1. MEYVE ZARARLILARI
AKARLAR
İki Noktalı Örümcek ( Tetranychus
urticae Koch.) (Acarina.:
Tetranychidae)
Avrupa Kırmızı Örümceği( Panonychus
ulmi Koch.) (Acarina.: Tetranychidae)
Meyve Kahverengi Akarı( Bryobia
rubriculus Scheuten) (Acarina.:
Tetranychidae)
Akdiken Akarı( T.viennensis Zacher)
(Acarina.: Tetranychidae)
Yassı Akar( Cenopalpus pulcher C.- F.)
(Acarina.: Tenuipalpidae)
2. Bulundukları konukçuların yapraklarından bitki özsuyunu
emerek zararlı olurlar ve zehirli maddeler salgılarlar. Sonuç olarak
yapraklarda önce beyaz sonra sarı kahverengi lekeler meydana
gelir. Daha sonra bu lekeler birleşerek yaprağın kuruyup
dökülmesine, dolayısıyla önemli derecede ürün kaybına neden
olurlar. Avrupa kırmızı örümceği ve kahverengi örümcek çiçeklerin
çanak yapraklarını ve buketlerdeki taze yaprakları emerek
sararttığından bahçe bir yanık manzarası görünümündedir. Zarara
uğrayan meyve ağaçlarında yapraklar gümüşi bir renk alır veya
gözleri iyi teşekkül etmez, sürgünlerde iyi pişkinleşmediğinden kış
donlarından zarar görür. Yassı akar ise ilkbaharda açılan
tomurcuklara saldırarak onları zayıflatır. Meyve tutmasını önler.
Meyveler renksiz ve kalitesiz olur. Gelecek yılın meyve gözleri
normal teşekkül edemez. Pişkin gözler az olur. Meyve verimi düşer.
Yaprakta damarlar boyunca renk bozulması başlar, grimsi kırmızı
görünüm damar boyunca yayılır.
3. Çıplak gözle zor görülecek kadar küçüktür. Þekilleri yumurta veya
armut biçimindedir. Genellikle vücutlarının üst tarafı kabarıktır.
Deride, değişik şekil ve büyüklükte tüyler, kıllar ve dikenler vardır.
Kırmızı renk hakim olmakla beraber bazı tür ve dönemlerde renk
yeşilimsi sarı, turuncu veya kahverengi olabilir. Kışlık formları daha
koyu renklidir. Larva önceleri 3 çift, erginler 4 çift bacaklıdır.
İki noktalı örümcek, yeşilimsi sarı veya kahverengimsi yeşil olabilirler.
Sonraları portakal rengine veya kiremit renge dönüşür. Vücudun ortasına
yakın, iki tarafta siyah büyük birer benek bulunur. Vücudu yuvarlakça
şekillidir. Yumurtaları açık sarı renkte, şeffaf ve yuvarlaktır. Yeni çıkan larva
renksizdir. Üzerinde hiç benek yoktur.
Avrupa kırmızı örümceği, koyu kırmızı renkli yuvarlakça dolgun
vücutludur. Sırt kıllarının çıktığı yer beyaz, daire şeklinde olup bombelidir.
Yumurtaları kiremit kırmızısı renginde, soğan biçiminde ve üzerinde bir sap
bulunur. Larvaları parlak kırmızı renklidir. Ağ yapmaz.
4. Meyve kahverengi akarı; kırmızı, kahve ve yeşil
karışımı rengindedir. Sırt düz, karın kısmı şişkindir. Sırtta
belirli bir çizgi bulunur. Vücut kılları yaprak şeklindedir.
Ön bacakları çok uzundur. Ağ yapmazlar. Yumurtaları
bilye gibi ve kırmızı renktedir. Larvalar yuvarlak şekilli ve
kırmızı renklidir.
Akdiken akarı; dişiler beyzi şekilli, kırmızı renkli ve
tombuldur. Bacakları uzun, boğum araları geniş ve sarı
renklidir. sırtındaki kıllar diken gibi çıkar ve çıktığı yer
beyaz bir kabarıklık yapar. Erkeklerin rengi dişi gibi
kırmızı değil yeşilimsi sarıdır. Sırtının yanında 2 siyah
benek bulunur. Yumurtaları bilye gibi şeffaf ve
açılmasına yakın sarı krem renklidir. Larvaları yuvarlak
şekilli ve şeffaftır. Kesif ağ örerler.
5. Yassı akar; vücut oval ve yassı yapılı, kiremit veya daha
koyu kırmızı renktedir. Sırtında yatay olarak vücudunu
ikiye bölen bariz bir çizgi görülür. sırttaki kıllar kısa ve
diken gibidir. Bacakları kısa, boğumları küttür. Yavaş
hareket ederler. Yumurtaları uzunca oval, ön tarafı basık
fıçı şeklinde ve kiremit kırmızısı renktedir. Çok az ağ
örerler. Kırmızı örümcekler kışı dallar üzerinde veya
kabuklar altında türlere göre yumurta veya ergin dişi
döneminde geçirirler. Avrupa kırmızı örümceği ve
kahverengi örümcek kışı yumurta halinde, iki noktalı
örümcek kışı döllenmiş ergin dişi, akdiken akarı kışı
döllenmiş dişi, yassı akar ise kışı açıkta döllenmiş dişi
olarak geçirirler.
6. MÜCADELESİ:
Biyolojik Mücadele: Akarların biyolojik
mücadelesinde, Typlodromus pyri Scheut, S.longicornis
ve S. punctillum önemli rol oynamaktadır.
Kimyasal Mücadele: Akarlara karşı kış
mücadelesi önerilmemektedir. Ancak kabuklubit ve
koşnillerin bulunduğu meyve bahçelerinde yapılacak kış
mücadelesi, Avrupa kırmızıörümceği ve Meyve
kahverengi akarının kış yumurtaları ile Yassıakarın
kışlayan ergin populasyonunu da düşürür. Mayıs
ayından itibaren 100 yaprakta periyodik olarak yapılacak
sayımlarda akar sayısının yaprak başına ortalama 3-5
bireyi geçmesi durumunda ilaçlama gerekir.
7. İki Noktalı Örümcek (Tetranychus urticae) Meyve Kahverengi Akarı(Bryobia rubricu
9. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Etkili MaddeAdı ve Formülasyo Dozu(Preparat)100
Oranı nu lt.suya
Omethoate 565 g/l E.C. 125 ml
Hexythiazox 50 g/l E.C. 50 ml
Methiocarb %50 W.P. 100 g
Kükürt %80 W.P. 400 g
Formothion E.C. 150 ml
10. ARMUT PSİLLİDİ
( Cacopsylla pyri. L. ) (Hom.: Psyllidae)
Armut yaprak pirelerinin nimf ve erginleri, armut ağaçlarında
doğrudan ve dolaylı olmak üzere iki şekilde zarar yapar. Zarar
özellikle nimfler tarafından ağaçların çiçek, yaprak ve
tomurcuklarının sokulup emilmesi suretiyle meydana gelir. Emgi
sonunda zarar gören kısımlarda klorofil parçalanması ile renk
değişimleri, lekeler meydana gelir. Zamanla bazı organlar kurur,
çiçekler ise meyve bağlamaz. Kurumalar neticesinde çiçek yaprak
ve meyve dökümleri olur. Esas zarar dolaylı olarak meydana gelir.
Nimfler beslenirken çok miktarda balımsı madde salgılarlar.
