2. HAYATIMIZ NASIL KOLAYLAŞTI?
Günlük hayatımızda kullandığımız birçok
araç gereç vardır.Bunlar teknolojik gelişmeler
ve buluşlarla hayatımıza girmiştir. İcat ya da
buluş adını verdiğimiz bu araç – gereçler
hayatımızın her anında yanı başımızdadır.
Takvim , teleskop, mikroskop, fotoğraf
makinesi, telefon, ampul, televizyon, bilgisayar,
tükenmez kalem, kredi kartı…
3. Buluş: Bir şeyin ilk kez ortaya koyulmasıdır.
Mucit: Yeni bir buluş ortaya koyan, icat eden
kimsedir.
Buluş yapılmasında insanların ihtiyaçlarının
etkisi olmuştur. Ateşin, tekerleğin, yazının
bulunması gibi. Teknolojik gelişmelerle buluşlar
birbiriyle ilişkilidir. Örneğin icat edilen telefon
teknolojik gelişmeler sonucu bugünkü halini
almıştır. İcat edilen ürünler insanların
ihtiyaçlarına cevap veremez hale gelince
günümüz teknolojisi ile gelişirler.
4.
5. İnsanların hayatını etkileyen birçok buluş
vardır;
• Bu buluşların en önemlilerinden birisi ateştir.Ateşin
bulunmasıyla insanlar yemeklerini pişirmeye
başlamışlar, ısınmaya ve ateşi ışık kaynağı olarak
kullanmaya başlamışlardır.
• Demirin bulunmasıyla tarımda gelişmeler
sağlamışlardır.
• Tekerleğin bulunmasıyla yüklerini kolayca taşımışlar,
basit ulaşım araçları yapmışlardır.
• Yazının bulunmasıyla insanlar bilgi birikimlerini sonraki
kuşaklara aktarmışlardır.
• Buhar makinesinin yapılması, telgrafın kullanılması ve
elektriğin bulunması insanların hayatını etkileyen en
önemli buluşlardan bazılarıdır.
6.
7. İnsanların ürettikleri çeşitli ham ve işlenmiş
maddelerin, haberlerin bir yerden başka bir
yere nakledilmesine ulaşım veya ulaştırma
denilmektedir. Ulaşımın gelişmesi
ve hızlanması tekerleğin
bulunmasıyla başladı.
İlk tekerleği ahşaptan
yapan insanoğlu belki de
daha önce ağaç gövdelerini
kullanıyorlardı yük taşımak için.
8. Makinelerin çoğunda, saatlerde, yel
değirmenlerinde ve buhar
makinelerinde, ayrıca otomobil ve
bisiklet gibi taşıtlarda tekerlekler ve
tekerlek ilkesine dayanan çarklar
vardır.
9. Tarih boyunca insanlar uzak yerlerdeki
insanlarla haberleşme ihtiyacı duymuşlardır.
Başlangıçta haberleşmek için açık havada
yakılan ateş kullanıldı. Daha sonraları yaya
haberci, atlı posta ve posta güvercini gibi
zahmetli ve oldukça zaman alıcı yöntemlerle
haberleşildi.
10.
11. 1844 yılında Samuel Morse tarafından
telgraf hattından ilk mesaj gönderildi.Böylece
iletişimde yeni bir dönem başladı.
12. 1876 yılında Alexander Graham Bell telgraf
teknolojisindeki gelişmelerden yararlanarak sesi
teller aracılığıyla ileten telefonu icat etmeyi
başardı.
13. 1926 yılında John Logie Baird, televizyonu
icat etti. Siyah beyaz yayın yapan televizyon,
teknolojik gelişmelerle birlikte renkli yayın
yapar hale gelmiştir.
14. Buluşlar ve icatlar insanların hayatını kolaylaştırır,
değiştirir ve zaman kaybını azaltır. Hayatımızı hem
olumlu hem de olumsuz etkileyen buluş ve icatlar da
vardır. Örneğin cep telefonları iletişim alanında
insanlara kolaylık sağlar. Fakat uzun süre
kullanıldığında yaydığı radyasyon nedeniyle insan
sağlığına zarar verir. Buhar makinesinin icadı ile buhar
gücünün makinelerde kullanılması büyük fabrikalar,
gemiler yapma imkânını doğurmuştur. Buhar makinesi
sanayi çağının başlamasına neden olmuştur.
Bilgisayarın icat edilmesi ile bilgisayar ve internet bilgi
çağının başlamasını sağlamıştır.
