3. 1
Inhoud
Vooraf
1. Korte probleemschets 3
2. Ondersteuning bij de zoektocht naar werk 4
3. Armoedebestrijding 8
4. Schuldhulpverlening 10
5. Samenwerking 11
4. 2
Vooraf
In de wijk Hatert zijn veel mensen werkloos. Dit aantal is bijna twee keer
zo hoog als gemiddeld in Nijmegen. Het doel is om binnen twee jaar de
achteruitgang van Hatert ten opzicht van de stad als geheel te stoppen.
Het eerste jaarverslag van Actiecentrum Hatert Werkt over het jaar 2010
laat zien dat er van een positieve wending sprake is: de kloof tussen Hatert
en Nijmegen is voor het eerst sinds jaren niet groter geworden. De achter-
uitgang ten opzicht van Nijmegen als geheel lijkt gestopt. Ook is er succes
op het vlak van terugdringen niet-gebruik minimabeleid. Dat zijn goede
ontwikkelingen. In de eerste plaats voor de mensen die werk hebben ge-
vonden, maar ook voor Hatert als wijk en Nijmegen als stad.
De introductie van de beoogde hoogwaardige, integrale dienstverlening
heeft zichzelf nu al bewezen. De productie op het vlak van re-integratie,
arbeidsbemiddeling en armoedebestrijding en schuldhulpverlening zijn
goed op gang. De toegevoegde waarde van deze samenwerking tussen
gemeente Nijmegen, UWV Werkbedrijf en Het Inter-lokaal en de resultaten
op het niveau van zowel de output áls de outcome zijn overtuigend én
hoopgevend.
De geformuleerde outputtaakstellingen, het aantal trajecten, de bemid-
delingen en gerealiseerde activiteiten zijn op een enkele uitzondering na
gehaald. Daarbij lijken de beoogde maatschappelijke effecten, de outcome,
eerder zichtbaar dan was voorspeld.
Dank aan alle klanten die kansen hebben gezocht en gevonden. Dank aan
de medewerkers van het actiecentrum voor hun engagement en deskun-
dige inzet. En bijzondere dank aan de woningcorporaties Portaal, Talis en
WoonGenoot die Actiecentrum Hatert Werkt financieel mede mogelijk
hebben gemaakt.
Nijmegen, april 2011
5. 3
1. Korte probleemschets
In Hatert wonen bijna twee keer zoveel werkzoekenden en uitkeringsge-
rechtigden als in de rest van Nijmegen. Ook heeft deze groep een grote(re)
afstand tot de arbeidsmarkt. Bovendien telt Hatert bovengemiddeld veel
mensen die moeten rondkomen van een laag inkomen en die ook nog eens
vaker in de schulden zitten. Hatert stond, tot voor kort, als enige Nijmeegse
wijk in de landelijke ‘Top 25’ van wijken in Nederland waar kinderen in
armoede moeten opgroeien.
Met het programma Hatert Werkt willen de samenwerkingspartners
gemeente Nijmegen, UWV Werkbedrijf en Het Inter-lokaal in een tijdsbe-
stek van tien jaar de beïnvloedbare werkloosheid in Hatert op of rond het
stedelijk gemiddelde brengen. Begin 2009 is als tussendoel geformuleerd
om in een tijdsbestek van 24 maanden de voortschrijdende vergroting van
de kloof tussen Hatert en de rest van Nijmegen te stoppen.
6. 4
2. Ondersteuning bij
de zoektocht naar werk
De Hatertse werkzoekenden en de medewerkers van het actiecentrum
hebben het afgelopen anderhalf jaar de wind niet bepaald in de rug ge-
had. Ze hadden te maken met een economische crisis, oplopende werkloos-
heidscijfers en een krimpende vacaturemarkt. Het gevolg is dat er minder
banen te vergeven zijn en de concurrentie op de arbeidsmarkt toeneemt.
Juist voor die groep werkzoekenden met een wat grotere afstand tot de
arbeidsmarkt is dat een extra lastige situatie.
