SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 60
November 17, 2015 1
De aarde in rood, groen en wit
Fossiele brandstoffen, klimaat en CO2
Salomon Kroonenberg
De temperatuur stijgt,
De zeespiegel stijgt,
want CO2 stijgt, zegt
IPCC 2013
Hoe erg is dat?
Het hangt af van je
perspectief
November 17, 2015 3
Kwartair: Icehouse earth
Plaattektoniek
Klimaat
Atmosfeer
Zeespiegel
Leven
Krijt: Greenhouse earth
Perm:Redhouse earth
Klimaatextremen in de laatste 250 miljoen jaar
November 17, 2015 4
Berendsen 2004 naar: Wetenschappelijke Atlas van Nederland
NL tropische zwamp
(steenkool)
NL zand/zoutwoestijn,
(aardgas, zout)
NL binnenzee als
Zwarte Zee (olie)
NL ondiepe kalkzee
(broeikasaarde, kalk)
Klimaten in Nederland in de laatste 350 miljoen jaar
November 17, 2015 5
Carboon-Perm:
Pangea, ijskap
Gondwana
Redhouse earth Perm: Pangaea, ijskap Gondwana
November 17, 2015 6
Source: IPCC
Perm: IJskap, CO2 laag, lage zeespiegel
IJskap
Perm
November 17, 2015 7
De zeespiegel door de geologische tijd heen
Perm:
Perm: passaatwinden in continentaal klimaat
November 17, 2015 9
Monument Valley, USA: Permische zandsteen,
Redhouse Earth
November 17, 2015 10
Perm, rode woestijnduinen, Coconino sandstone, Grand Canyon
November 17, 2015 11
Dawlish, England Hamerberg, Chengde, China
Cambrils
Spanje
Rotbach, Elzas
Fmn Luisa, Colombia
Permische rode zandstenen in de wereld
November 17, 2015 12
Redhouse earth, Røde Ø, Scoresby Sund, Groenland
November 17, 2015 13Permische rode zandstenen, Argentinie
November 17, 2015 14
Groningen aardgasveld
Perm, 2-4 km diep
(10 minuten fietsen)
Aardgas, zout: geschenken van de redhouse earth
November 17, 2015 15
Nederland in de Redhouse
earth: het ontstaan van het
Groningse aardgasveld
3. Perm, Zechstein: redhouse
zoutwoestijn: afdekkende laag
2. Perm, Rotliegendes:
Rode duinzanden in redhouse
woestijn: reservoirgesteente
1. Carboon, steenkool, tropische
delta: brongesteente aardgas
3 fasen in ontstaan aardgasveld
2. Perm (Rotliegendes) woestijnzanden:
Reservoirgesteenten Groningen aardgasveld
Rub-al-Khali, Saudi-Arabie
November 17, 2015 17
3. Perm Zechstein zoutmeer,
Redhouse Earth woestijn, seal aardgas
Salar de Uyuni, Bolivia
November 17, 2015 18
Zout: geschenk van de redhouse earth
November 17, 2015 19
Berendsen 2004 naar: Wetenschappelijke Atlas van Nederland
NL tropische zwamp
(steenkool)
NL zand/zoutwoestijn,
(aardgas, zout)
NL binnenzee als
Zwarte Zee (olie)
NL ondiepe kalkzee
(broeikasaarde, kalk)
Klimaten in Nederland in de laatste 350 miljoen jaar
November 17, 2015 20
Jura, Krijt:
Greenhouse earth
Uiteendrijven van Pangaea
November 17, 2015 21
Source: IPCC
Mesozoicum: geen ijskap, 4000-5000 ppm CO2, nu: ~400 ppm
Jura, Krijt
Geen ijskap
November 17, 2015 22
Jura/Krijt: broeikas aarde, zeespiegel +200 m
November 17, 2015 23
De zeespiegel door de geologische tijd heen
Krijt:
November 17, 2015 24
Jura: binnenzee
met beperkte verbindingen
naar de oceaan:als Zwarte
Zee
Anoxic event:
begin vorming
oliemoedergesteente
November 17, 2015 25
Kimmeridgien (Jura) zwarte schalies, Boulogne-Sur-Mer, Frankrijk:
