1. Signature Not
Verified
Digitally signed by
Theodoros Moumouris
Date: 2010.05.11 16:19:58
EEST
Reason: Signed PDF
(embedded)
Location: Athens, Ethniko
1385
Typografio
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 66
11 Μαΐου 2010
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3846 οποίου οι ώρες εργασίας, υπολογιζόμενες σε ημερήσια,
Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες εβδομαδιαία, δεκαπενθήμερη ή μηνιαία βάση είναι λιγό−
διατάξεις τερες από το κανονικό ωράριο εργασίας του συγκρίσι−
μου εργαζόμενου με πλήρη απασχόληση,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ β) «συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση»,
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ κάθε εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης, που απα−
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: σχολείται στην ίδια επιχείρηση με σύμβαση ή σχέση
εξαρτημένης εργασίας, και εκτελεί ίδια ή παρόμοια κα−
ΜΕΡΟΣ Α΄ θήκοντα, υπό τις αυτές συνθήκες. Όταν στην επιχείρηση
ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΘΕΜΑΤΑ δεν υπάρχει συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απα−
σχόληση, η σύγκριση γίνεται με αναφορά στη συλλογική
Άρθρο 1 ρύθμιση στην οποία θα υπαγόταν ο εργαζόμενος αν είχε
προσληφθεί με πλήρη απασχόληση. Οι εργαζόμενοι με
Ειδικές μορφές απασχόλησης
σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης δεν
H παράγραφος 1 του άρθρου 1 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ επιτρέπεται να αντιμετωπίζονται δυσμενώς σε σχέση
205 Α΄) αντικαθίσταται ως ακολούθως: με τους συγκρίσιμους εργαζόμενους με κανονική απα−
«1. Η συμφωνία μεταξύ εργοδότη και απασχολούμενου σχόληση, εκτός εάν συντρέχουν αντικειμενικοί λόγοι
για παροχή υπηρεσιών ή έργου, για ορισμένο ή αόριστο οι οποίοι τη δικαιολογούν, όπως η διαφοροποίηση στο
χρόνο, ιδίως στις περιπτώσεις αμοιβής κατά μονάδα ωράριο εργασίας.
εργασίας (φασόν), τηλεργασίας, κατ’ οίκον απασχόλη− 3. Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά
σης, τεκμαίρεται ότι υποκρύπτει σύμβαση εξαρτημένης τη διάρκειά της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν
εργασίας, εφόσον η εργασία παρέχεται αυτοπροσώπως, με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν κάθε
αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στον ίδιο εργοδότη για μορφή απασχόλησης εκ περιτροπής.
εννέα (9) συνεχείς μήνες.» Εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση
κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες
Άρθρο 2
εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή
Μερική απασχόληση και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο
Το άρθρο 38 του ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α΄), όπως αντι− εργασίας.
καταστάθηκε και ισχύει με το άρθρο 2 του ν. 2639/ 1998 Η παρεχόμενη από το άρθρο αυτό προστασία καλύ−
(ΦΕΚ 205 Α΄), αντικαθίσταται ως ακολούθως: πτει και τους απασχολούμενους με βάση τις συμφωνίες
«1. Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά του προηγούμενου εδαφίου.
τη διάρκειά της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με Αν περιοριστούν οι δραστηριότητές του, ο εργοδότης
έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν, ημερήσια μπορεί, αντί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να
ή εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερη ή μηνιαία εργασία, για επιβάλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην
ορισμένο ή αόριστο χρόνο, η οποία θα είναι μικρότε− επιχείρησή του, η διάρκεια της οποίας δεν επιτρέπεται
ρης διάρκειας από την κανονική (μερική απασχόληση). να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό
Η συμφωνία αυτή, εφόσον μέσα σε οκτώ (8) ημέρες έτος, μόνο εφόσον προηγουμένως προβεί σε ενημέρω−
από την κατάρτισή της δεν γνωστοποιηθεί στην οικεία ση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους
Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται ότι καλύπτει σχέση των εργαζομένων, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ.
εργασίας με πλήρη απασχόληση. 240/2006 (ΦΕΚ 252 Α΄) και του ν. 1767/1988 (ΦΕΚ 63 Α΄).
2. Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου νοείται Οι συμφωνίες ή οι αποφάσεις της παραγράφου αυτής
ως: γνωστοποιούνται μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την
α) «εργαζόμενος μερικής απασχόλησης», κάθε εργαζό− κατάρτιση ή τη λήψη τους στην οικεία Επιθεώρηση
μενος με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας, του Εργασίας.

2. 1386 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
4. Ως εκπρόσωποι των εργαζομένων, για την εφαρ− 11. Αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέρα
μογή της προηγούμενης παραγράφου ορίζονται κατά από τη συμφωνηθείσα ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση
την εξής σειρά προτεραιότητας: να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η
α) οι εκπρόσωποι από την πλέον αντιπροσωπευτική άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη. Αν
συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης ή της εκμε− παρασχεθεί εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο με−
τάλλευσης, η οποία καλύπτει κατά το καταστατικό της ρικώς απασχολούμενος δικαιούται αντίστοιχης αμοιβής
εργαζόμενους, ανεξάρτητα από την κατηγορία, τη θέση με προσαύξηση 10%.
ή την ειδικότητά τους, Ο μερικώς απασχολούμενος μπορεί να αρνηθεί την
β) οι εκπρόσωποι των υφιστάμενων συνδικαλιστικών παροχή εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν αυτή
οργανώσεων της επιχείρησης ή της εκμετάλλευσης, η πρόσθετη εργασία λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρό−
γ) το συμβούλιο εργαζομένων, πο.
δ) εάν ελλείπουν συνδικαλιστικές οργανώσεις και συμ− 12. Ο πλήρως απασχολούμενος σε επιχειρήσεις πλέον
βούλιο εργαζομένων, η ενημέρωση και διαβούλευση γίνε− των είκοσι (20) ατόμων, έχει δικαίωμα μετά τη συμπλή−
ται με το σύνολο των εργαζομένων. Η ενημέρωση μπορεί ρωση ενός ημερολογιακού έτους εργασίας να ζητήσει
να γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση σε εμφανές και προσιτό τη μετατροπή της σύμβασης εργασίας του από πλήρη
σημείο της επιχείρησης. Η διαβούλευση πραγματοποιεί− σε μερική απασχόληση, με δικαίωμα επανόδου σε πλήρη
ται σε τόπο και χρόνο που ορίζει ο εργοδότης. απασχόληση, εκτός αν η άρνηση του εργοδότη δικαιο−
5. Οι έγγραφες ατομικές συμβάσεις των προηγού− λογείται από τις επιχειρησιακές ανάγκες.
μενων παραγράφων πρέπει να περιλαμβάνουν: α) τα Ο εργαζόμενος στην αίτησή του πρέπει να προσδιορί−
στοιχεία ταυτότητας των συμβαλλομένων, β) τον τόπο ζει τη διάρκεια της μερικής απασχόλησης και το είδος
παροχής της εργασίας, την έδρα της επιχείρησης ή τη της. Αν ο εργοδότης δεν απαντήσει εγγράφως μέσα
διεύθυνση του εργοδότη, γ) το χρόνο της απασχόλησης, σε ένα μήνα θεωρείται ότι το αίτημα του εργαζόμενου
τον τρόπο κατανομής και τις περιόδους εργασίας, δ) τον έχει γίνει δεκτό.
