SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 30
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Choroba
zwyrodnieniowa
stawów
Nutraceutyki w pracach naukowych
Objawy ZALEŻĄ OD
STAWU
BÓL (RUCH,
"STARTOWY" ⇢ NOC)
SZTYWNOŚĆ <30 MIN
TRZESZCZENIA
ZNIEKSZTAŁCENIA
WYSIĘK
NIESTABILNOŚĆ
UTRUDNIENIA RUCHÓW
UCISK!
Polska ok.
2 mln
chorych
STAWY KOLANOWE 30% PO
45 R.Ż., 40% PO 60 R.Ż.
BIODROWE 30% PO 45 R.Ż.
RĄK 25% PO 50 R.Ż., 80-
90% PO 70 R.Ż.
KRĘGOSŁUP 85% PO 60 R.Ż.
Staw
biodrowy
By CFCF - Own work, CC BY-SA 4.0,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?
curid=44235705
szpara stawowa
szpara
stawowa
odsłonięta kość
zwyrodniała chrząstka
CHONDROCYTY: ⇣ WODA,
PROTEOGLIKANY,
KOLAGEN
WYSIĘK (ZAPALENIE BŁONY
MAZIOWEJ)
MIKROURAZY, OSTEOFITY,
WŁÓKNIENIE TOREBKI STAWOWEJ ⇢
OGRANICZENIE RUCHÓW SZTYWNOŚĆ
PODWICHNIĘCIA
BÓL (OKOSTNA, ŚCIĘGNA, MIĘŚNIE,
ZAPALENIE)
By James Heilman, MD - Own work, CC BY-SA 3.0,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10335934
GENY (MUTACJA COL2)
NADWAGA (KOLANA)
WADY POSTAWY (KOLANA)
NIEPRAWIDŁOWE ZROSTY
DYSPLAZJA ST. BIODROWEGO
NIESTABILNOŚĆ STAWU
(ŁĘKOTKA, WIĘZADŁA)
ZAWÓD: ROLNICY, TANCERZE,
MŁOT PNEUMATYCZNY (ŁOKCIE,
BARKI), CIĘŻARY, SPORTOWCY
(BOKS, BIEGI, KOSZYKÓWKA...)
CHOROBY STAWÓW,
METABOLICZNE
PALENIE TYTONIU
SIEDZĄCY TRYB ŻYCIA
Skąd?
ĆWICZENIA FIZYCZNE
REZYGNACJA Z NADMIERNIE
CIĘŻKIEJ PRACY
KOREKTA WAD POSTAWY
(WKŁADKI!,
STABILIZATORY),
KOREKTA NADWAGI
LEKI
CHONDROPROTEKCYJNE,
PRZECIWBÓLOWE,
PRZECIWZAPALNE,
OPERACJE
POMOCE
Co robić?
Wzmocnić
mięśnie
RUCH PEŁNI ROLĘ
TERAPEUTYCZNĄ
Masaż z olejkiem lawendowym:
skuteczny (tygodnie)
regularny (2 x w tyg.)
bezpieczny
Fizykoterapia
POPRAWA MIKROKRĄŻENIA,
OBRZĘKU, NAPIĘCIA MIĘŚNI
Leczenie ciepłem/zimnem, taping,
prądy interferencyjne, pole EMG,
ultradźwięki, TENS, okłady
borowinowe...
NLPZ +
paracetamol
ZAOSTRZENIA (OKLUZJA)
Dz. uboczne:
uszkodzenie szpiku
uszkodzenie nerek
uszkodzenie wątroby
uszkodzenie bł. śluzowej p.
pokarmowego
paracetamol przewlekle maks. 2,5 g!
Bezpieczeństwo
ZGON
Naproksen 200% ⇡
Wymiana stawu biodrowego 30% ⇣
P.POK.
najczęściej diklofenak
UKŁAD KRĄŻENIA
najczęściej celekoksyb, najrzadziej
tramadol
OGÓŁEM DZ. NIEP.
najrzadziej SYSADOA
SYSADOA
CHONDROITYNA/GLUKOZAMINA
