Masusing Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan Ikasiyam na Baitang
1. 1
Republika ng Pilipinas
PAMANTASANG TEKNOLOHIKAL NG RAMON MAGSAYSAY
San Marcelino, Zambales
Dalubhasaan ngEdukasyon, Siningat Agham
Batsilyer sa Pan-Sekundaryang Edukasyon Mayorya sa Araling Panlipunan
Pakitang Turo
Major 12: Techniques and Strategies in Teaching Social Studies
Banghay – Aralin sa Pagtuturo ng Araling Panlipunan sa Ikasiyam na Baitang
I. Layunin
Sa loob ng 40 minuto, inaasahang lahat ng mag-aaral ay masusuri ang
konsepto ng Patakarang Piskal at mga terminolohiyang ginagamit ukol dito ng
may hindi bababa sa 75 bahagdan ng pagkatuto.
A. Nabibigyang kahulugan ang mga salitang kaugnay ng patakarang piskal.
B. Naiuugnay ang kahalagahan ng gobyerno sa pagpapatupad ng
patakarang piskal sa pang-kasalukuyang pag-unlad ng bansa.
C. Napagkukumpara ang Expansionary Fiscal Policy at Contractionary Fiscal
Policy gamit ang Venn Diagram.
II. Nilalaman
A. Paksa:
Parakarang Piskal: Kahulugan at Uri
B. Sanggunian
Ekonomiks: Mga Konsepto at Aplikasyon, pp. 254 – 256
Ekonomiks: Pag-aaral sa Pinagkukunang-yaman at Paggamit-yaman ng
Lipunan, pp. 122 – 123
C. Mga Kagamitan
Tree Chart
Venn Diagram
Cartolina
Yeso
Pisara
D. Estratehiya
Concept Mapping
Buzz Session
III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral
A. Panimulang Gawain
1. Pagbati
Magandang umaga!
Magandang umaga rin po.
2. 2
2. Pagsasaayos ng Silid
Bago natin simulan ang ating klase
paki-ayos muna ang inyong mga
upuan.
3. Pagtala ng Lumiban
Mayroon bang lumiban sa klase
ngayon?
Magaling. Simulan na natin ang ating
aralin.
4. Pagganyak
Sa araw na ito ay tutungo na tayo sa
panibagong aralin. Bago ang lahat,
nais kong tingnan niyo ang tsart na ito.
Ano ang hugis nito?
Magaling. Anu-ano kaya ang mga
bahagi ng isang puno?
(Tatawagin ng guro ang mag-aaral.)
Magaling! Ang bawat bahagi ng
punong ito ay sumisimbolo sa iba’t
ibang bahagi ng ating ekonomiya lalo
na sa ating tatalakayin sa araw na ito
– ang Patakarang Piskal.
B. Panlinang na Gawain
1. Paglalahad
Ang tatalakayin natin sa araw na ito ay
ang Patakarang Piskal, ang mga
konsepto at mga terminolohiyang
nauuukol dito. Ano nga ba ang
patakarang piskal?
Magaling!
(Aayusin ng mga mag-aaral ang
kanilang mga upuan.)
Wala po.
Puno po.
(Magtaas ng kamay ang mga mag-
aaral)
Sir, ugat po, sanga, dahon at bunga
po.
Ang patakarang piskal po ay ang
pangangasiwa ng pamahalaan sa
ekonomiya sa pamamagitan ng
pagpataw ng buwis at paggugol.
3. 3
2. Pangkatang Gawain
(Igugrupo ng guro ang klase sa apat
na grupo.)
Bago natin talakayin ang Patakarang
Piskal nais kong kayo mismo ang
pumuno sa tree chart na ibibigay ko sa
inyo ng labing-apat (14) na mga
terminolohiyang tumutukoy sa
Patakarang Piskal kalakip ang isang
babasahin upang masagutan niyo ito.
