Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Roemenië Magazine Lente 2013
1. Lente 2013
Editie 25 € 7,50
Roemenië Magazine
Pasen in Roemenië Parlementsverkiezingen Roemenië Het turbulente leven van
bestendigen ruziesfeer kroonprins Carol
Resultaat verkiezingen Is Roemenië anders,
dwingt tot pas op de plaats en zoja, waarom?
3. 4 | Maatschappij
Autobedrijf Oudleusen
Gert van der Vegt
Speciaal voor reizen naar Roemenië
Post Craiova
januari 2013 Wij hebben te huur 9-persoons bussen
van het merk Fiat Ducato voor de prijs
expats
Notities van een Nederlandse van €500,- per week - excl. btw
ondernemer in Roemenië - incl. km
Han in ’t Veld - excl. brandstof
(1966) is managing director
van NetRom Software BV
en woont sinds 1998 in de
Roemeense universiteitsstad
Craiova. Hij is getrouwd met
een Roemeense en heeft een
zoon en een dochter.
Voor meer informatie
Autobedrijf Oudleusen Gert van der Vegt
Schoolstraat 9 0529-471606
7722 SZ Oudleusen 06-51227331
Hier in Craiova kom je allerlei bijzon- kennen: Deze expats leren consequent misschien niet enerverend, maar toch
dere mensen tegen. Dat zijn niet alleen niet de taal van het land waar ze zijn; boeiend en afwisselend bestaan in een
Dalfsen info@autobedrijf-oudleusen.nl
Roemenen, maar ook buitenlanders ze sluiten zelden hechte vriendschap- nieuwe, onbekende cultuur. Vrijwil-
en Nederlanders. Op de eerste plaats pen met locals en ze bewaren niet ligerswerk was zinloos omdat letterlijk
ontvang ik veel gewaardeerde za- alleen fysiek, maar juist ook mentaal niemand het bleek te waarderen. Wat
kenrelaties, met wie we vaak al vele veel afstand tot de hen omringende resteerde was een eindeloze verveling,
jaren samenwerken. Daarnaast heb ik maatschappij. Dat laatste neemt ge- dagelijks uitmondend in de teleurstel-
regelmatig contact met West-Europese makkelijk extreme vormen aan. ling een vermoeide, futloze man te
collega-ondernemers die zich hier zien thuiskomen, die wel iets anders
permanent hebben gevestigd, onder Repertoire te doen heeft dan het vermaken van
wie een enkele Nederlander. Een heel Zo was ik onlangs op een feest van zijn verveelde vrouw. Ik begreep waar
aparte categorie zijn de expats: me- een multinational die vooral groot is in het geklaag en het cynisme vandaan
dewerkers van niet-Roemeense inter- voedingsmiddelen en landbouwpro- kwamen.
nationaal opererende bedrijven, die hier ducten. Met name de echtgenotes van
voor enkele jaren zijn gestationeerd. de hardwerkende employees leken met Cirkels
elkaar te wedijveren om de vraag: wie Ik zie hoe expats en hun vrouwen
Geen binding klaagt het hardst over Roemenië in zichzelf gevangen houden in vicieuze
Veel expats tonen een verzameling het algemeen en over de Roemenen in cirkels van verveling, teleurstelling en
opvallende kenmerken. In Roemenië Craiova in het bijzonder? Nog voordat cynisme. Ik zie hoe vooroordelen en
zijn het voor het merendeel mannelijke we behoorlijk hadden kennisgemaakt, clichés daarin onmisbaar zijn. Ik kan
werknemers van multinationals. Ze barstten mijn vrouwelijke gesprekspart- het niet veranderen, maar ik ben blij
wonen met hun vrouwen en soms ook ners uit in een felle aanklacht met het dat ik geen expat ben en gewoon leef
kinderen in ommuurde compounds, die bekende repertoire: Roemenen zijn en werk met wie ik wil – Roemeen of
goed zijn beveiligd en waarin ze veel corrupt, ze rijden in te dure auto’s, hun niet. De meeste van mijn collega’s zijn
personeel, comfort en voorzieningen leren jassen, trainingspakken, buiken Roemeen en ze vertonen alle bijzonder-
tot hun beschikking hebben. Expats en gouden kettingen zijn niet om aan heden die daarbij horen: hun betrok-
krijgen bij hun stationering vaak speci- te zien, ze zeggen nooit nee als ze dat kenheid is gepassioneerd, net als de
fieke richtlijnen mee. Zo is het nadruk- toch echt bedoelen, ze komen nooit trots op hun expertise waarmee ze per
kelijk niet de bedoeling dat zij of hun op tijd op een afspraak, enzovoorts, se de beste oplossing voor opdracht-
gezinnen zich hechten aan hun tijdelijke enzovoorts. gevers willen creëren. Hun gevoel voor
omgeving. Het is immers noodzakelijk ambitie heeft een vurigheid waarmee
dat hun werkgever over ze kan blijven Cynisme ik ze ver zie komen. Niet alleen in onze
beschikken en ze een nieuwe uitdaging Ik zei niet zoveel. Ik hoorde de verhalen prachtige onderneming, maar ook in
kan bieden op een volgende post – al en zag de vertellers: welgestelde maar hun economie en hun maatschappij als
of niet in het buitenland. Misschien bitter teleurgestelde, cynische vrou- geheel. Jammer dat veel expats en hun
verklaart dat de specifieke cultuur die wen. Er was helemaal niets terechtge- vrouwen zich niet wat meer waarne-
ik hier in Craiova vrij goed heb leren komen van hun verwachtingen van een mingen van díe cultuur toestaan.
