2. Λίγα λόγια για τον Ποιθτι…
•
•
•
Ο Γιάννθσ Ρίτςοσ ιταν Έλλθνασ ποιθτισ που δθμοςίευςε πάνω από εκατό
ποιθτικζσ ςυλλογζσ και ςυνκζςεισ. Έγραψε εννζα μυκιςτοριματα, τζςςερα
κεατρικά ζργα αλλά και μελζτεσ. Σο ζργο του το ςυμπλθρϊνουν πολλζσ
μεταφράςεισ, χρονογραφιματα και άλλα δθμοςιεφματα.
Γεννικθκε ςτθν Μονεμβαςιά τθν Πρωτομαγιά του 1909 και πζκανε ςτθν Ακινα
το 1990. Μετά από μια οικονομικι δυςτυχία το ενδιαφζρον του ποιθτι ςτράφθκε
ςτθν ποίθςθ και ςτα μεγάλα κοινωνικοπολιτικά προβλιματα τθσ εποχισ του. Οι
ιδζεσ του υπιρξαν μαρξιςτικζσ (ιςότθτα για όλουσ τουσ ανκρϊπουσ ςε οικονομικά
αλλά και πολιτικά δικαιϊματα) και τον ζκαναν να φυλακιςτεί, να εξοριςτεί και να
εκτοπιςτεί αρκετζσ φορζσ. Κατά τθν διάρκεια τθσ ηωισ του ο ποιθτισ πζραςε
πολλζσ αςκζνειεσ και πολιτικζσ διϊξεισ, γεγονόσ που ςθμαίνει πωσ όλα αυτά
επθρζαςαν αρκετά τθν ποίθςθ του.
Για να ανταπεξζλκει ςτισ βιοτικζσ ανάγκεσ ο Γιάννθσ Ρίτςοσ εργάςκθκε ωσ
χορευτισ ςε επικεωρθςιακό μπαλζτο αλλά αςχολικθκε εραςιτεχνικά και με τθν
ηωγραφικι και τθν μουςικι.
9. Πότε γράφτθκαν και από τι
εμπνεφςτθκε
• Σα «18 λιανοτράγουδα» γράφτθκαν από τον Ρίτςο το 1968
(δθλαδι τθν περίοδο τθσ δικτατορίασ) ςτθ Λζρο και τθ άμο
και κατάφεραν να φτάςουν, μυςτικά και κρυφά, ςτον
Θεοδωράκθ, τρία χρόνια αργότερα ςτο Παρίςι, όπου και
μελοποιικθκαν τθ διετία 1971 - 1973.
•
Ο Μίκθσ Θεοδωράκθσ ηιτθςε από τον Ρίτςο ποιιματα
εμπνευςμζνα από τθν τότε επικαιρότθτα να τα κάνει
τραγοφδια κι ο Ρίτςοσ ζγραψε κάτι απλό και λιτό, που να
εκφράηει ολόκλθρθ τθν τότε κατάςταςθ.
10. • Μικρόσ λαόσ και πολεμά
δίχωσ ςπαιιά και βόλια
για όλου του κόςμου το ψωμί
το φωσ και το τραγοφδι
Κάτω απ’ τη γλϊςςα του κρατεί
τουσ βόγγουσ και τα ζθτω
κι αν κάνει πωσ τα τραγουδεί
ραγίζουν τα λιιάρια
http://www.youtube.com/watch?v
=XYK0vzmn2o4
11. Μλεκόζπλν.
τθ μια γωνιά ςτζκει ο παπποφσ
ςτθν άλλθ δζκα εγγόνια
και ςτο τραπζηι εννιά κεριά
μπθγμζνα ςτο καρβζλι
Μάνεσ τραβάνε τα μαλλιά
και τα παιδιά ςωπαίνουν
κι απ’ το φεγγίτθ θ Λευτεριά
τθρά κι αναςτενάηει
http://www.youtube.com/watch?v=4MgY0VGkbFE
12. Λίγα λόγια:
• Ο Ρωμιόσ κρθνεί τθν χαμζνθ ελευκερία (θ ςυλλογι
γράφτθκε κατά τθν περίοδο τθσ δικτατορίασ). Όλοι ο
παπποφσ, οι μανάδεσ, τα εγγόνια είναι παρόντεσ ςτο
μνθμόςυνο αυτό .Παροφςα είναι και θ λευτεριά που
ςυμμετζχει ςτο πζνκοσ.
