1. I. PHP Nedir?
• Genel kullanım amaçlı bir betik/programlama dilidir.
• Web tabanlı yazılım geliştirme yanı güçlüdür ve genellikle
bu amaçla kullanılır.
Betik Dili?
• İngilizce: Scripting Language
• Yazılan kod bir yorumlayıcı araçılığı ile çalıştırılır.
• Perl, PHP, Tcl, Python, JavaScript
2. II. PHP’nin Tarihi
• Rasmus Lerdorf tarafından yazıldı.
• Kendi web sitesine bağlı olan kişilerin takibini yapmak
amaçlı kullandı.
• İlk sürümü 1995 yılında yayınlandı (PHP/FI).
• İlk sürümünde sadece form yorumlayabilme, veritabanı
işlemleri ve metin düzenleme gibi özellikler içeriyordu.
• Günümüzde 20.000.000’dan fazla web adresi üzerinde
çalışmaktadır (Netcraft: Eylül 2005).
3. II. PHP’nin Tarihi
Netcraft Eylül 2005 istatistikleri:
PHP Kullanan Alan Adı Sayısı : 22.167.075
PHP Kullanan IP Adresi Sayısı : 1.283.102
4. III. PHP’nin Özellikleri
• Kaynak kodu açık ve ücretsizdir.
• Sunucu taraflı çalışır.
• HTML içine gömülebilir.
• Öğrenimi ve yazım kuralları basittir.
• Geniş işletim sistemi desteği vardır.
(Linux, Unix, MS Windows, Mac OS X, RISC OS)
• Geniş web sunucu yazılımı desteği vardır.
(Apache, MS IIS, MS PWS, AOL, Netscape, iPlanet)
5. III. PHP’nin Özellikleri
• Geniş veritabanı sunucusu/yazılımı desteği vardır.
(MySQL, PostgreSQL, Oracle, MS-SQL, IBM DB2)
• Yaygın kullanımı
• İçinde birçok yardımcı fonksiyon içermesi
• Eklenti ve hazır kütüphanelerinin olması
• Sunucuyu yormaması
6. III. PHP’nin Özellikleri
a. Sunucu Taraflı
• Yazılan kod sunucu tarafında yorumlanır.
• Çıtkı (HTML) web sunucusuna yönlendirilir.
• Web sunucusu çıktıyı tarayıcıya yönlendirir.
7. III. PHP’nin Özellikleri
b. HTML içine gömülebilir
• PHP kodları HTML içerisine özel ayraçlar ile yazılabilir.
Tarayıcı Çıktısı:
<html>
<head> Örnek PHP betiği...
<title>Örnek</title>
</head>
<body>
Örnek
<?php
echo “<b>PHP</b> betiği...”;
?>
</body>
</html>
8. IV. PHP ile Neler Yapılabilir?
• Veritabanı uygulamaları
• Dinamik olarak grafik, Flash, PDF çıktıları
(JPEG, GIF, PNG, WBMP)
• Tarayıcıya veya tarihe göre özel işlemler veya içerikler
• Anket, tartışma forumları, arama motorları, içerik yönetimi
• Elektronik ticaret uygulamaları
• WAP uygulamaları
• Komut satırı uygulamaları, MS Windows uygulamaları
10. V. PHP, C, Perl Örnekleri
#!/usr/bin/perl
printf “%sn”, localtime(time);
Çıktısı: Mon Oct 10 09:30:00 2005
11. V. PHP, C, Perl Örnekleri
<?php
printf(“%sn”, date(“r”));
?>
= <?=date(“r”)) ?>
Çıktısı: Mon, 10 Oct 2005 09:30:00 +0300
12. VI. PHP’nin Temelleri
a. Neler Gerekli?
• Web sunucu yazılımı (Apache, MS IIS)
• PHP yorumlayıcı
• Veritabanı için sunucu yazılımı (MySQL, PostgreSQL)
• Herhangi bir metin editörü
13. VI. PHP’nin Temelleri
b. İlk PHP Betiğimiz
merhaba.php merhaba.html
<html> <html>
<head> <head>
<title>Örnek</title> <title>Örnek</title>
</head> </head>
<body> <body>
<?php Merhaba Dünya
echo “Merhaba Dünya”; </body>
?> </html>
</body>
</html>
14. VI. PHP’nin Temelleri
c. Yazım Kuralları
• PHP betikleri <? veya <?php ayraçları ile başlar ve ?
> ayracı ile biter.
• Satırlar ; işareti ile bitirilir.
• Metinler “ veya ‘ işaretleri arasına yazılır.
• Özel karakterlerin başına işareti eklenir.
• Betik içerisine açıklama eklemek için her satır başına
# veya // işaretleri eklenir ya da açıklama başına /*
sonuna */ işaretleri eknelir.
