Η ¨ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ¨ ΣΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΟ 24ο ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ¨ΕΡΩ¨ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΤΩΡΑ ΣΤΗΝ ΟΘΟΝΗ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΣΑΣ. ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Γραφεῖα Θεσσ/νίκης: Μοναστηρίου 225, Μενεμένη, 54628 τηλ: 2310552207, τηλεομοιότυπο: 2310552209 Γραφεῑα Ἀθηνῶν: . Πανεπιστημίου 39, Στοά Πεσματζόγλου 10679, 5ος ὄροφος, τηλ.2106930355 http://www.enromiosini.gr/

1. οκτωβριοσ-δεκεμβριοσ 2015 / ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗς-ΠΡΟΒΟΛΗς ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 24 / TIMH 4
ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΥΡΝΑΒΟΥ κ. ΙΓΝΑΤΙΟΣ, ΑΡΧΙΜ. ΙΑΚΩΒΟΣ
ΚΑΝΑΚΗΣ, ΑΡΧΙΜ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ Ν. ΠΕΤΤΑΣ, ΑΡΧΙΜ. ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΚΑΖΑΝΖΙΔΗΣ, Π.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ, ΘΕΚΛΑ ΜΟΝΑΧΗ, ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ, ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ, ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ, ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΓΑΝΩΤΗΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΖΥΓΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚOΛΑΟΣ, ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ,
ΚΙΤΣΙΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΚΟΥΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ, ΚΡΗΤΙΔΟΥ ΑΛΕΞΙΑ, ΚΥΡΙΑΖΗ-
ΦΕΝΤΑ ΜΑΡΙΑ, ΝΑΖΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΝΕΟΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ-
ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ, ΠΡΟΦΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ, ΣΑΜΛΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΣΙΔΗΡΑΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ, ΧΟΡΟΖΙΔΟΥ-ΤΣΑΝΑΚΤΣΙΔΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

2. 2
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΕΚΔΟΤΗΣ
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ
-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
Ἰωάννης Καραμῆτρος - Πρόεδρος
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
Θεόφιλος Παπαδόπουλος,
Τηλ.: 6972559553
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Γεώργιος Βιλλιώτης
Δῆμος Θανάσουλας
Θεόφιλος Παπαδόπουλος
Χαράλαμπος Στεργιούλης
ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-
ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ
Γεώργιος Βιλλιώτης
Αἰκατερίνη Δημοτζίκη
Δήμητρα Τζίκα
Μακρίνα Τσαλικίδου
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ -ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ
Μαρία Ἰωαννίδου, Τηλ.: 2310 552 207
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Δημοτζίκη Αἰκατερίνη
Τηλ. 2310 552207
Τηλεομοιότυπο: 2310 552209
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΘΗΝΑΣ
Μπλάνος Ἀνδρέας
Τηλ. 210 5227967 210 6930355
Τηλεομοιότυπο 210 6930355
EΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ
Ἐσωτερικοῦ: 20 Εὐρώ,
Ἐξωτερικοῦ: 40 Εὐρώ
ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ
EUROBANK, BIC: EFGBGRAA
IBAN: GR4002603220000140200352972
ΠΕΙΡΑΙΩΣ: SWIFT-BIC: PIRBGRAA
5253-059675-650
IBAN: GR67 0172 2530 0052
5305 9675 650
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
Γραφεῖα Θεσσαλονίκης:
Μοναστηρίου 225, Μενεμένη, 54628
Τηλ: 2310 552207, Τηλεομοιότυπο: 2310 552209
Γραφεῖα Ἀθηνῶν:
Πανεπιστημίου 39, Στοὰ Πεσματζόγλου
10679, 5ος ὄροφος, Τηλ.210 6930355
Ἱστοσελίδα: www.enromiosini.gr
Ἠλεκτρ.ταχυδρομεῖο:contact@enromiosini.gr
ISSN: 1792-2828
Οἱ συγγραφεῖς τῶν ἄρθρων φέρουν
τὴν εὐθύνη γιὰ τὶς ἀπόψεις τους.
ΤΕΥΧΟΣ ΑΡ. 24/ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ TOY ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ
ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Εἶχε περάσει περισσότερο ἀπὸ μιὰ ὥρα ἀπὸ τὴ στιγμὴ
ποὺ ὁ πρῶτος ἀθλητὴς εἶχε κόψει τὸ νῆμα στὴ γραμμὴ
τοῦ τερματισμοῦ –τὰ φῶτα εἶχαν σχεδὸν σβήσει- ὁ πολὺς
κόσμος εἶχε ἀποχωρήσει καὶ ἦταν ἐλάχιστοι αὐτοὶ ποὺ
βρίσκονταν ἀκόμη στὶς κερκίδες τοῦ Ὀλυμπιακοῦ Στα-
δίου τῆς πόλης τοῦ Μεξικοῦ γιὰ νὰ τιμήσουν τὸν Ταν-
ζανὸ δρομέα, τὸν τελευταῖο μαραθωνοδρόμο ποὺ ἐκείνη
τὴν ὥρα ἔμπαινε στὸ κρύο σκοτεινὸ στάδιο. Κουτσαί-
νοντας καὶ μὲ τὸν πόνο νὰ χαρακώνει τὸ ἱδρωμένο του
πρόσωπο σὲ κάθε του βῆμα ἔφτασε μέχρι τὸ τέλος καὶ
τερμάτισε. Ὅταν ἀργότερα ρωτήθηκε γιατὶ ὁ τραυμα-
τισμός, οἱ πόνοι καὶ ἡ ταλαιπωρία τῆς προσπάθειας δὲν
τὸν ἔκαναν νὰ ἐγκαταλείψει, ὁ ἀθλητὴς αὐτὸς τῶν Ὀλυ-
μπιακῶν Ἀγώνων τοῦ 1968 ἀπάντησε: «Ἡ χώρα μου
δὲν μὲ ἔστειλε 7.000 μίλια μακριὰ γιὰ νὰ ξεκινήσω τὸν
ἀγῶνα. Μὲ ἔστειλε 7.000 μίλια μακριὰ γιὰ νὰ τελειώσω
τὸν ἀγῶνα».
Οἱ πίνακες τῶν παγκόσμιων ρεκὸρ καὶ τὰ βάθρα τῶν
νικητῶν δὲν χωρᾶνε πάντα τὸ μεγαλεῖο τῶν ἀγώνων.
Ὅσο κι ἂν τελειοποιηθοῦν τὰ χρονόμετρα, ὅσο κι ἂν
ἐξελιχθοῦν τὰ ὄργανα μέτρησης, ὅσο κι ἂν αὐξηθοῦν
οἱ κάμερες ποὺ καλύπτουν τοὺς ἀγῶνες, ποτὲ δὲν θὰ
μπορέσει νὰ καταγραφεῖ τὸ προσωπικὸ ρεκὸρ τοῦ κάθε
ἁπλοῦ ἀθλητῆ ποὺ νικᾶ καὶ ξεπερνᾶ τὸν ἑαυτό του γιὰ
νὰ τὸν φέρει μιὰ ἀνάσα πιὸ δυνατά, ἕνα βῆμα πιὸ μακριά,
ἕνα σκαλὶ πιὸ ψηλά. Τὰ χρονόμετρα, οἱ κάμερες καὶ οἱ
προβολεῖς δὲν μποροῦν, δυστυχῶς, νὰ πιάσουν τὰ τε-
ράστια προσωπικὰ ρεκὸρ στὴν προσωπικὴ προσπάθεια
τοῦ κάθε ἀθλητῆ, τὰ ρεκὸρ στὸν προσωπικὸ ἀγῶνα τοῦ
κάθε ἀνθρώπου μὲ τὸν ἑαυτό του. Κι αὐτὸς ὁ ἀγῶνας
εἶναι ὁ πιὸ ἐπώδυνος καὶ οὐσιαστικός.
Ὁ ἀγῶνας στὴν Ἐκκλησία, στὸ Σῶμα Χριστοῦ, εἶναι
ὁ ἀγῶνας γιὰ τὸ προσωπικὸ ρεκόρ, καὶ ὄχι γιὰ τὸ πα-
γκόσμιο. Στὸν ἀγῶνα μὲ τοὺς ἄλλους ξεχωρίζει ὁ καλύ-
τερος, γιατὶ ὁ ἀγῶνας εἶναι σχετικός, γιὰ νὰ ξεπεράσεις
κάποιους ἄλλους· στὸν ἀγῶνα μὲ τὸν ἑαυτό μας χρή-
ζεται ὁ ἅγιος, γιατὶ ὁ ἀγῶνας εἶναι γιὰ τὸ ἀπόλυτο, γιὰ
τὸ ξεπέρασμα τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ τὴ βίωση μιᾶς σχέσης.
Ὁ ἐγωισμὸς εἶναι ὁ ἀντίπαλος ποὺ πάντα προκαλεῖ καὶ
ποτὲ δὲν κουράζεται. Εἶναι δύσκολος ἀγῶνας. Γιατὶ ἡ
σωτηρία ἀπαιτεῖ καθημερινὰ ρεκόρ. Καὶ εἶναι ρεκὸρ
ἄπιαστα καὶ ἀκατάρριπτα – γιατὶ εἶναι προσωπικά. Καὶ
εἶναι τὰ ρεκὸρ ποὺ γίνονται στὸ λιγοστὸ φῶς ἑνὸς κε-
ριοῦ, μὲ τὰ γόνατα ματωμένα καὶ μὲ τὴν ὑπομονὴ ποὺ
θὰ ὁδηγήσει μέχρι τὸ τέλος. Εἶναι ὁ προσωπικὸς ἀγῶνας
ποὺ καμιὰ κάμερα δὲν θὰ καταγράψει, γιατὶ εἶναι πολὺ
λίγοι αὐτοὶ ποὺ μποροῦν νὰ τὸν ἐκτιμήσουν καὶ νὰ τὸν
κρίνουν – καὶ ἴσως νὰ χρειάζεται μόνο ἕνας…
Καλὸν ἀγῶνα!

3. 3ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ο κ τ ω β ρ ι ο υ - δ ε κ ε μ β ρ ι ο υ 2 0 1 5
ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ
σ. 4
σ. 8
σ. 12
σ. 15
σ. 21
σ. 26
σ. 30
ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ-ΝΕΟΤΗΤΑ
ΓΛΩΣΣΑ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ
ΠΡΟΦΗΤΕΙΩΝ
Ἀλεξίας Κρητίδου
ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ
Σεβασμιωτάτου
Μητροπολίτου Λαρίσης καί
Τυρνάβου κ. κ. Ἰγνατίου
ΑΝΑΓΚΗΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΘέκλαςΜοναχῆς
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΙ-ΙΑΤΡΙΚΟΙ
ΟΡΟΙ ΣΤΗΝ ΙΛΙΑΔΑ ΤΟΥ
ΟΜΗΡΟΥ
Ἀθανασίου Ἰω. Ἀντωνίου
σ. 38
σ. 40
σ. 42
σ. 45
σ. 50
σ. 56
σ. 34Ο «ΥΠΕΡΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΚΑΙ Ο «ΚΑΤΑ ΘΕΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ»
Ἀρχιμανδρίτου Ἰακώβου Κανάκη
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΣ ΤΡΥΦΩΝ
Ἀρχιμανδρίτου Νεκταρίου Ν. Πέττα
ΑΓΙΟΣ ΦΙΛΟΓΟΝΙΟΣ
Ἀρχιμανδρίτου Αἰμιλιανοῦ Καζανζίδη
ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΚΑΛΟΚΤΕΝΗΣ
Ἰωάννη Σιδηρᾶ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΦΗΤΕΙΩΝ
Ἀλεξίας Κρητίδου
Η ΚΡΙΣΗ ΣΥΜΠΑΡΑΣΥΡΕΙ
ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Κωνσταντίνου Γανωτῆ
ΜΟΝΟΓΟΝΕΪΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Ἀναστασίας Παπαδοπούλου -
Πολυχρονάκη
ΟΧΙ ΔΕΝ ΘΑ ΦΥΓΩ
Νίκου Ἀνδρεαδάκη
ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Λαρίσης καί Τυρνάβου κ. κ. Ἰγνατίου
ΑΝΑΓΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Θέκλας Μοναχῆς
Η ΑΚΡΙΒΟΛΟΓΙΑ
Ἀντωνίου Α. Ἀντωνάκου
Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ
ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ
ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟΥ
Κουρῆ Στυλιανῆς
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΙ-ΙΑΤΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
ΣΤΗΝ ΙΛΙΑΔΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ
Ἀθανασίου Ἰω. Ἀντωνίου
Η ΠΛΑΝΗΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Δημήτρη Κιτσίκη

4. 4
ΡΩΜΑΙΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ
σ. 106
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
σ. 90
σ.92
σ. 122
σ. 103
ΙΣΤΟΡΙΑ
σ. 58
σ. 62
σ. 66
σ. 72
σ. 80
σ.58
σ. 86
σ. 66
ΣΤΗ ΘΥΜΙΣΗ ΤΩΝ
ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΤΟΥ
ΜΕΓΑΛΟΥ ΞΕΡΙΖΩΜΟΥ
Βασιλείου Ναζλῆ
ΟΙ 2000 ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ
ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ
ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ
Ἀλεξάνδρας Χοροζίδου-
Τσανακτσίδου
ΤΟ ΟΜΑΔΙΚΟ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ
ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Δέσποινας Ἀντωνιάδου
ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ
ΤΡΑΓΟΥΔΙ
ΣΤΟ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟ
ΣΗΜΕΡΑ
Νικoλάου Γ. Ζυγογιάννη
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΡΙΖΕΣ
ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΕΗΣ Ο ΓΕΝΝΑΙΟΣ
ΚΑΙ Η ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ
π. Κωνσταντίνου Πετράκη
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Ἀθανασίου Ε. Καραθανάση
ΟΙ 2000 ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ
ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ
Ἀλεξάνδρας Χοροζίδου-Τσανακτσίδου
ΣΤΗ ΘΥΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΞΕΡΙΖΩΜΟΥ
Βασιλείου Ναζλῆ
ΝΥΧΤΑ 10ΗΣ
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Ἰωάννη Κ. Νεονάκη
ΤΟ ΛΙΒΑΝΙ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Γιάννη Πρόφη
ΤΟ ΟΜΑΔΙΚΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ
ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Δέσποινας Ἀντωνιάδου
ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
Μαρίας Κυριαζῆ-Φέντα
Η ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ
ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ
ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
Μαρίας Σαμλίδου
ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
ΣΤΟ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
Νικoλάου Γ. Ζυγογιάννη

