SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 18
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
                      pełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio,
e-booki .
Umowy
elektroniczne
w prawie prywatnym
międzynarodowym


Jacek Gołaczyński
Umowy
 elektroniczne
 w prawie prywatnym
 międzynarodowym


 Jacek Gołaczyński




monografie
Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym

Redakcja:
Liliana Zawadzka


Wydawca:
Marcin Skrabka

Skład i łamanie:
MakPrint




© Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2007

ISBN 978-83-7526-375-6

Wydane przez:
Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.


Redakcja Wydawnictw Książkowych i Czasopism Prawniczych
01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a
tel. (022) 535 80 00


Redakcja Książek
31-156 Kraków, ul. Zacisze 7
tel. (012) 630 6 00
e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl

www.wolterskluwer.pl
Księgarnia internetowa: www.profinfo.pl


Druk i oprawa:
Drukarnia Diecezjalna w Sandomierzu
ul. Żeromskiego , 27-600 Sandomierz
Spis treści




                                               Spis treści

Wykaz skrótów ...............................................................................................        9


Rozdział I
Geneza Internetu ..........................................................................................        11
1. Historia Internetu ....................................................................................         11
2. Historia polskiego Internetu ...................................................................                17
3. Podsumowanie ..........................................................................................         19


Rozdział II
W poszukiwaniu autonomicznego prawa Internetu ............................                                         22
1. Ponadnarodowe systemy prawne. Lex mercatoria i jego prekursorzy.                                                26
2. Prawo publiczne międzynarodowe ......................................................                           28
3. Prawo europejskie ....................................................................................          29
. Internet lex mercatoria ...............................................................................         32
5. Potencjalne źródła autonomicznego prawa Internetu .......................                                       33
    5.1. Zwyczaj ...............................................................................................   33
    5.2. Orzecznictwo międzynarodowe .....................................................                         39
    5.3. Prawo modelowe ...............................................................................            3
    5.. Modelowe umowy i kodeksy postępowania ................................                                    3
    5.5. Netykieta. Kodeks etyczny czy prawo Internetu? .......................                                    5

                                                                                                                     5
Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym

    5.6. Konwencje ..........................................................................................   8
    5.7. Internet lex mercatoria jako prawo właściwe? ................................                          50
    5.8. Koncepcje nakierowania i odczuwalności przekazów
         internetowych ....................................................................................     51
6. Podsumowanie ..........................................................................................      52


Rozdział III
Handel elektroniczny w Polsce .................................................................                 5
1. Uwagi wprowadzające.............................................................................             5
2. Istniejące rozwiązania ustawodawcze...................................................                       55
3. Aspekty ekonomiczne handlu elektronicznego...................................                                58
. Zagrożenia związane z handlem elektronicznym...............................                                  61


Rozdział IV
Umowy elektroniczne .................................................................................           63
1. Pojęcie „umowa elektroniczna” ..............................................................                 63
    1.1. Uwagi ogólne......................................................................................     63
    1.2. Definicje pojęcia „umowa elektroniczna” .....................................                          66
    1.3. Typy umów elektronicznych............................................................                  71
2. Zawarcie umowy elektronicznej ............................................................                   75
    2.1. Uwagi ogólne......................................................................................     75
    2.2. Propozycja zawarcia umowy w Internecie – oferta
         czy zaproszenie do składania ofert? ...............................................                    86


Rozdział V
Wybór prawa właściwego dla zobowiązań z umów
elektronicznych ............................................................................................    90
1. Uwagi wprowadzające.............................................................................             90

6
Spis treści

2. Znaczenie przepisów bezwzględnie obowiązujących państwa
   wykazującego najściślejszy związek z zobowiązaniem umownym
   – art. 3 ust. 3 konwencji rzymskiej .........................................................             96
3. Elementy istotne dla sytuacji w czasie wyboru prawa – art. 3 ust. 3
   konwencji rzymskiej .................................................................................     96
    A. Miejsce zawarcia umowy internetowej .........................................                         98
    B. Miejsce wysłania oraz otrzymania informacji w związku
       z umową sprzedaży rzeczy ruchomych i produktów cyfrowych 99
    C. Miejsce spełnienia świadczenia ....................................................... 100
. Istnienie i ważność zgody strony co do wyboru prawa właściwego
   – art. 3 ust.  konwencji rzymskiej ......................................................... 101
5. Autonomia woli stron w prawie prywatnym międzynarodowym .. 102
    5.1. Wybór prawa jako łącznik normy kolizyjnej................................. 102
    5.2. Zmiana statutu zobowiązaniowego w drodze wyboru prawa .. 106
    5.3. Dopuszczalność i ważność wyboru w prawie polskim ............... 106
6. Wybór prawa według konwencji rzymskiej z 1980 r. o prawie
   właściwym dla zobowiązań umownych ............................................... 108
7. Wybór prawa dla zobowiązań z umów elektronicznych ................... 111
8. Wybór prawa dla zobowiązań z umów konsumenckich ................... 112
9. Implementacja dyrektyw do prawa polskiego .................................... 118
10. Przepisy wymuszające swoją właściwość
    w umowach konsumenckich ................................................................ 123


Rozdział VI
Prawo właściwe dla umów elektronicznych w braku wyboru prawa 125
1. Zasada państwa pochodzenia................................................................. 125
2. Uwagi ogólne ............................................................................................. 129
3. Polskie prawo prywatne międzynarodowe.......................................... 132
    A. Umowy konsumenckie .................................................................... 132

                                                                                                               7
Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym

    B. Umowy profesjonalne ...................................................................... 135
    C. Umowy elektroniczne ....................................................................... 135
. Prawo właściwe dla zobowiązań z umów elektronicznych według
   konwencji rzymskiej ................................................................................. 139
    .1. Brak wyboru prawa w umowach zawieranych pomiędzy
         przedsiębiorcami – art.  konwencji rzymskiej ............................. 10
    .2. Dépeçage – art.  ust. 1 ....................................................................... 11
    .3. Związek między świadczeniem charakterystycznym
         a miejscem zwyczajnego pobytu lub siedziby – art.  ust. 2....... 12
    .. Pojęcie „usługodawcy” – art. 2 (c) dyrektywy
         o handlu elektronicznym ................................................................. 1
    .5. Serwer jako miejsce siedziby ........................................................... 15
    .6. Klauzula wyłączenia – art.  ust. 5 ................................................. 16
    .7. Znaczenie art. 3 ust. (1) oraz art.  ust. (1), (2) i (5)
         dla zobowiązań umownych zawieranych za pomocą
         środków komunikacji elektronicznej ............................................. 17


Rozdział VII
Konwencja ONZ o zastosowaniu elektronicznej komunikacji
w zawieraniu umów międzynarodowych ............................................. 19
1. Uwagi ogólne ............................................................................................. 19
2. Uregulowania konwencji......................................................................... 151
Literatura ........................................................................................................ 160




8
Spis treści




                         Wykaz skrótów
ADR – Alternative Dispute Resolution
AJAX – Asynchronous JavaScript and XML
ARPA – Advanced Research Projekct Agency
ASP – Active Server Page
CD–ROM – Compact Disc – Read Only Memory
CISG – Convention on Contracts for the International Sale of Goods
CSNET – Computer Science NETwork
DARPA – Defense Advanced Research Projects Agency
DSA – Digital Signature Algorithm
DVD – Digital Versatile Disco
Dz. U. – Dziennik Ustaw
Dz. Urz. – Dziennik Urzędowy
EARN – European Academic and Research Networks
EDI – Electronic Data Interchange
ETS – Europejski Trybunał Sprawiedliwości (Court of Justice of the Euro-
       pean Communities)
EURid – European Registry of Internet Domain Names
EWG – Europejska Wspólnota Gospodarcza (European Economic Com-
       munity)
GNU GPL – General Public License
HTML – HyperText Markup Language
HTTP – Hypertext Transfer Protocol
IETF – Internet Engineering Task Force
INCOTERMS – International Commercial Terms
ISP – Internet Service Provider
k.c. – kodeks cywilny
KPP – Kwartalnik Prawa Prywatnego
NBP – Narodowy Bank Polski
NSFNET – National Science Foundation NET

