Emanuel Swedenborg, latin language

1. SCRIPTURA SACRA
SIU
VERBUM DÛMINI
EX LlNGUA ORiGIIIALl IN LATINA!!
DU CE EMMANUELE SWEDENBORGIO
TRANSLATA.
Accedunt
SENSU'S SPIRITU ALIS EXPLICA TlûNES
El EJUSDEM OPERIBUS TIIEOLOGICIS COLLECTA::.
Recensuerunt, .upplcverunl, Nolas adjererulIl
J.-'.-STIPIIANUS LE BOYS DES GUAIS & J.-B.-AUGUSTUS HARLÉ
PARS TERTIA
P8A.LMI
• Broc sunl verba, qUID loquulus ,um ad '00',
qunm Ddhuc cssem vobiscum, quod oponerel
impleri omnia quœ scripla sunl in lego Moisis,
cl Prophelis, cl Psalmis, de Ale.•
LUL. XXII'. 44.
PARISIIS
Apud bibliopoloID, nO :19, rue du Sommerard.
LONDINI
SWEDENBORG SOCIETY, nO 36, BlooI11sbury Street, W. C.
IN NOVA-YORK
NEW CHURCH BOOK-ROOM, no 20, Cooper Union.
1877
SUMPTlBUS SOCIETATIS PRO IDENDIS AUCTORIS OPERIBU5.

4. SCRIPTURA SACRA
SIU
VERBUM DüMINI
EX LlNGUA ORlGIiHLl IN LATlNAl!
DUCE EMMANUELE SWEDENBORGIO
TRANSLATA.
Accedunt
SENSU'S SPIRITU ALIS EXPLICATIONES
EX EJUSDIlM OPERIBUS TIIEOLOGICIS COLLIlCTA::.
Recensuerunt, luppl.vcmnl, Nolas .djcterunt
J.·F.-STEPHANUS LE BOYS DES GUAYS &J.-B.·AUGUSTUS IlARLÉ
PARS TERTIA
P8Â_LMI
, Uœt sunt verba, quœ loquulus ~um ad VOl,
quum .dhuc essem vobiscum, quod oporlerct
impleri omnia quœ script. sunt in lege Moisis,
ct Prophelis, ct Ps.lmis, de Me.•
LUL. XXIY. 4~.
PARISIls
Apud bibliopolum, no 1.9, rue du Sommerard.
LONDINI
SWEDENBORG SOCIETY, nO 30, Blo0ll18bury Street, W. C.
IN NOVA-YORK
NEW CHURCH BOOK-ROmI, no 20, Cooper Union.
i877
8UMPTlJlUS SOCIKTATIS PRO IDI!NDIS AUCTORIS OPI!RIBUS.

6. NOTARUM EXPLICATIO
~bstr. • •• abstractum. sonantes ad marginem adscriptœ
~ct. •••• , ~ctivum. legunlur, apposila sunl, quum
adtl •.•.• aùdilum. additio. punclalores leclionem Chethib
~dj ...... adjectivum. reproharenl, nec tamen dclere
adv. • • •• adverbium. vellen!. - Vide Keri.
leth. • • •• œthiopice. œlhiopica lingua, he­ cod. codd. codex aul codiccs manllscripli.
braicre aflinis. colla!. ... collalo, collatis (vocibus quibus
­
aff ..•••• afftnis. dam, l'el Scriplur:n sacrœ locis).
aff ..•••• aftixum (pronomen hebraicum). collect. .. colleclivum, collective (inlcller..
­
aliq . • • •• aliqui, œ, 3 ; aliquot. tum).
antiq ••.• antiqure (VersiOnes). cslr ....• conslruclus slalus nominis 'lIb­
aor .••••• aoristus (liebraïci verbi tempus). slanLivi hebraïci, qllum aliud
A,qu. •... Aquila, Judreus, grœcre antiquœ nomen sequilllr, geuilivi sensu
Versionis auctor, cujus fragmeu­ adjunctum.
ta exstant in Origenis Hexaplis. diff. . • • .. differens, differ!.
arab. . • .• arabice, arabica lingua, hebraïrœ dual. .... dllale, dualis numerus.
afftnis. ed ....•• edilio, liber edilus.
aram •.• , aramaïce, ~ramaïca lingua, et ilIa ex exemplum.
hebraicœ aflinis, ùuabus dialec­ exp!. .. " explicalum, cxplicalio.
lis, chaldaica et syriaca, dis­ fem ..•.• feminium (genus).
tincla. gener gcueralis, gcneralc.
arch .•••• archa'icus, a, um. gcnil gcnilivus (casus).
art..•••. articulum. gent genlililium (nomcn).
e .•••..• cum. gr grreclIm,grlece.
cap. • • •• caput,pars.inTextu sacra distiucta. h. e. . . .. hoc est.
cr...•... confer (vocem aut locum in Scrip­ Iiebr ...• Iiebraïeum, hcliraïce, lexlus he­
tura sacra). braïcus.
chald •••• chaldaice, chaldaïca dialeclus ara­ Hier ... , Hieronymus,lalillœVersionis, Vul­
maicœ lingual, cujus spccimiua yale diclœ, auclor l'cl emenda­
exhibent piura apud Danielem 101', qui vixit cxeunte IV. el in­
prophetum fragmenta, et Vcr­ cunle Vo post Domini advenlulll
siones Targumim, seu Para­ sœculo.
phrases diclœ, proximis circa ibid .•.•. ibidem.
Domini advenlum lemporibus id idem.
scriptœ. i. e id cs!.
Chald • •• Chaldœus interprcs, in Versione
imper imperalivum (in vcrbis).
Targum dicta.
impers .•. impersonale.
Chelh .•• Chethib (:l'I'1;)) seu « scriptum, ))
impr imprimis.
i. e. lectio in TeIlu receplo lil­ illlcrj inlerjeclio.
teris consonantibus cxhibila, inf. inliuilil'us (in verbis).
quibus puncta non propria, sed i. q , idem quod.
alius leclionis (Keri),:cuj us con-I {(Cil nie .. Kennicol, Anglus, Icctiooum va­

7. VI NOTARUM EXPLICATIO.
riantum ex ma~na Codicum he· parai •. ,. parallebus, a, um.
brœorulll copia haustarum col­ part. . • .• participium.
ledor et editor. pass ....• passim.
Keri ••.. ("P)' l'ectum • seu .1egenùum,D pass ..•.• passivum (in verbis)
1. e. lectio margini adscripta, pers. . . •• persona, personale.
ad quam referenda su nt pun~ta plur ..•.• plurale, pluralis numerus.
Iectoni Chethib supposita. ­ pl' .••.•• proprium; proprie, in sensu pro·
Vide Chethib. prio.
loe •••.•• loeua (Seripturœ). pron •• ,. pronomem.
Luth •• •• Lutherus, germanicœ Versionis q.•..•.. qui, qure, quoù, etc.
aiielor, XVo post Domini ad­ rad ..•.. , radix (in verbis); in lingua he­
ventum sœeuJo editœ. braïca est proprie perso·na 3"
LXX . ... Septantem interprctum (ita dicta) sing. masc; lemporis pel·recti,
Versio grœca alexandrina, in­ pro qua tamell in Nolis prresenli
eunte IlIa ante Domini ad ven­ libro adjunctis, secundum re­
tum s~culo scripta. Lamb. Bos centiorum liuguarum usum. la­
editioni sllre criticœ interpre­ tine expressum est sensus in fi·
tatioues variantes ex Aquilre nitivi.
Symmachi et Theoùotionis ver­ Ross •. .. De Rossi, It<llus, post Kenniw­
sionibus aùjunxit. tiuln, lectionem variantium ex
majesl. .• majeslatis (ita dictum) plurale io hebrœis Codicibus, colla lis Ver­
nominiblls, cui plerumque ver· sionibus antiquis, diligens col­
bum in singulari adjungitur. lector el edilor.
masc ••. , mascillinum (genm). s ....... seu.
J1lasor ••• blasora (;-mOO). traùitio, .seu Sand • ..• Saatlias Phiiumensis, qui Esaïœ
dOl:trina eruditorum hebrœo­ librum arabice interpretal'it.
rum, 1Ilasorethœ dictornm, qui sc . . . • .. scilicet.
inde a IVo ad VIIIm usque srecu­ 8th . .... Seb. Schmidt, sua retate in Argen­
lum post Dumini adventum ill toratensium Universitate Pro­
Pnlestiua ùcgentes, ex divina fessor senior, lalinre Versionis
Domini Providentia summam auctor, qilam srepius secutus
CIIrallli pro eonservanùa Textus est Swedenborg, et cujus edilio
llcbrœï archetypi integritate ad­ princeps, opus posthumum auc­
hibuerllnt. vocalium signa et taris paulo ante, anno re,tatis
interpunctionem apposucrunt, octogesimo defuncli, cura Pro­
unde pel' llfasomm hodie impn­ fessol'Um ejusdem Unil'ersilatis
mis iutelligitur Textus recep­ prodiil Argentorali, anno t 696.
tus, qnalis ab ilIis doetoribus sec.••..• secU!ldum.
recensitu5 legitur iOi Iibris con­ sigu. • • •• significat, significant.
~uetis, et manuscriptis et typis sing ..••. singulare, singularis numerus.
editis. sq ...••• seq, sequens, sequentia.
n, nom ..• nomen. subaud ... subauùitum.
nn ..•..• nomina. subj .••. , subjunctivus (modus in verbis).
n. pr. ••• neutrum, ncutrale, neutralis sen. subs!. . .. subst:mtivum (nomen).
sus, quod hebraïce non forma suU' ..... sufiixum (pronom en hebraïcum).
pmpri<l sed plerUfnque pel' fe­ Sym .•.. Symmachus, gr:ecre Versionis auc­
mininum exprimilur. tOI', cujus in Origenis Hexaplis
om .••••• omissum.
exstanl fragmenta.-Vide Agu.
omn ..•.• omnes.
et Theod.
opp •. '" opposilus, a, um.
syr...•.. syriace, syriaca dialectus, in lin­

8. NOTARmt EXPLICATIO. VIi
gua aramiica. - Vide aram. et firman l, apuù Swedenborgium
chald. cxhibilum.
Syr .. ..• Syrus interpres, in Versione syrin- Theod . .. Theodotio, et ille grrecre Versionis
ca, Peschito seu simplici dicta, auclor, in Origeni; Hexaplis
circa finem IIi post Dominum partim servatlll. - Cf. ad Aqu.
in mundo natum s:.eculi scriptn. et Sym.
t ...•.•• textus. v.. verb.. verbum.
Text. rec. Textus reeeptus hebraïcus, qualis, v. n..•.. verbum neutrum.
a Masorethis recognilus, in li- vers....• versus in textu distincti.
bris consuetis legitur, ad exem· Verss .... Vcrsiones antiquœ, ul documenta
plal' Hoogbtianœ recensionis IJO- autleclionisa ut inter.prelalionis
die plerumque formatis, cujus citat:n. Pro Icctionum varielale
edilionem Swedenborg, ut no- ct antiquitatis auclorilale im-
lum, in usu habuil, sub lilulo ; prilllis notandœ SUilt LXX, Syr.
« Biblia hebraïca, seculldum Vulgo
edilionem belgicam Everhardi voc •..•• voccm nolat in casibus obliquis.
van der Hooghl, colinlis aliis Vllig. . .• Vlligata quœ dicitur versio lalina,
bonœ nol:n codicibus, una cum exeunle IV· post Dominurn in
Versione lalina Seb. Schmidii, mundo natum sœculo, post pri-
Lipsi:.e, 11.j,0; » quem texlum ores plures, imptimis ex illa
sœpius secutus, lamen ab illo quœ !tala dicta fuit profecla,
nonnullis discessitlocis, ul no- interprete vel emendalore docto
tum fiet diligenti lectori.Ex No- Hieronymo. Editiones plerœque
tis apparebit qui testes anliqui sunt ad exemplar Sixlinlll (an.
lectionem et inde sensum con- 1590) recognitœ. ..