moedergesteente Noordzee-olie
November 17, 2015 26
Olie: geschenk van de broeikasaarde
Krijt: olievelden Schoonebeek,
Nederlands continentaal plat
November 17, 2015 27
Kalkafzetting in de broeikasaarde (Emiliania huxleyi)
November 17, 2015 28
De krijtrotsen van Dover, gezien vanuit Frankrijk
November 17, 2015 29
Krijtkust, Etretat, Frankrijk
Krijt, kalk, cement: geschenk van de broeikasaarde
November 17, 2015 30
Bloeiende planten: uitvinding van de broeikasaarde
November 17, 2015 31
Krijt-Tertiairgrens (meteorietinslag)
in de Geulhemerberg, Zuid-Limburg
November 17, 2015 32
Isolatie Antarctica: ontstaan ijskap 34 Ma
November 17, 2015 33
CO2TempTijd
50 mln jaar
nu
Veranderingen in klimaat, CO2 en zeespiegel
van 50 mln jaar geleden tot nu
Zee-
spiegel
November 17, 2015 34
Tertiaire bauxiet, Vogelsberg, Duitsland
November 17, 2015 35
Sequioastam in bruinkool, Limburg
November 17, 2015 36
Kwartair: icehouse earth; IJskappen en
verlaagde sneeuwgrens in de ijstijden
N S
November 17, 2015 37
Source: IPCC
IJs
kap
Kwartair: ijskap, icehouse earth
November 17, 2015 38
Kwartair: afwisseling ijstijden
en interglacialen (Milankovic cycli)
November 17, 2015 39De zeespiegel door de geologische tijd heen
Kwartair:
Nederland na de
Saale IJstijd
stuwwallen
smeltwaterafzettingen
verwilderde rivieren
grind en zand,
geschenken van de
icehouse earth
Nederland in de
laatste warme tijd
(Eemien): zeespiegel
6 m hoger –
Zónder extra CO2!
Amersfoort aan Zee,
120 000 jaar geleden
+ 6 m zeespiegel,
door natuurlijke
oorzaken
Amersfoort
aan Zee
Laatste ijstijd: 120 meter lagere zeespiegel dan nu
ijskap
poolwoestijn
toendra
steppe
bos
Europa in de laatste ijstijd
drijfijs
Trekvogelroutes in de ijstijd?
vdKam et al., 2001
kanoetstrandloper
Eiken en sparren migreren noordwaarts
na de ijstijd: 150 km/eeuw. Nu: 60 km/eeuw
spar
eik
De opwarming gaat te snel,
de natuur kan het niet bijbenen
Zeespiegelrijzing na laatste ijstijd, tot 4 meter/eeuw (nu 20-30cm)
Wie op de bodem van de Noordzee woonde
moest zich maar zien te redden
November 17, 2015 48
Turf en klei: geschenken van de zeespiegelstijging
Het basisveen in de Noord-Zuidlijn, Rokin, Amsterdam:
een monument waardig
Saskia Jelgersma 1929-2012
Maakte eerste precieze zeespiegelcurve ter wereld
op grond van het Basisveen
November 17, 2015 51
Perm:Redhouse earth
Kwartair: Icehouse earthKrijt: Greenhouse earth
Waar gaat het naartoe?
Laatste 17 jaar volgens HadCRUTV4: geen opwarming klimaat
www.klimaatgek.nl
De Bilt: temperatuur al 21 jaar niet gestegen
www.klimaatgek.nl
IPCC SPM 2013 op een na laatste versie
IPCC SPM 2013 laatste versie
Huidige cyclus 24 veel kleiner: nieuwe Kleine IJstijd?
Op weg naar volgende ijstijd
http://wattsupwiththat.com/2012/09/16/onset-of-the-next-glaciation/
Noorwegen, Zweden en Finland houden op te bestaan
Helsinki
Stockholm
Copenhague
Oslo
Berlin
Vluchtelingenkampen
Voor Scandinavische
ijstijdslachtoffers
Venetie droog! Freshwater
Zee van Azov droog
Rusland-Krim
Corridor
Stavanger
November 17, 2015 59
De aarde over 250 miljoen jaar: nieuwe redhouse?
Presentatie van Salomon Kroonenberg

