1. Na’vice Harfler
’aäefhiìklmnoprstuvwyz
kx, px, tx, ll, rr
aw, ew, ay, ey (ikiz ünlüler)
Kx, Px ve Tx, genizden nefes duraklamalı olarak okunur, harf
söylendikten sonra nefessiz kalmış gibi.
RR şiddetli titretilerek, LL ise hafif, damaktan okunur, ikisi de sesli harf
olarak görev alır.
Ng tek bir harf olarak, η olarak okunur, genizden bir N sesi olarak
düşünülebilir.
E, dar e, æ ise geniş e olarak okunur.
Ì, kısa i, i ise uzun i olarak okunur.
Aw, ew, ay ve ey, sırasıyla aov, eov, ay ve ey olarak okunur.
‘ bir harf olarak kabul edilir, genizden duraklamayı temsil eder.
Vurgu çok önemli bir göreve sahiptir, örneğin;
Tute ‘birey’ iken, Tute ‘kız birey’ anlamına gelir.
Çoğul Eki ve Ünsüz Yumuşaması
Çoğul öneki (ay-) veya ikil öneki (me-), önündeki kelime sert ünsüzlerin
birisiyle başlıyorsa yumuşamaya uğrar;
Öneksiz Önekli Örnek Tekil Örnek İkil Örnek Çoğul
Px, tx,kx P, t, k Pxun (kol) Mepun Aypun
(iki kol) (kollar)
P, t/ts, k F, s, h Tsmuk (kardeş) Mesmuk Aysmuk
(iki kardeş) (kardeşler)
‘ (silinir) ‘eveng (çocuk) Meveng* Ayeveng
(iki çocuk) (çocuklar)
*ee sesi Na’vi dilinde bulunmadığından dolayı Meeveng değildir.
Zamirler
Na’vice’de tekil ve çoğul dışında ikil (iki kişi) de bulunmaktadır.
Zamir Tekil İkil Çoğul Kibar / Saygı
1. Kişi Oe | Ben Moe | Biz Ayoe | Biz Ohe | Ben
(Harici) (ben ve birisi) (ben ve birileri)
1. Kişi Oeng | Biz Ayoeng | Biz Ngenga | Sen
(Dahili) (ben ve sen) (sen, ben ve bizler)
2. Kişi Nga | Sen ??? | Siz Aynga | Siz Poan | O
(sen ve birisi) (sen ve onlar) (erkek)
3. Kişi Po | O Mefo | Onlar Ayfo | Onlar Poe | O
(o ve birisi) (o ve onlar) (kız)
Harici ve Dahili, konuşulan kişiyi ele almaktadır.

2. Eylemler
Eylemler kişiye göre değil zamana göre çekimlenir. Çekim ise ara-eklerle
yapılır.
Araekler için üç konum bulunur, konumlar son iki ünlüden öncedir.
Eğer toplam üçüncü konum kullanılıyorsa bir ve ikinci konumlar yanyana
olmalıdır, ikinci konumun iki eklide ve üç eklide yer değiştirmesi bundan
kaynaklanır. Örnek;
Lu (olmak): L(1)(2)(3)u.
Taron (avlamak): T(1)ar(2)on, T(1)(2)ar(3)on.
Terkup (ölmek): T(1)erk(2)up, T(1)(2)erk(3)up.
Kllfriyo’ (sorumlu olmak): Kllfr(1)iy(2)o’, Kllfr(1)(2)iy(3)o’.
Birinci ara-ek konumu zaman, bakış açısı, ruh hali, sıfat-eylemler ve
dönüşlü eylemler tarafından kullanılır.
İkinci ara-ek konumu olumluluk / olumsuzluk ve kesinlik / belirsizlik
ekleri tarafından kullanılır.
Tür Ara-ek Kısaltma Örnek
Belirli geçmiş -am- PST Oe tamaron (avladım)
Belirsiz geçmiş -ol- PFV Oe tolaron (avladım)
Az önceki geçmiş -ìm- REC Oe tìmaron (az önce avladım)
Bitmemiş geçmiş -er- IMFV Oe teraron (avlıyorum)
Geniş (yok) PRES Oe taron (avlarım)
Az sonraki gelecek -ìy- IMM Oe tìyaron (az sonra
avlayacağım)
Gelecek -ay- FUT Oe tayaron (avlayacağım)
Dilek -iv- SJV Oe tivaron (avlasam)
Olumluluk -ei- LAUD Oe tareion (avlarım ☺)
Olumsuzluk -äng- PEJ Oe tarängon (avlarım )
Sıfat-Eylem -us- PART R-us-ey* (yaşayan)
*Rey = yaşamak
Belirli geçmiş, ne zaman olduğu belli olan eylemler için kullanılır.
Belirsiz geçmiş, ne zaman olduğu belli olmayan ve etkisi hala devam
eden eylemler için kullanılır.
Az önceki geçmiş, yeni bitirilmiş bir eylem için kullanılır.
Bitmemiş geçmiş, geçmişte başlanmış fakat hala devam ettirilen bir
eylem için kullanılır.
Geniş zaman herhangi bir ek almaz, eylem oladuğu gibi kullanılır.
Az sonraki gelecek, birazdan başlanacak bir eylem için kullanılır.