13. τάςθ ηωισ ςτο ποίθμα:Μνθμόςυνο
• Και ςε αυτό το ποίθμα του ο Γιάννθσ Ρίτςοσ
μιλάει για ςτάςθ ηωισ. υγκεκριμζνα μασ λζει
για τισ δφςκολεσ ςυνκικεσ που περνάει ζνα
παιδί και για το πωσ προςπακεί να
ανταπεξζλκει περιμζνοντασ να ζρκει θ
Λευτεριά.
14. Σθ ρωμιοςφνθ μθν τθν κλαισ.
Σθ ρωμιοςφνθ μθν τθν κλαισ
εκεί που πάει να ςκφψει
με το ςουγιά ςτο κόκκαλο
με το λουρί ςτο ςβζρκο
Νάτθ πετιζται απο ξαρχισ
κι αντριεφει και κεριεφει
και καμακϊνει το κεριό
με το καμάκι του ιλιου
http://www.youtube.com/watch?v=bnl878FZJR4
15. τάςθ ηωισ ςτο ποίθμα:Σθ ρωμιοςφνθ
μθν τθν κλαισ.
• Ο Γιάννθσ Ρίτςοσ ςε αυτό το ποίθμα του μασ
μιλάει για τθν ρωμιοςφνθ. Μασ λζει πωσ ο
ελλθνικόσ λαόσ αν και ζχει περάςει πολλά
πάντα βρίςκει τθν δφναμθ και τον τρόπο να
ξανακεριεφει και να δυναμϊνει. Άρα δεν
χρειάηεται να τον λυπόμαςτε αν τον ''δοφμε''
να πάει να ςκφψει με το ςουγιά ςτο κόκαλο
και με το λουρί ςτο ςβζρκο.
16. Καρτζρεμα
• Έτςι με το καρτζρεμα
μεγάλωςαν οι νφχτεσ
που το τραγοφδι ρίηωςε
και ψιλωςε ςαν δζντρο
Κι αυτοί μεσ απ’ τα ςίδερα
κι αυτοί μακριά ςτα ξζνα
κάνουν πικρό να βγάλουν το "αχ"
και βγαίνει φφλλο λεφκασ
17. Λίγα λόγια για το ποίθμα:
Φαίνεται θ ςιωπι του ελλθνικοφ λαοφ και θ
υπομονι του μζχρι να αποκτιςει ξανά τθν
ελευκερία του.
Αποκαλφπτεται κυρίωσ ο χαρακτιρασ του
δυναμικοφ Ρωμιοφ που επιβιϊνει με το
τραγοφδι μζςα ςτθν ςκλαβιά.
18. τάςθ ηωισ
• ιγουριά για τθν ελευκερία που είναι ο
ςτόχοσ του.
• Καρτερικότθτα, υπομονι, ενδυνάμωςθ τθσ
ψυχισ του με μζςα απλοϊκά(τραγοφδι) μα
τόςο δυνατά που τον βοθκοφν να νιϊκει ότι θ
ςκλαβιά τελειϊνει, φεφγει λίγο αγϊνα ακόμθ
και κα φζξει θ αυγι. Η ελευκερία τον ζχει
αγκαλιάςει πια, κα τα καταφζρει…
19. Σι καταλαβαίνουμε εμείσ από τθν
ποίθςθ του Ρίτςου.
• Ο Ρίτςοσ φαίνεται να αναςφρει από το
παρελκόν του βιϊματα, αγωνίεσ και
ςυγκινιςεισ. Μζςα από τα ποιιματα δίχνει
ξεκάκαρα τα πιςτεφω του και τισ πεποικιςεισ
του. τόχοσ του είναι να αλλάξει τον κόςμο
για ζνα καλφτερο αφριο. Μιλάει για τθν
επανάςταςθ του λαοφ λόγω του ότι είναι
ιδεολογικά και πολιτικά ενταγμζνοσ ςτο χϊρο
τθσ Αριςτεράσ.