2. Ο βίος του
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου 1851 σε ένα νησί που
φημίζεται για τη φυσική καλλονή του και τους ψαράδες του, τη Σκιάθο. Ηταν το
τέταρτο παιδί του ζεύγους Αδαμαντίου και Γκιουλιώς Αγγελικής Εμμανουήλ. Το
επώνυμο Παπαδιαμάντης προέρχεται από το όνομα του πατέρα του που ήταν και
παπάς.Υπήρξε μια τραγική προσωπικότητα της νεότερης Ελλάδας με τόσο πολλές
όψεις που ακόμη τον ανακαλύπτουμε. Εζησε μόνος, απένταρος, πιστός στην τέχνη,
αδιάφορος για τα χρήματα και την κοινωνική ένταξη, μοίρασε τη ζωή ανάμεσα στα
καπηλειά και στις εκκλησίες, σχεδόν ρακένδυτος, υπήρξε πάντα ένας
αποσυνάγωγος τεχνίτης της γλώσσας και της αφήγησης. Ενας έλληνας μποέμ.
3. Τα έργα του
Τα περισσότερα έργα του είναι
διηγήματα τα οποία είναι σε αριθμό
171.Ο αριθμός των μυθιστορημάτων
που έχει γράψει ανέρχεται στα 4 ενώ οι
αλληλογραφίες του είναι μόλις τρεις. Τα
τέσσερα μυθιστορήματα του είναι
τα εξής:
Ή Γυφτοπούλα μέρος I
Ή Γυφτοπούλα μέρος II
Οι Έμποροι των εθνών
Ή Μετανάστης
Κάποια από τα πιο γνωστά του
διηγήματα είναι:
Η Θητεία της πενθεράς
Η Φαρμακολύτρια
4. Διακρίσεις
Βράβευση του από την επίσημη πολιτεία με τον Χρυσό Σταυρό του Σωτήρoς
λίγο πριν τον θάνατό του το 1911.
Δημιουργία μουσείου στην γενέτειρά του Σκιάθο με το όνομά του
5. Κριτική
Μερικοί φίλοι του δημοσιογράφοι, όπως ο Γαβριηλίδης, ο Ιωάννης
Καμπούρογλου, ο Δημήτριος Κορομηλάς, ο Ιωάννης Ζερβός, ο
Δημήτρης Χατζόπουλος (Μποέμ) είναι οι πρώτοι που μίλησαν, χωρίς
επιφυλάξεις, εγκωμιαστικά για το έργο του. Όλοι όμως οι άλλοι και
κυρίως οι κριτικοί λογοτέχνες, όπως ο Εμμανουήλ Ροΐδης , ο Ιωάννης
Κονδυλάκης, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος δεν ανέφεραν ούτε λέξη για το
έργο του, ειδικά όταν ζούσε. Έτσι, τον διεκδικούσαν οι δημοτικιστές,
γιατί το έργο του ανήκει στην πρωτοπορία του καιρού του, αλλά δεν
τον συμπαθούσαν για τη γλώσσα του. Το ίδιο και οι καθαρευουσιάνοι,
γιατί είναι μεν γλωσσικά συντηρητικός, όμως λογοτεχνικά βρίσκεται
έξω από το κλίμα τους. Κριτική, όσο ζούσε, εκτός από του Παλαμά στα
1899, και του Νιρβάνα στα 1906 δεν γράφτηκε καμία άλλη.
6. Η συγγραφική του πορεία
Από τη στιγμή που γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο άρχισε να δημοσιογραφεί και
να κάνει μεταφράσεις από τα Γαλλικά και Αγγλικά , γλώσσες που είχε μάθει σε
βάθος και που λίγοι τις γνώριζαν τόσο καλά στην εποχή του. Οι απολαβές του
όμως ήταν πενιχρές και αναγκαζόταν να ζει σε φτωχικά δωμάτια, όντας πάντα
ολιγαρκής και λιτοδίαιτος.
Η θέση του καλυτέρευσε κάπως, όταν γνωρίστηκε με τον προοδευτικό
δημοσιογράφο και εκδότη Βλάση Γαβριηλίδη , που ίδρυσε την περίφημη για
την εποχή της εφημερίδα Ακρόπολη. Η ζωή του όμως δεν άλλαξε. Αν και η
αμοιβή του από την εργασία του στην "Ακρόπολη" ήταν υπέρογκη (έπαιρνε 200
και 250 δραχμές το μήνα), ενώ κέρδιζε αρκετά και από τις -περιζήτητες-
συνεργασίες του με άλλες εφημερίδες και περιοδικά, η οικονομική του
κατάσταση στάθηκε για πάντα η αδύνατη πλευρά του.
7. Τα τελευταία χρόνια
Η ζωή του Παπαδιαμάντη μέρα με τη μέρα γινόταν δυσκολότερη. Η
φτώχεια, το ποτό και η ασυλλόγιστη απλοχεριά του έγιναν αιτία να
φτάσει σε απελπιστική κατάσταση, ενώ παράλληλα χειροτέρευε και η
υγεία του. Κάποιοι φίλοι του (μεταξύ των οποίων οι Παύλος
Νιρβάνας,Δημήτριος Κακλαμάνος, Αριστομένης Προβελέγγιος)
διοργάνωσαν μια γιορτή στο Φιλολογικό Σύλλογο "Παρνασσός" το
1908 για τα λογοτεχνικά εικοσιπεντάχρονά του και κατάφεραν να
συγκεντρώσουν ένα χρηματικό ποσό, με σκοπό να τον βοηθήσουν να
βγει από το οικονομικό αδιέξοδο. Πράγματι, ο Παπαδιαμάντης
κατόρθωσε να πληρώσει τα χρέη του και να αγοράσει για πρώτη φορά
καινούρια ρούχα κι ετοιμάστηκε να επιστρέψει στη Σκιάθο.