                                                                         9
Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym

NWG – Network Working Group
MMS – Multimedia Messaging Service
MP – Monitor Prawniczy
MTS – Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (International Court
      of Justice)
ONZ – Organizacja Narodów Zjednoczonych (United Nations)
PDA – Personal Digital Assistants
PHP – Personal Home Page
PIN – Personal Identification Number
PiP – Państwo i Prawo
PNUŚl – Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego
PPH – Przegląd Prawa Handlowego
PPHZ – Problemy Prawne Handlu Zagranicznego
p.p.m. – ustawa z dnia 12 listopada 1965 r. – Prawo prywatne międzynaro-
      dowe (Dz. U. Nr 6, poz. 290 z późn. zm.)
PSM – Przegląd Stosunków Międzynarodowych
RARE – Réseaux Associés pour la Recherche Européenne
RFC – Request for Comments
RUN – Responsible Use of the Network
SMS – Short Message Service
TERENA – Trans-European Research and Education Networking Associa-
      tion
TP S.A. – Telekomunikacja Polska S.A.
TWE – traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (Treaty Establishing
      the European Community)
UE – Unia Europejska (European Union)
UCLA – University of California, Los Angeles
UNCITRAL – United Nations Commission on International Trade Law
UNIDROIT – International Institute for the Unification of Private Law
UNI EDIFACT – Unique Electronic Data Interchange for Administration,
      Commerce and Transport
VRML – Virtual Reality Modelling Language
WAIS – Wide Area Information Servers
WAP – Wireless Application Protocol
WE – Wspólnota Europejska (European Community)
WIPO – World Intellectual Property Organization
WWW – World Wide Web
XMS – eXtended Memory Specification
ZNUJ – Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego
10
Rozdział I. Geneza Internetu




                          Rozdział I
                       Geneza Internetu

                       1. Historia Internetu
      Podobnie jak w przypadku innych zaawansowanych technicznie wy-
nalazków pierwsze sieci komputerowe powstały dla potrzeb wojska i, jak
to zwykle bywało w drugiej połowie XX w., pojawiły się w USA. Głównym
celem utworzenia Internetu było opracowanie metody wymiany informa-
cji naukowych i wywiadowczych odpornej na atak nuklearny.
      W odpowiedzi na wystrzelenie pierwszego sputnika przez Związek
Radziecki (1957 r.) Departament Obrony Stanów Zjednoczonych utworzył
organizację o nazwie ARPA, która miała unowocześnić armię amerykań-
ską. Dwanaście lat później owa organizacja opracowała projekt pod na-
zwą ARPANET – plan utworzenia wojskowej sieci badawczej, pierwszej
na świecie zdecentralizowanej sieci komputerowej.
      Na początku lat 60. w RAND Corporation, innej amerykańskiej insty-
tucji zajmującej się problemami bezpieczeństwa narodowego, zaczęto roz-
ważać problemy związane z funkcjonowaniem władz i dowództwa armii
USA w przypadku wojny nuklearnej. W 1962 r. RAND opublikowała ra-
port Paula Barana, naukowca zatrudnionego w siłach powietrznych USA,
zatytułowany On Distributed Communications Networks, w którym przedy-
skutowany został sposób ochrony wojskowego systemu komunikacyjnego
w razie zmasowanego ataku. Została w nim naszkicowana idea systemu
komunikacyjnego, który byłby w stanie funkcjonować nawet mimo znisz-
czenia dużej części węzłów i łączy. System taki miałby być pozbawiony
centralnego punktu kontroli i dowodzenia, a liczba połączeń pomiędzy
węzłami byłaby na tyle duża, że nawet po zniszczeniu niektórych z nich
sieć nadal funkcjonowałaby dzięki pozostałym połączeniom, na które au-
tomatycznie byłby kierowany ruch. Jedna z propozycji autora zakładała
podjęcie prac nad stworzeniem narodowego systemu, analogicznego do
                                                                            11
Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym

istniejącej sieci łączy telefonicznych, umożliwiającego transport danych
komputerowych pomiędzy dużymi grupami użytkowników1.
      Projektowana sieć miała składać się z dużej liczby komputerów
przesyłających pomiędzy sobą dane w tzw. pakietach, czyli niewielkich
porcjach, połączenia miały być wyznaczane w sposób dynamiczny, tzn.
maszyny A i B powinny umieć nawiązać kontakt dzięki różnym stacjom
pośrednim. Należy pamiętać, że w tamtych czasach nie było komputerów
osobistych, a całą infrastrukturę informatyczną tworzyły komputery cen-
tralne oraz podłączone do nich terminale. Maszyny te zajmowały dużo
miejsca, wymagały też stałego nadzoru i klimatyzowanych pomieszczeń.
Były wrażliwe na uszkodzenia, co powodowało, że uszkodzenie układu
centralnego równało się zniszczeniu całego systemu. Z tego powodu wizja
niezależnych inteligentnych komputerów wymieniających dane przez sieć
była pomysłem budzącym wielkie zainteresowanie – zamach bombowy na
zdecentralizowaną sieć komputerową mógł w najgorszym wypadku wy-
eliminować tylko kilka węzłów, pozostawiając resztę nietkniętą i zdolną do
dalszej obsługi nieuszkodzonych połączeń2. Założenia techniczne wtedy
przyjęte warunkują funkcjonowanie sieci do dnia dzisiejszego. W rezul-
tacie już w drugiej połowie lat 60. armia amerykańska uruchomiła pierw-
sze połączenie sieciowe noszące nazwę ARPANET. Po pewnym czasie z jej
możliwości zaczęli korzystać również użytkownicy cywilni.
      29 września 1969 r. przeprowadzono pierwszą próbę zdalnego połą-
czenia pomiędzy komputerami w Los Angeles i Stanford. Trwało ono tylko
przez „dwie litery”: „l” oraz „o” (początek słowa login), gdy przy przesyła-
niu litery „g” jeden z komputerów się zawiesił3.
      W październiku 1972 r., w ramach odbywającej się w Waszyngtonie
międzynarodowej konferencji na temat łączności komputerowej, miała
miejsce pierwsza publiczna prezentacja działania ARPANET. Okazała się
ogromnym sukcesem: obecni na konferencji naukowcy zainteresowali się
siecią i możliwością współpracy przy jej rozwijaniu. W ARPANET były już
23 serwery oraz 15 węzłów, na które składały się instytucje akademickie i
rządowe, a węzeł na Hawajach został podłączony przez łącze satelitarne.
Nazwa agencji ARPA została zmieniona na DARPA. Jeszcze w trakcie kon-
ferencji zdecydowano o utworzeniu Międzynarodowej Grupy Roboczej
do spraw Sieci (ang. International Network Working Group). Tym samym do

1
     M. Kuchciak, Geneza i rozwój Internetu, http://www.ccs.pl/~mkc/internet/genrozw.html.
2
     P Buckley, C. Duncan, The Rough Guide to the Internet, Rough Guides, London 2006, s. 370.
      .
3
     http://komunikacja.bochnia.com.pl/artykul.php?grupa=2tekst=5