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Inloggen op het Aletta 2016 2017
Inloggen op het Aletta 2016 2017Inloggen op het Aletta 2016 2017
Inloggen op het Aletta 2016 2017Dustin Dijkstra
 
Presentatie campusshop dr. Aletta Jacobs College
Presentatie campusshop dr. Aletta Jacobs CollegePresentatie campusshop dr. Aletta Jacobs College
Presentatie campusshop dr. Aletta Jacobs CollegeDustin Dijkstra
 
AVT session 5: Applying the Anoxia Technique
AVT session 5: Applying the Anoxia TechniqueAVT session 5: Applying the Anoxia Technique
AVT session 5: Applying the Anoxia TechniqueHarm Kiezebrink
 
AVT session 3: Occupational Health & Safety
AVT session 3: Occupational Health & SafetyAVT session 3: Occupational Health & Safety
AVT session 3: Occupational Health & SafetyHarm Kiezebrink
 
Dossier transmission: Transmission of Avian Influenza Virus to Dogs
Dossier transmission: Transmission of Avian Influenza  Virus to DogsDossier transmission: Transmission of Avian Influenza  Virus to Dogs
Dossier transmission: Transmission of Avian Influenza Virus to DogsHarm Kiezebrink
 
EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...
EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...
EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...Harm Kiezebrink
 
OIE terrestrial code killing of animals for disease prevention
OIE terrestrial code killing of animals for disease preventionOIE terrestrial code killing of animals for disease prevention
OIE terrestrial code killing of animals for disease preventionHarm Kiezebrink
 
Spatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patterns
Spatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patternsSpatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patterns
Spatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patternsHarm Kiezebrink
 
Dossier Vaccination: what causes poultry vaccination to fail
Dossier Vaccination: what causes poultry vaccination to failDossier Vaccination: what causes poultry vaccination to fail
Dossier Vaccination: what causes poultry vaccination to failHarm Kiezebrink
 
Poultry industry in China 2014
Poultry industry in China 2014Poultry industry in China 2014
Poultry industry in China 2014Harm Kiezebrink
 

Andere mochten auch (10)

Inloggen op het Aletta 2016 2017
Inloggen op het Aletta 2016 2017Inloggen op het Aletta 2016 2017
Inloggen op het Aletta 2016 2017
 
Presentatie campusshop dr. Aletta Jacobs College
Presentatie campusshop dr. Aletta Jacobs CollegePresentatie campusshop dr. Aletta Jacobs College
Presentatie campusshop dr. Aletta Jacobs College
 
AVT session 5: Applying the Anoxia Technique
AVT session 5: Applying the Anoxia TechniqueAVT session 5: Applying the Anoxia Technique
AVT session 5: Applying the Anoxia Technique
 
AVT session 3: Occupational Health & Safety
AVT session 3: Occupational Health & SafetyAVT session 3: Occupational Health & Safety
AVT session 3: Occupational Health & Safety
 
Dossier transmission: Transmission of Avian Influenza Virus to Dogs
Dossier transmission: Transmission of Avian Influenza  Virus to DogsDossier transmission: Transmission of Avian Influenza  Virus to Dogs
Dossier transmission: Transmission of Avian Influenza Virus to Dogs
 
EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...
EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...
EFSA Opinion on electrical requirements for poultry waterbath stunning equipm...
 
OIE terrestrial code killing of animals for disease prevention
OIE terrestrial code killing of animals for disease preventionOIE terrestrial code killing of animals for disease prevention
OIE terrestrial code killing of animals for disease prevention
 
Spatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patterns
Spatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patternsSpatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patterns
Spatio temporal dynamics of global H5N1 outbreaks match bird migration patterns
 
Dossier Vaccination: what causes poultry vaccination to fail
Dossier Vaccination: what causes poultry vaccination to failDossier Vaccination: what causes poultry vaccination to fail
Dossier Vaccination: what causes poultry vaccination to fail
 
Poultry industry in China 2014
Poultry industry in China 2014Poultry industry in China 2014
Poultry industry in China 2014
 

Ähnlich wie Presentatie van Salomon Kroonenberg

26 kwartaire klimaatveranderingen
26 kwartaire klimaatveranderingen26 kwartaire klimaatveranderingen
26 kwartaire klimaatveranderingenRPHwetenschappen
 
Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar
Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar
Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar InaciaInacia
 
Presentatie klimaat willem schot 2
Presentatie klimaat willem schot 2Presentatie klimaat willem schot 2
Presentatie klimaat willem schot 2Willem Schot
 
Milieuproblemen en de oorzaken ervan
Milieuproblemen en de oorzaken ervanMilieuproblemen en de oorzaken ervan
Milieuproblemen en de oorzaken ervanThomas Soetewey
 

Ähnlich wie Presentatie van Salomon Kroonenberg (6)

26 kwartaire klimaatveranderingen
26 kwartaire klimaatveranderingen26 kwartaire klimaatveranderingen
26 kwartaire klimaatveranderingen
 
Klimaat klas4
Klimaat klas4Klimaat klas4
Klimaat klas4
 
Milieu
MilieuMilieu
Milieu
 
Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar
Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar
Leer werkboek mvo (studenten materiaal)invulbaar
 