En toch is het gelukt om meer werkzoekenden met succes te ondersteunen
bij de zoektocht naar werk. De mensen van het actiecentrum ondersteu-
nen dit proces omdat de gedachtegang is dat werkzoekenden het vooral
zelf moeten doen.
Het dienstverleningsdevies van Actiecentrum Hatert Werkt
Scherp focussen op mogelijkheden en kansen, met zicht op beperkingen.
Mensen in hun kracht zetten, over de streep helpen, meehelpen belemmerin-
gen wegnemen. Soms een beetje duwen en trekken, maar vooral (zelf)vertrou-
wen geven. De werkzoekende is als individu een baan waard en stapje voor
stapje kan het leven (weer) in de eigen hand worden genomen.
Ondersteunende instrumenten
De medewerkers van het actiecentrum coachen individuele werkzoeken-
den en zetten daarbij ondersteunende instrumenten in. Zij maken gebruik
van competentietesten, sollicitatietraining en om- en bijscholingscursus-
sen. Maar ook taallessen, het aanleren van werknemersvaardigheden en
begeleiding op de werkplek zijn beproefde methoden. Soms kan in één
gesprek direct de goede match met een openstaande vacature gemaakt
worden, maar vaak ligt het complexer en is er toch meer nodig.
Deed mee aan een sollicitatietraining en had daardoor snel weer een baan.
Cindy vertelt: “Het actiecentrum hielp mij bij het schrijven van sollicitatiebrie-
ven en adviseerde hoe ik mijzelf moest presenteren. Ook had ik veel aan de
Cindy Nijenhof (1971), UWV website ‘werk.nl’. Totdat ik weer op volle uren draai houd ik een sollicita-
parttime secretaresse tieplicht. ik ben ook erg gehopen met het traject voor de schuldsanering. Van
de drie jaar heb ik er al twee opzitten, daarna ben ik helemaal schuldenvrij.
Dat geeft mij een heel goed gevoel.
7. 5
tabel 1: Activiteiten en resultaen (output)
Activiteiten aantal
Participatietrajecten 140
Re-integratietrajecten 286
> Competentietesten 31
> Training Werken aan Werk 22
> Inloopochtenden solliciteren 72
> Groepscoaching 38
Samenlopers schuldhulpverlening 58
Resultaten
Uitstroom naar regulier werk 164
> uitstroom met een Wwb-uitkering* 30
* Wwb-uitkering staat voor: Wet werk en bijstand.
Participatieladder
Het afgelopen jaar werd de Participatieladder geïntroduceerd. Een metho-
disch hulpmiddel om te bepalen hoever een werkzoekende nog van (regu-
lier) werk afstaat en wat de persoon in kwestie het beste kan doen om een
volgende stap op de Participatieladder te zetten. Mogelijkheden zijn het
inschakelen van professionele hulp of via vrijwilligerswerk een eerste stap
zetten in het arbeidsproces. En soms wordt geconcludeerd dat uitstroom
naar regulier werk nog niet aan de orde is.
Positief resultaat
De inzet van de re-integratieprojecten is succesvol want de taakstelling
voor de uitstroom naar regulier werk (100) is met een score van 164 suc-
cesvolle uitplaatsingen gehaald. Een positief resultaat geldt nog niet voor
het aantal doorstomers op de Participatieladder, en het aantal afgenomen
competentietesten maar dat komt omdat deze trajecten en testen pas in
de loop van het derde en vierde kwartaal 2010 zijn gestart.
Begon zijn loopbaan in 1982 als magazijnmedewerker bij Philips. Maakte
roerige tijden van fusies en overnames mee. In december 2009, het bedrijf
was toen in handen van NXP, stond ook hij op de lijst voor ontslag. Vindt het
Frenk Tjinjelaar (1951), heel fijn dat de actiecentrum in zijn wijk zit. Frenk vertelt: “Het is een seri-
magazijnmedewerker, op euze zaak als je hoort dat je baan op de tocht staat. Maar de mensen van het
actiecentrum hadden oor voor mijn verhaal. Ik ben uitermate tevreden over
dit moment oproepkracht mijn werkcoach die gelijk inzag dat ik kon worden omgeschoold tot beveili-
bij de HAN ger. Via de opleiding die het actiecentrum voor mij regelde kreeg ik veel meer
kansen op een nieuwe baan”.