Bibigyan ko lamang kayo ng limang (5)
minuto sa paglalapat ng mga
terminolohiya. Matapos ito ay iuulat ng
inyong lider ang inyong
napagkasunduan sa loob ng dalawang
(2) minuto. Naintintidihan ba?
Magaling!
(Bibigyan ng guro ang bawat grupo ng
tree chart na siyang pupunan ng mga
mag-aaral at mga babasahin.)
TREE CHART
Mga Terminolohiya:
A. Buwis
B. Pamahalaan
C. Pagtaas ng Demand
(Ang mga mag-aaral ay magbibilang
ng isa hanggang apat upang tukuyin
ang mga grupo.)
Opo.
4. 4
D. Pagtaas ng Presyo
E. Pagtaas ng Produksyon
F. Pagtaas ng Empleyo
G. Pagbaba ng Demand
H. Pagbaba ng Produksyon
I. Pagbaba ng Presyo
J. Pagbabawas ng Manggagawa
K. Expansionary Fiscal Policy
L. Contractionary Fiscal Policy
C. Pagtalakay
Ang mga terminolohiyang inyong
inilagay sa ating tree chart ay
tumutukoy sa Patakarang Piskal. Ano
na nga ba ulit ang Patakarang Piskal?
Magaling!
Ngayon ay ituon na ninyo ang inyong
atensyon sa tree chart na narito sa
harapan. Unti-unti natin itong
sasagutin at tatalakayin.
Ang ugat na ito ay ang siyang
nangunguha ng nutrients mula sa lupa
papunta sa puno. Ano kaya
sinisimbolo ng mga ugat?
Tama. Samantala ang sangang (trunk)
ito ay ang kumukontrol at dinadaanan
ng mga nutrients na nangagaling sa
ugat. Ngayon, ano kaya ang
sinisimbolo ng sangang ito?
Magaling. Samantala, mayroong
dalawang sanga na nagdudugtong sa
dalawang kumpol ng mga dahon, ano
kaya ang siniimbolo nito?
Ang patakarang piskal po ay ang
pangangasiwa ng pamahalaan sa
ekonomiya sa pamamagitan ng
pagpataw ng buwis at paggugol.
Buwis po ang sinisimbolo ng mga
ugat.
Pamahalaan po ang sinisimbolo ng
malaking sanga.
Ang sinisimbolo po ng dalawang
sangang maliit na iyan ay ang
dalawang uri ng Patakarang Piskal:
and Expansionary Fiscal Policy at
5. 5
Mahusay! Samantala, sa dalawang
sangang iyan ay makikita ang
dalawang kumpol ng dahon. Ano ba
ang mapapansin ninyo sa dalawang
kumpol ng dahon?
Tama. At ano kaya ang mahihinuha
natin mula rito sa kaugnayan nito sa
ating ekonomiya?
Magaling. Ang unang kumpol ng
dahon ay nakakabit sa Expansionary
Fiscal Policy. Kailan ba pinaiiral ng
pamahalaan ang polisiyang ito?
Mahusay. Kapag masyadong mababa
ang output ng ekonomiya ay
pumapasok ang recession at
depression. Upang maiwasan ito
ginagamit ng pamahalaan ang
patakarang piskal. Ano ba ang
ginagawa ng pamahalaan kapag
kinakailangang pataasin ang output ng
ekonomiya?
Tama. Samantala, atin ng tingnan ang
iba’t ibang bunga ng Expansionary
Fiscal Policy. Kapag nagdagdag ng
gastusin ang pamahalaan ay
magkakaroon ng kapital ang mga
namumuhunan at kapag nadagdagan
ang kanilang kapital ano kaya ang
Contractionary Fiscal Policy.
Mapapansin po na hindi po pantay
ang kapal ng dalawang kumpol ng
mga dahon.
Gaya rin po ito ng ating ekonomiya
na may mga oras po na sobrang
sigla at may mga oras na sobrang
baba at kailangang paunlarin.