9. VIII
LITTER~ INITIALES
QUIBUS SWEDENBORGII OPERA NOTANTUR.
A. C " Arcana Cœlestia.
A. E Apocalypsis Explicala.
A. R Apocalypsis Revclala.
App Appendix ad vcram Chrislianam Religionem.
A. S Sapicnlia Angelica de Divino AmDre et Divina Sapientia.
C. A. C De Commercio Animœ el COl'poris.
C. I. , .. De Cœlo el Inferno,
C. S De Amore Conjugiali, el do Amol'G Scorlatorio.
C. U. 1.. .. Conlinualio de Ultimo Judiclo.
D Doclrina Novœ Hierosolymre, de Domino.
Dec Doclrina Vitro ex Prreecplis Decalogi.
D. S. P De Divina Sapientia (Posth.)
Diar. App .. Diarium; Appendix,
1
Dicl. PO' .. Dieta Probanlia Veleris el Novi Teslamenli.
E. A...•.. De Equo Albo, in Apocalypsi.
E. A. App .. De Equo Albo; Appendix.
F Doclrina Novre Hierosolymre, de Fide.
1. B.•...•. Index Bil~licus.
Inv ....••• Invitatio ad Novam Ecclesiam.
N. H....•. De Nova Hierosolyma el ejus Doclrina Cœlesti.
P.•....•.. Sapientia Angelica de Divina Providenlia.
P. P. . . • .. Summaria Exposillo scnsus inlerni Librorum Propheticorum
ac Psalmorum.
R. C. . •• •• Vera Christiana Religio.
S. A . • . • •• De Alhanasii Symbolo.
S. E •..•.. Summaria Exposilio Doclrinre NovreEcciesire.
S. S ...•.. Doclrina Novre Hierosolymre, de Scl'iplura Sacra.
Te.... , ... De Telluribus in Universo.
U. J . , . , ,. De Utimo Judicio, el de Babylonia deslrucla.
~ A., , Adversaria, series prima.
2 A. , Adversaria, series secunda.
3A , ., Adversaria, series lerlia.
" A Adversaria in Esaïam.

10. SCRIPTURA SACRA
SEU
VERBUM DOMINI.
VETIJ8 '1'ESTAMElWT1JltI.
PSALMI.
Scieudllnl est, quia pel' Davidem iolelligitur Dominus, ideo ubi David in Psalmis
loquilur, ibi in sensu spil'iluali significatur Dominus, ut mullis aliis locis qui
adducendi. P. P.
PSALMUS 1.
TEXTUS. EXPLICA nONES
EX Ea!. SWEDENBORGiI SCRIPTIS.
1. Beatus vil' qui non ambulat Vers. i ad 3. Quod homo, qui
in consilio impiol'um", eL in via Qon male vivit, pel' Verbum
Domini regenerelur. P. P.
peccatol'um non stat, et in sede -Arg. H.
irl'isorum b non sedet. - A. E.
L Ambulare, stm'e et sec/cre dici­
687. tur, quia unum sequilur allcrum; am­
(I) /l.. n. 400. H. C. 468. A. E. 109.
bulm'o enim est vitre cogitalionis cx in­
• [~lV' in Psalmis, in generc, impius; ali­ lcntione, stm'e esl vitre iblenlionis ex
bi eliam improbus, Exod.1I.13. XXIII. 1, 7. volunlate, ac SCdCl'C cst vilro volunla·
A. C. 6765 (malignus : expl.) 9249.] lis, ita est esse vilro; eliam Consilium,
b ['~, rad. Y'~' cf. l':;. CXIX. 51. Es. de quo dir.ilul' ambularc specIal cogi­
XXIX. 20.] lalionem; via, in qua dicilllr stare,
special inlenlionem, nc udere in sede
2. [Sed] in lege .Tehoval bene­ volllnlalem, qure est essc vitre hominis.
placitum lllius, et in lege Ip~ius /l.. E. 687.
meditatul' diu et noclu. - A. C. 2. Lex Jehovœ pro Libris Mosis,
6752. nam nondum Libri Pl'ophelici nec His­
(1) A. n. 400. n. C. 468. A. E. 109. 100'ici, modo Libri Joschure el Judicum.
A. C. 6752.
[Cf. Jos. 1.'8.]
n. c. 468:
3. Arbol' sign. hominem,
3. [EL] el'it sicut arbor plantata quoâd aO'ecliollcs et indc perccpliones.
juxta rivas aquamm, qUal fru'ctum A. It 400. - Aquœ sign. vera. A. C.
1. 1.

11. 2 PSALMUS 1.
suum dabit in tempore suo, et fo­ 2702. - AI'bol'CS in genere sign. talia
)jum [ejus] non decidet l , [et omne quœ apud hominem, ac interim'a qUal
mentis ejus sunt, faciunt, et sic quoque
quod faciet, prosperabitur·.]­ spiritualia quœ Ecclesire, et hrec et iIIa
App.7. varia sunl, ideo tot species arborum
(1) A. C. 2702. A. R. 600. R. C. 668. nominantur, el unaquœque species
A. E. f09. sign. aliquod difTerens. Insuper iIIa quœ
A. C. 885. A. n. 936. '. sunt super arboribus, ut folia et fruc­
1 Decidil. A. E. f09.
tus, sign. talia qUal apud hominem, {o­
lia vera apud ilium, et (ructus bona.
o [M'Slr" sensu neulro, cr. Dan. VlII. 25. A. E. f09.- Cfr. ad Jerem. XVII. 7, 8.
A. R. 586.] - Folium pro vero fidei, Ha pro ipsa
4. [Non sic] impii, (sed] sicut (oliaqUal ex charilate. A. C. 885. - A.Pel'
fide
significantur vera ralionalia. R.
gluma, quam impellit ventus. ­ 936.
I. B. VO Gillma.
Vers. ll, 5. At quod qui male
5. [Propterea] non consistent vivit, die judicii percal. P. r.
impii in judicio, aut peccaLores in - Arg. 3,15.
congregatione justorum. -1. B. 4. [Gluma, ul Ps. XXXV. 5. Es. XVII. 13.
VO Congregatio. Hosch. XIII. 3, cf. Mallh. III. 12.]
6. [Quia cognoscens Jehovah
Vers. 6. Quia Dominus novil
viam justorum, et via impiorum quemvis. P. P.- Mg. 3, 15.
peribit.]
PSALMUS Il.
f. Quare tumultuatœ sunt gen­ Vers. 1, 2. Quod i1li qui in
tes, et populi • meditati vanitatem? veris et bonis Ecclesiœ fo­
renl, contra Dominum sint.
-A. E. 684. P. P. - Arg. 2.
(1) s. A. 39.
1. Brec VerM sign. statum Ecclesiœ
a [CI'l', cf. ad Es. XLIX. 1 b. LI. 4 " el
A. C. 3851 ad Gen. XXVII. 29.] et Cœli prioris, quod transiturus; gen­
tes sunt iIIi qui in malis, et populi qui
in falsis. A. E. 68ll.
2. Hœc Verba sign. falsa Ecclesiœ el
mala ejus, quod sint prorsus contra
Divinum Bonum el con Ira Divinum Ve­
2. Constiterunt reges terrœ, et rum, ila con Ira Dominum; 1'cges terl'w
dominatores 0 consultarunt 1111 a sunt falsa Ecclesial, et dominatol'cs
sunt mala ejus, ct Jehovalt est Domi­
• [C'~l'i, cf. ad Es. XL. 23 '.] nus quoad Ipsum Divinum, Ha quoad

12. PSALMUS Il. 3
contra t Jehovam, et contra t Unc­ "Divinum Bonum, el Unetus est Domi­
tum b Ejus. - A. E. 684.
(1) A. c. 3008, 9956.
Dict. P. 58, 63. S. A. 39.
A. E. 375, 685. .
nus quond DiviDum Humanum, ita
quoad Divlnum Verum. A. E. .686. ­
Reges tm'lI! sunl falsa, el dommatores
sunl mala qure ab infernis, conIra qure
A. R. 779.
Dominus, quum fuit in mundo, pugna·
t Super. A. c. 3008.
vit, et qure vicit et subjugavit; Unetus
JehovlI! est Dominns quoad Divinum
b ["'W, Meschiah, Messias, cf. ad Es. Humanum, ex quo pugnavit. A. E. 375.
XLV. 1, etJoh. I. 42. IV. 25. A. E. 375.] A. c. 9954. - Christus in Grreca Iin­
gua, el Messias in Hebrrea sign. Une­
tum. A. C. 3008. - Reges in genere
3. Avellamuso vincula eorU111, et vocabuntur Uneti. A. C. 3008.
abjiciamus a a nobis funes eorum.
- I. B. VO Funis. Vers. 3,4. sed separent se ab
iIIis, quia nihil sunt coram
[Cf. de Iiberatione vinculis (n"O'C,
3
rad. ,ON), Ps. CVlI. U. CXVI. 16. Es. LII. Domino. P. P. - Arg. 3.
2. Jer.lI. 20. XXX. 8. Nah. I. 13; - de re­ 3. [Avul.!io vinculorum (n"o,c), cf. 3d
bellione, Jer. V. 5.] Es. LI!. 2, ubi pro Iiberalione a faI515... A. E.
8ft .]
• [Kebr. c. i l linali, Ua sellsu imperativo,
significans quod a separent se ab Hiis. » P. P.] Vers. 5. Et perdentur. P. P.
-Arg.3.
4. [Habitans in crelis ridebit; Vers. 6 ad 8. Quod Dominus
Dominus subsannabit eos.] Humanum induet, et ins­
taurabil Ecclesiam. P. P.­
Arg. 1, H.
5. [Tune loquetur ad eos in ira
sua, et in exeandescentia sua per­ mini quoadverba sign. Bumanum Do­
6. Brec
Divinum Verum procedens
terrefaeiet eos.] ex Divino Bono Divini Amoris Ipsius,
el inde Regnum Ipsius super omnia
cOlIi et Ecclesial, Zion el mons saneti­
6. Ego [vero] inunxi * 1 Regem tatis sunt cœlum el Ecclesia, proinde
meumsuperZionem, montem sane­ etiam omnia COlIi et Ecclesire. A. E.
titatis mem. - A. C. 9954. 686. - Zion, mons .sanetitatis, super
(1) D. 6. A. R. 612•.R. C. 101 *. A. quem dicitur Unetlls in Regem, esl
E.375,684,850. App.60. Diet. P.58. Regnum cOlleste, quod est in bono amo­
S. A. 39.
ris, hoc RegDum est intimum COlIi el
A. R. 586, 779. intimum Ecclesire. A. E. 375. A. C.
9956.- Pel' ungere Regem supel' Zio­
t Unxi. A. C. 9954. 1 nem montem sanetitatis, significatui'
[i OJ , fundere.libare, inungere, undei'OJ, ~ Re~n~~ Domini in COllo et ~n Ecclesi.a
princeps (Unctus), PS, LXXXIII. 12. Jos. pel DI' 1D!1 D1 Verum; Rex slgu. DOIDI­
XIII. 21. Mich. V. 4. q. cfr. c."'1110. supra. num quoad Divinum Verum, Zion Col­
vers. 2.] lum et Ecclesiam. A. E. 850.