5. 5
ΟΡΘΟΔΟΞΑ
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ
ΘΕΜΑΤΑ
Ο«ΥΠΕΡΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΚΑΙ
Ο«ΚΑΤΑΘΕΟΝ
ΑΝΘΡΩΠΟΣ»
Ἀρ­χιμ. Ἰακώβου Κανάκη
πρωτοσύγκελου
Ἱ. Μητροπόλεως Γόρτυνος
καὶ Μεγαλοπόλεως
Μ
ελετώντας τὰ κείμενα τοῦ
προφήτη Ἠσαΐα ἀναπήδησε
στὸν νοῦ μας μιὰ ἀντίθεση με-
ταξὺ τῆς ἔννοιας τοῦ «Ὑπερανθρώπου»
καὶ τοῦ ἀνθρώπου ὅπως τὸν προσδιο-
ρίζει ἡ Ἁγία Γραφή, τὸν ὁποῖο ἂς ὀνο-
μάσουμε «κατὰ Θεὸν ἄνθρωπο».
Ἔτσι, θέλησα μερικὲς σκέψεις νὰ
τὶς μοιραστοῦμε πρὸς ἀμοιβαῖο προ-
βληματισμό. Στὸ Ἠσ.11,5 ἀναφέρεται:
«Καὶ ἔσται δικαιοσύνῃ ἐζωσμένος τὴν
ὀσφὺν αὐτοῦ καὶ ἀληθείᾳ εἰλημένος
τὰς πλευράς». Ἡ ἑρμηνευτικὴ ἀπόδο-
ση τοῦ κειμένου, κατὰ τὸν Παναγιώτη
Τρεμπέλα, ἔχει ὡς ἑξῆς: «Καὶ θὰ εἶναι
ζωσμένος τὴν ὀσφύν του μὲ τὴν δικαι-
οσύνην καὶ μὲ τὴν εἰλικρίνειαν καὶ
πιστότητα θὰ εἶναι περιτυλιγμένος εἰς
τὰς πλευράς του».1
Στὸν στίχο αὐτὸ
περιγράφονται μὲ σαφήνεια τὰ χαρα-
κτηριστικὰ τοῦ «ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ»
καὶ προσδιορίζεται τὸ χάσμα μεταξὺ

6. 6
αὐτοῦ καὶ τοῦ ἐγωκεντρικοῦ ἀνθρώ-
που τοῦ Νίτσε.2
Εἶναι ξεκάθαρο ὅτι ὁ
ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ βρίσκεται ἀπὸ τὴ
μιὰ σὲ συναίσθηση τῆς δικῆς του προ-
σωπικῆς ἀδυναμίας καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη
τῆς θέλησης γιὰ τὴν πνευματική του
θωράκιση ἀπὸ τὸν Θεό. Ἀναγνωρίζει
τὴν ἀδυναμία του ἐνώπιόν Του, ἀλλὰ
καὶ τὴν ἀδυναμία του νὰ ἀντιμετω-
πίσει μόνος του τὰ γεγονότα τῆς ζωῆς
του. Δὲν ἔχει στὸ κέντρο τὸν ἑαυτό
του κατὰ τὴν ἰδέα τοῦ ἀνθρωπισμοῦ
ἀλλὰ τὸν Θεό. Ὁ Νίτσε «ἔβλεπε μιὰ
εὐκαιρία νὰ δημιουργηθεῖ ἕνα σύ-
στημα ἀξιῶν βασισμένο στὴν ἐπίγεια
ζωὴ καὶ ὄχι στὴ μεταθανάτια».3
Στὴν
Πίστη μας ὅμως ζοῦμε μὲν στὸ τώρα,
ἀγωνιζόμαστε γι΄ αὐτό, ἀλλὰ κτίζουμε,
ἐλπίζουμε καὶ προσδοκοῦμε τὰ μέλλο-
ντα. Αὐτὸ δὲν σημαίνει σὲ καμμία πε-
ρίπτωση παραίτηση ἀπὸ τὴ ζωή, ἀφοῦ
ἄλλωστε σὲ ἐμᾶς παρόν, παρελθὸν καὶ
μέλλον, ὅλα, συνυπάρχουν μὲ τὸν
Ἕναν Δημιουργό. Δορυφορούμαστε
ὅλοι γύρω ἀπὸ Αὐτόν.
Ὁ κατὰ Θεὸν ἄνθρωπος σκέπτεται
ταπεινά, ὄχι μὲ τὴν ἔννοια ποὺ τὴν
προσδιορίζουν κάποιοι, δηλαδὴ ὡς
ἀφέλεια ἢ ὡς ἀδυναμία. Ἀκριβῶς τὸ
ἀντίθετο. ἡ ταπεινότητά του εἶναι χά-
ρισμα, στάση ζωῆς καὶ τοῦ προσφέρει
πραγματικὴ ἰσχύ. Κάποιοι, ποὺ διακη-
ρύσσουν ὅτι δὲν πιστεύουν πουθενά,
διατείνονται ὅτι ζοῦν ταπεινὰ ἐννο-
ώντας τὸν λιτό τους βίο. Ὅμως, στὴν
Πίστη μας δὲν μιλᾶμε γιὰ μιὰ ἀπρόσω-
πη ἰδεολογικὴ ταπείνωση καὶ λιτότη-
τα ἀλλὰ γιὰ μιὰ στάση ζωῆς, ἐμπνευ-
σμένη καὶ δυναμούμενη ἀπὸ τὸν
Ὄντως ταπεινὸ Θεό. Στὴ χριστιανικὴ
πίστη ἄνθρωπος καὶ Θεὸς βρίσκονται
σὲ σχέση ἀγάπης Πατρὸς καὶ υἱοῦ, φί-
λου καὶ ἀδελφοῦ.
Ἂς δοῦμε ὅμως μὲ ποιὰ «ὅπλα»
εἶναι ζωσμένος ὁ πιστὸς ἄνθρωπος,
ὅπως τὰ καταγράφει τὸ βιβλικὸ κείμε-
νο. Μιλᾶ γιὰ δικαιοσύνη καὶ γιὰ ἀλή-
θεια. Σπουδαῖες αὐτὲς οἱ δύο ἔννοιες,
ποὺ ὅμως συχνὰ βρίσκονται ἑρμηνευ-
μένες κατὰ τὸ δοκοῦν τοῦ καθενός. Οἱ
Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, προσεγγίζο-
ντας ἑρμηνευτικὰ τὶς ἔννοιες αὐτές,
ἐξηγοῦν ὅτι εἶναι παρμένες ἀπὸ τὴν
εἰκόνα τῶν πολεμιστῶν καὶ τῶν ἡγε-
μόνων στοὺς ὁποίους ἡ ζώνη χρησί-
μευε ὡς κόσμημα καὶ μέσον ἑτοιμασί-
ας πρὸς ἐκτέλεση τῆς ἀποστολῆς τους.4
Ἡ λέξη ἀλήθεια τοῦ κειμένου ἐξη-
γεῖται ὡς εἰλικρίνεια καὶ πίστη, ἐνῷ ἡ
ἴδια μαζὶ μὲ τὴ δικαιοσύνη ἀφορᾶ στὸ
σύνολο τῶν ἀρετῶν.5
Ἐδῶ ὅμως προ-
βάλλει τὸ βασικὸ θέμα τῆς περικοπῆς.
Μπορεῖ ἕνας κοινὸς ἄνθρωπος νὰ
ἐκπληρώσει πλήρως τὸν στίχο Ἠσ.11,5
τοῦ προφήτη μας; Μᾶλλον ὄχι, ἀφοῦ
τὰ στοιχεῖα ποὺ ἀναφέρονται περιγρά-
φουν τὸν Μεσσία ὡς κάποιον ποὺ καὶ
Θεὸς εἶναι καὶ ἄνθρωπος.
Πράγματι, ἡ ἀλήθεια, ἡ εἰλικρίνεια,
ἡ πιστότητα στοὺς λόγους, στὶς βεβαι-
ώσεις, στὶς ὑποσχέσεις, πᾶσα δικαιοσύ-
νη καὶ ἀρετὴ διακρίνει τὸν ἀναμενόμε-
νο Μεσσία, τὸν βασιλιὰ τῆς βασιλείας.
Ἀλλὰ καὶ ἐμεῖς δὲν εἴμαστε ἀμέτοχοι
στὸ Πρόσωπο ἐκείνου καὶ στὸ ἔργο
Του. Εἴμαστε πολῖτες καὶ συμπολῖτες
τῆς ἴδιας βασιλείας καὶ καλούμαστε νὰ
συμβασιλεύσουμε μαζί Του.
Ποιά τὰ χαρακτηριστικὰ αὐτῆς τῆς
βασιλείας; Ἀναφέρονται στὸν ἑπόμε-
νο στίχο Ἠσ.11,6: «Καὶ θὰ βοσκήσῃ ὁ
λύκος μαζὶ μὲ τὸ ἀρνίον καὶ ἡ λεοπάρ-
δαλις θὰ συναναπαύεται καὶ θὰ συγκα-
τοικῇ μετὰ τοῦ ἐριφίου, καὶ μοσχάριον
καὶ ταῦρος καὶ λέων θὰ βόσκουν μαζῆ,
καὶ μικρὸν παιδίον θὰ ὁδηγῇ αὐτά. Καὶ
βῶδι καὶ ἀρκοῦδα θὰ βόσκουν ἤσυχα
μαζῆ καὶ τὰ μικρά των θὰ εἶναι ἀντάμα
καὶ ὁ λέων θὰ παύσῃ νὰ εἶναι σαρκο-
φάγος καὶ σἂν τὸ βῶδι θὰ τρώγῃ ἄχυ-
ρα».6
Μὲ τὰ προαναφερόμενα χαρακτη-

7. 7
ριστικὰ ὅπου διαγράφεται ἡ μορφὴ
τοῦ «ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ» βλέπουμε
τὶς ἀντιθέσεις μὲ τὸν «ὑπεράνθρωπο»
ὅπως τὸν περιέγραψαν οἱ διανοητές.
Οἱ δύο αὐτοὶ ἄνθρωποι ἔχουν θέσει
διαφορετικὸ κέντρο βάρος στὴ ζωή
τους. Ἔχουν ἄλλο στόχο καὶ ἄλλο
σκοπό. Ἔχουν ὅμως καὶ ἕνα κοινό: θὰ
ἰσχύσουν καὶ γιὰ τοὺς δύο οἱ πνευμα-
τικοὶ νόμοι ποὺ ἔχουν ὡς βάση τους
τὸν λόγο τοῦ Χριστοῦ: «Ὁ ταπεινῶν
ἑαυτὸν ὑψωθήσεται καὶ ὁ ὑψῶν
ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται».7
Ἡ σύγχρονη κοινωνία ἐπιθυμεῖ νὰ
γκρεμίσει ὁτιδήποτε εἶχε ὑπάρξει στὸ
παρελθόν. Ὅλα τὰ ἀνάγει σὲ ἕνα ἀνού-
σιο παρελθόν. Θέλει νὰ χτίσει μόνο
γκρεμίζοντας, ἀλλὰ τί μπορεῖ νὰ στα-
θεῖ ἔτσι;
Ὁ ἄνθρωπος θέλει νὰ ἀποτινάξει
τὸν ζυγὸ τοῦ Θεοῦ, ποὺ τοῦ στέρησε
τὴν ἐλευθερία ὁδηγούμενος ὅμως στὸ
πουθενά, ἐγκλωβισμένος στὸν ἀπόλυ-
το αὐτοεγωισμὸ καὶ στὴν αὐτολύτρω-
σή του. Δὲν εἶναι δύσκολο νὰ ἀντιλη-
φθεῖ κάποιος ὅτι αὐτὸ τὸ μοντέλο τοῦ
ἀνθρώπου, τοῦ «ὑπερανθρώπου», ἔχει
ἀποτύχει ὁδηγώντας μάλιστα σὲ δύο
παγκόσμιους πολέμους μὲ ἀνυπολόγι-
στες συνέπειες γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ
τὸν κόσμο ὁλόκληρο. Ὁ «ὑπεράνθρω-
πος» εἶναι τελικὰ ἕνας ἐπικίνδυνος
ἄνθρωπος, ποὺ μπορεῖ νὰ ὁδηγήσει
στὴν ἀπόλυτη καταστροφὴ τὸ ἀνθρώ-
πινο γένος. Ἂν ὡστόσο δὲν βλάψει μὲ
τὴ συμπεριφορά του τὸ σύνολο τῶν
ἀνθρώπων, θὰ ζήσει μὲ μιὰ ἄρρωστη
«ταλαίπωρη» ψυχή, ποὺ θὰ τὸν ὁδη-
γήσει στὴν κατάθλιψη ἢ καὶ στὴν τρέ-
λα.8
Ταυτόχρονα ὁ «ὑπεράνθρωπος»
εἶναι ἕνας δειλὸς ἄνθρωπος, γιατὶ ζεῖ
καὶ πιστεύει μόνο σὲ ὅ,τι βλέπει.
Ὁ Χριστὸς ὅμως μακαρίζει τοὺς «μή
ἰδόντας καί πιστεύσαντας».9
Τέλος, τὸ μοντέλο τοῦ «ὑπεραν-
θρώπου», χωρὶς νὰ τὸ ἐπιθυμεῖ, κα-
τευθύνει τὸν ἄνθρωπο στὸν προορισμό
του, δηλαδὴ στὸν Θεό του. Αὐτὸ δεί-
χνει ἡ ἱστορία. Οἱ βίοι ὅσων ὑποστη-
ρίζουν τὴν ἰδέα ἑνὸς ἐγωκεντρικοῦ
προσώπου καὶ κόσμου δὲν μποροῦν
νὰ ἀποτελοῦν πρότυπα γιὰ τοὺς νέ-
ους. Τὸ ἴδιο τὸ ἐγὼ καταστρέφει τὸν
ἄνθρωπο, τὸν καταθλίβει, τὸν ὁδηγεῖ
σὲ ἄδοξο τέλος καὶ ὑπάρχουν δίπλα
μας πολλὰ γεγονότα ποὺ τὸ φανερώ-
νουν. Ἀντίθετα, τὰ τέλη τοῦ «κατὰ
Θεὸν ἀνθρώπου» εἶναι πανηγύρι τρα-
νό, ποὺ δὲν σταματᾶ οὔτε καὶ στὸν
θάνατο. Τὰ σώματα καὶ οἱ ψυχὲς τῶν
πιστῶν μυροβλύζουν, ἀγάλλονται καὶ
μᾶς προσκαλοῦν σὲ μίμηση.
Ἡ ἐπιλογὴ ὅμως τοῦ καθενὸς εἶναι
ἐντελῶς μοναδική, ξεχωριστὴ καὶ σε-
βαστή, ἔστω καὶ ἂν εἶναι διαφορετικὴ
ἀπὸ τὴ δική μας.
1. Τρεμπέλα Παν., Ὑπόμνημα εἰς τὸν Προ-
φήτην Ἠσαΐαν, Ἀθῆναι 1990, σ.158.
2. Βλ. Φρίντριχ Νίτσε, el.wikipedia.org
3. Yalom Irvin, Ὅταν ἔκλαψε ὁ Νίτσε, (ἐπιμ.
Σταῦρος Πετσόπουλος, Ἐκδόσεις ΑΓΡΑ),
Ἀθῆνα 2001, σ.10.
4. Βλ. Ἱερ. 13,11.
5. Θεοδωρήτου Κύρου, Εἰς τὸν Ἠσαΐαν
προφήτην ἑρμηνεία κατ᾽ἐκλογήν, PG 81,
312-321.
6. Τρεμπέλα Παν., Ὑπόμνημα εἰς τὸν Προ-
φήτην Ἠσαΐαν, Ἀθῆναι 1990, σ.159.
7. Λκ.18,14.
8 . Βλ. τὸ ἔργο Nietzsche τοῦ Percy Allan,
(μεταφρ. Δημητρούκα Ἀγάθη) Ἐκδόσεις Πα-
τάκη, Ἀθῆνα 1994.
9. Ἰω.20,20.