12
Rozdział I. Geneza Internetu

prac nad siecią włączono także naukowców spoza USA, a w roku następ-
nym do ARPANET przyłączono, specjalnymi łączami satelitarnymi, dwa
pierwsze węzły zagraniczne: jeden w Wielkiej Brytanii, a drugi w Norwe-
gii. ARPANET stał się siecią międzynarodową. W tym samym roku ARPA
zdecydowała się odtajnić protokół TCP/IP i zezwoliła na przyłączanie do
ARPANET lokalnych sieci akademickich. Pierwszą była sieć na kampusie
UCLA. W latach 70. i 80. pojawiło się kilka innych sieci, takich jak NSF-
NET (Sieć Krajowej Fundacji Naukowej), łączących Internet z agencjami
badawczymi i uniwersytetami.
      W następnych latach eksperymentalna sieć rozrastała się na kolej-
ne uczelnie, a rozrost ten był hojnie wspierany finansowo przez ARPA.
W ramach tej sieci utworzono NWG liczącą ok. 100 osób, która zaczęła,
korzystając już z sieci, wymieniać się informacjami i wynikami swoich eks-
perymentów za pomocą dokumentów zwanych RFC. Można powiedzieć,
że była to zapowiedź późniejszej IETF. Badania te (i rozwój sieci) były częś-
ciowo tajne, gdyż równolegle z pracami naukowców w cywilu pracowano
nad zaimplementowaniem wyników tych prac do celów wojskowych.
      W latach 1972–1979 kolejne uczelnie USA przyłączały się do projek-
tu ARPANET, a jednocześnie ARPA śledziła wszystkie nowinki techniczne
wymyślane na uczelniach i część z nich przekazywała na rzecz tajnych
projektów wojskowych. Wielu akademickich użytkowników ARPANET
zaczęło nazywać tę sieć Internetem ze względu na to, że łączyła wiele róż-
nych sieci lokalnych5.
      W roku 1973 stworzone zostały połączenia międzynarodowe do
Wielkiej Brytanii i Norwegii. Rok później Ray Tomlinson opracował pro-
gram do przesyłania elektronicznych wiadomości po sieci (e-mail). W roku
1979 powstały grupy dyskusyjne Usenet – drugi z filarów dzisiejszego In-
ternetu6.
      W 1980 r., po kilku efektownych włamaniach crackerów do serwe-
rów ARPANET, ARPA zdecydowała się oddzielić wojskową część od części
akademickiej. Część wojskowa nadal miała nazwę ARPANET, część cy-
wilna zaś została już oficjalnie nazwana Internetem i od tej pory zaczęła
się rozwijać samodzielnie. O obecnie istniejącym wojskowym ARPANET
(o nazwie MILNET) niewiele oficjalnie wiadomo7.
      W 1982 r. ARPA wprowadziła jako standard dla swej sieci protokół

    http://abc.internetu.webpark.pl/historia.html#
5
    http://pl.wikipedia.org/wiki/Arpanet
6
    B. Jażdżewska, http://www.oeiizk.edu.pl/informa/jazdzewska/#historia.
7
    http://pl.wikipedia.org/wiki/Arpanet

                                                                                              13
Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym

TCP/IP W tym samym roku powstała w Europie sieć EUNET, pozwalająca
       .
korzystać z usług poczty elektronicznej i Usenet. W 1983 r. stworzona zo-
stała brama (ang. gateway) pomiędzy ARPANET a CSNET; fakt ten uważa
się za początek istnienia Internetu, jaki dzisiaj znamy8.
      Poza Internetem powstały wówczas jeszcze inne sieci. Do najbardziej
znanych bez wątpienia zaliczymy: BITNET, CompuServe, America Online.
Europa też zapisała własną ważną kartę w rozwoju światowych sieci kom-
puterowych, powołując do życia, na początku lat 80., sieć EARN. Powstała
ona w 198 r. z inicjatywy francuskich ośrodków akademickich i firmy IBM.
Polska odnoga sieci (PLEARN) przyłączona została do EARN 17 lipca 1990 r.9
      Według danych szacunkowych w 1988 r. do Internetu było podłączo-
nych od 60 000 do 100 000 komputerów.
      W 1990 r. ARPANET skończył swoją działalność. Rok później poja-
wiły się systemy WAIS i Gopher, rozszerzając liczbę usług internetowych.
W 1992 r. rozpoczęła działanie World Wide Web stworzona przez Tima Ber-
nersa-Lee. Liczba dołączonych komputerów przekroczyła milion. Podłączo-
ne zostały kolejne kraje, w tym również Polska – w 1991 r. W tym samym
roku NSFNET zniósł zakaz używania Internetu do celów komercyjnych.
      W 1993 r. pojawiła się przeglądarka Mosaic, służąca do odczytywania
stron World Wide Web; łatwość obsługi tego programu i jego następców
przyspieszyła rozwój World Wide Web, zarówno od strony liczby użyt-
kowników, jak i gromadzonych w tej formie informacji10.
      W sieci oprócz tekstu przesyłany jest obraz, dźwięk, filmy, muzyka,
internetowe radio „na żywo”, rozmowy telefoniczne (co powoduje nawet
żądania korporacji telekomunikacyjnych USA, aby Kongres zahamował
rozwój tej technologii), można przeczytać gazetę, zamówić pizzę, przepro-
wadzić videokonferencję. W 199 r. ruch w sieci NSFNET przekroczył 10
trylionów bajtów/miesiąc.
      W 1995 r. NSFNET przekształcił się w sieć badawczą; cały ruch w sieci
szkieletowej był przekazywany pomiędzy regionalnymi dostawcami sieci.
W tym samym roku do sieci dołączyły amerykańskie sieci typu dial-up.
W 1996 r. do sieci dołączyły kolejne instytucje, rozwijały się WWW: system
przeszukiwarek sieci (Lycos, Yahoo), opracowana przez Sun idea języka
niezależnego od platformy sprzętowej Java, pojawił się język modelowa-
nia przestrzennego VRML. Trwał wyścig pomiędzy najpopularniejszymi
8
     http://www.oeiizk.edu.pl/informa/jazdzewska/#historia.
9
     http://ws-webstyle.com/cms.php/en/netopedia/sieci_komputerowe/earn_european_academic_
     and_research_network
10
     B. Jażdżewska, ibidem.

1
Rozdział I. Geneza Internetu

graficznymi przeglądarkami WWW: Microsoft Internet Explorer i Netsca-
pe Navigator11. Kolejne lata przyniosły wzrost liczby alternatywnych prze-
glądarek i powolny upadek Netscape’a.
       W 1997 r. było już 19,5 miliona serwerów, milion stron WWW oraz
ponad 71 tysięcy grup dyskusyjnych; szacuje się, że rok później liczba
stron internetowych wynosiła około 300 milionów. Powstała technologia
portali internetowych.
       W 1999 r. First Internet Bank of Indiana (www.firstib.com) oferował
całodobową pełną obsługę przez Internet – był to pierwszy bank dostępny
tylko przez Internet. Bank ten działa do dnia dzisiejszego.
       W 2000 r. powstała technologia WAP która umożliwia korzystanie
                                             ,
z Internetu za pomocą telefonów komórkowych. Główną zaletą WAP jest
to, że abonent nie potrzebuje w trakcie dostępu do sieci innego sprzętu niż
telefon komórkowy lub PDA.
       1 marca 2000 r. w firmie Nullsoft należącej do AOL (America On-
Line) powstaje Gnutella w pełni zdecentralizowany protokół sieci P2P
(ang. peer-to-peer) działający bez centralnego serwera, w związku z czym
jest niemożliwy do zablokowania na drodze prawnej12. W tym samym
okresie, w sprawie Napstera było prowadzone śledztwo dotyczące faktu,
że sieć udostępnia nielegalne materiały. Gdy okazało się, że Gnutella po-
trafi robić to samo co Napster, AOL zmusiło Nullsoft do usunięcia linków
do Gnutelli z ich strony WWW13. Podczas tych kilkunastu godzin, gdy pro-
gram był obecny na strona Nullsoftu, zdążyła go pobrać ogromna liczba
ludzi, którzy następnie udostępnili go innym chętnym.
       16 listopada 2000 r. ICANN (ang. The Internet Corporation for Assig-
ned Names and Numbers – Internetowa Korporacja ds. Nadawania Nazw
i Numerów) zatwierdza do wprowadzenia w Internecie siedem nowych
domen najwyższego poziomu: .aero, .biz, .coop, .info, .museum, .name
i .pro.
       15 stycznia 2001 r. powstała Światowa Wikipedia utworzona jako
projekt pomocniczy i pisana przez ekspertów nieistniejącej już Nupedii
– darmowej encyklopedii internetowej, w której artykuły mogły być pi-
sane przez każdego, ale musiały być sprawdzane i recenzowane przez
ekspertów. Nupedia została założona 9 marca 2000 r. przez firmę Bomis.
11
     http://www.wsp.krakow.pl/kbin/bss/hinter/strona.html
12
     W odróżnieniu od Napstera, gdzie cała sieć zależała od centralnego serwera, Gnutelli nie da się
     wyłączyć poprzez wyłączenie któregoś z pojedynczych węzłów. Dopóki będzie przynajmniej
     2 użytkowników, sieć Gnutella istnieje nadal.
13
     http://p2p.info.pl/mod-subjects-viewpage-pageid-56.phtml

                                                                                                 15
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
                      pełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio,
e-booki .