4. 6 | Politiek Politiek | 7
De sterke positie van Ponta is dus niet onomstreden, gezien de affaires
waarin hij verzeild is geraakt en de kritiek van de EU op zijn functioneren.
zware bezuinigingen op de over- poging door zich door zijn keel te wel eens net zo´n eigengereide en au-
heidsuitgaven doorvoeren en extra ˇ
schieten. Nastase kwam tot zijn daad toritaire premier kunnen worden als zijn
begrotingsinkomsten genereren. op het moment dat agenten hem thuis Hongaarse collega Viktor Orban, die de
kwamen ophalen om een gevangenis- afgelopen jaren door de EU regelmatig
De bezuinigingen bestonden uit een straf van twee jaar uit te zitten na een zwaar is bekritiseerd wegens ondemo-
korting op de ambtenarensalarissen veroordeling wegens corruptie. cratische besluiten, zoals het instellen
van 25 procent, een korting op de van een overheidsdienst als waakhond
pensioenen van 15 procent en het 3. In juli werd er een impeachment- over de media.
ontslag van 200.000 ambtenaren. ˇ
procedure tegen president Basescu
Daarnaast werd de BTW verhoogd van gestart, omdat hij in 2010 misbruik Ponta heeft tijdens zijn korte premier-
19 naar 24 procent. De reden waarom van zijn positie zou hebben gemaakt schap in de ogen van de EU ook dit
de Roemenen in het begin van 2012 door zich onbevoegd op het econo- soort autoritaire neigingen getoond,
ˇ
president Basescu en premier Boc niet mische beleidsterrein van de premier waaronder zijn pogingen om de kies-
meer zagen zitten is dus duidelijk. Om- te begeven. Tussen het nemen van het regels voor de impeachment-procedure
dat Boc na zijn ontslag als premier ook besluit en de datum van het volksrefe- van de president te veranderen en de
aftrad als partijleider van de PDL en rendum over het impeachment, de pe- leiding van het Roemeense Culturele
andere hoge partijfunctionarissen hem riode 6 tot 29 juli, trad Crin Antonescu, Instituut, dat als taak heeft de Roe-
volgden, ging de PDL zwaar gehavend de partijleider van de Nationaal Liberale meense cultuur in binnen- en buiten-
het verkiezingsseizoen in. Partij, als interim-president op. Op 29 land te promoten en in de praktijk
juli stemde 87,5 procent van de kiezers goed en onafhankelijk functioneerde,
Na een kort intermezzo onder PDL- voor een impeachment van Basescu,ˇ over te brengen van de president naar
premier Mihai Razvan Ungureanu maar omdat de opkomst met 46,2 pro- de Senaat.
ˇ
ontkwam Basescu er op 27 april niet cent onder de minimaal vereiste 50%
De centrumrechtse Rechtse aan om zijn politieke aartsrivaal, de ˇ
bleef, behield Basescu zijn positie. De sterke positie van Ponta is dus niet
Roemeense Alliantie (ARD), een jonge USL-leider Victor Ponta (39), Overigens stelde de USL dat waarschijn- onomstreden, gezien de affaires waarin
coalitie van drie partijen onder tot premier te benoemen. Ponta werd lijk een meerderheid van de kiezers hij verzeild is geraakt en de kritiek van
leiding van de Democ-
Parlementsverkiezingen Roemenië de jongste premier in de geschiedenis voor een impeachment van Basescu ˇ de EU op zijn functioneren. Boven-
ratische Liberale Partij (PDL) van Roemenië. Na Ponta´s benoeming had gestemd, omdat er op de kieslijs- dien zal ook Ponta economisch gezien
ˇ
die president Basescu steunt, kwamen er een aantal zowel splijtende ten miljoenen ´dode zielen´ hadden geen leuke dingen voor de gewone
bestendigen ruziesfeer
kreeg slechts 16,5 procent van als verlammende politieke rellen en gestaan van de vele miljoenen Roeme- Roemenen kunnen doen, waardoor hij
de stemmen in het Huis van gebeurtenissen, met de volgende drie nen die door de economische proble- eveneens grote kans loopt zijn huidige
Afgevaardigden en 56 zetels als de belangrijkste: men waren geëmigreerd naar andere grote populariteit weer te verliezen in
(in de Senaat 24 zetels). Een
De Roemeense parlementsverkiezingen van 9 december 2012 waren gedetailleerd overzicht van de
lidstaten van de Europese Unie. Zo zou de storm van economisch crisisbeleid.
1. Op 19 juni werd Ponta beschul- het inwonertal van Roemenië door
een bevestiging van de in het voorafgaande jaar gegroeide politieke en verkiezingsuitslag is te lezen op digd van plagiaat in zijn proefschrift emigratie inmiddels gedaald kunnen De parlementsverkiezingen van 9 de-
economische verhoudingen in het land. Deze zijn samen te vatten als een de Engelstalige Wikipedia. over het International Strafhof, dat zijn van 22 naar 19 miljoen burgers. cember bestendigden dus de politieke
combinatie van een diepe economische crisis, een buitengewoon felle De impopulariteit van president
hij samen met Daniela Coman had Ook had de USL nog geprobeerd de verhoudingen in Roemenië zoals die in
geschreven. Volgens het wetenschap- procedure vóór de stemming te veran- 2012 waren ontstaan. Wellicht dat dit
persoonlijke tweestrijd in de politieke top en een winnend premier die in ˇ
Basescu en de PDL zijn te wijten ˇ
pelijke tijdschrift Nature was de helft deren door een simpele meerderheid de kemphanen Basescu en Ponta tot
de Europese Unie gewantrouwd wordt om zijn autoritaire trekken. aan de diepe economische crisis van het proefschrift gekopieerd uit zonder opkomstcijfer geldig te laten bezinning brengt en tot concentratie
in het land na de kredietcrisis andere bronnen. Ponta gaf toe dat hij zijn, maar deze grondwetswijziging op het aanpakken van de financiële
van 2008. Zoals in zoveel landen bibliografische bronnen beter als noten ˇ
werd door het Basescu gecontroleerde problemen en de nog altijd omvangrij-
De Roemeense politiek heeft het groot- van de parlementsverkiezingen van 9 in de Europese Unie moesten de had kunnen verwerken, maar stelde Constitutionele Hof verworpen. ke corruptie en georganiseerde crimi-
ste deel van 2012 in het teken gestaan december. Zijn centrumlinkse Sociaal- zittende machthebbers aftreden na het dat de aanklacht toch vooral politiek naliteit, zaken waarvoor de Europese
van de politieke ruzies tussen president Liberale Unie (USL) behaalde 58,6 pro- uitbreken van de kredietcrisis. In Roe- ˇ
geïnspireerd was door Basescu. Op 29 ˇ
Basescu wordt momenteel voornamelijk Unie Roemenië blijft bestraffen.
