1. სსიპ წყალტუბოს მუნიციპალიტეტის სოფელ გეგუთის
N1 საჯარო სკოლა
“ანა კალანდაძე”
პრეზენტატორი: ეკა გიგიაძე
სსიპ წყალტუბოს მუნიციპალიტეტის სოფელ გეგუთის N1 საჯარო
სკოლის დაწყებითი კლასების მასწავლებელი
ელ.ფოსტა: ekagigiadze@dmail.com
ტელ: 591 812 401
3. • ანა კალანდაძე დაიბადა
ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის
სოფელ ხიდისთავში
1924 წლის15 დეკემბერს.;
4. ბიოგრაფიული ცნობები
საშუალო
სკოლა ქუთაისში დაამთავრა 1941 წელს
. იმავე წელს სწავლა
განაგრძო თბილისის სახელმწიფო
უნივერსიტეტის ფილოლოგიის
ფაკულტეტზე, რომელიც დაამთავრა
კავკასიური ენების
სპეციალობით 1946 წელს.
1952 წლიდან მუშაობდა საქართველოს
მეცნიერებათა აკადემიის არნოლდ
ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების
ინსტიტუტის ლექსიკოლოგიის
განყოფილებაში უფროსი მეცნიერ
თანამშრომლის თანამდებობაზე –
5. ბიოგრაფიული ცნობები
ეს წოდება სამეცნიერო ხარისხის დაუცველად
მიენიჭა მას 1973 წელს ინსტიტუტის
გადაწყვეტილებით.
წლების განმავლობაში მუშაობდა საქართველოს
სახელმწიფო ენის მუდმივი კომისიის წევრად,
მწერალთა კავშირის გამგეობის პრეზიდიუმისა
და ენათმეცნიერების ინსტიტუტის სამეცნიერო
საბჭოს წევრად.
გარდაიცვალა 2008 წლის 11
მარტს, ინსულტის შედეგად.
დაკრძალულია მთაწმინდის პანთეონში.
7. ბერა საზანდარს როცა მომართავს
• ბერა საზანდარს როცა მომართავს,
შენ სევდა გიპყრობს გაუგონარი,
ჩად აიშლება გუნდი ყორანთა,
ლეშის საძებრად წავა ყორანი. . .
მგლისფერ ღრუბლებში გმინვა მოისმის
და ქარიშხალმაც მოითქვა სული. . .
მარტო რად დგახარ, როგორც ონისე,
შეგინებული და შერისხული?
ბერა საზანდარს როცა მომართავს,
სევდა რად გიპყრობს გაუგონარი?
აუ, აფრინდა გუნდი ყორანთა,
ვაი, ვის გულმკერდს დაფლეთს ყორანი?.
ანა კალანდაძე
8. თუთა
ლამის სახლში შემოიჭრას თუთა,
ლამის თავზე გადამისვას ხელი...
დამიძახებს, თვალს ჩამიკრავს მუდამ
ხე მაღალი, ხე ზურმუხტისფერი...
რა ჩურჩული ესმით ჩემთა ყურთა!
რა ჩურჩული!.. დამდაგველი, მწველი...
ლამის სახლში შემოვიდეს თუთა.
ლამის წელზე შემომხვიოს ხელი.
ანა კალანდაძე
9. მე ლამაზი მეგობარი მყავდა
მე ლამაზი მეგობარი მყავდა,
თვალჟუჟუნა, წაბლისფერი თმებით...
ერთხელ მტრედმა მოუტანა ფრთები,
დამტოვა და ღრუბლებს გაყვა ცადა...
ღრუბლებს გაყვა...
სად ვეძებო, სადა?
მე ლამაზი მეგობარი მყავდა,
თვალჟუჟუნა, წაბლისფერი თმებით...
ანა კალანდაძე
10. მრავალჟამიერ!
შენს ლურჯ მწვერვალებს, თოვლი რომ ფარავს, თერგს და დარიალს,
ჩემო ქვეყანავ, დიდება მარად, მრავალჟამიერ!
