Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
Andere mochten auch
Andere mochten auch (20)
Ähnlich wie H έννοια της ομορφιάς Παρόν-Παρελθόν
Ähnlich wie H έννοια της ομορφιάς Παρόν-Παρελθόν (20)
Mehr von Εύα Ζαρκογιάννη
Mehr von Εύα Ζαρκογιάννη (20)
H έννοια της ομορφιάς Παρόν-Παρελθόν
- 1. Η έννοια της ομορφιάς Η νκνξθηά γεληθά είλαη ην ραξαθηεξηζηηθό ελόο αηόκνπ, ελόο ηόπνπ, ελόο αληηθεηκέλνπ ή κηαο ηδέαο πνπ πξνζθέξεη κηα αέλαε εκπεηξία απόιαπζεο, επραξίζηεζεο, λνήκαηνο θαη ηθαλνπνίεζεο. Η νκνξθηά κειεηάηαη σο θιάδνο ηεο αηζζεηηθήο, ηεο θνηλσληνινγίαο, ηεο θνηλσληθήο ςπρνινγίαο θαη ηνπ πνιηηηζκνύ. Ωο δεκηνύξγεκα ηνπ πνιηηηζκνύ, έρεη εκπνξεπκαηνπνηεζεί εμαηξεηηθά κε όρη πάληα ζεηηθά απνηειέζκαηα. Μηα "ηδαληθή νκνξθηά" είλαη ε ύπαξμε ε νπνία ζαπκάδεηαη, ή θαηέρεη ραξαθηεξηζηηθά ηα νπνία ραξαθηεξίδνληαη επξέσο σο όκνξθα ζε έλαλ ζπγθεθξηκέλν πνιηηηζκό ή θνηλσλία. Η έλλνηα ηνπ ‘όκνξθνπ’ ζπρλά πεξηιακβάλεη θαη ηελ πεξίπησζε όπνπ κηα ύπαξμε βξίζθεηαη ζε πιήξε ηζνξξνπία θαη αξκνλία κε ηελ θύζε, θαηάζηαζε ε νπνία κπνξεί λα νδεγήζεη ζε αηζζήκαηα έιμεο θαη ζπλαηζζεκαηηθήο επεκεξίαο. Επεηδή, όκσο, είλαη κηα ππνθεηκεληθή εκπεηξία, ζπρλά ιέγεηαη όηη ε νκνξθηά είλαη ζηα κάηηα απηνύ πνπ βιέπεη. Ωζηόζν, ζηελ πην βαζπζηόραζηή ηεο έλλνηα, ε νκνξθηά κπνξεί λα δεκηνπξγεί κηα πεξίνπηε εκπεηξία ζεηηθήο αληαλάθιαζεο γύξσ από ην λόεκα ηεο ύπαξμεο θάζε αηόκνπ. Τπνθείκελν δε ηεο νκνξθηάο είλαη νηηδήπνηε ζπλερεί κε ηελ πξνζσπηθή νινθιήξσζε.
- 2. Η ετυμολογία της ομορφιάς Σν θιαζηθό ειιεληθό επίζεην ηνπ όκνξθνο ήηαλ θαιιόο. Η θνηλή ειιεληθή ιέμε γηα ην όκνξθνο ήηαλ "σξαίνο", έλα επίζεην ην νπνίν εηπκνινγηθά πξνέξρεηαη από ηελ ιέμε "ώξα". ηα θνηλά ειιεληθά, ε νκνξθηά ήηαλ ζπλεπώο ζπζρεηηζκέλε κε ην λα είλαη θαλείο ‘ηεο κηαο ώξαο’. Έλα ώξηκν θξνύην (όηαλ δειαδή είλαη ζηελ ώξα ηνπ) ζεσξείην όκνξθν, ελώ κηα λεαξή γπλαίθα ε νπνία πξνζπαζεί λα δείρλεη κεγαιύηεξε ή κηα κεγαιύηεξε γπλαίθα πνπ πξνζπαζεί λα δείρλεη λεόηεξε δελ ζα ζεσξείην όκνξθε. Η ιέμε σξαίνο ζηελ Αηηηθή Ειιεληθή γιώζζα είρε πνιιέο ζεκαζίεο ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ λένπ θαη ηνπ ώξηκνπ.
