2. Heograpiya ng
Greece
Mabundok
May liku-likong mga
baybayin
Ang klima ay angkop
sa pagtatanim ng
ubas, olive, trigo at
barley.
3. Ang Panahong Hellenic
(800 B.C.E. – 338 B.C.E.)
Hellene – katawagan ng mga Greek sa
kanilang sarili . Hango ito sa salitang Hellas na
tumutukoy sa kabuuang lupain ng sinaunang
Greece.
Panahong Hellenic – panahon ng
kasikatan ng kabihasnang Greece hanggang sa
pagtatapos nito noong 338 B.C.E.
4. Ang Polis
Polis – Ito ang tawag sa mga unang
pamayanan sa Greece na itinuturing na mga
lungsod-estado o city state dahil malaya at may
sariling pamahalaan ang bawat isang polis at
ang pamumuhay ng mga tao rito ay nakasentro
sa isang lungsod.
Acropolis – ang pinakamataas na lugar sa
lungsod-estado kung saan itinayo ng mga Greek
ang kanilang mga templo.
6. Agora – isang bukas na lugar sa gitna ng
lungsod kung saan maaaring magtinda o
magtipon-tipon ang mga tao.
7. Athens: Isang Demokratikong Polis
Athens at Sparta – dalawang malalakas na
lungsod-estado na naging tanyag sa Greece.
Naging sentro ng kalakalan at kultura sa
Greece ang Athens samantalang sinakop ng
Sparta ang mga karatig na rehiyon nito.
8. Oligarkiya o Oligarchy – Isang uri ng
pamahalaan na binuo ng mga tag-Athens kung
saan ang pamumuno ay hindi sentralisado at sa
halip ay binubuo ng mga lupon ng mga dugong-bughaw
upang palitan ang hari.
Mula 594 B.C.E., pinalawig nina Solon,
Pisistratus, Cleisthenes, at Pericles ang
pamahalaan ng nakararami o democracy.
Council of 400 – binubuo ng tig-100 kinatawan
mula sa apat na pangunahing tribo ng Athens na
nilikha ni Solon.
9. Pisistratus – ipinagtanggol niya ang katayuan ng
mga mahihirap.
Ostracism – isang sistema na sinimulan sa
panahon ni Cleisthenes na kung saan
pinahihintulutan ang mga mamamayan na palayasin
ang sinumang opisyal na sa kanilang paniniwala ay
mapanganib para sa Athens.
10. Direct Democracy – isang sistema ng
pamamahala kung saan direktang kabahagi ang
mga taga Athens sa pagpili ng kinatawan at maaari
rin silang manungkulan .
Sa panahon ni Pericles, naranasan ng Athens ang
tugatog ng demokrasya. Itinaguyod niya ang pag-upo
sa opisina ng pamahalaan ng mga karaniwang
mamamayan.
11. Sparta: Isang Mandirigmang Polis
• Nanatili ang Sparta
na isang oligarkiya
at isang estadong
militar. Layunin
nito na lumikha ng
malalakas at
magagaling na
sundalo.
12. Ang Banta ng Persia
Nakailang ulit na tinangka ng Persia na sakupin
ang Greece. Nanguna ang athens at Sparta sa
pakikidigma sa Persia.
Cyrus the Great –
noong 546 B.C.E., sinalakay
niya ang Lydia sa Asia Minor.
Humalili sa kanya kalaunan
ang anak niya na si Darius I.
13. Ang Digmaang Graeco-Persia
(499 B.C.E. – 479 B.C.E.)
o Noong 490 B.C.E., tinangka ng plota ng Persia na
salakayin ang Athens. Pumunta ito sa Marathon Bay
na 25 milya lamang ang layo mula sa Athens.
Bagamat hindi dumating ang tulong na hiniling ng
Athens mula sa Sparta, nanalo pa rin ang hukbo ng
Athens.
o Xerxes – anak ni Darius I ay
tinangkang pabagsakin ang Athens.
Noong 480 B.C.E., tinalo ng kanyang
hukbo ang puwersa ng Sparta sa
Thermopylae.