Presentatie klimaat willem schot 2
Presentatie klimaat willem schot 2Presentatie klimaat willem schot 2
Presentatie klimaat willem schot 2
 
Milieuproblemen en de oorzaken ervan
Milieuproblemen en de oorzaken ervanMilieuproblemen en de oorzaken ervan
Milieuproblemen en de oorzaken ervan
 

Presentatie van Salomon Kroonenberg

  • 1. November 17, 2015 1 De aarde in rood, groen en wit Fossiele brandstoffen, klimaat en CO2 Salomon Kroonenberg
  • 2. De temperatuur stijgt, De zeespiegel stijgt, want CO2 stijgt, zegt IPCC 2013 Hoe erg is dat? Het hangt af van je perspectief
  • 3. November 17, 2015 3 Kwartair: Icehouse earth Plaattektoniek Klimaat Atmosfeer Zeespiegel Leven Krijt: Greenhouse earth Perm:Redhouse earth Klimaatextremen in de laatste 250 miljoen jaar
  • 4. November 17, 2015 4 Berendsen 2004 naar: Wetenschappelijke Atlas van Nederland NL tropische zwamp (steenkool) NL zand/zoutwoestijn, (aardgas, zout) NL binnenzee als Zwarte Zee (olie) NL ondiepe kalkzee (broeikasaarde, kalk) Klimaten in Nederland in de laatste 350 miljoen jaar
  • 5. November 17, 2015 5 Carboon-Perm: Pangea, ijskap Gondwana Redhouse earth Perm: Pangaea, ijskap Gondwana
  • 6. November 17, 2015 6 Source: IPCC Perm: IJskap, CO2 laag, lage zeespiegel IJskap Perm
  • 7. November 17, 2015 7 De zeespiegel door de geologische tijd heen Perm:
  • 8. Perm: passaatwinden in continentaal klimaat
  • 9. November 17, 2015 9 Monument Valley, USA: Permische zandsteen, Redhouse Earth
  • 10. November 17, 2015 10 Perm, rode woestijnduinen, Coconino sandstone, Grand Canyon
  • 11. November 17, 2015 11 Dawlish, England Hamerberg, Chengde, China Cambrils Spanje Rotbach, Elzas Fmn Luisa, Colombia Permische rode zandstenen in de wereld
  • 12. November 17, 2015 12 Redhouse earth, Røde Ø, Scoresby Sund, Groenland
  • 13. November 17, 2015 13Permische rode zandstenen, Argentinie
  • 14. November 17, 2015 14 Groningen aardgasveld Perm, 2-4 km diep (10 minuten fietsen) Aardgas, zout: geschenken van de redhouse earth
  • 15. November 17, 2015 15 Nederland in de Redhouse earth: het ontstaan van het Groningse aardgasveld 3. Perm, Zechstein: redhouse zoutwoestijn: afdekkende laag 2. Perm, Rotliegendes: Rode duinzanden in redhouse woestijn: reservoirgesteente 1. Carboon, steenkool, tropische delta: brongesteente aardgas 3 fasen in ontstaan aardgasveld
  • 16. 2. Perm (Rotliegendes) woestijnzanden: Reservoirgesteenten Groningen aardgasveld Rub-al-Khali, Saudi-Arabie
  • 17. November 17, 2015 17 3. Perm Zechstein zoutmeer, Redhouse Earth woestijn, seal aardgas Salar de Uyuni, Bolivia
  • 18. November 17, 2015 18 Zout: geschenk van de redhouse earth
  • 19. November 17, 2015 19 Berendsen 2004 naar: Wetenschappelijke Atlas van Nederland NL tropische zwamp (steenkool) NL zand/zoutwoestijn, (aardgas, zout) NL binnenzee als Zwarte Zee (olie) NL ondiepe kalkzee (broeikasaarde, kalk) Klimaten in Nederland in de laatste 350 miljoen jaar
  • 20. November 17, 2015 20 Jura, Krijt: Greenhouse earth Uiteendrijven van Pangaea
  • 21. November 17, 2015 21 Source: IPCC Mesozoicum: geen ijskap, 4000-5000 ppm CO2, nu: ~400 ppm Jura, Krijt Geen ijskap
  • 22. November 17, 2015 22 Jura/Krijt: broeikas aarde, zeespiegel +200 m
  • 23. November 17, 2015 23 De zeespiegel door de geologische tijd heen Krijt:
  • 24. November 17, 2015 24 Jura: binnenzee met beperkte verbindingen naar de oceaan:als Zwarte Zee Anoxic event: begin vorming oliemoedergesteente