REGENERACJA?/↓DEGRADACJI
CONCEPT: 800 mg CH ↓ bólu jak
celekoksyb
wojsko: 1200 mg ⇡⇡
ESCEO: leki z wyboru (+ paracetamol,
fizykoterapia)
jakość jest kluczowa!
Jakość, głupcze!
FRANCJA, WŁOCHY, AUSTRIA, SZWAJCARIA,
HISZPANIA, WĘGRY, SŁOWACJA, GRECJA
tylko 20% ~ jakość farmaceutyczna
19/25 nawet o 60% CH mniej niż deklarowana
do 50% zanieczyszczenie siarczanem keratanu (każdy
preparat!)
Glukozamina
Chondroityna
J Orthop Surg Res. 2018 Jul 6;13(1):170. Effectiveness and safety
of glucosamine and chondroitin for the treatment of
osteoarthritis: a meta-analysis of randomized controlled
trials. Zhu X, Sang L, Wu D, Rong J, Jiang L.
>celekoksyb
Agency for
Healthcar
e Research
and
Quality
TENS, TAI-CHI, ĆWICZENIA
WZMACNIAJĄCE MIĘŚNIE,
PŁYNNOŚĆ RUCHÓW, EMF
SCHUDNIĘCIE,
GLUKOZAMINA Z
CHONDROITYNĄ, TERAPIE
WIBRACYJNE, ĆWICZENIA
OGÓLNOUSPRAWNIAJĄCE
SCHUDNIĘCIE,
ĆWICZENIA, MASAŻE
<12 tyg.
12-16 tyg.
>16 tyg.
OSTEOARTHRITIS
INTERNATIONAL
Magnez!
4 lata obserwacji, n=2500
⇣Mg = ⇡ból kolan i ogr. ruchomości
⇡⇡⇡efekt gdy mało błonnika
BŁONNIK, LEKI (GLU +
CHO), WYSIŁEK FIZYCZNY
⇢ USZCZELNIENIE
NABŁONKA?
DROBNOCZĄSTECZKOWE
ZWIĄZKI?
EUROPEJSKIE
TOWARZYSTWO NA RZECZ
KLINICZNYCH I
EKONOMICZNYCH ASPEKTÓW
OSTEOPOROZY, CHOROBY
ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW
I CHORÓB MIĘŚNIOWO-
SZKIELETOWYCH
ESCEO
FLORA
JELITOWA
CUKRY PROSTE, ZŁE
TŁUSZCZE, ⇣BŁONNIKA
⇢ STAN ZAPALNY
BMJ. 2019 May 14;365:l1628. Association of habitual glucosamine
use with risk of cardiovascular disease: prospective study in UK
Biobank. Ma H et al.
Ann Rheum Dis. 2020 Apr 6. Associations of regular glucosamine
use with all-cause and cause-specific mortality: a large
prospective cohort study. Li ZH et al.
Glukozamina
wydłuża życie
RYZYKO ⇣ DO 25%, CHOROBY
UKŁADU KRĄŻENIA,
POKARMOWEGO,
ODDECHOWEGO
Witamina D OSTEOARTHRITIS
INITIATIVE
MRI: spożycie ~ grubość
chrząstki stawowej
niewielkie ilości przez 4 lata: o
60% ↓ progresji
SUPLEMENTACJA
efekty już po 3 mies. (vs placebo)
Witamina C
OSTEOARTHRITIS
INITIATIVE
MRI: spożycie ~ stan stawów
SUPLEMENTACJA
+ peptydy kolagenowe z kwasem
hialuronowym: lepszy ⇣ bólu (3 x
⇣⇣zapotrzebowanie na leki p-
bólowe)
Peptydy
kolagenowe
suplementacja ⇡ ilość proteoglikanów
w chrząstce stawu kolanowego