τρόπο αμοιβής και ε) τους τυχόν όρους τροποποίησης 13. Ο μερικώς απασχολούμενος, επί προσφοράς ερ−
της σύμβασης. γασίας με ίσους όρους από μισθωτούς της ίδιας κατη−
Σε εποχικές ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επι− γορίας, έχει δικαίωμα προτεραιότητας για πρόσληψη
χειρήσεις οι έγγραφες ατομικές συμβάσεις, κατά την σε θέση εργασίας πλήρους απασχόλησης στην ίδια
παράγραφο 1 του παρόντος, γίνονται για ημερήσια ή επιχείρηση. Ο χρόνος της μερικής απασχόλησης λαμ−
εβδομαδιαία περίοδο εργασίας. βάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας όπως και για
6. Σε κάθε περίπτωση, η απασχόληση κατά την Κυρι− τον συγκρίσιμο εργαζόμενο. Για τον υπολογισμό της
ακή ή άλλη ημέρα αργίας, ως και η νυκτερινή εργασία προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση που αντι−
συνεπάγεται την καταβολή της νόμιμης προσαύξησης. στοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο
7. Αν η μερική απασχόληση έχει καθοριστεί με ημε− χρόνο του συγκρίσιμου εργαζόμενου αντιστοιχεί σε μία
ρήσιο ωράριο μικρότερης διάρκειας από το κανονικό, ημέρα προϋπηρεσίας.
η παροχή της συμφωνημένης εργασίας των μερικώς 14. Στους εργαζόμενους που καλύπτονται από σύμ−
απασχολούμενων πρέπει να είναι συνεχόμενη και να βαση ή σχέση εργασίας με μερική απασχόληση παρέ−
παρέχεται μία φορά την ημέρα. χονται:
Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζε− α) δυνατότητες συμμετοχής στις δραστηριότητες της
ται στους οδηγούς αυτοκινήτων μεταφοράς μαθητών, επαγγελματικής κατάρτισης που εφαρμόζει η επιχεί−
νηπίων και βρεφών και στους συνοδούς αυτών που ερ− ρηση υπό συνθήκες ανάλογες με εκείνες που αφορούν
γάζονται στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, στους παιδικούς τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης και αορί−
και βρεφονηπιακούς σταθμούς και στα νηπιαγωγεία, στου χρόνου,
καθώς και στους καθηγητές που εργάζονται στα φρο− β) οι ίδιες κοινωνικές υπηρεσίες που υπάρχουν στη
ντιστήρια ξένων γλωσσών και μέσης εκπαίδευσης. διάθεση των άλλων εργαζόμενων στην επιχείρηση.
8. Καταγγελία της σύμβασης εργασίας λόγω μη απο− 15. Ο εργοδότης ενημερώνει τους εκπροσώπους των
δοχής από τον μισθωτό εργοδοτικής πρότασης για με− εργαζόμενων για τον αριθμό των απασχολούμενων με
ρική απασχόληση είναι άκυρη. μερική απασχόληση σε σχέση με την εξέλιξη του συ−
9. Οι αποδοχές των εργαζομένων με σύμβαση ή σχέση νόλου των εργαζόμενων, καθώς και για τις προοπτικές
εργασίας μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και πρόσληψης εργαζόμενων με πλήρη απασχόληση.
οι αποδοχές του συγκρίσιμου εργαζόμενου και αντιστοι− 16. Με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας
χούν στις ώρες εργασίας της μερικής απασχόλησης. επιτρέπεται η συμπλήρωση ή τροποποίηση των ρυθμί−
Εφόσον το ωράριο απασχόλησής τους είναι μικρότερο σεων των προηγούμενων παραγράφων.
των τεσσάρων (4) ωρών ημερησίως, οι αποδοχές των 17. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται για τους μερικώς
μερικώς απασχολουμένων μισθωτών προσαυξάνονται απασχολούμενους όλες οι διατάξεις της εργατικής νο−
κατά επτάμισι τοις εκατό (7,5%). μοθεσίας.
10. Οι μερικώς απασχολούμενοι μισθωτοί έχουν δικαί− 18. Η κατά το παρόν άρθρο μερική απασχόληση με
ωμα ετήσιας άδειας με αποδοχές και επίδομα αδείας, σχέση ιδιωτικού δικαίου επιτρέπεται και στις δημόσιες
με βάση τις αποδοχές που θα ελάμβαναν εάν εργάζο− επιχειρήσεις, τους οργανισμούς και τους λοιπούς φορείς
νταν κατά το χρόνο της αδείας τους, για τη διάρκεια του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός προσδιορί−
της οποίας εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των ζεται από το άρθρο 14 του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α΄), όπως
παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2 του α.ν.539/1945, ισχύει, με εξαίρεση το Δημόσιο, τους Ο.Τ.Α. πρώτου
όπως ισχύει. και δεύτερου βαθμού και τα Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και στους

3. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1387
φορείς για τους οποίους η μερική απασχόληση προβλέ− «Άρθρο 22
πεται από ειδικούς νόμους ή από διατάξεις κανονισμών Κατοχύρωση Εργασιακών Δικαιωμάτων
που έχουν κυρωθεί με νόμο ή έχουν ισχύ νόμου. των Προσωρινά Απασχολούμενων
Για τη μερική απασχόληση σε επιχειρήσεις, οργανι−
σμούς και φορείς του προηγούμενου εδαφίου, εφαρμό− 1. Για την παροχή εργασίας με τη μορφή της προσω−
ζονται οι διατάξεις του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α΄), όπως ρινής απασχόλησης απαιτείται προηγούμενη έγγραφη
ισχύει, με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου για την αντι− σύμβαση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου. Η
μετώπιση εκτάκτων ή επειγουσών αναγκών συμφωνεί− σύμβαση καταρτίζεται μεταξύ της Ε.Π.Α. (άμεσος εργο−
ται με σύμβαση ορισμένου χρόνου διάρκειας μέχρι έξι δότης) και του μισθωτού και σε αυτήν πρέπει απαραι−
(6) μηνών μερική απασχόληση που δεν υπερβαίνει τις τήτως να αναφέρονται οι όροι εργασίας και η διάρκειά
τέσσερις (4) ώρες ημερησίως. της, οι όροι παροχής της εργασίας στον ή στους έμ−
Στην τελευταία περίπτωση η σχετική προκήρυξη απο− μεσους εργοδότες, οι όροι αμοιβής και ασφάλισης του
στέλλεται πριν από τη δημοσίευσή της στο Ανώτατο μισθωτού, οι λόγοι της παραχώρησης του εργαζομένου,
Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), το οποίο οφεί− καθώς και κάθε άλλο στοιχείο το οποίο, κατά την καλή
πίστη και τις περιστάσεις, πρέπει να γνωρίζει ο μισθω−
λει να ελέγξει αυτήν από άποψη νομιμότητας μέσα σε
τός αναφορικά με την παροχή της εργασίας του.
δέκα (10) ημέρες.
Οι αποδοχές του μισθωτού που δεν παρέχει εργασία
Οι ανωτέρω συμβάσεις που καταρτίζονται για την
σε έμμεσο εργοδότη δεν μπορεί να είναι κατώτερες
κάλυψη έκτακτων ή επειγουσών αναγκών λήγουν αυτο−
από τις προβλεπόμενες στην εκάστοτε Εθνική Γενική
δικαίως με την πάροδο της συμφωνηθείσας διάρκειάς
Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
τους, χωρίς να απαιτείται προς τούτο καμία άλλη διατύ−
Εάν κατά το χρόνο κατάρτισης της σύμβασης αυτής
πωση, η δε για οποιονδήποτε λόγο ανανέωσή τους ή με−
δεν είναι δυνατή η μνεία του συγκεκριμένου έμμεσου
τατροπή τους σε σύμβαση ή σχέση εργασίας αορίστου
εργοδότη ή ο προσδιορισμός του χρόνου, που θα προ−
χρόνου απαγορεύεται και είναι αυτοδικαίως άκυρη.»