ˇ
Traian Basescu en premier Victor Ponta. cent van de stemmen in het Huis van menië gebeurde dit met het aftreden juni bevestigde de Roemeense Natio- internationaal nog gesteund, waar-
De strijd tussen beide mannen bestaat Afgevaardigden en 273 van de 412 ze- van de regering van PDL-premier Emil nale Raad voor Certificering van Titels, onder door de Europese Unie. De EU Ponta riep na zijn enorme verkiezings-
niet alleen uit politieke rivaliteit, maar tels. In de gelijktijdig gehouden verkie- Boc op 6 februari 2012 na wekenlange Diploma´s en Universitaire Certificaten ˇ
meent dat Basescu, die het opgelegde ˇ
overwinning Basescu inderdaad op tot
ook uit wederzijdse persoonlijke haat. zingen voor het hogerhuis, de Senaat, massale protesten tegen haar bezuini- (CNATDCU) dat in het proefschrift bezuinigingsbeleid na de financiële samenwerking. De president op zijn
Meest kenmerkend is de inmiddels kreeg de USL 122 van de 176 zetels. gingsbeleid. 85 bladzijden zonder bronvermelding hulp van 2009 steunde, gewoon zijn beurt verorberde op 18 december zijn
ˇ
bekende uitspraak van Basescu dat In Roemenië bestaat sinds de aanname
waren gekopieerd. tweede termijn moet uitzitten tot 2014. varken door Ponta in het parlement als
het aanstellen van verkiezingswinnaar van de nieuwe grondwet van 2003 een In 2009 kreeg Roemenië een nood- Bovendien kan hij optreden als tegen- kandidaat-premier voor te dragen.
Ponta als premier voor hem gelijk staat parlementair tweekamersysteem, met krediet van 20 miljard euro van het 2. Op 20 juni deed Ponta´s politieke wicht tegen Ponta, die vanwege Bron: www.prospekt-online.nl
aan ´het doorslikken van een varken´. een lagerhuis en een hogerhuis met IMF, de Wereldbank en de Europese ˇ
mentor, oud-premier Adrian Nastase vermeende ondemocratische trekjes
Victor Ponta was de grote winnaar ongeveer gelijke volmachten. Unie, maar moest in ruil daarvoor (2000-2004), een mislukte zelfmoord- niet helemaal vertrouwd wordt. Hij zou Door René Does
5. 8 | Politiek Politiek | 9
meer positieve visie en houding ten geïnteresseerd hierin, VNO is een statistieken in Nederland gevestigd port van de EC betreffende de CVM
aanzien van mijn land zal bereiken. voorstander van toetreding, onder zijn, zijn veelal hoog opgeleid en bren- rapporteert ook belangrijke voort-
Een houding die meer in de lijn is met andere vanwege het feit dat veel ar- gen net als de meeste andere Roe- gang, hierover hoor je nauwelijks. Wat
het verdrag van de toetreding van Roe- beidsplaatsen in Nederland behouden menen hier een bijzondere bijdrage de regering betreft, wij hebben de
menië tot de EU en onze gezamenlijke kunnen worden door de winstgevende en worden gewaardeerd binnen de laatste 10 á 11 punten die de commis-
inspanningen binnen Europa. Een activiteiten in Roemenië. Dit is een Nederlandse maatschappij. sie in haar rapport opgenomen had,
toetreding in twee fases is een mo- heel belangrijk aspect dat meer aan- Gezien de ontwikkelingen in Roe- al geïmplementeerd. Inderdaad we
gelijkheid, het besluit in deze richting dacht zou mogen hebben. Verder zal menië zelf, de economische groei moeten nog enkele zaken verbeteren
zou na de vergadering van de Raad het wegvallen van grenscontroles en van het laatste jaar, de redelijk goede en daar zijn we ook mee bezig. De
genomen kunnen worden. van veel administratieve rompslomp vooruitzichten voor de komende jaren procedure voor de benoeming van de
die door bedrijven als belemmerend en het binnenhalen van de Europese hoofdaanklager en het hoofd DNA
De toetreding van Roemenië tot ervaren worden, als een groot plus- structuurfondsen, zullen wij zelf be- (departement anticorruptie) is in volle
Schengen is intussen een dik dossier punt gezien worden. hoefte aan arbeid hebben en gaan wij gang. De regering heeft hiervoor een
geworden, het speelt vanaf 2007. ervan uit dat de Roemenen liever in transparante procedure, open voor
Zoals u weet is Nederland heel prag- Open grenzen. Het westen is bang eigen land aan het werk blijven. alle kandidaten, conform de afspraken
matisch. Kunt u aangeven wat het voor de toestroom van Roemenen en met de EC in gang gezet. Dit proces
belang van de toetreding voor Neder- Bulgaren, hoe ziet u dat? U bepleit om het besluit voor toetre- is nieuw voor Roemenië en wij onder-
land is? Ik begrijp de angst, maar deze is ding los te zien van het zogenoemde steunen dit volkomen.
