1. Ω -ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓ ΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ
:ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: Οδύσσεια, α 256-299
256 Της αποκρίθηκε ο Τηλέμαχος, φρόνιμος πάντα και με γνώση:
«Αφού τέτοια ερωτήματα μου θέτεις, γυρεύοντας εξήγηση,
ήταν ένας καιρός που αυτό το σπίτι είχε την τύχη του στα πλούτη,
στις τιμές, όσο εκείνος κατοικούσε αυτή τη χώρα.
Αλλά βουλήθηκαν αλλιώς κάποιοι θεοί, βάζοντας το κακό στον νου τους,
και τώρα εκείνον άφαντον τον έκαναν, παρά κανέναν άλλο.
Αν έβρισκε το θάνατο, δεν θα ‘ταν ο καημός μου τόσος,
αν είχε σκοτωθεί στην Τροία εκεί, με τους συντρόφους του στο πλάι,
ή, με το τέλος του πολέμου, ξεψυχούσε στων δικών τα χέρια,
τότε οι Παναχαιοί θα τον τιμούσαν τύμβο υψώνοντας,
και για κληρονομιά στον γιο του θ’ άφηνε μεγάλη δόξα. [...]
270 Αλλά δεν κλαίω, δεν στενάζω εκείνον μόνο,
αφού μου δώσαν οι θεοί πρόσθετα και μεγάλα βάρη:
όσοι τριγύρω στα νησιά αρχηγεύουν, οι πρώτοι
στο Δουλίχιο, στη Σάμη και στη δασωμένη Ζάκυνθο,
όλοι τους έγιναν της μάνας μου μνηστήρες και μας μαδούν το σπιτικό. [...]
280 Του αντιμίλησε με πάθος η Αθηνά Παλλάδα:
«Αλίμονο κι αλήθεια, μακριά σου χρόνια ατέλειωτα, πόσο
ο Οδυσσέας σού λείπει! Που θα μπορούσε, τιμωρός, το χέρι
να σηκώσει στους αναίσχυντους μνηστήρες. [...]
294 Αν με την ίδια όψη ο Οδυσσέας έπεφτε στους μνηστήρες,
ο θάνατός τους λέω δεν θ’ αργούσε, πικρός ο γάμος θα τους έβγαινε.
Όμως αυτά, όπως και να ‘ναι, οι θεοί τ’ αποφασίζουν,
αν πίσω εκείνος θα γυρίσει εκδικητής, ή μήπως κι όχι,
στο παλάτι του. Εσένα τώρα συμβουλεύω να σκεφτείς,
να βρεις τον τρόπο, και να διώξεις απ’ το σπίτι τους μνηστήρες.
Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Ποια στοιχεία διαφοροποιούν τους αοιδούς από τους ραψωδούς, που τους διαδέχτηκαν; (4 μον.)
2. Ποια προβλήματα φαίνεται να βασανίζουν τον Τηλέμαχο σύμφωνα με τα λόγια του στο απόσπασμα; (4 μον.)
3. α) Ποιες επιμέρους ενότητες εντοπίζετε στο απόσπασμα; Να δώσετε πλαγιότιτλους με το θέμα της καθεμιάς. (3 μον.)
β) Στο διάλογο του αποσπάσματος, η Αθηνά συνομιλεί έχοντας τη μορφή του Μέντη. Πώς ονομάζεται αυτό
στοιχείο τεχνικής και ποιο σκοπό εξυπηρετεί στο διάλογο; (3 μον.)
4. α) Να περιγράψετε τα συναισθήματα που νιώθει ο Τηλέμαχος στηριζόμενοι/ες σε στοιχεία του κειμένου. (3 μον.)
β) Πώς συνδέεται η υστεροφημία ενός νεκρού με τα έθιμα ταφής σύμφωνα με το απόσπασμα; (3 μον.)
Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