1. Geschiedenis van Schotland

2. Historisch overzicht:

Geografische situering
 Het Gaelic
 Picten en Scotti
 De Anglo-Normandië
rs
 De Stuarts
 De Jacobieten
 De Schotse revival

3. De Schotse Hooglanden

4. De Schotse wouden

5. hooglandwouden anno 2007

7. Caledonische pijnboom

8. Verspreidingsgebied Gaelic



58 000 native
speakers
200 000 hooglanders
+/- 1000 in Nova
Scotia (Canada)

9. Gaelic in Nova Scotia

10. Picten & Scotti




Archeologisch weinig
zichtbaar
Keltische bovenlaag
Geen politieke
eenheid
Eind 1e eeuw: komst
Romeinen

11. Een muur tegen de barbaren…





82-90: Mons
Graupius (Agricola)
142: muur Antoninus
Pius
161: muur Hadrianus
Eind 2e eeuw: begin
Pictische raids
360: conspiratio
barbarica

13. Geschreven bronnen:




Picten als
verzamelnaam
Cassius Dio
Bede Venerabilis
450: Pictische
koningslijst

14. Bridei Mac Maelcan (550)







Sterk + dynamisch
Verenigen Picten
Grote rol in kerstening
15 jaar vrede
Organisatorisch systeem
met onderkoningen
Verslaat Scotti
Sterft in veldslag ZPicten

15. Northumbria





Uitputtende rivaliteit
Koning Ecgfrith
706: Nechton Mac
Dorelei
Theologische &
architecturale invloed
Angus Mac Fergus:
nieuwe rivaliteit

16. Kenneth Mac Alpin

Leider Scotti vanaf 843/844
 778: start machtsuitbreiding Scotti over
de Picten
 Versmelting Picten & Scotti tot 1 volk
 Ierse gaelic overheerst ten nadele van
oorspronkelijke Pictisch

17. De Vikingkolonisatie

18. Normandische invloed

19. Willem de Veroveraar


Hastings: 1066
Groeiende invloed
Normandische adel

20. David I





1124:
troonsbestijging
Anglo-normandische
opleiding
macht clans inperken
Adviesraad van
hofbeambten
Benoeming sheriffs &
rechtsdeskundigen

21. David I




Uitdelen stads- en
marktrechten
Gestandaardiseerde
maten & gewichten
Slaat munten
Laaglanden verlaten
Keltische levenswijze

22. De Schotse clans
Gaelic voor ‘verwanten’ , ‘kinderen’
 patriarchaal systeem
 clan Mac Leod
 belang ‘clanchief’
 Keltisch feodalisme
 ‘Lord of the Isles’
 verval in 16e & 17e eeuw


24. belang oorlogvoering




voortdurende staat
van oorlog
veeroof
bloedvetes
claymore

26. Het ‘runrig’-systeem




clan bezit land & vee
remt motivatie om
hard te werken
vooral veeteelt
tacksman

28. Black House

30. Crofters




wortels in bronstijd
in gebruik tot 1983
systeem met Celtic
fields
vooral op de
Hebrideneilanden

31. Crofters

35. Edward I van Engeland





Alexander III sterft
kinderloos
Edward I zet John
Balliol op troon
verliezer = Robert the
Bruce
Schotland =>
Engelse vazal
roof ‘stone of scone’

36. John Balliol

37. Robert the Bruce

38. Stone of Scone

39. William Wallace






Onbeduidende lagere
edelman
Doodstraf na gevecht
met Engelse soldaten
Gered door huwelijk met
lokaal meisje
vrouw wordt
gearresteerd en gedood
Uit wraak dood Wallace
de sheriff
outlaw

40. Braveheart

41. Stirling Bridge







overwinning met grote
weerklank
11 juli 1298: nederlaag
guerillastrijd
verraden
schijnproces
opgehangen,
verdronken,
gevierendeeld, onthoofd
hoofd tentoongesteld op
Tower

42. Bannockburn




John Balliol
opgesloten in Tower
Robert the bruce
grijpt kans
1313: slag bij
Bannockburn tegen
Edward II
begin Schotse
Gouden Eeuw

43. Opkomst van de Stuarts

na dood Robert the Bruce => David II (5)
 regent Robert Stuart (amper 17 jaar) grijpt
zelf troon als Robert II
 James III (erg zwak)
 James IV