14. Ang Digmaang
Peloponnesian
(431 B.C.E. – 404 B.C.E.)
• Delian League – isang malawak na
pederasyon na kung saan sinikap ni Pericles
ang pagbubuklod ng mga lungsod-estado sa
Greece.
• Dahil sa inuna ng Athens ang sarili nitong
kapakanan, ang Delian League ay hindi ganap
na napabuklod ang mga lungsod-estado sa
Greece. Sa halip, ito ay naging daan sa
pagpapalawig ng imperyong pangkalakalan ng
Athens.
15. • Noong 431 B.C.E., sumiklab ang Digmaang
Peloponnesian. Dito, nagsama-sama ang mga
lungsod-estado sa Peloponnesus. Pinili nila ang
Sparta upang pamunuan sila laban sa Athens.
16. •Noong 404 B.C.E., tinalo ng Sparta ang Athens.
• Nagpatuloy ang alitan sa iba’t-ibang lungsod-estado
at bumagsak ang pamumuno ng Sparta sa
Labanang Leuctra noong 371 B.C.E.
• Iniwan ng Digmaang Peloponnesian ang mga
Greek na mahina at watak-watak.
17. Imperyong Macedonian
(336 B.C.E. – 263 B.C.E.)
Philip II – Hari ng
Macedonian na nagnais
na pag-isahin ang mga
lungsod-estado sa
Greece sa ilalim ng
kanyang pamamahala.
Bumuo siya ng isang
hukbo at sinanay sa
pinakamabisang paraan
ng pakikidigma.
18. Alexander the Great – Naging tanyag na
lider ng Macedonia na anak ni Philip II. Noong
334 B.C.E., pinangunahan niya ang isang
hukbo na lumusob sa Kanlurang Asya.
19. KABIHASNANG GREEK
Umunlad ang kabihasnang Greek sa dalawang
yugto. Tumutukoy ang Panahong Hellenic sa
dakilang panahon ng pamamayagpag ng
kabihasnang Greek. Ang ikalawang yugto ay
ang Panahon ng Hellenistic . Ang paghahalo ng
kultutrang Silangan at Kanluran ay nagbunga
sa bagong kultura na tinawag na Hellenistic.
20. PANANAMPALATAYA
Ang tradisyunal na pananampalataya sa Greece
ay ang pagsamba sa iba’t ibang diyos sa
pangunguna ni Zeus. Ang iba pang diyos at diyosa
ng mga Greek ay ang mga sumusunod:
• Hera - diyosa ng pag-aasawa;
• Hestia – diyosa ng Hearth;
• Hephaestus – diyos ng apoy, bakal at
pagpapanday;
• Hades – diyos ng underworld at mga patay;
21. • Poseidon – diyos ng karagatan;
• Apollo – diyos ng araw;
• Aphrodite – diyosa ng pag-ibig;
• Ares – diyos ng digmaan;
• Artemis – diyosa ng buwan, pangangaso at
panganganak;
• Athena – diyosa ng karunungan, digmaan at
tagumpay;
• Demeter – diyosa ng butil at ng ani;
• Dionysus – diyos ng alak at ng ubas; at
• Hermes – tagapaghatid ng balita ng mga diyos.
22.
23. ARKITEKTURA
Layunin ng arkitektura ng Greek na parangalan ang mga
diyos.
Ang pinakamagandang gusali na itinayo ng mga Greek
ay ang ang mga templo. Ang mga ito ay gawa sa
marmol na karaniwang kulay puti.
Parthenon – isa sa pinakatanyag na templong Greek
na itinayo sa pagitan ng 447 B.C.E at 432 B.C.E
24. Doric – pinakasimple at walag disenyo.
Ionic – mas manipis at may disenyong mga
scrolls sa mga dulo.
Corinthian – may pinakamagarbong disenyo sa
lahat.
25. ESKULTURA
Hangad ng mga eskultor ng Greece na lumikha
ng mga pigura na ganap at eksakto ang hubog,
ang mga mukha ay hindi nagpapakita ng galit o
pagtawa, tanging katiwasayan lamang.