15. Bilimsel çalışmalarıyla insanlığa hizmet etmiş
önemli bir isim İbn –i Sina’dır. O felsefe,
matematik, astronomi,fizik,kimya,tıp ve müzik gibi
alanlarda çalışmalar yapmış fakat en çok tıp
alanındaki çalışmalarıyla tanınmıştır.
“Öteki bilgiler yanında tıp da öğreniyor, teorik
bilgimi hastalar üzerindeki uygulamalarla
bütünleştiriyordum.Bu şekilde aralıksız çalışmayı
sürdürdüm.”
16. BİLİM VE İNSAN
Bilim: Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu
olarak seçen, deneysel yöntemlere ve
gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan
düzenli bilgidir. Kısaca bilgi edinme süreci de
denir.
Bilim, insanın doğada olup bitenleri merak
etmesiyle başlar.
17. TEKNOLOJİNİN GETİRDİĞİ SORUNLAR
1) Teknolojik bazı gelişmeler doğada tahribat oluşturmuştur.
2) Fabrika atıkları hem havayı hem de suları kirletmektedir.
3) Otomobillerden çıkan egzoz dumanı havayı kirletmektedir.
4) Bu durumlarda hem insanları hem de diğer canlıları olumsuz
etkilemektedir.
5) Buluşlar sosyal hayatı da olumsuz etkilemektedir.
6) Televizyon aile içi ilişkilerin zayıflamasına neden olmaktadır.
Ayrıca bireyler arasında iletişimi azaltmaktadır.
7) İnternette insanların birbirleriyle vakit geçirmesini
engellemektedir.
8) Sosyal hayattaki birçok adet ve geleneklerinde kaybolmasına
neden olmaktadır.
18. Cahit Arf ( 1910 – 1997)
Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli
matematikçilerden biridir. 1938 yılında bilim
dünyasına katkıda bulunan doktora tezini
tamamlayarak dünya çapında tanınmıştır.
19. Aydın Sayılı (1913 – 1993)
1933 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nın yurt
dışına öğrenci göndermek için açtığı sınavı
kazanarak ABD’ye gitti. 1942 yılında Harvard
Üniversitesinden doktora ünvanı aldı.
20. ÖNEMLİ BULUŞLAR VE MUCİTLERİ
THALES: Güneş tutulmasını bulmuştur.
İBNİ SİNA: Kimya ve tıp alanında çalışmalar yapmış Türk bilginidir.
PASTÖR: Besinlerin bozulmasına mikropların yol açtığını kanıtlamış ve
kuduz aşısını bulmuştur.
CEZERİ: Otomatik aletleri yapan ilk Türk âlimidir.
MENDEL: Genetik biliminin kurucusudur. Canlıların özelliklerinin
nesilden nesile geçtiğini kanıtlamıştır.
EDİSON: İlk ses kaydını yapmış, ampulü bulmuştur.
KOPERNİK-KEPLER: Dünya’nın kendi ve Güneş etrafında döndüğünü
kanıtlamıştır.
GAZİ YAŞARGİL: Beyin cerrahisi alanında yaptığı çalışmalarla dünyaca
tanınmış Türk bilim adamıdır.
GRAHAM BELL: Telefonu icat etmiştir.
GUTENBERG: Matbaayı icat etmiştir.
EİNSTEİN: Fizik alanında çalışmalar yapmış ve atomu bulmuştur.
GALİLE: Dünya’nın döndüğünü ispatlamıştır. Teleskobun mucidi.
ARŞİMET: Suyun kaldırma kuvvetini bulmuştur.
MACELLAN: Dünya’nın yuvarlak olduğunu ispatlamıştır.
HAZERFEN AHMET ÇELEBİ: Uçmayı başaran ilk insanlardan biridir.
21. BİLİM İNSANIN ÖZELLİKLERİ
1) Meraklıdır.
2) Eleştiricidir.
3) Şüphecidir.
4) Tarafsızdır.
5) Planlı çalışır.
6) Kararlıdır.
7) Araştırmacıdır.
8) İnsanlığa hizmet için çalışırlar.
9) Deney ve gözleme yer verirler.
10) İnsanlığa ve doğaya karşı sorumludurlar.
22. “Eğer bir şeyi yapamamanın on bin yolunu
bulmuş isem, bu başarısız olduğum anlamına
gelmez. Moralim bozulmaz. Çünkü her
başarısız adım, başarıya giden yeni bir
adımdır.”