Populasyon fazla olduğu takdirde çok miktarda salgılanan balımsı
maddeler sıvı halinde yaprak sürgün ve meyvelerin üzerini örter. Bu
kısımlardan aşağılara, toprağa akar. bu maddeler üzerinde saprofit
mantarlar gelişir ve tüm ağaç siyahımsı bir görünüş alır. Böyle
ağaçlarda yapraklar vaktinden önce dökülür, tomurcuk açılmaz,
bulaşık meyveler pazar değerini kaybeder.
11. Erginlerin farklı iki formu vardır. kış formu daha büyük ve koyu
renkli, yaz formu kış formuna nazaran daha küçük ve açık renklidir.
C.pyricola'nın yazlık formu 1-1.5 mm boyunda C.pyri'nin yazlık
formları ise 1.5-2 mm boyundadır. Bileşik gözler koyu kahverengi,
nokta gözler ise kırmızı renktedir. Kanatlar, saydam olup dinlenme
halinde vücut üzerinde çatı şeklinde katlanır.
Yumurtalar oval şekilli arka kısmı yuvarlak, ön kısmı sivridir.
Yumurtalar ilk konulduğunda açık sarı renkli daha sonra portakal
sarısı hatta kırmızımtırak kahverengi olurlar.
Nimfler önce soluk sarı renkli olur geliştikçe türe özgü renk
farklılaşması olur. Armut yaprak pireleri kışı ergin halde ağaçların
tomurcuk veya sürgünleri arasında, kabuk çatlakları arası veya yere
dökülmüş yaprakların altında gizlenerek geçirirler.
12. MÜCADELESİ:
Kültürel Önlemler: Ağaçların budanması ile fazla gölge yapmalarına
engel olmak, dolayısıyla C.pyri'yı yazın fazla sıcağın etkisine
bırakacağından çoğalmasını önemli ölçüde azaltır.
Armut yaprak pirelerine karşı dayanıklı armut çeşitlerini yetiştirmek
bunun yanında armut bahçelerinde mümkün olduğu kadar ara ziraatı
yapmamak suretiyle zararlının kışlama yerlerini oluşturmamaktadır.
Kimyasal Mücadele:
Armut pisillidi ilaçlı mücadelesinde en önemli husus, ilaçlama
zamanının tam olarak bilinmesidir. En etkili ilaçlama, erken dönemde
yapılan ilaçlamadır. Buna göre ilaçlama, ağaçların çiçeklenme sonrasında ki
yapraklı döneminde ve zararlının kışlayan erginlerinden oluşan ikinci ve
üçüncü dönem nimflerinin görüldüğü dönemde ve sürgünlerin %15'den
fazlasında bulaşma görüldüğünde yapılmalıdır. İlaçlama, bir defa olmak
üzere ve zararlının meydana getirdiği balımsı madde akıntısının, henüz
başlamadığı, zamanda yapılmalıdır. Ancak nimflerinin salgıladığı tatlı
madde akıntısının görülmesi ve giderek artması halinde ilaçlama için geç
kalınmış demektir ve bu zamanda yapılan ilaçlamanın etkisi çok düşüktür.
14. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Etkili MaddeAdı ve Formül Dozu(Prepar
Oranı asyonu at) 100
lt.suya
Phosalone 350 g/l E.C 200 ml
Diflubenzuron %25+ W.P.+ 40 g+
Bitkisel yağ Sıvı 300 ml
Deltamethrin 25 g/l E.C. 50 ml
Fenvalerate 190 g/l E.C 30 ml
Methidathion 426 g/l E.C 100 ml
Yazlık yağ 850 g/l+ E.M. 1 lt+300 ml
Malathion 190 g/l
15. DOĞU MEYVEGÜVESİ
( Cydia molesta Busck) (Lep.: Tortricidae
Sürgün ve meyvelere zarar verir. Larva şeftali sürgünlerinin uç
ve uca yakın kısmından girerek sürgün boyunca açtığı galeride
beslenirler. Sürgün önce solar devrilir ve larva terkettikten sonra,
uçtan 5-7 cm. uzunluğunda kurur. Kuruyan sürgünlerden yenileri
çıktığı için fidan ve genç şeftali ağaçları çalılaşır. Sürgün zararı
fidanlıklarda ve genç şeftali ağaçlarında daha önemlidir.
Meyvelerde sap çukurluklarındaki dal ve yaprakların temas
ettiği yerlerden girerler. Meyveye giren larva doğrudan çekirdeğe
yönelir, çekirdek civarındaki meyve etinde beslenerek gelişmesini
tamamladıktan sonra açtığı delikten meyveyi terkeder. Giriş ve çıkış
yerlerinde zamk görülür. Yumuşak çekirdekli meyvelere giren larva,
kabuk altında açtığı galerilerde beslendikten sonra çekirdek evine
doğru ilerler. Bir meyvede birden çok larva beslenir. Ayrıca
larvaların meyvelerde açtığı deliklerden funguslar girerek meyvenin
çürümesine neden olurlar.
16. Kelebeğin ön kanatları kahverengimsi siyah, arka kanatları gri
pullarla kaplıdır. İstirahat halinde iken ön kanatların ortasındaki
beyaz pullar ters "V" şeklinde görülür. Bacaklar ve abdomen de ,
gümüşî pullarla kaplıdır.
Yumurtalar 0,8 mm boyunda mercimek şeklindedir. Yeni
bırakıldığında saydam olan yumurta sonra kirli sarıya döner.
Yumurtadan yeni çıktığında 0.9 mm boyunda olan larva,
gelişmesini tamamladığında 8.5 mm.ye ulaşır. Sürgünlerde
beslenenler pembe veya açık kırmızı, meyvelerde beslenenler
kızılımtırak sarıdır. Son kısmında bulunan 5 dişli kahverenkli anal
tarak, ayırıcı özelliğidir.
Pupa 6.5 mm boyunda, mekik şeklinde, önceleri sarı sonra
koyu kahverenklidir. Yılda 4-5 döl verir. Kışı olgun larva döneminde
ağaçların gövdelerindeki kabuk altlarında yarık ve çatlaklarda
ördükleri kokon içerisinde geçirirler.
17. MÜCADELESİ:
Kültürel Önlemler: Şeftali bahçeleri ayva, muşmula, armut, elma gibi
diğer konukçuların bulunduğu bahçelerden (250 m) daha uzağa
kurulmalıdır. Saldırıya uğrayan sürgünlerin haftada bir kesilmesi, meyve
zararını önemli ölçüde azaltacaktır. Ayrıca meyve depoları en uygun
kışlama yeri olduğundan bu gibi yerleri bahçenin uzağında yapmak yararlı
olacaktır.
Biyolojik Mücadele: T. evanescens yumurta parazitoidinin kitle
halinde üretilerek bulaşık bahçelere salınması ile zarar oranı düşürülebilir.
Kimyasal Mücadele: Erkenci şeftali çeşitlerinde çoğu kez
ilaçlamaya gerek kalmaz. Diğer şeftali çeşitlerinde cinsel çekici tuzakta, 20
kelebekten fazla yakalanması halinde veya birinci döl sürgün zararı %5'ten
fazla olduğunda, meyvedeki zararı önlemek için ilaçlama gerekir.
İlaçlamalara,cinsel çekici tuzaklarda ilk ergin yakalandıktan sonra başlanıp
20 gün sonra tekrarlanmalı veya birinci döl larvalarının terkettiği sürgünler
görüldükten 15 gün sonra başlanmalı ve 20 gün ara ile orta çeşitlerde 2 ;
geç çeşitlerde 3 ilaçlama yapılmalıdır.