შენს შმაგ ჩანჩქერებს, მთებიდან ბარად რომ იჩქარიან,
ჩემო ქვეყანავ, დიდება მარად, მრავალჟამიერ!
შენს მამაც გმირებს, - გზა საომარი მხნედ რომ გალიეს,
ჩემო ქვეყანავ, დიდება მარად, მრავალჟამიერ!
თავისუფლების, შრომის და ბრძოლის ძლიერ არმიებს,
ჩემო ქვეყანავ, დიდება მარად, მრავალჟამიერ!
რიონს და ჭოროხს, მტკვარსა და არაგვს - მზიან-მთვარიანს,
ახალ მშენებლებს - დიდება მარად, მრავალჟამიერ!
მოეფონება შრიალი ხეთა მიწას გვალვიანს..
მშვიდობა, მარად მშვიდობა შენდა, მრავალჟამიერ!
ზურგში თუ ფრონტზე გზა საომარი ძლევით გალიე!
ჩემო სამშობლოვ, დიდება შენდა, მრავალჟამიერ!
ანა კალანდაძე 1952
11. პაწაწინა რტო ვარ
მეფერება მზე ალერსის მთოვარს,
ვარდისფერად ცამან ჩამომთოვა...
მე მიგალობს, როდი მიმატოვა,
თოხიტარა, პაწაწინა რტო ვარ...
ქარი მარხევს და ყვავილებს მაცლის,
ყვავილს მომწყვეტს, გაიტაცებს მინდვრად...
დამიყვავე, ქარო, ნუ ხარ მკაცრი:
პატარა ვარ, მოფერება მინდა!
მითხარიო: როგორ, როგორ ვანდო
საიდუმლო აშარსა და მსტოვარს?
მებაღეო, ნუ დამტოვებ მარტო,
მეშინია, პაწაწინა რტო ვარ!
ანა კალანდაძე
12. ყაყაჩოსა სიწითლითა
ფრთაგაშლილი ფრთები არი,
სხივგაშლილი სერებია...
არ ჩურჩულებს ლელიანი, –
გული შეუჯერებია...
აქ კორდია მობიბინე,
იქ მზიანი ტევრებია
რად უსკდება გული ირემს?
გელა გადამტერებია...
თეთრი ნისლი ნისლებს ირევს –
ეს ხომ „ლურჯა ცხენებია?“
შვიდი ზეცა გადირბინეს,
არსად შეუსვენებიათ...
ამ მშვენიერ მინდორ-ველზე
რა ნაირი ფერებია?!
„ყაყაჩოსა სიწითლითა
ყანა დაუმშვენებია“
ანა კალანდაძე
13. მოდიოდა ნინო მთებით
ლურჯ მწვერვალებს ქარი რძისფერ ნისლში ხვევდა...
და, როდესაც ბარში ვარდნი ყვაოდნენ,
თოვლი იდო ჯავახეთის მთათა ზედა
და ტყეებში ქარიშხლები ბღაოდნენ...
მოჰკიოდა, ქარი ღრუბლებს მოჰკიოდა
და ფარავანს ტბასა ზედა ძრწოდა ქარი...
მოდიოდა, ნინო მთებით მოდიოდა
და მოჰქონდა სანატრელი ვაზის ჯვარი...
თოვლის მთებით ჰკვირდებოდა უცხო მგზავრი,
- ვის უნახავს ვარდობისას თოვლი მთებზე?
მწყემსსა ჰკითხა: რომელია ქართლის გზაი?
მწყემსმა უთხრა: საქართველო არის ესე... მ
იეძინა... ერთ წალკოტში მიეძინა
და ფშატებმა მზისგან მოუჩრდილეო;
ო, ეს ვინ არი, გამოცხადდა მგზავრის წინა?
„ნუ გეშინინ!“- ეუბნება იესო...
გაეღვიძა... წუთით იგრძნო მშობლის სევდა,
მაგრამ რწმენა ავალებდა რაოდენს?
თოვლი იდო ჯავახეთის მთათა ზედა
და ტყეებში ქარიშხლები ბღაოდნენ...