Thomas EDİSON
Ampulün Mucidi
23. ALIYORUM,OKUYORUM,ÖĞRENİYORUM
Haber almak, bilgi edinmek,eğlenmek
amacıyla takip ettiğimiz yayınlar belirli
aralıklarla yayınlanır. Bunlara süreli yayın adı
verilir. Bunlar;
Gazete
Dergi
İnternet siteleridir.
24. Ülkemizde bir devlet kurumu olan TÜBİTAK
( Türkiye Bilimsel Ve Teknik Araştırma Kurumu)
çocuklara yönelik iki dergi çıkarmaktadır.
Okul öncesi çocuklara yönelik “Meraklı Minik”
İlköğretim çocuklarına yönelik “ Bilim Çocuk”
25. Bilim Çocuk Dergisi, TÜBİTAK tarafından
çocuklara bilimi sevdirmek, bilimsel gelişmeleri
akıcı bir dille tanıtmak amacıyla çıkarılmaktadır.
Her ayın on beşinde yayımlanan Bilim
Çocuk Dergisi 7 – 15 yaş grubuna yönelik olarak
hazırlanan önemli dergilerden biridir.
26. ATATÜRK BİLİM VE TEKNOLOJİ
Atatürk, Kurtuluş Savaşı’ndan hemen sonra ülkemizin
çağdaş uygarlık seviyesine çıkarılması için çalışmalarını bilim
ve teknoloji ışığında sürdürmüştür. İlk önce Türk Dil
Kurumu’nu sonra da Türk Tarih Kurumu’nu kurmuştur.
Atatürk’ün bilim ve teknoloji alanında çalışmalar
yapması için kurduğu bazı kurumlar şunlardır:
1) Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2) Veteriner Zeoteknik Araştırma Enstitüsü
3) Hıfzısıhha Araştırma Enstitüsü
4) Maden Tetkik Arama ve Araştırma Enstitüsü
5) Ziraat Yüksek Enstitüsü
6) Türk Hava Kurumu
7) Astronomi Enstitüsü
8) Kandilli Rasathanesi
27. Atatürk, kendisi de bir bilim insanı gibi
çalışmalar yapmıştır. O, 1936 – 1937’nin kış
aylarında bir Geometri kitabı hazırlayarak
matematik bilimine katkıda bulunmuştur. Bu
kitapta matematik terimlerinin, bilimsel ifadelerin
yerine Türkçe karşılıklarına yer vermiştir.
Zaviye: Açı
Dılı: Kenar
Müselles: Üçgen
28. M.Kemal Atatürk’ün bilimle ilgili sözleri:
“Hayatta en hakiki mürşit ilimdir,fendir.”
“İlim,fen ve ihtisas(uzmanlık) nerede varsa,
sanat nerede varsa gidip öğrenmeye mecburuz.”
“Sizi bir kıvılcım olarak gönderiyorum, alevler
olarak geri dönmelisiniz!”
“Türk milletinin yürümekte olduğu ilerleme ve
medeniyet yolunda elinde ve kafasında tuttuğu
meşale müsbet ilimdir.”
29. BİLGİ KAYNAKLARI
Bilgiye ulaşmak için araştırma yapmak, araştırma
yapmak için de kaynaklara başvurmak zorundayız.
Kitap, ansiklopedi, dergi, atlas, sözlük gibi kaynaklar
bunlardan bazılarıdır.
Günümüzde internet kullanımının yaygınlaşması,
bilgiye ulaşma sürecini de kolaylaştırmıştır. Yazılı
kaynaklardan yaralanmak için kütüphaneleri
kullanabiliriz.
Gazete, dergi, kitap ve internet bilgi kaynaklarıdır.
Bilgi almak için kullandığımız yayınlara bilgi kaynakları
denir.
Bir kişi veya kuruluş tarafından üretilen; bilgi, ürün
veya sanat eserinin ilk defa üretildiğinin resmi
olarak onaylanmasına PATENT denir. ( TPE )
30. Yararlandığımız kaynakları ödevimizin en
arka sayfasında “kaynakça” bölümünde
göstermeliyiz. Emeğe saygı ya da bilgi
hırsızlığını önlemek için bu önemlidir.
Kaynakça bölümünde;
Yazarın adı, soyadı
Kitabın adı
Kitabın yayınevi
Basıldığı yer ve yıl yazılır.
31. Bilimsel bir araştırma yaparken öncelikle
konu belirlenmelidir. Konu belirlendikten
sonra, konunun araştırılması başlar. Dergi,
kitap, ansiklopedi,kütüphane ve internet
sitelerinden konu ile ilgili araştırma yapılır.