18. Sürgün zararı
Doğu meyve güvesi genç larva Zararı
Doğu meyve güvesi ZararıCydia
Meyvede larva Zararı
19. Etkili Formülasy Dozu(Prepar
MaddeAdı ve onu at)100
Oranı lt.suya
Phosalone 350 E.C. 200 ml
g/l
Omethoate 565 S.C. 200 ml
g/l
20. DUT KABUKLUBİTİ
( Pseudaulacaspis pentagona (Targ.-Tozz.)(Hom.:
Diaspididae)
Sıvama halde bulunduğu dalların, daha sonradan ağacın tümünün
kurumasına yol açar, Þeftali ağaçları dut koşnili zararına karşı çok
duyarlıdır. Bazen larvaları tüysüz şeftali meyvelerine de geçerek
kırmızı lekeler oluşturur ve meyvenin satış değerini düşürür.
Dişi kabuğu 2-2.5 mm çapında dairemsi, dış bükey ve kirli beyaz
renklidir. Birinci ve ikinci larva gömlekleri dıştan belirgin olup
çoğunlukla kabuğun bir kenarında bulunurlar. Kabuk altında bulunan
dişi armut biçiminde ve turuncu sarı renktedir. Yumurtaları
pembemsi veya beyazdır.
Erkek kabukları boru biçiminde ve beyaz renklidir. Beyaz
iplikçiklerle birbirine sarılmış gruplar halinde bulunurlar. Ergin
erkekler bir çift kanatlıdırlar. Ağır hareketli olup fazla uçamazlar,
beslenmez ve döllendikten sonra ölürler. Kışı döllenmiş dişi
durumunda geçirirler.
21. MÜCADELESİ :
Mekaniksel Mücadele : Budama sırasında ot kökünden yapılmış
fırçalar kullanılarak iyi bir temizleme yapılabilir. Bu arada gözlerin zarar
görmemesine dikkat etmek gerekmektedir.
Biyolojik Mücadele: Doğal düşmanlarının korunması için gerekli
tedbirler alındığı takdirde özellikle E.berlesei ve C.bipustulatus'un etkinlikleri
arttırılabilir.
Kimyasal Mücadele: Büyük bahçelerde, yüksek yoğunluklar söz
konusu olduğunda kış mücadelesine başvurulabilir. Sonbahar ve kış, sert
geçmişse koşnil kabuğu kalın oluşur. O takdirde kış mücadelesi,
populasyonu (%50-70) azaltır. Ilık geçen kışlarda ise %90'ın üzerinde etki
sağlanır.
Yaz mücadelesi birinci ve ikinci döllere karşı uygulanır. İkinci dölde
bazı şeftali çeşitlerinin hasat dönemine gelmiş olması göz önünde
bulundurulmalıdır. İlaçlamalar ilk larva çıkışında ve bundan 20 gün sonra
olmak üzere 2 uygulamalı olarak yapılmalıdır.
Dutlarda yaz ilaçlaması sadece ikinci döle karşı yapılmalı birinci döle
karşı ilaçlama yapılmamalıdır.
23. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Etkili MaddeAdı Formülasy Dozu(Preparat
ve Oranı onu ) 100 lt.suya
a)Kış Mücadelesi :
Petrol Yağı 650 g/l+DNOC 15 g/l Sıvı *5 lt. 95 lt.suya
(Yumuşak çekirdeklilerde)
b) Yaz Mücadelesi:
Methidathion 426 g/l E.C. 75 ml
Chlorpyrifos ethyl 480 g/l E.C 100 ml
Ethion 500 g/l E.C. 150 ml
Yazlık yağlar 700 g/l Sıvı 1000 ml
24. ELMA İÇKURDU
( Cydia pomonella L.)(Lep.: Tortricidae)
Elma ağaçlarının en önemli zararlısıdır. Meyve zararlısı
olan larvalar, meyveleri delerek, içlerinde galeriler
açmakta, etli kısmını ve çekirdek evini yiyerek pislikler
bırakmaktadırlar. Bunların sonucu olarak da meyvelerin
dökülmesine, dökülmeden ağaçta kalabilen kurtlu
meyvelerin ise nitelik ve niceliklerinin bozulmasına ve
dolayısıyla elmanın piyasa değerinin düşmesine neden
olmaktadır. Mücadelesi yapılmadığında zarar %60, hatta
%100'e kadar çıkabilmektedir.
Erginlerin, gri renkteki üst kanatları koyu dalgalı enine
çizgilidir. Her iki kanat ucunda üçgene benzer bakır gibi
işaretler vardır. Erginlerin boy uzunluğu ortalama 10 mm,
kanat açıklığı ise 18-20 mm.dir.
25. Yumurta başlangıçta süt beyazı renginde ve mumumsu
görünümündedir. Oval şekilli ve 1-1.2 mm çapındadır.
Gelişirken ortasında kırmızımsı bir halka görünmekte,
açılmadan hemen önce ise gelişmiş larva yumurtanın
içinde açıklıkla izlenebilmektedir.
İlk dönem larvalar ortalama 1 mm boyundadır. Bu
dönemde iri ve yassı olan baş parlak siyahtır. Olgun
larva 15-20 mm boyunda beyazımsı pembe
görünümlüdür.
Açık kahverengi olan pupa, ortalama 10 mm
boyundadır. Elma iç kurdu yılda 2 veya 3 döl verir. Kışı
ağaç kabukları arasında veya topraktaki kalıntılar altında
ördükleri kokon içerisinde olgun larva döneminde
geçirirler.
26. MÜCADELESİ:
Kültürel Önlemler:
Elma bahçelerinin diğer konukçularla karışık olarak kurulmamasına
özen gösterilmelidir. Elma ağaçlarının altına dökülen meyvelerin toplanıp
uzaklaştırılması, ambalaj ve depolama yerlerinin elma bahçelerinin
kenarlarına kurulmaması, bahçenin sürümüne özen gösterilmesi ve ağaç
gövdelerine Haziran ayı başlarında oluklu mukavvadan tuzak bantlar
sarılarak, bunlara gelen larvaların imha edilmesi önerilir.
Biyolojik Mücadele:
Yumurta parazitoidi Trichogramma türleri ile E. tragica, T.enacator ve
A.quadridentatus, Elma İçkurdu biyolojik mücadelesinde kullanılabilecek
faydalılardır.
Biyoteknik Mücadele:
Kitlesel tuzaklama yöntemi ile bu zararlıya karşı her ağaca bir adet
eşeysel tuzak asılarak uygulanır.
27. Kimyasal Mücadele:
Mücadelede hedef her döle ait larva çıkışı süresince ağaçları ilaçlı
bulundurarak yumurtadan çıkan larvaları meyve içine girmeden öldürmektir. İlk
ilaçlama zamanlarını sağlıklı şekilde saptamada ilk larva çıkışlarının belirlenmesi çok
önemlidir. Kesin saptama için aşağıda belirtilen tahmin uyarı yöntemleri
uygulanmaktadır. Bu yöntemlere göre ilaçlamaya karar verdikten sonra birinci döle
karşı 2, ikinci döle karşı bir olmak üzere toplam 3 ilaçlama yapılmaktadır.
A) Elma içkurdunun ilaçlama zamanının tesbiti:
1- Kültür kutularında ergin çıkışı ve yumurtanın izlenmesi
2- Etkili sıcaklık toplamlarının kullanılması
3- Cinsel çekici tuzakların kullanılması
B- Elma İçkurdu ilaçlaması için gerekli populasyon yoğunluğunun tesbiti
1- Cinsel çekici tuzaklardan yararlanma
2- Tuzak bant yöntemi
3- Yoğunluğun meyvelerdeki zarara göre tesbiti yöntemlerinden
faydalanılmaktadır.