8. 8
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Θεσσαλονίκη, 2 Νοεμβρίου 2015
Μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς συγκρότησης σὲ σῶμα
τοῦ νεοεκλεγέντος Διοικητικοῦ Συμβουλίου
ἐπιθυμοῦμε νὰ σᾶς ἐνημερώσουμε γιὰ τὰ ἀκόλουθα:
Τὸ νέο τριμελὲς Διαρκὲς Διοικητικὸ Συμβούλιο
ποὺ προέκυψε ἀπὸ τὶς ἐκλογὲς
τῆς 26ης Σεπτεμβρίου ἀποτελεῖται ἀπὸ τούς:
Ἰωάννη Καραμῆτρο, Δημήτριο Μπόκα καὶ Νικόδημο Καλλιντέρη.
Πρόεδρος γιὰ τὸ 1ο ἔτος τῆς θητείας τοῦ Δ.Σ. ὁρίσθηκε
ὁ κ. Ἰωάννης Καραμῆτρος.
Οἱ ὑπεύθυνοι τῶν δώδεκα (12) Τομέων εἶναι οἱ ἑξῆς:
Γραμματεία: Αἰκατερίνη Δημοτζίκη
Οἰκονομικά - Ταμίας: Ἰωάννης Ξουρίδας
Ἐκδόσεις: Ἰάκωβος Τρικαλιώτης
Ἀγροτικὴ Οἰκονομία: Χρῆστος Σαπρανίδης
Διαδίκτυο: Δημήτριος Μαλακούδης
Παρατηρητήριο: Γεώργιος Ρούντας
Νεότητα-Οἰκογένεια: Γεώργιος Ἔξαρχος
Παιδεία: Σπυρίδων Πρωτόπαπας
Μ.Μ.Ε.: Ἀνδρέας Μπλάνος
Ψηφιακὲς Παραγωγές: Ἁγνὴ Τρικούκη
Ἀπόδημος Ἑλληνισμός: Στυλιανὴ Κουρῆ
Ὀρθοδοξία Πολύγλωσση: Ἐλευθερία Ντάνη
Τὸ Ἐποπτικὸ Συμβούλιο ἀποτελοῦν οἱ:
Νικόλαος Μπρέλλας, Δημήτριος Καραΐσκος καὶ Κων/νος Σαμαρᾶς.
Γιὰ τὸ Διοικητικὸ Συμβούλιο
Ὁ Πρόεδρος Ἡ Γραμματέας
Ἰωάννης Καραμῆτρος Αἰκατερίνη Δημοτζίκη

9. 9
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΣ ΤΡΥΦΩΝ
Ο ΣΕΚΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ
Ο ΝΕΟΦΑΝΗΣ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ
ἀρχιμανδρίτου Νεκταρίου Ν. Πέττα
δρος Φιλοσοφίας
Μ
έσα στὴν πραγματικότητα τῆς
συνεχῶς ἀποκαλυπτόμενης
ἐκκλησίας καὶ τῆς Θείας Βου-
λήσεως εἶναι οἱ ἐμφανίσεις ἁγίων πού,
ἐνῷ εἶχαν χαθεῖ τὰ ἴχνη τους, πολλὲς
φορὲς ἀποκαλύπτονται τὴν στιγμὴ ποὺ
τὸ χριστεπώνυμο πλήρωμα τὸ ἔχει ἀνά-
γκη γιὰ νὰ στηριχθεῖ.
Γιὰ τοὺς γνωστότερους νεοφανεῖς
τοὺς ἁγίους, ὅπως οἱ ἐν Λέσβῳ, τὸν ἐν
Ὄρει Ἀμώμων ὁσιομάρτυς Ἐφραίμ,
τοὺς ἐν Μεγαρεῖ καὶ γιὰ ἄλλους πολ-
λούς, ἔχουν γραφτεῖ ἀρκετά.
Ἕνας ἅγιoς ποὺ ἐντοπίζεται στὸ
πάλαι ποτὲ βυζαντινὸ μέρος τοῦ ἀνα-
τολικοῦ Ἰλλυρικοῦ εἶναι ὁ ἅγιος Τρύ-
φων τῆς Σέκιστας. Τὸν συγκεκριμένο
ποιμενικὸ ἅγιο ἐντόπισα στὴ Σέκιστα
(ἑλληνικά, Ἰτέα) τῆς Βορείου Ἠπείρου,
κατόπιν ὑποδείξεων τοῦ ἁγιοφιλοῦς

10. 10
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βερα-
τίου, Αὐλῶνος καὶ Κανίνης, κ. Ἰγνατί-
ου Τριάντη.
Σύμφωνα μὲ τὴν ἀνακάλυψη ποὺ
διασώζει ὁ Μητροπολίτης Βελεγράδων,
Ἄνθιμος Ἀλεξούδης, στὸ ἔργο του «Σύ-
ντομος ἱστορικὴ περιγραφὴ τῆς Ἱερᾶς
Μητροπόλεως Βελεγρά-
δων (1868)», στὸ χωριὸ
Σέκιστα, τὸ ὁποῖο εἶναι
στὸ τμῆμα τῆς μικρῆς
Μουζακιᾶς, περιοχὴ
ποὺ ἀνήκει στὴν δικαι-
οδοσία τῆς συγκεκριμέ-
νης μητροπόλεως, ἔγινε
πρὶν ἀπὸ 20 χρόνια κάτι
θαυμαστό.
Τὸ 1848 στὴν Σέκι-
στα πάνω σὲ ἕνα λοφί-
σκο, πλησίον τῆς τότε
ὑπαρχούσης λίμνης
«Μπελίνα», μιὰ ἑπτα-
ετὴς κόρη εἶδε σὲ ὅραμα
ἐπαναλαμβανόμενο τὸ
ἑξῆς ἐξαίσιο: Παρου-
σιάστηκε ἕνας ἔφηβος
ἔφιππος μὲ τὸ ὄνομα Τρύφων, ὁ ὁποῖος
καταγόταν ἀπὸ τὴ Ζωηρία, καὶ τῆς φα-
νέρωσε τὸ μέρος ποὺ ἦταν ἡ οἰκία του.
Τὴν πρόσταξε νὰ σκάψουν σὲ συγκε-
κριμένο σημεῖο καὶ σὲ ὁρισμένο βάθος
καὶ τῆς εἶπε ὅτι θὰ τὸν βροῦν ἐκεῖ.
Μετὰ ἀπὸ τὶς πολλὲς ἱκεσίες καὶ
ἐντολὲς τοῦ ἁγίου, ὁ τότε ἐφημέριος
τοῦ χωριοῦ, ὁ π. Δημήτριος, μαζὶ μὲ
τοὺς κατοίκους, καὶ μὲ τὴν καθοδήγη-
ση σὲ ὅλη τὴν πνευματικὴ ἐργασία τῆς
κοπέλας αὐτῆς, ἔσκαψαν καὶ ἐντόπισαν
σὲ τρεῖς πήχεις κάτω ἀπὸ τὴν γῆ παλαιὸ
τάφο καλυμμένο μὲ καμπυλωτὰ κερα-
μίδια καὶ τὰ ἱερὰ λείψανα τοῦ ἁγίου.
Ἐκεῖ, στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου καὶ
τῆς ταφῆς τοῦ ἁγίου Τρύφωνος ἐκ Ζωη-
ρίας, ἔκτισαν ὀρθόδοξο μοναστήρι πρὸς
τιμήν του, μὲ τὴν συνδρομὴ ὅλων τῶν
Ρωμηῶν τῆς ἱστορικῆς βυζαντινῆς μη-
τροπόλεως Βελεγράδων.
Καὶ συνεχίζει ὁ ἀοίδιμος Μητρο-
πολίτης Ἄνθιμος ὅτι, ἀπὸ τὴν ἱερὰ
παράδοση τῶν χριστιανῶν κατοίκων
στὰ ἐκεῖ χωριὰ Σέκιστας, Νοβοσέλας
Φράσαρη, Βέρμπας, Νοβασέλα, Ζιάρες
καὶ τῶν γύρω ἀπὸ αὐτά, στὸ δυτικὸ
ἐμφανιζόμενο βουνὸ
τῆς σημερινῆς Μονῆς
τοῦ τοπικοῦ μάρτυ-
ρος Τρύφωνος ὑπῆρχε
ἄλλη Μονὴ τῆς ἁγίας
Μεταμορφώσεως. Μά-
λιστα, ὅταν ἀνακαλύ-
φθηκε τὸ σκήνωμα τοῦ
ἁγίου Τρύφωνος ἀπὸ
τὴν ἑλληνικὴ Ζωηρία,
ρωτήθηκαν ἀπὸ τὰ Πα-
τριαρχεῖα οἱ προκάτοχοί
του Μεθόδιος καὶ Ἰωά-
σαφ τί γνωρίζουν. Καὶ
αὐτοὶ ἀπάντησαν ὅτι
ξέρουν πολὺ καλὰ ὅτι
ἐκεῖ ὑπῆρχε παλαιότερα
ἑλληνικὸ μοναστήρι τῆς
Μεταμορφώσεως, ποὺ
σήμερα εἶναι κατεστραμμένο.
Μέχρι σήμερα στὴν τοποθεσία αὐτὴ
διακρίνονται ὀγκωδέστατα ἐρείπια,
ποὺ δηλώνουν τὴν ἀρχαία πόλη, καὶ
δίπλα της τὴν Μονὴ καὶ ἀνακαλύπτο-
νται πολλὰ νομίσματα ἀρχαῖα ἑλλη-
νικά καὶ ρωμαϊκά. Αὐτὸ μαρτυρεῖ ὅτι
κατὰ τοὺς πρώτους χρόνους τοῦ χρι-
στιανισμοῦ ὑπῆρξαν ἐκεῖ χριστιανοὶ
καὶ ἀργότερα ἔφτιαξαν καὶ τὸ μονα-
στήρι τῆς Μεταμορφώσεως. Ὅμως, ἀπὸ
τὶς πολλὲς ἐπιδρομὲς καὶ διωγμοὺς ποὺ
ἔχει γνωρίσει τὸ Γένος καὶ ἡ Πίστη μας
λεηλατήθηκε.
Στὸ μαρτυρολόγιο τῆς Ἀνατολικῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εὐτυχῶς διασώ-
ζεται, γιατὶ τὰ στοιχεῖα τῶν περισσοτέ-
ρων ἁγίων χάθηκαν, ὅτι ὁ μάρτυς Τρύ-
φων, ὁ δι᾿ ἀγχόνης, μαρτύρησε κάτω
ἀπὸ μιὰ ἰτιὰ τὸ 313 μ.Χ. καὶ ἑορτάζει

11. 11
τὴν 19η
Δεκεμβρίου.
Στὸ χωριὸ ποὺ ἐμφανίστηκε ἀπὸ τὰ
σπλάχνα τῆς μάνας γῆς, στὰ ἀλβανικὰ
ὀνομάζεται Σέκιαστα καὶ στὰ ἑλληνικὰ
σημαίνει ἡ περιοχὴ ποὺ ἔχει πολλὰ δέν-
δρα, Ἰτέας. Καὶ ἐπειδὴ ἡ περιοχὴ αὐτὴ
ἔχει ἀπὸ τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων
ἰτιές, φαίνεται ὅτι εἶναι ὁ συγκεκριμέ-
νος μάρτυρας τῆς 19ης
Δεκεμβρίου. Μά-
λιστα ἀπὸ τὶς πολλὲς ἰτιὲς ποὺ ἔχει τὸ
χωριὸ αὐτὸ ὀνομάστηκε στὰ ἑλληνικὰ
Ἰτέα.
Καὶ γι' αὐτὸ ὁ τοπικὸς μάρτυς Τρύ-
φων στὴν περιοχὴ αὐτή, ἀλλὰ καὶ ὅπου
τιμᾶται, ἑορτάζει τὸν Δεκέμβριο. Μά-
λιστα στὰ «Ἁγιολόγια τῶν ἐν Ἠπείρῳ
Ἁγίων» στὸν μῆνα αὐτὸν ἔχει καταχω-
ρηθεῖ τὸ ὄνομά του.
Ὁ ἐφημέριος πατὴρ Νικόλαος Νού-
σι σὲ γραπτὴ μαρτυρία ποὺ καταχώρη-
σε στὸ «Ἱστορικὸ Ἀρχεῖο Ἰνστιτούτου
Χριστοφόρου Παπουλάκου» σημειώνει
μεταξὺ ἄλλων: «Σύμφωνα μὲ τὴν παρά-
δοση ἡ ἱστορία τοῦ ἁγίου Τρύφωνα συ-
νοπτικὰ εἶναι ὡς ἑξῆς: κάποτε ἦταν μιὰ
κοπέλα μὲ τὸ ὄνομα Βῆτα (ἡ γνωστότε-
ρη ἀργότερα ὡς ὁσία Παρασκευή, ἀφοῦ
ἐκάρη ἐνδύθηκε ἀργότερα μοναχὴ μὲ
τὸ ὄνομα αὐτό) ἡ ὁποία βοσκοῦσε τὶς
γαλοποῦλες, ἢ τὶς πάπιες, στὴν πεδι-
άδα ὅπου σήμερα βρίσκεται ἡ ἐκκλη-
σία. Καθὼς κοιμόταν στὴν πεδιάδα,
τῆς ἐμφανίζεται ὁ Ἅγιος καὶ τῆς λέει:
κόρη, ἐσὺ κοιμᾶσαι πάνω ἀπὸ τὸν τάφο
μου καὶ ἐγὼ ποὺ σοῦ μιλῶ εἶμαι ὁ Τρύ-
φωνας! Πήγαινε σπίτι σου καὶ φέρε
μου ἕνα καντήλι μὲ λάδι καὶ σκάψε μὲ
τὰ χέρια πάνω ἀπὸ τὸν τάφο μου καὶ
ἡ νεαρὴ ἔτσι ἔπραξε. Πολλοὶ ἄνθρωποι
σκέφτηκαν πὼς ἡ κοπέλα τρελάθηκε,
ἀλλὰ ἀργότερα ἀποκαλύφθηκε ἡ ἀλή-
θεια. Μὲ τὴν ἀνακάλυψη τοῦ τάφου
κτίστηκε ἕνα παρεκκλήσι καὶ ἡ νεαρὴ
ὑπηρέτησε ὡς μοναχή. Σήμερα βρίσκε-
ται στὴν βόρεια μεριὰ τοῦ ναοῦ, δίπλα
στὸν τάφο τοῦ Ἁγίου.
Πιστοὶ ἀπὸ μακρινὰ μέρη, ὅπως τὸ
Μπεράτι (Βεράτιο) καὶ Αὐλῶνα, τα-
ξίδευαν μέρες πεζοὶ ἢ μὲ ζῶα, μικροὶ
καὶ μεγάλοι γιὰ νὰ ἑορτάσουν αὐτὴ
τὴν ἁγία καὶ εὐλογημένη ἡμέρα. Πολ-
λοὶ ἄρρωστοι περνοῦσαν τὴν νύχτα τὸ