13. 4- PSALMUS Il.
7. Annuntiabo de statuto t : Je­ 7~ Annuntiabo de statuto, sign. Ar­
hovah dixit ad lUe : " Filius meus, eanum Providenlire et volunlatis Divi­
nre :,Jehovah dixit ad Me: Filius meus,
Tu; Ego hodie genui Te. - A. E. Tu,. Ego Iwdie genui Te, sign. Domi­
684. " num ul Unclum, Mes.siam, Chrislum
(1) A. C. 2838. D. 6, 1.9. A. R. 4, el negem, Ha quoad I-Iumanum suum
612. n. C. 30,1.01,342,384. A. E. 23, eoncepillm el dein nalum ab Ipso Di­
850. App. 60. Diet. P. 39, 43, 58. vino seu Jehovah; hodie sign. slalulum
Can.43. 1 ah œlerno, et special inde eonjunelio­
nem el unionem faclam lem pore. A. E.
1 Nm:rabo slatutum. 1. C. 2838.
1 684. - Annuntial'e de statuto, sign.
[Cf. Matlh. I. 23. (Es. VII. 14. IX. 5.) II. Advenlum Domini; Filius meus, Tu,.
15 (Hosch. XI.L) III. 17. Marc. I. 11. Luc. hodie Te genui, sign. Divinum Huma­
III. 22. Joh. I. 18.]
oum, quod eliam est Filius Dei. A. E.
850. - Hic nQn intelligitur Filiu.s ab
8. » Pete a Me, et dabo gentes œlerno, sed Filius nalus in, mundo,
hœl'editatem luam, el possessionem nam esl prophelicum de Domino ven­
tuam fines terrœ. - A. E. 684. luro, quar:e voealur statutmn, de quo
(1) D. 6. A. R. 612. R. C. 1.01. A. E. Jehovah annunliavit Davidi; quare ho­
850. App. 60. Dict. P. 58. die ibi non est ab relerno, sed in lem­
pore, nam apud Jehovam fulurum est
9. » Con teres a eas * 1 virga fer­ prresens. Il. C. 1.01.. D. 19.
rea 2, sicut vasa 3 figuli disperges 8. Brec verba sign. rcgnum el domi­
eas*l. »-A. C. 4876. nium Jpsius super omnia Cœli el Eccle­
(1) A. R. 148 *, 1.49 *. A. E. 1.76, sire, qure Ipsius erunl. A. E. 684. ­
1.77 *,727. . l'el' dabo gentes ttœreditatern t!lam,
Diel. P. 58. et possessionem tuam (mcs te1T&; in­
lelligilur quod Ipsi omnis poleslils in
1 Eos, .c" Sch. A. C. 4876. A. E. 727.
eœlis et in terris. A. E. 850.
[Hebr. IlrOP. atlix. mase. Cl. referendum
ad «genles (bebr. ma~c.),» aul ad homines ex
ilIis; LXX: O:ll't'oùç, ul Texl. l'cc. Apoc. II.
27. XIX. 15, ubi c. Vulgo : « cas, » A. R. Vers. 9. Et quod falsa mali
148~lc., ad q. cf. Apoc. XII. 5.] dispergel. P. P.- Arg. 3.
2 Seeptl'o feneo. A. E. t 76, 177.
[t:l:J1!1. virga, baculus, sccplrum, cf. A. C.
9. Contercre gtmtes SCCIJll'O (el'reo
4013; pçiCO'oç, Apoc. II. 27. XIX. 15,]
est casligare el ùomal'e mala quœ in
nalurali homine; sicut vas ~guli ld­
9 Vas, c. Maspra, LXX, A. E. 1.76,
dilul', quia pel' id signiflcalur falsum
177. A. R. 1.48, 1.49. quod ex propria intelligenlia. A. E.1.77.
[l'""
a MasOI'anolalum ul sing., ctiam lcgi
- Vil'ga (el'ra pro polentia ,veri spil'i­
polesl in plul·. constr. : 't'ci: aXELm, Apoc.
II.27.] tualis in nalurali; omne enim verum
nalurae, in quo verum spirituale, habel
a [Verbum Masora referl ad YY1, conIe· polentiam.; t"r/'um esl verum nalurale.
l'cre; LXX ad i1Y1, pascere; verba ex eadem A. C. 4876.,..- Vasa ~gJlli sign. ea qure
stirpe, quœ bic sola manel, in «CY1n, l'tges proprire inleLiigentire sunl, qure Olnnia
vel con(ringes cas; » cr. Apoc. locis cil.] sunt falsa, et in se nihili. A. R. 1.49.

14. PSALMUS Il. 5
10. Et nunc reges intelligentes Vers. 10 ad 12. Agnosr.ant ita­
sitis a; erudimini judices b terrce.­ que et r.olanl lJivinum Hu­
manllm Domini ne pereant.
A. C. 2010. P. P. - Arg. 10, 3, 1.
A. R. 20. A. E. 31..
• (Cf. Es. LII. '15 ,ubi lamen r . ver.
1 e d'IT' 10. Reges pro Hiis qui in veris sunt.
A•• 2015 ;--slgn. qUI. In vens ex bonD
C . . . .
bum.]
b (Judex, pro « judicans, • part. verbi a D?mino sunL, et ln opp. sensu qui.in
~!:IIU, Es. XVI. 5; de populi duce s. magis" fa.ls~s ex malo. A. E. 31; - abstracLe
Iratu supremo dictum, Jud. II. '16, 17, 19; f)lvma Vera a quibus sapientia. A. R.
paraU. l'ex, ut hic, Ps. CXLVIII. 11, cf. Am. 20.
Il.3. Coll. 1. 15, et~. C. 2781.] 1 [Judieu reprlesenlabant bana Ecclesial. A.
C.2781.]
11. 'Servite Jehovce in timore,
et exulta te in tremore. - A. C.
2010. 12. Osculamini Filium sign. con­
(1) A. C. 3574. juncLionem r.um Domino pel' amm'em,
oscu/ari sign. conjuncLionem ex amo­
re; ne irascatur, et pereatis in via,
12. Osculamini a Filium b, ne sign. ne mala vos invadent et condem­
forte iraseatur, et pereatis in via; nemini, iTasci enim, ubi de Domino,
quia exardebiL 1 brevi Il ira Ipsius : sign. aversionem hominum ab Ipso,
Ha horum iram el non Domini, el mala
beati omnes confidentes in Ipso. ­ sunl qum se avel'lulIl, el dein irascull­
A. C. 3074. lur: quia exal'debit brcui im Ipsius,
(1) A. C. 2015, 9:143, 9309. D. 6, 19. sign. ulLimutn Judicium, eL dejeclionem
A. n. 340, 612. n. C. 101, a42, 384. mnlorum in illfernum; beali omnes
A. E. 68ll, 850. App:60. Dict. P. 58. confidentes in Ipso, sign. salvalionelll
A. C. 8286. Dict. P. 71- pel' amorem et fidem in Dominum.
A. E. 684. - Quod CU!IT Domino con­
1 Ardebit. A. C. 9143. ~
jUllcLio eril pel' amorem, 'ut sil salva­
2 Cito. A. C. 9309.
lio, significalul' pel' osculamini Fi­
• [plU,:!, « osculari•• pro conjunctione, lium, ne ira.çcatUl' ct pel'eatis in via;
obedientia, cuHu, cf. ad Ps. LXXXV. 11. ulLimllm Judiciurn ab Ipso significaLlIl'
Gcn. XXVII. 29. XLI. 40. 1 Rcg. XIX. 18. pel' quod exal"debit bl'cui ira Ipsius;
Hosch. XIII. 2. A. C. 3574.] quod saivellllll' lunr. qui fidem in Ip­
" ['1J, « filins, • vox in aramaïcis dialccli· SUin hal.Jenl, siguificalur pel' beali con­
bus usilalior, cf. Dan. III. 25. VII. 13, et in fidentes in Ipso. A. E. 850.- Dominus
Nov. Test. : ~tXp iCùllci, « filius JOille, • dicilur Filius, quia est Ipsl1m Verum,
lIIallh. XVI. 17. A. E. 820.] et nb Ipso omne VCl'um. A. C. 2015.

15. 6
PSALMUS III.
f. [Psalmus Davidis, quum fuge­ Vers. t. ad 9. De Domino quum
l'et coram Abschalomo, filio suo. J l'uil in lenlalionibus el sub·
jugavil inferna, el lune in
2. Jehovah! quantum multipli­ slalu liumilialionis, in quo
cati sunt hostes mei, multi insur­ oravit ad l'alrem P. l'. ­
gentescontrame!-A. C. f0481. Arg. 5, :13.
(1) A. E. 67:1.
2. Pel' Mstes el insw'gentes signifi­
3. [MùltiJ dicentes de anima canlu!' mala el inde falsa, nam hme
mea : " Non salus illi in Deo. » sunl hosles qui insurgunl in sensn spi­
[-Selah o.J-A. C. fÜ481. rituaU. A. C. :1048:1. A. E. 67:1.
(1) A. E. 67:1.
• [i1~O, in psalmis srepius, el Hab. 111.3,9,
13, nolare videluI' pausam in cantu.- LXX: 3. [Selah, quod s1l vox non ad sellsus se·
et!do/Gl:Àp.Gl:, q. d. inlerludinm (inslrumen­ riem pertinens, palel; cf. Hab. III. 3 in A. C.,
torum).) ubi tum' scribilur, n. 2114, lum omiUilur,
Il. 2832, non aulem explicalur. - Verbum
4. [Tu autem Jehovah, c1ypeus (i1~O. tolle1'e?) cf. in l's. CXIX. t 18. Thren.
pro me; gloria mea, et erigens ca­ I. 15.)
put meum.]
5. [Voce mea ,ad Jehovam cla­
. 4. [Clypeus (PO), pro lulalione el cOllfi·
mo, et exaudit me] de monte sane­ denliaj cf. ad l's. VII. 11. XVIII. 31,36.
titatis su:e. [- Selah.] - A. C. XLVII. 10. CXV. 9,10,11. CXLIV. 2; l:f.
9229. el « scutum el parma, »ps. XCI. 4. A. C.
1188.)
(') A. R. 586;
6. Ego cubabo et dorrniam, et·
expergiscar, quia Jehovah susten­ 5. El veris a Domino Zion dicilUl'
Lat me. - A. C. 3696. mans sanctitatis sure. A. n. 586. ­
Quia Dominus Solus sanelus esl, ideo
• [c El » c. Syr. Vulgo (Sch. in paren· Dominus in eœlo, el inde ipsum cœlum
lhesi); abesl a 1'exl. l'CC. el LXX.) vocalur mons sanctitatis. A. C. 9229.
7. Non timebo [mihiJ a myria­
dibus populi, qui circumcirca po­
nunt se· contra me.-A. C. 3696. 6. Cuba,'c el d07'mi"e, pro slalu Iran­
quillilalis el securilalis. A. C. 3696.
" [n'UT, se ponere (animo hoslili), cf. Es. [Vide l's. IV. 9, c. Levil. XX.VI. 6. Hoscll.
XXlI.1.) 11. 18.)