Pinaiiral po ng pamahalaan ang
Expansionary Fiscal Policy kapag po
masyadong mababa ang output ng
ekonomiya.
Ang ginagawa po ng pamahalaan
kapag kailangang pataasin ang
output ng ekonomiya ay dagdagan
ang gastos ng pamahalaan o kaya
naman bawasan ang ibinabayad na
buwis.
6. 6
mangyayari?
Tama. At kapag tumaas ang
produksyon ay tataas ang empleyo.
Bakit kaya tataas ang empleyo?
Magaling. Samantala kapag mataas
ang empleo at maraming trabaho ano
kaya ang tataas?
Mahusay. At ang pagtaas naman ng
demand ng produkto ay mag-uudyok
ng mas mataas na presyo. Samantala,
dumako naman na tayo sa ikalawang
kumpol ng mga dahon na siyang
pinangangasiwaan ng Contractionary
Fiscal Policy. Kailan ba pinaiiral ang
Contractionary Fiscal Policy?
Tama. Nagdudulot ng inflation ang
sobrang kasiglahan ng ekonomiya at
ito ang ating iniiwasan. Ano naman
kaya ang ginagawa ng pamahalaan
upang mabawasan ang kasiglahan ng
ekonomiya?
Mahusay. Dumako naman tayo sa
mga bunga ng Contractionary Fiscal
Policy. Kapag kaya binawasan ang
kasiglahan ng ekonomiya ano kaya
ang mangyayari?
Kapag po nadagdagan ang kapital
ng mga namumuhunan ay tataas po
ang produksyon.
Tataas po ang empleyo dahil
kakailanganin po ng mga
namumuhunan ng dagdag na
tauhan sapagkat lalaki po ang
produksyon.
Kapag po marami ang may trabaho
tataas din po ang demand sa mga
produkto.
Pinaiiral po ang Contractionary
Fiscal Policy kapag po masyadong
masigla ang ekonomiya.
Nagbabawas po ng gastusin ang
pamahalaan at nagtataas po ng
buwis upang sa ganoon ay
mabawasan po ang kasiglahan ng
ekonomiya.
Kapag binawasan po ang
kasiglahan ng ekonomiya ay bababa
7. 7
Tama ka diyan. At kapag naman
mababa ang demand ay baba rin ang
presyo. Bakit kaya?
Magaling dahil naman sa pagbaba ng
presyo ay bababa ang produksyon.
Ano kaya ang mangyayari kapag
bumaba ang produksyon?
Mahusay. Bakit kaya bababa ang
empleo?
Magaling. At dahil sa mga bungang ito
ng Contractionary Fiscal Policy, ano
kaya ang mangyayari?
Magaling.
TREE CHART
po ang demand.
Kapag bumaba po ang demand ay
bababa rin po ang presyo sapagkat
nanaisin mo ng mga prodyuser na
mabili ang kanilang produkto.
Kapag bumaba po ang produksyon
ay magbabawas po ng empleo.
Bababa po ang empleo sapagkat
bumaba na rin po ang kapital ng
mga namumuhunan.
Ang nagiging bunga po ng
Contractionary Fiscal Policy ay ang
pagbagal ng pagsulong ng
ekonomiya.
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
8. 8
Mga Terminolohiya:
A. Buwis
B. Pamahalaan
C. Pagtaas ng Demand
D. Pagtaas ng Presyo
E. Pagtaas ng Produksyon
F. Pagtaas ng Empleyo
G. Pagbaba ng Demand
H. Pagbaba ng Produksyon
I. Pagbaba ng Presyo
J. Pagbabawas ng Manggagawa
K. Expansionary Fiscal Policy
L. Contractionary Fiscal Policy
D. Paglalahat
Ngayon naman ay atin nang lagumin
ang ating mga napag-aralan sa araw
na ito. Ano na nga ang dalawang uri
ng patakarang piskal?