12. 12
δωμάτιο τοῦ τάφου τοῦ Ἁγίου καὶ για-
τρεύονταν.
Τὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου: οἱ παραδό-
σεις μᾶς διηγοῦνται περισσότερα θαύ-
ματα. Ὁ ἅγιος Τρύφωνας ἦταν μυστή-
ριος καὶ φοβερός. Κάποτε ἡ ἀγέλη τῶν
ἀγελάδων τοῦ ἁγίου Τρύφωνα ἔβοσκαν
στὰ κτήματα ἑνὸς Τούρκου ἄρχοντα
(μπέη). Ὁ φύλακας τοῦ ἄρχοντα τὰ
ἔκλεισε στοὺς στάβλους του. Ὁ βοσκὸς
τοῦ ἁγίου Τρύφωνα πῆγε καὶ ζήτησε
τὶς ἀγελάδες, ἀλλὰ δὲν τοῦ τὶς ἔδωσαν.
Τὸ βράδυ ὁ υἱὸς τοῦ ἄρχοντα ἄρχισε
νὰ φωνάζει καὶ νὰ μιλᾶ περίεργα καὶ
χωρὶς νόημα καὶ ἔλεγε πὼς κάποιος
τὸν βασανίζει. Ὁ ἄρχοντας ἔμαθε πὼς
ὁ φύλακάς του εἶχε κλείσει τὴν ἀγέλη
τοῦ μοναστηριοῦ καὶ ἔδωσε διαταγὴ νὰ
ἀφεθοῦν ἐλεύθερα. Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ ὁ
υἱός του καλυτέρευσε.
Ἕνα γεράκι ἅρπαξε μιὰ κλῶσσα
ποὺ εἶχε μικρὰ πουλάκια μὲ τὰ νύ-
χια του ἀπὸ τὴν αὐλὴ τοῦ μοναστη-
ριοῦ καὶ ἀνέβαινε πρὸς τὸν οὐρανό,
ὅταν ξαφνικὰ γυρίζει καὶ ἀφήνει τὴν
κλῶσσα ἐκεῖ ἀκριβῶς ποὺ τὴν πῆρε.
Γιὰ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ὑπάρχουν πολλοὶ
μάρτυρες.
Κάποτε ἕνας μουσουλμᾶνος πῆγε
καὶ ἔκοψε μὲ τσεκούρι ἕνα κλαδὶ ἀπὸ
δέντρο, ἰδιοκτησία τοῦ μοναστηριοῦ.
Τὸ βράδυ παρέλυσε καὶ δὲν μποροῦσε
νὰ κινηθεῖ. Τότε ἀμέσως οἱ γονεῖς του
πῆγαν καὶ προσευχήθηκαν στὸν Ἅγιο
καὶ προσέφεραν πολλὰ δῶρα καὶ τὸ
παιδὶ ἔγινε καλά.
Τὸ χωριὸ Σέκιστα ἦταν δίπλα ἀπὸ
ἕνα βάλτο καὶ ἕνα δάσος μὲ ποικιλία
παλαιῶν καὶ καρποφόρων δέντρων,
διάφορα ὑπέροχα ζῶα καὶ πουλιά, ἀρω-
ματικὰ λουλούδια καὶ φυτά. Σήμερα
κανεὶς δὲν θὰ τὸ πίστευε πὼς αὐτὴ ἡ
ὑπέροχη φυσικὴ δημιουργία τοῦ Θεοῦ
δὲν ὑπάρχει πιά. Ἡ ἐνορία ἔχει μετα-
τραπεῖ σὲ περιοχὴ ἐξόρυξης πετρελαί-
ου.
Σήμερα ὑπάρχουν ἀκέραια ἡ ἐκκλη-
σία τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου, τοῦ ἁγίου
Τρύφωνα, τὰ δωμάτια ὑποδοχῆς τοῦ δε-
σπότη, μιὰ διώροφη πέτρινη οἰκοδομὴ
ὅπως καὶ τὸ χαμηλὸ πηγάδι τοῦ ἁγίου
Τρύφωνα, ποὺ εἶναι περίπου 20 μέτρα
βαθὺ χτισμένο μὲ πέτρα καὶ ὑπέροχο
νερό. Στὴ δεύτερη γιορτή του, στὶς 14
Ἰουλίου, οἱ πιστοὶ μετὰ τὴν Θεία Λει-
τουργία παίρνουν ἁγιασμὸ γιὰ νὰ βρέ-
ξουν τὰ φυτά, τὰ χωράφια, τὰ ζωντανά
τους».

13. 13
ΑΓΙΟΣ ΦΙΛΟΓΟΝΙΟΣ
ΕΝΑΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΟΥ ΑΓΙΑΣΕ ΣΤΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑ
ἀρχιμανδρίτου Αἰμιλιανοῦ Καζανζίδη
Καθηγούμενου Ἱερᾶς Μονῆς
Ἁγίου Παντελεήμονος Ἁγιᾶς
T
ὰ Χριστούγεννα, δηλαδὴ ἡ Ἐναν-
θρώπηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ
ποὺ γίνεται καὶ υἱὸς ἀνθρώπου,
ἀρχίζει τὸ ἔργο τῆς ἐν Χριστῷ ἀναδη-
μιουργίας καὶ σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου
καὶ τοῦ κόσμου. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς
ἔρχεται καὶ ἀποφυλακίζει τὸν ὑπόδικο
ἄνθρωπο, ποὺ χωρὶς ἐλπίδα βοήθειας
περιμένει τὴν ὁριστικὴ καταδίκη του.
Τὸ σωτηριῶδες καὶ ἀπολυτρωτικὸ
αὐτὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἔχει ὄχι
ἁπλῶς ἠθικὲς ἀλλὰ -ὅπως λέμε στὴ
γλῶσσα τῆς θεολογίας- κυρίως ὀντολο-
γικὲς (ὑπαρξιακὲς) διαστάσεις γιὰ τὸν
ἄνθρωπο καὶ τὴν κτίση, ἔρχεται νὰ τὸ
μιμηθεῖ στὸ ἐπίπεδο τῆς ἠθικῆς καὶ τῆς
ὁριζόντιας ἀγάπης πρὸς τὸν συνάνθρω-
πο ἕνας Ἅγιος ποὺ γιορτάζει πέντε μό-
λις ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα,
στὶς 20 Δεκεμβρίου.
Πρόκειται γιὰ τὸν ἅγιο Φιλογόνιο,
ποὺ ἔζησε στὸ δεύτερο μισὸ τοῦ 3ου
αἰῶνα καὶ ἐκοιμήθη ὡς ἀρχιεπίσκοπος
Ἀντιοχείας στὸ πρῶτο τέταρτο τοῦ 4ου
αἰῶνα (τὸ 324), ἕνα χρόνο πρὶν ἀπὸ τὴν
σύγκληση τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς συνό-
δου.
Ὁ ἅγιος Φιλογόνιος ἐργάσθηκε φι-
λόπονα καὶ συστηματικὰ στὰ δέκα χρό-
νια τῆς ἐπισκοπικῆς διακονίας του γιὰ
τὴν προστασία τοῦ ποιμνίου του ἀπὸ
τὶς αἱρέσεις καὶ ἰδιαίτερα ἀπὸ τὴν δεινὴ
αἵρεση τοῦ Ἀρειανισμοῦ, τὴν ὁποία κα-
ταδίκασε ἡ Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδος καὶ
θριάμβευσε ἡ ὀρθοδοξία ἔναντι τῆς ἐν
λόγῳ αἱρέσεως, ἡ ὁποία ἔπληττε καίρια
τὴν ἀλήθεια τοῦ τριαδολογικοῦ δόγμα-
τος.
Ὁ ἅγιος Φιλογόνιος, παρόλο ποὺ δὲν
εὑρίσκετο στὴ ζωὴ ὅταν συγκλήθηκε ἡ
Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδος, μποροῦμε νὰ
ποῦμε χωρὶς νὰ ὑπερβάλουμε ὅτι μὲ
τοὺς ἀντιαιρετικούς του ἀγῶνες προ-
ετοίμασε τὸν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας,
ποὺ ἐπῆλθε μὲ τὸν ὀρθόδοξο δογματικὸ
ὅρο ποὺ ἐξέδωσε τελικὰ ἡ σύνοδος περὶ
τῆς θεότητας τοῦ Υἱοῦ καὶ τῆς ἀκεραιό-
τητας τοῦ τριαδολογικοῦ δόγματος.
Ὁ ἅγιος Φιλογόνιος ἐκοιμήθη ἐν
εἰρήνῃ στὸν ἐπισκοπικό του θρόνο,
ἀφοῦ προηγουμένως ἔγινε γιὰ τὸν λαό
του «ὁ ποιμὴν ὁ καλός» (Ἰω. ι΄, 11), ἀκό-
λουθος τοῦ «ἀρχιποίμενος» Χριστοῦ
(Α΄ Πέτ. δ΄, 4), ὁρατὴ εἰκόνα τοῦ φιλαν-
θρώπου Θεοῦ ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώ-
πους. Πρόφθανε τὰ πάντα γιὰ νὰ τὰ
διορθώσει καὶ τοὺς πάντες γιὰ νὰ τοὺς
διακονήσει, σύμφωνα μὲ τὸ παράδειγ-
μα καὶ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου του, ποὺ
εἶπε ὅτι δὲν ἦλθε νὰ διακονηθεῖ ἀλλὰ
νὰ διακονήσει (Ματ. κ΄, 28).
Ἀξίζει νὰ δοῦμε μία πολὺ ἐνδιαφέ-
ρουσα πτυχὴ τοῦ βίου του, πολὺ πρὶν
ἀπὸ τὴν ἄνοδό του στὸν ἐπισκοπικὸ

14. 14
θρόνο τῆς Ἀντιόχειας. Μία διακονία ποὺ
τὴν ἐπιτέλεσε ὡς λαϊκὸς καὶ γιὰ ὑπερ-
διπλάσια χρόνια ἀπὸ ὅσα ἐπισκόπευσε.
Ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, ποὺ γεννήθηκε
στὴν ἴδια πόλη 25 χρόνια μετὰ τὴν κοί-
μηση τοῦ ἁγίου Φιλογονίου, στὶς ὁμι-
λίες του καὶ ἰδιαίτερα στὴν ἕκτη ὁμιλία
«Περὶ ἀκαταλήπτου», ἀναφέρεται στὶς
ἐξαιρετικὲς ἀρετὲς τοῦ συντοπίτη του
ἁγίου, ἀλλὰ τονίζει ἐναργέστατα καὶ
τὴν πρὶν ἀπὸ τὴν ἀρχιερωσύνη του
πτυχὴ τοῦ βίου του καὶ τῆς διακονίας
του.
Ὁ περὶ οὗ ὁ λόγος ἅγιος Φιλογό-
νιος ἦταν προικισμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ
μὲ λαμπρὲς φυσικὲς ἱκανότητες, ποὺ
τὶς ἀξιοποίησε ὡς «πιστὸς καὶ ἀγαθὸς
δοῦλος» (Πρβλ. Ματ. κε΄, 21).
Ἀπέκτησε ἐνδελεχεῖς γνώσεις ἐπὶ
παντὸς ἐπιστητοῦ. Ἐξασκοῦσε τὸ ἐπάγ-
γελμα τοῦ δικηγόρου («δικολόγου»,
«ρήτορος»), ποὺ τότε ἦταν τὸ πλέον