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Obowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebook
Obowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebookObowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebook
Obowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebook
e-booksweb.pl
 
Elektroniczny obrót prawny - ebook
Elektroniczny obrót prawny - ebookElektroniczny obrót prawny - ebook
Elektroniczny obrót prawny - ebook
e-booksweb.pl
 
Kodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebookKodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebook
e-booksweb.pl
 
Status prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebook
Status prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebookStatus prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebook
Status prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebook
e-booksweb.pl
 
Wolność wypowiedzi prasowej - ebook
Wolność wypowiedzi prasowej - ebookWolność wypowiedzi prasowej - ebook
Wolność wypowiedzi prasowej - ebook
e-booksweb.pl
 
Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...
Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...
Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...
e-booksweb.pl
 
Odsetki cywilnoprawne - ebook
Odsetki cywilnoprawne - ebookOdsetki cywilnoprawne - ebook
Odsetki cywilnoprawne - ebook
e-booksweb.pl
 
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebookOpodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
e-booksweb.pl
 
Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebookKodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebook
e-booksweb.pl
 
Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...
Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...
Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...
e-booksweb.pl
 
Kodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebook
Kodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebookKodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebook
Kodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebook
e-booksweb.pl
 
Kodeks karny. Praktyczny komentarz - ebook
Kodeks karny. Praktyczny komentarz - ebookKodeks karny. Praktyczny komentarz - ebook
Kodeks karny. Praktyczny komentarz - ebook
e-booksweb.pl
 
Telekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebook
Telekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebookTelekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebook
Telekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebook
e-booksweb.pl
 
Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebook
Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebookUstawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebook
Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebook
e-booksweb.pl
 
Ochrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebook
Ochrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebookOchrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebook
Ochrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebook
e-booksweb.pl
 
Proces karny. część ogólna - ebook
Proces karny. część ogólna - ebookProces karny. część ogólna - ebook
Proces karny. część ogólna - ebook
e-booksweb.pl
 
Charakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebook
Charakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebookCharakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebook
Charakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebook
e-booksweb.pl
 
Prawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebook
Prawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebookPrawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebook
Prawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebook
e-booksweb.pl
 
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...
Wydawnictwo Helion
 

Was ist angesagt? (20)

Obowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebook
Obowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebookObowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebook
Obowiązki administracji w komunikacji elektronicznej - ebook
 
Elektroniczny obrót prawny - ebook
Elektroniczny obrót prawny - ebookElektroniczny obrót prawny - ebook
Elektroniczny obrót prawny - ebook
 
Kodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebookKodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks spółek handlowych. Przepisy akademickie - ebook
 
Status prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebook
Status prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebookStatus prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebook
Status prawny wierzyciela w polskim postępowaniu naprawczym - ebook
 
Wolność wypowiedzi prasowej - ebook
Wolność wypowiedzi prasowej - ebookWolność wypowiedzi prasowej - ebook
Wolność wypowiedzi prasowej - ebook
 
Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...
Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...
Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawno krymina...
 
Odsetki cywilnoprawne - ebook
Odsetki cywilnoprawne - ebookOdsetki cywilnoprawne - ebook
Odsetki cywilnoprawne - ebook
 
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebookOpodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
 
Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebookKodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebook
Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Przepisy akademickie - ebook
 
Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...
Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...
Międzynarodowe a unijne prawo podatkowe w kontekście opodatkowania zysków prz...
 
Kodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebook
Kodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebookKodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebook
Kodeks postępowania administracyjnego i inne akty prawne - ebook
 
Kodeks karny. Praktyczny komentarz - ebook
Kodeks karny. Praktyczny komentarz - ebookKodeks karny. Praktyczny komentarz - ebook
Kodeks karny. Praktyczny komentarz - ebook
 
2007.01 Efektywne i intuicyjne serwisy www - Kurs usability webusability.pl
2007.01 Efektywne i intuicyjne serwisy www - Kurs usability webusability.pl2007.01 Efektywne i intuicyjne serwisy www - Kurs usability webusability.pl
2007.01 Efektywne i intuicyjne serwisy www - Kurs usability webusability.pl
 
Telekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebook
Telekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebookTelekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebook
Telekomunikacyjne organy regulacyjne w Unii Europejskiej - ebook
 
Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebook
Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebookUstawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebook
Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz - ebook
 
Ochrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebook
Ochrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebookOchrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebook
Ochrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego - ebook
 
Proces karny. część ogólna - ebook
Proces karny. część ogólna - ebookProces karny. część ogólna - ebook
Proces karny. część ogólna - ebook
 
Charakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebook
Charakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebookCharakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebook
Charakter prawny spółki cywilnej na tle prawa polskiego i niemieckiego - ebook
 
Prawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebook
Prawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebookPrawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebook
Prawo rzeczowe. Wydanie 2 - ebook
 
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Jak się to robi. Wydanie II poprawi...
 

Andere mochten auch

Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...
Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...
Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...
e-booksweb.pl
 
Psychologia giełdy - ebook
Psychologia giełdy - ebookPsychologia giełdy - ebook
Psychologia giełdy - ebook
e-booksweb.pl
 
Ustawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebook
Ustawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebookUstawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebook
Ustawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebook
e-booksweb.pl
 
Praktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebook
Praktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebookPraktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebook
Praktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebook
e-booksweb.pl
 
Praktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebook
Praktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebookPraktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebook
Praktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebook
e-booksweb.pl
 
Prawdziwy mężczyzna - ebook
Prawdziwy mężczyzna - ebookPrawdziwy mężczyzna - ebook
Prawdziwy mężczyzna - ebook
e-booksweb.pl
 
Europejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebook
Europejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebookEuropejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebook
Europejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebook
e-booksweb.pl
 
Prawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebook
Prawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebookPrawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebook
Prawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebook
e-booksweb.pl
 
Praca socjalna w środowisku lokalnym - ebook
Praca socjalna w środowisku lokalnym - ebookPraca socjalna w środowisku lokalnym - ebook
Praca socjalna w środowisku lokalnym - ebook
e-booksweb.pl
 
Jak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebook
Jak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebookJak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebook
Jak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebook
e-booksweb.pl
 

Andere mochten auch (10)

Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...
Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...
Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych ...
 
Psychologia giełdy - ebook
Psychologia giełdy - ebookPsychologia giełdy - ebook
Psychologia giełdy - ebook
 
Ustawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebook
Ustawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebookUstawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebook
Ustawa o rachunkowości z hasłami i skorowidzem. Wydanie 10 - ebook
 
Praktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebook
Praktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebookPraktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebook
Praktyczne porady finansowe - Tomasz Bar - ebook
 
Praktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebook
Praktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebookPraktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebook
Praktyczny kurs szybkiego czytania - Marcin Matuszewski - ebook
 
Prawdziwy mężczyzna - ebook
Prawdziwy mężczyzna - ebookPrawdziwy mężczyzna - ebook
Prawdziwy mężczyzna - ebook
 
Europejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebook
Europejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebookEuropejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebook
Europejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe - ebook
 
Prawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebook
Prawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebookPrawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebook
Prawo karne. zbiór przepisów. Wydanie 19 - ebook
 
Praca socjalna w środowisku lokalnym - ebook
Praca socjalna w środowisku lokalnym - ebookPraca socjalna w środowisku lokalnym - ebook
Praca socjalna w środowisku lokalnym - ebook
 
Jak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebook
Jak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebookJak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebook
Jak zdobyć zielona kartę i wizy czasowe - ebook
 

Ähnlich wie Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym - ebook

Europejskie prawo wzorów przemysłowych - ebook
Europejskie prawo wzorów przemysłowych - ebookEuropejskie prawo wzorów przemysłowych - ebook
Europejskie prawo wzorów przemysłowych - ebook
e-booksweb.pl
 
Podpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebook
Podpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebookPodpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebook
Podpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebook
e-booksweb.pl
 
Wadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebookWadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebook
e-booksweb.pl
 
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
e-booksweb.pl
 
Prawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebook
Prawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebookPrawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebook
Prawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebook
e-booksweb.pl
 
Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...
Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...
Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...
e-booksweb.pl
 
Umowne prawo odstąpienia - ebook
Umowne prawo odstąpienia - ebookUmowne prawo odstąpienia - ebook
Umowne prawo odstąpienia - ebook
e-booksweb.pl
 
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebookZamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
e-booksweb.pl
 
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-book
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-bookPrawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-book
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-book
e-booksweb.pl
 
Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...
Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...
Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...
e-booksweb.pl
 
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebookSankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
e-booksweb.pl
 
Kodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebook
Kodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebookKodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebook
Kodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebook
e-booksweb.pl
 
Konkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebook
Konkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebookKonkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebook
Konkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebook
e-booksweb.pl
 
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebook
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebookUstawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebook
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebook
e-booksweb.pl
 
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...
e-booksweb.pl
 
ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...
ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...
ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...
e-booksweb.pl
 
Prawo cywilne dla studentów administracji - ebook
Prawo cywilne dla studentów administracji - ebookPrawo cywilne dla studentów administracji - ebook
Prawo cywilne dla studentów administracji - ebook
e-booksweb.pl
 
Samorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebook
Samorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebookSamorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebook
Samorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebook
e-booksweb.pl
 

Ähnlich wie Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym - ebook (20)

Europejskie prawo wzorów przemysłowych - ebook
Europejskie prawo wzorów przemysłowych - ebookEuropejskie prawo wzorów przemysłowych - ebook
Europejskie prawo wzorów przemysłowych - ebook
 
Podpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebook
Podpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebookPodpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebook
Podpis elektroniczny w obrocie prawnym - ebook
 
Wadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebookWadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebook
 
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
 
Prawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebook
Prawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebookPrawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebook
Prawo konkurencji a regulacja sektorowa - ebook
 
Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...
Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...
Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach l...
 
Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym
Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnymBezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym
Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym
 
Umowne prawo odstąpienia - ebook
Umowne prawo odstąpienia - ebookUmowne prawo odstąpienia - ebook
Umowne prawo odstąpienia - ebook
 
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebookZamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
 
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-book
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-bookPrawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-book
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne - e-book
 
Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...
Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...
Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym - ...
 
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebookSankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
 
Abc Small Businessu
Abc Small BusinessuAbc Small Businessu
Abc Small Businessu
 
Kodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebook
Kodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebookKodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebook
Kodeks postępowania cywilnego. Wydanie 11 - ebook
 
Konkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebook
Konkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebookKonkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebook
Konkurencja regulacyjna w prawie spółek - ebook
 
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebook
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebookUstawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebook
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz - ebook
 
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...
Prawo budowlane. Warunki techniczne i inne akty prawne z hasłami i skorowidze...
 
ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...
ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...
ABC praw konsumenta - poradnik kompletny - monika kępczyńska, anna śmigulska,...
 
Prawo cywilne dla studentów administracji - ebook
Prawo cywilne dla studentów administracji - ebookPrawo cywilne dla studentów administracji - ebook
Prawo cywilne dla studentów administracji - ebook
 
Samorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebook
Samorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebookSamorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebook
Samorząd terytorialny. Wydanie 3 - ebook
 

Mehr von e-booksweb.pl

Jak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebook
Jak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebookJak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebook
Jak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebook
e-booksweb.pl
 
ABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebook
ABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebookABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebook
ABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebook
e-booksweb.pl
 
Życie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebook
Życie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebookŻycie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebook
Życie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebook
e-booksweb.pl
 
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebookżYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
e-booksweb.pl
 
Zwielokrotnianie umysłu - ebook
Zwielokrotnianie umysłu - ebookZwielokrotnianie umysłu - ebook
Zwielokrotnianie umysłu - ebook
e-booksweb.pl
 
Zrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebook
Zrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebookZrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebook
Zrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebook
e-booksweb.pl
 
Zostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebook
Zostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebookZostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebook
Zostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebook
e-booksweb.pl
 
Znaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebook
Znaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebookZnaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebook
Znaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebook
e-booksweb.pl
 
Złote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebook
Złote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebookZłote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebook
Złote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebook
e-booksweb.pl
 
Złodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebook
Złodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebookZłodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebook
Złodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebook
e-booksweb.pl
 
Zdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebook
Zdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebookZdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebook
Zdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebook
e-booksweb.pl
 
Zbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebook
Zbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebookZbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebook
Zbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebook
e-booksweb.pl
 
Zarządzanie pracą - ebook
Zarządzanie pracą - ebookZarządzanie pracą - ebook
Zarządzanie pracą - ebook
e-booksweb.pl
 
Zakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebook
Zakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebookZakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebook
Zakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebook
e-booksweb.pl
 
Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...
Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...
Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...
e-booksweb.pl
 
Wypełnianie dokumentów ZUS - ebook
Wypełnianie dokumentów ZUS - ebookWypełnianie dokumentów ZUS - ebook
Wypełnianie dokumentów ZUS - ebook
e-booksweb.pl
 
Wymiar i rozkład czasu pracy - ebook
Wymiar i rozkład czasu pracy - ebookWymiar i rozkład czasu pracy - ebook
Wymiar i rozkład czasu pracy - ebook
e-booksweb.pl
 
Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...
Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...
Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...
e-booksweb.pl
 
Warsztaty edukacji teatralnej - ebook
Warsztaty edukacji teatralnej - ebookWarsztaty edukacji teatralnej - ebook
Warsztaty edukacji teatralnej - ebook
e-booksweb.pl
 
Udręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebook
Udręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebookUdręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebook
Udręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebook
e-booksweb.pl
 

Mehr von e-booksweb.pl (20)

Jak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebook
Jak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebookJak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebook
Jak zachęcać do czytania. Minilekcje dla uczniów gimnazjum i liceum - ebook
 
ABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebook
ABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebookABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebook
ABC emigranta - Honorata Chorąży-Przybysz - ebook
 
Życie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebook
Życie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebookŻycie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebook
Życie, sprawy i wędrówka do piekła doktora jana fausta - ebook
 
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebookżYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
 
Zwielokrotnianie umysłu - ebook
Zwielokrotnianie umysłu - ebookZwielokrotnianie umysłu - ebook
Zwielokrotnianie umysłu - ebook
 
Zrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebook
Zrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebookZrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebook
Zrobię to dzisiaj! - Bartłomiej Popiel - ebook
 
Zostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebook
Zostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebookZostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebook
Zostań Kopernikiem! - Halina Gumowska - ebook
 
Znaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebook
Znaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebookZnaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebook
Znaki i przepowiednie nadchodzącego końca świata - ebook
 
Złote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebook
Złote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebookZłote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebook
Złote pocałunki. Opowieści niezwykłe - ebook
 
Złodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebook
Złodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebookZłodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebook
Złodziejka pamięci - Krystyna Kofta - ebook
 
Zdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebook
Zdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebookZdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebook
Zdobycie sandomierza (rok 1809) - Walery Przyborowski - ebook
 
Zbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebook
Zbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebookZbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebook
Zbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń - Anna Grabka - ebook
 
Zarządzanie pracą - ebook
Zarządzanie pracą - ebookZarządzanie pracą - ebook
Zarządzanie pracą - ebook
 
Zakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebook
Zakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebookZakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebook
Zakłady sportowe i bukmacherskie kontra multilotek - ebook
 
Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...
Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...
Zagadki ludzkiej natury huna - tajemna wiedza kahunów, hipnoza, duchy, zjawy,...
 