σφέρει σε αυτόν την εργασία του ο μισθωτός, θα πρέπει
Άρθρο 3 να αναφέρεται στη σύμβαση το πλαίσιο των όρων και
συνθηκών για την παροχή εργασίας σε έμμεσο εργο−
Ρυθμίσεις θεμάτων προσωρινής απασχόλησης
δότη. Για την απασχόληση του μισθωτού σε έμμεσο
Α. Το άρθρο 20 του ν. 2956/2001 (ΦΕΚ 258 Α΄) αντικα− εργοδότη απαγορεύεται οποιαδήποτε οικονομική επι−
θίσταται ως ακολούθως: βάρυνση του μισθωτού.
2. Οι όροι εργασίας των εργαζομένων με σύμβαση
«Άρθρο 20
ή σχέση εργασίας προσωρινής απασχόλησης, στους
Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης οποίους περιλαμβάνονται και οι αποδοχές, κατά τη δι−
1. Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης (Ε.Π.Α.) είναι άρκεια της τοποθέτησής τους στον έμμεσο εργοδότη
οι εταιρείες οι οποίες έχουν ως αντικείμενο δραστηρι− είναι τουλάχιστον αυτοί που θα εφαρμόζονταν αν οι
ότητας την παροχή εργασίας από μισθωτούς τους σε εργαζόμενοι είχαν προσληφθεί απευθείας από τον εν
άλλον εργοδότη (έμμεσο εργοδότη) με τη μορφή της λόγω εργοδότη για να καταλάβουν την ίδια θέση.
προσωρινής απασχόλησης. 3. Οι προσωρινά απασχολούμενοι ενημερώνονται για
2. Ως προσωρινή απασχόληση νοείται η εργασία, η τις κενές θέσεις εργασίας στον έμμεσο εργοδότη προ−
κειμένου να έχουν τις ίδιες δυνατότητες με τους άλλους
οποία παρέχεται σε άλλον εργοδότη (έμμεσος εργοδό−
εργαζόμενους της επιχείρησης για να προσληφθούν σε
της) για περιορισμένο χρονικό διάστημα από μισθωτό,
μόνιμες θέσεις εργασίας. Η ενημέρωση αυτή μπορεί να
ο οποίος συνδέεται με τον εργοδότη του (άμεσος ερ−
πραγματοποιείται με γενική ανακοίνωση σε εμφανές
γοδότης) με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας
και προσιτό σημείο της επιχείρησης στην οποία παρέ−
ορισμένου ή αορίστου χρόνου και επιτρέπεται μόνο
χουν τις υπηρεσίες τους (έμμεσο εργοδότη). Επίσης ο
υπό τους όρους και προϋποθέσεις των διατάξεων του
έμμεσος εργοδότης υποχρεούται κατά την ενημέρωση
παρόντος.
των εκπροσώπων των εργαζομένων του, να παρέχει
3. Οι Ε.Π.Α. έχουν τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα
πληροφορίες για τον αριθμό των προσωρινά απασχο−
του εργοδότη.
λούμενων, το σχέδιο χρήσης προσωρινά απασχολού−
4. Η παραχώρηση μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη
μενων, καθώς και για τις προοπτικές πρόσληψής τους
επιτρέπεται μόνο για συγκεκριμένους λόγους που δι−
απευθείας από αυτόν.
καιολογούνται από έκτακτες, πρόσκαιρες ή εποχιακές
4. Στους εργαζόμενους μέσω Ε.Π.Α. σε έμμεσο εργο−
ανάγκες.
δότη παρέχονται οι ίδιες κοινωνικές υπηρεσίες, ιδίως
5. Οι Ε.Π.Α. δεν επιτρέπεται να ασκούν άλλη δραστηρι−
δε στα κυλικεία, στους παιδικούς σταθμούς και στα με−
ότητα εκτός από: α) μεσολάβηση για εξεύρεση θέσεως ταφορικά μέσα, που υπάρχουν στη διάθεση των άμεσα
εργασίας, για την οποία απαιτείται ειδική άδεια, που εργαζομένων στον έμμεσο εργοδότη και με τους ίδιους
χορηγείται κατά τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις όρους, εκτός εάν αντικειμενικοί λόγοι δικαιολογούν δια−
του π.δ. 160/1999 (ΦΕΚ 157 Α΄), όπως εκάστοτε ισχύει φορετική μεταχείριση, όπως η διαφοροποίηση του ωρα−
και β) αξιολόγηση ανθρώπινου δυναμικού, εφόσον πλη− ρίου ή η χρονική διάρκεια της σύμβασης εργασίας.
ρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται από τις οικείες 5. Απασχόληση του μισθωτού από τον έμμεσο εργοδό−
διατάξεις.» τη επιτρέπεται μόνο μετά την κατάρτιση της σύμβασης
Β. Το άρθρο 22 του ν. 2956/2001 (ΦΕΚ 258 Α΄) αντικα− με τον άμεσο εργοδότη, σύμφωνα με τις προηγούμενες
θίσταται ως ακολούθως: παραγράφους.

4. 1388 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
6. Η διάρκεια της απασχόλησης του μισθωτού από τον με αυτό που παρέχεται στους άλλους εργαζόμενους
έμμεσο εργοδότη, στην οποία περιλαμβάνονται και οι του έμμεσου εργοδότη. Ο έμμεσος εργοδότης, με την
ενδεχόμενες ανανεώσεις που γίνονται εγγράφως, δεν επιφύλαξη συμβατικής πρόβλεψης για συνευθύνη σω−
επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερη από δώδεκα μήνες. ρευτικά και της Ε.Π.Α., είναι υπεύθυνος για τις συνθήκες
Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η υπέρβαση της διάρκειας υπό τις οποίες εκτελείται η εργασία του μισθωτού και
αυτής με μέγιστο όριο τους δεκαοκτώ (18) μήνες, αν ο για το εργατικό ατύχημα.
προσωρινά απασχολούμενος αναπληρώνει μισθωτό του 12. Οι προσωρινά απασχολούμενοι μισθωτοί, για όσο
οποίου η σύμβαση για οποιονδήποτε λόγο είναι σε ανα− χρόνο παραμένουν στη διάθεση της εταιρείας προσω−
στολή. Σε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών ορίων ρινής απασχόλησης, καθώς και κατά τη διάρκεια της
που τίθενται από την παρούσα παράγραφο, επέρχεται απασχόλησής τους σε έμμεσο εργοδότη υπάγονται
μετατροπή της υπάρχουσας σύμβασης σε σύμβαση αο− στον κλάδο παροχών ασθενείας του ΙΚΑ−ΕΤΑΜ και στον
ρίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη. επικουρικό φορέα ΕΤΕΑΜ, με εξαίρεση τα πρόσωπα
7. Αν συνεχίζεται η απασχόληση του μισθωτού από που λόγω της ιδιότητάς τους ασφαλίζονται σε κλάδους
τον έμμεσο εργοδότη μετά τη λήξη της διάρκειας της άλλου κύριου ή επικουρικού φορέα.»