15. 15
λαμπρὸ καὶ προβεβλημένο ἐπάγγελ-
μα, καὶ ἔθεσε τὶς γνώσεις καὶ τὴν ρη-
τορική του δεινότητα στὴν ὑπηρεσία
τῶν συνανθρώπων του.
Ὑπερασπιζόταν στὰ δικαστήρια
ὡς συνήγορος ὑπόδικους ποὺ δὲν
εἶχαν τὰ οἰκονομικὰ μέσα νὰ ὑπερα-
σπισθοῦν τὸν ἑαυτό τους, καὶ ὅπως
λέγει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος γιὰ τὴν
ἀποτελεσματικότητα τοῦ ἔργου του
στὰ δικαστήρια: ἀναδείκνυε «τοὺς
ἀδικουμένους τῶν ἀδικούντων ἰσχυ-
ροτέρους». Τόσο ἀκτινοβολοῦσε ἡ
ἀρετή του, ὥστε μετὰ τὴν κοίμηση
τοῦ ἐπισκόπου Ἀντιοχείας ἐξελέγη ὁ
Φιλογόνιος ἐπίσκοπος μὲ ἀπαίτηση
τῆς χριστιανικῆς κοινότητας τῆς με-
γάλης ἐκείνης πόλης καὶ τὴ φανέρω-
ση θεϊκοῦ σημείου.
Λαμβάνοντας ὑπόψη ὅτι ἐργά-
σθηκε περισσότερα χρόνια μέσα στὰ
δικαστήρια ὑπερασπιζόμενος τοὺς
ἀδυνάτους, παρὰ στὴν ἐπισκοπική
του ἕδρα, θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε
ὅτι ἁγιάσθηκε κατὰ τὴν ἐνάσκηση τῆς
δικηγορίας, καὶ τελείως φυσιολογικὰ
μεταπήδησε ἀπὸ τὸ βῆμα τοῦ συνηγό-
ρου στὸ βῆμα τοῦ ἐπισκόπου.
Ὁ ἅγιος Χρυσόστομος ἔχει τὴ δική
του διατύπωση: «ἀπὸ βήματος δικα-
στικοῦ ἐπὶ βῆμα ἤγετο ἱερόν». Κατό-
πιν τούτων, ἔχουμε τὸ δικαίωμα νὰ
γενικεύουμε κάποια ἀρνητικὰ παρα-
δείγματα, ποὺ ἐξάλλου δὲν λείπουν
ἀπὸ κανένα ἐπάγγελμα ἢ λειτούργη-
μα, καὶ νὰ ἰσχυριζόμαστε ὅτι τιμιό-
τητα καὶ δικηγορία εἶναι ἀσύμβατες
μεταξύ τους ἔννοιες καὶ πραγματικό-
τητες;
Ἂς μοῦ ἐπιτραπεῖ νὰ ἐκφράσω μία
ἀπορία ποὺ εἶναι συγρόνως καὶ ἔμμε-
ση πρόταση. Τὸ λειτούργημα τῶν
δικαστῶν εἶναι δημόσιο, ἐνῷ τὸ ἔργο
τῶν δικηγόρων μπορεῖ νὰ ἐπιτελεῖται
στὶς ἴδιες αἴθουσες μὲ αὐτὸ τῶν δι-
καστῶν, ἀνήκει ὅμως στὰ ἐλεύθερα
ἐπαγγέλματα.
Ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης,
προστάτης τοῦ δικαστικοῦ καὶ δι-
κηγορικοῦ κλάδου, ἦταν δικαστικὸς
καὶ ὄχι δικηγόρος. Δὲν θὰ ἦταν κα-
λύτερα νὰ ἀποκτήσουν οἱ δικηγόροι
ἕναν ἅγιο ἀποκλειστικὰ δικό τους ὡς
προστάτη, ποὺ μάλιστα ἡ ζωή του,
τὸ λειτούργημά του καὶ ἡ προσφορά
του εἶχε νὰ κάνει μὲ τὴν ὑπεράσπιση
τῶν ὑποδίκων, ὅ,τι ἔργο ἀκριβῶς κα-
λοῦνται νὰ ἐπιτελοῦν οἱ δικηγόροι;
Ἀκροτελευτίως θὰ μποροῦσα νὰ
συμπληρώσω πόσο κερδισμένοι θὰ
ἤμασταν ὅλοι (δικηγόροι, ὑπόδικοι,
μάρτυρες) ἀπὸ τὴν καθιέρωση τῆς
μνήμης τοῦ ἁγίου Φιλογονίου ὡς προ-
στάτη τῶν δικηγόρων, ἀφοῦ ἀπὸ τὴν
εὔφημη ἐκκλησιαστικὴ μνήμη του θὰ
προέκυπτε γιὰ ὅλους μας ἀπὸ ἐκεῖνον
ἀντίδοση τῆς ἔμπρακτης εὐλογίας
του, τὴν ὁποία ἔχουμε ἀνάγκη.
Ἂς καταφύγουμε πάλι στὴν εὔστο-
χη χρυσοστομικὴ διατύπωση:
«Οὕτω δὴ καὶ οὗτος λαβὼν παρ᾿
ἡμῶν εὐφημίαν ῥημάτων, ἧς οὐδὲν
δεῖται, ἀντιδώσει τὴν διὰ τῶν ἔργων
εὐλογίαν ἡμῖν, ἧς ἀεὶ χρήζομεν».
Δὲν θὰ ἦταν ἄστοχο νὰ ἀναφέρου-
με ὅτι προκειμένης κάποιας δίκης, θὰ
ἦταν εὐλογία γιὰ δικηγόρους, ὑπόδι-
κους καὶ μάρτυρες νὰ ἐπικαλεσθεῖ ὁ
καθένας ἀπὸ αὐτοὺς τὴν εὐλογία καὶ
προστασία τοῦ προστάτη ἁγίου ψάλ-
λοντας ἢ διαβάζοντας τὴν σχετικὴ
πρὸς τὸν ἅγιο παράκληση (ἤδη τὸ κά-
νουν τοῦτο κάποιοι).

16. 16
Ἐ
ν πολλοῖς ἄγνωστος τυγχάνει ὁ
ἅγιος Ἰωάννης ὁ Καλοκτένης,
Μητροπολίτης καὶ Πολιοῦχος
τῆς ἱστορικῆς πόλεως τῶν Θηβῶν.
Ἄγνωστος ἦταν μέχρι πρότινος καὶ γιὰ
τὸν γράφοντα, ἕως ὅτου ἐπισκεφθήκα-
με γιὰ κάποια ὁμιλία μας τὴν πόλη τῶν
Θηβῶν καὶ τὰ μάτια μας ἀσυναίσθη-
τα προσανατολίστηκαν σὲ ἕναν μικρὸ
σχετικὰ ναό, ὁ ὁποῖος ὡς «παρεμβολὴ
Θεοῦ» δεσπόζει στὸ κέντρο τῆς μεγά-
λης κεντρικῆς πλατείας τῶν Θηβῶν.
Ἄραγε τίνος Ἁγίου τὸ ὄνομα φέρει ὁ
ναὸς αὐτός; Ἦταν ἡ πρώτη σκέψη ποὺ
πέρασε ἀπὸ τὸν νοῦ μας. Ἡ ἱστορικὴ
καὶ θαυματουργὴ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου
μὲ τὴν ἐπιγραφή: «Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ
Καλοκτένης, Μητροπολίτης Θηβῶν»,
ἔδωσε τὴν ἀπάντηση καὶ ἄνοιξε τοὺς
ὁρίζοντές μας νὰ ἐρευνήσουμε καὶ νὰ
καταγράψουμε τὰ τοῦ ἁγίου ἀνδρός.
Ἡ σχετικὴ ἔρευνα καὶ μελέτη μᾶς
κατέπληξε, ἐπειδὴ ἀκριβῶς μᾶς ἀπεκά-
λυψε ὅτι ὁ ἅγιος Ἰωάννης «ἐκ κοιλίας
μητρὸς» καὶ μέχρι τὴν ἐν Χριστῷ κοί-
μησή του φέρει ἀνεξίτηλα τὴ σφραγῖδα
τῆς «ἄνωθεν δωρεᾶς», τοῦ Παναγίου
καὶ τελεταρχικοῦ πνεύματος, τὸ ὁποῖο
ἐνοικεῖ στὶς καθαρὲς καρδιὲς καὶ μετα-
μορφώνει τοὺς ἀνθρώπους σὲ «ἄκτιστα
δοχεῖα τῆς χάριτος». Τὸ ἴδιο συνέβη καὶ
μὲ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Καλοκτένη.
Τὰ μάτια τοῦ μικροῦ Ἰωάννου
ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΚΑΛΟΚΤΕΝΗΣ
«Ο ΝΕΟΣ ΕΛΕΗΜΩΝ»
Πρότυπο φιλανθρώπου κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης.
Ἀξιομίμητο ὑπόδειγμα ἀρχιερατικῆς διακονίας
γιὰ τοὺς σύγχρονους Ἐπισκόπους.
Ἰωάννη Σιδηρᾶ
θεολόγου - ἐκκλησιαστικοῦ ἱστορικοῦ - νομικοῦ

17. 17
εἶδαν τὸ πρῶτο φῶς τῆς ζωῆς στὴ
Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη κατὰ
τὰ μέσα τοῦ ΙΒ΄ αἰῶνος. Οἱ γονεῖς του
ἦταν εὔποροι καὶ ἐπιφανεῖς στὴν κοι-
νωνία τῆς πρωτεύουσας τῆς αὐτοκρα-
τορίας καὶ ὀνομάζο-
νταν Κωνσταντῖνος
καὶ Μαρία. Παρὰ
ὅμως τὴν κοινωνικὴ
καταξίωση καὶ τὴν
οἰκονομικὴ εὐμά-
ρεια, οἱ γονεῖς του,
πρὶν φυσικὰ ἀπὸ τὴ
γέννηση τοῦ μονο-
γενοῦς υἱοῦ τους,
ἦταν σὲ πνευματικὴ
δοκιμασία, ἐπειδὴ
δὲν μποροῦσαν νὰ
τεκνοποιήσουν.
Συντροφιὰ στὸν
ψυχικὸ πόνο τους
εἶχαν τὴν ἀδιάλει-
πτη προσευχὴ καὶ
τὸ πρόσωπο τῆς
Θεομήτορος, στὴν
ὁποία καὶ ὑπεσχέ-
θηκαν ὅτι, ἐὰν ἀπο-
κτοῦσαν ἕνα παιδί,
θὰ τὸ ἀφιέρωναν
στὴν Ἐκκλησία.
Εἰσακούστηκαν οἱ
ἐκτενεῖς καὶ ζώπυ-
ρες προσευχές τους,
ὁπότε μετ' ὀλίγον
ἐγεννήθη τὸ πρωτό-
τοκο παιδί τους, τὸ
ὁποῖο ἐβάπτισαν καὶ
ὀνόμασαν Ἰωάννη.
Θαυμαστὴ ἡ γέννηση τοῦ παιδίου καὶ
ἔκδηλη ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή
του. Καρπὸς προσευχῆς καὶ πίστεως ὁ
μικρὸς Ἰωάννης καὶ ἐπρόκειτο νὰ δι-
ακονήσει τὴν Ἁγία Ἐκκλησία ἐπαλη-
θεύοντας τὴν ὑπόσχεση τῶν γονέων
του ὅτι τὸ παιδίον ποὺ θὰ ἀποκτοῦσαν
θὰ τὸ ἀφιέρωναν στὸν Χριστὸ καὶ τὴν
Ἐκκλησία Του.
Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς ἀνέθρεψαν τὸ
παιδί τους «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ
Κυρίου». Ὁ μικρὸς Ἰωάννης ἦταν προι-
κισμένος καὶ κεκοσμημένος μὲ τὰ χαρί-
σματα καὶ τὰ τάλαντα ποὺ χορηγεῖ τὸ
Πανάγιο Πνεῦμα. Ἦταν εὐφυής, ἐπι-
μελὴς καὶ ἀριστοῦχος μαθητής, ἀπο-
λαμβάνοντας τὴν ἀγάπη, τὴν ἐκτίμηση
καὶ τὸν δίκαιο ἔπαινο τῶν διδασκά-
λων του. Στὸ πρόσωπό του παιδιόθεν
ὑπῆρχε ὁ συγκερασμὸς τῆς κατὰ Θεὸν
καὶ κατὰ κόσμον σοφίας, καθὼς καὶ τὸ

18. 18
χριστιανικὸ ἦθος σύμφωνα μὲ τὶς ἐπι-
ταγὲς τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου.
Ὁ μικρὸς Ἰωάννης εἶχε ἰδιαίτερη
πνευματικὴ σχέση μὲ τὴν Θεοτόκο,
πρὸς τὴν ὁποία ἀδιαλείπτως ἔψαλλε
τοὺς ὕμνους της καὶ ἐκείνη, ὅπως κα-
ταγράφει ὁ συγγραφέας πρωθιερεὺς π.
Γεώργιος Ἀθ. Παπαγεωργίου, τοῦ ἀπε-
κάλυψε θαυμαστῷ τῷ τρόπῳ τὸ μέλ-
λον του μέσα στὴν Ἐκκλησία: «Χαίροις
καὶ σὺ τῶν Θηβῶν προστάτα». Τοῦτο
συνέβη ὅταν ὁ μικρὸς Ἰωάννης προ-
σφωνοῦσε τὴ Θεομήτορα μὲ τὸν στίχο:
«Χαῖρε, νύμφη ἀνύμφευτε». Καὶ ὄντως
ἀνεδείχθη Ἐπίσκοπος καὶ προστάτης
Θηβῶν.
Σὲ ἡλικία μόλις 12 ἐτῶν ὁ πατέρας
του παρέδωσε τὸν υἱό του στὸν Μέγα
Δομέστικο, ποὺ κατεῖχε τὸ ἀξίωμα τοῦ
αὐτοκρατορικοῦ αὐλάρχου καὶ τοῦ
ἐπικεφαλῆς τοῦ στρατιωτικοῦ σώμα-
τος, προκειμένου νὰ ἐκπαιδεύσει τὸν
μικρὸ Ἰωάννη καὶ νὰ τὸν εἰσαγάγει
στὶς τάξεις τοῦ στρατοῦ.
Ὁ Μ. Δομέστικος ὅμως ἀντελήφθη
ἀμέσως τὴν κλίση τοῦ Ἰωάννου πρὸς
τὴν Ἐκκλησία καὶ τελικῶς εἰσηγήθη-
κε τὴν ἔνταξή του στὸν ἱερὸ κλῆρο ὡς
ἱερομονάχου. Στὴ συνέχεια ὁ ἱερομόνα-
χος Ἰωάννης ἐμόναζε σὲ κάποια ἀπὸ τὶς
πολλὲς μονὲς τῆς Κωνσταντινουπόλεως
καὶ ὅταν «ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρό-
νου», ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Θηβῶν χειρο-
τονηθεὶς στὸν τρίτο βαθμὸ τῆς ἱερωσύ-
νης ἀπὸ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη
Λουκᾶ Χρυσοβέργη (1156 - 1169) στὸν
ναὸ τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας.
Τὸ ἄγγελμα τῆς ἐκλογῆς του προ-
κάλεσε ρίγη συγκινήσεως καὶ ξέφρε-
νο ἐνθουσιασμὸ στὸ χριστεπώνυμο
πλήρωμα τῶν Θηβῶν, οἱ ὁποῖοι πολλὰ
εἶχαν ὑποστεῖ ἀπὸ τοὺς κατακτητὲς
Νορμανδοὺς καὶ εἶχαν καταντήσει
δοῦλοι καὶ ἐργάτες μισθωμένοι τῶν
Ἑβραίων, ποὺ κατεῖχαν κατὰ τὴν πε-
ρίοδο ἐκείνη ὅλο τὸν πλοῦτο καὶ τὶς
θέσεις ἐργασίας. Ἡ δὲ πνευματικὴ καὶ
ἐν γένει θρησκευτικὴ κατάσταση τῶν
κατοίκων τῆς Θήβας ἦταν σὲ χαμηλὸ
ἐπίπεδο.
Ὁ λαὸς τῶν Θηβῶν ὑπεδέχθη
μὲ πνευματικὴ εὐφροσύνη τὸν νέο
Ἐπίσκοπο καὶ πνευματικό του Πατέρα,
καθὼς ἡ φήμη γιὰ τὴν πολύπλευρη
μόρφωσή του καὶ κυρίως γιὰ τὸ ἦθος
καὶ τὴν πνευματικότητά του εἶχαν
φθάσει πολὺ πρὶν ἀπὸ τὴν ἄφιξή του.
Ἡ ἐνθρόνιση τοῦ ἐπισκόπου Ἰωάννου
ἔγινε στὸν μητροπολιτικὸ ναὸ τῶν
Θηβῶν (Λόντζα), ποὺ καὶ σήμερα εἶναι
ἀφιερωμένος στὴν Θεοτόκο.
Ὁ νέος Ἐπίσκοπος ἀπὸ τῆς πρώτης
στιγμῆς ἔγινε μέτοχος καὶ κοινωνὸς
τῶν πνευματικῶν καὶ ὑλικῶν δυσχε-
ρειῶν τοῦ ποιμνίου του. Δὲν παρέμεινε
ἐφησυχασμένος στὶς «δάφνες τοῦ ἐπι-
σκοπικοῦ ἀξιώματος» καὶ δὲν ἐπεδίωξε
νὰ γευθεῖ τὴν κοσμικὴ δόξα, τὸν ὑλικὸ
πλοῦτο καὶ τὴν ραστώνη-ἀκηδία τοῦ
θρόνου του. Πάντα ταῦτα δὲν ὑπῆρχαν
στὴ σκέψη, τὶς ἐπιλογὲς καὶ τὶς πρά-
ξεις του. Πρωτίστως ἀνήγειρε νέο
Μητροπολιτικὸ ναό, ἀφιερωμένο στὴν
Ὑπεραγία Θεοτόκο, ὁ ὁποῖος κατασκευ-
άσθηκε μὲ δαπάνες ἀπὸ τὴν προσωπική
του πατρικὴ περιουσία, δίδοντας ἀμέ-
σως τὸ παράδειγμα καὶ τὸ μήνυμα ὅτι
«δὲν ζοῦσε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ
ζοῦσε γιὰ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὴ διακο-
νία τοῦ Θεόθεν ἐμπιστευθέντος λαοῦ
του».
Ὡς ἄλλος Μέγας Βασίλειος ὁ ἐπίσκο-
πος Θηβῶν Ἰωάννης ὁ Καλοκτένης ὡς
ἀφιλάργυρος καὶ φιλάνθρωπος πνευμα-
τικὸς πατέρας κατεσκεύασε στὴν πόλη
τῶν Θηβῶν μιὰ «Νέα Βασιλειάδα», ἕνα
νέο ὀργανωμένο συγκρότημα εὐαγῶν,
φιλανθρωπικῶν καὶ κοινωφελῶν ἱδρυ-
μάτων ὑπὲρ τοῦ ποιμνίου του. Πίστευε
ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος δὲν θὰ πρέπει νὰ συ-
γκεντρώνει ἀφειδῶς χρήματα πρὸς
«ἴδιον ὄφελος» ἀλλὰ γιὰ τὴ διακονία