- 3. Η ιστορία της ομορφιάς Η πξώηκε Δπηηθή ζεσξία ηεο νκνξθηάο βξίζθεηαη ζηα έξγα πνιιώλ πξώηκσλ Ειιήλσλ θηινζόθσλ από ηελ πξν-σθξαηηθή πεξίνδν, όπσο ν Ππζαγόξαο. Σν Ππζαγόξεην ζρνιείν είδε κία δπλαηή ζρέζε κεηαμύ ησλ καζεκαηηθώλ θαη ηεο νκνξθηάο. πγθεθξηκέλα, παξαηήξεζαλ, όηη ηα αληηθείκελα ηα νπνία ήηαλ κνηξαζκέλα αλαινγηθά ζύκθσλα κε ηελ ρξπζή ηνκή θαίλνληαη πην ειθπζηηθά. Η αξραία ειιεληθή αξρηηεθηνληθή ζηεξίδεηαη ζηελ ηδέα ηεο ζπκκεηξίαο θαη ηεο αλαινγίαο, κε ραξαθηεξηζηηθό παξάδεηγκα ηνλ Παξζελώλα, αιιά θαη ε παγθόζκηα αξρηηεθηνληθή έρεη βαζηζηεί πνιιέο θνξέο ζε απηή ηελ λννηξνπία. Γλσζηό παξάδεηγκα ην Σαηδ Μαράι ζηελ Ιλδία. Η ζύγρξνλε έξεπλα κάιηζηα εηζήγαγε ηελ ηδέα όηη νη άλζξσπνη ησλ νπνίσλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνζώπνπ είλαη ζπκκεηξηθά θαη αλαινγηθά ζύκθσλα κε ηελ ρξπζή ηνκή ζεσξνύληαη πην ειθπζηηθνί από απηνύο ζηνπο νπνίνπο δελ ππάξρεη καζεκαηηθή ζπκκεηξία. Η ζπκκεηξία είλαη επίζεο ζεκαληηθή γηαηί δειώλεη ηελ απνπζία γελεηηθώλ ή επίθηεησλ αηειεηώλ. Παξόιν πνπ ην ύθνο, ην ζηπι θαη ε κόδα δηαθέξεη επξύηαηα, ε δηα-πνιηηηζκηθή έξεπλα έρεη αλαθαιύςεη κία πνηθηιία από νκνηόηεηεο ζηελ αληίιεςε ησλ αλζξώπσλ πεξί νκνξθηάο. Σα κεγάια κάηηα θαη κηα θαζαξή επηδεξκίδα, γηα παξάδεηγκα, ζεσξνύληαη όκνξθα θαη ζηνπο άληξεο θαη ζηηο γπλαίθεο ζε όινπο ηνπο πνιηηηζκνύο ηνπ θόζκνπ. Σα λενγληθά ραξαθηεξηζηηθά είλαη ελππάξρσλ ειθπζηηθά θαη ε λεόηεηα γεληθά ζπζρεηίδνληαη κε ηελ νκνξθηά.
- 4. Τπάξρνπλ ζηνηρεία πνπ απνδεηθλύνπλ όηη ε πξνηίκεζε γηα όκνξθα πξόζσπα εκθαλίδεηαη ζην πξνζθήλην λσξίο ζηελ αλάπηπμε ελόο παηδηνύ, θαζώο θαη όηη ηα θξηηήξηα ηεο ειθπζηηθόηεηαο είλαη όκνηα αλάκεζα ζε δηαθνξεηηθά θύια θαη πνιηηηζκνύο. Tν Σαηδ Μαράι σο παξάδεηγκα ζπκκεηξίαο θαη νκνξθηάο.