αρχικής παραχώρησης και των τυχόν νόμιμων ανανε− Γ. Το άρθρο 24 του ν. 2956/2001 (ΦΕΚ 258 Α΄) αντικα−
ώσεών της ακόμη και με νέα παραχώρηση, χωρίς να θίσταται ως ακολούθως:
μεσολαβεί χρονικό διάστημα σαράντα πέντε (45) (ημε−
ρολογιακών) ημερών, θεωρείται ότι πρόκειται για σύμ− «Άρθρο 24
βαση εργασίας αορίστου χρόνου μεταξύ του μισθωτού Απαγόρευση προσωρινής απασχόλησης
και του έμμεσου εργοδότη. Δεν υπάγονται στη διάταξη Η απασχόληση μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη με σύμ−
αυτή εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές βαση προσωρινής απασχόλησης δεν επιτρέπεται:
επιχειρήσεις όταν απασχολούνται σε ολιγοήμερες κοι− α) όταν με αυτήν αντικαθίστανται εργαζόμενοι που
νωνικές εκδηλώσεις. ασκούν το δικαίωμα της απεργίας,
8. Άκυρη θεωρείται οποιαδήποτε ρήτρα όταν με αυτήν β) όταν ο έμμεσος εργοδότης το προηγούμενο εξάμη−
άμεσα ή έμμεσα: νο είχε πραγματοποιήσει απολύσεις εργαζομένων της
α) απαγορεύεται ή παρεμποδίζεται η μόνιμη απα− ίδιας ειδικότητας για οικονομοτεχνικούς λόγους ή το
σχόληση του προσωρινά απασχολούμενου μισθωτού προηγούμενο δωδεκάμηνο ομαδικές απολύσεις,
και β) παρεμποδίζονται τα συνδικαλιστικά δικαιώματα γ) όταν ο έμμεσος εργοδότης υπάγεται στις διατάξεις
του μισθωτού ή παραβλάπτονται τα ασφαλιστικά του του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α΄) ή στις διατάξεις της παρ.
δικαιώματα. 3 του άρθρου 1 του ν. 2527/1997 (ΦΕΚ 206 Α΄), όπως
9. Με σύμβαση, που καταρτίζεται εγγράφως μεταξύ ισχύουν,
της Ε.Π.Α. και του έμμεσου εργοδότη, ορίζονται ειδικό− δ) όταν η εργασία, λόγω της φύσης της, εγκυμονεί
τερα τα του τρόπου αμοιβής και ασφάλισης του εργα− ιδιαίτερους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια
ζόμενου για το χρόνο που ο μισθωτός προσφέρει τις
των εργαζομένων. Οι εργασίες αυτές καθορίζονται
υπηρεσίες του στον έμμεσο εργοδότη, όπως και οι λόγοι
με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής
της παραχώρησης του εργαζομένου. Ο έμμεσος εργο−
Ασφάλισης ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Υγιει−
δότης πρέπει να προσδιορίζει, πριν τεθεί στη διάθεσή
νής και ασφάλειας της Εργασίας (ΣΥΑΕ) που ορίζεται
του ο εργαζόμενος με τη σύμβαση, τα απαιτούμενα
στο άρθρο 15 του ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177 Α΄), όπως έχει
επαγγελματικά προσόντα ή ικανότητες, την ειδική ια−
τροποποιηθεί και ισχύει,
τρική παρακολούθηση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
ε) όταν ο απασχολούμενος υπάγεται στις ειδικές δια−
της προς κάλυψη θέσης εργασίας. Οφείλει επίσης να
τάξεις περί ασφαλίσεων εργατοτεχνιτών οικοδόμων.»
επισημαίνει τους μεγαλύτερους ή ιδιαίτερους κινδύνους,
Δ. Το άρθρο 25 του ν. 2956/2001 (ΦΕΚ 258 Α΄), όπως
που έχουν σχέση με τη συγκεκριμένη εργασία. Η Ε.Π.Α.
αυτό συμπληρώθηκε με την παράγραφο 4 του άρθρου
υποχρεούται να γνωστοποιήσει τα στοιχεία αυτά στους
5 και την παράγραφο 11 του άρθρου 21 του ν. 3144/2003
μισθωτούς.
(ΦΕΚ 111 Α΄), αντικαθίσταται ως ακολούθως:
10. Η Ε.Π.Α. και ο έμμεσος εργοδότης είναι αλληλεγ−
γύως και εις ολόκληρον έκαστος υπεύθυνοι έναντι του «Κυρώσεις
προσωρινά απασχολούμενου μισθωτού με σύμβαση ή 1. Για κάθε παράβαση των διατάξεων των άρθρων του
σχέση εργασίας για την ικανοποίηση των μισθολογικών παρόντος κεφαλαίου επιβάλλεται από το Σώμα Επιθεώ−
δικαιωμάτων του και για την καταβολή των ασφαλιστι− ρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) του Υπουργείου Εργασίας και
κών του εισφορών. Η ευθύνη αυτή του έμμεσου εργοδό− Κοινωνικής Ασφάλισης σε βάρος του παραβάτη πρό−
τη αναστέλλεται, εφόσον με τη σύμβαση προβλέπεται στιμο, το οποίο κυμαίνεται από τρεις χιλιάδες (3.000)
ότι υπόχρεος για την καταβολή των αποδοχών και των ευρώ μέχρι τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ ανάλογα με
ασφαλιστικών εισφορών είναι ο άμεσος εργοδότης και τη βαρύτητα της παράβασης. Με απόφαση του Υπουρ−
τα μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα του προ− γού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κατηγοριο−
σωρινά απασχολούμενου μισθωτού μπορούν να ικα− ποιούνται οι παραβάσεις και καθορίζεται αναλόγως το
νοποιηθούν από την κατάπτωση των κατά το άρθρο ύψος του προστίμου της παρούσας παραγράφου. Για
23 εγγυητικών επιστολών (επικουρική ευθύνη έμμεσου την επιβολή του προστίμου εφαρμόζονται ανάλογα οι
εργοδότη). διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α΄),
11. Οι μισθωτοί με σύμβαση ή σχέση προσωρινής απα− όπως ισχύουν κάθε φορά.
σχόλησης απολαμβάνουν όσον αφορά την ασφάλεια και 2. Η λειτουργία Ε.Π.Α. χωρίς την άδεια λειτουργίας του
την υγεία κατά την εργασία το ίδιο επίπεδο προστασίας άρθρου 21 του παρόντος επιφέρει τη διοικητική κύρωση

5. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1389
της σφράγισης και της οριστικής διακοπής λειτουργίας για τηλεργασία, υποχρεούται να παραδίδει γραπτώς
της, η οποία εκτελείται από την αρμόδια αστυνομική στον εργαζόμενο, μέσα σε οκτώ (8) ημέρες, το σύνο−
αρχή. Όποιος θέτει σε λειτουργία ή λειτουργεί Ε.Π.Α. λο των πληροφοριών που αναφέρονται στην εκτέλεση
χωρίς άδεια λειτουργίας τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι της εργασίας και ειδικότερα ως προς την ιεραρχική
δύο (2) έτη και με χρηματική ποινή. σύνδεση με τους προϊσταμένους του στην επιχείρηση,
3. Οι ποινές της παραγράφου 1 επιβάλλονται και όταν τα λεπτομερή καθήκοντά του, τον τρόπο υπολογισμού
μια επιχείρηση ομίλου λειτουργεί με κύριο σκοπό τη δι− της αμοιβής, τον τρόπο μέτρησης του χρόνου εργασίας,
άθεση εργαζομένων σε άλλη επιχείρηση του ομίλου.» την αποκατάσταση του κόστους που προκαλείται από
την παροχή της (τηλεπικοινωνίες, εξοπλισμός, βλάβες
Άρθρο 4
συσκευών κ.λπ.). Αν στη σύμβαση περιέχεται συμφωνία
Διαθεσιμότητα μισθωτών για τηλε−ετοιμότητα ορίζονται τα χρονικά της όρια και
Το άρθρο 10 του ν. 3198/1955 (ΦΕΚ 98 Α΄), όπως συ− οι προθεσμίες ανταπόκρισης του μισθωτού.