8. 6
Positieve resultaten bovenop de uitstroom naar regulier werk
– 21 Wwb-ers naar gesubsidieerd werk bemiddeld.
– 9 Wwb-ers aan het werk met behoud van uitkering.
– 11 werkzoekenden kregen een wsw-indicatie.
– 30 Wwb-ers door inzet van de participatieladder actief als vrijwilliger.
– 1 uitkering stopgezet in verband met fraude.
Een serieuze zaak
Dat zijn mooie resultaten die pas echt tot leven komen als er wordt
ingezoomd op de betekenis voor de individuele mens achter deze cijfers.
Wie zijn die mensen? Wat zijn hun problemen en welke rol speelt het
actiecentrum in hun leven. De minidocumentaire Een serieuze zaak! geeft
een inkijk in het leven van deze mensen. Het nut en de noodzaak van het
Actiecentrum Hatert Werkt midden in de wijk komt met dit beeld beter tot
zijn recht.
Maatschappelijk effect
In het kader van de wijkaanpak zijn er landelijk en plaatselijk outcome-
doelstellingen vastgesteld om de extra inspanningen zichtbaar te maken
in maatschappelijke effecten, de outcome. Gaat het nu beter of slechter
met de werkloosheid in Hatert ten opzichte van het stedelijk gemiddelde?
Doelstellingen
In Nijmegen hebben de samenwerkingspartners, in lijn met de landelijke
kaders, afgesproken een poging te doen om in een tijdsbestek van 10 jaar
de beïnvloedbare werkloosheid in Hatert op of rond het stedelijk gemid-
delde te brengen. Het tussendoel is om in een tijdsbestek van 24 maanden
de voortschrijdende vergroting van de kloof tussen Hatert en de rest van
Nijmegen te stoppen.
Toen Charlotte ziek werd raakte ze zichzelf een beetje kwijt. Charlotte
vertelt: “Toch ging ik naar het actiecentrum. Het is vlak om de hoek, dus de
drempel was laag. Daar deed ik mee aan een re-integratiecursus. Daar heb
Charlotte Pelupessy (1951), ik geleerd mijn grenzen aan te geven en dat heeft mij heel erg geholpen. We
receptioniste, wil in de hebben veel gepraat en ik kreeg goede feedback. Soms was dat erg confronte-
rend maar ik ben er door gegroeid. Bij het actiecentrum namen ze mij serieus.
toekomst voor zichzelf Ze vroegen: hoe kunnen wij jou helpen om prettig te leven?”
beginnen
9. 7
tabel 2: Ontwikkeling NWW*-bestand Hatert ten opzicht van Nijmegen
NWW Nijm. NWW-Hatert Factor
Augustus 2008 7.726 469 2,5 in het
Juli 2009 8.154 533 nadeel van
Ontwikkeling in % +5,5% +13,6% Hatert
Juli 2009 8.154 533 1,8 in het
Juni 2010 8.427 565 nadeel van
Ontwikkeling in % +3,3,% +6,% Hatert
December 2009 8.672 567 1,7 in het
December 2010 8.417 538 voordeel van
Ontwikkeling in % -2,9% -5,1% Hatert
* NWW staat voor Niet Werkende Werkzoekenden
Toelichting en relativering
In de referentieperiode augustus 2008 tot en met juli 2009 steeg het
aantal NWW-ers in Hatert (+13,6%) met factor 2,5 aanzienlijk sterker dan
in de stad als geheel (+5,5%). Vanaf de start van het actiecentrum en de
twaalf maanden daarna, juli 2009 tot en met juni 2010, steeg het aantal
NWW-ers in Hatert met 6%, wat nog steeds sterker is dan het Nijmeegse
cijfer (+3,3%) maar aanzienlijk minder sterk (factor 1,8) dan in de referen-
tieperiode.