10 g dziennie
łagodna ChZ kolan
ból? nie u wszystkich
Osteoarthritis Cartilage. 2011 Apr;19(4):399-405. Change in knee osteoarthritis cartilage detected by delayed gadolinium enhanced magnetic resonance imaging following treatment with collagen hydrolysate: a pilot
randomized controlled trial. McAlindon TE, Nuite M, Krishnan N, Ruthazer R, Price LL, Burstein D, Griffith J, Flechsenhar K.
Kwasy tłuszczowe
OMEGA-3 DZIAŁAJĄ PRZECIWZAPALNIE
OMEGA-6?
NASYCONE PROMUJĄ ZAPALENIE
RESWERATROL DODANY
DO MELOKSYKAMU ⇣BÓL I
MARKERY W CHZW
KOLANA
BORÓWKI: ⇡CHODU,
⇣SZTYWNOŚĆ STAWÓW
KOLANOWYCH
Jagody,
winogrona...
Daleki Wschód
KURKUMINA
KADZIDŁOWIEC
IMBIR
ZIELONA HERBATA
DZIKA RÓŻA
J Clin Orthop Trauma. 2018 Oct-Dec;9(4):338-348. Current
status of top 10 nutraceuticals used for Knee
Osteoarthritis in India. Vaishya R, Agarwal AK, Shah A, Vijay
V, Vaish A.
Bliski Wschód
CZOSNEK
ŻYWICA BALSAMOWCA
(GUGGUL)
OLEJ LNIANY
RUMIANEK
CZARNUSZKA
IMBIR
CZARNY PIEPRZ
Curr Drug Discov Technol. 2020 Mar 15. An evidence-based
review of medicinal plants used in traditional Persian
medicine for treatment of osteoarthritis. Karami S,
Shamshiri S, Abdollahi M, Rahimi R.
"Otwarty"
Zachód
KURKUMINA
KADZIDŁOWIEC
KORA SOSNY
MSM
AWOKADO I SOJA (OTC)
Curr Rheumatol Rep. 2018 Sep 19;20(11):72. Natural
Products for Promoting Joint Health and Managing
Osteoarthritis. Henrotin Y, Mobasheri A
MSM a ChZS
POŁĄCZENIE Z GLUKOZAMINĄ I
CHONDROITYNĄ
Ter Arkh. 2015;87(12):49-54. Use of ARTRA MSM FORTE in
patients with knee osteoarthritis: Results of a randomized
open-label comparative study of the efficacy and
tolerability of the drug. Alekseeva LI, Sharapova EP1,
Kashevarova NG, Taskina EA, Anikin SG, Korotkova TA,
Pyanykh SE.
POŁĄCZENIE Z KWASEM
BOSWELIOWYM
Int J Immunopathol Pharmacol. 2016 Mar;29(1):140-6.
Methylsulfonylmethane and boswellic acids versus
glucosamine sulfate in the treatment of knee arthritis:
Randomized trial. Notarnicola A, Maccagnano G, Moretti L,
Pesce V, Tafuri S, Fiore A, Moretti B.
TERAPIA
INDYWIDUALIZOWANA
I KOMPLEKSOWA
sir William Osler
1849-1919
“Osteoarthritis is an easy disease to take care of—
when the patient walks in the front door, I walk
out the back door”
Dziękuję za
uwagę
integmed.pl/szkolenia