μπληρώθηκε με το άρθρο 1 του ν.δ. 206/1974 (ΦΕΚ 362 2. Αν κανονική εργασία μετατρέπεται σε τηλεργασία,
Α΄), αντικαθίσταται ως ακολούθως: καθορίζεται στη συμφωνία αυτή μια περίοδος προσαρ−
«1. Οι επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις, αν έχει περιο− μογής τριών (3) μηνών, κατά την οποία οποιοδήποτε
ριστεί η οικονομική τους δραστηριότητα, μπορούν, αντί από τα μέρη, μετά από τήρηση προθεσμίας δεκαπέντε
της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να θέτουν (15) ημερών, μπορεί να θέσει τέλος στην τηλεργασία
εγγράφως σε διαθεσιμότητα τους μισθωτούς τους, η και ο μισθωτός να επιστρέψει στην εργασία του σε
οποία δεν μπορεί να υπερβεί συνολικά τους τρεις (3) αντίστοιχη θέση με αυτήν που κατείχε.
μήνες ετησίως, μόνο εφόσον προηγουμένως προβούν σε 3. Ο εργοδότης αναλαμβάνει σε κάθε περίπτωση το
διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των ερ− κόστος που προκαλείται στον μισθωτό από τη μορφή
γαζομένων σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 240/2006 αυτή εργασίας και ειδικότερα των τηλεπικοινωνιών.
(ΦΕΚ 252 Α΄) και του ν. 1767/1988 (ΦΕΚ 63 Α΄). Παρέχει στον μισθωτό τεχνική υποστήριξη για την
Αν στην επιχείρηση δεν υπάρχουν εκπρόσωποι ερ− παροχή της εργασίας του και αναλαμβάνει να αποκα−
γαζομένων η ενημέρωση και η διαβούλευση γίνεται με ταστήσει τις δαπάνες επισκευής των συσκευών που
το σύνολο των εργαζομένων. Η ενημέρωση μπορεί να χρησιμοποιούνται για την εκτέλεσή της ή να τις αντι−
γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση σε εμφανές και προσιτό καταστήσει σε περίπτωση βλάβης. Η υποχρέωση αυτή
σημείο της επιχείρησης. Η διαβούλευση πραγματοποι− αφορά και στις συσκευές που ανήκουν στον μισθωτό,
είται σε τόπο και χρόνο που ορίζει ο εργοδότης. Κατά εκτός εάν στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζε−
τη διάρκεια της διαθεσιμότητας ο μισθωτός λαμβάνει ται διαφορετικά. Στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας
το ήμισυ του μέσου όρου των τακτικών αποδοχών των ορίζεται ο τρόπος χρηματικής αποκατάστασης εκ μέ−
δύο τελευταίων μηνών, υπό καθεστώς πλήρους απασχό− ρους του εργοδότη της χρησιμοποίησης του οικιακού
λησης. Μετά την εξάντληση του τριμήνου, προκειμένου χώρου εργασίας του μισθωτού. Με συλλογικές συμβά−
να τεθεί εκ νέου ο ίδιος εργαζόμενος σε διαθεσιμότη− σεις προσδιορίζονται επίσης ειδικότερα πλαίσια για τη
τα απαιτείται και η παρέλευση τουλάχιστον τριών (3) ρύθμιση του ίδιου ζητήματος.
μηνών. Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στις 4. Ο εργοδότης, το αργότερο μέσα σε δύο (2) μήνες
οικείες Υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, του ΙΚΑ και του ΟΑΕΔ με από την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας, πληροφορεί
οποιονδήποτε τρόπο τη σχετική δήλωση περί διαθεσι− γραπτώς τον τηλεργαζόμενο για το πρόσωπο και για
μότητας, μέρους ή του συνόλου του προσωπικού του. τα στοιχεία επικοινωνίας των εκπροσώπων του προ−
2. Για τη θέση των μισθωτών σε διαθεσιμότητα στις σωπικού στην επιχείρηση.
επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις κοινής ωφελείας που
Άρθρο 6
απασχολούν περισσότερους από πέντε χιλιάδες (5.000)
μισθωτούς, απαιτείται έγκριση του Υπουργού Εργασίας Θέματα αδείας
και Κοινωνικής Ασφάλισης, που χορηγείται με αίτηση Το άρθρο 8 του ν. 549/1977 (ΦΕΚ 55 Α΄) κατά το μέρος
του εργοδότη, μετά τη γνώμη της Ολομελείας του Ανω− που κύρωσε το άρθρο 7 της από 26.1.1977 ΕΓΣΣΕ (ΦΕΚ
τάτου Συμβουλίου Εργασίας. Εάν μέσα σε ένα (1) μήνα 60 Β΄), τροποποιείται ως ακολούθως:
από την υποβολή της αίτησης στο Υπουργείο Εργασίας
«Άρθρο 7
και Κοινωνικής Ασφάλισης, δεν αποφανθεί ο Υπουργός
Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ο εργοδότης μπο− Κατάτμηση Αδείας
ρεί και χωρίς έγκριση να θέσει σε διαθεσιμότητα τους Επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση, η κατάτμηση του χρόνου
μισθωτούς, τηρώντας τη διαδικασία και τις προϋποθέ− αδείας εντός του αυτού ημερολογιακού έτους σε δύο
σεις της προηγούμενης παραγράφου. περιόδους, εξαιτίας ιδιαίτερα σοβαρής ή επείγουσας
3. Επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις της προηγούμενης ανάγκης της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης και μετά από
παραγράφου που θέτουν σε διαθεσιμότητα τους μισθω− έγκριση της οικείας Επιθεώρησης Εργασίας. Σε κάθε
τούς τους, κατά παράβαση των ανωτέρω διατάξεων, περίπτωση η πρώτη περίοδος της αδείας δεν μπορεί να
υποχρεούνται στην καταβολή πλήρων αποδοχών, έστω περιλαμβάνει λιγότερες των έξι (6) εργασίμων ημερών
και αν οι μισθωτοί αποδέχθηκαν τη διαθεσιμότητα και επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και των πέντε (5)
δεν παρείχαν τις υπηρεσίες τους.» εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή προκειμένου περί
ανηλίκων των δώδεκα (12) εργασίμων ημερών.