- 5. Οη βάζεηο, ηνπνζεηεκέλεο από Έιιελεο θαη Ρσκαίνπο θαιιηηέρλεο έρνπλ επίζεο ηξνθνδνηήζεη ηα θξηηήξηα ηεο αλδξηθήο νκνξθηάο ζην Δπηηθό πνιηηηζκό. Ο Ιδαληθόο Ρσκαίνο πεξηγξαθόηαλ σο ςειόο, κπώδεο, κε καθξηά πόδηα κε πινύζηα θόκκσζε, έλα ςειό θαη αλνηρηό κέησπν –έλδεημε επθπΐαο-, κεγάια κάηηα, ‘δπλαηή’ γξακκή θξπδηνύ, κία δπλαηή θαη ηέιεηα κύηε θαη πξνθίι, έλα κηθξόηεξν ζηόκα θαη έλα δπλαηό πεξίγξακκα ζαγνληνύ. Απηόο ν ζπλδπαζκόο παξαγόλησλ ζα κπνξνύζε, όπσο ζπκβαίλεη θαη ζήκεξα, λα δεκηνπξγήζεη κία εληππσζηαθά αμηνπξόζεθηε όςε ελόο όκνξθνπ αξζεληθνύ ραξαθηήξα. Σα ηδαληθά ηεο νκνξθηάο κπνξνύλ λα νδεγήζνπλ ζε ξαηζηζηηθή θαηαπίεζε. Γηα παξάδεηγκα, κία θνηλή ηδέα ζηνλ Ακεξηθαληθό πνιηηηζκό θαη ηξόπν δσήο έρεη θαζηεξσζεί ε πεπνίζεζε όηη ηα ζθνπξόρξσκα ραξαθηεξηζηηθά είλαη ιηγόηεξν ειθπζηηθά ή επηζπκεηά από ηα αλνηρηόρξσκα. Η πεπνίζεζε όηη ε κειαςή επηδεξκίδα ήηαλ άζρεκε θαη απνθξνπζηηθή ήηαλ ηδηαίηεξα θαηαζηξεπηηθή γηα ηελ ςπρνινγία ησλ αθξνακεξηθάλσλ, δεισκέλνο σο εζσηεξηθεπκέλνο ξαηζηζκόο. Η πνιηηηζκηθή θηλεηνπνίεζε ‘Σν καύξν είλαη όκνξθν’ ζηόρεπε ζην λα δηαιύζεη απηήλ ηελ αληίιεςε.
- 6. Αληηζηξόθσο, ηα ηδαληθά ηεο νκνξθηάο κπνξνύλ επίζεο λα πξνσζεζνύλ θπιεηηθή ελόηεηα. Σα παηδηά πνπ πξνθύπηνπλ από ηελ αλάκεημε θπιώλ ζπρλά παξαηεξείηαη λα είλαη πεξηζζόηεξν όκνξθα θαη ειθπζηηθά από ηνπο γνλείο ηνπο επεηδή ε γελεηηθή ηνπο πνηθηιία ηνπο πξνζηαηεύεη από ηα θιεξνλνκηθά ςεγάδηα ησλ γνλέσλ ηνπο. Ο Παξζελώλαο σο έλα αθόκε παξάδεηγκα ζπκκεηξίαο θαη νκνξθηάο
- 7. Η ανθρώπινη ομορφιά Ο ραξαθηεξηζκόο ελόο αλζξώπνπ σο όκνξθνπ, είηε ζε αηνκηθό επίπεδν είηε θαηά θνηλή νκνινγία, βαζίδεηαη ζπρλά θαη ζε θάπνην ζπλδπαζκό εζσηεξηθήο νκνξθηάο, ε νπνία ζπκπεξηιακβάλεη ςπρνινγηθνύο παξάγνληεο όπσο πξνζσπηθόηεηα, επθπΐα, ράξε, θνηλσληθόηεηα, γνεηεία, εζηθή αθεξαηόηεηα, αξκνλία θαη θνκςόηεηα θαη εμσηεξηθήο νκνξθηάο, ε νπνία πεξηιακβάλεη θπζηθνύο ζσκαηηθνύο παξάγνληεο, όπσο ε πγεία, ε λεόηεηα, ε ζεμνπαιηθόηεηα, ε ζπκκεηξία, ε θνηλνθηιία θαη ε ρξνηά ηεο επηδεξκίδαο ηνπ πξνζώπνπ. Μία θιαζζηθά όκνξθε γπλαίθα