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Choroba zwyrodnieniowa stawów

Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologaDm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Medmeeting
 
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologaDm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Medmeeting
 
En emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjny
En emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjnyEn emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjny
En emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjny
Medmeeting
 

Ähnlich wie Choroba zwyrodnieniowa stawów (13)

Mężczyźni osteoporoza
Mężczyźni osteoporozaMężczyźni osteoporoza
Mężczyźni osteoporoza
 
Evitum katalog na 2019 - B2B
Evitum katalog na 2019 - B2BEvitum katalog na 2019 - B2B
Evitum katalog na 2019 - B2B
 
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologaDm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
 
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologaDm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
Dm zbilansowane plyny_w_terapii_stanowisko_anestezjologa
 
BADANIA MORFOLOGICZNE RYB – UMIEJĘTNOŚĆ KORZYSTANIA - PUNKTY KRYTYCZNE
BADANIA MORFOLOGICZNE RYB – UMIEJĘTNOŚĆ KORZYSTANIA - PUNKTY KRYTYCZNEBADANIA MORFOLOGICZNE RYB – UMIEJĘTNOŚĆ KORZYSTANIA - PUNKTY KRYTYCZNE
BADANIA MORFOLOGICZNE RYB – UMIEJĘTNOŚĆ KORZYSTANIA - PUNKTY KRYTYCZNE
 
Lepetytorium chirurgia.pdf
Lepetytorium chirurgia.pdfLepetytorium chirurgia.pdf
Lepetytorium chirurgia.pdf
 
RZS
RZSRZS
RZS
 
En emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjny
En emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjnyEn emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjny
En emz krytyczny-krwotok-srodoperacyjny
 
Katalog Evitum na rok 2021 - Sprawdź co dla ciebie przygotowaliśmy
Katalog Evitum na rok 2021 - Sprawdź co dla ciebie przygotowaliśmyKatalog Evitum na rok 2021 - Sprawdź co dla ciebie przygotowaliśmy
Katalog Evitum na rok 2021 - Sprawdź co dla ciebie przygotowaliśmy
 
Nadcisnienie w ciazy
Nadcisnienie w ciazyNadcisnienie w ciazy
Nadcisnienie w ciazy
 
Badania morfologiczne ryb
Badania morfologiczne rybBadania morfologiczne ryb
Badania morfologiczne ryb
 
Niedokrwienie serca u ciężarnej
Niedokrwienie serca u ciężarnejNiedokrwienie serca u ciężarnej
Niedokrwienie serca u ciężarnej
 
Gmo
Gmo Gmo
Gmo
 

Mehr von JADWIGA PIOTR Laskowscy

Mehr von JADWIGA PIOTR Laskowscy (20)

Układ immunoloogiczny
Układ immunoloogicznyUkład immunoloogiczny
Układ immunoloogiczny
 
Odpornosc i covid
Odpornosc i covidOdpornosc i covid
Odpornosc i covid
 
Biuletyn badz-zdrow-listopad-2019
Biuletyn badz-zdrow-listopad-2019Biuletyn badz-zdrow-listopad-2019
Biuletyn badz-zdrow-listopad-2019
 
Biuletyn badz-zdrow-styczen-2020
Biuletyn badz-zdrow-styczen-2020Biuletyn badz-zdrow-styczen-2020
Biuletyn badz-zdrow-styczen-2020
 
Biuletyn badz-zdrow-luty-2020
Biuletyn badz-zdrow-luty-2020Biuletyn badz-zdrow-luty-2020
Biuletyn badz-zdrow-luty-2020
 
Biuletyn badz-zdrow-marzec-2020
Biuletyn badz-zdrow-marzec-2020Biuletyn badz-zdrow-marzec-2020
Biuletyn badz-zdrow-marzec-2020
 
Biuletyn badz-zdrow-kwiecien-czerwiec-2020
Biuletyn badz-zdrow-kwiecien-czerwiec-2020Biuletyn badz-zdrow-kwiecien-czerwiec-2020
Biuletyn badz-zdrow-kwiecien-czerwiec-2020
 
Biuletyny badz-zdrow-lipiec-wrzesien-2020-pl
Biuletyny badz-zdrow-lipiec-wrzesien-2020-plBiuletyny badz-zdrow-lipiec-wrzesien-2020-pl
Biuletyny badz-zdrow-lipiec-wrzesien-2020-pl
 
katalog kosmetyków Bremani Care Natures Sunshine
katalog kosmetyków Bremani Care Natures Sunshinekatalog kosmetyków Bremani Care Natures Sunshine
katalog kosmetyków Bremani Care Natures Sunshine
 
Certyfikaty i rekomendacje o firmie - nsp
Certyfikaty i rekomendacje   o firmie - nspCertyfikaty i rekomendacje   o firmie - nsp
Certyfikaty i rekomendacje o firmie - nsp
 
Autentyczne olejki eteryczne katalog Natures Sunshine
Autentyczne olejki eteryczne   katalog Natures SunshineAutentyczne olejki eteryczne   katalog Natures Sunshine
Autentyczne olejki eteryczne katalog Natures Sunshine
 
