finanse publiczne

1. 
Systemy emerytalne na świecie
na podstawie przykładowych paostw

2. niejsza dla rządowych w fala demograficzna ma
uderzyc między 2025 a 2040 rokiem.

3. ROSJA
Powszechny, oparty na zasadzie
I repartycyjnej, gwarantowany dla
wszystkich obywateli; finansowanie:
podatek płacony przez pracodawców.
II Zasada kapitałowa – EMERYTURA
inwestowanie składek
Dobrowolne oszczędności
III emerytalne, zarówno
pracownicze jak i indywidualne.

4. WIELKA BRYTANIA
(osoby, które osiągnęły basic
I Emerytura
paostwowa
wiek emerytalny oraz
rozpoczęły starania o
emeryturę i płaciły
additional
(za opiekę)
składki.) over 80
Osobista (dbamy sami, składki do tow.
Ubezpieczeniowego, kasy mieszkaniowej lub basku
EMERYTURA
II Emerytura
prywatna
gospodarczego; wypłaca się po przejściu na
emeryturą. Za każde wypłacone 78, paostwo daje 22)
Firmowa (umowa pracodawcy z pracownikami, firmy
coś dokładają do składek, więc 99% dla wypłacających)
* Zależy od pracownika, ma możliwośd planowania kwoty
* Równy wiek 65 lat (-> 68)
* Granica nie jest ściśle przestrzegana, oprócz policjantów i kontrolerów ruchu
* Płacenie składek przez 30 lat
* Warunek emerytury to nie praca, a płacenie składek i numer ubezpieczenia

5. CHINY
Wszystkie pieniądze od
I pracodawców – ok. 20% pensji;
konta indywidualne 8%
II Oszczędności dobrowolne
EMERYTURA
Oszczędności
III dobrowolne, fundusze
pracownicze o charakterze
prywatnym (różne podatkowe
zwolnienia)
* Najlepsza polisa emerytalna – dziecko, zwłaszcza syn.
* Dla wszystkich, nawet niepracujących – wymagana składka na 10 PAEORJ od 100 do 1000

6. GRECJA
Warstwa bazowa Finansowanie IKA:
Pay as you go; IKA – prowadzi plany emerytalne 78,3 składki
I
PUBLICZNY większości, niektóre grupy zawodowe mają własne. 13,74 podatki socjalne
OBOWIĄZKOW
Y SYSTEM 4,5 paostwo
Warstwa uzupełniająca 0,5 struktura systemy
EMERYTALNY
GTAM – wszyscy pracownicy podlegający IKA. Zakłada 2,93 inne źródła
się, że stąd pochodzi 20% dochodu emeryta. Składka
6% finansowana przez pracodawcę i pracownika.
Działa też kilkanaście innych funduszy.
Dobrowolne zakładowe programy emerytalne – organizowane EMERYTURA
II przez pracodawców i w pełni fakultatywne (kapitałowe lub
repartycyjne). W większości wpłacane tylko przez pracowników.
Zyski kapitałowe są zwolnione z podatku dochodowego.
III Dobrowolne indywidualne plany emerytalne
* System nie ma minimum dochodu do opłacania składek, ale jest maksimum
* Składka: 30% wynagrodzenia brutto (13,33 – pracodawca, 6,67 – pracownik, 10 – paostwo)
* Emerytura wypłacana 14 razy w roku
* Emerytury podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych

7. WĘGRY
Obowiązkowy filar; wiek emerytalny 62 (lub 20
przepracowanych lat), emerytura obliczana na
I podstawie przeciętnego wynagrodzenia przez cały
okres pracy; finansowanie: pracodawca przekazuje
22% wynagrodzenia
II Prywatne fundusze emerytalne, brak
kapitału minimalnego EMERYTURA
Dobrowolny składnik systemu,
III niewielkie, prywatne fundusze
emerytalne (zazwyczaj instytucje
non-profit), składki korzystają z ulg
podatkowych
* Pracownik który jest tylko w pierwszym filarze odprowadza na rzecz systemu emerytalnego 9 %
* Pracownicy, którzy uczestniczą w drugim filarze odprowadzają na rzecz pierwszego filaru tylko 1 %
swojego wynagrodzenia. Pozostałe 8 % lokują w prywatne fundusze emerytalne

8. NIEMCY
Przymusowy i powszechny filar; świadczenia
pochodzą ze składek wpłacanych przez cały okres
I aktywności zawodowej
Zakładowe systemy emerytalne,
charakter uzupełniający, dobrowolny i
II prywatny, mogą byd tworzone w
ramach jednego przedsiębiorstwa, kilku EMERYTURA
zakładów lub całej branży
Indywidualna przezornośd, brak
jednoznacznej definicji – mogą
III mied formę produktów
ubezpieczeniowych, bankowych,
papierów wartościowych, a także
np.. kapitału rzeczowego

9. AUSTRALIA
Bezskładkowy, emerytura finansowana z ogólnych
dochodów budżetowych, beneficjent – rezydent co
I najmniej od 10 lat, wiek emerytalny 65/61,5, emerytura
indeksowana wskaźnikiem cen, wysokośd dla osób
samotnych: 86 AUD/tydzieo, małżeostwa 155,25
AUD/tydzieo dla każdego z małżonków
II Obowiązkowe składki pracodawcy: 9% wynagrodzenia dla
wszystkich zarabiających ponad 450 AUD miesięcznie, EMERYTURA
świadczenia w formie wypłaty jednorazowej, od 55 lat możliwa
wcześniejsza emerytura
III Dobrowolne składki pracodawcy i pracownika do planów
emerytalnych
* Aktywa systemu emerytalnego Australii wynoszą ok. 500 mld AUD, czyli niewiele mniej niż 70% PKB Australii.
* System pozwala na pewną elastycznośd: składki obowiązkowe mogą byd wnoszone do planów o zdefiniowanej
składce albo świadczeniu, wypłata – emerytura bądź wypłata na wypadek śmierci dla osób pozostających na
utrzymaniu uposażonego itp..

