2. Μάκαμε πζρςι ότι όταν το φωσ ςυναντά μια λεία επιφάνεια ανακλάται ενώ όταν
ςυναντά μια τραχιά επιφάνεια διαχζεται ΚΛΙΚ. Επίςθσ όταν ςυναντά μια
ςκουρόχρωμθ επιφάνεια, μεγάλο μζροσ του απορροφάται ΚΛΙΚ
Σι κα γίνει όμωσ αν πζςει ςε ζνα διαφανζσ ςώμα π. χ. όταν πζφτει ςτθν επιφάνεια
ενόσ υγροφ ι ενόσ γυαλιοφ;
Δεσ τισ παρακάτω εικόνεσ. Πώσ φαίνεται το μολφβι και το καλαμάκι; ου φαίνεται
κάτι παράξενο;
6. Μάζε γηα ηε δηάζιαζε, δεο κεξηθά
παξαδείγκαηα θαη θάλε εμάζθεζε ΚΛΙΚ
Επίςθσ ψάρια που βρίςκονται μζςα ςτθ κάλαςςα, φαίνονται πιο ψθλά από ότι πραγματικά είναι.
Τϊρα μπορείσ να καταλάβεισ ότι τα πουλιά για να πιάνουν τα ψάρια, καταλαβαίνουν και
υπολογίηουν τθ διάκλαςθ του φωτόσ ςτο νερό...
7.
8.
9.
10. Το φαινόμενο τθσ διάκλαςθσ, όπωσ είπαμε ςτο προθγοφμενο μάκθμα,
ςυναντάται ςυχνά ςε διάφορεσ δραςτθριότθτεσ ςτθν κακθμερινι ηωι μασ
και αξιοποιείται για τθν καταςκευι φακϊν.
Αυτοί χρθςιμοποιοφνται ςε διάφορα οπτικά όργανα, όπωσ
κιάλια, τθλεςκόπια, μικροςκόπια, φωτογραφικζσ και κινθματογραφικζσ
μθχανζσ,
ςε γυαλιά που διορκϊνουν προβλιματα όραςθσ κλπ
11. Φακοφσ χρθςιμοποιοφμε ακόμα για να δοφμε καλφτερα τισ λεπτομζρειεσ ςε
μικρά αντικείμενα ι μικρά γράμματα ι γραμματόςθμα(μεγεκυντικοί)
Δείτε τθ λειτουργία των μεγενκυντικϊν φακϊν δηαδξαζηηθά ΚΛΙΚ
Το πιο ςυνθκιςμζνο υλικό που
καταςκευάηουμε φακοφσ είναι το
κρφςταλλο. Μποροφμε όμωσ να
φτιάξουμε και απλοφσ φακοφσ με πιο
απλά μζςα:
Μποροφμε εφκολα π. χ. να
καταςκευάςουμε ζνα φακό, αν
κάνουμε μια τρφπα ςε ζνα χαρτόνι και
βάλουμε μία ςταγόνα νερό ςε αυτι τθν
τρφπα ι αν γεμίςουμε ζνα μπουκάλι με
νερό και κοιτάξουμε μζςα από τθν
τρφπα ι το μπουκάλι ςε ζνα βιβλίο.
Τότε κα παρατθριςουμε ότι το νερό κα
ςυμπεριφερκεί ςαν ζνασ μεγεκυντικόσ
φακόσ.
12. Αν πλθςιάςουμε κοντά ςε μια εικόνα το φακό, κα δοφμε ότι θ
εικόνα φαίνεται κανονικι και μεγαλφτερθ
13. ενϊ όταν θ εικόνα είναι μακριά του φακοφ φαίνεται
μικρότερθ και ανεςτραμμζνθ.
14.
15. Όταν το χαρτονάκι είναι κοντά ςτο βιβλίο, βλζπω τα γράμματα
μεγαλφτερα. Όταν το χαρτονάκι είναι μακριά από το βιβλίο, βλζπω τα
γράμματα μικρότερα και ανάποδα
16.
17.
18. Όταν ο φακόσ είναι κοντά ςτο βιβλίο, βλζπω τα γράμματα
μεγαλφτερα. Όταν κρατϊ το φακό μακριά από το βιβλίο, βλζπω τα
γράμματα μικρότερα και γυριςμζνα ανάποδα..
19.
20.
21. Οι φωτεινζσ ακτίνεσ μετά το ποτιρι πλθςιάηουν θ μία τθν άλλθ
και ςυγκεντρϊνονται ςε ζνα ςθμείο.
22. Οι φακοί, ανάλογα με το ςχιμα τουσ και τον
τρόπο με τον οποίο εκτρζπουν τισ φωτεινζσ
ακτίνεσ μιασ δζςμθσ από τθν πορεία
τουσ, διακρίνονται ςε ςυγκλίνοντεσ και
αποκλίνοντεσ.