In het eerste volle operationele jaar van Actiecentrum Hatert Werkt daalde
het aantal NWW-ers in Hatert (-5,1%) sterker dan in Nijmegen (-2,9%). De
kloof werd op basis van deze cijfers in 2010 niet groter. Hiermee lijkt het
beoogde maatschappelijk effect, oftewel het stoppen van de kloofvergro-
ting, al na 18 maanden bereikt, in plaats van de voorgenomen 24 maanden.
Een kanttekening is dat het in absolute zin om kleine aantallen en ver-
schillen gaat én er spelen meerdere factoren een rol. Actiecentrum Hatert
Werkt kan misschien wel 200 Niet-Werkende-Werkzoekenden op jaarbasis
aan werk helpen, maar als het saldo van in- en uitstroom van NWW-ers in
en uit de talrijke Haterse huurwoningen negatief is, dan komen er alleen
al via woningtoewijzing meer NWW-ers bij. Er kan gesteld worden dat de
kloofvergroting tussen Hatert en rest van Nijmegen stopt maar één zwa-
luw maakt nog geen zomer!
10. 8
3. Armoedebestrijding
Naast re-integratie en arbeidsbemiddeling is het Actiecentrum Hatert
Werkt actief op het gebied van armoedebestrijding en schuldhulpverlening.
Armoedebestrijding
Zonder ook maar iets af te willen doen aan het probleem van het toene-
mende aantal werkende mensen die het niet breed hebben, is toch het
hebben en houden van werk het beste wapen tegen armoede. Werk is het
beginpunt van een carrière, een financieel ruimer leven en meer persoon-
lijke vrijheid.
Het actiecentrum werkt gericht aan het terugdringen van niet-gebruik mi-
nimabeleid. Daarvoor is de Inkomenscheck een vast onderdeel geworden
van het re-integratie- of participatietraject. De publieksvoorlichters van
het actiecentrum gaan er op uit om mensen te helpen. Voor netwerk- en
huisbezoeken zijn zij meer in de wijk dan in het actiecentrum te vinden.
tabel 3: Activiteiten en resultaten in 2010
Activiteiten Aantal
Inkomenschecks 330
Netwerkbezoeken 78
Huisbezoeken 94
Resultaten
Aantal verstrekkingen* 4.211
* Het aantal verstrekkingen is gelijk aan het aantal betalingen. Eén gezin kan meer-
dere verstrekkingen per jaar ontvangen. Naast Langdurigheidstoestag is bijzondere
bijstand voor een nieuwe wasmachine en/of huishoudelijke hulp een mogelijkheid.
Johan zit sinds een half jaar in de bijstand. Veronique is gehandicapt en
heeft veel zorg nodig. Ze hebben zes uur huishoudelijke zorg in week. Johan
Johan van Laanen & kan Veronique niet alleen laten, een voltijdbaan aannemen is daarom lastig.
Veronique van Laanen, Op dit moment hebben ze geen schuld of achterstand en dat is prettig.
Het Actiecentrum coacht Johan naar werk. Johan vertelt: “Mijn werkcoach
Johan’s beroep: van het actiecentrum kijkt heel goed naar de gezinsomstandigheden. Hij
kwaliteitscontroleur houdt rekening met wat een haalbare kaart is. Samen met hem onderzoek ik
de mogelijkheden om als zzp-er vanuit huis te werken. Verder heeft de hulp bij
het saneren van onze schulden ons erg geholpen. Het is heel fijn als er iemand
met je meekijkt en aangeeft wat wel en niet kan. En natuurlijk verliezen we
onze eigen verantwoordelijkheid niet uit het oog. Maar dat ze bij het actie-
centrum ook naar de menselijke kant van de zaak kijken doet ons heel erg
goed”.
11. 9
Toelichting
De groep ouderen, arbeidsongeschikten en gezinnen met kinderen kregen
op het gebied van armoedebestrijding het afgelopen jaar extra aandacht.
Alle Niet-Werkende-Werkzoekenden met kinderen kregen een uitvoerige
inkomenscheck. Er werd een bezoek gebracht aan Scootmobielclub Anti-
loppe en er werden informatiebijeenkomsten georganiseerd.