15. VI. PHP’nin Temelleri
c. Yazım Kuralları
<?php
# açıklama 1
// açıklama 2
/* açıklama 3
açıklama 3 devam
açıklama 3 devam */
echo “Bu bir örnek ”PHP” betiği.”;
echo “Toplam miktar: 100$.”;
?>
16. VI. PHP’nin Temelleri
d. Değişkenler
• Değişken isimleri $ işareti ile başlar.
• C veya Pascal gibi önceden tanımlanmalarına gerek
yoktur.
• Değişken isimlerinde sadece harfler, sayılar ve _
işareti kullanılabilir.
• Değişken isimleri sayı ile başlayamaz.
• Büyük-küçük harf duyarlıdır.
17. VI. PHP’nin Temelleri
d. Değişkenler
<?php • Değişkenlere değer atamak için
# hatalı değişken = operatörü kullanılır.
$deneme-bir = 1;
# hatalı değişken • Verilen değer sayı ise tırnak
$5deneme = 1; içine almadan yazılabilir.
# doğru değişken
$deneme = “bir”; • Verilen değer metin ise tırnak
# doğru değişken içine alınmalıdır.
$deneme = 12;
# doğru değişken
$deneme = ‘12’;
?>
18. VI. PHP’nin Temelleri
e. Veri Türleri
Tam Sayılar: Diziler:
$sayi = 5; İçlerinde birden çok eleman
barındırabilen değişken türleridir.
Ondalıklı Sayılar:
$dizi = array(“bir”, “iki”);
$sayi = 1.5; $dizi = array(1, 2, 3, 4);
$sayi = 3.14;
$dizi[0] = “bir”;
Metinler: $dizi[1] = “iki”;
$metin = “örnek”;
21. VI. PHP’nin Temelleri
f. Operatörler
Kıyas/Koşul Operatörleri:
Şartlı ifadeler ve döngüler içinde koşul belirtmek ya da
kıyaslamak amaçlı kullanılır.
Eşit == ( $a == $b )
Eşit değil != ( $a != $b )
Büyük > ( $a > $b )
Küçük < ( $a < $b )
Büyük Eşit >= ( $a >= $b )
Küçük Eşit <= ( $a <= $b )
22. VI. PHP’nin Temelleri
f. Operatörler
Mantıksal İşlem Operatörleri:
Ve and veya && ( $a and $b, $a && $b )
Veya or veya || ( $a or $b, $a || $b )
23. VI. PHP’nin Temelleri
g. Şartlı/Koşullu İfadeler
if else elseif Eğer koşul1 içindeki koşul gerçekleşirse
işlemler1 bölümünü uygular,
if (koşul1) { gerçekleşmez ve koşul2 koşulu
işlemler1; gerçekleşirse işlemler2 bölümünü
} uygular, her ikisi de gerçekleşmez ise
elseif (koşul2) { işlemler3 bölümünü uygular.
işlemler2;
}
else {
işlemler3;
}
24. VI. PHP’nin Temelleri
g. Şartlı/Koşullu İfadeler
<?php Eğer $a değişkeninin değeri
$a = 1; $b değerine eşit ise ekrana:
$b = 2; A değeri B’ye eşit
Eşit değilse ve $a değeri $b
if ($a == $b) {
değerinden büyük ise:
echo “A değeri B’ye eşit”;
} A değeri B’den büyük
elseif ($a > $b) { Her ikisi birden değilse:
echo “A değeri B’den büyük”; A değeri B’den farklı
} yazdır.
else {
echo “A değeri B’den farklı
} Tarayıcı Çıktısı:
?>
A değeri B’den farklı
25. VI. PHP’nin Temelleri
h. Döngüler
for while • Döngüler verilen
işlemleri belirli bir sayıda
for (ifade1; koşul; ifade2) { çalıştırmak için
işlemler; kullanılırlar.
}
• Döngünün sonsuz
while (koşul) { olmaması için koşul
işlemler; verilmelidir.
}
26. VI. PHP’nin Temelleri
h. Döngüler
<?php $i değişkeni değeri 10’da
# for ile küçük olduğu sürece $i
for ($i = 1; $i < 10; $i++) { değerini ekrana yazdır ve $i
echo “$i ”; değerini bir arttır.
}
Tarayıcı Çıktısı:
# while ile
$i = 1; 123456789
while ($i < 10) {
echo “$i ”;
$i++;
}
?>
27. VII. Dökümanlar & Kaynaklar
• Türkçe
Turk-PHP.com: http://www.turk-php.com
PHP Dosyası: http://www.phpdosyasi.com
PHP Dökümanları: http://www.php.web.tr
Ceviz.Net: http://www.ceviz.net
PHP Türkiye: http://www.phpturkiye.com
• İngilizce
PHP Resmi Sitesi: http://www.php.net
http://www.ferhatcoskun.com.tr