1. Το λιμάνι της ΘεσσαλονίκηςΤο λιμάνι της Θεσσαλονίκης
Μάθημα: Τοπική Ιστορία
Τμήμα: Γ’1
Καραθανάση Μαρία
Καραογλανίδου Ειρήνη
Κύρκου Νικηφόρος
Λάμπρου Απόστολος

2. Άξονες εργασίας
• Γενικά για το λιμάνι
• Ιστορία του λιμανιού
-Αρχαία περίοδος (316 πΧ-168 πΧ)
-Ρωμαϊκή Περίοδος (168 πΧ-330 μΧ)
-Βυζαντινή Περίοδος (330 μΧ-1430 μΧ)
-Οθωμανική Περίοδος (1430 μΧ-1912 μΧ)
-Σύγχρονη εποχή
• Χάρτης λιμανιού
• Βίντεο

3. Γενικά για το λιμάνι…

4. • Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης για πάνω από 2.300 χρόνια, από
την ίδρυση του το 315 π.Χ. έως σήμερα, αποτελεί το
σημαντικότερο λιμάνι της Μακεδονίας αλλά και ένα από τα
σημαντικότερα της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
• Λόγω της πλεονεκτικής γεωγραφικής του θέσης και των
εξαιρετικών οδικών και σιδηροδρομικών συνδέσεων του,
είναι το μεγαλύτερο λιμάνι εμπορίου της χώρας και
εξυπηρετεί τις ανάγκες των 15 περίπου εκατομμυρίων
κατοίκων της διεθνούς ενδοχώρας του.
• Βρίσκεται στο εσώτατο σημείο του Θερμαϊκού κόλπου, στο
βόρειο τμήμα της ανατολικής Μεσογείου, προς τα δυτικά του
κέντρου της πόλης της Θεσσαλονίκης.

5. • Οι εγκαταστάσεις του περιλαμβάνουν έξι προβλήτες, κρηπιδώματα* μήκους
6200 μέτρων με βύθισμα της θάλασσας έως 12 μέτρα και κλειστούς και
ανοικτούς αποθηκευτικούς χώρους συνολικής επιφάνειας 600.000 τμ,
κατάλληλες για την εξυπηρέτηση όλων των ειδών των φορτίων και την
εξυπηρέτηση της επιβατικής κίνησης.
• Βρίσκεται στη διασταύρωση σπουδαίων χερσαίων δικτύων μεταφοράς,
Ανατολής - Δύσης και Νότου-Βορρά.
• Έχει χαρακτηριστεί ως Λιμένας Διεθνούς Ενδιαφέροντος στο Λιμενικό
Σύστημα της Χώρας και ένας από τους πέντε ελληνικούς λιμένες που ανήκει
στο Κεντρικό Δίκτυο των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφοράς.
.
(*το ακριανό
κομμάτι της
προκυμαίας)

6. 1914: . Ίδρυση της Ελευθέρας Ζώνης
1925: . Έναρξη λειτουργίας της Ελευθέρας Ζώνης
1930: Ίδρυση του ”. Λιμενικού Ταμείου Θεσσαλονίκης
1970: “Ανάθεση της διαχείρισης του λιμένα στο ΝΠΔΔ Οργανισμός
” ( ). Λιμένος Θεσσαλονίκης ΟΛΘ
1999: “ ”Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Ανώνυμη Εταιρεία
( ). ΟΛΘ ΑΕ
Σημαντικές ημερομηνίες στην ιστορία του
λιμανιού

7. Ιστορία του λιμανιού

8. Αρχαία περίοδος

9. Η πόλη της Θεσσαλονίκης και ταυτόχρονα το λιμάνι της, ιδρύθηκε το 315 πΧ,
από τον βασιλιά της Μακεδονίας Κάσσανδρο, επιφανή στρατηγό του Φιλίππου
του Β' και του Μεγάλου Αλεξάνδρου και φέρει το όνομα της συζύγου του
Θεσσαλονίκης,
και αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

10. • Η μεταφορά του κύριου λιμένος της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας από
τη λιμνοθάλασσα της Πέλλας στη Θεσσαλονίκη ήταν απαραίτητη, για
την καλύτερη εξυπηρέτηση των αυξανομένων εισαγωγικών και
εξαγωγικών αναγκών των Μακεδόνων, κυρίαρχων του γνωστού τότε
κόσμου. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης απετέλεσε σημαντικό ναυτικό
κέντρο καθ' όλη την περίοδο της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας

11. Ρωμαϊκή Περίοδος

12. • , ,Κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το λιμάνι της Θεσσαλονίκης
π , πευρισκόμενο στο κέντρο της ανατολικής εριοχής της με την όλη της
π π ,Θεσσαλονίκης ρωτεύουσα της Ρωμαϊκής ε αρχίας της Μακεδονίας ανεδείχθη σε
.μεγάλο θαλάσσιο συγκοινωνιακό κέντρο
• Η Εγνατία οδός, π που κατασκευάστηκε α ό το 146 π -Χ 120 π ,Χ συνέδεε το
π π ,Δυρράχιο με το Βυζάντιο ερνούσε α ό τη Θεσσαλονίκη καθώς και οι
π ( ), π πδιακλαδώσεις της ρος βορρά και νότο Αθήνα ου ξεκινούσαν α ό τη
,Θεσσαλονίκη π π .ροσέδωσαν στο λιμάνι εύκολη ρόσβαση σε μια μεγάλη ενδοχώρα
• ,Η στρατηγική θέση και οι συνδέσεις του έκαναν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ένα
πα ό τα σημαντικότερα λιμάνια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας με κίνηση ιδιαίτερα
.σημαντική

13. Βυζαντινή Περίοδος

14. • Κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας το λιμάνι
της Θεσσαλονίκης αναπτύχθηκε ακόμη περισσότερο.
• Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μέγας Κωνσταντίνος
κατασκεύασε νέο λιμένα σε σχήμα τετραγώνου, έξω από τα
τείχη της πόλης, στα δυτικά αυτής, ο οποίος ήταν
προστατευμένος, από τους νότιους ανέμους, με
κυματοθραύστη και έφερε αλυσίδα στην είσοδό του που
είχε ανατολικό προσανατολισμό.

15. • Το νέο λιμάνι λόγω των εγκαταστάσεων του και
των οδικών συνδέσεων της Θεσσαλονίκης, η οποία
ήταν η πολυπληθέστερη και σημαντικότερη πόλη
της Αυτοκρατορίας μετά την Κωνσταντινούπολη,
αποτέλεσε το κύριο λιμάνι της ευρύτερης
περιοχής.
• Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ήταν η φυσική επιλογή
για την εξυπηρέτηση του εισαγωγικού, και
εξαγωγικού εμπορίου της ευρύτερης περιοχής.

16. Οθωμανική Περίοδος

17. • Κατά τις πρώτες δεκαετίες, μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τον
σουλτάνο Μουράτ τον Β' το 1430, η πόλη σχεδόν ερήμωσε. Όμως η Θεσσαλονίκη
και το λιμάνι της ξαναβρήκε σιγά - σιγά την παλιά της δόξα, αφού την
αποίκησαν Έλληνες, Τούρκοι και Ισραηλίτες.
• Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης συνδέθηκε με όλα τα γνωστά λιμάνια της
Μεσογείου και εξυπηρετούσε με μεγάλη επιτυχία τις ανάγκες του εσωτερικού
της χώρας του.
• Ξαναγίνεται ένα από τα πρώτα λιμάνια της Ανατολής.

18. Σύγχρονη Εποχή

19. • Η σύγχρονη ιστορία του λιμανιού ξεκινά την τελευταία δεκαετία του
19ου
αιώνα με την επέκταση της προκυμαίας της Θεσσαλονίκης προς
τη θάλασσα και τη δημιουργία τμήματος της ανατολικής πλευράς, της
σημερινής 1ης προβλήτας.
• Το 1904, υπογράφεται σύμβαση μεταξύ της Τουρκίας και της Γαλλίας
για την κατασκευή και εκμετάλλευση νέων έργων στο λιμάνι της
Θεσσαλονίκης. Την κατασκευή των έργων αναλαμβάνει Γαλλική
εταιρεία
• Σε μικρό χρονικό διάστημα, ολοκληρώνεται η 1η προβλήτα.
Κατασκευάζεται σιδηροδρομικό δίκτυο, δίκτυα ύδρευσης, φωταερίου
και υπονόμων καθώς και αποθήκες επί της 1ης προβλήτας. Επίσης
αγοράστηκαν οι πρώτοι γερανοί για τη φορτοεκφόρτωση των
εμπορευμάτων από τα πλοία. (https://www.youtube.com/watch?
v=unz9Ij2Vgc8)

20. • Έως το 1912 ολοκληρώνεται και η κατασκευή του κτιρίου των Τελωνείων.
• Στις 24 Οκτωβρίου 1912 η Θεσσαλονίκη και το λιμάνι της απελευθερώνονται
από τον Ελληνικό Στρατό. Με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων και τον
καθορισμό των συνόρων των Βαλκανικών κρατών, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης,
το οποίο εξυπηρετούσε μεγάλη έκταση της Βαλκανικής χερσονήσου, περιόρισε
την ενδοχώρα του στην Ελληνική επικράτεια.

21. Χάρτης του λιμανιού

22. Βίντεο
• https://www.youtube.com/watch?
v=b6GEJNIbeTY

23. Βιβλιογραφία:
• http://www.thpa.gr/index.php?
option=com_content&view=article&id=178&Itemid
=824&lang=el
• http://www.snpth.gr/index.php?
option=com_content&view=article&id=264%3Alima
ni-thessalonikis&catid=44%3A%CE%B3%CE
%B5%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF
%86%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%83%CF
%84%CE%BF%CE%B9%CF%87%CE%B5%CE%AF
%CE%B1&Itemid=141&lang=el
• http://www.it.uom.gr/project/monuments/ist_ana
d.htm