ანა კალანდაძე 1954
14. • ანა კალანდაძე - ბიოგრაფია
• ანა კალანდაძე დაიბადა 15 დეკემბერს, 1924 წელს, ჩოხატაურის რაიონის
ხიდისთავის სოფელში. დაამთავრა საშუალო სკოლა 1941 წელს. იმავე წელს მან
სწავლა განაგრძო ფილოლოგიის ფაკულტეტზე თბილისის სახელმწიფო
უნივერსიტეტში და დაამთავრა 1946 წელს, სპეციალობით კავკასიური ენები.
1952 წლიდან მუშაობდა ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მეცნიერებათა აკადემიის
არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ლექსიკონის დეპარტამენტის უფროს მეცნიერად.
•
წლების განმავლობაში ანა კალანდაძე იყო პრეზიდიუმის მწერალთა კავშირის
წევრი და სამეცნიერო საბჭოს ენათმეცნიერების ინსტიტუტში მუშაობდა.
იგი გარდაიცვალა 11 მარტს, 2008 წელს, ინსულტით. ანა კალანდაძე მთაწმინდის
პანთეონში.
დაკრძალეს.
• 11 წლის ანა უკვე პოეტი იყო. პირველი ლექსები გამოაქვეყნა 1946 წელს გაზეთში
"ლიტერატურა და ხელოვნება" და ჟურნალში "მნათობი". პირველი ლექსების
კრებული გამოქვეყნდა 1953 წელს, რომელმაც დიდი პოპულარობა და საყოველთაო
სიყვარული მოიპოვა. ანა კალანდაძის შემდგომი პოეზიის კოლექციები
გამოქვეყნდა 1957, 1960, 1967 და 1976 წელს. მისი ლექსები თარგმნილია რუსულ,
ინგლისურ, ფრანგულ, პოლონურ და სხვა ენებზე.
ყველაზე სრულია მისი ორტომეული, გარდა ორიგინალური ლექსებისა, იბეჭდება
სტივენ მალარმეს, ალექსანდრე პუშკინის და სხვა პოეტური თარგმანები, აგრეთვე
წერილები, ესეები და მოგონებები, რომლებიც ეკუთვნის ანა კალანდაძეს.
15. • ანა კალანდაძემ მაშინვე მიიპყრო ყურადღება პოეზიის და
პოეტური ლექსის სინატიფიტა და აზროვნების მაღალი
კულტურით.
როდესაც ანა კალანდაძე გამოჩნდა შემოქმედებით არენაზე, მან
განსაკუთრებული ყურადღება მიიპყრო ორიგინალური
ხელწერით.
•
ანა კალანდაძე ყოველთვის გამოირჩეოდა პოეზიისადმი თბილი
დამოკიდებულებით.
ანა კალანდაძე დაჯილდოებულია ღირსების მედლით. 1983 წელს
მიენიჭა თბილისის საპატიო მოქალაქის წოდება. 1993 წელს
აირჩიეს საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის წევრად.
1985 წელს ანა კალანდაძე გახდა გალაკტიონის პრემიის
ლაურეატი. 2006 წელს მან მიიღო ლიტერატურული პრემია
"საბა". პოეტის თქმით, ეს უკანასკნელი ძალიან მნიშვნელოვანი
ჯილდო იყო მისთვის, რადგან ამით უკვე ნათლად გამოჩნდა რომ
მან, როგორც პოეტმა, თავისი მისია წარმატებით შეასრულა.
19. • სამოქალაქო კლუბის წევრებმა ინიციატივის ფარგლებში წერილობით მიმართეს
გაზეთ ,,წყალტუბოს’’ რედაქტორს მურთაზ კანკაძეს, სამოქალაქო კლუბის
წევრების სტატიებისთვის საგაზეთო ფართის უსაყიდლოდ გამოყოფასთან
დაკავშირებით. რაზეც დადებითი პასუხი მიიღეს და გამარჯვებული სტატიები
განთავსდა გაზეთში.