16. PSALMUS 111. 7
8. Surge, Jehovah! serva me, 8. Ptn'cutere hostes ma:.cillam, sig.
Deus mi! quia percuties omnes destruere falsa interiora apud illos qui
con Ira bona el vera Ecclesire SUDt, hi
hostes meos maxillam ., den tes im- et eorllm falsa mali in Verbo intelli-
piorum confringes t .-A.C.9052. gunlur pel' hostes; el con{ringere den-
(1) A. C. 9048. A. R. 435. A. E. 556. tes impiorum, sign. deslruere falsa
, Dict. P. 63. exteriora, qUal sunt qUal fundaDlur su-
per fallaciis sensuum et pel' iIIas con-
1 Confringis. A. R. 435.
firmanlur. A. E. 556. - Percutere
• [m'J, cf. Jud. XV. 15,16. 1Reg. XXII. ma:.cillam esl deslruere vera, el quia
2•. Es. XXX. 28. L. 6. Thren. 111. 30. Mich. id in genuino sensu sig. deslructionem
IV. U. A. C. 9052.] veri, ideo in opp. sensu, ut hic, sign.
destruclioDem falsi. A. C. 9048.-
Dentes impiorum confringe7'e pro fal-
sa pel' qUal destruuDl vera. A. C. 9052:
- Dentes sign. ullima vilal hominis,
qUal vocanlur sensualia, qUal, dum ab
inlerioriblls mentis se'parata sunt, in
meris falsis SUDt, ac violenliam infe-
runt veris ac destruunt iIIa. A. R. l135.
9. Jehov~ salus·! super populum 9. Benedictio Jehovœ supel' popu-
Luum benedictio tua! [- Selah.] lum suum, sign. inlIuxum et reeep-
-A. E. 340. lionem boni et veri; populus Jellovœ
dicuDtur qui iD bODO spirituali sun!.
• [Cf. Apoc. VII. 10.] A. E. 340.
PSALMUS IV.
L [Pr~centori 8,J super Negi- Vers. 1 ad 3. De Domino,
noth b (pulsatoriis instrumentis). quum in tentalionibusDlag-
nis. P. P. - Arg. 6.
[Psalmus Davidis.] - A. C. 8337.
1. Quia instrumenla qUallibet cor-
• [nY~~, in lilulis psalmorum 53, el Hab. respondentia signifieabant jucunda el
111.19; a rad. nY~, exprimere, superarc (cf. ad aanœna affer.lionum spiritualium et cœ-
Es. LXIII. 3, 6), c1arus, canorus esse (syr.)] lestium, inde etiam psalmis pluribus
b [M'~'~~, Neginolh, ul Ps. VI, LIV, LV,
Davidis inscl'iptum ac indicalum quo-
LXVII, LXXVI, Il. pl. a rad. p~, pulsal'e, modo psalereDlllr; prout super Negi-
Ps. XXXIII.•. 1Sam. XVI. 16. Es. XXXVIII.
20.]
noth, elc. A. C. 8337.
[Pulsaloria seu chordacea instrumenta, ul
Nablia el Cilharlll, sign. confessiones Domioi
ex veris spirilualibns, A. R. 276; cf. A.C,
2. Quum clamavero , responde 420. A, E. 323.]
mihi, Deus justiti:c me:c, in angus- 2. ID Vel'bo salpissime JegUur quod
lia da latitudinem mihi; [miserere 1 Dominus respondeat quum invocanl et

17. 8 PSALMUS IV.
mei, el audi preces meas.]-A. E. clamant, sed usque Dominus dal ut pe­
471. I. B. VO Latitudo. lant el qllid petent, quare Dominus id
A. R. 376, 86i.
scit prius, sed usque Dominus vull ut'
homo petat prils, ob causam ut sicut a
3., [Filii viri, quousque gloria sc, et sic approprietur ei. A. n. 376. ­
mea in ignominia, amabilis va­ Sic respondere, quum de Domino sig.
misericol'diam et opem. A. E. 471. ­
num, qureretis mendacium? ­ Laliludo sign. verum. A. n. 861.
Selah.]
Vers. Il. Ut timeant Ipsum,
4. [Et] agnoscile quod mirabi­ quia a l'atre Ipsi lulela.
lem facial Jehovah Sanctum • Ipsi ; P~ P. - Mg. f..
[Jehovah exaudit, qUllli1 clamo ad , .
.
Ipsum.] - I. B. VO Sanctum.
Vers. 5 ad 9. Exhorlàlio ut
['~on, ut Ps, XVI. 10; LXX: oalo;,
•
ut Apoc. XV. .f... XVI. 5.]
1 resipiscalli. P. P.- Arg. 1.
5. Pel' cubile, ut pcr lectum, signifi­
5. [Commovemini, et ne pec­ calur doctl'ina; quod lectus significet
doctl'inam, est ex cOl'1'espondenlia, nam
cale; loquimini in corde veslro,] sicut corpus cubat in suo lccto, Ha
super cubili vestro ;[et acquiescile. mens in sua doctrina; sed pel' leclum
- Selah.] --'- A:. R. :1.37. significatul' doctrinà, quam sibi quis­
que vol ex Vel'bo, vel ex propria intel­
6. Sacl'ificale sacrificia justitire, ligenlia, comparai, nam in ca mens
et confidite super Jehovah.-I. nt quiescil el quasi dormit. Ai' n. 137.
vo Sacrificium.
7 ad 9. Hic describitur pax, quœ
7. Multi dicentes 1 : " Quis vi­ illis qui sunt in conjunclione. cum Do­
d'~re nos faciet 2 bonum ? At­
)J - mino pel' l'eCeplionem Divini Boni et
toIle 5 super nos lucem facierum Divini Vel'i ab Ipso, et quod pax sit in
luarum, .Iehovah! - A. C. 222. qua et e~ qua gaudiull1 cœleste; Divi­
nuIU Bonum intelligitul' per quis oslen­
(1) A. C. 5585,10579. A. R' 939. A.
dei nabis, et Dil'inuIU Vel'Uln pel' al­
E. 365,1112.
lolle super 110S lucem facicl"ll11l lu­
A. C. 358. A. R' 306.
anmli lux {acierum Domini cst Divina
:;icunl. A. E. 1112.
1 Lux pl'ocedens ex Ipso ut Sole in Cœlo
Ostendel nobis, c. Sch. A. C. ! 0579.
Angelico, quœ in sua essenlia est Divi­
!
A. E. 365. . nulU Vel'um; gaudium cœlesle inde in­
8 Tot!e, c. Sch. A. H. 939.
lelligitul' pCI' das gaudium in corde i
"
multiplicatio boni et 'Ill'i intelligitul' pel'
8. Das gaudlUm lU cOl'de meo frumenlum et muslllm eo/'um mU/li­
prre tempore, fl'umentum [eorurn 8] plicanlUI', {1'UlIWnIUm sign. bonum,
el mustum eorum multiplicantur. muslum verulll; quia pax est in illis et
_ A. E, 360. ex illis,ide~ dicitul' in 1Jace simul cu­
A. R. 306. bo·el clo1'7111o,.nam Tu !ehovellt secu­
1"llm me habllal'e (acls, per pace11l
• [t:::m" cr, ad Ps. LXV, 10. A. E. 365,) 1 significatur inlcl'num jucundum cœli,

18. PSALMUS IV. 9
9. In pace simul cubabo' et "per securitatem jucundum externum,
dormiam " nam Tu lehovah Solus et pel' cubare et dormire, ac pel' ha­
bitare significatur vivel'e. A. E. 365.
confidenter 2 me habitare facis. ­ - Attolle1'e lucem (acie1'um, pro dare
A. C. 8696. bonum ex misericordia. A. C. 5585. ­
(1) A. C. 3386. A. E. 365. Secu1'Um (acere habitare, pro statu
A. R. 306. pacis. A. C. 3384. - Perlucem (acie­
1 Cubo et dOl'mio, Co Sclt. A. C. 33~6.
rum Jehovœ, seu Domini, intelligitur
A. E. 365. Divinum Verum ex Divino Amore, et
2 Securum, c. Sch. A. C. 3386. A. E.
inde intelligentia et sapienlia. A. E.
36~ . lJ12. - status pacis et tranquillitatis
[nt1::lc" cf. Ps. XVI. 9. LXXVIII. 53. Es.
pel' cubare describilur. A. C. 3696.
XIV. 30; • secure » XLVn. 8:] :1
PSALMUS V.
1. [Pralcentori,lsuper Nechiloth Vers. 1 ad 4,8,9,12, 13. Ora­
(inflatoriis instrumentis)·. [Psal­ tio ad Patrem ut assistat.
P. P. - Arg. 13, 7.
mus Davidis.] - A. C. 8337.
1. [In genere pel' lnflatoria instrumenta
a [n,c"m, pl'. perforala, ita intlaloria in­ exprimuntur alfectiones boni,et pel' Chordacea
strumenta, a rad. e.:.,c,n; cf. t.,,',n, tibia s. alTectiones veri (cf. ad Ps. IV. 1), et hoc ex
fistula, Es. V.12. XXX. 29.] eorl'~spondentia sonori eujusvis cum alfeetio­
l nibus. A. C. 8337. A. E. 323.- Instrumenta
2. [Verba mea attende, le hova.
h quorum soni disereti sunt, ut ehordacea, ad
pereipe sollicitudinem meam.] elassem alfectionum spiritllalium pertinent, et
. " Instrumenta quorum soni sunt cOlltinui, ut in­
3. [Audl vocem clamorls mel, Ilatoria, ad elassem alTeetionum cœlestium.
Rex mi, et Deus mi! quum ad Te A. R. 792.]
oravero.] 4. Quia mane sign. Dominum, ad­
4. lehovah! mane audies vocem ventu~ Ipsius, tum regnum I~sius et
. . . . Eccleslam, ut et bonum amons quod
meam, mane dlsponam me Tlbl, et ad Ipso, inde constare potest quid pel'
1
speculabor. - 1. B. VO Mane. ma~e hic significalur. A. E. 179.
1
(1) A. E. 179. 1 Vers. 5 ad 7, 10, H. Contra
5. [Non enim Deus approbans malos falsal'ios et hypocri­
improbitatem, Tu; non manebit las. P. P. - Arg. 13, 7.
apud Te malus. ] 6. [Operatores seu operarii iniquitatïs, val
operantes iniquitatem; cf. ad Matth. VII. 23.
6. [Non consistent gloriabundi Luc. XIII. 27. A. C. 8989. A. E. 624.] .
coram oculis tuis; odisti omnes 7. Pel' mendacium significalur fal­
operatores iniquitatis.] . sum el falsiloquium, per do!um signi:
ficalur ulrumque ex proposllO. Dolosi
7. Perdes loquentes mendacium; Il in Verho significantur pel' serpenles
1. 2.