Wypełnianie dokumentów ZUS - ebook
Wypełnianie dokumentów ZUS - ebookWypełnianie dokumentów ZUS - ebook
Wypełnianie dokumentów ZUS - ebook
 
Wymiar i rozkład czasu pracy - ebook
Wymiar i rozkład czasu pracy - ebookWymiar i rozkład czasu pracy - ebook
Wymiar i rozkład czasu pracy - ebook
 
Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...
Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...
Warsztaty edukacji twórczej. Jak rozwijać osobowość przez sztukę. Program int...
 
Warsztaty edukacji teatralnej - ebook
Warsztaty edukacji teatralnej - ebookWarsztaty edukacji teatralnej - ebook
Warsztaty edukacji teatralnej - ebook
 
Udręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebook
Udręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebookUdręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebook
Udręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebook
 

Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym - ebook

  • 1.
  • 2. Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio, e-booki .
  • 4.
  • 5. Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym Jacek Gołaczyński monografie
  • 6. Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym Redakcja: Liliana Zawadzka Wydawca: Marcin Skrabka Skład i łamanie: MakPrint © Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2007 ISBN 978-83-7526-375-6 Wydane przez: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o. Redakcja Wydawnictw Książkowych i Czasopism Prawniczych 01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a tel. (022) 535 80 00 Redakcja Książek 31-156 Kraków, ul. Zacisze 7 tel. (012) 630 6 00 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl Księgarnia internetowa: www.profinfo.pl Druk i oprawa: Drukarnia Diecezjalna w Sandomierzu ul. Żeromskiego , 27-600 Sandomierz
  • 7. Spis treści Spis treści Wykaz skrótów ............................................................................................... 9 Rozdział I Geneza Internetu .......................................................................................... 11 1. Historia Internetu .................................................................................... 11 2. Historia polskiego Internetu ................................................................... 17 3. Podsumowanie .......................................................................................... 19 Rozdział II W poszukiwaniu autonomicznego prawa Internetu ............................ 22 1. Ponadnarodowe systemy prawne. Lex mercatoria i jego prekursorzy. 26 2. Prawo publiczne międzynarodowe ...................................................... 28 3. Prawo europejskie .................................................................................... 29 . Internet lex mercatoria ............................................................................... 32 5. Potencjalne źródła autonomicznego prawa Internetu ....................... 33 5.1. Zwyczaj ............................................................................................... 33 5.2. Orzecznictwo międzynarodowe ..................................................... 39 5.3. Prawo modelowe ............................................................................... 3 5.. Modelowe umowy i kodeksy postępowania ................................ 3 5.5. Netykieta. Kodeks etyczny czy prawo Internetu? ....................... 5 5
  • 8. Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym 5.6. Konwencje .......................................................................................... 8 5.7. Internet lex mercatoria jako prawo właściwe? ................................ 50 5.8. Koncepcje nakierowania i odczuwalności przekazów internetowych .................................................................................... 51 6. Podsumowanie .......................................................................................... 52 Rozdział III Handel elektroniczny w Polsce ................................................................. 5 1. Uwagi wprowadzające............................................................................. 5 2. Istniejące rozwiązania ustawodawcze................................................... 55 3. Aspekty ekonomiczne handlu elektronicznego................................... 58 . Zagrożenia związane z handlem elektronicznym............................... 61 Rozdział IV Umowy elektroniczne ................................................................................. 63 1. Pojęcie „umowa elektroniczna” .............................................................. 63 1.1. Uwagi ogólne...................................................................................... 63 1.2. Definicje pojęcia „umowa elektroniczna” ..................................... 66 1.3. Typy umów elektronicznych............................................................ 71 2. Zawarcie umowy elektronicznej ............................................................ 75 2.1. Uwagi ogólne...................................................................................... 75 2.2. Propozycja zawarcia umowy w Internecie – oferta czy zaproszenie do składania ofert? ............................................... 86 Rozdział V Wybór prawa właściwego dla zobowiązań z umów elektronicznych ............................................................................................ 90 1. Uwagi wprowadzające............................................................................. 90 6
  • 9. Spis treści 2. Znaczenie przepisów bezwzględnie obowiązujących państwa wykazującego najściślejszy związek z zobowiązaniem umownym – art. 3 ust. 3 konwencji rzymskiej ......................................................... 96 3. Elementy istotne dla sytuacji w czasie wyboru prawa – art. 3 ust. 3 konwencji rzymskiej ................................................................................. 96 A. Miejsce zawarcia umowy internetowej ......................................... 98 B. Miejsce wysłania oraz otrzymania informacji w związku z umową sprzedaży rzeczy ruchomych i produktów cyfrowych 99 C. Miejsce spełnienia świadczenia ....................................................... 100 . Istnienie i ważność zgody strony co do wyboru prawa właściwego – art. 3 ust. konwencji rzymskiej ......................................................... 101 5. Autonomia woli stron w prawie prywatnym międzynarodowym .. 102 5.1. Wybór prawa jako łącznik normy kolizyjnej................................. 102 5.2. Zmiana statutu zobowiązaniowego w drodze wyboru prawa .. 106 5.3. Dopuszczalność i ważność wyboru w prawie polskim ............... 106 6. Wybór prawa według konwencji rzymskiej z 1980 r. o prawie właściwym dla zobowiązań umownych ............................................... 108 7. Wybór prawa dla zobowiązań z umów elektronicznych ................... 111 8. Wybór prawa dla zobowiązań z umów konsumenckich ................... 112 9. Implementacja dyrektyw do prawa polskiego .................................... 118 10. Przepisy wymuszające swoją właściwość w umowach konsumenckich ................................................................ 123 Rozdział VI Prawo właściwe dla umów elektronicznych w braku wyboru prawa 125 1. Zasada państwa pochodzenia................................................................. 125 2. Uwagi ogólne ............................................................................................. 129 3. Polskie prawo prywatne międzynarodowe.......................................... 132 A. Umowy konsumenckie .................................................................... 132 7