Yumurtalı dallar 2-3 gün aralıklarla gözlenir. Yumurtalar pembeleşince gerekli
hazırlıklar yapılır, yumurtalardan ilk larva çıkışı görüldüğünde ise 1. ilaçlama yapılır.
Birinci ilaçlamadan sonra yağışların şiddet ve sürekliliği, kullanılacak ilaçların
etki süreleri, ergin çıkış veya uçuş süresi gözönünde bulundurularak birinci döl ilaçla
kapatılacak şekilde 1-2 ilaçlama daha yapılır.
İkinci döle karşı ilaçlama zamanı da aynı yöntemle tesbit edilir.
29. Elma İç Kurdunun belirtisi Elma İç Kurdu pupası
Elma İç Kurdu ergin erkek Elma İç Kurdu ergin dişi
30. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Etkili MaddeAdı ve Oranı Formülasyon Dozu(Preparat)100
u lt.suya
Diflubenzuron %25 W.P. 40 g
Phosalone %30 W.P. 200 g
Phosalone 350 g/l E.C. 100 ml
Fenthion 525 g/l E.C. 150 ml
Methidathion 426 g/l E.C 100 ml
Chlorpyrifos-ethyl 480 g/l E.C. 150 ml
Deltamethrin 25 g/l E.C. 10 ml
Cypermethrin 200 g/l E.C. 25 ml
Alphacypermethrin 100 g/l E.C. 20 ml
Lambda-Cyhalothrin 50 g/l E.C. 20 ml
Methiocarb %50 W.P. 200 g
Tau-fluvalinate 240 g/l E.C. 30 ml
31. ERİK İÇKURDU
( Cydia funebrana Tr.) (Lep.: Tortricidae)
Larvalar sap dibinden, yanlardan ve iki meyvenin birbirine
değdiği yerlerden girerler. Meyvenin kabuk altını tipik olarak oyarlar
ve meyve etinde tünel açarak çekirdeğe kadar ulaşırlar. Birinci döle
ait larvalar seyrek olarak birden fazla meyveye saldırır. İkinci döle ait
larvalar ise 1-3 meyvede zarar yapabilirler. Saldırıya uğrayan
meyveler zamk çıkarırlar.
Koyu gri-boz renkli üst kanatlar, alt kısmında düz bir çizgi ve
koyu gri renkte küçücük noktacıklarla süslüdür. Alt kanatlar daha
açık renkli ve kenarları boz sarı saçaklıdır. Erkek, dişiden daha
küçüktür. Yumurtalar basık oval, uzunluğu 0.66-0,74 mm olup, yeni
bırakıldığında beyazımsı, sonraları sarımsı renge döner. Yeni
çıkmış larva 0.4 mm uzunluğunda, üstü pembe, karın tarafı açık
pembe, baş, siyahtır. Olgun larva 15 mm kadardır. Pupa açık sarı,
kahverenginde, 6.5 mm uzunluğundadır. Yılda 2-3 döl verirler. Kışı
sıkı örülmüş bir koza içinde olgun larva halinde geçirirler.
32. MÜCADELESİ:
Mekanik Mücadele: Kurtlu meyveler toplanarak
derin çukurlara gömülmelidir.
Kimyasal Mücadele: Mayıs ayı sonundan itibaren
bahçeler denetlenmeye başlanır. Cinsel çekici tuzaklarda
İlk kelebek görüldükten 2-3 hafta sonra ve meyvelerde
yumurtalar görülür görülmez ilk ilaçlama yapılır. 20 gün
sonra ilaçlama tekrarlanır. İkinci döle ait kelebekler %30-
40 oranında çıktığı zaman ilk ilaçlama yapılır. Bundan
sonra 20 gün ara ile 2. ilaçlama yapılır.
33. KİRAZ SİNEĞİ
( Rhagoletis cerasi L.)(Dip.:Tephritidae
Larvalar meyvelerin etli kısmında beslenerek bir
kısım meyvelerin zamanından önce olgunlaşarak
dökümüne neden olurlar. Hasat edilen kurtlu meyvelerin
kalitesi düşük olduğundan pazar değeri de düşük olur.
Zararı çoğunlukla orta ve bilhassa Haziran'da olgunlaşan
geç çeşitlerde görülür. Kiraz mevsiminin aralıklı yağışlı
ve sıcaklığın mevsim ortalaması veya üstünde olduğu
yıllarda günlük sıcaklık ortalamaları çoğunlukla 16-18 C
ve bu ortalamayı meydana getiren 20 C nin üzerindeki
sıcak günler sayısı fazla ise zarar oranı yüksek olur.
Salgın yıllarında zarar oranı %80'e çıkabilir.
34. Ergin sinek 4-5 mm boyundadır.
Gözleri yeşilimsi mavi, bacaklar siyahtır.
Şeffaf kanaatlarında dikine 3 uzun bir kısa
olmak üzere 4 adet mavimsi-siyah bant
vardır. Fildişi beyazı renkte ki yumurtaları
ince uzun elips şeklindedir. Larvaları
bacaksız ve krem beyazı renginde olup
başlangıçta boyu 0.6 mm pupa olmaya
yakın ise 6 mm.yi bulur. Gelişmiş olan
pupası açık sarı renkte ve fıçı şeklinde
olup boyu 4 mm.dir.
35. MÜCADELESİ:
KKültürel Önlemler: Sonbaharda toprak işlemesi
yapılmalı, hasatta kurtlu kirazlar toplanarak derine
gömülmeli, turfandacılığa yönelmeli, dayanıklı çeşitler
yetiştirilmeli, yabani kirazlar, kiraz bölgelerinde
dikilmemeli veya sökülmelidir.
Biyoteknik Mücadele: Biyoteknik mücadele kiraz
sineğinin düşük ve orta populasyonlarında uygulanır.
Ağaç başına 4 adet sarı yapışkan tuzak (Rebell)
+Amonyak kapsülü asmak suretiyle kitlesel tuzaklama
yöntemi yapılır.
36. Kimyasal Mücadele: Meyvelere ben
düştüğü (tatlı su yürüdüğü) devre
ilaçlamaya başlanmak için uygun bir
dönemdir. Bu gözlem en erkenci çeşide
göre yapılmalıdır. Bu uygun yöntem
bahçelere sarı yapışkan vizüel tuzaklar
(Rebell) asarak ilk ergin çıkışına göre
ilaçlama yapmaktır. Haftalık tuzak
kontrolleri ile ikinci veya üçüncü bir
ilaçlamaya gerek olup olmadığı
saptanmalıdır. Tuzaklarda ilk sinek
görüldüğünde meyvelerde ben düşme
döneminde ise ilaçlama yapılır
38. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları :
Etkili Formüla Dozu(Pre
MaddeAdı syonu parat) 100
ve Oranı lt.suya
Thiacloprid SL 300 ml
Deltamethrin EC 25 ml
39. Zehirli yem ve dal ilaçlaması ise; bulaşmanın
yüksek olmadığı ve kiraz sezonunun yağışsız
geçtiği kurak bölgelerde erginlere karşı
koruyucu olarak özellikle ilk ve hasada yakın
ilaçlamalarda öğütlenebilir. Kullanılacak
cezbedici bileşimi aşağıda verildiği gibidir.
100 litre suya Malathion %25 W.P. 400 g.
+Hidrolize protein 500 g.
40. MEYVE GÖZKURTLARI
Elma Göz Kurdu( Anthonomus
pomorum L.) (Col.:Curculionidae)
Larvaları çiçek tomurcukları içinde geliştikleri
için, zarar gören çiçekler açılamaz ve meyve
bağlayamazlar. bu tip çiçekler kahverengileşerek
kuruyup kalırlar.
