Rozwój usług na rzecz osób starszych na przykładzie Gminy Górowo Iławeckie
1. Bożena Olszewska-Świtaj
Wójt Gminy Górowo Iławeckie
Rozwój usług na rzecz osób starszych
na przykładzie Gminy Górowo Iławeckie
Górowo Iławeckie 2015
3. POŁOŻENIE GMINY
3
gmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie
bartoszyckim, położona jest w północnej części województwa warmińsko-
mazurskiego przy granicy z obwodem kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej.
Górowo Iławeckie
Gmina Górowo Iławeckie zajmuje
powierzchnię ponad 415 km2.
Pod względem administracyjnym
obejmuje 36 sołectw, w skład których
wchodzą 82 miejscowości.
Charakterystyczną cechą układu
funkcjonalno-przestrzennego gminy
jest położenie wokół miasta Górowo
Iławeckie, będącego jednak odrębną
gminą miejską.
4. Środowisko Przyrodnicze
4
Terytorium gminy ma charakter przeważnie
rolniczy.
Dominują użytki rolne, zaś zabudowa mieszkalna
jest bardzo rozproszona, o czym świadczy mała
gęstość zaludnienia.
Istotnym elementem są obszary chronionego
krajobrazu, które mogą stanowić pewną przewagę
konkurencyjną - zajmują ponad 40% powierzchni
gminy.
Ponadto na terenie gminy znajdują się złoża torfu,
który spełnia kryteria przydatności do celów
leczniczych.
5. Według stanu na dzień 31.12.2014r. gminę Górowo Iławeckie zamieszkiwało 7187 osób. Gęstość
zaludnienia kształtuje się poniżej średniej krajowej. W przybliżeniu wynosi 17 osób/km2.
5
SPOŁECZEŃSTWO
W minionych latach liczbę mieszkańców gminy Górowo Iławeckie cechuje tendencja spadkowa.
6900
7000
7100
7200
7300
7400
7500
7600
2007 2009 2011 2013 2015
Liczba ludności
Liczba ludności
6. SPOŁECZEŃSTWO
Analiza danych demograficznych pozwala zidentyfikować w Gminie Górowo Iławeckie zjawisko
nazywane „starzeniem się społeczeństwa”.
Charakteryzuje się ono przede wszystkim:
- malejącym odsetkiem osób w wieku przedprodukcyjnym (dzieci i młodzież 0 - 17 lat ),
- rosnącym odsetkiem mieszkańców w wieku produkcyjnym (mężczyźni 18 - 64; kobiety 18 - 59 lat),
- przy jednoczesnym, dość dynamicznym, wzroście liczby osób w poprodukcyjnym okresie życia
(mężczyźni: 65 lat i więcej; kobiety: 60 lat i więcej) w stosunku do ogółu ludności.
7. 7
SPOŁECZEŃSTWO
W 2014 r., w porównaniu do 2007 r., zmniejszyła się zarówno liczba ludności w wieku
przedprodukcyjnym (o 15,3%), jak i produkcyjnym (o 2,2%). W dalszym ciągu zwiększała się liczba
ludności w wieku poprodukcyjnym (o 2,1%).
1035
1040
1045
1050
1055
1060
1065
1070
1075
2007 2009 2011 2013
liczba osób w wieku poprodukcyjnym
liczba osób w wieku poprodukcyjnym
9. 9
SPOŁECZEŃSTWO
Niepokojącym zjawiskiem jest malejący przyrost naturalny. Na przestrzeni lat 2011-2014 przyjmuje
on wartości ujemnie i ma tendencje spadkową.
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
2007 2009 2011 2014
Przyrost naturalny
Przyrost naturalny
10. 1
0
SPOŁECZEŃSTWO
W roku 2000 liczba osób 60+ wynosiła 483 osoby i stanowiła ok. 6% mieszkańców. W roku 2010 uległa
podwojeniu.
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
2000 2010 2014
liczba osób w wieku 60+
liczba osób w wieku 60+
11. SPOŁECZEŃSTWO
Zupełnej zmianie uległ model rodziny. Osoby liczące
około 60 lat stanowią gospodarstwa dwuosobowe,
osoby starsze głównie jednoosobowe – wdowy.
W ciągu ostatnich kilu lat nawet tereny wiejskie uległy
niekorzystnemu przeobrażeniu w zakresie
utrzymywania więzi rodzinnych i sąsiedzkich, wg.
ekspertyzy dotyczącej starzenia się (Indeks aktywnego
starzenia się w ujęciu regionalnym MPiPS ) mieszkańcy
Warmii i Mazur zajmują dalekie 14 miejsce na 16
województw pod względem istniejących więzi
społecznych.
13. 1
3
Usługi na rzecz osób starszych
Strategia RozwiązywaniaProblemów Społecznych Gminy Górowo Iławeckie na lata 2015-
2020.