44. James IV Stuart





Krachtdadigste Stuart
Enorm populair
Internationale rol als
bemiddelaar
1513: fatale oorlog
tegen Henrik VIII
Flodden: catastrofale
nederlaag

45. Slag bij Flodden



Vernietiging top
Schotse adel
James IV +
kroonprins (!)
sneuvelen
James V

46. Henry VIII van Engeland

47. James V






als baby op troon
regentschap moeder
(zus van Hendrik VIII)
huwt Marie de Guise
1 dochter => Mary,
Queen of Scots
Hof = katholiek
bevolking =
protestant

48. Mary Queen of Scots




echtgenote Franse
dauphin
1561: dauphin
overlijdt
Mary (22) hertrouwt
met (ziekelijk
jaloerse) Henry Stuart
(18)
verhouding met
Italiaanse secretaris

49. Henry Stuart






ziekelijk jaloers
laat secretaris
vermoorden
Mary verbant Henry naar
landhuis
landhuis opgeblazen
Dader  James
Hepburn
Mary huwt James
Hepburn 8 weken later
volgens protestantse
ritus

50. Elizabeth I van Engeland




Schotse burgeroorlog
tss katholieken en
protestanten
Juni 1567: aftreden
Mary
vraagt asiel aan
Elisabeth I (nicht)
Mary wordt
geë
xecuteerd

51. James VI alias James I




Elisabeth I sterft
kinderloos
Ironie  zoon Mary
(James VI) als James
I op Engelse troon
Engels-Schotse
dubbelmonarchie
Union Jack

53. Oliver Cromwell





aanvoerder
parlementaire
troepen
dictator
slechte reputatie
Extreem onpopulair
uitstekend bestuurder

54. Charles I



Opstand royalistische
Schotten olv markies
van Argyll
Markies in
ballingschap te
Brussel na nederlaag
Charles I uiteindelijk
verraden door
medestanders +
geë
xecuteerd door
Cromwell

55. Charles II




volgt vader op
Nieuwe royalistische
opstand olv Montrose
Vrijwillige
ballingschap na
nederlaag
Keert terug na dood
Cromwell

56. James VII



erg onpopulair in
Engeland &
Schotland
overtuigd katholiek
verzet aangemoedigd
door schoonbroer
Willem van Oranje

57. Willem van Oranje



november 1688:
landing met troepen
James VII vlucht
Jacobitisch verzet olv
Viscount Dundee

58. Graham Viscount Dundee



Trouw aan wettelijke
koning
Uitstekend leider
wint slag bij
Killiecrankie, maar
sneuvelt

59. Jacobitisch verzet



Willem laat é é n clan
uitroeien
versterkt anti-Engelse
gevoelens
verspeelt sympathie
bij Laaglanders na
handelsfiasco

60. James Edward

Steun Lodewijk XIV
 1715: nieuwe opstand (mislukt)
 Zwakke poging tot ontwapening
Hooglanden
 Spanje (Alberani) levert 6000 musketten
 1725: nieuwe anti-clanwetten => Society
for the propagation of Christian
Knowledge

61. Bonnie Prince Charlie




Pion in FransEngelse strijd
1745: nieuwe
opstand
Fatale nederlaag bij
Culloden
na 3 maanden
omzwervingen in
Hooglanden =>
ballingschap in Parijs

62. Slag bij Culloden

64. Hertog van Cumberland

afmaken gewonden
 krijgsgevangenen sterven bij bosjes
 massale verbeurdverklaring goederen
clanleiders
 totaalverbod op bezit wapens, doedelzak,
tartan, …
 spionnen => nog tot 1770 veel animo
voor nieuwe opstand

66. Highland Clearances



verbreken patriarchale
orde geen band meer tss
landeigenaars en
pachters
pachters maken plaats
voor schapen (textielind)
massale emigratie

68. Highland Clearances



-
toestroom
Hooglanders in
steden
context Ind. Rev.
Glasgow:
1800: 77 000
1830: 200 000
1931: 1 000 000

69. Celtic Revival



Onder impuls van
Macpherson & Sir
Walter Scott
Internationaal
fenomeen
Steun Queen Victoria

70. Nationalistische beweging



Sociale
mistoestanden
ondersteunen
opkomst nationalisme
1923: National Party
of Scotland
1934: herstichting tot
Scottish National
Party

71. Scottish National Party






1962: 2000 leden
1968: 100 000 leden
2e helft ‘90: 33%
leiden minderheidsregering in Schots
deelstaatparlement
Pro onafhankelijkheid
referendum in 2010