Άρθρο 5
Η κατάτμηση του χρόνου αδείας επιτρέπεται και σε
Τηλεργασία περισσότερες των δύο περιόδων, από τις οποίες η μια
1. Ο εργοδότης όταν καταρτίζει σύμβαση εργασίας πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον δώδεκα (12) εργά−

6. 1390 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
σιμες ημέρες επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και εφόσον η επιχείρηση εμφανίζει σώρευση εργασίας που
δέκα (10) εργάσιμες ημέρες, επί πενθημέρου, ή προκειμέ− οφείλεται είτε στη φύση, στο είδος ή στο αντικείμενο
νου περί ανηλίκων δώδεκα (12) εργάσιμες ημέρες, μετά των εργασιών της είτε σε ασυνήθεις ή απρόβλεπτους
από έγγραφη αίτηση του μισθωτού προς τον εργοδότη. λόγους, επιτρέπεται, αντί της κατά την προηγούμε−
Η αίτηση αυτή για την οποία δεν απαιτείται έγκριση νη παράγραφο διευθέτησης, να συμφωνείται, υπό τις
από την αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ, διατηρείται στην προϋποθέσεις της παραγράφου 6, ότι μέχρι διακόσιες
επιχείρηση επί πέντε (5) έτη και πρέπει να είναι στη πενήντα έξι (256) ώρες εργασίας από το συνολικό χρό−
διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας. νο απασχόλησης εντός ενός (1) ημερολογιακού έτους,
Οι ρυθμίσεις της παραγράφου αυτής διέπονται κατά κατανέμονται με αυξημένο αριθμό ωρών σε ορισμένες
τα λοιπά, από τις διατάξεις της νομοθεσίας για την χρονικές περιόδους, που δεν μπορούν να υπερβαίνουν
άδεια.» τις τριάντα δύο (32) εβδομάδες ετησίως και με αντι−
Άρθρο 7 στοίχως μειωμένο αριθμό ωρών κατά το λοιπό διάστημα
του ημερολογιακού έτους.
Διευθέτηση του χρόνου εργασίας Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή
Το άρθρο 41 του ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α΄), όπως αντικα− της επιπλέον αυτής εργασίας, αν δεν είναι σε θέση
ταστάθηκε με το άρθρο 3 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α΄), να την εκτελέσει και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη
τροποποιήθηκε με το άρθρο 5 του ν. 2874/2000 (ΦΕΚ 286 με την καλή πίστη. Αυτή η άρνηση του εργαζομένου
Α΄) και αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του ν. 3385/2005 να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο
(ΦΕΚ 210 Α΄), αντικαθίσταται ως ακολούθως: καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του.
«1. Σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό Οι κείμενες προστατευτικές διατάξεις για το χρόνο
ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, υποχρεωτικής ανάπαυσης των εργαζομένων πρέπει να
επιτρέπεται για μία χρονική περίοδο (περίοδος αυξημέ− τηρούνται και κατά την περίοδο της αυξημένης απα−
νης απασχόλησης) ο εργαζόμενος να απασχολείται δύο σχόλησης. Κατά τη διευθέτηση ο μέσος όρος των ωρών
(2) ώρες την ημέρα επιπλέον των οκτώ (8) ωρών, υπό την εβδομαδιαίας εργασίας ετησίως (περίοδος αναφοράς),
προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των σαράντα (40) (ή του στις οποίες δεν περιλαμβάνονται οι ώρες της υπερερ−
μικρότερου συμβατικού ωραρίου) ώρες εργασίας την γασίας και των νόμιμων υπερωριών της περιόδου μει−
εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλ− ωμένης απασχόλησης, παραμένει στις σαράντα (40)
λης χρονικής περιόδου (περίοδος μειωμένης απασχόλη− ώρες ή, εάν εφαρμόζεται μικρότερο συμβατικό ωράριο,
σης). Αντί της παραπάνω μειώσεως των ωρών εργασίας, παραμένει στον αριθμό ωρών του μικρότερου αυτού
επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ωραρίου, ενώ με συνυπολογισμό των ανωτέρω ωρών
ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή συνδυασμός μειωμένων υπερεργασίας και νόμιμων υπερωριών, δεν επιτρέπεται
ωρών και ημερών αναπαύσεως. Το χρονικό διάστημα να υπερβαίνει τις σαράντα οκτώ (48) ώρες.
των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης 3. Κατά τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας της
δεν υπερβαίνει συνολικά τους τέσσερις (4) μήνες κατά προηγούμενης παραγράφου επιτρέπεται να χορηγείται
ημερολογιακό έτος (περίοδος αναφοράς). στον εργαζόμενο, αντί μειώσεως των ωρών εργασίας,
Η επιπλέον απασχόληση παρέχεται από τον εργαζόμε− προς αντιστάθμιση των πρόσθετων ωρών που εργά−
νο υπό τις προϋποθέσεις της παραγράφου 6, εφόσον η σθηκε κατά την περίοδο αυξημένου ωραρίου, ανάλογη
επιχείρηση εμφανίζει σώρευση εργασίας που οφείλεται ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή ανάλογη προσαύξηση της
είτε στη φύση, στο είδος ή στο αντικείμενο των εργασι− ετήσιας άδειας με αποδοχές ή συνδυασμός μειωμένων
ών της είτε σε ασυνήθεις ή απρόβλεπτους λόγους. ωρών και ημερών αναπαύσεως ή ημερών αδείας.
Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή 4. Η καταβαλλόμενη αμοιβή κατά το χρονικό διάστη−
της επιπλέον αυτής εργασίας, αν δεν είναι σε θέση μα της διευθέτησης των παραγράφων 1 και 2 είναι ίση
να την εκτελέσει και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την αμοιβή για εργασία σαράντα (40) ωρών εβδο−
με την καλή πίστη. Αυτή η άρνηση του εργαζομένου μαδιαίως, εφόσον στην επιχείρηση ισχύει εβδομαδιαίο
να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο ωράριο σαράντα (40) ωρών. Αν στην επιχείρηση ισχύει
καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του. εβδομαδιαίο ωράριο μικρότερο των σαράντα (40) ωρών,
Οι κείμενες προστατευτικές διατάξεις για το χρό− η καταβαλλόμενη κατά το χρονικό διάστημα της διευθέ−
νο υποχρεωτικής ανάπαυσης των εργαζομένων έχουν τησης αμοιβή είναι ίση με την αμοιβή που προβλέπεται
πλήρη εφαρμογή και κατά την περίοδο της αυξημένης για το εβδομαδιαίο αυτό ωράριο.
απασχόλησης. Κατά τη διευθέτηση ο μέσος όρος των 5. α. Κατά την περίοδο της αυξημένης απασχόλησης
ωρών εβδομαδιαίας εργασίας κατά την περίοδο του των παραγράφων 1 και 2 η ημερήσια απασχόληση του
τετραμήνου (περίοδος αναφοράς), στις οποίες δεν πε− εργαζομένου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις δέκα
ριλαμβάνονται οι ώρες της υπερεργασίας και των νόμι− (10) ώρες. Στις υπερβάσεις του νόμιμου ημερήσιου ωρα−
μων υπερωριών της περιόδου μειωμένης απασχόλησης, ρίου μέχρι το ανώτατο όριο των δέκα (10) ωρών, καθώς
παραμένει στις σαράντα (40) ώρες ή, εάν εφαρμόζεται και στις υπερβάσεις των σαράντα (40) ωρών εβδομαδι−
μικρότερο συμβατικό ωράριο, παραμένει στον αριθμό αίως δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 1 του
ωρών του μικρότερου αυτού ωραρίου, ενώ, με συνυπο− ν. 3385/2005 (ΦΕΚ 210 Α΄).
