We stellen vast dat steeds meer bedrijven expliciet waarden opnemen in hun mission statement of verwerken in hun communicatie. Maar loont waardengericht ondernemerschap wel? In de nieuwe beleidsnota gaan Geert Janssens en Rik De Wulf dit na. Intuïtief denkt men dat waardengericht ondernemen loont. Maar kan dit ook cijfermatig worden hard gemaakt? VKW Metena toont in deze nota aan dat een dergelijk beleid wel degelijk wordt beloond in de bedrijfsresultaten. Dit is geen statistisch artefact. Er is wel degelijk een causaal verband.

1. VKW Beleidsnota
De winst van waarden
Auteurs: Geert Janssens, Hoofdeconoom bij VKW Metena
Rik De Wulf, Business Ethics Manager bij VKW Metena
63
april 2013

2. Inhoudstafel
1. Inleiding
2. Vraag naar verantwoordelijke ondernemingen
3. Maatschappelijke verantwoordelijkheid en winst
4. Onderzoek over de winst van waarden
5. Verklarende factoren
6. Een nieuwe theorie van het bedrijf?
7. Links
De integrale tekst van de VKW beleidsnota is te vinden op: (…)

3. 1. Inleiding
• Vaststelling: Waarden steeds meer opgenomen in
mission statement of bedrijfscommunicatie
• Vraag: Loont „waardengericht‟ ondernemen wel?
• Besluit: „Waardengericht‟ ondernemen leidt tot betere
bedrijfsresultaten

4. 2. Vraag naar verantwoordelijke ondernemingen
Verantwoordelijkheid van ondernemingen is gestegen
Redenen:
1. Grenzen aan de controlerende en sturende rol van
de overheid
2. Globalisering
3. Technologische ontwikkelingen
4. Democratisering van het moreel gezag

5. 3. Maatschappelijke verantwoordelijkheid en winst
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
= Betrokkenheid bij de belangen jezelf, anderen en het grote geheel
Ethiek en ondernemen te combineren?
 Onze stelling: winst en waarden versterken elkaar
Eigenbelanghypothese = Ondernemingen handelen uit
eigen belang, winst centraal
Gemengde motieven van
bedrijven
= Morele verantwoordelijkheid
in het verlengde van zakelijke
belangen, waarden en winst
niet tegengesteld

6.  Samenhang zakelijke en maatschappelijke winst:
Bedrijf kan op zakelijke wijze
bijdragen aan een betere
samenleving
Niet alles wat moreel juist
en verantwoordelijk is
levert winst op

7. 4. Onderzoek naar winst van waarden
Wat zegt het onderzoek over samenhang winst en waarden:
1. Probleemsituering
• Hoe representatief zijn de gekende casussen /
succesverhalen?
• Hoe kunnen we er zeker van zijn dat we niet enkel
observeren wat we willen bewijzen?

8. 2. Wat meten we?
Methodologische hindernissen:
• Hoe financiële resultaten van een bedrijf meten?
• Hoe „waardengericht‟ ondernemen omschrijven?
 Alternatieven „waardengericht‟ ondernemen:
- Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)
- Duurzaam en ethisch ondernemen
- Corporate Social Responsibility (CRS)
- Corporate Social Performance (CRP)

9. 3. Theoretische onderbouw
Opportunistische benadering:
• Waardengericht ondernemen omdat het „moet‟
• Geassocieerd met reputatiemanagement en
overschot aan middelen
Positivistische benadering:
• Voorbeeld van „goed management‟
• Uitgangspunt: waardengericht ondernemen
 betere relaties met stakeholders
 betere financiële resultaten

10. 4. Resultaten van meta-onderzoek
Significant en causaal verband tussen
waardengericht ondernemen en
financiële resultaten van een bedrijf
Verband in 2 richtingen:
• Waardengericht ondernemen  meer winst
• Meer middelen  meer goed doen/ waardengericht
ondernemen door bedrijf

11. 5. Verklarende factoren
Waarom is er een samenhang?
Schema met verklarende factoren:

12. 1. Opportunistische benadering
„Corporate responsability‟:
• externe reputatie hoog houden
• ook vorm van risicomanagement
Bedrijf: aandacht hebben voor sociale, maatschappelijke
en/of ecologische impact van de bedrijfsactiviteiten
WANT samenleving kritischer dan ooit voor
maatschappelijk gedrag van organisaties

13. 2. Positivistische benaderingen
• Vertrekken van positieve intentie:
verantwoordelijke aanpak genereert
„goodwill‟ in de samenleving
• Verklarende deelfactoren:

14. 6. Een nieuwe theorie van het bedrijf?
• Belangrijkste conclusie beleidsnota:
“bedrijven hebben belang bij waardengericht ondernemen”
• Naar toekomst toe:
– Grotere druk van de publieke opinie op bedrijven om
duurzaam te ondernemen
– Indien men winstmaximalisatie wil voortzetten:
aan verwachtingen stakeholders voldoen en
waardengericht ondernemen

15. 7. Links
Voor verdere verdieping:
– VKW beleidsnota „De winst van waarden‟:
http://www.vkw.be/kennisbank/loont-waardengericht-
ondernemen-wel
– VKW: www.vkw.be