Ege Bölgesi armutlarında ortalama %25
(%4-60) oranında çiçeklerde zararlı olduğu
bilinmektedir. Erginler çiçek dışında taze yaprak,
filiz ve sürgünlerde beslenirler
41. Elma göz kurdu ( Anthonomus pomorum
L.) ergininin boyu 3.5-6.0 mm.dir. Erkekler
dişilerden daha küçüktür. Vücut ince ve sık,
sarımsı gri tüylerle örtülüdür. Üst kanatların rengi
siyahımsı kahverengiden açık kahverengiye
kadar değişir ve iki kahverengi bant ile çevrilmiş
"V" harfi şeklinde bir leke vardır. Yumurtası oval,
beyaz renkli 0.7-0.5 mm boyutlarındadır. Larva
bacaksızdır. Olgun larva kıvrık vücutlu, beyaz
renkli, baş kapsülü kahverengi olup boyu 0.8
mm. kadardır. Pupası 4.5 mm boyundadır.
42. MÜCADELESİ:
Mekaniksel Mücadele : Gözlerin
patlamasından itibaren çiçek tomurcukları
görününceye kadar, dalları sallayıp, düşen
erginleri toplayarak imha etmek bir yöntemdir.
Çiçeklenme döneminde larvalı çiçeklerin elle
toplanarak imha edilmeleri de yoğunluğu büyük
ölçüde düşürebilir. Kışın yapılacak dal
kontrollerinde veya budama sırasında, tahribata
uğramış gözlerin bulunduğu dallar kesilerek
ayıklanmalıdır
43. Kimyasal Mücadele: A.pomorum ile bulaşık olduğu
bilinen bahçelerde Mart ayından itibaren 7-10 gün aralar
ile yapılan surveylerde bir ağaçta ortalama 10 zarar
görmüş çiçek tomurcuğu varsa veya dallardan 100
darbede 30 ergin düşmüş ise bu zararlı ile ilaçlı
mücadele yapılmalıdır. Erginler faaliyete başlar
başlamaz yukarıdaki eşiğe ulaşınca ilaçlama yapılır. En
uygun zaman fenolojik olarak fare kulağı dönemidir.
Çiçek tomurcukları görülmeye başlayınca ilaçlama
bitirilmiş olmalıdır. Bu zamanda ilaçlama yapılamazsa
Mayıs ayının ilk haftasında çiçek taç yaprakları tamamen
döküldükten sonra zarar görmüş tomurcukları kafes içine
alınır. Ergin çıkış başlangıcı saptandıktan 1 hafta sonra
geç İlkbahar ilaçlaması yapılır
44. Elma Göz Kurdu larvası
Elma Göz Kurdu zararı Elma Göz Kurdu Ergini
45. MEYVE TESTERELİARILARI
Armut Testereliarısı:( Haplocampa brevis Klug.)
(Hym.:Tenthredinidae)
Elma Testereliarısı:( Haplocampa testudinea Klug.)
Erik Testereliarısı:( Haplocampa flava L.)
Larvaları meyvelerin çekirdeklerini yerler. Saldırıya uğrayan
meyveler dökülür.
Armut meyveleri fındık büyüklüğüne geldiği zaman, üzerlerinde
2 mm çapında delikler görülür. Deliklerden zararlının siyah
esmerimsi dışkıları çıkar. B Elma testereli arısının larvaları ilk
çıkışlarında, meyveler fındık büyüklüğünde iken meyve kabuğunda
yüzeysel galeriler açar, daha sonra meyvenin çekirdek evine girer.
Erik testereli arısı larvaları, meyveleri bezelye yada fındık
büyüklüğünde olduğu çağla döneminde delerek, onların dökümüne
yol açar.
Armut ve elmadaki türlerde bir larva, gelişmesi süresince 2-3;
eriktekiler 4-5 meyveyi zarara uğratır ve %100'e yakın meyve
dökümüne yol açabilirler u meyveler kısa zamanda dökülür.
46. Erginler 4-7 mm boyunda, kızıl kahverengi ve siyah
bacakları ve bazı bölümleri sarı olan arıcıklardır.
Kanatlar zar gibi olup, ön kanadın üst ortasında siyah bir
leke bulunur.
Yumurta beyaz renkte, 0,4-0.5 mm boyunda ve ince
uzun ovaldir. Dıştan bakıldığında kahverengi bir çizgi gibi
olan yumurta bırakma yarığının 1 mm kadar uzağında,
küçük bir bilye kabartısı gibi görülür.
Larva sarımtırak beyaz renkte, 10-15 mm kadar
boyundadır. Larvanın 3 çift göğüs bacağından başka ilk
karın halkası boş, sonrakilerde 7 çift yalancı bacak
bulunur. Larvaların meyveden ayrıldığı delik üzerinde ve
meyve içerisindeki siyah renkli artıkları, tahtakurusu
kokusundadır. Yılda bir döl verir, kışı toprakta kokon
içinde larva halinde geçirir.
50. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Etkili MaddeAdı ve Formülasyonu Dozu(Preparat)100
Oranı lt.suya
Deltamethrin 25 g/l E.C. 30 ml
*Phosalone 350 g/l E.C. 200 ml
Phosalone %30 W.P. 200 g
Fenthion 525 g/l E.C. 150 ml
51. SAN-JOSE KABUKLUBİTİ
( Quadraspidiotus perniciosus Comst.)
(Hom.:Diaspididae
Özellikle genç ve orta yaştaki ağaçlar için çok
tehlikeli olup bir meyve ağacını 2-3 yılda kurutabilen bir
kabuklu bittir. Ağaçların gövde, dal, dalcıklarında,
yaprak, sürgün tomurcuk ve meyvelerinde özsularını
emmek suretiyle zarar yapmaktadır. Gerçek zarar emgi
esnasında ifraz ettiği zehirli maddelerden meydana
gelmektedir. Yaşlı ağaçlarda önce yaprak dökümü
yapar, sonra bazı dallarını ve gitgide ağacın bir
bölümünü ve daha sonra ağaçları tamamen kurutur.
Meyvede önce sap çukuru ve çiçek çukuruna yerleşir.
Sonra bulaşma yanlara yayılır. Beslenme yerlerinde
kırmızı lekeler oluşur. Meyvelerin satış değeri düşer ve
ihracatta güçlüklerle karşılaşılır.Erkek ve dişisi
birbirinden farklıdır. Dişiler kanatsız oval, limon sarısı
renginde olup, bitkilerin belli kısımlarında sabit olarak
yerleşmişlerdir. Üzeri esmer bir kabukla örtülüdür. Erkek
ise kanatlıdır ve uçar. Dişilerin kabuğu yuvarlak,
52. erkeklerde ise uzunca oval siyah-gri renktedir. Yeni
doğan yavru hareketli larva 0.2-0.3 mm boyunda, limon
sarısı renginde, üç çift bacaklı ve antenlidir. Kendisini
sabit bir yere tesbit eden larvaların (L1 ve L2 üzerinde
kabuk mevcuttur) L1'in kabuklarının tepe noktası tam
ortadadır. Kışı bu dönemde geçiren larvaların kabukları
daha koyu esmer renk alır. İkinci gelişme dönemindeki
fertlerin kabuğu üzerinde 2. bir halka teşekkül eder.