19. 19
καὶ ψυχοσωματικὴ ἐνίσχυση τοῦ λαοῦ
του μὲ «ἔργα εὐποιίας». Στὸ πλαίσιο
τοῦτο ἀνήγειρε γηροκομεῖο, πτωχοκο-
μεῖο καὶ ἐξοπλισμένο γιὰ τὰ δεδομένα
τῆς ἐποχῆς του νοσοκομεῖο στὴν πόλη
τῶν Θηβῶν.
Ἡ μέριμνα τοῦ Ἁγίου ἐπεκτάθηκε
καὶ στὴν ἐκπαίδευση τῶν νέων κο-
ρασίδων καὶ τοῦτο ἀποδεικνύεται ἐκ
τοῦ γεγονότος ὅτι ἀνίδρυσε «Πρότυπο
Παρθενῶνα», στὸν ὁποῖο οἱ γυναῖκες
τῆς πόλεως καὶ τῆς πέριξ περιοχῆς τῆς
Βοιωτίας ἐλάμβαναν τὴ στοιχειώδη
ἐκπαίδευση καὶ ἐκμάθαιναν διάφορες
τέχνες, ὅπως ραπτική, κέντημα κ.ἄ.
Πολλὲς ἀπὸ τὶς κοπέλες ποὺ φοιτοῦσαν
στὸν Παρθενῶνα, ὅπου ἐδίδασκαν μο-
ναχές, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν οἰκογενειακό,
ἀκολουθοῦσαν καὶ τὸν μοναχικὸ βίο.
Πολυδιάστατος ὡς προσωπικότητα
ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἐμερίμνησε καὶ γιὰ
τὴν ἐν γένει βελτίωση τῶν συνθηκῶν
ζωῆς τοῦ ποιμνίου του. Ἐπειδὴ ἡ πόλη
τῶν Θηβῶν ἀντιμετώπιζε σοβαρὸ πρό-
βλημα ὑδρεύσεως, συγκέντρωσε τὰ
ὕδατα ἀπὸ τὶς διάφορες πηγὲς τοῦ πο-
ταμοῦ Ἰσμηνοῦ καὶ ἐξασφάλισε πόσιμο
ὕδωρ γιὰ τὸ ποίμνιό του, ἐνῷ ἵδρυσε
καὶ περὶ τοὺς 25 ὑδρόμυλους ποὺ λει-
τουργοῦσαν μέχρι καὶ πρὶν ἀπὸ λίγες
δεκαετίες. Οἱ δὲ κάτοικοι τῆς περιοχῆς,
ὡς ἔκφραση εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸν
φιλόστοργο πνευματικό τους πατέ-
ρα καὶ προστάτη, μετωνόμασαν τὸν
ποταμὸ σὲ «Ἁγιάννη» καὶ ἀνήγειραν
πρὸς τιμὴν τοῦ Ἁγίου ναὸ στὴν περι-
οχὴ κοντὰ στὰ λεγόμενα «Ταμπάκικα»
(βυρσοδεψεῖα).
Παράλληλα, τὸ ἀνύστακτο καὶ
φιλάνθρωπο ἐνδιαφέρον τοῦ ἁγίου
Ἰωάννου ἐπεκτάθηκε καὶ στὴν κατα-
σκευὴ κοινωφελῶν ἔργων, ὅπως ἦταν
οἱ πετρόκτιστες γέφυρες ποὺ κατασκευ-
άστηκαν μὲ δική του πρωτοβουλία, καὶ
μία ἐξ αὐτῶν στὸν ποταμὸ Ἀσωπὸ σώζε-
ται μέχρι καὶ σήμερα καὶ εἶναι γνωστὴ
ὡς ἡ «γέφυρα τοῦ Μητροπολίτη» ἢ
«γέφυρα τοῦ Ἁγιάννη». Ἄοκνες ὅμως
ὑπῆρξαν οἱ προσπάθειές του καὶ γιὰ
τὴν ἀποξήρανση τῆς πεδιάδος στὴν
ἐπαρχία Θηβῶν, ὅπου λόγῳ τῆς ἐλονο-
σίας ἀποδεκατίζονταν οἱ κάτοικοι τῆς
περιοχῆς. Οἱ τάφροι ποὺ κατασκεύασε
πρὸς τὸν σκοπὸ τοῦτο φέρουν ἀκόμη
καὶ σήμερα τὸ ὄνομά του: «Ἁγιάννης».
Ὁ πολυπράγμων, εὐφυὴς καὶ δρα-
στήριος Ἐπίσκοπος Ἰωάννης ἐνδια-
φέρθηκε καὶ γιὰ τὴν οἰκονομικὴ ἀνά-
πτυξη τοῦ τόπου, τὴν καθιέρωση νέων
μορφῶν καλλιέργειας γιὰ τοὺς ἀγρό-
τες τῆς ἐπαρχίας του. Ἔτσι ἔπεισε τὸν
ἐντόπιο ἀγροτικὸ πληθυσμὸ νὰ καλ-
λιεργήσει συστηματικὰ μορεόδεντρα,
τῶν ὁποίων τὰ φύλλα χρησιμεύουν
γιὰ τὴν ἐκτροφὴ τοῦ μεταξοσκώληκα,
προκειμένου νὰ παραχθοῦν τὰ λεγόμε-
να «κουκούλια», ἐκ τῶν ὁποίων κατα-
σκευάζονται οἱ μεταξωτὲς ἶνες.
Ὅλες οἱ παραπάνω φιλάνθρωπες καὶ
φιλοπρόοδες πρωτοβουλίες τοῦ ἁγίου
Ἰωάννου ὡς δραστήριου Ἐπισκόπου
καὶ Ποιμένος ἐπέδρασαν καταλυτικά,
ὄχι μόνο στὸν ψυχικὸ κόσμο τῶν χρι-
στιανῶν ἀλλὰ ἀκόμη καὶ τῶν Ἑβραίων,
ἐκ τῶν ὁποίων πολλοὶ ἐβαπτίσθηκαν
χριστιανοί.
Ὡς Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας ὁ
ἅγιος Ἰωάννης διακρινόταν καὶ γιὰ τὴ
θεολογική του κατάρτιση, τὴν ὁποία
χρησιμοποιοῦσε ὡς «πνευματικὸ ἐργα-
λεῖο» γιὰ τὴ διαφύλαξη ἀνοθεύτου τῆς
ὀρθοδόξου πίστεως καὶ εὐαγγελικῆς
ἀληθείας ἀπὸ τὴν κακόδοξη πλάνη καὶ
τὸ ἑωσφορικὸ ψεῦδος τῶν αἱρέσεων.
Τὸ ὑψηλὸ ἐπίπεδο τῆς θεολογικῆς
καταρτίσεως τοῦ ἁγίου πατρὸς πιστο-
ποιεῖται καὶ ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι ἔλα-
βε μέρος στὴν ἐν Κωνσταντινουπόλει
συγκληθεῖσα Σύνοδο κατὰ τὸ ἔτος 1166
μ.Χ., στὴν ὁποία θεολόγησε ὀρθοδόξως
σχετικὰ μὲ τὴν ἑρμηνεία τοῦ δυσκόλου
χωρίου τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου:

20. 20
«Ὅτι ὁ Πατήρ μου μείζων μού ἐστι».
Ἔλαβε μέρος καὶ στὴν ἐπὶ τοῦ ἰδίου
θεολογικοῦ ζητήματος συγκληθεῖσα
Σύνοδο τοῦ 1170.
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης πιθανότατα ἐκοι-
μήθη ὡς ἐπίσκοπος Θηβῶν περὶ τὰ
τέλη τοῦ ΙΒ΄ μ.Χ. αἰῶνος καὶ ἀκριβέστε-
ρα περὶ τὸ 1193. Ἡ δὲ ἱερὰ μνήμη του
τιμᾶται ὑπὸ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
καὶ ἀπὸ τὴν τοπικὴ Ἐκκλησία τῆς ἁγιο-
τόκου Βοιωτίας τὴν 29η
Ἀπριλίου ἑκά-
στου ἔτους, καθὼς εἶναι ὁ Προστάτης,
πολιοῦχος καὶ πνευματικὸς ἔφορος
τῶν Θηβῶν.
Τὸ ἱερὸ λείψανό του δὲν εὑρέθη
ἀκόμη καὶ ὑπεστηρίχθη κατὰ καιροὺς
ἀπὸ τοὺς διαφόρους ἐρευνητὲς καὶ
μελετητὲς ὅτι τὸ σκήνωμα τοῦ ἁγίου
πατρὸς πιθανότατα ἐνταφιάσθηκε στὸν
περίβολο τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ
ναοῦ τῆς Θεοτόκου, τὸν ὁποῖο ὁ ἴδιος
ὡς ἐπίσκοπος Θηβῶν ἀνήγειρε, ἐνῷ
ἄλλοι πιστεύουν ὅτι μετεφέρθη ἀπὸ
τὸν μητροπολιτικὸ ναὸ στὸν μετέπειτα
ἀνεγερθέντα πρὸς τιμήν του ναὸ τῶν
Θηβῶν ἢ ἀκόμη ὅτι μετεφέρθη στὸν
ναὸ τῶν ἁγίων Δώδεκα Ἀποστόλων τῆς
Κωνσταντινουπόλεως.
Ὑπεστηρίχθηκαὶἡἄποψηὅτιτὸλεί-
ψανό του ἐκλάπη ἀπὸ τοὺς Φράγκους
καὶ μετεφέρθη στὸ Βατικανό. Σήμερα
σώζεται μόνο ἡ προσωπική του
σφραγῖδα, ἕνα βυζαντινὸ μολυβδόβου-
λο μὲ τὸ ὁποῖο κατὰ τὴν Βυζαντινὴ πε-
ρίοδο οἱ ἀρχιερεῖς ἐσυνήθιζαν νὰ σφρα-
γίζουν τὰ ἐπίσημα ἐκκλησιαστικὰ καὶ
ἄλλα κρατικὰ ἔγγραφα ποὺ τοὺς ἀφο-
ροῦσαν στὸ πλαίσιο τῆς ἐν γένει ἐκκλη-
σιαστικῆς καὶ πνευματικῆς δικαιοδοσί-
ας τους.
Μετὰ τὴν ἐν Κυρίῳ κοίμηση τοῦ
ἁγίου Ἰωάννου Καλοκτένη ὁ εὐσεβὴς

21. 21
λαὸς τῶν Θηβῶν καὶ τῆς ὅλης ἐπαρ-
χίας ἀνήγειρε πολλοὺς ναοὺς πρὸς
τιμήν του, ἐκ τῶν ὁποίων ἄλλοι κα-
τεστράφησαν κατὰ τὴν περίοδο τῆς
Ὀθωμανοκρατίας, ἐνῷ νέοι ἀνηγέρθη-
σαν στὴν ἴδια τοποθεσία ὅπου εἶχαν
ἀνεγερθεῖ οἱ πρῶτοι.
Σήμερα καὶ ἐπὶ τῶν ἐρειπίων τοῦ
παλαιοῦ καταστραφέντος ναοῦ τοῦ
ἁγίου Ἰωάννου δεσπόζει ὁ νέος ναός,
ὁ ὁποῖος ἀνηγέρθη κατὰ τὸ ἔτος 1900
ἐπὶ τῆς κεντρικῆς πλατείας τῶν Θηβῶν
μὲ ἐξ ὁλοκλήρου δαπάνη τῶν βασιλέ-
ων Γεωργίου Α΄ καὶ τῆς συζύγου του
Ὄλγας.
Πολλὰ τὰ θαύματα ποὺ μέχρι καὶ
σήμερα ἐπιτελεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ
Καλοκτένης, καθὼς ἔχει παρρησία
ἐνώπιον τοῦ τρισαγίου Θεοῦ.
Στοὺς δὲ δίσεκτους χρόνους ποὺ
ζοῦμε καὶ ὁ λαός μας ἀναζητᾶ πολλὲς
φορὲς ἀπεγνωσμένα «τὸ γνήσιο καὶ
ἀληθινό», τὴν «Ὀρθοδοξία καὶ τὴν
Ὀρθοπραξία» ἀπὸ τοὺς ἐπισκόπους
καὶ ἐν γένει τοὺς κληρικοὺς τῆς
Ἐκκλησίας, ἡ μορφή, ἡ βιοτὴ καὶ τὸ
ἐν γένει πνευματικό, φιλανθρωπικὸ
καὶ κοινωφελὲς ἔργο τοῦ ἐπισκόπου
καὶ μητροπολίτου ἁγίου Ἰωάννου τοῦ
Καλοκτένη ἀποτελοῦν «κανόνα καὶ
πρότυπο» ἀξιομίμητο.
Δὲν εἶναι μάλιστα διόλου τυχαῖο
τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὀνο-
μάστηκε «Ὁ Νέος Ἐλεήμων». Ἀπὸ
«Ἐλεήμονες Ἐπισκόπους» ἔχει ἀνά-
γκη ἡ Ἐκκλησία καὶ τὸ πλήρωμά της,
καὶ ὄχι ἀπὸ διαχειριστὲς τῆς ἐκκλησι-
αστικῆς ἐξουσίας ποὺ ἐπαναπαύονται
στὶς «δάφνες τοῦ ἐπισκοπικοῦ ἀξιώμα-
τος».
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Καλοκτένης
ἦταν Ἐπίσκοπος καὶ ὄχι δεσπότης. Στὴ
σύγχρονη ὅμως ἐποχὴ καὶ σὲ πολλὲς
τῶν περιπτώσεων ὁ ὅρος Ἐπίσκοπος
ὡς πράξη καὶ διακονία εἶναι «νεκρὸς
τίτλος», ἀφοῦ ἔχει δυστυχῶς ἀντικα-
τασταθεῖ μὲ τὸν ὅρο «Δεσπότης» καὶ σὲ
λόγους καὶ σὲ πράξεις «δεσποτισμοῦ».
Γι' αὐτὸν τὸν «Νέο Ἐλεήμονα»
Ἐπίσκοπο καὶ Ἅγιο ψάλλει ἡ
Ἐκκλησία: «Ἐκ μέσης τὸν Κύριον
ἐπιποθήσας ψυχῆς, τὰ ῥέοντα ἔφυγες
καὶ ἐπιπόνῳ ζωῇ τὴν σάρκα ἐξέτηξας.
Ἔσπευσας Ἱεράρχα, Βοιωτῶν Ἰωάννη,
φίλος Χριστοῦ γενέσθαι διὰ οἶκτον πε-
νήτων. Διὸ καὶ νέος ἐλεήμων ἐκλήθης,
μακάριε».