10. USA
Social security (nasz ZUS) – składka: 6,2% od pracownika i 6,2%
I od pracodawcy, pełne świadczenia minimalne – 67 lat,
odpowiednio zmniejszone – 62 lata, wysokośd emerytury ok.
500-1500 USD/miesięcznie, głównie jest to podpora na starośd
dla osób biednych
Amerykaoskie plany emerytalne:
- „określonej korzyści” (75% planów) – pracodawca zobowiązuje się
do określonych miesięcznych płatności po odejściu pracownika na
emeryturę lub w momencie jego przedwczesnej śmierci. EMERYTURA
II
- “określonego wkładu” – regularne wpłaty na konto pracownika,
ale korzyści zależne od wybranej przez pracownika strategii
inwestycyjnej
- plan hybrydowy – tak jak w planach “określonej korzyści”, ale
pracownik ma możliwośd wglądu we własne konto i podjęcia decyzji
i przejściu do innego planu.
III
Indywidualne konta emerytalne – Roth IRA – składki nie są
wolne od podatku, za to wszystkie przyszłe wypłaty są od niego
zwolnione

11. MEKSYK
I Minimalna emerytura wypłacana przez paostwo
Prywatne fundusze emerytalne, które inwestują środki na
indywidualnych rachunkach emerytalnych, dwa subkonta, na
które trafiają 6,5% wynagrodzenia pracownika oraz dopłata z
budżetu paostwa równa 2,2% minimalnego wynagrodzenia w
II gospodarce. Drugim subkontem administruje rządowa
instytucja zajmująca się udzielaniem preferencyjnych
kredytów mieszkaniowych dla ludności – 5% wynagrodzenia.
EMERYTURA
Po przejściu na emeryture subkonta sa łączone i ubezpieczony
albo wypłaca emeryturę jednorazowo akbo programowo lub
decyduje się na emeryturę dożywotnią.
III Dobrowolne wpłaty do funduszy emerytalnych
* Całkowite zerwanie z systemem repartycyjnym
* Bardzo silne ograniczenie w zakresie możliwości funduszy inwestycyjnych, zabronione jest inwestowanie zagranicą
oraz w akcje.

12. CHILE
System regulowany przez paostwo,
I Obowiązkowe
ubezpieczenia
kapitałowe
składka w wysokości 10%
wynagrodzenia – emerytura w
wysokości nawet 80% pensji, każdy
uczestnik ma indywidualne konto w
jednym z 21 prywatnych funduszy
emerytalnych , na które pracodawcy
przekazują składki. EMERYTURA
II Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne
* Po reformie w 1981 r. wysokośd emerytury wzrosła dwukrotnie
* Nowy system jest obowiązkowy dla wszystkich nowozatrudnionych i dobrowolny dla już pracujących
* Trzy rodzaje gwarancji paostwa dla uczestników systemu: gwaranacja minimalnej emerytury dla
wszystkich, którzy opłacali składki przez co najmniej 20 lat, gwarancja minimalnego poziomu stopy zwrotu z
aktywów funduszu, gwarancja wypłaty emerytury w razie bankructwa firmy ubepieczeniowej w wysokości
100% minimalnej emerytury

13. KANADA
Old Age Security (OAS) – wypłacana co miesiąc stawka
osobom po 65. roku życia, nawet jeśli ktoś jeszcze
I pracuje lub nigdy nie pracował; warunki: obywatelstwo
lub prawo pobytu, miejsce zamieszkania w Kanadzie, 10
lat pobytu na terenie Kanady po 18. roku życia lub
mieszkający za granicą, ale obecni w Kanadzie przez co
najmniej 20 lat.
Rządowy i obowiązkowy, powstaje ze składek
EMERYTURA
pracodawców, pracowników i osób samozatrudnionych.
II Wpływy mają odpowiadad ¼ zarobków będądych podstawą
dla obliczanych składek, im póxniej składa się wniosek o
wypłatę, tym jest ona wyższa (co miesiąc o 0,5% do 70.
roku życia)
III Dodatkowe formy oszczędzania – fundusze emerytalne, a
także oszczędności w ramach planów indywidualnych

14. FRANCJA
(system repartycyjny, warunek: 40-letni staż pracy,
I SYSTEM
PUBLICZNY
wysokośd zależna od wynagrodzenia i stażu, nie
można pracowad i pobierad emerytury, składa się
z 4 części, można pobierad świadczenia z kilku na
raz.)
System powszechny (sektor prywatny)
System specjalny (sektor publiczny)
EMERYTURA
System niepracowników i nierolników (rzemieślnicy,
przedsiębiorcy, wolne zawody)
System rolniczy (uprawiający ziemię oraz zatrudnieni w
rolnictwie)
II INDYWIDUALNE PLANY EMERYTALNE
* Preferuje się wychowywanie dzieci – można za to otrzymad podniesienie emerytury, wydłużenie okresu
składkowego i ubezpieczenie społeczne (troje dzieci to podniesienie emerytury o 10%, każde kolejne
dziecko do wzrost świadczenia o 5%