2. Historiaren sorrera: Idazkera
Idazkera Mesopotamian sortu
zen duela 5000bat urte.
Gertaera honek Historiaren
hasiera markatzen du.
Zergatik sortu zen? Ziur aski
lehendabiziko herri handiak
sortzean, kontrol-sistemak
asmatu ziren, gehienbat
merkatal-trukeak gauzatu ahal
izateko.
3.
4.
5.
6.
7.
8. Lehen InperioakLehen zibilizazio handiak ibaiertz emankorreko ibaien
inguruan sortu ziren (Zergatik?); Tigris eta Eufrates
ibaien inguruan –Mesopotamia-, Nilorenean –Egipto-,
Indus ibaiarenean –India- eta Ibai Urdinaren eta Horiaren
artekoarenean –Txina-.
Ibaietako zibilizazio hauek ezaugarri komunak zituzten:
1. Botere politikoa oso indartsua zen:
1. Politikoa
2. Erlijiosoa
3. Militarra
4. Legegilea
2. Gizartea oso hierarkizatua zen:
1. Pribilegiatuak:
1. Lurjabeak
2. Kargu publiko nagusienak
2. Herri Xehea:
1. Artisauak
2. Merkatari txikiak
3. Nekazariak
3. Eraikuntza-lan handiak (Kanalak, tenpluak,
Jauregiak, hilobiak…)
9. MESOPOTAMIA
1. Mesopotamia = “Ibaien
artean”
1. Mesopotamia bi
eskualdetan banatzen zen:
1. Mesopotamia Garaia: Asiria
2. Mesopotamia Behera:
Kaldea (Sumer, Akad)
2. Hiririk inportantenak:
1. Ur, Uruk (Sumer)
2. Lagash (Akad)
3. Babilonia
4. Assur, Ninive (Asiria)
10. Mesopotamia: Bilakaera politikoa
Sumer Akadtar Inperioa
Sargon I
Babiloniar Inperioa
Hammurabi
Asiriar Inperioa
Asurbanipal
Neobabiloniar
Inperioa
Nabukodonosor II
11. Gizartea eta Ekonomia
1. GIZARTEA
1. Aristokrazia
1. Erregea eta bere familia eta
Nobleak
2. Lurjabe handiak,
goikargudunak eta gerlariak
2. Apaizgoa
1. Kultoaren arduradunak
2. Lur eta tailerren jabeak
3. Tenpluetan
3. Funtzionarioak
1. Errengearen ondasunak
kudeatu
4. Askeak
1. Langileak, nekazariak
5. Esklabuak
2. EKONOMIA
1. Nekazaritza
2. Artisautza
3. Merkataritza
17. ERLIJIOA
1. Politeismo
1. Poli = asko
2. Teo = Jainko
2. Giza-itxurakoak eta gizakion
grinak berak zituzten
3. Ez zuten bizi osteko bizian
sinisten
4. Panteoia
1. Enlil: Haizeen Jainkoa
2. Isthar: Emankortasunaren
Jainkosa
3. Marduk: Jainko Gorena
18. ARTEA
1. Elementuak:
1. Materialak: Adreilua eta
pezoa
2. Eraikuntzetan arkua eta
gangak erabiltzen
zituzten
2. Eraikuntzak:
Zigurat
ARKITEKTURA
19. 1. Zigurat bat Mesopotamiako tenplu erlijioso nagusia da.
2. Piramide mailakatu forma du
3. Mesopotamiako hiri bakoitzak zuen bere zigurat-a
4. Hiriko patroia zen Jainko edo Jainkosaren egoitza
5. Zeruaren eta lurraren arteko zubia
6. Badirudi Babelgo dorrearen deskribapen biblikoa tenplu hauetan
inspiratu zela.
ZIGURAT