Katalog suplementow-diety-polski
Katalog suplementow-diety-polskiKatalog suplementow-diety-polski
Katalog suplementow-diety-polski
 
Historia małżeństwa john & lisa bevere
Historia małżeństwa   john & lisa bevereHistoria małżeństwa   john & lisa bevere
Historia małżeństwa john & lisa bevere
 
Normalne narodziny chrzescijanina - david pawson
Normalne narodziny chrzescijanina - david pawsonNormalne narodziny chrzescijanina - david pawson
Normalne narodziny chrzescijanina - david pawson
 
Katolicka biblia zawiera prawdę !
Katolicka biblia zawiera prawdę !Katolicka biblia zawiera prawdę !
Katolicka biblia zawiera prawdę !
 
Biblia tysiaclecia
Biblia tysiacleciaBiblia tysiaclecia
Biblia tysiaclecia
 
Biblia żywa słowo życia - nowy testament
Biblia żywa   słowo życia - nowy testamentBiblia żywa   słowo życia - nowy testament
Biblia żywa słowo życia - nowy testament
 
Duch święty.wprowadzenie john bevere
Duch święty.wprowadzenie   john bevereDuch święty.wprowadzenie   john bevere
Duch święty.wprowadzenie john bevere
 
Nieustępliwi John bevere
Nieustępliwi   John bevereNieustępliwi   John bevere
Nieustępliwi John bevere
 
Grupy domowe a rozwój kościoła pastor yongi cho
Grupy domowe a rozwój kościoła   pastor yongi choGrupy domowe a rozwój kościoła   pastor yongi cho
Grupy domowe a rozwój kościoła pastor yongi cho
 