Üçüncü dönem veya ergin dönemindeki dişilerin üzeri
esmer renkli, l.7-2 mm çapında hafif şişkin kabukla
örtülüdür. Erkek ve dişiler ikinci dönemden itibaren
farklılaşır. Erkek kabuklar 0.7 mm. Boyda, 0.2 mm
eninde oval şekillidir. Bu kabukların altından erkek
bireyler çıkar.
Zararlının bulunduğu dalın kabuğundan boylamasına
bir kesit alınırsa kan kırmızı emgi lekeleri görülür.
53. MÜCADELESİ:
Kültürel Önlemler: Bulaşık bahçelerde toprak
işlemesi, sulama, gübreleme, budama gibi işlemler
zamanında ve usulüne uygun olarak yapılmalı, kış
mücadelesine girmeden fazla bulaşık olan meyve
ağaçları kısa budamaya tabi tutulmalı, artıklar mutlak
suretle yakılarak yok edilmeli, bulaşık ağaçlardan alınan
sırıklar temiz ağaçlarda dayak olarak kullanılmamalı,
bahçe kenarında mevcut yabancıotlar ve diğer konukçu
bitkiler kesilip yakılmalı, mümkün olmayan hallerde
ilaçlanmalıdır.
Biyolojik Mücadele: Prospaltella perniciosi Tow.
Marmara, Ege ve Karadeniz Bölgelerinde %31'in
üzerinde etki göstermiştir. Populasyonun düşük olduğu
yerlerde salımlar yapılarak zararı baskı altında tutmak
mümkündür.
Populasyonun yüksek olduğu yerlerde, faydalı
parazitin çalışmasını kolaylaştırmak için önce kış
ilaçlaması yapılmalıdır.
54. Kimyasal Mücadele: Kış mücadelesi ağaçların kış uykusunda
bulundukları dönemde, gözlerin uyanmasından iki hafta önceye
kadar sıcaklığın 5 Cnin üzerinde olduğu ve yağışsız günlerde Ocak,
Þubat ve Mart aylarında uygulanır.
Erken İlkbahar Mücadelesi: Yumuşak çekirdekli
meyvelerde gözler uyandıktan sonra pembe çiçek tomurcuğu
dönemine kadar Mart-Nisan aylarında uygulanır.
Yaz Mücadelesi: Kış veya erken ilkbahar ilaçlaması yapılan
veya yapılamayan bahçelerde çiçekten sonra kontroller yapılarak
yavrulama başladığı günlerde ve bundan 20 gün sonra olmak üzere
iki ilaçlama şeklindedir.
Birinci döle karşı uygulanan ilaçlamalardan sonra zararlının
populasyonunda bir artış görüldüğü takdirde diğer döllerde
ilaçlamalar tekrar edilecektir.
Meyve Fidanlarında Yaz Mücadelesi: Yavrulama
başladığı günlerde ve bundan 20 gün sonra olmak üzere her döle
karşı 2 ilaçlama yapılarak uygulanmalıdır
57. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Etkili MaddeAdı ve Oranı Formüla Dozu(Preparat)100 lt.su
syonu
Kış Mücadelesinde :
Petrol yağı 650 g/l+ Sıvı *95 lt.suya 5 lt.
DNOC 15 g/l
** 95,5 lt suya 4,5 lt
Bitkisel Yağ %85 Sıvı 2 lt
Erken İlkbahar Müc.de:
Methidathion 426 g/l E.C. 100 ml
Yaz Mücadelesinde:
Methidathion 426 g/l,%40 E.C.,W.P. 75 ml,100 g
Chlorpyrifos ethyl 480 g/l E.C. 150 ml
Omethoate 565 g/l S.L. 150 ml
58. ŞEFTALİ GÜVESİ
( Anarsia lineatella Zell.)(Lep.: Gelechiidae)
Kışlayan döl larvaları önce çiçek veya yaprak
tomurcukları ile beslenirler. Çiçeklerin çanak yapraklarını
kemirerek delerler ve yumurtalıkları ise yiyerek zarar
yaparlar. Sonra genç sürgünlerde uçtan girerler 8-10 cm
uzunlukta galeri açarlar. Saldırıya uğrayan tomurcuk ve
sürgünler kurur. Bir larva 4-6 adet tomurcuk veya
sürgüne zarar verebilir.
Yazın sürgünlerin tazeliği azaldıkça zarar
meyvelerde olur. Larvalar ağaçlarda ürün olduğu zaman
meyveyi sürgünlere yeğlerler. Genç ve meyvesiz
ağaçlarda ise beslenme filizde ve kabukta olmaktadır.
Meyvede hemen kabuk altını tipik olarak oyarlar ve
bazende meyve etinde tünel açarak çekirdeğe kadar
ulaşırlar. Fazla olgunlaşmış meyvelere saldırmazlar.
Saldırıya uğrayan sürgün ve meyveler zamk çıkarırlar.
Genç ağaç ve fidanlıklarda uzun süren sürgün zararı
gelişmeyi engeller ve taç şeklinin bozulmasına neden
olur.
59. Koyu gri-boz renkli olup üst kanatlar, düzgün
olmayan açık ve koyu kurşuni çizgi ve lekelerle
süslüdür. Alt kanatlar daha açık renkli ve
kenarları uzun saçaklıdır. Vücut uzunluğu 8 mm
kadardır. Yumurtaları ovalca, uzunluğu 0.5 mm
olup yeni bırakıldığında sarımtırak, sonraları
portakal ve açılacağına yakın kahverengine
döner. Yeni çıkmış larva 0.5 mm uzunluğunda
sarımsı kahverenginde ve baş siyahtır. Olgun
larva ortalama 10 mm uzunluğunda kırmızımsı
kahverenginde olup, baş siyah renktedir. Pupa
koyu kahverenginde çıplak ve parlak olup 6 mm
uzunluğundadır. Yılda 2-5 döl verirler. Kışı ikinci
dönem larva halinde dalların çatallarında, kabuk
altlarında, yarıklarda, gövde dibindeki oyuklarda
geçirirler.
60. MÜCADELESİ:
Mekaniksel Mücadele: Budama artıkları derhal
yok edilmeli, bulaşık sürgünler Mayıs'tan itibaren
Ağustos sonuna dek haftada bir kez olmak üzere 8-10
cm uzunlukta kesilip larva ile birlikte yok edilmelidir. Aynı
devrede şeftali ağaçlarında yeni çıkan yan sürgünlerde
denetlenerek kesilip yakılmalıdır.
Kurtlanarak yere dökülmüş olan meyveler 3-4 günde
bir toplanarak 40-50 cm derinliğinde bir çukura
doldurulmalı üzerine bir insektisid püskürtüldükten sonra
toprakla örtülmelidir. hasatta zarar görmüş meyveler
ayrılarak yok edilmeli ve larvalı meyveler bahçede
bırakılmamalıdır.
Bulaşık bahçelerde Sonbaharda toprak işlemesi
zamanında ve usulüne uygun yapılmalıdır.
61. Kimyasal Mücadele: Meyve bahçelerinde çiçeklenme
sonundan itibaren yapılan kontrollerde; bir ağaçta
ortalama 5 adet veya daha fazla zarara uğramış sürgün
saptanırsa, birinci döle karşı kimyasal mücadele yapılır.
Böyle bahçelerde; Haziran ayında meyvelerde ilk zarar
belirtileri görülür görülmez ilaçlamaya başlanır. Ayrıca
sürgünlerde görülen larvalar bahçede kafes içinde
kültüre alınır ve bu kültürden ilk kelebek çıkışı
görüldükten veya eşeysel çekici tuzaklarda ilk ergin
yakalandıktan 10 gün sonra da ilaçlamaya başlanır.