Cel operacyjny 4. Poprawa dostępu osób zależnych do usług społecznych
1) Zapewnienie domowych usług opiekuńczych dla osób niesamodzielnych w celu jak
najdłuższego utrzymania ich w środowisku zamieszkania.
2) Upowszechnianie pomocy sąsiedzkiej oraz wolontariatu na rzecz osób starszych
i niepełnosprawnych.
3) Organizacja stałej i okresowej opieki instytucjonalnej w formie pobytu w domu pomocy
społecznej oraz dziennym ośrodku wsparcia , udzielającym pomocy w zaspokajaniu
niezbędnych potrzeb życiowych, a także stymulującym intelektualną, psychiczną i fizyczną
sprawność osób starszych i niepełnosprawnych.
14. 1
4
Usługi na rzecz osób starszych
Gmina Górowo Iławeckie oferuje szereg usług dla osób starszych.
Większość działań skupia się na umożliwieniu osobom starszym
normalnego funkcjonowania, lub normalnego funkcjonowania przy
wsparciu.
Dla osób w szczególnie ciężkim położeniu, które nie są w stanie
normalnie funkcjonować nawet przy wsparciu gmina oferuje Dom
Pomocy Społecznej oraz Dom Dziennego Pobytu w Kamińsku.
15. 1
5
działaniana rzecz osób starszych
1. Usługi opiekuńcze
4. Centrum Barka Stowarzyszeniem na Rzecz Osób)
Niepełnosprawnych i Profilaktyki Zdrowia JESTEŚMY RAZEM - usługi
w formie dziennego pobytu osobom zaburzonym psychicznie.
3. Organizacja imprez integracyjnych (Dni Seniora, spotkania z
kombatantami)
2. Wsparcie osób starszych wykonywane w ramach prac społecznie
użytecznych
5. Powiatowy DPS w Kamińsku dla osób zaburzonych psychicznie
6. Utworzenie gminnego DPS-u oraz Domu Dziennego Pobytu w
Kamińsku dla osób starszych
16. 1
6
działania na rzecz osób starszych
Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze
Liczba osób objętych usługami GOPS od lat utrzymuje się na podobnym
poziomie, co biorąc pod uwagę spadek liczby mieszkańców gminy oznacza
procentowe zwiększenie udziału osób wymagających opieki w całości
populacji gminy.
0,51
0,515
0,52
0,525
0,53
0,535
0,54
2012 2015
Procentowe zwiększenie udziału usługi w stosunku do spadku zaludnienia
Procentowe zwiększenie udziału w stosunku
17. 1
7
działania na rzecz osób starszych
Prace społecznie użyteczne
0,134
0,136
0,138
0,14
0,142
0,144
2012 2015
Procentowe zwiększenie udziału usługi w stosunku do spadku zaludnienia
Procentowe zwiększenie udziału usługi w stosunku do spadku zaludnienia
1,32
1,33
1,34
1,35
1,36
1,37
1,38
1,39
1,4
2012 2015
Procentowe zwiększenie udziału usługi w stosunku do spadku zaludnienia
Procentowe zwiększenie udziału usługi w stosunku do spadku zaludnienia
Zasiłek dla opiekuna
18. 1
8
działania na rzecz osób starszych
Opieka w ramach DPS – osoby umieszczane w DPS na terenie kraju
0,15
0,17
0,19
0,21
0,23
0,25
0,27
0,29
0,31
0,33
2012 2015
Procentowe zwiększenie udziału usługi w stosunku do spadku zaludnienia
Procentowe zwiększenie udziału usługi w stosunku do spadku zaludnienia
22. 2
2
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Wzrastająca liczba ludności w wieku
poprodukcyjnym, skutkuje zwiększonym
zapotrzebowaniem na usługi opiekuńcze,
w tym również usługi specjalistyczne.
23. 2
3
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Poprawa warunków życia osób
niepełnosprawnych poprzez stworzenie im
warunków do rehabilitacji, stałego pobytu,
zapewnienie opieki lekarskiej, a także
uczestnictwa w życiu społecznym.
CEL UTWORZENIA DPS
24. 2
4
Dps I Dom dziennego Pobytu
DPS na terenie gminy korzyści:
• Zapewnienie osobom w podeszłym wieku i
niepełnosprawnym
z terenu gminy, które wymagają opieki w Domach Opieki
Społecznej, stałej opieki zapewniającej utrzymanie
ciągłości kontaktów z rodziną i środowiskiem pochodzenia.
• Zapewnienie dodatkowych miejsc pracy (pracownicy i
obsługa DPS) na terenie gminy.
• Zagospodarowanie niszczejących budynków na terenie
gminy.
• Podniesienie atrakcyjności gminy.