Choroba zwyrodnieniowa stawów

  • 2. Objawy ZALEŻĄ OD STAWU BÓL (RUCH, "STARTOWY" ⇢ NOC) SZTYWNOŚĆ <30 MIN TRZESZCZENIA ZNIEKSZTAŁCENIA WYSIĘK NIESTABILNOŚĆ UTRUDNIENIA RUCHÓW UCISK!
  • 3. Polska ok. 2 mln chorych STAWY KOLANOWE 30% PO 45 R.Ż., 40% PO 60 R.Ż. BIODROWE 30% PO 45 R.Ż. RĄK 25% PO 50 R.Ż., 80- 90% PO 70 R.Ż. KRĘGOSŁUP 85% PO 60 R.Ż.
  • 4. Staw biodrowy By CFCF - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php? curid=44235705 szpara stawowa szpara stawowa odsłonięta kość zwyrodniała chrząstka
  • 5. CHONDROCYTY: ⇣ WODA, PROTEOGLIKANY, KOLAGEN WYSIĘK (ZAPALENIE BŁONY MAZIOWEJ) MIKROURAZY, OSTEOFITY, WŁÓKNIENIE TOREBKI STAWOWEJ ⇢ OGRANICZENIE RUCHÓW SZTYWNOŚĆ PODWICHNIĘCIA BÓL (OKOSTNA, ŚCIĘGNA, MIĘŚNIE, ZAPALENIE) By James Heilman, MD - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10335934
  • 6. GENY (MUTACJA COL2) NADWAGA (KOLANA) WADY POSTAWY (KOLANA) NIEPRAWIDŁOWE ZROSTY DYSPLAZJA ST. BIODROWEGO NIESTABILNOŚĆ STAWU (ŁĘKOTKA, WIĘZADŁA) ZAWÓD: ROLNICY, TANCERZE, MŁOT PNEUMATYCZNY (ŁOKCIE, BARKI), CIĘŻARY, SPORTOWCY (BOKS, BIEGI, KOSZYKÓWKA...) CHOROBY STAWÓW, METABOLICZNE PALENIE TYTONIU SIEDZĄCY TRYB ŻYCIA Skąd?
  • 7. ĆWICZENIA FIZYCZNE REZYGNACJA Z NADMIERNIE CIĘŻKIEJ PRACY KOREKTA WAD POSTAWY (WKŁADKI!, STABILIZATORY), KOREKTA NADWAGI LEKI CHONDROPROTEKCYJNE, PRZECIWBÓLOWE, PRZECIWZAPALNE, OPERACJE POMOCE Co robić?
  • 9. Masaż z olejkiem lawendowym: skuteczny (tygodnie) regularny (2 x w tyg.) bezpieczny Fizykoterapia POPRAWA MIKROKRĄŻENIA, OBRZĘKU, NAPIĘCIA MIĘŚNI Leczenie ciepłem/zimnem, taping, prądy interferencyjne, pole EMG, ultradźwięki, TENS, okłady borowinowe...
  • 10. NLPZ + paracetamol ZAOSTRZENIA (OKLUZJA) Dz. uboczne: uszkodzenie szpiku uszkodzenie nerek uszkodzenie wątroby uszkodzenie bł. śluzowej p. pokarmowego paracetamol przewlekle maks. 2,5 g!
  • 11. Bezpieczeństwo ZGON Naproksen 200% ⇡ Wymiana stawu biodrowego 30% ⇣ P.POK. najczęściej diklofenak UKŁAD KRĄŻENIA najczęściej celekoksyb, najrzadziej tramadol OGÓŁEM DZ. NIEP. najrzadziej SYSADOA
  • 12. SYSADOA CHONDROITYNA/GLUKOZAMINA REGENERACJA?/↓DEGRADACJI CONCEPT: 800 mg CH ↓ bólu jak celekoksyb wojsko: 1200 mg ⇡⇡ ESCEO: leki z wyboru (+ paracetamol, fizykoterapia) jakość jest kluczowa!
  • 13. Jakość, głupcze! FRANCJA, WŁOCHY, AUSTRIA, SZWAJCARIA, HISZPANIA, WĘGRY, SŁOWACJA, GRECJA tylko 20% ~ jakość farmaceutyczna 19/25 nawet o 60% CH mniej niż deklarowana do 50% zanieczyszczenie siarczanem keratanu (każdy preparat!)
  • 14. Glukozamina Chondroityna J Orthop Surg Res. 2018 Jul 6;13(1):170. Effectiveness and safety of glucosamine and chondroitin for the treatment of osteoarthritis: a meta-analysis of randomized controlled trials. Zhu X, Sang L, Wu D, Rong J, Jiang L. >celekoksyb
  • 15. Agency for Healthcar e Research and Quality TENS, TAI-CHI, ĆWICZENIA WZMACNIAJĄCE MIĘŚNIE, PŁYNNOŚĆ RUCHÓW, EMF SCHUDNIĘCIE, GLUKOZAMINA Z CHONDROITYNĄ, TERAPIE WIBRACYJNE, ĆWICZENIA OGÓLNOUSPRAWNIAJĄCE SCHUDNIĘCIE, ĆWICZENIA, MASAŻE <12 tyg. 12-16 tyg. >16 tyg.
  • 16. OSTEOARTHRITIS INTERNATIONAL Magnez! 4 lata obserwacji, n=2500 ⇣Mg = ⇡ból kolan i ogr. ruchomości ⇡⇡⇡efekt gdy mało błonnika