19. 10 PS~LMUS V.
virum sanguinum • et doli abomi­ venenalos, ut p~r crocodilos et viperas,
nabi~ur l Je11ovah.- A. R. 624. ac DoLus significatur pel' venenum iIlo­
(1) A. C. 9013. A. R. 379. R. C. 322. ' rllm. A. n. 624. R. C. 322. - Vir san·
guinum et doU, pro iIIis qui in falsis
A. E. 329, 866.
ex malo sunt; quare dicitur perdes
1
AbomlDatur. A. C. 9013. A. . 379. 1
.' R. loquentes mendacium; mendacia i'n
'Verbo sign. falsa. A. E. 329.- Sanguis
o [l=l'l~' Ul'lol, cf. ad Ps. XXVI. 9. LV.
24,.] in Verbo sign. Divinum Vel"Um Domini
sell Verbi, et in opp. sensu, (ut hic,)
Divinum. Verum Verbi falsificatum aut
8. [Ego vero] in multitudine profanatum. A. R. 379. - Pe, violen­
misericGrdire ture veniarn dornurn Liam et pel' sanguinem significalur per­ 1
tuam; incurvabo me versus tem­ versio veriet falsiflcalio Verbi, et pel'
plum sanctitatis ture, [in timore doLum significatur id ex pEoposito. A.
Tui.] - I. B. VO Misericordia; E. 866. - DoLus in Verbo est 'hypocri­
sis. A, C. 9013.
VO Sanctum. A. R. 586.
9. [Jehovah! duc me in justitia
tua, propter inimicos rneos; diri­ 8. Ex veris a Domino tempillm dici­
tUl"templltm sanctitatis Jehovœ. A. R.
ge 8 coram me viam tuam.] 586.
• [Seu « rectam fac; JI '1V', cf. ad Es.
XLV. 2.]
· • .• l 9. [Justitia dicilul' dc bono, via sign. YC-"
1O. [QUIa] non III ore CUJUSVIS 1 rum ducens. A. E. 706, ad Es'. XLV. 13.]
rectum 2 : medium:; eorum, perdi- 1
tiones 4; sepulchrum apertum, gut- ,
tur eorum; lingua sua blandiun­ 10. In ol'e sign. exterius; medium,
tur 5. - A. E. 609. interius; quod in1erius sit infernum,
(1) A. C. 3527. A. n. 208. A. E.237, significatur pel' quod g~tlur e01'urn sit
313,622. sepulchl'um ape7·tum; et quod exte­
A. n. 44. rius sit hypocrilicum et sicut sanum,
significatur pel' q,uod linguœ bLandian­
1 Eoruro. A. E. 237.
tUI'. A. E. 659. - Hic ventl'i tribu un­
[';"~:l, Pl'. li in ore ejus, D i. e. li cujusvis
(eorum). JI] tur pel'ditiones, hoc est, cogilaliones
~ Certum. A. E. 313.
maire. A. E. 622. - Medium sign. to­
li"~, « firmus, stabilis, • Ps. LI. 12. Es.
tum, quia inlimum; inlimum enim ho­
II. 2, part. pass. a rad. P" arah. stare.] minis est ejus volllnlas et inde inteIlec­
3 Venter. A. E. 622. .
tus, et ql1alis est voluntas et inde intel­
4 lErumna. A. E. 237. A. R. 208. lectl1s, talis est lolus homo. A. E. 313.
[;-";,, cf. Ezech. VII. 26.] A. R. 44. - JErumna pro falsis non
6 Lrevia loquunlur. A. C. 3527. cohrerenlibus cQ.m aliquo vero. A. E.
Lp,C,nn, li hlaqdiri; • rad. pc'n, ( blandus, 237. A. n. 208. - Sepulchrum apCl'·
lœvis esse, • cf. ad Es. LVII. 6. Ezcch. XII.. Wm gUtlUl' dicitur de malo; linglUt
21. A, C. 3527, 9248.] Lœllia lOlfuens, de falso. A. C. 3527.

20. PsAUIUSV. ft
t t. [Reos eos parage; Deus; ca-I H~ P/'revaricationes suut qure eon-
d:mt de consiliis suis'] propter tra vera fidei; etiam sunt ll'ansgl'es-
1'" , " . sioues et defecliooes, quœ quoque in
mu tl,tudmem prreV?rICatlOnum eo- Iingua ol'iginali pel' eamdem vocem
rnm lmpelle eos qUi rebellant con- sigoificantlll', ut palet hic; oam 1'cbel-
tra Te. - A. C. 9156. lare dieitur, quum defeetio et tl'ails-
i 2. [Et] lretentur omnes con fi- gressio. A. C. 9156.
dentes in Te; [in reternum] jubi-
12. Exsultatio sign. jueuodum ex
lent, [et protegas eos;] et exsu1tent amore et alfeclione boni; ae lœtitia,
il) Te amantes Nomè~ tuum.-
, amœnum ex amore el affectioue veri.
A. E. 660. 1. B. VO Jubitum. A. E. 660.
(1) A. R. 507.
13. Deneplacitum pro Di'ino Arno-
t3. [Quoniam] Tu benedicis jus-
l'e, ex quo Domions omnes tutatur; tu-
to, Jehovah; sieut clypeo, benepla- teJa Ipsius ex Amol'e sigllificalul' pel'
cito circumdabis eos.- A'. E. 295. sicut clypeo circumdabis cos. A. E.
A. n. 436. 295. - Vide A. n.· 436.
PSAUIUS VI.
i. [Prrecento~i;] in Neginoth, 1 Vers. 1 ad 8. Oratio Domini
super octava n. [Psalmus Davidis.] 1
ad Patrem, quum in statu
- A. C. 8337. tentationum ultimo fuit,
qui status est despel'alio.
• [n'~'OUl, Il Scheminith» s. «octava, " P. P. - Mg. 13, 6.
ut Ps, XII. 1.)
1. [Octava (scheminith), quum de chorda-
2. [Jehovah! ne in ira tua cor- cels, vidctur sonoris gl'adum, quod agitur, no-
tare
i. c. pulsaloriis instrumentis
ad corres-
ripe me; et ne in excandeseentia pondentiam crat aplandum. cf. A. C. 8331.]
tua castiga me.]
3. [Miserere mei, Jehovah! quia
languidus ego ; sana me, Jehovah! 3. [Ossa sign, proprium intcIlectuale, seu
quia] perturbata sunt ossa mea.- proprium quoad l'erum; et, in suprcmo sensu,
I. B. VO Os. Divinum Verum quod Proprium Domini : .....
est vcrum sustentaculum boni, sicut ossa sunt
4. Et anima mea perturbata est carnis. A. C. 3812; cf. Ps. XXII. 15, 18.
valde. [At Tu, Jehovah, quousque?J '46. Num.21. XXXV. 10. LI.36.) Exod. XII.
XXXIV.
IX. 12. Joh. XIX.
10.
- I. B. VO Os, ossis. 1
5. [Revertere, Jehoyah! eripe
animam m~am; servit me proptel'
misericordiam tuam.1

21. t2 PSALMUS VI.
6. [Quia] non in morte memoria 6. Mors est damnatio, ideo dicitur
Tui; in inferno quis confitebitur etiam hic in inferno i niortui dicuntur
qui non recipiunt Divinum Verum. A.
Tibi?- A. E. 186. E.186.
7. Fessus sum anhelitu meo; [Cf. ad Es. XXXVIII. t8, 19.]
lavo per totam noctem leetum
meum; laeryma mea cubile meum 7. Per lavare lectum intelligitur fle­
madefacio a. - A. E. 484. tu (vers. 9), qui est oris, quia dicitur
de anhelitu; at madefacere + cubile,
• [. Madefacio, • in explicatione, A. E. quod tamen simile est, de lacryma:
484 +, pro lique(acio q. c. Sch. citatum ibid. utrumque tam fletus quam lacryma in
- LXX : ~pé~w.] Verbo dicitur, quando exprimitur dolor
propter falsa doctrinre seu religionis;
8. [Contabuit pr:e indignatione fletus est dolor cordis, et lacrymatio
oculus meus; inveteravit inter om­ dolor mentis; quod fletus sit dolor cor·
Iles hostes meos.] dis, constare potest ex eo quod fletus e
corde erucletur, et in lamenta pel' os
9. [Recedite a me omnes opera­ erumpat; et quod lacrymatio sit dolor
tores iniquitatis; quia audivit Je­ mentis, constare potest ex eo, quod ex
hovah vocem fletus mei.] cogitalione pel' oculos exeaL A. E. 484.
10. [Audivit Jehovah preeati­
Vers. 9 ad H. Et quod adju­
onem meam; Jehovah preces meas tus l'epresserit inferna.P.P.
aecipiet.] -Arg.8.
11. [Pudefient, et perturbabun­
9. [Ope"atQ/'u itiiquitatis, cf. ad Ps. V. 6,
tur valde omnes hostes mei; re­ c. Matlh. VII. 23. XXV. 41. Luc. XIII. 27.
vertentur, pudef..ent subito.] - De {letu supra ad vers. 7.]
PSALrtIUS VII.
1. Schiggajon [Davidis , quod Vers. 1 ad 3, 7 ad 12, 18.
cecinit Jehov:e; propter verba Oralio Domini ad Patrem,
ut contra inferna assistat.
Kuschi, Benjaminit:e·.] - A. C. P. P. - Arg. 13, 7.
8337.
1. [Schiggajon ("'~1l1), vox qua n indiea­
• [Cf. II Sam. XVI. 5, 1t, de Benjainillita, tum quomodo psalleretur psalmus, » A. C.
qui ibl aUo Domine vocalur.] 8337, intetligi potest de rflythmo agitato, vel
2. [Jehovah! Deus mi! in Te modo querulo (arab.)-Cf. plur. Hab. III. 1.]
confisus sum; serva me ab omni­
bus persecutoribus meis, et eripe 3. Leo pro illis qui vastant Eccle­
me.] siam; discerpi est a malis et falsis pe­
3. Ne rapiant sieut leo animam rire; quod discel'pi id signifieet, est

22. PSAUIUS VII. 13
m.eam, discerpens sed non eri-l quia in mundo spirituali non alia datur
piens. - A. C. 5828. discerptio. quam boni a malis et falsis.
A. C. 5828.
4. [Jeh~vah! Deus mi! si feci
hoc, si est perversitas in manibus Vers. 4, 5, 9 ad H. Quia Ipse
meis;] justus, el non Ipsi malum.
P. P. - Arg. i3, 7.
O. [Si retribui pacifico mecum 5. [lnimicus pr31dicatur de falso; hostis
malum, aut dispoliavi inimicum 0 (vers',6), de malo. S. S. 84.)
meum' temere;]
a [De li inimico, "Y, • el li hoste, :l''N
(vers. 6), • cr. ad Es, LIX. 18. LXIII. 10.) Vers. 6. Ne inferna valeant.
P. P. - Arg. 8.
6. Persequatur hostis animam 6. l'er Itostem significalur malum,
meam, et assequatur; et conculcet in genere diabolus, hoc est; infernum,
in terram vitam meam, et gloriam ex quo malum; et per ,conculcal'e in
tel'ram vitam, et gloriam in pulvere
meam in pulvere habitare facial. habital'e facere, significalur per sen·
[-Selah.]-A. E. 632. suale cOl'poreum destruere olllDia vera
Cœli et Ecclesiœ, hœc enim faciunt
7. [Surge, Jehovah! in ira tua; vilam spirilualem, et quoque signifi.
attolle Te in furoribus inimicorum cantur pel' gloriam; pulvis eliam pl'œ­
meorum; et excita Te ad me, (Qui) dicatur de sensuali cOl'poreo, hoc eliam
inlelligilul' per « ambulare super ven­
judicium prrecepisti. J tre Il et Il comedere pulverem, Il ut
passim dicilur de serpente *. A. E. 632.
8. Et congregatio populorum U
circumdat Te; ideo contra eam in Il. * [Gen. III. 14. Es. LXV. 25. Mich. VII.
altum revertere. - I. B. VO Po- 17.)
pulus. 1
9. Ju d' .
!cmm,dm' JU d'ICIS
e 0 ICIO . .
Ub'
1
• [C'~Nr" cf. ad Ps. Il. 1, et Es. XLIX. agilur, sign. salvalionem vel damna­
i. A. E. 406. Gen. XXVII. 29. A. C. 3851.] tionem. A. C. 9857.
1 iO. Justus pro Hiis qui amant facere
9. Jehovah judicabit populos;
[judica me, Jehovah! juxta justi...
'verum et bonum, horum vera et bona
Cam meam, et juxta integritatem purificantur a Domino, quod inlelligi­
meam, super me.] - I. B. V· Po- tur per quod probas cord~ e.t renes.
l A. E. 167. - Per renes slgmficanlur
pu us. vera inlelligentiœ et fidei, et per cor
A. C. 9857. bonum amoris et charilalis. A. n. 140.
1- PI'obm'e corda est explorare bona
10. [Consumatur, qureso, ma­ amoris, nam cor est bonum amoris;
lum impiorum;] et confirma jus­ probarc l'cnes est explorare vera fidei.