Roemenië voldoet al meer ongegrond. Sinds de toetreding tot CVM rapport. Hierin wordt u niet
dan twee jaar aan de gestel- de EU, 6 jaar geleden, is wat de door alle EU landen gevolgd. Het Vreest u dat het uitstel voor Schen-
de criteria voor toetreding. arbeidsmigratie betreft het maximum laatste rapport van de Europese Com- gen invloed zou kunnen hebben op
Roemeense minister van buitenlandse zaken, En meer dan dat, er is zelfs al bereikt. De migratie uit Roemenië missie van januari jl. in dit kader, de opening van de arbeidsmarkt op 1
tegemoetgekomen aan extra heeft zich trouwens vooral op Italië en geeft aan dat naast verbeteringen die januari 2014? Vreest u dat westerse
Titus Corlatean, op de bres voor Roemenië in eisen die tussentijds gesteld Spanje geconcentreerd. Voor Roe- er zijn, er nog veel zorgen bestaan ten landen het een afhankelijk willen
zijn. Wij hebben bijzondere menië, met de Latijnse achtergrond, opzichte van zaken als de rechtsstaat maken van het ander; geen Schengen
een twijfelend Nederland. inspanningen verricht; om
een voorbeeld te geven: er
is de voorkeur voor die landen meer en justitie. Hebt u argumenten om dus ook geen opening arbeidsmarkt?
vanzelfsprekend. De angst voor de bijvoorbeeld Nederland, wiens houding Het gaat hier om twee verschillende
Het bezoek van Titus Corlatean aan Nederland half februari kan zonder meer als bij- is meer dan 1 miljard euro komst van Bulgaren, Roemenen en afwijzend is, tot een ander besluit te onderwerpen. De datum van 1 januari
zonder gezien worden. Het is niet alleen het eerste officiële bezoek van een minister van geïnvesteerd in de beveili- andere Oost-Europeanen wordt vaak brengen? 2014 is na de toetreding tot de EU in
ging van de grenzen, wij als een electorale leuze gebruikt en Een punt is dat we te maken heb- 2007 vastgesteld als uiterste datum
buitenlandse zaken aan Nederland in de laatste vier jaar, het is ook qua timing bijzonder.
beschikken momenteel dat ten onrechte. Die paar duizend ben met diverse percepties. Om een voor de opening van de EU arbeids-
Want er staat veel op het spel voor Roemenië: de vergadering van 7-8 maart a.s. van de over de hoogst mogelijke Roemenen die volgens de Nederlandse voorbeeld te nemen: het laatste rap- markt voor alle EU burgers. De tran-
Raad Justitie en Binnenlandse Zaken te Brussel kan zomaar de toekomst van Roemenië beveiligings technologieën. sitieperiode van maximaal zeven jaar
een nieuwe wending geven, als de langverwachte toetreding tot Schengen goedgekeurd Specialisten die de stand van wordt dan bereikt en hieraan kan niet
wordt. Want volgens Corlatean is Roemenië allang klaar voor de toetreding en zou men zaken vele malen hebben meer getornd worden, die zeven jaar
gecontroleerd, waaronder zijn ten volle benut. Schengen betreft
er goed aan doen om ook naar de waardevolle inbreng van Roemenië binnen de EU te
ook Nederlandse, hebben meer de veiligheid van de buiten-
kijken. Want wie weet bijvoorbeeld dat winstgevende activiteiten van Nederlandse meer dan eens goedkeurend grenzen van de EU, toetreding tot
bedrijven in Roemenië aan het behoud van arbeidsplaatsen in Nederland bijdragen? hierover gerapporteerd. de arbeidsmarkt is iets van binnen de
grenzen. Roemenen zijn EU burgers,
Ondanks een zeer drukke agenda bedrijven en de interesse voor de De eisen voor toetreding tot Schengen met recht op een gelijke behandeling
waarin ontmoetingen met minister uitbreiding van de samenwerking die aan ons worden gesteld worden en toegang tot dezelfde vrijheden,
Timmermans, vertegenwoordigers van in projecten die wij ontwikkelen is ten onrechte gekoppeld aan andere zoals het recht op arbeid binnen de
de Eerste en Tweede Kamer, zaken- groeiend. De Nederlandse expertise mechanismen, zoals die van controle EU, een recht dat trouwens de andere
mensen en anderen gepland zijn, en het potentieel in Roemenië sluiten en verificatie (CVM-eisen). Dat is EU burgers in Roemenië wel hebben.
maakte hij een uurtje vrij voor een goed op elkaar aan. Wij willen graag in strijd met het toetredingsverdrag
interview voor Roemenië Magazine. de goede economische betrekkingen tot de EU, geratificeerd door alle EU 2012 is voor Roemenië een heet jaar
Een mooie gelegenheid om zijn visie ondersteunen, ook meer in politieke landen. geweest met politieke confrontaties,
op een paar brandende vragen te context. Mijn bezoek is ook hiervoor verkiezingen, economische crisis.
vernemen. een goed signaal. Wat het belang van toetreding van Hoe gaat het nu, kunt u zeggen in
Roemenië voor Nederland betreft hoeverre het politieke conflict nog
Wat zijn de belangrijkste doelen van Het Schengen-dossier is uiteraard een wil ik o.a. op de voordelen van de actueel is?
uw bezoek aan Nederland en wat belangrijk onderwerp en in dit kader unieke Europese markt wijzen. Deze Het conflict dat in 2012 tot uiting is
maakt dit zo bijzonder? wil ik graag een reeks van argumenten kan niet gerealiseerd worden zonder gekomen, is voortgekomen uit om-
Nederland is sterk vertegenwoordigd aan de Nederlandse partners voor- de integratie van Roemenië in Schen- standigheden opgestapeld in de loop
in Roemenië met meer dan 4000 leggen, in de hoop dat Nederland een gen. Nederlandse bedrijven zijn zeer der jaren. Het is belangrijk te melden
6. DRN_Mei_2012_194mm_136.5mm.pdf 1 15-5-2012 12:35:35
10 | Politiek
dat uiteindelijk via het democratische brengen? zal zijn om de waardevolle bijdrage
proces van de verkiezingen het Om te beginnen wil ik graag de goede die Roemenen en andere buitenlandse
electoraat zich op een heel duidelijke bilaterale handelsresultaten tussen arbeidskrachten in Nederland leveren,
manier uitgesproken heeft. Het resul- onze landen noemen, die zelfs in te zien en te koesteren. Het is jammer
taat van de verkiezingen is door de de laatste crisisjaren een groeiende dat men soms de zaken zo protectio-
president gerespecteerd en de leider tendens laten zien. De handel in 2011 nistisch bekijkt.