Bij de ouderencomplexen in Hatert zijn door de medewerkers van het ac-
tiecentrum huisbezoeken afgelegd. Netwerkbijeenkomsten zijn in dezelfde
periode ruim twee keer zoveel afgelegd als afgesproken. Bij de verstrek-
kingen (zie tabel 4: 4211) gaat het onder andere om het aantal verstrekte
wasmachines en koelkasten. Ook zaken als het aantal verstrekte langdu-
righeidstoeslagen, uitkering aan chronisch zieken, bijzondere bijstand voor
huishoudelijke hulp, huisraad, tandarts en babypakketten behoren tot
deze categorie.
Maatschappelijk effect
Ook voor armoedebestrijding in Hatert zijn (outcome)doelstellingen ten
opzichte van de rest van Nijmegen vastgesteld. Absolute taakstellingen en
getallen zeggen niet veel en zijn bij wijzigingen in het aantal regelingen
ook lastig(er) te hanteren. Als beoogd maatschappelijk effect is vastge-
steld dat het aantal verstrekkingen in Hatert zich positief onderscheidt
van het aantal verstrekkingen in de rest van Nijmegen. Groot lichtpunt in
het verband van maatschappelijke effecten is dat Hatert niet meer in de
Top-25 van Nederlandse wijken staat waar kinderen in armoede moeten
opgroeien.
tabel 4: Relatieve effecten verstrekkingen
verstrekk. 2009 verstrekk. 2010 effect
Hatert 3.661 4.211 +15%
Rest van Nijmegen 29.380 29.608 +0,8%
Resultaat
Het aantal verstrekkingen in 2010 (4211) ligt 550 verstrekkingen boven het
niveau van 2009 (3661). Het aantal verstrekkingen in de rest van Nijmegen
(29.608), over dezelfde periode, ligt 228 verstrekkingen boven het niveau
2009 (29.380). De mensen uit Hatert maken in vergelijking met het stede-
lijk gemiddelde steeds meer gebruik van het Nijmeegse minimabeleid. 15%
meer verstrekkingen in Hatert ten opzichte van 0,8% meer verstrekkingen
in rest van Nijmegen.
12. 10
4. Schuldhulpverlening
Voor schuldhulpverlening ontwikkelde het Actiecentrum Hatert Werkt in
2010 een aantal nieuwe zaken. Zo heeft de samenwerking met woonbege-
leiders van de woningbouwcorporaties concreet vorm en inhoud gekregen.
Ook zijn er nieuwe workshops ontwikkeld in het kader van preventieve
schuldhulpverlening. En last but not least: schuldhulpverlening is, daar
waar nodig, een onlosmakelijk onderdeel geworden van re-integratie-
dienstverlening én andersom.
tabel 5: Activiteiten en resultaten schuldhulpverlening
aantal
Cursisten ‘Weet wat je besteed’ 76
Deelnemers workshops incasso en administratie 13
Nieuwe schuldhulpverleningstrajecten 77
> waarvan multi-probleem-gezinnen i.o.v corporaties 17
Samenlopers schuldhulpverlening en re-integratie 58
Toelichting
De geformuleerde taakstellingen voor nieuwe schuldhulpverleningstrajec-
ten (50) en aantal multi-probleem-gezinnen (15) zijn met een score van 77
en 17 ruim gehaald.
Voor zijn schulden is nu een regeling getroffen voor drie jaar. Gerben vertelt:
“Ik leef van vijftig euro per week. De mensen van het actiecentrum beheren
mijn financiële zaken. Verder maak ik gebruik van de computer om te sollici-
Gerben Kingma, teren en te mailen. De mensen van het actiecentrum zeiden tegen me dat ik
(Goor, 1952), elektriciën, moest gaan bewegen. Dus kreeg ik een zwemabonnement en nu zwem ik ie-
dere week in het Goffertbad. Door het actiecentrum is ook mijn leven in actie
op dit moment gekomen, ik voel mijzelf beter en kan dadelijk weer een baan aan.”
werkloos
13. 11
5. Samenwerking
De samenwerking in het actiecentrum en de integrale aanpak werpen
op verschillende niveaus hun vruchten af. Een werkzoekende wordt ook
geholpen als er vragen zijn over het inkomen. Iemand die problemen
heeft met zijn inkomen of schulden wordt, als dat nodig is, op het spoor
van werk gezet. De goede resultaten van Actiecentrum Hatert Werkt voor
re-integratie, participatie, armoedebestrijding en schuldhulpverlening
kunnen direct worden toegeschreven aan deze samenwerking.
