3. Getty 2008

4. Een casus Tim Padfield

5. Museum Martena 2003

6. RV= 55% ± 5 % De achtergrond

7. RV= 52% ± 3 % De achtergrond

8. Programma van Eisen

9. Een klimaatinstallatie

10. Voor restauratie De klimaatinstallatie Na restuaratie dwarsdoorsnede

11. Toevoer Afvoer Buiten Het klimaat 18 ± 1,5 51 ± 1,5

12. Energiegebruik 2007 99.036 54.683,50 44.352,50 Totaal 7.708 4.496,50 3.211,50 December 7.874 4.481 3.393 November 7.335 4.341 2.994 Oktober 7.699 3.959 3.740 September 9.439 5.249 4.190 August 9.648 5.115 4.533 Juli 9.554 4.964 4.590 Juni 7.825 4.333 3.492 Mei 7.774 3.953 3.821 April 8.498 4.815 3.683 Maart 8.140 4.465 3.675 februari 7.542 4.512 3.030 januari Totaal KWh Piekgebruik Laaggebruik Maand

13. Energiegebruik per component (KWhr) 86.075 142.142 47.466 Totaal 2.000 Rest 300 480 200 Lift 7.500 Stoombevochtiger 19.000 33.084 7.940 Verlichting 23.000 32.800 11.480 Cooler 2.600 4.730 250 HR boiler (3x) 1.800 2.681 1.000 Pomp boiler (3x) 3.300 4.818 1.032 Pompen vloerverwarming 375 1.752 188 Pompen HVAC2 1.500 5.431 1.000 Ventilatoren HVAC2 2.700 4.818 876 Pompen HVAC1 22.000 42.048 14.000 Ventilatoren HVAC1 Gebruikte waarde Maximaal Minimaal

14. Collection Risicomanagement Geen koeling Data: Ons Lieve Heer op Solder Maekawa e.a., Microclimate Conference 2007 Toename van chemische reacties niet significant

15. De kosten

16. Waarom? 1 Onvoldoende kennis over risico’s 2 Bruikleeneisen 3 Menselijk comfort

17. Wat nu en wat straks? 1 Beperken energievraag 2 Gebruik duurzame energie 3 Indien nodig, gebruik fossiele brandstoffen zo efficiënt en schoon mogelijk

18. Stap 1 Waarden Gebouw Collectie Stap 4 Klimaatbeheersing Haalbaarheids- Beperken energievraag Kennis Stap 2 Gebouw Stap 3 Collectie Stap X Gebruik 3 Klimaatnoden

19. Beperken energievraag Integraal advies KLIMAATNETWERK

20. Beperken energievraag Goed ontwerp Vejle http://www.konsv.dk/ Capital Museum Beijing

21. Beperken energievraag Microklimaten

22. Beperken energievraag Gebruik

23. Beperken energievraag Bruikleeneisen Preventive conservation: practice, theory and research. Preprints of the contributions to the Ottawa Congress, 12-16 September 1994

24. Sir N. Serota Director, Tate “ we need to look at environmental standards and the way in which we run ourselves, there is a real need to do what one might describe as ‘push the limits’.” IIC 17-10-2008 http://www.iiconservation.org/docs/IIC_climate_change_transcript.pdf Beperken energievraag Bruikleeneisen

25. Tot slot SLOW CONSERVATION Langzame besluitvorming