Farklı kaynaklardan ulaşılan bilgiler
kompozisyon bütünlüğünde birleştirilir. Sonuç
raporu oluşturulur.
Yararlanılan kaynaklar raporun sonunda
kaynakça bölümünde yazılır.
32. ETKİNLİK
Buluş tekerlek mucit teknoloji TÜBİTAK
1 - İnsanlar tarafından henüz bilinmeyen ve
yapılmayan araç ve gereci bulan kişiye………..denir.
2 - …………ulaşım alanında yarar sağlayan bir buluştur.
3 - Daha önce var olmayan bir nesnenin yapılarak
ortaya çıkartılmasına ………..denir.
4 - …………..ülkemizdeki Bilim Çocuk dergisinin
çıkarılmasına öncülük etmiştir.
5 - Bir ürünü elde etmek için gerekli olan sistemler
bütününe ………………….denir.
33. ETKİNLİK
Aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların
yanına D, yanlış olanın yanına Y yazınız.
1 – Teknoloji topluma her zaman faydalı değildir.(….)
2 – Atatürk bilim ve teknolojiye çok önem
vermiştir.(….)
3 – Yeni buluş yapan kişilere mucit denir.(….)
4 – Alexander Graham Bell telgrafı bulmuştur.(….)
5 – Pasteur kuduz aşısını bulmuştur.(….)
6 – İlk motorlu uçağı yapan Pascal kardeşlerdir.(….)
7 – Hareket ve yer çekimi kanununu bulan
Newton’dur.(…..)
34. TEST
1) Aşağıdakilerden hangisi yazının icadı ile
birlikte ortaya çıkan gelişmelerden değildir?
A) İnsanların bilgi birikimi arttı.
B) Eğitim ve öğretim kolaylaştı.
C) Toplumsal sorunlar sona erdi.
D) Toplumlar arası bilgi aktarımı kolaylaştı.
35. 2) I.Her zaman eleştiriye kapalıdır.
II.Yardım almadan yalnız çalışırlar.
III.Şüpheci, meraklı ve araştırmacıdır.
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da
hangileri bilim insanlarının ortak
özelliklerindendir?
A) Yalnız II
B) I – II
C) Yalnız III
D) I – III
36. 3) Arda, ev ödevinin sonuna kaynakçayı ekledi.
Arda’nın kaynakçasında kitaba ait aşağıdaki
bilgilerden hangisini yazması doğru olmaz?
A) Yayınevi
B) Yazarın doğum yeri
C) Kitabın basıldığı yer
D) Kitabın adı
37. 4) Atatürk, bilim ve teknolojiye çok önem
verdiğine göre; aşağıdakilerden hangisi
bilimle ilgili sözlerindendir?
A) Sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur.
B) Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
C) Ne mutlu Türk’üm diyene!
D) Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir.
38. 5) Aşağıda verilenlerden hangisi teknolojik
gelişmelerin toplumun kültürü üzerindeki
olumsuz etkilerinden biridir?
A) Ulaşımda otomobillerin kullanılması
B) İnsanların daha kaliteli giysiler alması
C) Arkadaşlık ilişkilerinin zayıflaması
D) Cep telefonun bir çok kişi tarafından
kullanılması
39. 6) …..?......1877 yılında ilk ses kaydını yaptım ve
fonograf adı verilen cihazı icat ettim.
Yukarıda bilgi veren bilim adamı ve hangi
alana katkıda bulunduğu aşağıdaki şıklardan
hangisinde doğru verilmiştir?
A) Edison – İletişim
B) Graham Bell – İletişim
C) Edison – Ulaşım
D) Graham Bell - Sağlık
40. 7) “Kuduz aşısını buldum.Ayrıca benim
bulduğum bir yöntem sayesinde sütlerin uzun
süre saklanması kolaylaştı.”diyen bilim adamın
kim olduğu aşağıdaki şıklardan hangisinde
doğru verilmiştir?
A) John Logie Baird
B) Albert Einstein
C) Thomas Edison
D) Louis Pasteur
41. 8) I.Kağıt ürünleri
II.Tarım ürünleri
III.Kimyasal maddeler
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da
hangileri insanların hayatını olumlu yönde
etkilediği gibi olumsuz da etkileyebilir?