Concreet resultaat
Actiecentrum Hatert Werkt heeft, met name via het UWV Werkbedrijf, een
directe link met de vacaturekant van de arbeidsmarkt. Daarmee zijn 164
Niet-Werkende-Werkzoekenden aan regulier werk geholpen. De deelname
van het Inter-lokaal in het actiecentrum is belangrijk, zij organiseerde
onder andere de empowermenttraining voor allochtone mannen. De inzet
van publieksvoorlichters en schuldhulpverleners in het actiecentrum is
onontbeerlijk voor het doen van een goed werkende inkomenscheck.
Talrijke activiteiten
Naast, maar ook zeker in relatie met, de kerntaken van het Actiecentrum
Hatert Werkt zijn er talrijke andere activiteiten ontplooid. De medewerkers
van het actiecentrum legden contacten met én zijn onderdeel geworden
van de sociale infrastructuur van Hatert. Actiecentrum Hatert Werkt dankt
de Bewonerscommissie voor haar support en ook dank aan het Ondersteu-
ningsteam in Hatert voor de prettige samenwerking. Mooi, dat de Sociaal
Raadslieden spreekuur houden in het actiecentrum en goed dat de woon-
begeleiders van de corporaties steeds beter de weg weten te vinden naar
Actiecentrum Hatert Werkt. Ook goed dat vertegenwoordigers van het
actiecentrum lid zijn van de Economische Wijktafel Hatert en hopelijk lukt
het om de winkelstrip aan de Couwenbergstraat op te knappen. Uitste-
kend dat het actiecentrum actief betrokken is bij het aanstaande nieuwe
project: Impuls stage- en participatieplaatsen jongeren Hatert. En tenslotte;
heel mooi dat 2-Switch heeft gekozen voor de Kerk aan de Zijpendaalstraat,
dat zal de samenwerking zeker versterken.
Sharlene vertelt: “Het project voor schuldhulpverlening waarin gemeente en
woningcorporaties samen opgaan is een goed voorbeeld van samenwerking.
Ook het onderdeel Zorg en Inkomen heeft meer vorm gekregen sinds het actie-
Sharlene Maria centrum operationeel is. Collega’s zitten dicht bijelkaar en je hoort veel meer.
(Curaçao 1968), Er wordt snel geschakeld en dat levert direct resultaat op. Dat is het bijzondere
van de werkwijze in het actiecentrum. Onze rol is om de mensen te laten zien
re-integratiespecialist welke oplossingen en mogelijkheden er zijn. Want er is heel veel te ontdekken
bij het Actiecentrum en dat is soms best hard werken”.
Hatert Werkt
14. 12
Toekomstmogelijkheden
De gemeente Nijmegen, UWV Werkbedrijf en Het Inter-lokaal, zien als
samenwerkingspartners in het project Hatert Werkt talrijke mogelijk-
heden voor doorontwikkeling. In het belang van de klant én de wijk wordt
en blijft gewerkt worden aan de verbetering van het dienstverlenings-
pakket, de versterking van de integrale aanpak en de uitbouw van de
samenwerking met zowel corporaties als welzijns- en zorginstellingen.
Belangrijk is ook het vasthouden en verbreden van de ingeslagen weg.
In het laatste jaar (2011) van de eerste fase van het Wijkactieplan voor
Hatert zullen nieuwe ontwikkelingen in gang gezet worden. Uiteraard in
de hoop en verwachting dat partners en financiers mogelijkheden zien in
de voortzetting van de wijkaanpak in de periode 2012-2016.
15.
16. hatert werkt wordt financieel mede mogelijk gemaakt
door portaal, talis en woongenoot