23. t4 PSALMUS VII.
tum; nam qui probas n corda et A. C. :1.0032. - Pel' renes signlficantur
renes Il, Deus justus t. - A. E. spirilualia, et pel' CO?' eœleslia, hoc es1,
167. pel' 7'enes iIIa quœ sunt veri, et pel' C07'
illa quœ sunt boni; causa est, quia re­
(1) A. C. :1.788,5385, :1.0032. A. R. nes purificant serum, eteo?' ipsum
:1.40. sanguinem; inde pel' p7'obm'e renes
1 Juste. A. C. :1.0032. signifientur explorare quantum et qaale
veri, seu quantum et quale fidei est
a [Hebr.• et proballs(subaud.Tu);» at« et»
apud'hominem. A. C. 5386. .
apud LXX, SUI". Vulgo non legitur.] •
b [Cf. Jer. XI. 20. XVII.i0. XX.12. Apoc.
II. 23l]
H. Hœe pro eonfidentia; perclypeum
11. Clypeus l;lleus super Deo, enim significalur respeelive ad Domi­
salvante rectos corde. - A. C. num tuLatio, et respecttve ad hominem
t 788. confidenlia in tuLalione Domini. A. C.
:1.788.
12. Deusjudexjustus, (etJDeus
irascitur toto die. - A. E. 357.
13. - Si non conversus fuerit l, Vers. :1.3 ad :1.7. Sed vinean­
- n gladium suum acuetj arcum
tur. P. P. - Arg. 8.
suum tendet et pralparabit 2 illum. :1.3. Tl'ibuiLur hic Deo, quod i1'asea­
-A. C. 2799. tur malo, vers. :1.2, quod gladium suum
(1) A. E. 357. aeuat, arcum suum tendat eL dit'igat,
prœparet vasa morlis, et tela sua ar­
1 Reversus fuerit (malus). A. E. 357.
denlia faeiat, sed intelligitur in sensu
i DirexiL A. E. 357.
spirituali quod homo iLa faciat sibi;
a [« (Deus) gladium suum acuet, » A. C. tribuuntur ilIa Deo in sensu liLterœ,
2199.) quia is sensus est naturalis, et pro na­
lUl'ali homine, qui erediL quod limen­
14. Et pr:.eparavit sibi vasa 1 dus sit Deus proplerea, ac limor apud
mortis, tela sua ardentia facit. ­ ilium operatur quod amol' postea, qu~m
A. E. 357. fit spirilualis; inde patet, quid hic pel'
(l) J. B. v· Gladius. iIIa verba signifieatur, quod nempe ma­
lus irascatur Deo, gladium sibi aeuat,
1 Arma. I. B. V· Gladius.
arcum tendat et dirigat eum, prœparet
[="" « vasa, instrumenta,» Es. XIII. 5. vasa morlis, et tela sua ardenlia faciat;
UV. '11.4. A.i38j «arma,» Gen. XXVII.3.] pCI' quod acuqt gladiu11l signifieatur
Hi. (Ecce, enititur n iniquita­ qaod comparet sibi falsum pel' quod
. lem, et concepit laborem, et pe­ tendat contra vera; ell11l, quod arCU11l
pugnet
et clirigat
pel'
significatur
perit menda0Ïum b. J quod ex falsis facit sibi doclrinam con­
a [t.,:lrt. cf. ut nom. de parturientiulIl tOI" tra vera; el pel' quod pl'œpa1'et vasa
mentis et doloribus. Es. XIII. 8. XXVI.11. morlis, et tela sua a7'derltia facial,
Jer. XXII. 23. A. E. 721.] signifieatur quod principia falsi sibi fa­
b[Cf. Es. LlX.4.-t.,l:lY, « labor,» ciat ex amorè iofernali pel' quœ des­
Gen. XLI. 51.] lruat bonum et ejus vera. A. E. 357.

24. PSAl>MUS VI:. 15
Hl. [Foveam fodit, et effodit
fi 18. Confilcri esl cœleste, et canlare
eam; et cadet in foveam a, (quam) esl spiriluale, ul sil, hic ul alibi, con­
jugiurn Divinurn, ila conjugiurn boni
feciL] el veri. A. C. a860. - Cantare sign.
agnilionem el confessionem ex gaudio
.' [t o":J, ut Gen. XXXVII. 20; 2°nn1l1,
ut Ps. IX. 16.J cordis; ideo dicilul' ulrumque, confitc­
ri et cantare. Causa quod per c~nlum
17. [Revertetur lahor· ejus in id significelul', esl quia ql1llln cor ple­
caput ejus; et super vertioem ejus num esl gaudio, el inde quoque cogita­
violentia ejus descendet.] lio, lune effundil se per canlurn, ipsum
gaudiurn cnrdis pel' sonurn canlus, et
18. Confitebor Jehov<c juxta inde gaudium cogilalioDis pel' canli­
justiliam Ipsius, et cantabo· No­ curn; quale gaudii cogltalionis sislilur
men Jehov<c Altissimi. - A. C, pel' voces canlici, et ':Juale gaudii COI'­
3880. dis pel' harrnoniarn, et quanlum gaudii
(1) A. t.. 326. ejus pel' elalionem soni el in eo "ocum.
A. C. 81:rJ. A. E. 326.
• ["~'i, ut Ps. XLVII. 7, hebr. c. ace. ­
c. dat'lJSaliere, Ps. XXXIII. 2, cf. ad Ill. 1.]
PSAUfUS VIII.
L [Pr.ecentori;J slIper Gitthith •. Vers. 1. ad 4, 10. Celehralio
[Psalmus Davidis.J- A. C. 8337. , Palris a Domino, ul spcclel
innocenliarn Ipsius, el as­
• [n'I1'-, -ad M.i,-, infinit. verbi pJ pul· sislal conlra inferna, P. P.
sare, referellduID.J - Arg. 13,7.
1. [De illstrumenlis pltlsatol'iis, cf. ad Ps.
2. Jehovah! Domine lloster! IV. 1. VI. 1.]
quam magnificum est Nomen tuum
in lIniver.sa terra! Cui dare· ho­
norem [tuum J super cœlos!­
App.60. 2. De secundo Domini advcnlu prœ­
fi[Sic Ir:ge pro. date, • App. 60.-iïJI1, diclo. App. GO, cf. App. 59 (bis), {.
inrm. contI'. verbi lI1J, cum addito iï, ad for­
mam iï", Geu. 'xLVI. 3.]
3. Ex ore infantum· et lacten­
3. ln{anles pro amore crelesti, lac­
• hSnr, ut Thren. Il. 11, 20. c. L,'3T, tentes pl'O innocenlia. A. C. 3183. ­
Es. XLIX. 15. LXV. 20, referendum ad rad. Pel' cx 01"C in{antum ct lactentium
~,y de qua cf. ad ~s. XL, 11.] pcr{er;isti lauclcm, significalur (juod

25. 16 ,PSALMUS VIII.
tium perfecisti laudem t, super 1 non pel' aliam viam Jaus ad Domioum
inimicos [tuos, ut cessare facias venire queat, quam pel'. innoeenti~m;
hostem et vindictre cupidum.] _ p.er hane ~ol~m fit omm~ commuDlea­
A C 5608 1 B va R b ' tlO, et omDlS IDOUXUS, prolDde aceessus.
•. '" 0 ur. A. C. 5236. - lonocentia, qUal pel' in­
(1) A. C. 3i83, 5236.
(antes signineatur, est ipsa sapientia,
1 Fundasti robur c. Sch. A. C. 3i83.
oam genuina innoeentia habitat io sa­
['0" consliluere, ;'rmare, « fundare, pel"
pieotia. A. C. 5608.
ficere;" -n'. « robur, forliludo, virlus,
lausi " cf. Ps. XCVI. 6. eXXXII. 8. Exod.
XV. 2. - Mallh. XXI. 16; c. LXX: l'.a:­ 4. Digitlts Dei est potentia a Divioo;
-r'flp-riaw o:illoll.• ] quod digitus sit potentia, est quia di­
giti sunt manuum, et pel' maous signi­
4. Quando aspicio cœlos, opus fieatur poteotia. A. C. 7430, i0062.
digitorum tuorum, lunam et stel­
las, quas pr:eparasti;- A.C. 7430.
(1) A. C. i0062. Vers. 5, 6. Stiltus humiliatio­
nis Domini describitur.P. P.
5. Quid homo', quod recorderis -Arg.i3.
ejus? [Et filius hominis ~, quod vi­
sites eum?J - A. C. 9849. 5, Recol'dari, quum de Domino, est
misereri, ae ita eonservare aul liberare
• [U7'1J~. Enosch: Gcn. IV. 26; «vir-ho­
mo, " Es. XIII. 12. A. C. U81. cf. Ps. IX. ex misericOI'dia. A. C. 9849.
21.)
b [c'nq:l, ul PS, LXXX. 18. A. E. 124 i
cf. plur. XI. 4. XLV. 3; dif. CXLIV. 3.] 6. Status humilialionis Domini des­
eribitur pel' cal'el'e lpsum fecisti pau­
6. Carere Ipsum fecisti paulu­ lulum rJ1'je angelis, et stalus glorifica­
lum pral angelis a; gloria et honore tionis pel' gloria et honore coronasli
coronasti Ipsum.-A. R. 249. Ipsum; pel' gJorifieare intelligitur uni­
(1) D.6. A. E. 288. App.60. Dict. P. re Ipsum Di'inurn suurn Burnano suo,
51:!. et Hoc quoque faeere Uivinum. A. E.
Diet. P. 47. 288. - Gloria Domino est ex Divino
Vero, et h01lor ex Divino Bono. A. R.
• [pl'. " diis, Il C';'l'~, Elohim, ut Ps. 249.
LXXXII. 1.6. CXXXVI. 2. A. C. 4295,U02.] [Angeli in Verbo aliquolies dicunlUl' Elo­
him seu dU, el hoc ex divinis veris a Domino,
"
7. Dominari fecisti Illum in t A. e. 4295, U02.]
opera manuum tuarum; omnia
posuisti sub pedes Illius : - A, C.
Vers. 7 ad 9. Status gtorifi­
52. calionis Ipsius deseribitur.
(1) A. c. 776, 99i, i0609. D.6. A. R.
P. P. - Arg. iO.
405, 470, 567. A. E. 342, 5i3, 606,
650, 1.1.00. App. 60. Diet. P. 58. 7,8,9. Dominium Domini super ho­
A. R. 757. Diet. P. 47.
minem, et super qUal sunt hominis, ila
1 Super, c. SC/l. A. C. 776. deseribitur. A. C. 776. - Pel' opera