22. 22
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΦΗΤΕΙΩΝ
«ΜΕΛΙ ΑΝΑΜΕΜΙΓΜΕΝΟ ΜΕ ΚΩΝΕΙΟ»
Ἀλεξίας Κρητίδου
θεολόγου-οἰκονομολόγου
Ἐ
ὰν προσπαθήσει κανεὶς νὰ βά-
λει ὅλη τὴν ἐπικαιρότητα τῶν
ἡμερῶν ποὺ ζοῦμε μέσα σὲ μιὰ
εἰκόνα, τὸ βέβαιο εἶναι ὅτι αὐτό ποὺ θὰ
συνθέσει θὰ εἶναι ἕνα τοπίο σκοτεινό,
ὅπως ὁ νοῦς τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου,
μουχλιασμένο, ὅπως τὰ πάθη τῆς κοινω-
νίας καὶ τὰ ἀδιέξοδα αὐτῆς καὶ βαμμένο
μὲ χρῶμα ἀνθρώπινου αἵματος ποὺ ρέει
γιὰ νὰ ποτίζει καὶ νὰ συντηρεῖ τὴν τρα-
γωδία τοῦ κόσμου τούτου.
Στὴ σκιὰ αὐτῆς τῆς ἐπικαιρότητας
καὶ μέσα στὴν ἀκαταστασία καὶ τὴν τα-
ραχή, ἔρχονται κάποιοι κουβαλώντας
στὴ φαρέτρα τους λόγο μὲ ὀσμὴ καμέ-
νης σαρκός, νὰ δώσουν ἑρμηνεία στὸν
ἅγιο καὶ προφητικὸ λόγο τῶν ἁγίων καὶ
ὁσίων τῆς ἐποχῆς μας. Ὡστόσο, αὐτὸς ὁ
λόγος δὲν ἦταν ἀποκλειστικὰ λόγος προ-
φητικός, ἦταν καὶ προφητικός. Δόθηκε
ἀπὸ ἀνθρώπους ἁγίους, θεοφόρους, μὲ
θεῖα χαρίσματα, ἐκ τῶν ὁποίων ἕνα καὶ
ἡ προφητεία.
Ἡ ἑρμηνεία αὐτῶν τῶν λόγων δὲν
μπορεῖ νὰ στηρίζεται σὲ στοχασμούς, σὲ
ἀνθρώπινα εὑρήματα, ἐπινοήματα καὶ
ἀμφιβολίες. Δὲν μπορεῖ νὰ στηρίζεται
σὲ συλλογικὲς ἀναλύσεις, πορίσματα καὶ
πειράματα, ἀνακατεμένα μὲ ἰδεολογίες,
πρότυπα καὶ κοσμικὲς σοφίες, ποὺ θυ-
μίζουν, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ
Παλαμᾶς, «μέλι ἀναμιγμένο μὲ κώνειο»1
.
Ποῦ πρέπει νὰ στηρίζεται ὅμως; Ποι-
ός ἄνθρωπος σήμερα μπορεῖ νὰ ἑρμηνεύ-
σει τὰ τοῦ Θεοῦ; Μὲ ποιές γνώσεις; Μὲ
ποιά σοφία; Καὶ ποιές διαστάσεις μπορεῖ
νὰ δώσει στὰ ἔργα τῶν ἀνθρώπων;
Ὁ Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης
Ἀλμωπίας κ. Ἰωὴλ ἐπισημαίνει, διὰ
τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, «οἱ Προφῆτες»,
γράφει ὁ Μ. Βασίλειος, ἔγιναν κάτοπτρα
τῆς θείας ἐνέργειας. Δηλαδὴ οἱ προφῆτες
ἔμοιαζαν μὲ ἕνα πολὺ καθαρὸ καθρέπτη.
Σ' ἕναν καθαρὸ καθρέπτη ὅ,τι ἀντικείμε-
νο καὶ νὰ βάλεις μπροστά, θὰ τὸ ἐμφα-
νίσει στὸ ἀκέραιο. Δέχθηκαν τρανή,
ἀσύγχυτη καὶ ἀνεπιθόλωτη (δηλαδὴ
καθαρὴ) τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ. Αὐτὴ ἡ
χάρη τοῦ Θεοῦ χρησιμοποίησε γιὰ κα-
θρέπτη τὸν νοῦ τους καὶ τύπωσε μέσα
ἐκεῖ τὶς βουλὲς τοῦ Θεοῦ. Θὰ πρέπει νὰ
τονίσουμε ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα παρευρί-
σκεται σὲ ὅλους, ἀλλὰ σὲ ἐκείνους ποὺ
εἶναι καθαροὶ ἀπὸ πάθη ἐμφανίζει τὴν
δύναμή Του· ἀντίθετα, σὲ αὐτοὺς ποὺ ὁ
νοῦς τους εἶναι κλεισμένος ἀπὸ πάθη καὶ
ἀπὸ τὶς κηλῖδες τῶν ἁμαρτιῶν δὲν κάνει
αἰσθητὴ τὴν παρουσία Του»2
.
Αὐτὴ ἡ ἐπισήμανση εἶναι πολὺ σοβα-
ρή, ὅπως ξεκάθαρη καὶ ταπεινὴ εἶναι ἡ
θέση τοῦ μεγάλου δογματολόγου Ἰωάν-
νου Δαμασκηνοῦ στὸ ἔργο του «Πηγὴ
Γνώσεως», «ἐρῶ τοιγαροῦν, ἐμὸν οὐδέν»,
δὲν πρόκειται γι΄ αὐτὸ νὰ εἴπω τίποτε

23. 23
ἰδικό μου. Διότι δὲν πίστεψε ποτὲ στὶς
δικές του δυνάμεις, γνώριζε εὐσεβῶς ὅτι
μόνο ὁ Θεὸς δὲν σφάλλει, «μόνον τοῦ
θείου ὑπάρχει τὸ ἄπταιστον ἐντελῶς καὶ
ἀνάλωτον πάθεσι», ὅτι ἡ δική του σοφία
εἶναι σταγὼν ἐμπρὸς εἰς τὸν ὠκεανὸν
τῆς θείας σοφίας, τῆς ἀποθησαυρισμένης
μέσα στὴν παράδοση3
.
Ὁ Ἀπόστολος λέει «ποιός γνώρισε τὸν
νοῦν τοῦ Κυρίου;»4
· στὴν ἐρώτηση αὐτὴ
ἀπαντᾶ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς
«καὶ ἐὰν δὲν μπορεῖ νὰ βρεῖ τοὺς λόγους
αυτούς, δὲν εἶναι δυνατὸν οὔτε τὶς ἐντὸς
τῆς ψυχῆς εἰκόνες αὐτῶν νὰ κατανοήσει
μὲ τὴν ἔξω σοφία. Ἑπομένως ἡ γνώση
ποὺ ἀναζητεῖ τὸ κατ' εἰκόνα ἀπὸ αὐτὴ
τὴ σοφία εἶναι ψευδογνωσία». Καὶ συνε-
χίζει ὁ ἅγιος, «ἂς ἀκούσουμε τὸν Παῦλο

24. 24
ὁ ὁποῖος καλεῖ ΄΄σαρκικὴ σοφία τὴν ἐξω-
τερικὴ καὶ ΄΄νοῦν σαρκὸς΄΄ τὴ γνώση ποὺ
φέρει ἀλαζονεία. Ἑπομένως, ἡ σοφία τῆς
σάρκας πῶς θὰ προσφέρει τὸ κατ' εἰκόνα
στὴν ψυχή;»5
.
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος διευκρινίζει
στὸν λόγο του «Περὶ ἀσαφείας τῶν προ-
φητειῶν» ὅτι τὸ κυριότερο γνώρισμα τῆς
προφητείας δὲν εἶναι ἡ ἀναγγελία τῶν
παρόντων γεγονότων, ἀλλὰ τῶν μελλο-
ντικῶν καὶ ὅτι αὐτὸ ποὺ τὴν χαρακτη-
ρίζει εἶναι ἡ ἀσάφεια, γιὰ νὰ μπορέσει νὰ
γίνει σαφέστερη ὅταν πραγματοποιηθεῖ.
Σκέπασαν τὶς προφητεῖες μὲ τὴ δυ-
σκολία στὴν ἑρμηνεία τους καὶ ἔριξαν
μεγάλη ἀσάφεια στὰ γεγονότα, καὶ μὲ
τὴν ἀσάφεια ποὺ ὑπῆρχε στὰ λόγια τους
ἐξασφαλίζονταν ἐκεῖνοι ποὺ προφήτευ-
αν. Καὶ ἀπὸ ποῦ φαίνεται αὐτό; Γιατὶ
πρέπει καὶ ἐμεῖς νὰ ζητᾶμε δικαιολογίες,
ἂν καὶ μιλᾶμε ἀνάμεσα σὲ φίλους, γιατὶ
ἴσως εἶναι παρόντες καὶ πολλοὶ ποὺ δὲν
εἶναι φίλοι»6
.
Καὶ ὁ Ἅγιος συνεχίζει νὰ δίνει καὶ
ἄλλες ἐξηγήσεις: «Ὅταν ὁ Μωυσῆς πῆρε
τὶς πλάκες τοῦ νόμου στὸ βουνὸ καὶ
ἐπρόκειτο νὰ κατεβεῖ, μιὰ ἀνέκφραστη
καὶ θαυμαστὴ λάμψη ξεχύθηκε ἀπὸ τὸ
ἅγιο πρόσωπό του, ὥστε κανένας ἀπὸ
τοὺς πολλοὺς δὲν μποροῦσε νὰ τὸν πλη-
σιάσει καὶ νὰ συζητήσει μαζί του. Γιὰ
νὰ μὴν εἶναι λοιπὸν πάντοτε ἀπρόσιτος
στὸν λαό, ἀφοῦ ἔβαλε κάλυμμα στὸ πρό-
σωπό του, ἄφηνε τοὺς Ἰουδαίους νὰ τὸν
πλησιάζουν ἄφοβα. Καὶ ὅταν μιλοῦσε
μὲ τὸν λαό, φοροῦσε τὸ κάλυμμα, ὅταν
ὅμως ξαναγύριζε στὸν Θεό, τὸ ἀφαιροῦσε
πάλι. Καὶ αὐτὸ συνέβαινε, γιὰ νὰ φαίνε-
ται ἀξιόπιστος ὁ νομοθέτης σ' ἐκείνους
ποὺ ἐπρόκειτο νὰ δεχθοῦν τὸν νόμο»7
.
Ἡ ἱστορία εἶναι μεγάλο πρᾶγμα γιὰ τὴν
ἀσφάλεια τοῦ λόγου καὶ ἡ ἱστορία ἔχει
δείξει ὅτι σπουδαιότερο καὶ ἐχέγγυο κρι-
τήριο στὶς ἑρμηνεῖες τῶν προφητειῶν
τόσο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὅσο καὶ
τῆς Καινῆς ἀποτελεῖ ἡ ἐν Ἁγίῳ Πνεύ-
ματι ζωὴ καὶ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησιας,
ἡ συσσώρευση τῶν ἁγιοπνευματικῶν
ἐμπειριῶν τῶν Ἁγίων της καὶ ἡ παρά-
δοση αὐτῆς. Ἡ ἄκτιστη Θεία Χάρη μέσα
στὴν Ἐκκλησία εἶναι ἡ συνέχιση τοῦ
πάντοτε νέου, πάντοτε ἐπίκαιρου καὶ
πάντοτε ζωντανοῦ ἔργου τοῦ Χριστοῦ ἐν
Ἁγίῳ Πνεύματι. Ἐκκλησία καὶ Παράδο-
ση, αὐτοὶ εἶναι οἱ ἀσφαλέστεροι δρόμοι
ποὺ ὁδηγοῦν τὸν «βραδυκίνητο στὸ νὰ
ἀκούσει μὲ τὰ αὐτιὰ τῆς ψυχῆς»8
ἄνθρω-
πο στὴν ἐλπίδα τοῦ Θεοῦ.
Σφραγίζεται τὸ κείμενο αὐτὸ μὲ ποί-
ημα τοῦ Γεωργίου Δροσίνη, τὸ ὁποῖο
ἦταν ἀγαπημένο τοῦ ἁγίου Παϊσίου:
«Μήπως ὅ,τι θαρροῦμε βασίλεμα, Γλυ-
κοχάραμ΄αὐγῆς εἶναι πέρα; Κι ἀντὶ νάρ-
θη μιὰ νύχτ΄ἀξημέρωτη, Ξημερώνει μι'
ἀβράδιαστη μέρα; Μήπως εἶν' ἡ ἀλήθεια
στὸν θάνατο, Κι ἡ ζωὴ μήπως κρύβη τὴν
πλάνη;»9
.
Παραπομπές
1. Ὑπὲρ τῶν ἡσυχαζόντων 1,1 ἐκδόσεις
ΕΠΕ.
2. Ὁ Δεσπότης Χριστός, Μητροπολίτης
Ἐδέσσης, Πέλλης Ἀλμωπίας, Ἔδεσσα
2015, σελ.303.
3. Ἑπόμενοι τοῖς Θείοις Πατράσι, Πρωτο-
πρεσβυτέρου Θεόδωρου Ζήση, ἐκδόσεις
Βρυέννιος 1997, σελ.41.
4. Ρωμ.11,34.
5. Ὑπὲρ τῶν ἡσυχαζόντων 1,1, 2 ἐκδόσεις
ΕΠΕ 1999, σελ.53.
6. Περὶ ἀσαφείας τῶν προφητειῶν, ὁμιλία
Α, Ἰωάννης Χρυσόστομος, ἐκδόσεις ΕΠΕ,
1984, σελ.317.
7. Αὐτόθι, σελ.333.
8. Αὐτόθι, σελ.309.
9. Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, Ἱερὸ Ἡσυ-
χαστήριο «Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης Θεολό-
γος», Ἰούνιος 2015, σελ.552.

25. ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ
ΚΖ΄ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ
ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΕΝΤΕΤΑΛΜΕΝΩΝ
ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΚΑΙ
ΙΕΡΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ
ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
(Κόρινθος, 2 ἕως 4-11-2015)
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
Η ΚΖ΄ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη
Ἐντεταλμένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν
καὶ Ἱερῶν Μητροπόλεων γιὰ θέματα
αἱρέσεων καὶ παραθρησκείας, ποὺ
πραγματοποιήθηκε, ὑπὸ τὴν αἰγίδα τοῦ
Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν
καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου,
στὸ Συνεδριακὸ Κέντρο τῆς Ἱερᾶς
Μητροπόλεως Κορίνθου, ἀπὸ 2 ἕως
4.11.2015, μὲ τὴ φιλόξενη φροντίδα τοῦ
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κορίνθου
κ. Διονυσίου καὶ ὑπὸ τὴν προεδρία τοῦ
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γλυφάδας
κ. Παύλου, μέλους τῆς Συνοδικῆς
Ἐπιτροπῆς ἐπὶ τῶν Αἱρέσεων, μὲ θέμα:
«Ὄψεις τοῦ συγχρόνου Ἀποκρυφισμοῦ»,
μετὰ ἀπὸ ἐκτενῆ συζήτηση ἐπὶ τῶν
εἰσηγήσεων, ἐνέκρινε ὁμοφώνως τὰ
ἀκόλουθα Πορίσματα:
1. Ἡ Συνδιάσκεψη διαπίστωσε τὴ μεγάλη
ἔξαρση τοῦ ἀποκρυφιστικοῦ φαινομένου
στὴν ἐποχή μας. Ἀποκρυφισμὸς εἶναι ἡ
πίστη σὲ ἀπόκρυφες πραγματικότητες,
ὀντότητες καὶ δυνάμεις, οἱ ὁποῖες
προσεγγίζονται μὲ ἀπόκρυφες
τεχνικές. Πρόκειται γιὰ ἀρχαῖο
καὶ διαχρονικό, πολύμορφο καὶ μὲ
ἀπόλυτα ἀνθρωποκεντρικὸ χαρακτῆρα
δαιμονοκίνητο σύστημα, τὸ ὁποῖο
ἀπομακρύνει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν
πραγματικὸ προορισμό του, ποὺ εἶναι ἡ
κατὰ Χάριν θέωσή του, δίνοντάς του τὴν
ψευδαίσθηση τῆς αὐτοθέωσης.
2. Ὁ σύγχρονος Ἀποκρυφισμὸς
ἐμφανίζεται μὲ τὶς μορφὲς τοῦ
Νεοσατανισμοῦ, τῆς πολυειδοῦς Μαγείας,
τοῦ Πνευματισμοῦ, τοῦ Channelling,
τοῦ Ἐσωτερισμοῦ, τῆς Καμπάλα, τῆς
Μαντικῆς (Νεκρομαντεία, Καφεμαντεία,
Οἰωνοσκοπία, Ὀνειρομαντεία, Κλυδωνι-
σμός, Κάρτες Ταρῶ), τῆς Ἀστρολογίας,
τοῦ Σαμανισμοῦ, τῆς Ψευδοαγγελολογίας,
τῆς Ἀγγελοθεραπείας, τοῦ Ρέiκι, τοῦ
Νεοπαγανισμοῦ, τῆς Ἀριθμοσοφίας,
τοῦ κινήματος Ντάνωφ, τῆς
Ψευδοπροφητείας, τῆς Οὐφολογίας καὶ
μὲ πολλὲς ἄλλες μορφὲς Ἀποκρυφισμοῦ, οἱ
ὁποῖες ἐντάσσονται στὸ γενικώτερο ρεῦμα
τῆς «Νέας Ἐποχῆς».
3. Ἡ ὕπαρξη, ἡ ταυτότητα καὶ οἱ τεχνικὲς
τῶν βασικῶν μορφῶν τοῦ Ἀποκρυφισμοῦ
εἶναι καταγεγραμμένες στὴν Ἁγία Γραφή.
Ἐκεῖ γίνεται σαφὴς διάκριση ἀνάμεσα
στὰ γνήσια Ἁγιοπνευματικὰ χαρίσματα
τῆς Ἐκκλησίας καὶ στὰ μὴ γνήσια, τὰ
δαιμονικά, ὅπως αὐτὰ ἐμφανίζονται
στὸν διαχρονικὸ Ἀποκρυφισμό. Ὁ Ἰησοῦς
Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ καταλύσει
τὸ κράτος καὶ τὰ ἔργα τοῦ Σατανᾶ. Στὴν
Ἁγία Γραφὴ προφητεύεται τὸ ἐλπιδοφόρο
ἐσχατολογικὸ γεγονὸς τῆς σωτηρίας τοῦ
ἀνθρώπου καὶ τῆς ὁριστικῆς καταλύσεως
ὅλων τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων.
4. Περισσότερο εὐάλωτοι ἀπὸ τὴν
ἐπίδραση τοῦ Ἀποκρυφισμοῦ εἶναι οἱ
νέοι μας. Οἱ κυριότεροι λόγοι ἐπηρεασμοῦ
τῶν νέων ἀπὸ τὶς διάφορες μορφὲς τοῦ
Ἀποκρυφισμοῦ εἶναι: τὰ ἰδιαίτερα
χαρακτηριστικὰ τῆς νεανικῆς καὶ κυρίως
τῆς ἐφηβικῆς ἡλικίας, ἡ ἐλλιπὴς ὀρθόδοξη
κατήχηση, ἡ ἀνεπάρκεια καὶ ἡ κρίση τῆς
οἰκογένειας, ἡ λανθασμένη στόχευση
καὶ ἀποχριστιανοποίηση τῆς παιδείας, ἡ
ἀπουσία νοήματος ζωῆς καὶ ἡ ἀναζήτησή
του σὲ ἐπικίνδυνους πνευματικὰ χώρους,
ἡ συστηματικὴ πλύση ἐγκεφάλου ἀπὸ
ἔντυπα, παιχνίδια καὶ ἠλεκτρονικὰ μέσα
ἐνημερώσεως (τηλεόραση, διαδίκτυο κ.ἄ.)
καὶ ἡ ἀνησυχητικὴ ἐξάρτηση ἀπὸ αὐτά.
Τὸ φαινόμενο «Χάρυ Πότερ» ἀποτελεῖ
χαρακτηριστικὴ περίπτωση διείσδυσης
τοῦ Ἀποκρυφισμοῦ στὴν παιδικὴ καὶ
ἐφηβικὴ ἡλικία.
5. Ἡ Συνδιάσκεψη ἀσχολήθηκε ἐνδελεχῶς
μὲ τὶς πιὸ σημαντικὲς ἀπὸ τὶς μορφὲς τοῦ
συγχρόνου Ἀποκρυφισμοῦ. Μία εὐρύτατα
διαδεδομένη μορφὴ Ἀποκρυφισμοῦ
εἶναι ἡ Ἀστρολογία, ἡ ὁποία θέλει νὰ
προβάλλεται ὡς ἐπιστήμη καὶ ἀσκεῖ
ἐντυπωσιακὴ γοητεία στὸν σύγχρονο

26. ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ἐκκοσμικευμένο ἄνθρωπο. Τὸν ἀποκόπτει
ἀπὸ τὴν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, τὸν προσδένει
σὲ μοιρολατρικὲς ἀντιλήψεις μὲ ψευδεῖς
προβλέψεις, αἰχμαλωτίζοντας τὸν σὲ
ἀπατηλὲς «ἀστρικὲς δυνάμεις», στὴν
πραγματικότητα δαιμονικές. Ἡ σύγχρονη
ἐπιστήμη τῆς Ἀστρονομίας ἔχει διαχωρίσει
πλήρως τὴ θέση της ἀπὸ τὴν Ἀστρολογία
καὶ τὴν θεωρεῖ ψευδοεπιστήμη.
6. Ὁ Νεοπαγανισμὸς εἶναι ἕνας ἀπὸ
τοὺς πιὸ εὔρωστους διαύλους τοῦ
νεοεποχίτικου Ἀποκρυφισμοῦ, προβάλλο-
ντας καὶ ἑδραιώνοντας τὶς δοξασίες του μὲ
τὴν ὑποτιθέμενη ἐπιστροφὴ στὸ κλέος τῆς
προχριστιανικῆς ἀρχαιότητας. Πρόκειται
ὅμως γιὰ σύγχρονα θρησκευτικὰ σχήματα
τοῦ νεοεποχίτικου ἀποκρυφιστικοῦ
πλέγματος, δομημένα μὲ στοιχεῖα τῆς
ἀρχαίας εἰδωλολατρίας.
7. Ἡ σύγχρονη Ψευδοαγγελολογία
δὲν ἔχει καμμία ἀπολύτως σχέση μὲ
τὴν ἐκκλησιαστικὴ διδασκαλία περὶ
τῶν ἁγίων Ἀγγέλων. Τόσο ὡς πρὸς
τὶς προϋποθέσεις της, ὅσο καὶ ὡς
πρὸς τὸ περιεχόμενό της ἔχει σαφῶς
ἀντιχριστιανικό, συγκρητιστικὸ καὶ
ἀποκρυφιστικὸ περιεχόμενο. Συνδυάζει
μία σειρὰ ἐξωχριστιανικῶν, χριστιανικῶν,
ἐσωτεριστικῶν, ἰουδαϊκῶν καὶ ἰσλαμικῶν
στοιχείων, ποὺ σὲ ἀρκετὰ σημεῖα
θυμίζει ἔντονα χαρακτηριστικὰ τοῦ
ἀρχαίου Γνωστικισμοῦ, μὲ ἔκδηλη τὴν
νεοεποχίτικη σφραγῖδα.
8. Χαρακτηριστικὴ μορφὴ τοῦ
Ἀποκρυφισμοῦ εἶναι τὸ Channelling
(Διαυλισμός), μία καθαρὰ νεοεποχίτικη
πρακτική, ἡ ὁποία μετατρέπει τὸν
ἄνθρωπο ποὺ ἀσχολεῖται μ’ αὐτὴ σὲ
«κανάλι», τὸ ὁποῖο - κατὰ τὰ λεγόμενα
τῶν ἐκπροσώπων του - συντονίζεται
«ἐνεργειακὰ» μὲ πνεύματα, ὥστε νὰ
δέχεται καὶ νὰ «διοχετεύει» μηνύματα
καὶ ὁδηγίες ἀπὸ ὑποτιθέμενες «φωτεινὲς
ὀντότητες» (ἀγγέλους, δασκάλους,
ἐξωγήινους κ.ἄ.). Ὁ τρόπος μὲ τὸν
ὁποῖο ἀσκεῖται αὐτὴ ἡ τεχνική μας
βεβαιώνει ὅτι πρόκειται περὶ ἐπικίνδυνης
ἀποκρυφιστικῆς πρακτικῆς, ποὺ «ἀνοίγει»
ἐπικοινωνία μὲ ἀκάθαρτα πνεύματα.
Ἄλλωστε, στὴν ὀρθόδοξη παράδοση δὲν
ὑπάρχουν «τεχνικὲς» γιὰ τὴν ἐπικοινωνία
μὲ τὸν Τριαδικὸ Θεό, τοὺς Ἀγγέλους καὶ
τοὺς Ἁγίους Του.
9. Γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία οἱ
ἀπόκρυφες πραγματικότητες καὶ
δυνάμεις, στὶς ὁποῖες ἀναφέρεται ὁ
Ἀποκρυφισμὸς σὲ ὅλες τὶς μορφές του,
εἶναι σαφῶς δαιμονικές, ὅπως καὶ οἱ
τεχνικές του. Οἱ συνέπειες ἀπὸ τὴν
ἐνασχόληση μὲ τὸν Ἀποκρυφισμὸ
εἶναι ἀπρόβλεπτες καὶ πολὺ σοβαρές,
τόσο γιὰ τὴν ψυχικὴ καὶ πνευματικὴ
ὑγεία τῶν ἐμπλεκομένων, ὅσο
καὶ γιὰ τὴ σωματική, καθόσον τὰ
τελευταῖα χρόνια χρησιμοποιεῖται σὲ
«θεραπευτικὲς μεθόδους» τῶν λεγομένων
«ἐναλλακτικῶν-ἐνεργειακῶν θεραπειῶν»,
ἀλλὰ καὶ προσπαθεῖ νὰ διεισδύσει σὲ
τομεῖς τῆς κλασσικῆς ἰατρικῆς καὶ ψυχικῆς
ὑγείας. Συνεπῶς, ὅποιος σχετίζεται μὲ
ὁποιονδήποτε τρόπο μὲ τέτοιες ἀπόκρυφες
πραγματικότητες, δυνάμεις καὶ τεχνικές,
ἀποκόπτεται ἐθελούσια ἀπὸ τὸ Σῶμα
τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὑποδουλώνεται σὲ
δαιμονικὲς δυνάμεις.
10. Παρόμοια φαινόμενα ἀπαντῶνται
δυστυχῶς καὶ σὲ μεμονωμένα πρόσωπα
καὶ ὁμάδες ποὺ δραστηριοποιοῦνται
στὸν χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως
οἱ λεγόμενες «φωτισμένες» καὶ οἱ
«ὁραματίστριες». Ἐπίσης ἀπαντῶνται
στὶς διάφορες παρατάξεις τῶν
σχισματικῶν Παλαιοημερολογιτῶν,
ποὺ δραστηριοποιοῦνται στὴν Ἑλλάδα
καὶ σὲ ἄλλες χῶρες, πρακτικὲς οἱ ὁποῖες
ἀποκλίνουν σοβαρὰ ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη
Παράδοση.
Ὡς ἐκ τούτου, ἀπαιτεῖται ἐπαγρύπνηση
καὶ διαφώτιση τοῦ πιστοῦ λαοῦ μὲ ὅλα
τὰ μέσα ποὺ διαθέτει ἡ Ἐκκλησία, κα-
θότι βρίσκεται σὲ πλήρη ἐξέλιξη μία
συντονισμένη προσπάθεια νοθεύσεως
τοῦ ὀρθοδόξου φρονήματος. Ἄλλωστε,
ὅπως ἔχει ἐπισημανθεῖ, ὁ Ἀποκρυφισμὸς
καὶ οἱ νεοφανεῖς αἱρέσεις δὲν στοχεύουν
τόσο στὸ νὰ ἐξέρχονται οἱ πιστοὶ ἀπὸ
τὴν Ἐκκλησία, ὅσο στὸ νὰ παραμένουν
ἐντὸς Αὐτῆς μὲ ἀλλοιωμένο τὸ ὀρθόδοξο
φρόνημα.