λογισμό των ανωτέρω ωρών υπερεργασίας και νόμιμων β. Κατά την περίοδο της μειωμένης απασχόλησης των
υπερωριών, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις σαράντα παραγράφων 1 και 2, η υπέρβαση του συμφωνηθέντος
οκτώ (48) ώρες. μειωμένου εβδομαδιαίου ωραρίου, η οποία επιτρέπεται
2. Σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό κατ’ εξαίρεση, αντιμετωπίζεται ως εξής:
ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, Οι πρώτες πέντε (5) ώρες υπέρβασης για τους απα−

7. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1391
σχολουμένους με το σύστημα της πενθήμερης εβδομα− συμφωνιών, η επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη τή−
διαίας εργασίας και οι πρώτες οκτώ (8) ώρες υπέρβασης ρησης αυτών, η τηρούμενη διαδικασία, καθώς και κάθε
για τους απασχολουμένους με το σύστημα της εξαήμε− λεπτομέρεια, που αφορά την εφαρμογή του άρθρου
ρης εβδομαδιαίας εργασίας θεωρούνται υπερεργασία αυτού.
και αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προ− 12. Με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν θίγο−
σαυξημένο κατά 30%. νται οι σχετικές ρυθμίσεις του ν. 2602/1998 (ΦΕΚ 83 Α΄) ή
Οι ώρες πέραν των πέντε (5) πρώτων ή των οκτώ (8) άλλων ειδικών νόμων, που αποσκοπούν στην εξυγίανση
πρώτων, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, θεωρού− φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα.»
νται ώρες υπερωρίας. Εφόσον τηρηθούν οι προϋποθέ−
σεις νομιμότητας των υπερωριών, κάθε ώρα υπέρβασης Άρθρο 8
πέραν των πέντε (5) ή οκτώ (8) πρώτων ωρών αποτελεί Εργασία που παρέχεται την έκτη ημέρα της εβδομά−
νόμιμη υπερωρία και αμείβεται με το καταβαλλόμενο δος κατά παράβαση του πενθημέρου
ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 75%, άλλως αποτελεί Η εργασία, που παρέχεται την έκτη ημέρα της εβδο−
κατ’ εξαίρεση υπερωρία και αποζημιώνεται με το κατα− μάδος, κατά παράβαση του συστήματος πενθήμερης
βαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 100%. εργασίας, ανεξάρτητα από τις προβλεπόμενες κυρώ−
6. Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας των παραγρά− σεις, αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προ−
φων 1 και 2 καθορίζεται, κατά σειρά προτεραιότητας, σαυξημένο κατά 30%.
με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή Δεν υπάγονται στη διάταξη αυτή οι απασχολούμενοι
με συμφωνίες του εργοδότη και του επιχειρησιακού σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.
σωματείου ή του εργοδότη και του συμβουλίου των
εργαζομένων ή του εργοδότη και των ενώσεων προ− Άρθρο 9
σώπων της επόμενης παραγράφου. Αρμοδιότητες του ΣΕΠΕ – Κυρώσεις
7. Η ένωση προσώπων που αναφέρεται στην προη−
Οι περιπτώσεις ζ΄, η΄ και ιδ΄ της παρ. 1 του άρθρου
γούμενη παράγραφο μπορεί να συσταθεί και από πέ−
7 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α΄) αντικαθίστανται ως
ντε (5) τουλάχιστον εργαζόμενους, εφόσον ο συνολικός
ακολούθως:
αριθμός των εργαζομένων στην επιχείρηση ανέρχεται
«ζ. Να έχει πρόσβαση στα αρχεία και έγγραφα της
τουλάχιστον σε είκοσι (20). Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται
επιχείρησης, καθώς και στη δομή της παραγωγικής δια−
οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 1 του ν.
δικασίας. Στον εργοδότη που αρνείται την κατά το προ−
1264/1982 (ΦΕΚ 79 Α΄). Σε επιχειρήσεις που δεν υπάρχει
ηγούμενο εδάφιο πρόσβαση επιβάλλονται οι διοικητικές
επιχειρησιακό σωματείο ή συμβούλιο εργαζομένων ή
κυρώσεις της περ. α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 16
ένωση προσώπων της παραγράφου 3 του άρθρου 1
του ίδιου νόμου, όπως ισχύουν κάθε φορά.
του ν. 1264/1982 (ΦΕΚ 79 Α΄), ή απασχολούν λιγότερους
η. Να λαμβάνει γνώση οποιουδήποτε από τα τηρού−
από είκοσι (20) εργαζόμενους, η συμφωνία διευθέτησης
του χρόνου εργασίας γίνεται μεταξύ του εργοδότη και μενα βιβλία, μητρώα, έγγραφα και κάθε άλλου είδους
του αντίστοιχου κλαδικού σωματείου ή της αντίστοιχης στοιχείου της επιχείρησης, καθώς και να λαμβάνει αντί−
ομοσπονδίας. Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφω− γραφα. Στον εργοδότη που αρνείται την παροχή στοι−
νία μεταξύ του εργοδότη και του αντίστοιχου κλαδικού χείων και πληροφοριών σύμφωνα με το προηγούμενο
σωματείου ή της αντίστοιχης ομοσπονδίας, το θέμα εδάφιο ή παρέχει ανακριβείς πληροφορίες ή στοιχεία
μπορεί να παραπέμπεται από τον ενδιαφερόμενο στις επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις της περ. α΄ της
υπηρεσίες μεσολάβησης και διαιτησίας του Οργανισμού παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ίδιου νόμου, όπως
Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.) κατά τις διατά− ισχύουν κάθε φορά.
ξεις του ν. 1876/1990 (ΦΕΚ 27 Α΄), όπως ισχύει και των ιδ. Να παρεμβαίνει συμφιλιωτικά για την επίλυση
προεδρικών διαταγμάτων 198/1990 (ΦΕΚ 76 Α΄), 147/1990 των αναφυόμενων ατομικών ή συλλογικών διαφορών
(ΦΕΚ 60 Α΄), 438/1993 (ΦΕΚ 184 Α΄), που εκδόθηκαν κατ’ εργασίας. Ο εργοδότης υποχρεούται να παρίσταται
εξουσιοδότησή του. κατά τη διαδικασία επίλυσης των ανωτέρω διαφορών
8. Με επιχειρησιακές και κλαδικές συλλογικές συμ− εργασίας είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω του νομίμου
βάσεις εργασίας μπορεί να καθορίζεται άλλο σύστημα εκπροσώπου του ή άλλου εξουσιοδοτημένου τρίτου.
διευθέτησης χρόνου εργασίας, ανάλογα με τις ιδιαιτε− Σε περίπτωση κατά την οποία ο εργοδότης δεν παρα−
ρότητες του κλάδου ή της επιχείρησης. σταθεί, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις της περ.
9. Αν για οποιονδήποτε λόγο, ιδίως εξαιτίας παραίτη− α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ίδιου νόμου,
σης ή απόλυσης του εργαζομένου, δεν εφαρμόζεται ή όπως ισχύουν κάθε φορά.»