26. PSALMUS VIII, 17
8. Gregem 1 et armenta a omnia, manuum Jehovœ iotelliguntur omnia
et quoque bestias agrorum; - A. qure Cœli el Ecclesire sunl; el quia do­
minium Domioi super iIIa est, el quia
C.52. spirilualia pel' naturalia in Verbo expri­
(1) A. c. 776,991,10609. A. R. 405. muntur, inde pel' gregem, armenta,
A. E. 342, 513, 650, HOO. bestias agrorum, aves eœli, et pisees
A. R. 567. maris, non iIIa intelliguntur, sed spiri­
1 Greges. A. C. 10609. lualia qure sunt Cœli el Ecclesiœ; pel'
[iïJY. ut 'N,JY, Num. XXXII. 2.1., i. q. gregem et armenta significanlur spi­
1NY, n. collect. gre:c, pecus ovile ct caprite, rilualia el Daturalia qure ex or~ine
cf. exp. A. E. 650.] spirituali sunt, pel' gregem, nempe pel'
• [i::ll;j'N, ut Deut. VII. 13. XXVIII. ~. agnos, hœdos, capras, oves, arietes,
cr. '1"N, Ps. CXLIV. U; rad. 'l'N, amb. spirilualia, el pel' a"menta qure sunl
consociatus, mansuefuctus esse.] juvenci, boves, vacc:œ, cameli, Datura­
lia ex spirilualibus; pel' bestias agro­
9. Voluerem 1 eœlorum, et pis­ "um significantur alTectiones naluralis
ees maris; transeuntem tramites 2 homiDis, pel' aves eœ(orum cogilatio­
marium. - A. C. 99t. nes inde, el pel' pisees maris scienti­
(1) A. c. 52, 776. A. R. 405. A. E. fiea naturalis-sensualis homiDis. A. E.
342, 513, 650, HOO. 650.- Vide A. E. 342, 513, 650, HOO.
A. R. 567, 757. A. C. 10609. - llic de Homine Cœles­
1 Avem, c. Seh. A. C. 52.
ti, ideo primum dicuntUl' bestiœ, deiu
['mJY. ut Ps. XI. 1. CIV. 17. CXXIV. 7.
avis, tum pisees maris, quia homo cœ­
CXLVIII. 1U. Gen. VII. U. XV: 10, cf. ad Jeslis ab amore, qui est volunlalis, pro­
Es. XXXI. 5.] eedit, aliler ae apud spirilualem homi­
t Semilas. A. C. 52. - ViàS, c. Seh. nem, apud quem prœcedunl pisees el
A. E. 513. aves, qure sunl intellectus, qui est fi­
[n'N, « via, semitll, tramcs, » (ab itinere dei, et sequuntur bestiœ. A.C. 52.
raciendo) ; dit a « 'ia "11" (a calcando); cr.
Ps. xxv. ~. Jud. V. 6. A. C. 627.]
10. Vide ad vers 2.
tO. Jehovah, Domine noster! [Pcr Nomen Jehovœ, in sensu supremo, in­
quam magnificum est Nomen tuum telligitur Divinum Humanum Domini. A. ·C.
in universa terra! - App. 60. 106~6.]
PSALMUS IX.
L [Prreeentori;] s~p~r Muth-I Vers. 1 ad 9, 20, 21. Gratia­
rum actio, et gaudium 00­
labbè.n n; [Psalmus DavldIs.] - A. mini, quod mâli judicali
C. 8337. sini el deslructi. P. P. ­
• [Neglecta Mw;ora, 1:1'1"11.:), ad 1:1', arab. Mg. 16, 13.
percutere vehemcnter, conttltldere (fuste),
ita ad percussionis insh'umenla (ut videtur) 1. [lIluthlabben, inter instrumenta psallen·
rererendum.] di, A. C. 8337, ex etymo videtur fuisse t)'llI'
I. 3.

27. 18 PSAUIUS IX.
2. [Confitebor JellOvm in roto pani genus bellicum, dislinclul/l a muli~bri
(9n).
corde meo, enarrabo omnia mira­ pana, Ps. LXVIII. allo, Exod. XV. 20.-Tym.
ex sonoro
26.
correspomlebanl bono
bilia tua;] spirituali, hoc est, bono veri, A. C. ibid.; tu",
3. [Gaudebo et exsultabo in Te; veris cœlesl1bus, A. R. 276.]
cantabo· Nomen tllum,] Altissime!
-A. C. 8153. I. B. VO Altissim't{.s. 2, 3. [De confiteri et cantare, cf. ad Ps.
VII. 18. - A,. C, 3880. A. E. 326; - quo
a [Cf. ad vers. 12, c. Ps. VII. 18. XXVII. 10co, ut hic, cantare eliam est psallereo (,,::nj
6.) • ut vers. 12, inde vox Psa/mus (,'O;{O).)
4. fPro eo quod reversi sunt
hostes mei retro, impegerunt et 3. Jehovah vocalur Allissimus quia
perierunt a coram Te.] pel' èxcelsum seu Altum illlelligHur
Cœlum ubi Divinum. A. C. 8153.
5. [Quia] fecisti judicium meum
et causam· meam; sedisti super
throno, jndex justitire. - A. C. 5. JudiciulU deSéribitur, vers. 5 ad 9,
i8. Dict. P. 72.- Facerc judicium est
5313. judicare vel ad lUorlem, quod est dam­
(l) A. R. 229. A. E. 253.
nalio, vel ad vitam, quod est salvalio.
A.,C. 9857. Dicl. P. 71,72.
A. C. 9857. - Tribuitur Domino lhro­
a [ï", « litem, .) Ps. CXLIX. 13; eliam nus, quia in thronis est reprresenlali­
li jüdicium, Il (ut paraI. ~EJ'iVO), Es. X. 2; vum Hegni. TIII;onus sign. Divinum
cf. verb. vers. 9 : Gen. XV. 14.. XXX. 6.] Verum, ex quo, el secundum quod, ju­
dicilllll. A. C. 53i3. - Pel' thronum,
6. Increpasti gentes, perdidisti quum de Domino, significatur in genere
impium; [nomen eorum deJevisti cœlum, in specie Cœlum spirilllûle el
in sreculum et mternum n. ] - A. ahslracle Divinum Vel'um pl'Ocedens a
Domino, quia hoc l'acit Cœlum, inde
E.253. eliam lhronlls dicilur dejudicio; omne
n [De sœcu/o et œte1'llo, cr. ad Ps. X. 16.] enim judicium fil ex "eris, el judicium
in Cœlis ex Divino Vero, ideo lhl'onus
7. [Hostes, consumti sunt gIadii quoque dicilur hic, ubi agilur de Do­
in perpetuuœ a, et urbes evertisti; mino quoad judicium. A. E. 253.
periit memoria illorum ipsorum.]
• [ni~S, ut vers. 19, Ps. X. Il el pass.] 8. SCdel'e, quod esl quielis hominis,
inde sign. esse vilre ex' quo exislere
8. Et Jebovah in reternum se­ ejus, quare sedere sU/Jer lhrono, quum
debit * l, ,prreparavit ad judicium de judicio, sign. esse in opere ad judi­
thronum suum. - A. C. 5313. candum, proinde etiam judicarej qUllm
(l) A. Il. 229. A. E. 253, 687 *.. de Regno, sign. esse l'ex, seu regnare.
A. C. 9857. Quoniam Jehovah, hoc est, Dominus,
esl Ipsllm Esse vilre omnium, i~eo de
1 Manebit, c. Scft. A., C. 5ai3. Ipso dicilur sedel'c. A. E. 687. - Prre­
]:1U7', cf. Ps. I. 1. XXIX. 10. XLVII, 9.) lerea vide supra ad vers. 5.

28. PSALlII'US rx. t9
9. Et Ipse judicabit 8 orbem b in 9. Pel' orbem intelligitur Eeelesia
justitia, judicabit· populos in rec­ quoad bonulD, ae juslilia dieilur de
bono, ideo dieitUl' Jehovah juclicabit
titudinibus c • -A. E. 741. OI'bem in juslilia; populi dir.untur qui
A. c. 9857. A. R. 55t.. in vcris,et rectitudines sunt vera, ideo
• [1 ° 'l:l:JUI, 20 1'i, cf. vers. 5. Ps. VII. 9 dir.illlr, judicabit populos in reclilu­
el subsl. Es. X. 2.) dinibus. A. E. 7lit.. - Pel' orbem non
b [t.,:ll'l, paralI. " terra, » Ps. XXIV. 1. signilleatur orbis tel'l'arum, sed Eecle­
LXXXIV. 12. XC. 2. Es. XXIV. 4.) siu in i'lIo; at sciendum est, quod quum
c (Cf. Ps. XCVIII. 9.) orbis et terra simul nominnnlur, pel'
orbem signilleatur Ecelesia quoad bo­
10. [Et erit Jehovah refugium num, et pel' terram Ecclesia quoad ve·
contrito, refugium temporibus in rum. A. R. 551.
angustia ".)
a [Cf. Ps. X. 1. XX. 2. LIX. 11. LXXXI. Vers. 10, .H. QlIod Iiberali
8.] sint bom. P. P. - Mg. 8.
1
11. [Et confident in Te scientes 11. [Pel' Nomen Jehovœseu Dei, signilica-
Nomen tuum, quia non desenlisti Itur Divinum Hum.anum Domini, e.t simui Ver­
qu:erentes Te, Jehovah!] hum, tum omlle Id pel' quod cohlur. A; R.
1 584; cf. Ps. VIII. 2, 10.)
12. [PsaHite" Jebov:e, habitanti
in Zi{)De,,; a~nuntiate inter populos 1 Vers. 12 ad 18. Et horulll gra­
opera EJus.] tiarum aetio quod mali sint
a l1r.::r;, c. dat. cr. Ps. XXVII. 6. LVII. 8.
vieli et eonjeeti in infer­
- « Canlal'c, » c. ace. VII. 18.]
. num. P. P. - Arg. 8.
13. (Quia qu<e!'ens sanguines, 13. [Mise)' (':1:11, proprie afflictus) : cf.
eorum recordatUl'; non oblivisci­ vers. 19. Ps. X. 2, el ad XXXV. 10. A. R.
209. A. C. 9209.]
tur clamoris miserorum.]
14. [Miserere mei, Jehovah! 1 14. 1r!OI'S sigl). damnalionem. A. c.
vide miseriam meam ab osoribus 6H9,- Quia mOl's est damnalio, eliam
meis, qui] extollis me e portis'I' est infernum, quare infernum hic diei·
mortis, - A. C. 6119. tur mOl·s. A. E. 186.
(1) A. E. 186.
1.5. Pel' portas signifieantur eognili­
15. Ut enumerem omnes laudes ones vel'i et boni. A. R. 899. - Porlœ
tuas in portis filire Zionis, [exsul­ sign. vera intromittenlia, qure sunl vera
tem in salute tua.] - A. R. 899. ex bono a Domino. A. E. 208. - Filia
(1) A. E. 208. Zionis sig. Eeelesiam Domini. A. R. 612.
A. C. 2362. A. R. 612. A. E. 850. -Pel' filiam Zionis signifieatur aITectio
16. Subversre sunt gentes in spiritualis Divini Veri; aITeeLio spiri­
tualis Divini Veri est amor veri p.·opter
foveao, (qoam) fecerunt; in reti, verum, ae desiderium ad illud proptel'
a [nnUl, cf. ad Ps. VII. 15.] usus vitre reterni!. A.. E. 850,