3. Gelecek, daha sonra gerçekleştirilicek bir eylem için kullanılır.
Dilek, eylem hakkındaki isteği, arzuyu veya izni belirtir. Örnek;
1. Aynga neto r-iv-ikx!
Herkes uzak hareket etmek-[SJV]
Herkes geri çekilsin!
2. Tsam-pongu-t Tsu’tey-ìl iv-eyk
Savaş-parti-i[ACC] Tsu’tey-[ERG] sin-yönet
Savaş-partisini Tsu’tey yönetsin.
Olumluluk, eylem için hissedilen iyi duyguları belirtir.
Olumsuzluk, eylem için hissedilen kötü duyguları belirtir.
Durum Ekleri
Na’vice’de beş durum eki bulunur.
Durum Ünlü Eki Ünsüz Eki Kısaltma
Geçişli Eylemi Yapan -l -ìl ERG
Geçişli Eylemi Alan [-i] -ti -it ACC
Yönelme [-e] -ru -ìru DAT
Sahiplik [iyelik] -eyä -yä GEN
Konu Belirteci -ri -ìri TOP
Geçişli Eylemi Yapan & Alan [Ergative & Accusative]
Na’vice’yi diğer dillerden ayıran çok önemli bir özelliği, geçişli
eylemlerde yapanın ve alanın ek almasıdır. Geçişli Eylemi Alan eki Türkçe
ismin –i hali olarak açıklanabilir. Örnek;
Oe-l nga-ti kam-ei-e.
Ben-[ERG] Sen-i[ACC] görürüm-[LAUD].
Yönelme [Dative]
Bir nesnenin alıcısı, yönelme durumunda bulunur, Türkçe ismin –e hali
olarak açıklanabilir. Örnek;
Eren-ìl Ceren-ru vul-ti tìng.
Eren-[ERG] Ceren-e[DAT] ağaçdalı-nı[ACC] verir.
Sahiplik [Genitive]
Bir nesnenin sahibini tanımlar. Örnek;
Oe-yä kelku.
Ben-im[GEN] ev(im).

4. Konu Belirteci [Topic Marker]
Birden fazla konunun olduğu bir cümlede, geldiği kişi veya nesnenin
diğerlerine göre daha önemli veya ön planda olduğunu belirtir. Örnek;
Tukru-ri le-hrrap lu tengkrr oe taron.
Mızrak-[TOP] li-tehlike olmak iken ben avlar.
Ben avlarken mızrak tehlikeli olur.
Tukru-ri le-hrrap lu tengkrr oe taron.
Mızrak-[TOP] li-tehlike olmak iken ben avlar.
Cinsiyet
Cinsiyet ekleri genel bir koşul değildir, sadece belirtilmesi gerekilen
durumlarda, eril için –an, dişil için –e. kullanılır. Örnek;
Tsmuk (kardeş)
Tsmuk-an (erkek kardeş)
Tsmuk-e (kız kardeş).