δεν ολοκληρώνεται η διευθέτηση του χρόνου εργασίας Άρθρο 10
σύμφωνα με τον παρόντα νόμο, έχουν πλήρη εφαρμογή
όλες οι προστατευτικές διατάξεις που καθορίζουν τις Υποβολή συμπληρωματικών πινάκων προσωπικού
συνέπειες της υπέρβασης του ημερήσιου και εβδομα− Η παράγραφος 5 του άρθρου 68 του ν. 3518/2006 (ΦΕΚ
διαίου ωραρίου εργασίας. 272 Α΄) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
10. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται «5. Αν η επιχείρηση ή εκμετάλλευση αλλάξει νόμιμο
και για: α) εποχιακές επιχειρήσεις και β) εργαζομένους εκπρόσωπο ή προσλάβει νέους εργαζομένους, ο εργο−
με σύμβαση εργασίας διάρκειας μικρότερης του ενός δότης υποχρεούται να καταθέσει συμπληρωματικούς
(1) έτους. πίνακες προσωπικού μόνο ως προς τα νέα στοιχεία,
11. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινω− κατά περίπτωση, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από της
νικής Ασφάλισης ρυθμίζεται ο τρόπος κατάθεσης των επέλευσης της μεταβολής. Σε περίπτωση αλλαγής ή

8. 1392 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρό− για τις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις στο παρελθόν,
νου εργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να καταθέτει, ο βαθμός υπαιτιότητας, ο αριθμός των εργαζομένων και
με οποιονδήποτε τρόπο, συμπληρωματικούς πίνακες το μέγεθος της επιχείρησης.
προσωπικού μόνο ως προς τα νέα στοιχεία, το αργότε− 4. Η εκτέλεση των διοικητικών κυρώσεων προσωρι−
ρο ως και την ίδια ημέρα αλλαγής του ωραρίου ή της νής και οριστικής διακοπής γίνεται από την αρμόδια
οργάνωσης του χρόνου εργασίας και πάντως πριν την αστυνομική αρχή.
ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους.» 5. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινω−
νικής Ασφάλισης, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα
Άρθρο 11
της Κυβερνήσεως, μπορεί να αυξάνονται τα όρια του
Διοικητικές κυρώσεις προβλεπόμενου από την παράγραφο 1 προστίμου.
Το άρθρο 16 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α΄), όπως έχει 6. Διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που προβλέ−
τροποποιηθεί και ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολού− πουν ως διοικητική κύρωση το πρόστιμο κατά τρόπο
θως: διάφορο από τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου αυ−
«Άρθρο 16 τού καταργούνται, εκτός από τις διατάξεις που αφο−
ρούν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων,
1. Στον εργοδότη που παραβαίνει τις διατάξεις της
οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν. Για το πρόστιμο
εργατικής νομοθεσίας επιβάλλεται με αιτιολογημένη
που επιβάλλεται στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζεται
πράξη του αρμόδιου Προϊσταμένου Διεύθυνσης Κοι−
η παράγραφος 2 του άρθρου αυτού.»
νωνικής Επιθεώρησης Εργασίας ή Κέντρου Πρόληψης
Επαγγελματικού Κινδύνου ή του ελέγξαντος Ειδικού Άρθρο 12
Επιθεωρητή Εργασίας και ύστερα από προηγούμενη Μητρώο Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας
πρόσκληση του εργοδότη για παροχή εξηγήσεων:
Η παρ. 6 του άρθρου 5 του ν. 1876/1990 (ΦΕΚ 27 Α΄)
α. Πρόστιμο για καθεμία παράβαση, από πεντακόσια
αντικαθίσταται ως ακολούθως:
(500,00) ευρώ μέχρι πενήντα χιλιάδες (50.000,00) ευρώ.
«6. Στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας
Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής
και Κοινωνικής Ασφάλισης τηρείται γενικό μητρώο, στο
Ασφάλισης κατηγοριοποιούνται οι παραβάσεις και κα−
θορίζεται το ύψος του προστίμου. οποίο καταχωρίζονται όλες οι συλλογικές συμβάσεις
β. Προσωρινή διακοπή της λειτουργίας συγκεκριμένης εργασίας κατά είδος και τα κείμενα αυτά αναρτώνται
παραγωγικής διαδικασίας ή τμήματος ή τμημάτων ή του αυτούσια στο δικτυακό τόπο του Υπουργείου Εργασίας
συνόλου της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης για χρονικό και Κοινωνικής Ασφάλισης.»
διάστημα μέχρι τριών (3) ημερών. Επίσης με απόφαση Άρθρο 13
του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μπο−
Βιβλίο Υπερωριών
ρεί, ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του αρμόδι−
ου Επιθεωρητή Εργασίας, να επιβληθεί στον εργοδότη Το Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών που προβλέπεται από
προσωρινή διακοπή της λειτουργίας για διάστημα μεγα− την περίπτωση β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του
λύτερο από τρεις (3) ημέρες ή και οριστική διακοπή της π.δ. 27/6−4/7/1932 (ΦΕΚ 212 Α΄), όπως αντικαταστάθηκε
λειτουργίας συγκεκριμένης παραγωγικής διαδικασίας ή με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν.δ. 515/1970 (ΦΕΚ 95
τμήματος ή τμημάτων ή του συνόλου της επιχείρησης Α΄), ισχύει για όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις
ή εκμετάλλευσης. και εργασίες εν γένει και μπορεί να τηρείται με τη
2. Η πράξη επιβολής προστίμου κατά τα ανωτέρω μορφή ημερολογίου ή μηχανογραφημένων σελίδων, που
κοινοποιείται με απόδειξη στον παραβάτη και το πρό− φέρουν τα στοιχεία της επιχείρησης και την ένδειξη
στιμο αποτελεί έσοδο του Δημοσίου. Κατά της πράξης «Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών». Το Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών
επιβολής προστίμου ασκείται προσφυγή ουσίας μέσα δεν απαιτεί θεώρηση από την αρμόδια υπηρεσία του
σε εξήντα (60) ημέρες από την κοινοποίησή της ενώπιον ΣΕΠΕ και πρέπει να διατηρείται από τον εργοδότη επί
του Διοικητικού Πρωτοδικείου. μια πενταετία από τη συμπλήρωσή του. Κατά τα λοιπά,
Μέσα στην ίδια προθεσμία η προσφυγή κοινοποιείται το εν λόγω Βιβλίο διέπεται από τις οικείες διατάξεις
με μέριμνα του προσφεύγοντος και με ποινή απαραδέ− της εργατικής νομοθεσίας.
κτου στην αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ. Η προθεσμία Άρθρο 14
για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση αυτής
δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης επιβολής Απασχόληση υπηκόων τρίτων χωρών – Κυρώσεις
προστίμου. Η αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ βεβαιώνει το Η παρ. 3 του άρθρου 86 του ν. 3386/2005 (ΦΕΚ 212 Α΄)
ποσό του επιβληθέντος προστίμου, το οποίο εισπράτ− αντικαθίσταται ως ακολούθως:
τεται από την αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία, «3. Στους εργοδότες που παραβιάζουν τις διατάξεις
ως δημόσιο έσοδο. των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού, πέραν
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και άλλων κυρώσεων που προβλέπονται από τη νομοθεσία
Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να ρυθμίζο− επιβάλλεται, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της
νται τα σχετικά θέματα για την εφαρμογή του άρθρου Περιφέρειας, χρηματικό πρόστιμο που μπορεί να κυμαί−
αυτού. νεται από τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ έως δεκαπέντε χι−
3. Για την επιβολή των παραπάνω διοικητικών κυρώ− λιάδες (15.000) ευρώ για κάθε παράνομο υπήκοο τρίτης
σεων συνεκτιμώνται η σοβαρότητα της παράβασης, η χώρας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και
τυχόν επαναλαμβανόμενη μη συμμόρφωση στις υποδεί− Κοινωνικής Ασφάλισης και Εσωτερικών, Αποκέντρωσης
ξεις των αρμόδιων οργάνων, οι παρόμοιες παραβάσεις και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης προσδιορίζονται τα
*01000661105100024*