ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

1. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ ΕΝΟΤΗΤΑ << Ο
Ντιντερό>>
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 3/4/2013
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ:20
1

2. Ο Ντενί Ντιντερό
 Ο Ντενί Ντιντερό (Denis
Diderot, 5 Οκτωβρίου 1713 –
31 Ιουλίου 1784) ήταν
Γάλλος φιλόσοφος και
συγγραφέας.
 Γιος ενός σιδερά από την
πόλη Λανγκρ (Langres),
διδάχθηκε από Ιησουίτες
κληρικούς και σπούδασε
στη Σορβόνη, από όπου
αποφοίτησε το 1732 ως
νομικός. Ο Ντιντερό έχασε
όμως το ενδιαφέρον του για
το νομικό επάγγελμα και
προτίμησε να ασχοληθεί με
γλώσσες, λογοτεχνία,
φιλοσοφία και μαθηματικά.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 2

3. Επιφανής φιλόλογος
 Αναδείχθηκε σε επιφανή
φιλόλογο, φιλόσοφο και
συγγραφέα ενώ ήταν
εμπνευστής και ηγέτης της
προσπάθειας για συγγραφή
της «Εγκυκλοπαίδειας» από
το 1746 μέχρι το 1780. Σε
όλα τα έργα του διέδιδε το
πνεύμα του διαφωτισμού,
άθεος και υλιστής ο ίδιος,
ενάντια στη δεισιδαιμονία
και τη θρησκοληψία. Μαζί
με τον Βολταίρο και τον
Ρουσσώ θεωρείται ένας
από τους σημαντικότερους
Γάλλους συγγραφείς του
18ου αιώνα.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 3

4. Τα μυθιστορήματά του
 Τα μυθιστορήματά του
διαβάζονται ακόμα και τον
21ο αιώνα. Έγραψε ακόμα
θεατρικά έργα και κριτικές
εργασίες.
 Η τσαρίνα Αικατερίνη της
Ρωσίας τον κάλεσε να
υποβάλει προτάσεις για το
εκπαιδευτικό σύστημα της
Ρωσίας και γι' αυτό ο
Ντιντερό έμεινε στα χρόνια
1773-1774 στην
Πετρούπολη. Στα ύστερα
δημοσιεύματά του
ασχολήθηκε επίσης με
πολιτικά ζητήματα και
θεωρείται από τους
πνευματικούς πατέρες της
επερχόμενης γαλλικής
επαναστάσεως.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 4

5. Ο Ντιντερό μεγάλωσε
 Ο Ντιντερό μεγάλωσε στην
πόλη Λανγκρ στην Καμπανία
της Γαλλίας και ήταν ο
μεγαλύτερος γιος ενός
ευκατάστατου σιδερά. Έλαβε
μόρφωση σε σχολείο
Ιησουιτών και στη συνέχεια
πήγε στο Παρίσι για να
συνεχίσει την φοίτηση του. Το
1732 διέκοψε τις σπουδές του
ως θεολόγος και άρχισε μια
νέα ζωή στη γαλλική
πρωτεύουσα, γνωρίζοντας
πολλούς διανοούμενους της
εποχής, όπως τον Ζαν λε Ροντ
ντ' Αλαμπέρ και τον Ζαν Ζακ
Ρουσσώ. Άρχισε να γράφει και
να μεταφράζει αγγλικά
χειρόγραφα στα γαλλικά.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 5

6. Γνωριμία με νεαρή κοπέλα
 Λίγο αργότερα γνώρισε μια
νεαρή πλύστρα, και θέλοντας
να την παντρευτεί, ζήτησε την
άδεια του πατέρα του, όπως
ήταν συνηθισμένο εκείνη την
εποχή. Εκείνος δεν
συμφώνησε και αποφάσισε να
τον κλείσει σε μοναστήρι. Η
αντιπάθεια του Ντιντερό προς
τον θεσμό των μοναστηριών
και την εκκλησία γενικότερα
ίσως πηγάζει από αυτό το
γεγονός, μια αντιπάθεια η
οποία μεγάλωσε όταν η
αδερφή του κλείστηκε
οικειοθελώς σε ένα μοναστήρι
και εκεί αρρώστησε ψυχικά.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 6