A) Yalnız II
B) I ve II
C) Yalnız III
D) I - III
42. 9) Ben …..?..........,matbaayı bulan kişiyim.Bu
buluşumdan sonra dünyada birçok şey değişti
ve gelişti.
Yukarıda “?” ile gösterilen yere aşağıdaki
bilim insanlarından hangisi getirilmelidir?
A) Thomas Edison
B) John Gutenberg
C) Alexander Graham Bell
D) Gazi Yaşargil
43. 10) “ On yedi yaşındayken tıp eğitimi almaya başladı.
Derslerde öğretilenleri ezberlemiyor, her şeyi
sorgulayarak çevresindekilerle tartışıyordu. Bir gece
gözleri gökyüzündeki çok parlak bir yıldıza takıldı. Bu
olaydan sonra astronomiye merak sardı. Büyük bir
teleskop icat ederek, Dünya’nın Güneş etrafında
döndüğü görüşünü,tüm baskılara rağmen sonuna kadar
savundu.”
Yukarıda bilim adamı ile verilen bilgi aşağıdakilerden
hangisine aittir?
A) Cahit Arf
B) Galileo
C) Edison
D) Marie Curie
44. 11) Atatürk, bilime verdiği önem doğrultusunda:
• Ankara Hukuk Fakültesi
• Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü
• Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü’nün açılmasına
öncülük etmiştir.
Yukarıda verilen kurumlarla Atatürk’ün hangi
alandaki bilimsel çalışmalara önem verdiği
söylenemez?
A) Tarım
B) Madencilik
C) Güzel sanatlar
D) Eğitim
45. 12) -Kolera virüsünün tanımlanması
- Röntgen ışınlarının bulunması
Verilen buluşlar aşağıdaki alanların
hangisinde gelişme yaşanmasını sağlamıştır?
A) Eğitim
B) Haberleşme
C) Tıp
D) Ulaşım
46. 13) Yapılacak bir araştırma ile ilgili kaynaklara
ulaşılabilecek en doğru yer aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Arkadaşlarımızın kitaplıkları
B) Şehir kütüphanesi
C) Kendi kütüphanemiz
D) Sınıf kitaplığı
47. 14) Aşağıdaki bilim insanlarından hangisinin
günümüz bilimsel çalışmalarında görev aldığı
söylenebilir?
A) Galileo
B) Cahit Arf
C) İbn-i Sina
D) Harezmi
48. 15) Aşağıdakilerden hangisi bilim insanlarının
ortak özelliklerindendir?
A) Sabırsız olmaları
B) Çalışkan olmaları
C) Taraflı olmaları
D) Araştırmayı sevmemeleri
49. 16) Bir araştırma yaparken başkalarının
haklarına saygılı olmak için ne yapılmalıdır?
A) Araştırmayı kütüphaneden yapmalıyız.
B) Araştırmamızda kaynakça kullanmalıyız.
C) Araştırmamızı grup çalışması şeklinde
yapmalıyız.
D) Öğretmenlerimizden yardım almalıyız.
50. 17) Bilim için aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A) Tek bir toplumun çabası ile ortaya çıkar.
B) Hoşgörü ve adaletle ortaya çıkar.
C) Tesadüf eseri ortaya çıkar.
D) Deney, gözlem ve çaba ile ortaya çıkar.
51. 18) Aşağıdakilerden hangisi bir araştırmanın en
son basamağını oluşturur?
A) Konuyu belirlemek
B) Katalog taraması yapmak
C) Rapor yazmak
D) Kitaplara ulaşmak
52. 19) 1933’de Bakanlığın yurt dışına öğrenci
göndermek için açtığı sınavı kazanarak ABD’ye
giden, 1942’de Harvard Üniversitesinden
doktora unvanı alarak mezun olan ve 5 liranın
üzerinde resmi bulunan bilim insanı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aydın Sayılı
B) Cahit Arf
C) Gazi Yaşargil
D) Mehmet Öz
53. 20) Mikro cerrahi ile beyin tümörlerinin
alınabileceğini kanıtladı.
Dünya Beyin Cerrahları birliği tarafından yüzyılın
adamı seçildi.
Özellikleri verilen bilim insanı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Aydın Sayılı
B) Gazi Yaşargil
C) İbn-i Sina
D) Cahit Arf
54. 21)
Görseli verilen buluş, aşağıdakilerden hangisine
katkı sağlamıştır?
A) Üretimin artmasına
B) Gökyüzünün incelenmesine
C) Zamanın daha iyi kullanılmasına
D) Yön bulma sorununun çözülmesine