  • 10. Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym B. Umowy profesjonalne ...................................................................... 135 C. Umowy elektroniczne ....................................................................... 135 . Prawo właściwe dla zobowiązań z umów elektronicznych według konwencji rzymskiej ................................................................................. 139 .1. Brak wyboru prawa w umowach zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami – art. konwencji rzymskiej ............................. 10 .2. Dépeçage – art. ust. 1 ....................................................................... 11 .3. Związek między świadczeniem charakterystycznym a miejscem zwyczajnego pobytu lub siedziby – art. ust. 2....... 12 .. Pojęcie „usługodawcy” – art. 2 (c) dyrektywy o handlu elektronicznym ................................................................. 1 .5. Serwer jako miejsce siedziby ........................................................... 15 .6. Klauzula wyłączenia – art. ust. 5 ................................................. 16 .7. Znaczenie art. 3 ust. (1) oraz art. ust. (1), (2) i (5) dla zobowiązań umownych zawieranych za pomocą środków komunikacji elektronicznej ............................................. 17 Rozdział VII Konwencja ONZ o zastosowaniu elektronicznej komunikacji w zawieraniu umów międzynarodowych ............................................. 19 1. Uwagi ogólne ............................................................................................. 19 2. Uregulowania konwencji......................................................................... 151 Literatura ........................................................................................................ 160 8
  • 11. Spis treści Wykaz skrótów ADR – Alternative Dispute Resolution AJAX – Asynchronous JavaScript and XML ARPA – Advanced Research Projekct Agency ASP – Active Server Page CD–ROM – Compact Disc – Read Only Memory CISG – Convention on Contracts for the International Sale of Goods CSNET – Computer Science NETwork DARPA – Defense Advanced Research Projects Agency DSA – Digital Signature Algorithm DVD – Digital Versatile Disco Dz. U. – Dziennik Ustaw Dz. Urz. – Dziennik Urzędowy EARN – European Academic and Research Networks EDI – Electronic Data Interchange ETS – Europejski Trybunał Sprawiedliwości (Court of Justice of the Euro- pean Communities) EURid – European Registry of Internet Domain Names EWG – Europejska Wspólnota Gospodarcza (European Economic Com- munity) GNU GPL – General Public License HTML – HyperText Markup Language HTTP – Hypertext Transfer Protocol IETF – Internet Engineering Task Force INCOTERMS – International Commercial Terms ISP – Internet Service Provider k.c. – kodeks cywilny KPP – Kwartalnik Prawa Prywatnego NBP – Narodowy Bank Polski NSFNET – National Science Foundation NET 9
  • 12. Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym NWG – Network Working Group MMS – Multimedia Messaging Service MP – Monitor Prawniczy MTS – Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (International Court of Justice) ONZ – Organizacja Narodów Zjednoczonych (United Nations) PDA – Personal Digital Assistants PHP – Personal Home Page PIN – Personal Identification Number PiP – Państwo i Prawo PNUŚl – Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego PPH – Przegląd Prawa Handlowego PPHZ – Problemy Prawne Handlu Zagranicznego p.p.m. – ustawa z dnia 12 listopada 1965 r. – Prawo prywatne międzynaro- dowe (Dz. U. Nr 6, poz. 290 z późn. zm.) PSM – Przegląd Stosunków Międzynarodowych RARE – Réseaux Associés pour la Recherche Européenne RFC – Request for Comments RUN – Responsible Use of the Network SMS – Short Message Service TERENA – Trans-European Research and Education Networking Associa- tion TP S.A. – Telekomunikacja Polska S.A. TWE – traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (Treaty Establishing the European Community) UE – Unia Europejska (European Union) UCLA – University of California, Los Angeles UNCITRAL – United Nations Commission on International Trade Law UNIDROIT – International Institute for the Unification of Private Law UNI EDIFACT – Unique Electronic Data Interchange for Administration, Commerce and Transport VRML – Virtual Reality Modelling Language WAIS – Wide Area Information Servers WAP – Wireless Application Protocol WE – Wspólnota Europejska (European Community) WIPO – World Intellectual Property Organization WWW – World Wide Web XMS – eXtended Memory Specification ZNUJ – Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 10
  • 13. Rozdział I. Geneza Internetu Rozdział I Geneza Internetu 1. Historia Internetu Podobnie jak w przypadku innych zaawansowanych technicznie wy- nalazków pierwsze sieci komputerowe powstały dla potrzeb wojska i, jak to zwykle bywało w drugiej połowie XX w., pojawiły się w USA. Głównym celem utworzenia Internetu było opracowanie metody wymiany informa- cji naukowych i wywiadowczych odpornej na atak nuklearny. W odpowiedzi na wystrzelenie pierwszego sputnika przez Związek Radziecki (1957 r.) Departament Obrony Stanów Zjednoczonych utworzył organizację o nazwie ARPA, która miała unowocześnić armię amerykań- ską. Dwanaście lat później owa organizacja opracowała projekt pod na- zwą ARPANET – plan utworzenia wojskowej sieci badawczej, pierwszej na świecie zdecentralizowanej sieci komputerowej. Na początku lat 60. w RAND Corporation, innej amerykańskiej insty- tucji zajmującej się problemami bezpieczeństwa narodowego, zaczęto roz- ważać problemy związane z funkcjonowaniem władz i dowództwa armii USA w przypadku wojny nuklearnej. W 1962 r. RAND opublikowała ra- port Paula Barana, naukowca zatrudnionego w siłach powietrznych USA, zatytułowany On Distributed Communications Networks, w którym przedy- skutowany został sposób ochrony wojskowego systemu komunikacyjnego w razie zmasowanego ataku. Została w nim naszkicowana idea systemu komunikacyjnego, który byłby w stanie funkcjonować nawet mimo znisz- czenia dużej części węzłów i łączy. System taki miałby być pozbawiony centralnego punktu kontroli i dowodzenia, a liczba połączeń pomiędzy węzłami byłaby na tyle duża, że nawet po zniszczeniu niektórych z nich sieć nadal funkcjonowałaby dzięki pozostałym połączeniom, na które au- tomatycznie byłby kierowany ruch. Jedna z propozycji autora zakładała podjęcie prac nad stworzeniem narodowego systemu, analogicznego do 11
  • 14. Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym istniejącej sieci łączy telefonicznych, umożliwiającego transport danych komputerowych pomiędzy dużymi grupami użytkowników1. Projektowana sieć miała składać się z dużej liczby komputerów przesyłających pomiędzy sobą dane w tzw. pakietach, czyli niewielkich porcjach, połączenia miały być wyznaczane w sposób dynamiczny, tzn. maszyny A i B powinny umieć nawiązać kontakt dzięki różnym stacjom pośrednim. Należy pamiętać, że w tamtych czasach nie było komputerów osobistych, a całą infrastrukturę informatyczną tworzyły komputery cen- tralne oraz podłączone do nich terminale. Maszyny te zajmowały dużo miejsca, wymagały też stałego nadzoru i klimatyzowanych pomieszczeń. Były wrażliwe na uszkodzenia, co powodowało, że uszkodzenie układu centralnego równało się zniszczeniu całego systemu. Z tego powodu wizja niezależnych inteligentnych komputerów wymieniających dane przez sieć była pomysłem budzącym wielkie zainteresowanie – zamach bombowy na zdecentralizowaną sieć komputerową mógł w najgorszym wypadku wy- eliminować tylko kilka węzłów, pozostawiając resztę nietkniętą i zdolną do dalszej obsługi nieuszkodzonych połączeń2. Założenia techniczne wtedy przyjęte warunkują funkcjonowanie sieci do dnia dzisiejszego. W rezul- tacie już w drugiej połowie lat 60. armia amerykańska uruchomiła pierw- sze połączenie sieciowe noszące nazwę ARPANET. Po pewnym czasie z jej możliwości zaczęli korzystać również użytkownicy cywilni. 29 września 1969 r. przeprowadzono pierwszą próbę zdalnego połą- czenia pomiędzy komputerami w Los Angeles i Stanford. Trwało ono tylko przez „dwie litery”: „l” oraz „o” (początek słowa login), gdy przy przesyła- niu litery „g” jeden z komputerów się zawiesił3. W październiku 1972 r., w ramach odbywającej się w Waszyngtonie międzynarodowej konferencji na temat łączności komputerowej, miała miejsce pierwsza publiczna prezentacja działania ARPANET. Okazała się ogromnym sukcesem: obecni na konferencji naukowcy zainteresowali się siecią i możliwością współpracy przy jej rozwijaniu. W ARPANET były już 23 serwery oraz 15 węzłów, na które składały się instytucje akademickie i rządowe, a węzeł na Hawajach został podłączony przez łącze satelitarne. Nazwa agencji ARPA została zmieniona na DARPA. Jeszcze w trakcie kon- ferencji zdecydowano o utworzeniu Międzynarodowej Grupy Roboczej do spraw Sieci (ang. International Network Working Group). Tym samym do 1 M. Kuchciak, Geneza i rozwój Internetu, http://www.ccs.pl/~mkc/internet/genrozw.html. 2 P Buckley, C. Duncan, The Rough Guide to the Internet, Rough Guides, London 2006, s. 370. . 3 http://komunikacja.bochnia.com.pl/artykul.php?grupa=2tekst=5 12