van de winnende coalitie, de heer heeft 3,1 miljard euro gehaald. En C
Ponta, is als premier benoemd. Een dat terwijl er nog steeds barrières zijn, Last but not least, wanneer komt M
belangrijke stap, evenals het “vre- zoals Schengen en de economische een Roemeens Cultureel Instituut in Y Wim Bosman s.r.l. T: + 40 244 599 367 E: info@wimbosman.ro
des” akkoord tussen de premier en crisis. Nederland? CM
de president, dat goed ontvangen is Kunst en cultuur zijn belangrijke
ook door de EU leiders, een belangrijk In Roemenië zijn meer dan 4000 factoren in de onderlinge kennisma-
MY
The Wim Bosman Group has been active in Transport
instrument voor stabiliteit, ook voor bedrijven met Nederlands kapitaal king en waardering. Ik ben een groot
CY
& Logistics in Romania since 1992. With a modern
de financiële markten. actief, waarvan het merendeel winst- voorstander van de verspreiding van CMY 15.000 square metres state of the art warehouse
gevende activiteiten ontplooit. Verder onze tradities en talenten. Roemenië K and cross-dock platform located in Ploiești, we are
Kunt u kort schetsen welke maatrege- is er wederzijdse belangstelling voor beschikt over veel talentvolle kun- able to deliver high quality logistic services. From
len de regering zal ondersteunen om de samenwerking tussen de havens stenaars en ook wetenschappers van inbound sea and air freight, warehousing and cross
o.a. tot meer cohesie, consensus be- van Rotterdam en Constanţa. Onze groot formaat. Wij zullen naar mogelijk- docking, to national distribution and international
reidheid, een respectvolle onderlinge haven van Constanţa wordt door heden zoeken om dit aspect meer te
transport, your complete supply chain is perfectly -
omgang tussen partijen en burgers velen bemind. ondersteunen.
te komen? Er is veel kritiek in dit
handled by our professional team members in
opzicht, vooral in Roemenië zelf. Niet vergeten mag ook worden de Om met een voorbeeld af te sluiten, Romania and across the world.
Is het Nederlandse poldermodel een geplande privatisering van enkele in Roemenië is een project van start
optie? sectoren zoals de energie-, che- gegaan dat tot de ontwikkeling van de WWW.WIMBOSMAN.RO
Op de agenda hebben wij grote inves- mische- en mijnbouw sector; en wat grootste Laser in de wereld zal leiden.
teringen staan, op economisch terrein de landbouw betreft, vanaf 1 januari Het gaat om een gezamenlijk project
alsook in onderwijs en educatie. Wij 2014 zal de verkoop van landbouw- van 15 Europese landen, wij zijn er
gaan ook meer aandacht schenken grond aan buitenlanders mogelijk zijn, heel trots op en dit geeft juist ook de
KLG Europe distribution system in Romania:
aan een correcte en professionele wat zeker tot grotere investeringen in richting aan waarin wij graag verder
behandeling van de EU structuurfond-
sen voor Roemenië, die wij als een
de landbouwsector zal leiden. Verder
wil ik graag ook het European Gate-
willen investeren en ontwikkelen.
own hub and spoke system
belangrijke motor voor economische way Project noemen, waarvan wij Andrea Teunissen-Oprea
groei in de komende jaren zien. Verder veel verwachtingen hebben en waarin Studeerde rechten aan en Hubs in Bucharest, Cluj-Napoca,
werkte voor de Erasmus Constanta, Timisoara, Craiova,
willen wij ons ook meer openstellen in wij ook graag met Nederland samen- Bacau & Tirgu Secuiesc
Universiteit in Rotterdam.
de relatie met de oppositie, iets waarin werken. Sinds 2005 is zij zelfstandig
de vorige regeringen nalatig zijn consultant, mediator en
Daily departures to/from hubs
geweest. Wij hopen de Roemeense Nogmaals wil ik benadrukken dat er trainer in intercultureel man-
Max 24-48H leadtime anywhere in
politiek in een meer volwassen fase te de laatste jaren een discrepantie is agement. Vanaf 1990 is Romania
zij betrokken bij de ontwikkelingen in
kunnen brengen. Hopelijk zullen wij geweest tussen de economische rela-
Roemenie op onderwijs, juridisch en
de problemen meer pragmatisch kun- ties die heel goed en groeiend zijn en sociaal gebied met als nieuwste activiteit 6 hubs, one single point of contact
nen aanpakken en minder flamboy- de onderlinge politieke dialoog van sociaal ondernemerschap. Andrea bekleedt Collection & Export
bestuursfuncties bij diverse NGO organisa- Reverse logistics
ant zoals wij met onze Latijnse inslag onze landen. Het is niet voor niets dat
geneigd zijn te doen. de Nederlandse zakenwereld positief ties zoals, SOS Kinderdorpen Roemenie,
Stichting Speranta, Child Developement
gestemd is over de onderlinge relaties Airfreight from Otopeni or Cluj
Trust e.a.
Wat zijn volgens u sterke punten en een voorstander van de toetreding Worldwide agent work
Customs clearance
van Roemenië die u graag onder de van Roemenië tot Schengen is.
aandacht van Nederland zou willen Ik hoop dat Nederland meer bereid
Seafreight & Customs clearance
from Constanta Port
Transports to hub or client
"Het gaat om een gezamenlijk project van 15 Europese landen,
wij zijn er heel trots op en dit geeft juist ook de richting aan
waarin wij graag verder willen investeren en ontwikkelen."