29. 20 PSAUlUS IX.
(quod) absconderunt, [captus est 17. [lliggajon notare videlur psallendi 010­
dom vel gemebundum vel agitalum; rad. iI.iit,
pes earum.J- I. B. VO Fovea. q. cf. de gemilu columbœ, lum de fremitu le·
17. [Notus factus est Jehovah onis, Es. XXXVIII. U. XXXI. 4.]
judicio, (quod) fecit; pel' opus ma­
nuulll suarum illaqueatus est im­
pius. - Higgajon Selah G.J 19. Pel' miseros el paupel'es, in
sensu spirituali VerDi, inlelligunlur qui
• [ilX1 P'.iil, LXX: 0et'h etux'frlÀp.a­ absque eognilionibus veri el boni sunl,
't'o~, cf. ad Ps. III. 3. XCII. 4.] el lamendesideranl ilIas. A. R. 209. ­
18. [Reversuri sunt impii in in­ Quod ulerque, nempe miser el pauper,
nominelur, esl quia esl seeundum sly­
fernum, o'mnesgentes obliviscentes lum Verbi, ul ubi dieitul' de vero eliam
Deum.J diealur de bono, ae in opp. sensu ubi
19. [QuiaJ non in perpetuum de Calso etiam de malo, quia unum fa­
oblivioni tradetur paupel' ; spes mi­ .ciunl el sieul conjugium; quare miseri
el simul paulJe1"eS nominanlur; pel'
serorum peritura in :I!ternum. ­ misel'os enim inlelligunlur qui in de­
A. E. 238. Ceclu eognilionum veri, el pel' paupe­
A. R. 209. "es qui in defeclu cognitionum boni.
20. [Surge, Jehovah! ne super­ A. E. 238.
Liat n homo; judicentur gentes co­ [Miser ('JY); cf. ad vers. 13, el Ps. X. 2,
l'am Te.J 9. A. C. 9.209. - Pal/per (P':tol. rad. i1:lt:t'
velle, deslderlll'e), cf. A. R. 209.)
.
• ['l"rY, cf. Ps. LII. 9; lum subsl. lY, Ps.
VIII. 3, el LXX ad Levil. XXVI. 19.]
21. [Injice, Jehovah! timorem 20, 21. [Homo (1Zm~, enosch,) « vir-ho·
010, » Es. XIII. 12. A. C. 4287, cf. ad Ps.
illis, agnoscant gentes! homo, ilce. VIII. 5. Gen. IV. 26. V. 9. A. C. 439,502;
- Selah.J humanilalem exprimil el infirmitalem.]
PSAUlUS X.
1. [Quare,J Jehovah! slas in lon-1 Vel's. { ad 3 [-H. ) Quod mali
ginquo, [occultas Te temporibus in malum faeiant bonis et
Deum neganl, ae sinl hy­
angustia G - I. B. VO Longin­
1J
poel'ilœ el dolosi. P. P. ­
qllum. Arg. 3, {5.
• [Cf. Ps. IX. 10.]
2. [Mise!', seu egenus, pro qui in pauco
vero, ac infeslatur a falsis; ex infeslalione
2. [In insolentia impii persequi­ etiam esl (proprie) aff/ictus ('JY) iu Linglla
origillali, A. C. 9209, ad Ps. XXXV. 10, cf.
tUl' miserum; capiuntur pel' inven­ A, R. !!09, ct infra, vers. 9. - Cf. el supra
tiones, quas excogitarunt.J pal/pel', PSt IX. 19.]

30. PSALMUS x; 21
3. [Nam laudem effert impius 3. [Laudare s. laus est cultus. A. R. 809;
super concupiscentiam animre sure, -co1U:Ilpiscentia, malum volunlarium.genere
XI. ... A. C. 10283. - l'cr lucrum in
Num.
et lucro 0 benedicil. j signilicatur omne falsum ex mail>, quod judi
­
da mentis pervertiL, quod fil apud iIlos qui
• [)1YJ, subsl., pro parliciplo « lucrifa­ pro fine babent mundum. A. C. 8711, ad
ciens, » s. avarus, iniquus, quod legerunt Ma
­ Exod. XVIII. 21, cf. Ps. CXIX. 36.]
sora et interpret~s.]
4. [Contemnit Jehovam impius,
secundum elationem nasus sui: 9. Pet· egrnos (seu miscl'os, Ps. IX.
Non qureret, non Deus, " omnes 19. XXXV. 10. A. R. 209), in sensu in­
lC
cogitationes ejus.] terno, intelligunlur qui exlra Ecclesiam
. . 1 in ignorantia veri sunt,quia non habent
[Cf. vers. 13. - ElatlO nasus pro fastu: Verbum et tamen desideranl inslt'ui
cf. urab.] et pel' id quod sciunt usque in pauc~
bono sunt; et, intra Ecclesiam, qui ex
5. [Tortre sunt vire ejus omni varia causa ignorant verum, sed usque
tempore; excelsum 0, judicia tua,' ex aliquo bono desiderant illlld. Jn
a coram ipso; omnes inimici ejus; Verbo l'requenter dicilur, quod benefa­
efflat in eos. J ciendum pauperibus et egenis; qui.in
veris externis sunt, el nondum initiali
• [cm~, cf. ad Es. LVII. 15.]
., .
veris internis, credunt quod benefa­
ciendum quibuscunque qui alicujus
,
6. [Dicit In corde suo : "Non opis indigent Imprimis mendicis, qui
dimovebor, in generationem et ge- se prœ alHs ~auperes vocant; qui hoc
nerationem, qui non in malo. "J faciunt ex obedientia, quia Ha manda­
1
tum est, bene faciunt, nam pel' id ex ter­
7. Maledictione os ejus plenum, num ioitianlur in internum charilatis
et dolis et fraude; sub lingua ejus el misericordiœ; ioternum charitatis et
misericordiœ est perspicere quinam el
laboretiniquitas.-I.B.Yo Fraus. quales sunt quibus benefaciendum est,
et quomodo cuivis; qui 'tandem in in­
8. Sedet in insidiis att'iorum·; ternum charilatis et misericordiœ ini·
in latibulis occidit innocentem : tiali sunl, sciunl quod ipSllll1 internum
[oculi ejus calamitoso b occullan­ sit bene velle et benefacere Inlerno ho­
tur.J- I. B. yo Fraus. mini, ita cum talibus quœ ad vitam
I. B. V· Atrium. spirilualem conducunt, et quod exter­
num sil benefacere Externo homini,
• [,yn, pro septum, 1 villa, castellu m, ita cum talibus quœ ad vitam corpo­
atrium, palatium, » A. C. 3271, ad Gen. l'eam conducunt; sed hoc usque sem­
XXV. 16.] percum hac prudentia, ut quum bene­
b [iï;,'m, rad. j'm, ad q. cf. arab. c. fit Externo, eliam lune silllul benelil
LXX.] Interno; nam qui benefacil Exlerno et
. . . . . lllaiefacil Interno, is non charitatem
9. Inslchatur. In lalibulo SICUt 1 exercel, quapropter quum unum fil al­
leo; in teutorio insidiatur ad ra- terum speclabilur. A. C. 9209. ,

31. 22 -PSALMUS X.
piendum misel'um * 1; rapit mise­ 11. In Verbo Jehovah seu Dominus
rum *1, et trahit eum in l'ete suum; plurimis in locis nominalur El in sin­
gulari, el quoque nominatur Elollim in
-1. B. VO Atrium. A. C. 9209. plurali, uterque aliquolies in unD ver­
_(1) I. B. * v· Fmus. su, aut in ulna serie, ul hic vers. :l.1 el
1 Egenum. A. C. 9209.
1.3; quod El.involvataliud, el Elohirn
['J;J, cf. ad vers. 2, et Ps. XXXVII. U.
aliud, quisque polesl judicareex eo,
LXXII. 13. CIX. 16. A. R. 209.] quod Verbum sit Divillum, hoc est, a
Domino ducat originem, et quod sit
iO. [Et eontritus sueeumbit, et inde inspiratum quoad omnes voces,
eadunt in robora ejus ealamitosi 0.] imo quoad omnium minimum apicem.
El et Elohim seu Deus dicilur, quum
a [C'N::l,n, plur. cf. $ing. vers. 8,14.] 1 agilur de vero, el pel' El el Elohirn in
., . .. . sensu supremo significalur Diviflum
i i. Dlelt ID corde suo . "übh­ 'spiriluale nam hoc est idem cum Di-
tus est Deus (El) 0, oeeultavit facies vina ver~, sed cum dilferelltiaj pel' El
sllas, non videt in perpetuum.»­ significalur verurn volunlale el actu,
A. C. 4402. quod idem esl cum veri bono; al Elo­
hirn in plurali dicilur, quia pcr Divi­
a [l;N, ut Ps. V. 5, plur. Elim C"N, num Verum inlelliguntur omnia vera
Ps. XXIX. 1. Exod. XV. 11, cf. Ps. XCIV. 7.] quœ a Domino; inde eliam angeli in
Verbo aliquolics dicunlur Elohim seu
i2. Surge, Jehovah! Deus (E0! dii. Quia nunc El el Elofdm in sensu
extolle manum tuam; [ne oblivis­ supremo significanl Dominum quoad
qaris miserorum.] - A. C. 4402. vorum, eliam significant Ipsum quoad
i3. Quapropter contemnit im­ Polenliam, ul hic; nam verum esl, de
quo prœdicatur Potentia, bonum enim
pius Deum (Elohim) o? [Dieit in pel' verum agit, quum polentiam exer­
corde suo : " Non qu~ret. »]­ cet. A. C. 4402.
A. C. 4402. Vers. 12 ad 18. Oratio ad Pa­
• [C'i1'N, sing. Eloah, iï"N, Ps. XVIII. trem ut rclribualur Hiis, et
32.] judicium super illos fiat.
P. P. - Arg. 15.
1.4. [Vides; quoniam Tu labo­
rem et indignationem speetas ad 12,13. 'Vide supra ad vers. U.
14. [Orphanus (seu pupillus) sign. qui in
l'etribuendum pel' manum tuam : vero sunt et /Iondnm in bono, et usque desi·
Super Te projieit ealamitosus;] derant honum. A. C. 9199, ad Exod. XXII.
pl:lpmo a Tu factus es auxiliator.­ 21, cf. Joh. XIV. 18.]
I. B. VO Pupillus. 1!5. Pel' brachium significatur po­
tenlia j quod manus, brachia, humeri
• [Seu « orphano, Il cm', cf. Ps. LXVIII. cOl'respondeanl polenliœ in Maxima
6. A. C. 9191.] Bomine, est quia tolius eorporis et
HL Frange hl'acehium impii, omnium ejus visceI'Um vires el poten­
lire se referunt ad illa, nam corpus vi­
[et malum; quœre impietatem ejus, · l'es el potentias suas exercel pel' bra­
non invenias.] - A.. C. 4933. l chia et manus. A. C. 4933.