Tama. Pakipaliwanag nga ang
kaibahan ng dalawa.
Magaling!
Ang dalawang uri po ng patakarang
piskal ay ang Expansionary at
Contractionary Fiscal Policy.
Ang Expansionary Fiscal Policy po
ay patakarang nauukol sa
pagpapataas ng output ng
ekonomiya sa pamamagitan ng
paggastos ng pamahalaan at
pagbawas sa buwis. Sa ganitong
paraan ay tumataas ang demand,
ang presyo, ang produksyon at
empleo. Samantala, ang
Contractionary Fiscal Policy po ay
patakarang nauukol sa pagbabawas
sa kasiglahan ng ekonomiya sa
pamamagitan ng pagbawas sa
gastos ng pamahalaan at
pagpapataas ng buwis. Sa ganitong
paraan ay baba ang demand, ang
presyo, ang produksyon at empleo.
9. 9
E. Paglalapat
Paano kaya kung masyadong mababa
ang output ng ekonomiya at
dumaranas ang bansa ng recession at
depression, ano kaya ang gagawin ng
ating pamahalaan?
Magaling. Samantala, paano naman
kung masyadong mataas o masigla
ang ating ekonomiya at dumaranas na
ng inflation, ano kaya ang gagawin ng
ating pamahalaan?
Mahusay.
F. Pagpapahalaga
Ano kaya ang kahalagahan ng
pamahalaan sa pagpapatupad ng
patakarang piskal?
Tama. Ano naman kaya ang iyong
magagawa upang sa ganoon ay
makatulong tayo sa ating bayan ng
maganap ng pamahalaan ang
kanilang tungkulin?
Mahusay!
Kapag may recession at depression
po at mababa ang ekonomiya ay
patataasin po ng pamahalaan ang
output ng ekonomiya sa
pamamagitan po ng Expansionary
Fiscal Policy.
Kapag may inflation po at
dumaranas ng sobrang kasiglahan
ang ekonomiya ay pinaiiral po ng
pamahalaan ang Contractionary
Fiscal Policy.
Mahalaga po ang pamahalaan dahil
sila po ang nangongolekta ng salapi
sa pamamagitan ng pagbubuwis at
siyang nagbabalanse ng ekonomiya
sa pamamagitan ng Patakarang
Piskal.
Magbayad po tayo ng buwis sa
tamang panahon.
10. 10
Expansionary Fiscal
Policy (4 puntos)
-pagtaas ng demand
-pagtaas ng produksyon
-pagtaas ng presyo
-pagtaas ng empleo
Contractionary Fiscal
Policy (4 puntos)
-pagbaba ng demand
-pagbaba ng
produksyon
-pagbaba ng presyo
-pagbabawas ng
manggagawa
IV. Pagtataya
Ngayon ay lubos na ninyong naunawaan ang ating aralin. (Bibigyan ng
sagutang papel ang mga mag-aaral.)
Panuto: Mula sa Venn Diagram na ito ay paghambingin ang Expansionary
Fiscal Policy at Contractionary Fiscal Policy. Sa magkabilang bilog ay isulat
ang kaibahan ng bawat isa samantalang sa gitna naman ay isulat ang
pagkakatulad ng dalawa. Patakarang Piskal
Kinokontrol ng Gobyerno
(2 puntos)
V. Takdang Aralin
Ibigay ang kahulugan ng mga sumusunod:
1. Patakarang Pananalapi
2. Bangko
3. Managed Currency
4. WB
5. IMF
Inihanda ni:
CARL PATRICK S. TADEO
Taga-pagpakitang Turo
Inaprubahan ni:
G. MARLON N. FULGENCIO
Dalubguro sa Major 12
Binigyang-Pansin:
11. 11
PROP. LUZ N. CORPUZ Ph. D.
Tagapanguna, Dalubhasaan ng Edukasyon, Sining at Agham