BORDERLESS LOGISTICS. SINCE 1918
7. 12 | Politiek Politiek | 13
Maar de politieke stabiliteit is groten- Mihail Neamtu en Mihai Razvan Un-
ˇ de DNA. Duister brein achter deze
deels schijn. Basescu en Ponta met
ˇ gureanu lijkt na de laatste verkiezingen gevechten is Dan Voiculescu, Roe-
in zijn kielzog PNL-voorman Crin te zijn gestokt. meense oligarch van het eerste uur en
Antonescu zijn nog steeds gezworen de man achter de Conservatieve Partij
vijanden. Men heeft enkel besloten De kaarten voor de mediagenieke Vic- (onderdeel van de USL regering) en de
Resultaat verkiezing
de strijd niet meer in het openbaar tor Ponta liggen daardoor het beste op Antenna televisiezenders. Voiculescu
te voeren omdat beide kampen het het moment. Zijn nadeel is dat hij moet heeft verschillende strafrechterlijke
gevoel hadden dat de strijd toch ner- regeren in economisch moeilijke tijden dossiers voor verduistering van finan-
gens toe leidde. USL heeft een grote en dat veel Roemenen op de USL ciële middelen en corruptiezaken tegen
dwingt tot pas op de
meerderheid in het parlement, vormt gestemd hebben met name vanwege hem lopen en probeert uit alle macht
de regering en Basescu zal tot 2015
ˇ haar sociale beleid. Maar de USL is met via de politiek de rechtsmacht van het
in Cotroceni Palace blijven zitten. Een de handen gebonden aan het IMF ak- lijf te houden. Niet alleen voor hemzelf
nieuwe afzettingsprocedure zien zelfs koord. Als dat er niet komt komt men maar voor de brede politieke klasse. Hij
de grootste haviken in de USL niet in zwaar weer op de internationale gebruikt de Antenna zenders al jaren
plaats
meer zitten. kapitaalmarkten en komt de Leu zwaar om de publieke opinie in zijn voor-
onder druk te staan. Men is gedwon- deel te manipuleren en gebruikt zijn
De nieuwe politieke constellatie volgende op
Verder rommelt het partijpolitiek enorm gen de uitgaven onder controle te regeringsmacht om de rechtstaat naar
de parlementsverkiezingen van november 2012 binnen verschillende partijen, behalve houden, door te blijven privatiseren zijn hand te zetten.
doet een bepaalde mate van politieke stabiliteit dan misschien de PSD. Een aantal be- en de overheid te hervormen. Veel
langrijke partijbonzen, zoals voormalig financiële bestedingsruimte voor de Grote vraag is in hoeverre mensen
vermoeden in Boekarest. De breed in de media
ˇ
premier Calin Popescu-Tariceanu en de traditionele USL achterban als de plat- als Victor Ponta en de Minister van
uitgemeten ruzies tussen de PDL en president burgemeester van Boekarest sector 1 telandsbevolking en gepensioneerden Justitie, Mona Maria Pivniceru, aan zijn
ˇ
Traian Basescu aan de ene kant en de USL (PSD Andrei Chiliman beginnen in opstand is er niet. lijntje lopen. Door checks en balances
te komen tegen het autoritaire bewind als het centrale orgaan van de rechts-
Bestaande coalitie wint + PNL) aan de andere kant lijken geluwd te zijn ˇ
van Crin Antonescu in de PNL. Met Toch is de grote inzet voor Roemenië macht, de CSM, en president Basescu
zestig procent stemmen na de verpletterende nederlaag van de PDL name de toetreding van de flamboy- op dit moment nog steeds niet macro- is het Voiculescu nog niet helemaal
De Roemeense centrumlinkse regeringscoalitie en gelieerde partijen in de verkiezingen. Zowel ante vastgoedmagnaat en Steaua economisch van aard. De Roemeense gelukt de rechtsmacht naar zijn hand
Boekarest eigenaar Gigi Becali tot de rechtstaat staat nog regelmatig onder te zetten.
heeft bij de parlementsverkiezingen 60 procent Basescu als USL premier Victor Ponta hebben
ˇ
PNL heeft tot veel onrust geleid. De druk. De rechterlijke macht wordt nog
van de stemmen gewonnen. eieren voor hun geld gekozen en een cohabita- oppositie, aangevoerd door de PDL, steeds in het openbaar aangevallen Voor Roemeniës internationale sta-
Dat blijkt uit de bekendgemaakte definitieve tie pact gesloten. Dit pact komt erop neer dat ligt nog steeds volledig met zichzelf door politici en er vinden nog steeds tus, het MCV mechanisme, Schengen
in de knoop. Voorman Vasile Blaga is harde gevechten achter de schermen toetreding, maar ook in indirecte zin
uitslag. men afspraken heeft gemaakt over deelname en
electoraal te zwak om de partij uit het plaats voor benoemingen van rechters haar macro economische stabiliteit, zal
rolverdeling bij de Europese Raad en wederzijdse moeras te trekken maar zit stevig vast en openbare aanklagers, met name in hoeverre het Voiculescu zal lukken
De Sociaal Liberale Unie (USL) van pre- ˇ
bejegening. Basescu ondertekent met redelijk ge- in het pluche. De opmars van jonge over de nieuwe procureur generaal en zijn invloed in nog meer macht om te
mier Victor Ponta behaalde 58,63 procent van talentvolle centrumrechtse politici als de nieuwe hoofdaanklager van zetten, bepalend zijn.