- 8. Έλαο ζπλεζηζκέλνο ηξόπνο λα κεηξήζνπκε ηελ εμσηεξηθή νκνξθηά, βαζηζκέλε ζηελ θνηλή γλώκε ή ζηελ επηθξαηνύζα άπνςε ηεο επνρήο, είλαη λα νξγαλώζνπκε έλα δηαγσληζκό νκνξθηάο, παζαξέια, όπσο ν δηαγσληζκόο γηα ηελ αλάδεημε ηεο Μηο Κόζκνο. Η εζσηεξηθή νκνξθηά, σζηόζν, είλαη πην δύζθνιν λα κεηξεζεί ζε πνζνζηά, παξόιν πνπ νη θξηηηθνί ησλ δηαθόξσλ θαιιηζηείσλ θαη δηαγσληζκώλ νκνξθηάο ζπρλά ηζρπξίδνληαη όηη ηελ ιακβάλνπλ ππόςε ζηελ ιήςε ηεο απόθαζήο ηνπο. Έλαο ζηαζεξόο δείθηεο ηεο θπζηθήο νκνξθηάο είλαη ε θνηλνθηιία ή κεηξηόηεηα. Όηαλ εηθόλεο αλζξώπηλσλ πξνζώπσλ ππνινγίδνληαη καδί γηα λα δεκηνπξγήζνπλ κία ζύλζεηε εηθόλα, έξρνληαη πξννδεπηηθά πην θνληά ζηελ ηδαληθή εηθόλα θαη θαίλνληαη πην ειθπζηηθά. Απηό παξαηεξήζεθε αξρηθά ην 1883, όηαλ ν Φξάλζηο Γθάιηνλ , μάδεξθνο ηνπ Κάξνινπ Δαξβίλνπ , επίζηξσζε θσηνγξαθηθέο ζύλζεηεο εηθόλεο πξνζώπσλ ρνξηνθάγσλ θαη εγθιεκαηηώλ γηα λα δεη εάλ ππήξρε θάπνην ηππηθό παξνπζηαζηηθό πξνζώπνπ γηα ηνλ θαζέλα. Ελώ ην έθαλε απηό παξαηήξεζε όηη ε ζύλζεηε εηθόλα πνπ πεξηείρε θαη ηα δπν πξόζσπα ήηαλ πνιύ πην ειθπζηηθή από ηηο αηνκηθέο εηθόλεο ηνπο.
- 9. Οη εξεπλεηέο έρνπλ επαλαιάβεη ην πείξακα θάησ από πην ειεγκέλεο ζπλζήθεο θαη βξέζεθε όηη ε εηθόλα πνπ ήηαλ ζύλζεζε κηαο ζεηξάο πξνζώπσλ εθηηκήζεθε θαη θξίζεθε πην ειθπζηηθή από ηηο αηνκηθέο θσηνγξαθίεο ησλ ίδησλ πξνζώπσλ πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ ζύλζεηε εηθόλα θαη έιαβαλ κηθξόηεξε βαζκνινγία. Αθνινύζσο, είλαη απνιύησο θπζηθό ην όηη ηα ζεμνπαιηθά πιάζκαηα ζα πξέπεη κάιινλ λα έιθνληαη από ηαίξηα, ηα νπνία θαηέρνπλ πξνεμέρνληα θνηλά ή κέζα ραξαθηεξηζηηθά. Αθόκα έλα ραξαθηεξηζηηθό ησλ όκνξθσλ γπλαηθώλ, ην νπνίν έρεη εμεξεπλεζεί από ηνπο εξεπλεηέο είλαη κηα αλαινγία κέζεο-κεγνθό, waist-to-hip ratio (WHR), πνπ είλαη πεξίπνπ 0,70 γηα ηηο γπλαίθεο. Η ηδέα θαη ην λόεκα ηεο WHR ζρεκαηίζηεθε αξρηθά σο ζεσξία από ηελ θαηλνηόκν ςπρνιόγν Δξα Devendra Singh ζην Παλεπηζηήκην ηνπ Σέμαο ζην Όζηηλ ην 1993. Ψπρνιόγνη έρνπλ δείμεη όηη απηή ε αλαινγία ππνδεηθλύεη επαθξηβώο ηελ γνληκόηεηα ησλ γπλαηθώλ. ύκθσλα κε ηελ παξάδνζε, ηνπο πξνεγνύκελνπο αηώλεο όπνπ ε ηξνθή ήηαλ πην ζπάληα, νη ππέξβαξνη άλζξσπνη ζεσξνύληαλ πην ειθπζηηθνί από ηνπο αδύλαηνπο θαη ε αλαινγία κέζεο-γνθνύ είρε αθόκε πην θαζνξηζηηθό ξόιν. Μετπημένο κατεςθείαν από αςτήν την εικόνα, η μετωπική αναλογία Μέσηρ-Γουού αςτού τος μοντέλος σε αςτήν την εικόνα είναι πεπίπος 0,69. Η αναλογία μέσηρ-γουού πάντα εθεωπείτο ένα κύπιο σαπακτηπιστικό τηρ υςσικήρ έλξηρ πος αποπνέοςν οι γςναίκερ.