  • 17. BŁONNIK, LEKI (GLU + CHO), WYSIŁEK FIZYCZNY ⇢ USZCZELNIENIE NABŁONKA? DROBNOCZĄSTECZKOWE ZWIĄZKI? EUROPEJSKIE TOWARZYSTWO NA RZECZ KLINICZNYCH I EKONOMICZNYCH ASPEKTÓW OSTEOPOROZY, CHOROBY ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW I CHORÓB MIĘŚNIOWO- SZKIELETOWYCH ESCEO FLORA JELITOWA CUKRY PROSTE, ZŁE TŁUSZCZE, ⇣BŁONNIKA ⇢ STAN ZAPALNY
  • 18. BMJ. 2019 May 14;365:l1628. Association of habitual glucosamine use with risk of cardiovascular disease: prospective study in UK Biobank. Ma H et al. Ann Rheum Dis. 2020 Apr 6. Associations of regular glucosamine use with all-cause and cause-specific mortality: a large prospective cohort study. Li ZH et al. Glukozamina wydłuża życie RYZYKO ⇣ DO 25%, CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA, POKARMOWEGO, ODDECHOWEGO
  • 19. Witamina D OSTEOARTHRITIS INITIATIVE MRI: spożycie ~ grubość chrząstki stawowej niewielkie ilości przez 4 lata: o 60% ↓ progresji SUPLEMENTACJA efekty już po 3 mies. (vs placebo)
  • 20. Witamina C OSTEOARTHRITIS INITIATIVE MRI: spożycie ~ stan stawów SUPLEMENTACJA + peptydy kolagenowe z kwasem hialuronowym: lepszy ⇣ bólu (3 x ⇣⇣zapotrzebowanie na leki p- bólowe)
  • 21. Peptydy kolagenowe suplementacja ⇡ ilość proteoglikanów w chrząstce stawu kolanowego 10 g dziennie łagodna ChZ kolan ból? nie u wszystkich Osteoarthritis Cartilage. 2011 Apr;19(4):399-405. Change in knee osteoarthritis cartilage detected by delayed gadolinium enhanced magnetic resonance imaging following treatment with collagen hydrolysate: a pilot randomized controlled trial. McAlindon TE, Nuite M, Krishnan N, Ruthazer R, Price LL, Burstein D, Griffith J, Flechsenhar K.
  • 22. Kwasy tłuszczowe OMEGA-3 DZIAŁAJĄ PRZECIWZAPALNIE OMEGA-6? NASYCONE PROMUJĄ ZAPALENIE
  • 23. RESWERATROL DODANY DO MELOKSYKAMU ⇣BÓL I MARKERY W CHZW KOLANA BORÓWKI: ⇡CHODU, ⇣SZTYWNOŚĆ STAWÓW KOLANOWYCH Jagody, winogrona...
  • 24. Daleki Wschód KURKUMINA KADZIDŁOWIEC IMBIR ZIELONA HERBATA DZIKA RÓŻA J Clin Orthop Trauma. 2018 Oct-Dec;9(4):338-348. Current status of top 10 nutraceuticals used for Knee Osteoarthritis in India. Vaishya R, Agarwal AK, Shah A, Vijay V, Vaish A.
  • 25. Bliski Wschód CZOSNEK ŻYWICA BALSAMOWCA (GUGGUL) OLEJ LNIANY RUMIANEK CZARNUSZKA IMBIR CZARNY PIEPRZ Curr Drug Discov Technol. 2020 Mar 15. An evidence-based review of medicinal plants used in traditional Persian medicine for treatment of osteoarthritis. Karami S, Shamshiri S, Abdollahi M, Rahimi R.
  • 26. "Otwarty" Zachód KURKUMINA KADZIDŁOWIEC KORA SOSNY MSM AWOKADO I SOJA (OTC) Curr Rheumatol Rep. 2018 Sep 19;20(11):72. Natural Products for Promoting Joint Health and Managing Osteoarthritis. Henrotin Y, Mobasheri A
  • 27. MSM a ChZS POŁĄCZENIE Z GLUKOZAMINĄ I CHONDROITYNĄ Ter Arkh. 2015;87(12):49-54. Use of ARTRA MSM FORTE in patients with knee osteoarthritis: Results of a randomized open-label comparative study of the efficacy and tolerability of the drug. Alekseeva LI, Sharapova EP1, Kashevarova NG, Taskina EA, Anikin SG, Korotkova TA, Pyanykh SE. POŁĄCZENIE Z KWASEM BOSWELIOWYM Int J Immunopathol Pharmacol. 2016 Mar;29(1):140-6. Methylsulfonylmethane and boswellic acids versus glucosamine sulfate in the treatment of knee arthritis: Randomized trial. Notarnicola A, Maccagnano G, Moretti L, Pesce V, Tafuri S, Fiore A, Moretti B.
  • 29. sir William Osler 1849-1919 “Osteoarthritis is an easy disease to take care of— when the patient walks in the front door, I walk out the back door”