7. Δραπέτευση από μοναστήρι
 Όταν δραπέτευσε από το
μοναστήρι που τον είχε
κλείσει ο πατέρας του
επέστρεψε στο Παρίσι και
παντρεύτηκε την νεαρή
πλύστρα μυστικά. Σύντομα
απέκτησαν μαζί μια κόρη, η
οποία όμως πέθανε πολύ
πρόωρα. Αργότερα
γεννήθηκαν δύο γιοί, οι
οποίοι πέθαναν επίσης
πρόωρα. Μόνο μια κόρη
που γεννήθηκε το 1753
επέζησε.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 7

8. Ιατρικό λεξικό
 Καθώς είχε συγγράψει την
ιστορία των αρχαίων
Ελλήνων και ένα ιατρικό
λεξικό, το 1746 ο Ντιντερό
προσκλήθηκε από έναν
γνωστό Παριζιάνο εκδότη να
μεταφράσει την αγγλική
εγκυκλοπαίδεια Cyclopaedia,
or Universal Dictionary of the
Arts and Sciences. Ο
Ντιντερό αποφάσισε να μην
περιοριστεί μόνο στους δύο
τόμους αυτού του έργου,
αλλά να το επεκτείνει
σημαντικά, προσθέτοντας σε
αυτό όλες τις γνώσεις της
εποχής
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 8

9. Βοηθούν και άλλοι διανοούμενοι
 Σε αυτό το έργο τον βοήθησαν και
άλλοι διανοούμενοι και φίλοι του,
κυρίως ο Ντ' Αλαμπέρ, που ήταν
μαθηματικός και φυσικός
επιστήμονας, αλλά και πολύ
γνωστά πρόσωπα όπως ο
Μοντεσκιέ και ο Βολταίρος.
 Το 1749 αναγκάστηκε να διακόψει,
εξαιτίας κάποιων γραπτών που
είχε δημοσιεύσει παλαιότερα και
στα οποία ασκούσε κριτική στην
εκκλησία. Φυλακίστηκε για μικρό
χρονικό διάστημα.
 Αργότερα αποφάσισε να αφήσει
πολλά έργα του ανέκδοτα, για να
μην θέσει σε κίνδυνο τη συνέχιση
της Εγκυκλοπαίδειας
(Encyclopédie).
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 9

10. Ευρώπη
 Το 1750 δημιούργησε ένα
προσπέκτους (Prospectus), με το
οποίο καλούσε άτομα από όλη την
Ευρώπη να βοηθήσουν στην
συγγραφή αυτού του κολοσσιαίου
έργου.
 Ήδη το 1751 εμφανίστηκαν οι δύο
πρώτοι τόμοι της Εγκυκλοπαίδειας
ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο
των τεχνών και των επαγγελμάτων
(γαλλ. Encyclopédie ou Dictionnaire
raisonné des arts et métiers, par
une société de gens de lettres), από
έναν κύκλο συγγραφέων.
 Η επιτυχία του έργου στα
βιβλιοπωλεία ήταν πολύ μεγάλη, οι
Ιησουίτες όμως και πολλοί κληρικοί
διέγνωσαν μια αντιχριστιανική τάση
στο έργο αυτό και πέτυχαν με
βασιλική διαταγή την απαγόρευση
του έργου.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 10