Οι ςυγκλίνοντεσ είναι παχφτεροι ςτο μζςο και
λεπτότεροι ςτα άκρα θαη νη θωηεηλέο αθηίλεο
πνπ πεξλνύλ κέζα από
απηνύο, ζπγθιίλνπλ, δειαδή πιεζηάδνπλ θαη
ζπγθεληξώλνληαη ζε έλα ζεκείν.
30. Όταν οι φωτεινζσ ακτίνεσ περνοφν μζςα από ζνα ςυγκλίνοντα
φακό,όπωσ το κυλινδρικό ποτιρι, πλθςιάηουν θ μία τθν άλλθ και
ςυγκεντρϊνονται ςε ζνα ςθμείο, ενϊ όταν περνοφν μζςα από ζνα
αποκλίνοντα φακό, όπωσ το διαφανζσ πλαςτικό
μπουκάλι, απομακρφνονται θ μία από τθν άλλθ.
Συγκλίνων Παχφσ ςτθ μζςθ και υγκλίνουν, δθλαδι ςυγκεντρώνονται
λεπτότεροσ ςτα άκρα. ςε ζνα ςθμείο.
Παχφσ ςτα άκρα και Αποκλίνουν, δθλαδι απομακρφνονται
Αποκλίνων λεπτότεροσ ςτθ μζςθ. θ μία από τθν άλλθ.
31.
32. Οι ςυγκλίνοντεσ φακοί είναι παχφτεροι ςτθ μζςθ και λεπτότεροι ςτα
άκρα, ενϊ οι αποκλίνοντεσ το αντίκετο. Με τουσ ςυγκλίνοντεσ φακοφσ οι
ακτίνεσ ςυγκεντρϊνονται ςε ζνα ςθμείο, ενϊ με τουσ αποκλίνοντεσ
απομακρφνονται θ μία από τθν άλλθ.
37. ΑΝΑΚΛΑΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΤΗ ΣΟΤ ΦΩΣΟ
Όταν βάλουμε μπροςτά από μια πθγι φωτόσ ζνα χαρτόνι με μια μικρι
ςχιςμι, τότε κα δοφμε ότι πίςω από τθ ςχιςμι κα ςχθματιςτεί μια φωτεινι
ακτίνα.
Ύιε
Ση΄
38. ΑΝΑΚΛΑΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΤΗ ΣΟΤ ΦΩΣΟ
Αν ςτθ ςυνζχεια βάλουμε ζνα κακρζφτθ πίςω από το χαρτόνι ςτο μζροσ που
πζφτει θ ακτίνα, κα παρατθριςουμε ότι αυτι αλλάηει κατεφκυνςθ μόλισ πζςει
πάνω ςτον κακρζφτθ. Σο φαινόμενο τθσ αλλαγισ τθσ κατεφκυνςθσ του
φωτόσ, όταν πζφτει ςε μια λεία και γυαλιςτερι επιφάνεια λζγεται ανάκλαςθ
του φωτόσ.
Ύιε
Ση΄
39. ΑΝΑΚΛΑΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΤΗ ΣΟΤ ΦΩΣΟ
Η γωνία, ωσ προσ τθν κατακόρυφο, με τθν οποία οι φωτεινζσ ακτίνεσ
προςπίπτουν ςτθν επιφάνεια ονομάηεται γωνία πρόςπτωςθσ.
Η γωνία με τθν οποία οι φωτεινζσ ακτίνεσ ανακλώνται ονομάηεται γωνία
ανάκλαςθσ και είναι ίςθ με τθ γωνία πρόςπτωςθσ.
Ύιε
Ση΄
40. ΑΝΑΚΛΑΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΤΗ ΣΟΤ ΦΩΣΟ
ΔΙΑΔΡΑΣΙΚΟ (Βάλε τουσ κακρζφτεσ κατάλλθλα, ώςτε να "πζςει" θ ακτίνα
φωτόσ ςτα αντικείμενα ςφνδεςθ με το διαδίκτυο)
Αν ςτθ κζςθ του κακρζφτθ βάλουμε ζνα τςαλακωμζνο αλουμινόχαρτο κα
παρατθριςουμε ότι το φωσ κα διαςκορπιςτεί ςε πολλζσ κατευκφνςεισ.
Ύιε
Ση΄
41. ΑΝΑΚΛΑΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΤΗ ΣΟΤ ΦΩΣΟ
Σο φαινόμενο τθσ ανάκλαςθσ του φωτόσ ςε πολλζσ τυχαίεσ κατευκφνςεισ, όταν
πζφτει ςε μια τραχιά επιφάνεια, ονομάηεται διάχυςθ του φωτόσ
Όςο πιο τραχιά είναι θ επιφάνεια, τόςο πιο ζντονο είναι το φαινόμενο τθσ
διάχυςθσ.
Οι περιςςότερεσ επιφάνειεσ δεν είναι λείεσ, ακόμα κι αν αυτό δεν φαίνεται με
γυμνό μάτι. Ζτςι, ςτα περιςςότερα ςώματα το φωσ διαχζεται.
Ύιε
Ση΄