  • 15. Rozdział I. Geneza Internetu prac nad siecią włączono także naukowców spoza USA, a w roku następ- nym do ARPANET przyłączono, specjalnymi łączami satelitarnymi, dwa pierwsze węzły zagraniczne: jeden w Wielkiej Brytanii, a drugi w Norwe- gii. ARPANET stał się siecią międzynarodową. W tym samym roku ARPA zdecydowała się odtajnić protokół TCP/IP i zezwoliła na przyłączanie do ARPANET lokalnych sieci akademickich. Pierwszą była sieć na kampusie UCLA. W latach 70. i 80. pojawiło się kilka innych sieci, takich jak NSF- NET (Sieć Krajowej Fundacji Naukowej), łączących Internet z agencjami badawczymi i uniwersytetami. W następnych latach eksperymentalna sieć rozrastała się na kolej- ne uczelnie, a rozrost ten był hojnie wspierany finansowo przez ARPA. W ramach tej sieci utworzono NWG liczącą ok. 100 osób, która zaczęła, korzystając już z sieci, wymieniać się informacjami i wynikami swoich eks- perymentów za pomocą dokumentów zwanych RFC. Można powiedzieć, że była to zapowiedź późniejszej IETF. Badania te (i rozwój sieci) były częś- ciowo tajne, gdyż równolegle z pracami naukowców w cywilu pracowano nad zaimplementowaniem wyników tych prac do celów wojskowych. W latach 1972–1979 kolejne uczelnie USA przyłączały się do projek- tu ARPANET, a jednocześnie ARPA śledziła wszystkie nowinki techniczne wymyślane na uczelniach i część z nich przekazywała na rzecz tajnych projektów wojskowych. Wielu akademickich użytkowników ARPANET zaczęło nazywać tę sieć Internetem ze względu na to, że łączyła wiele róż- nych sieci lokalnych5. W roku 1973 stworzone zostały połączenia międzynarodowe do Wielkiej Brytanii i Norwegii. Rok później Ray Tomlinson opracował pro- gram do przesyłania elektronicznych wiadomości po sieci (e-mail). W roku 1979 powstały grupy dyskusyjne Usenet – drugi z filarów dzisiejszego In- ternetu6. W 1980 r., po kilku efektownych włamaniach crackerów do serwe- rów ARPANET, ARPA zdecydowała się oddzielić wojskową część od części akademickiej. Część wojskowa nadal miała nazwę ARPANET, część cy- wilna zaś została już oficjalnie nazwana Internetem i od tej pory zaczęła się rozwijać samodzielnie. O obecnie istniejącym wojskowym ARPANET (o nazwie MILNET) niewiele oficjalnie wiadomo7. W 1982 r. ARPA wprowadziła jako standard dla swej sieci protokół http://abc.internetu.webpark.pl/historia.html# 5 http://pl.wikipedia.org/wiki/Arpanet 6 B. Jażdżewska, http://www.oeiizk.edu.pl/informa/jazdzewska/#historia. 7 http://pl.wikipedia.org/wiki/Arpanet 13
  • 16. Umowy elektroniczne w prawie prywatnym międzynarodowym TCP/IP W tym samym roku powstała w Europie sieć EUNET, pozwalająca . korzystać z usług poczty elektronicznej i Usenet. W 1983 r. stworzona zo- stała brama (ang. gateway) pomiędzy ARPANET a CSNET; fakt ten uważa się za początek istnienia Internetu, jaki dzisiaj znamy8. Poza Internetem powstały wówczas jeszcze inne sieci. Do najbardziej znanych bez wątpienia zaliczymy: BITNET, CompuServe, America Online. Europa też zapisała własną ważną kartę w rozwoju światowych sieci kom- puterowych, powołując do życia, na początku lat 80., sieć EARN. Powstała ona w 198 r. z inicjatywy francuskich ośrodków akademickich i firmy IBM. Polska odnoga sieci (PLEARN) przyłączona została do EARN 17 lipca 1990 r.9 Według danych szacunkowych w 1988 r. do Internetu było podłączo- nych od 60 000 do 100 000 komputerów. W 1990 r. ARPANET skończył swoją działalność. Rok później poja- wiły się systemy WAIS i Gopher, rozszerzając liczbę usług internetowych. W 1992 r. rozpoczęła działanie World Wide Web stworzona przez Tima Ber- nersa-Lee. Liczba dołączonych komputerów przekroczyła milion. Podłączo- ne zostały kolejne kraje, w tym również Polska – w 1991 r. W tym samym roku NSFNET zniósł zakaz używania Internetu do celów komercyjnych. W 1993 r. pojawiła się przeglądarka Mosaic, służąca do odczytywania stron World Wide Web; łatwość obsługi tego programu i jego następców przyspieszyła rozwój World Wide Web, zarówno od strony liczby użyt- kowników, jak i gromadzonych w tej formie informacji10. W sieci oprócz tekstu przesyłany jest obraz, dźwięk, filmy, muzyka, internetowe radio „na żywo”, rozmowy telefoniczne (co powoduje nawet żądania korporacji telekomunikacyjnych USA, aby Kongres zahamował rozwój tej technologii), można przeczytać gazetę, zamówić pizzę, przepro- wadzić videokonferencję. W 199 r. ruch w sieci NSFNET przekroczył 10 trylionów bajtów/miesiąc. W 1995 r. NSFNET przekształcił się w sieć badawczą; cały ruch w sieci szkieletowej był przekazywany pomiędzy regionalnymi dostawcami sieci. W tym samym roku do sieci dołączyły amerykańskie sieci typu dial-up. W 1996 r. do sieci dołączyły kolejne instytucje, rozwijały się WWW: system przeszukiwarek sieci (Lycos, Yahoo), opracowana przez Sun idea języka niezależnego od platformy sprzętowej Java, pojawił się język modelowa- nia przestrzennego VRML. Trwał wyścig pomiędzy najpopularniejszymi 8 http://www.oeiizk.edu.pl/informa/jazdzewska/#historia. 9 http://ws-webstyle.com/cms.php/en/netopedia/sieci_komputerowe/earn_european_academic_ and_research_network 10 B. Jażdżewska, ibidem. 1
  • 17. Rozdział I. Geneza Internetu graficznymi przeglądarkami WWW: Microsoft Internet Explorer i Netsca- pe Navigator11. Kolejne lata przyniosły wzrost liczby alternatywnych prze- glądarek i powolny upadek Netscape’a. W 1997 r. było już 19,5 miliona serwerów, milion stron WWW oraz ponad 71 tysięcy grup dyskusyjnych; szacuje się, że rok później liczba stron internetowych wynosiła około 300 milionów. Powstała technologia portali internetowych. W 1999 r. First Internet Bank of Indiana (www.firstib.com) oferował całodobową pełną obsługę przez Internet – był to pierwszy bank dostępny tylko przez Internet. Bank ten działa do dnia dzisiejszego. W 2000 r. powstała technologia WAP która umożliwia korzystanie , z Internetu za pomocą telefonów komórkowych. Główną zaletą WAP jest to, że abonent nie potrzebuje w trakcie dostępu do sieci innego sprzętu niż telefon komórkowy lub PDA. 1 marca 2000 r. w firmie Nullsoft należącej do AOL (America On- Line) powstaje Gnutella w pełni zdecentralizowany protokół sieci P2P (ang. peer-to-peer) działający bez centralnego serwera, w związku z czym jest niemożliwy do zablokowania na drodze prawnej12. W tym samym okresie, w sprawie Napstera było prowadzone śledztwo dotyczące faktu, że sieć udostępnia nielegalne materiały. Gdy okazało się, że Gnutella po- trafi robić to samo co Napster, AOL zmusiło Nullsoft do usunięcia linków do Gnutelli z ich strony WWW13. Podczas tych kilkunastu godzin, gdy pro- gram był obecny na strona Nullsoftu, zdążyła go pobrać ogromna liczba ludzi, którzy następnie udostępnili go innym chętnym. 16 listopada 2000 r. ICANN (ang. The Internet Corporation for Assig- ned Names and Numbers – Internetowa Korporacja ds. Nadawania Nazw i Numerów) zatwierdza do wprowadzenia w Internecie siedem nowych domen najwyższego poziomu: .aero, .biz, .coop, .info, .museum, .name i .pro. 15 stycznia 2001 r. powstała Światowa Wikipedia utworzona jako projekt pomocniczy i pisana przez ekspertów nieistniejącej już Nupedii – darmowej encyklopedii internetowej, w której artykuły mogły być pi- sane przez każdego, ale musiały być sprawdzane i recenzowane przez ekspertów. Nupedia została założona 9 marca 2000 r. przez firmę Bomis. 11 http://www.wsp.krakow.pl/kbin/bss/hinter/strona.html 12 W odróżnieniu od Napstera, gdzie cała sieć zależała od centralnego serwera, Gnutelli nie da się wyłączyć poprzez wyłączenie któregoś z pojedynczych węzłów. Dopóki będzie przynajmniej 2 użytkowników, sieć Gnutella istnieje nadal. 13 http://p2p.info.pl/mod-subjects-viewpage-pageid-56.phtml 15
  • 18. Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio, e-booki .