11. Η πίεση των αντιπάλων
 Επειδή όμως η μαρκησία
ντε Πομπαντούρ, η ερωμένη
του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ΄,
κατείχε μια εξαιρετικά
σημαντική θέση, επηρέασε
υπέρ της Εγκυκλοπαίδειας
πολλούς υπουργούς και
άλλα πρόσωπα με επιρροή,
ώστε τελικά εκδόθηκαν
παρά την απαγόρευση που
ίσχυε από το 1753 έως το
1756, τέσσερις νέοι τόμοι.
 Η πίεση όμως των
αντιπάλων της
Εγκυκλοπαίδειας αυξήθηκε,
και έτσι το 1758 επήλθε μια
νέα απαγόρευση. Ακόμη και
ο πάπας δεν ενέκρινε το
έργο.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 11

12. Η γαλλική κυβέρνηση εισέπραττε
πολλά χρήματα
 Η Εγκυκλοπαίδεια όμως
σημείωσε τεράστια επιτυχία
όχι μόνο στη Γαλλία αλλά
και σε ολόκληρη την
Ευρώπη, και καθώς η
γαλλική κυβέρνηση
εισέπραττε πολλά χρήματα
από την πώληση αντιτύπων
της Εγκυκλοπαίδειας στην
Ευρώπη, ενθάρρυνε τον
Ντιντερό και τους
υπόλοιπους
Εγκυκλοπαιδιστές να
συνεχίσουν τη συγγραφή
της.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 12

13. Ο Ντιντερό γράφει και τους
υπόλοιπους δέκα τόμους
 Ο Ντιντερό έγραψε και τους
υπόλοιπους δέκα τόμους,
μαζί με πέντε τόμους
εικονογραφήσεις μέχρι το
1765, αποσύρθηκε όμως -
μετά από είκοσι χρόνια
συγγραφής - και άφησε
στους συνεχιστές τους να
εκδώσουν και τους
υπόλοιπους τελευταίους
τόμους με εικόνες. Όπως
και οι υπόλοιποι τόμοι της
Εγκυκλοπαίδειας, έτσι και
αυτοί, συνέβαλαν στη
μεγάλη φήμη και τη διάδοση
του έργου σε ολόκληρη την
Ευρώπη.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 13

14. Φιλοσοφία, κριτική, θέατρο και μυθιστορήματα
 Παράλληλα με την Εγκυκλοπαίδεια ο
Ντιντερό συνέγραφε και άλλα έργα.
Το 1746 ολοκλήρωσε το έργο του
Φιλοσοφικές σκέψεις (Pensées
philosophiques).
 Το 1749 φυλακίστηκε εξαιτίας του
συγγράμματος του Γράμμα για τους
τυφλούς (Lettre pour les aveugles).
Το 1751 έγινε μέλος της Ακαδημίας
των Επιστημών στο Βερολίνο.
 Ως φυσικός επιστήμονας, ο Ντιντερό
ασχολήθηκε με το έργο του Σκέψεις
για την ερμηνεία της φύσης (Pensées
sur l'interprétation de la nature), στο
οποίο τάσσεται υπέρ των
πειραμάτων και κατά των
θεωρητικών ψευδορασιοναλιστικών
ιδεών του Καρτέσιου.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 14

15. Γράφει επίσης θεατρικά έργα
 Έγραψε επίσης θεατρικά
έργα, όπως το Φυσικός γιος
(Fils naturel) το 1757 και το
Πατέρας της οικογένειας (Le
Père de famille) το 1758.
Όσον αφορά τα
μυθιστορήματα, το πιο
γνωστό και συνάμα το πιο
επιτυχημένο του είναι Η
μοναχή (La religieuse), το
οποίο περιγράφει τα πάθη
και τις δυσκολίες μιας
γυναίκας που δεν θέλει να
είναι μοναχή.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 15