  • 25. November 17, 2015 25 Kimmeridgien (Jura) zwarte schalies, Boulogne-Sur-Mer, Frankrijk: moedergesteente Noordzee-olie
  • 26. November 17, 2015 26 Olie: geschenk van de broeikasaarde Krijt: olievelden Schoonebeek, Nederlands continentaal plat
  • 27. November 17, 2015 27 Kalkafzetting in de broeikasaarde (Emiliania huxleyi)
  • 28. November 17, 2015 28 De krijtrotsen van Dover, gezien vanuit Frankrijk
  • 29. November 17, 2015 29 Krijtkust, Etretat, Frankrijk Krijt, kalk, cement: geschenk van de broeikasaarde
  • 30. November 17, 2015 30 Bloeiende planten: uitvinding van de broeikasaarde
  • 31. November 17, 2015 31 Krijt-Tertiairgrens (meteorietinslag) in de Geulhemerberg, Zuid-Limburg
  • 32. November 17, 2015 32 Isolatie Antarctica: ontstaan ijskap 34 Ma
  • 33. November 17, 2015 33 CO2TempTijd 50 mln jaar nu Veranderingen in klimaat, CO2 en zeespiegel van 50 mln jaar geleden tot nu Zee- spiegel
  • 34. November 17, 2015 34 Tertiaire bauxiet, Vogelsberg, Duitsland
  • 35. November 17, 2015 35 Sequioastam in bruinkool, Limburg
  • 36. November 17, 2015 36 Kwartair: icehouse earth; IJskappen en verlaagde sneeuwgrens in de ijstijden N S
  • 37. November 17, 2015 37 Source: IPCC IJs kap Kwartair: ijskap, icehouse earth
  • 38. November 17, 2015 38 Kwartair: afwisseling ijstijden en interglacialen (Milankovic cycli)
  • 39. November 17, 2015 39De zeespiegel door de geologische tijd heen Kwartair:
  • 40. Nederland na de Saale IJstijd stuwwallen smeltwaterafzettingen verwilderde rivieren grind en zand, geschenken van de icehouse earth
  • 41. Nederland in de laatste warme tijd (Eemien): zeespiegel 6 m hoger – Zónder extra CO2! Amersfoort aan Zee, 120 000 jaar geleden + 6 m zeespiegel, door natuurlijke oorzaken Amersfoort aan Zee
  • 42. Laatste ijstijd: 120 meter lagere zeespiegel dan nu
  • 44. Trekvogelroutes in de ijstijd? vdKam et al., 2001 kanoetstrandloper
  • 45. Eiken en sparren migreren noordwaarts na de ijstijd: 150 km/eeuw. Nu: 60 km/eeuw spar eik De opwarming gaat te snel, de natuur kan het niet bijbenen
  • 46. Zeespiegelrijzing na laatste ijstijd, tot 4 meter/eeuw (nu 20-30cm)
  • 47. Wie op de bodem van de Noordzee woonde moest zich maar zien te redden
  • 48. November 17, 2015 48 Turf en klei: geschenken van de zeespiegelstijging
  • 49. Het basisveen in de Noord-Zuidlijn, Rokin, Amsterdam: een monument waardig
  • 50. Saskia Jelgersma 1929-2012 Maakte eerste precieze zeespiegelcurve ter wereld op grond van het Basisveen
  • 51. November 17, 2015 51 Perm:Redhouse earth Kwartair: Icehouse earthKrijt: Greenhouse earth Waar gaat het naartoe?
  • 52.
  • 53. Laatste 17 jaar volgens HadCRUTV4: geen opwarming klimaat www.klimaatgek.nl De Bilt: temperatuur al 21 jaar niet gestegen www.klimaatgek.nl
  • 54. IPCC SPM 2013 op een na laatste versie
  • 55. IPCC SPM 2013 laatste versie
  • 56. Huidige cyclus 24 veel kleiner: nieuwe Kleine IJstijd?
  • 57. Op weg naar volgende ijstijd http://wattsupwiththat.com/2012/09/16/onset-of-the-next-glaciation/
  • 58. Noorwegen, Zweden en Finland houden op te bestaan Helsinki Stockholm Copenhague Oslo Berlin Vluchtelingenkampen Voor Scandinavische ijstijdslachtoffers Venetie droog! Freshwater Zee van Azov droog Rusland-Krim Corridor Stavanger
  • 59. November 17, 2015 59 De aarde over 250 miljoen jaar: nieuwe redhouse?