mak regeringsbesluiten en Ponta neemt beleids-
de stemmen in de Senaat en 60,10 procent van ˇ
voorstellen van Basescu over. Gezien de grote uit- Dennis van Peppen
de stemmen in de Kamer van Afgevaardigden. dagingen, waar Roemenië zich nog steeds voor studeerde in 2000 af op het
gesteld ziet, is deze zweem van politieke stabi- onderwerp politieke trans-
De centrumrechtse oppositie ARD van
liteit meer dan welkom. Economische groei blijft formatie in Roemenië aan de
de huidige president Traian Bţsescu bleef ver Universiteit van Amsterdam en
zwak, buitenlandse investeringen blijven achter,
achter met 16,6 procent van de stemmen in werkte van 1999 tot en
de Leu blijft de aandacht vragen en de overheid met 2007 in Boekarest. Van
beide vertegenwoordigende lichamen.
blijft structureel slecht presteren. De regering Peppen volgt de ontwikkelingen in Roemenië
De populistische partij PPDD van me- Ponta is momenteel in zware onderhandelingen ook vanuit Nederland nog steeds op de voet
en schrijft al enkele jaren artikelen over de
diatycoon Dan Diaconescu eindigde als derde met het IMF over een nieuw broodnodig standby
politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in
met 14 procent. akkoord en men is hard bezig het beschadigde Roemenië voor verschillende publicaties. Ook
internationale blazoen, veroorzaakt door corrup- professioneel heeft hij in Nederland nog steeds
De enige andere partij die de kiesdrempel van 5
tieaffaires, plagiaatschandalen en politieke straat- veel met Roemenië van doen als coördinator
procent haalde om in het parlement te komen, van het Roemenië Platform van het Nether-
gevechten, weer enigzins op te vijzelen. Inzet is
is de etnisch Hongaarse Democratische lands Water Partnership. Van Peppen schrijft op
het afkomen van het voor Roemenië vermale-
eigen titel voor het Roemenië Magazine.
Unie (UDMR) met 5,15 procent van de dijde MCV mechanisme en Schengen toetreding.
stemmen.
Daarvoor is het een waar charme offensief be-
De opkomst was 41,76 procent, iets hoger dan gonnen waar vooral wij hier in Nederland op dit
vier jaar geleden. moment het nodige van merken.
8. 14 | Kunst & cultuur Kunst & cultuur | 21 Kunst & cultuur | 15
van Slaven, dat deze meer dan de niet door historische bewijzen wordt
helft van het Roemeense genetische gesteund.
materiaal zijn gaan bijdragen. En in de
Gaudeamus die van 21-25 november
loop van de geschiedenis zouden veel Dat onderliggende minderwaar-
2012 in Boekarest werd gehouden.
nieuwkomers (onder anderen Duitsers, digheidscomplex verklaart ook de
Ondanks het verkoopsucces werd
Fransen, Hongaren, Italianen) hun Roemeense voorliefde voor het
het boek niet overal even enthousiast
DNA bijdragen aan wat de hedendaag- ‘protochronisme’: het ‘wij-waren-de-
ontvangen, want het is duidelijk dat
se Roemenen zijn geworden. eersten’-gevoel. Zo zijn er echt Roeme-
Boia lang niet altijd aardige dingen over
nen die het bestaan te beweren dat het
zijn landgenoten te melden heeft.
Over de spectaculaire modernisering Latijn voortkomt uit het Dacisch (lees:
Is Roemenië anders?
die de negentiende eeuw kenmerkte, het authentieke Roemeens) en dat de
stelt Boia dat deze louter op imitatie Daciërs (de oer-Roemenen!?) een van
stoelde. Modernisering stond gelijk aan de belangrijkste volken in de oudheid
En zo ja, waarom?
verwestersing, kritiekloze na-aping van waren en dat zij onder andere Rome
alles wat Frans, Duits of Italiaans was, hebben gesticht. Is het nodig om te
zonder dat Roemenië zelf kans had zeggen dat dit evidente kletskoek is?
gehad de fundamenten te leggen om al Het protochronisme is sinds de revo-
De Roemeense historicus uit te nodigen er met een onbevangen Achterstand die vernieuwingen een solide grondslag lutie wat minder prominent, maar af
Lucian Boia (1944) geldt als een blik naar te kijken. In zijn algemene Het eerste onderscheidende kenmerk te geven. En dat leidde tot een ontwik- en toe zijn er nog oprispingen, zoals
geschiedenis van Roemenië, die eerst in het anders-zijn van Roemenië dat keling die geforceerd en onevenwichtig de opmerking van de nieuwe directeur
van de belangrijkste geschied-
in het Engels verscheen (Romania: Bor- Boia aangeeft, is de enorme vertraging was. van het Roemeens Cultureel Instituut
schrijvers van zijn generatie. Hij ver achterliep. In 1938 (economisch
derland of Europe, 2001) en een jaar die het land in zijn ontwikkeling had Andrei Marga afgelopen zomer dat hij
raakte in 1997 bekend bij het later in het Roemeens (România, tara˛ ˇ opgelopen, vanaf het allereerste begin. Superieur vs. inferieur meer aandacht wil schenken aan Roe- gezien het topjaar van het interbellum)
˛
grote publiek met Istorie si mit ˇ
de frontiera a Europei, 2002) schreef In de Roemeense landen begonnen de In zijn diagnose van de Roemeense meense uitvindingen, zoals de Trans- was het inkomen per hoofd van de
˛ ˛ ˇ
în constiinta româneasca (er de historicus immers dat de grootste Middeleeuwen in de veertiende eeuw, maatschappij duidt Boia als eerste sylvanische origine van de… radiator. bevolking net iets hoger dan in Bulgarije
bestaat een Engelse vertaling uitdaging van Roemenië voor de nabije op het moment dat deze in het Westen kwaal van de Roemenen: hun minder- Met deze opmerking heeft Marga zich en Joegoslavië, maar aanzienlijk lager