- 10. Η εσωτερική ομορφιά Η εζσηεξηθή νκνξθηά είλαη ε έλλνηα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηγξάςνπκε ηελ ζεηηθή πιεπξά ελόο αλζξώπνπ ή αληηθεηκέλνπ (ζπαληόηεξα) ην νπνίν δελ είλαη αηζζεηηθά όκνξθν (δειαδή δελ δηαζέηεη θπζηθή εμσηεξηθή νκνξθηά). Ελώ ηα πεξηζζόηεξα είδε ρξεζηκνπνηνύλ θπζηθά γλσξίζκαηα θαη θεξνξκόλεο γηα λα έιθνπλ ηα ηαίξηα ηνπο, νη πεξηζζόηεξνη άλζξσπνη ππνζηεξίδνπλ όηη ζηεξίδνπλ ηηο επηινγέο ηνπο ζηελ εζσηεξηθή νκνξθηά πνπ έρεη ην ηαίξη πνπ έρνπλ επηιέμεη. Αμίεο, κεηαμύ ησλ νπνίσλ ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη ε επγέλεηα, ε επαηζζεζία, ε ηξπθεξόηεηα ή ε ζπκπόληα, ε δεκηνπξγηθόηεηα θαη ε επθπΐα ιέγεηαη όηη κπνξνύλ λα θάλνπλ ηνλ άλζξσπν πνπ ηηο θαηέρεη επηζπκεηό από ηελ αξραηόηεηα. Ωζηόζν, λέεο έξεπλεο πνπ ζπγθξίλνπλ απηό πνπ νη πεξηζζόηεξνη άλζξσπνη ππνζηεξίδνπλ όηη βξίζθνπλ ειθπζηηθό ζηηο ίδηεο ηνπο ηηο ζπλήζεηεο «δεπγαξώκαηνο» ππνγξακκίδνπλ ηελ επηπνιαηόηεηα ηεο "εζσηεξηθήο νκνξθηάο", ππνζηεξίδνληαο ην γεγνλόο όηη ην αλζξώπηλν γέλνο ζηεξίδεηαη θαη απηό ζε θπζηθά γλσξίζκαηα θαη θεξνξκόλεο όπσο αθξηβώο θαη όια ηα ππόινηπα δώα πξνθεηκέλνπ λα βξεη ηαίξη.
- 11. Κάποιες Κρητικες μαντιναδες Η νκνξθηά ζηνλ άλζξσπν είλαη κέο ζηελ ςπρή ηνπ θαη όρη ην πώο θαίλνληαη ηα ξνύρα ζην θνξκί ηνπ ηελ νκνξθηά ζνπ δελ κπνξώ πεξηγξαθή λα θάλσ δελ είδα πην γιπθεηά κνξθή ζηνλ θόζκν ηνλ απάλσ Σα ςπρηθά ραξίζκαηα ζηνλ άλζξσπν κεηξνύλε όρη ηα θάιιε πνπ θη απηά κε ηνλ θαηξό ραινύλε.