25. 2
5
Dps I Dom dziennego Pobytu
Dobra lokalizacja DPS ?
władze gminy Górowo Iławeckie podjęły decyzję o utworzeniu takiego
obiektu w Kamińsku – największej miejscowości gminy, która oprócz
dobrej infrastruktury lokalowej, może pochwalić się atutami do jakich
należą: parki, lasy, zalew, plaża, ścieżki rowerowe i tematyczne, świetlica
dla emerytów, centra rekreacji, Powiatowy DPS w Kamińsku dla osób
przewlekle psychicznie chorych, który będzie świadczył usługi
żywieniowe na rzecz tworzonego DPS-u i Domu Dziennego Pobytu
29. 2
9
Dps I Dom dziennego Pobytu
Pozyskanie środków z PEFRON
Dofinansowanie robót budowlanych dotyczących obiektów służących
rehabilitacji, ze środków PFRON, przekazanych Samorządowi
Województwa Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie
Dofinasowanie: 851376,00 zł
Całkowity koszt inwestycji: 1702752,81 zł
FINANSOWANIE
31. 3
1
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Senior-WIGOR to połączenie uniwersytetu trzeciego wieku, klubu seniora,
biblioteki i gabinetu rehabilitacyjnego.
Samorządy będą mogły ubiegać się o dofinansowanie utworzenia placówki w
wysokości do 80% całkowitego kosztu realizacji projektu (maksymalnie 100 tys.
zł). Dofinansowanie wyposażenia dziennego domu wyniesie do 50 tys. zł oraz do
25 tys. w przypadku klubu.
Będzie można starać się także o dotacje na utrzymanie placówki.
Dofinansowanie na działalność bieżącą na jednego uczestnika wyniesie do 200 zł
w Dziennym Domu Senior - WIGOR oraz do 150 zł w Klubie Senior - Wigor.
FINANSOWANIE
32. 3
2
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
W wyniku zmiany sposobu
zagospodarowania w
dotychczasowym budynku
użytkowym w miejscowości
Kamińsk – Gmina Górowo
Iławeckie powstanie dom
pomocy społecznej dla osób w
podeszłym wieku.
39. 3
9
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Budynek w całości przystosowany do pobytu w nim i rehabilitacji osób
niepełnosprawnych. Całodobową opieką objętych docelowo 19 osób, które
rozlokowane będą w pokojach 3-osobowych, 2-osobowych oraz w jednym pokoju
1-osobowym. Wszystkie pokoje będą posiadały łazienki, ponadto powstaną inne
niezbędne pomieszczenia - takie jak:
• pomieszczenie administracyjne,
• pokój socjalny,
• kuchnia,
• gabinet medyczny pomocy doraźnej,
• gabinet rehabilitacyjny,
• pokój dzienny i gościnny,
• kaplica,
• jadalnia itp.
40. 4
0
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Poza obsługą stałych pensjonariuszy, w
DPS udzielana będzie także pomoc
dzienna osobom dowożonym z terenu
gminy.
DOM DZIENNEGO POBYTU
41. 4
1
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Planowana infrastruktura domu pomocy społecznej, pozwoli przede
wszystkim na zapewnienie specjalistycznej opieki oraz świadczenie usług:
• bytowych (wyżywienie, odzież, obuwie, środki czystości),
• opiekuńczych (pomoc w załatwianiu spraw osobistych, leczenie,
pielęgnacja),
• wspomagających (udział w terapii zajęciowej, podnoszenie sprawności
i aktywizowanie, pomoc usamodzielniającym się mieszkańcom w podjęciu
pracy)
• edukacyjnych (uczestnictwo w zajęciach rewalidacyjnych) wynikających
z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających.
ŚWIADCZONE USŁUGI
42. 4
2
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Poza realizacją wymienionych wyżej
zadań placówka umożliwi
mieszkańcom domu udział w
intensywnych oddziaływaniach
aktywizujących, zmierzających do
osiągnięcia możliwie najwyższego
poziomu ich funkcjonowania, jakości
życia i integracji społecznej oraz do
życiowego i ekonomicznego
usamodzielnienia.
ŚWIADCZONE USŁUGI
43. 4
3
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
Prowadzone będą:
• zajęcia indywidualne i grupowe, zmierzające do odbudowania i podtrzymania
uczestnictwa w życiu społecznym.•
• terapia zajęciowa służąca wyrabianiu zaradności i samodzielności osobistej,
umiejętności samodzielnego pełnienia różnorodnych ról społecznych.•
• zajęcia rehabilitacyjne, których celem jest ogólna poprawa sprawności
psychofizycznej.
ŚWIADCZONE USŁUGI
44. 4
4
DPS i Dom dziennego pobytu w kamińsku
W działalności domu zostaną wykorzystane
wszystkie dostępne mechanizmy reintegracji
społecznej i zawodowej funkcjonujące w
ramach infrastruktury społecznej powiatu:
Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie,
Powiatowego Urzędu Pracy, Warsztaty
Terapii Zajęciowej, domy pomocy społecznej,
organizacje pozarządowe, ośrodki pomocy
społecznej.