Malathion'lu ilaçlar uygulanırsa 10 gün, diğer ilaç
uygulanıyorsa 15 gün ara ile ilaçlamalar tekrarlanır.
İlaçlamalar hasattan 15-20 gün öncesine kadar
yapılmalıdır.
63. Etkili Formülasyon Dozu(Prepar
MaddeAdı ve u at) 100
Oranı lt.suya
Phosalone %30 W.P. 200 g
Phosalone 350 E.C. 200 ml
g/l
Phosmet %50 W.P. 150 g
Omethoate 565 S.L. 200 ml
g/l
64. TOMURCUKTIRTILLARI
Yaprak Yeşil Tırtılı ( Hedya nubiferana Haw (Lep.: Tortricidae)
Kırmızı Tomurcuk Tırtılı ( Spilonota ocellana Schiff.) (Lep.: Tortricidae)
Küçük Tomurcuk Güvesi (Recurvaria nanella Hb.) (Lep.: Gelechiidae )
Tomurcuk ve çiçeklerde yaptıkları zarar çok önemlidir.
İlkbaharda ortalama sıcaklığın bir kaç gün 6 C üzerinde seyrettiği
günlerde kışlaklarını terk ederek kabarmakta olan tomurcukları
yandan delerek içine girerler ve burada beslenirler. Genellikle
meyve tomurcuklarını tercih ederler. Zarar gören tomurcuklar giriş
deliği etrafındaki larvanın pisliklerinden ve hafif ağ ile örtülü oluşları
ile kolayca tanınırlar. Bu zararları çiçek dönemi sonuna kadar
devam eder. Ayrıca birkaç yaprağı ağ ile tutturarak aralarında
beslenmesi şeklinde zararlı olurlar. Yumurtadan yeni çıkan yaz
larvaları ise yaprağın alt epidermisini delerek parankima dokusu ile
beslenirler.
H.nubiferana larvaları yaprağı ikiye katlayarak, veya yaprağı
meyve veya dala yapıştırarak aralarında beslenmek suretiyle
zararına devam eder. Meyve kabuğunu kemirerek meyvelerin kalite
ve pazarlama değerini de düşürür
65. S.occellana larvaları ise yapraklarda beslenirken
önce düz sonra çatallanan tipik galeriler oluştururlar.
R.nanella'nın larvaları birkaç yaprağı ağ ile tutturarak
aralarında beslenir.
H.nubiferana erginde ön kanatların dipten 2/3'ü
mavimsi, siyah ve gümişi kahverengi, uç bölümü ise
beyaz renkli olup kenarlarında açık kahverengi lekeler
vardır. Arka kanatlar grimsi açık kahverengidir. Larva
önce açık yeşil, olgunlaştığında koyu zeytin yeşili
renktedir. Baş parlak siyah renklidir. Sırtta boyuna
uzanan koyu yeşil renkli bir şerit, vücut halkaları
üzerinde siyah renkli kabarcıklar ve bunlardan çıkan açık
kahverenkli kıllar vardır. Olgun larvanın boyu 18-20
mm.dir.
66. R.nanella ergininde ön kanatlar kirli gri ve siyah
pullarla örtülüdür. Larva yumurtadan çıkınca açık sarı
renklidir. Olgun larvanın rengi kırmızı kahverengi olup
pupa olmaya yakın koyu zeytin yeşili daha sonra
morumsu renge dönüşür. Olgun larva boyu 5-6 mm.dir.
H.nubiferana ve R.nanella yılda bir. S.occellana ise
birden fazla döl verebilir. Kışı kokon içinde değişik
dönemlerde larva halinde geçirirler.
S.occellana ergininde kanatların dip ve uç kısmı gri
kahverengi olup ortası beyaz renklidir. Kanadın
köşelerine yakın birer koyu renkli leke vardır. Arka
kanatlar açık gri kahverenklidir ve ince saçaklıdır. Larva
koyu kahverengi kırmızı olup baş parlak siyah renktedir.
Olgun larva boyu 9-12 mm.dir.
67. MÜCADELESİ:
Kimyasal Mücadele: İlaçlama yumuşak
çekirdekli meyve ağaçlarında çiçek
tomurcuklarının görülmesi döneminde en geç
pembe çiçek tomurcuğu döneminde, sert
çekirdekli meyve ağaçlarında tomurcuk patlama
döneminde bir defa yapılır. Her on dekar için
temsili olarak seçilecek 5 ağacın değişik
yönlerinden 20 (100 tomurcukta) veya bukette
10-15 larva bulunduğunda mücadeleye karar
verilir
68. Yaprak Yeşil Tırtılı Larvası
Yaprak Yeşil Tırtılı Ergini (H.nubiferana
(H.nubiferana
69. K.Tomurcuk Tırtılı larvası (S. Ocellana
) K.Tomurcuk Tırtılı Ergini (S.ocellana)
Küçük Tomurcuk Güvesi (Recurvaria nanella Hb.)
70. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Etkili Formülasyon Dozu(Prepara
MaddeAdı ve u t) 100 lt.suya
Oranı
Deltamethrin 25 E.C. 30 ml
g/l
71. YAPRAKBİTLERİ
Elma Yeşil Yaprak Biti ( Aphis pomi Deg.)(Hom.: Aphididae)
Elma Gri Yaprak Biti ( Dysaphis plantaginea (Pass)(Hom.:Aphididae)
Kırmızı Gal Yaprak Biti ( Dysophis spp .)(Hom.:Aphididae)
Şeftali Yaprak Biti ( Myzus persicae (Sulz)(Hom.:Aphididae)
Şeftali Gövde Kanlı Biti ( Pterochloroides persicae (Chol) (Hom.:Aphididae)
Erik Unlu Yaprak Biti (Hyalopterus pruni (G.) (Hom.:Aphididae)
Bitki özsuyunu emerek beslenirler. Özsu kaybı
nedeniyle genç sürgünler ve yapraklar solar, giderek
kurumalar olur, meyveler gelişmez. Ayrıca bitki özsuyunu
emerken dokuya kendi salgılarını gönderirler. Bu
salgıların etkisi nedeniyle yapraklar kıvrılır, değişik renk
alır, bazı türlerde ağacın odun bölümünde urlar oluşur.
Artıkları şekerli veya balımsı bir yapıdadır. Bu nedenle
yaprak ve sürgünler önce parlaklık kazanır; sonra bu
şekerli madde üzerinde fumajin mantarı çoğalarak
yaprakları siyah bir tabakayla örter ve yaprak faaliyetine
engel olur. Virus taşımak ve enfekte etmek suretiyle
çeşitli bitki hastalıklarının yayılmasına neden olurlar.
72. Elma yeşil yaprak biti, fidanlıklarda ve genç ağaçlarda zararlı
olur. Yaprakları enine kıvırır, yüksek yoğunluklarda sürgünler kurur.
Elma gri yaprak biti, yaprakların gal görünümü almasına ve
fonksiyonlarını yitirmesine neden olurlar. Sürgün üzerinde sağlıklı
göz oluşumu engellenir. Meyvelerde şekil bozukluklarına yol açar.
Şeftali yaprak biti, çiçeklerin açılmasını engeller, erken
kurumalarına ve dökülmelerine yol açar. Meyvenin şeklinin
bozulmasına neden olur. Yaprak uzunlamasına ikiye katlanır, aynı
zamanda önemli bir virus taşıyıcısıdır.
Erik unlu yaprak bitinin beslendiği yaprağın alt yüzü
beyazımtırak bir görünüm alır. Bol fümajin oluşur, bitki zayıf düşer.
Şeftali gövde kanlı biti, bitkilerin gövde ve dallarından özsuyu
emerek onların zayıflamasına, giderek kurumalarına neden olur.