16. Ο Ντιντερό ως προσωπικότητα
 Μαζί με την σκληρή συγγραφική
δουλειά του ο Ντιντερό φρόντιζε
να έχει συχνές επαφές με τους
Παριζιάνους διανοούμενους
διαφωτιστές της εποχής. Όπως ο
Βολταίρος, έτσι και ο Ντιντερό,
αναζητούσε ένα φωτισμένο
μονάρχη, τον οποίο βρήκε στο
πρόσωπο της τσαρίνας
Αικατερίνης, η οποία καταγόταν
από τη Γερμανία και του άφησε
στη διάθεσή του, το 1765, τη
βιβλιοθήκη της. Τον προσέλαβε
ως βιβλιοθηκάριο και τον
βοήθησε οικονομικά, ενώ το 1773
ο Ντιντερό έμεινε για ένα
διάστημα στην Αγία Πετρούπολη.
Ο Ντιντερό βρήκε υποστήριξη
στον κύκλο των Μασόνων, αλλά
το εάν ο ίδιος του ήταν Μασόνος
δεν είναι ιστορικά εξακριβωμένο
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 16

17. Έργα
 Φιλοσοφικές σκέψεις
(Pensées philosophiques,
1746)
 Ο περίπατος του
σκεπτικιστή (La
promenade du sceptique,
1747)
 Τα αδιάκριτα κοσμήματα
(Les bijoux indiscrets,
1748)
 Γράμμα για τους τυφλούς
προς χρήσιν όσων
βλέπουν(Lettre sur les
aveugles à l'usage de
ceux qui voient, 1749)
 Γράμμα για τους
κωφάλαλους (Lettre sur
les sourds et muets, 1751)
 Σκέψεις για την ερμηνεία της
φύσης (Pensées sur
l'interprétation de la nature,
1753)
 Ο νόθος γιος (Le fils naturel,
1757)
 Ο πατέρας της οικογένειας (Le
Père de famille, 1758)
 Λόγος σχετικα με την
δραματική ποίηση (Discours
sur la poésie dramatique,
1758)
 Η μοναχή (La religieuse, 1760)
 Ο ανιψιός του Ραμώ (Le neveu
de Rameau, 1761-1776)
 Το όνειρο του Ντ'Αλαμπέρ (Le
rêve de D'Alembert, 1769
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 17

18. Έργα
 Ζακ ο μοιρολάτρης και
ο αφέντης του (Jacques
le fataliste et son
maître,1771)
 Αυτό δεν είναι ένα
διήγημα (Ceci n'est pas
une conte, 1772)
 Réfutation d'Helvétius
(Ανασκευή του
Ελβέτιου), 1774
 Supplément au Voyage de
Bougainville, (Συμπλήρωμα
στο "Ταξίδι" του
Μπουγκενβίλ, 1775)
 Δοκίμιο πάνω στις βασιλείες
του Νέρωνα και του Κλαυδίου
(Essai sur les règnes de
Claude et de Néron, 1778)
 Το παράδοξο του ηθοποιού
(Paradoxe sur le comédien),
μεταξύ 1770-1778, μεταθαν.
έκδοση
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 18

19. Βιβλιογραφία
Ελληνικά
 Hans Magnus Enzensberger:
Diderots Schatten.
Unterhaltungen, Szenen,
Essays. Suhrkamp, Frankfurt
am Main 1994, ISBN 3-518-
40632-9
 Anette Selg, Rainer Wieland
(Hrsg.): Die Welt der
Encyclopédie. Frankfurt am
Main 2001, ISBN 3-8218-
4711-5
 Johanna Borek: Denis Diderot.
Rowohlt Taschenbuch Verlag,
Hamburg 2000, ISBN 3-499-
50447-2
 Μπαγιόνας, Αύγουστος,
«Υλισμός, κοινωνική
κριτική και διαλεκτική
στον Diderot»,
Επιστημονική σκέψη 20
(1984), 37-47.
 Benrekassa, George, «Ὁ
πολιτικ ς Ντιντερό » ,ὸ
Διαβάζω, 103 (1984), σσ.
43-46
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ 19

20.  ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
 ΒΑΣΙΛΗΣ
 ΣΤ΄1 ΤΑΞΗ
 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!!
 ΠΗΓΕΣ:
 ΕΙΚΟΝΕΣ: Google
 ΚΕΙΜΕΝΟ: ΒΙΚΙΠΑΙΔΙΑ