toekomst niet is om de (vermeende) ten einde liepen. En dat was een waardigheidscomplex. Volgens hem is onsterfelijk belachelijk gemaakt en op dan in bijvoorbeeld Hongarije en Polen
van: History and Myth in Roma-
prestaties van hun voorgangers en achterstand die erg moeilijk in te lopen dit complex ontstaan ten tijde van de het internet wemelt het van de dui- (Roemenië $67, Polen $104, Hongarije
nian Consciousness, 2001). $111, om maar te zwijgen van Duits-
voorvaderen op te hemelen, maar om viel. Om een voorbeeld te geven: de vorming in de negentiende eeuw van zenden grappen over Marga’s calorifer,
In dit uitdagende en controversiële de kwaliteit van het bestaan van alle eerste Roemeense universiteiten kwa- de Roemeense staat (een samenvoe- die overigens waarschijnlijk halverwege land met $338 en Groot-Brittannië
boek staat hij stil bij een aantal mythes ingezetenen van het land te bevor- men een half millennium nadat koning ging van Moldavië en Walachije, waar de negentiende eeuw is uitgevonden met $378). Andere kenmerken van de
over de Roemeense geschiedenis die deren. Karel IV in Praag een universiteit had na de Eerste Wereldoorlog Transsyl- door een Rus van Poolse origine, al is achterstand waren het hoogste ge-
de Roemenen met de paplepel inge- opgericht. En niet alleen gebeurde alles vanië bijkwam), toen de Roemenen er ook een theorie dat de uitvinder een boortecijfer en de grootste kindersterf-
goten hebben gekregen, maar die lang In november 2012 was Lucian Boia later in Roemenië, het was ook nog beseften hoe ver ze achterliepen en etnische Duitser uit de Oostenrijks- te van Europa. Dit kan niet los worden
niet altijd overeind blijven wanneer ze in Nederland op uitnodiging van de eens marginaal, want het land bevond hoezeer ze onder de plak zaten of had- Hongaarse dubbelmonarchie was, gezien van het feit dat slechts 20% van
met het scalpel van de onafhankelijke Universiteit van Amsterdam, waar hij zich, zoals Boia al met de titel van een den gezeten van hun buren (Hongaren, ˛
afkomstig uit Medias, dat inderdaad nu de Roemenen in steden woonden en
wetenschapper worden ontleed. Zijn een lezing hield over zijn voorlaatste eerder boek had aangegeven, aan de Oostenrijkers, Russen, Turken). Van- op Roemeens grondgebied ligt… de plattelanders 80% van de bevolking
boude stellingnames leverden hem ˇ
boek Capcanele istoriei. Elita intelectuala rand van Europa. De marginale ligging uit dit minderwaardigheidscomplex uitmaakten. Ook het onderwijsniveau
beschuldigingen van landverraad op ˇ ˛
româneasca între 1930 si 1950 (De leidde er ook toe dat er veel mensen ontstond, zegt Boia, door overcom- Geen gouden eeuw was belabberd: in 1930 was 63% van
van de kant van oudgedienden van valkuilen van de geschiedenis. De van buiten de Roemeense landen bin- pensatie een hooghartige houding, Net als in zijn andere boeken haalt Boia de Roemeense bevolking analfabeet,
de Securitate, wier loopbaan juist had Roemeense intellectuele elite tussen nenkwamen, waar ze zich mengden een trots op hun zogenaamd pure ook het idee onderuit dat de periode en van de mensen die wel konden
bestaan uit het bevorderen van de 1939 en 1950), waarin hij de verhou- met de plaatselijke bevolking. Dat is Latijnse ‘roots’ en op hun strijd voor tussen de twee wereldoorlogen een pe- lezen en schrijven had 85% alleen de
nationale mythologie over de duizend- ding analyseert tussen de Roemeense een van de oncomfortabele feiten die onafhankelijkheid. Dat is namelijk, luidt riode van ongekende bloei was in Roe- lagere school doorlopen. Deze omstan-
jarige strijd van de Roemenen voor intelligentsia (schrijvers, intellectuelen, Boia graag naar voren brengt: er zit een veelgehoord argument, de reden menië. Hij benadrukt dit omdat veel digheden voorspelden niet veel goeds
onafhankelijkheid en eenheid, onder universitair docenten) en de wisselende weinig tot geen ‘Romeins bloed’ in dat de Roemenen zich zo laat hebben Roemenen na de val van het commu- voor de toekomstige ontwikkeling van
leiding van wijze en dappere verte- machthebbers. de Roemenen, want de kolonisten die ontwikkeld. Zij hebben in een reeks nistische regime teruggrepen naar het het land.
genwoordigers van de verlangens van na de verovering van het koninkrijk oorlogen het Westen beschermd tegen tussenoorlogse Groot-Roemenië, dat
het volk. Boia prikt deze manier van Hierna bracht de zeer productieve Boia Dacië naar het hedendaagse Roemenië de expansiedrift van de Turken, zodat ze wellicht idealiseerden na een halve Multiculti
denken door, niet om zijn landgenoten alweer een ander boek uit, De ce este kwamen, waren niet afkomstig uit de westerlingen in alle rust hun kathe- eeuw van dictatuur. Boia ontkent niet Vanuit het oogpunt van de etnische sa-
te kijk te zetten of om te bewerkstel- România altfel? (Waarom is Roemenië Rome, maar uit de provincies van het dralen konden bouwen en hun cultuur dat de kunsten en de letteren bloeiden menstelling van het land is het ook de
ligen dat ze zich op enige manier scha- anders?), dat het best verkopende Romeinse Rijk. Bovendien kwam er konden ontwikkelen. Dit is volgens in die tijd, maar dat nam niet weg dat moeite waard een blik te werpen op de
men voor hun verleden, maar om hen boek was tijdens de boekenbeurs vervolgens een zo massale instroom Boia niet meer dan een mythe die het land qua ontwikkeling nog altijd vooroorlogse periode, toen Roemenië,