Zayıflama sonucu sakızlanmalar görülür.
Genel olarak 1.5-3 mm boyunda tombul armut biçiminde, bazen
uzuncadır. Antenleri iplik şeklinde olup ağız parçaları sokucu emici
yapıdadır. Vücudun arka bölümünde bir çift silindirik uzantı
aphidlere özgüdür. Kanatlı ve kanatsız formları bulunur. Yumurtaları
uzunca oval biçiminde, yaklaşık 0.5 mm uzunluktadır. İlk kondukları
zaman yeşil veya soluk sarı renkte, sonradan koyulaşarak ekserisi
parlak siyah, bazıları da koyu kahverengini alırlar.
73. Elma yeşil biti (Aphis pomi Değ.):Kanatsız dişiler 1.5-2 mm
boyunda, tombulca ve yeşil renklidir. Anten ,bacak, kuyruk siyahtır.
Elma gri yaprak biti (Dysaphis (Pomaphis) plantaginea
Pass.):1.5-3 mm boyunda, tombul koyu zeytin yeşilinden gri
menekşeye kadar değişik renklerdedir. Vücutların üzeri beyazımsı
bir toz ile örtülüdür. Kanatlılar siyahtır.
Kırmızı gal yaprak bitleri (Dysaphis spp.) dış görünüşleri
bakımından elma gri aphidi'ne benzer. Boyları 2.5-3 mm, tombul, gri
menekşe renginde, vücutlarının üzeri tozlu, antenler uzun ve
siyahtır.
Şeftali yaprak biti (Myzus (Nectarosiphon) persicae sulz.): 1.5-
2 mm boyunda, oval olup, renk sarımtırak yeşille koyu yeşil
arasındadır. Sonbaharda yumurta bırakan dişiler şarap kırmızısı ve
ilkbaharda yumurtadan çıkan bireyler pembemsi renktedir.
Erik unlu yaprak biti (Hyalopteris pruni Geoffr.): 2-3.5 mm
boyunda uzun yapılı, soluk yeşil, hafifçe mavimtırak, üzeri
beyazımsı bir toz tabakasıyla örtülüdür.
Şeftali gövde kanlı biti (Pterochloroides persicae Chol.): 3.5-4
mm boyunda, grimsi esmer renklidir. Vücutları yumuşak dolgunca
hafif tozlu görünümlüdür. Kışı yumurta halinde geçirirler.
74. MÜCADELESİ :
Kültürel Önlemler: Bahçe içerisindeki
yabancı bitkiler imha edilmeli, toprak sürümüne
özen gösterilmelidir.
Biyolojik Mücadele: Yaprakbitlerinin doğal
düşmanlarından özellikle Coccinellid, Syrphid,
Anthocorid ve Chrysopidler ile Aphidiidae'lerden
biyolojik mücadelede yararlanılmalıdır.
Kimyasal Mücadele: Uygulanacak
mücadelenin etkili ve ekonomik olabilmesi için,
ilaçlama zamanının tayini büyük önem taşır.
76. Elma Gri Yap. Biti (Dysaphis plantaginea)
Elma Yeşil Yap.Biti (A. pomi ) Yumurta
Elma Gri Yaprak Biti Elma Gri Yaprak Biti Zararı
77. Kırmızı Gal Yap. Biti Zararı(Dysophis spp) Şeftali Yaprak Biti (Myzus persicae )
Şeftali Yaprak Biti Ergini (Myzus persicae ) Şeftali Yaprak Biti (Myzus persicae
78. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Etkili MaddeAdı ve Oranı Formü Dozu(Preparat) 100
lasyon lt.suya
u
Phosalone 350 g/l E.C. 200 ml
Phosalone %30 W.P. 200 g
Dimethoate 400 g/l E.C. 100 ml
*Omethoate 565 g/l E.C. 125 ml
Methidathion 426 g/l E.C. 75 ml
Fenthion 525 g/l E.C. 100 ml
Chlorpyrifos ethyl 480 g/l E.C. 150 ml
İmidacloprid 350 g/l E.C. 20 ml (Şeftalide yaprak
bitine karşı)
Beta-cyfluthrin 25 g/l E.C. 30 ml (A.pomi'ye karşı
* Şeftali ağaçlarında fitotoksite yapabilir.
**Elma yeşil yarak biti ve şeftali yaprak bitine karşı tavsiye edilir.
79. YAPRAKBÜKENLER
Elma Yaprak Bükeni ( Archips rosanus L .) (Lep.:Tortricidae)
Adi Yaprak Bükücüsü ( A. xylosteanus L.) (Lep.:Tortricidae)
Larvalar ilk iki dönemlerinde yeni sürmüş yaprakların
uç; gözlerin içi ve dış kısımlarını yanlardan ve dip
kısımlarından yiyerek beslenirler. Çiçekleri ipeğimsi bir
ağ ile birbirine bağlayarak yumak haline dönüştürürler.
Karakteristik olarak
A.rosana larvaları birden fazla yaprağı ipeğimsi
ağlarla birbirine bağlayıp buket haline getirirler. tek
yaprağı ise, orta damar doğrultusunda puro gibi
uzunlamasına sararlar.
A.xylosteanus L. larvası ise zararını çoğunlukla
serbest tek yapraklarda yapmakta ve yaprakları uç
kısımlarından itibaren enine doğru kıvırıp sarmaktadır.
Genellikle üçgeni andıran görünüşlü kelebeklerdir. Ön
kanatlar yamuğumsu dikdörtgen şeklinde olup renkleri
açık zeytini ile kahverengi arasında değişiklik gösterir.
Üstünde lekeler, bantlar bulunur.
80. Yumurtalar oval olup ağaç kabuğu ve
kestane rengindedir. Paket halinde olup
kaldırmak istendiğinde, kalkmaz ve paketteki
yumurtalar bozulur.
Larvaların vücudu açık sarıyeşil, koyu yeşil
ve baş kısmı kahverengi siyahtır.
Dokunulduğunda zigzaglar yaparak kendilerini
geri atıp, ağ ile yere doğru sarkarlar. Olgun larva
20-22 mm uzunluğundadır.
Pupaları, esmer-kahverengi ve kırmızımsı
kahverengidir. Yılda bir döl verirler. Kışı paket
halinde konulmuş yumurta halinde geçirirler.
81. MÜCADELESİ:
Mekaniksel Mücadele : Kış aylarında gövde ve kalın
dallar üzerindeki yumurta paketleri ezilerek yok
edilmelidir.
Biyolojik Mücadele: Doğal düşmanların çok
görüldüğü yörelerde ilaçlı mücadeleden kaçınılmalıdır.
Kimyasal Mücadele: 100 çiçek buketinde
bulaşma %5'i geçince mücadeleye karar verilir. İlaçlama
elmada pembe tomurcuk; kiraz ve armut ağaçlarında ise
çiçek taç yapraklarının 3/4'nün döküldüğü zaman yapılır.
Çok yoğun bahçelerde, birinci ilaçlamadan 15-20 gün
sonra ikinci bir ilaçlama daha yapılır.
84. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları :
Etkili MaddeAdı Formülas Dozu(Prepara
ve Oranı yonu t) 100 lt.suya
Tau-fluvalinate 240 E.C. 30 ml
g/l
Chlorpyrifos-ethyl E C.. 100 ml
480 g/l (Elmada)
Phosalone 350 g/l E.C. 170 ml (Kirazda
Phosalone %30 W.P. 200 g (Kirazda)
Cypermethrin 200 g/l E.C. 25 ml