Phidias - pinakatanyag na eskultor na
humubog sa higanteng estatwa ni Athena para sa
Parthenon.
26. PAGPIPINTA
Ipinakita ng mga Greek ang kanilang
kahusayan sa pagpipinta sa magaganda nilang
palayok.
Ang karaniwang disenyo nito ay pang-araw-araw
na gawain tulad ng pagkanta, pagsayaw,
pagtugtog ng instrumentong pangmusika, pagligo
at iba pa.
27. DULA AT PANITIKAN
Drama - isang uri ng palabas sa entablado na
bahagi ng mga ritwal sa pista alay kay Dionysus, ang
diyos ng alak.
Tragedy - isang uri ng drama na naglalarawan ng
pagbagsak ng tao dahil sa pagiging mapagmataas o
mapagmalaki.
Comedy - isa pang uri ng drama na karaniwang
ukol sa politika na inilalahad sa nakatatawang
pamamaraan.
28. Aeschylus, Sophocles, at Euripides –
pinakatanyag na manunulat ng Tragedy
Aristophanes – pinakatanyag na manunulat
ng Comedy
Sa panitikan, naging tanyag ang mga Greek sa
larangan ng tula.
29. Pindar – sumulat ng mga tula alay sa mga
nagwagi sa mga palaro sa Olympia.
Sappho – isang manunulat ng tula na pag-ibig
at pakikipagkaibigan ang tema.
Epiko o Epic - mga mahahabang tula na
naglalarawan ng mga ginawa ng mga bayani.
30. PILOSOPIYA
Socrates, Plato, at Aristotle - Ang tatlong
pinakamagaling na pilosopo ng kabihasnang
Greek.
Ayon kay Socrates, “The unexamined life is not
worth living.”
31. Si Plato ang nagsulat ng akdang The Republic,
dito inilarawan niya ang isnag ideyal na estado. Sa
paniniwala niya, tanging mga pilosopo lamang ang
maaaring maging matalino at magaling na pinuno.
Pinag aralan naman ni Aristotle ang mga
hayop, halaman, astronomiya at pisika at nagsulat
ng akdang Politics, kung saan tinignan niya ang
iba’t-ibang uri ng pamhalaan.
32. PAGSULAT NG KASAYSAYAN
Herodotus – unang gumamit ng
salitang history nang sinulat niya noong 440
B.C.E ang History of the Persian Wars bilang
isang ulat ng mga kaganapansa digmaan ng
Greece at Persia. Dahil dito, kinilala siya bilang
“Ama ng Kasaysayan”.
Thucydides – isa pang sumulat ng
kasaysayan, ang History of the Peloponnesian
War na sinimuan niya noong 431 B.C.E.
33. AGHAM
Pythagoras – pinaunlad niya ang prinsipyo
ng geometry na taglay ang kanyang pangalan,
ang Pythagorean Theorem.
Archimedes – tinantiya niya ang paraan ng
pagsukat ng circumference ng isang bilog at
natuklasan din niya ang prinsipyo ng specific gravity.
Euclid - ang kinilalang “Ama ng Geometry.”
34. Aristarchus - ang nakatuklas na umiikot ang
daigdig sa araw habang umiikot ito sa sarili
niyang axis.
Eratosthenes – nakagawa ng halos tumpak
na tantiya ng circumference ng daigdig.
Democritus - nagpanukala na ang lahat ng
bagay ay binubuo ng maliliit na sangkap na
tinatawag na atom.
35. MEDISINA
Hippocrates – itinatag ang isang paaralan
para sa pag-aaral ng medisina. Gumamit siya ng
siyentipikong pamamaraan sa pagkilala at
paggamot ng sakit at ayon sa kanya ang
bawat sakit ay may likas na sanhi.
Hippocratic Oath – ang sinumpang pangako
ng lahat ng mga magtatapos sa pag-aaral ng
medisina na nilikha ni Hippocrates.
Ang kaalaman tungkol sa katawan ay
pinaunlad nina Herophilus, “Ama ng Anatomy”
at Erasistratus, ang “Ama ng Physiology.”