RESUMO TEMA 5

1. RESUMO NATURAIS – TEMA 5 – NETEX
As células animais teñen que obter da contorna a materia e a enerxía que lles fan
falta para realizar as funcións vitais.Isto lévano a cabo mediante a nutrición, que
comprende dixestión, respiración, circulación e excreción.
Os animais somos heterótrofos (necesitamos alimentarnos doutros seres vivos). As
substancias que tomamos debemos transformalas noutras máis sinxelas: nutrientes.
Isto conséguese co aparato dixestivo, mediante a dixestión.
APARATO DIXESTIVO: formado por tubo dixestivo e glándulas anexas (verten
substancias ao tubo dixestivo: glándulas salivares, fígado, vesícula biliar e páncreas).
Na boca ten lugar a mastigación, que consiste en triturar os alimentos en anacos
pequenos, mesturalos coa saliva, formando o bolo alimenticio, para tragalo. Isto
acontece grazas aos dentes. Existen 4 tipos de dentes:
Incisivos (para dar bocados); caninos ou cairos (para cortar alimentos duros);
premolares e molares (trituran a comida).
As glándulas salivares segregan saliva que se mestura co alimento. Esta xa destrúe
algunhas bacterias dos alimentos. A lingua é un músculo que axuda na mastigación.
O bolo pasa a través da farinxe cara ao esófago, ata chegar ao estómago. Neste
mestúrase cos zumes gástricos, producindo o quimo.
O quimo pasa ao intestino delgado. Nel verten os seus zumes o páncreas (zume
pancreático – reduce a substancias máis simples o quimo) e o fígado (entre outras
verte a bile, que disolve as graxas). Transfórmase así en quilo. Nos pregues do
intestino existes moitos capilares, a través dos cales os nutrientes pasan ao sangue.
No intestino groso absórbense a auga e outras substancias, formándose as feces.
Estas son eliminadas a través do ano.
APARATO RESPIRATORIO: está formado por vías respiratorias e pulmóns.
O aire entra polo nariz (quéntase, humedécese e límpase), pasa á farinxe (común
a aparato respiratorio e dixestivo); despois pasa á larinxe (nela está a epiglote) é á
traquea, que se divide en 2 bronquios que van cara a cadanseu pulmón.
Nos pulmóns os bronquios ramifícanse en bronquíolos, ata chegar aos alvéolos
(diminutos sacos rodeados por capilares). É aquí onde ten lugar o intercambio de
gases: pasa osíxeno ao sangue e pasa dióxido de carbono ao alvéolo.
Coa axuda do diafragma e dos músculos intercostais, os pulmóns levan a cabo a
inspiración (toma de aire) e a expiración (expulsión de aire).
APARATO CIRCULATORIO: a circulación é o movemento que realiza o sangue para
levar nutrientes e osíxeno a todo o corpo e recoller substancias de refugallo. É
completa (chega a todo o corpo), dobre (existen dous circuítos: maior e menor) e
pechada (o sangue non sae dos vasos sanguíneos).
O aparato circulatorio consta de sangue, corazón e vasos sanguíneos (arterias.-
saen do corazón; veas .- chegan ao corazón; capilares .- vasos moi finos).
O corazón é un órgano musculoso que se divide en... *Aurículas – cavidades
superiores ás que chegan as veas. *Ventrículos – cavidades inferiores das que
parten as arterias. As aurículas e ventrículos de cada lado comunícanse entre si
mediante unhas válvulas.
O corazón impulsa o sangue mediante dous movementos: sístole (contracción) e
diástole (relaxación).
O sangue entra polas veas cara ás aurículas, pasa a través das válvulas aos
ventrículos, que ao contraerse expulsan o sangue a través das arterias.

2. Diferéncianse dous circuítos.
Circulación pulmonar ou menor. O sangue con dióxido de carbono sae do
ventrículo dereito por unha arteria rumbo aos pulmóns. Alí deixa este e colle
osíxeno. Regresa ao corazón a través dunha vea que chega á aurícula esquerda.
Circulación xeral ou maior. O sangue cargado de osíxeno sae do corazón desde o
ventrículo esquerdo por unha grande arteria para levar o sangue a todos os tecidos
do corpo. O sangue cédelle osíxeno e nutrientes ás células e vaise cargando de
substancias de refugallo e CO
2
. Volve á aurícula esquerda por dúas veas.
O sangue está formado por plasma (líquido), no que flotan as células sanguíneas:
*Glóbulos vermellos: as máis numerosas; cor vermella; transportan O
2
e CO
2
.
*Glóbulos brancos: defenden ao corpo de axentes infecciosos.
*Plaquetas: coagulan o sangue e reparan vasos sanguíneos.
A excreción é o proceso polo que se eliminan as substancias de refugallo que
producen as células. As substancias de refugallo son diferentes, e cada unha é
expulsada por un órgano diferente:
• Pulmóns.- expulsa o CO
2
(dióxido de carbono)
• Glándulas sudoríparas.- situadas na pel; ademais regulan a temperatura corporal
• Fígado.- ten centos de funcións; elimina algunhas substancias tóxicas.
• Riles.- filtra o sangue e forma a urina; elimínase a través do aparato urinario
(uréteres, vexiga e uretra).
ACTIVIDADES:
1- Explica o que lle acontece durante todo o tránsito a través do tubo dixestivo a
un anaco de mazá que introducimos na boca. Por onde vai pasando, que zumes
interveñen e onde, que acontece en cada parte,...
2- Como axuda a bile á dixestión?
3- Onde está situada a epiglote? Cal é a súa función?
4- Que son os alvéolos? Onde están situados? Explica o que acontece neles.
5- Que é a inspiración? Que músculos interveñen facilitándoa?
6- Que é a circulación?
7- Que son as arterias?
8- Que dous movementos ten o corazón? En que consiste cada un?
9- Explica a circulación menor.
10- Por que está formado o sangue?
11- Di cales son as células sanguíneas e a función de cada unha.
12- Que é a excreción?
13- Que órganos se encargan da excreción de substancias ao exterior?
14- Debuxa unha glándula sudorípara e pon o nome ás súas partes.
15- Pinta de cores distintas a circulación menor e a maior e ponlle o nome.
16- Para facilitar a mestura dos alimentos coa
saliva, que órgano intervén?
17.- Ordena as seguinte fases da dixestión:
-dixestión estomacal
-insalivación
-absorción de nutrientes
-mastigación
-defecación
-dixestión intestinal
-deglutición
18- Investiga en que consiste o proceso de diálise