2. ***Historia
Fjala “robot”është futur për herë të parë nga shkrimtari çek: KAREL CAPEK
Në veprën e tij :RUR (Rossum's Universal Robots) të cilin e shkruajti në 1920, dhe është huazuar
nga fjala“Robotovat” e cila do të thotë “skllav” .
•Dizajnimi i parë i robotit me pamje njeriu është krijuar nga Leonardo da Vinci rreth viteve 1495 .
•Rreth viteve 1738 u krijua automati i parë,i cili ishte zog mekanik që mund të hante kokrriza dhe
të rrihte flatrat.
•Ne vitin 1930, Westinghouse krijoi njeriun robot të njohur si ‘Elektro’
Dr ISAAC ASIMOV përshkruan tre ligjet e robotikës.
Ligji i parë: Një robot nuk mund të dëmtojë
një qenie njerëzore, ose, nëpërmjet mosveprimit,
të lejojë një qenie njerëzore të dëmtohet.
Ligji i dytë: Një robot duhet ti bindet urdhrave
të dhënë nga qeniet njerëzore, përveç kur urdhrat
e tillë bien ndesh me ligjin parë.
Ligji i tretë: Një robot duhet të mbrojë
ekzistencën e vet për aq kohë sa një mbrojtje të
tillë nuk bie ndesh me ligjin parë apo të dytë.

3. ***Çfarë është roboti & robotika?
Sipas Institutit Amerikan të robotëve (1979) :
Roboti është:“Një manipulator i riprogramueshëm i dizajnuar për të lëvizur materiale ose paisje
të specializuara nëpërmjet lëvizjeve të programuara.”
Robotikë është një disiplinë shkencore që ne thelb imiton karakteristikat e njeriut dhe natyrës në
industri, ne duam qe të arrim qe punën e njeriut te zevendesohet në mënyrën më ekonomike nga
një robot. Sigurisht, njerëzit nuk mund të eliminohen plotësisht.Robotët gjithashtu përdoren në
zonat jo-industriale si shëndetin, hulumtim, teknologji ushtarake, në botën e teknologjisë dhe
argëtim në shtëpi, në familje. Robotika do të vazhdojë të zhvillohet, ka ende shumë për tu
përmisuar, për shembull: në kontrollin e robotëve, vizionit dhe inteligjencës artificiale, dinamikën
ne robot dhe kinematikë, dhe shumë më tepër.

4. ***Llojet e robotëve
Sot në dhomën tonë gjejmë shumë robotë. Përveç kësaj robotët i gjejmë edhe në industri të tjera të
tilla si mjekësi,ushtri,teknologji,familje dhe sidomos ku ka nevojë për të lehtësuar punën e njeriut.
Llojet me te njohura janë:
**ROBOT ËT INDUSTRIAL
Robotët industrial janë përdorur
kryesisht në linjat industriale ku
kushtet janë shumë të rrezikshme për
njerëzit qe të punojnë, kjo do të thotë
se ku ka gaze,nxehtësi në masë të lartë
dhe puna e lodhshme monotone e cila
është shkaku më i zakonshëm i
aksidenteve në punë.

5. **ROBOTËT CELULARË
Robotet celularë janë më të popullarizuara në mesin e studentëve dhe nxënësve, sepse kjo
na ndihmon për të realizuar robotikë dhe më e lehtë për të mësuar bazat e programimit.
Shumica i përdorim për të ndjekur futboll,ngjarje te ndryshme dhe për aktivitete të tjera të
ngjashme.

6. **KAMION AUTOMATIKE
Kamion automatike janë robot që shfrytëzohen për transport të matrialeve të rënda.

7. **ROBOTËT PASTRUES
Roboti pastrues është një robot autonom që lëviz në hapësirë dhe thith pluhurin dhe
mbeturinat e vogël. Ajo përbëhet nga një strukturë mekanike, kontrolluese,kontakti dhe
sensorë tej zanor per te zbuluar muret dhe pengesat. Ajo mundëson lëvizje autonome në
zonën, programimin e cikleve të punës.

8. **ROBOTËT NJERËZOR(HUMAN)
Robotet njerzor me ndërtimin e tij dhe kane pamje shumë të ngjashme me njerëzit ( jo
në të gjitha rastet). Ky lloj i roboteve është në gjendje të lëvizë si një njeri, përveç kësaj
eshte ne gjendje të levize me një shpejtësi prej 6 km / h.

9. **ROBOTI MEDICINAL I KIRURGJISË
VIDEO
Roboti medicinal i kirurgjise është përdorur për të kryer operacione.Leviz nëpërmjet një
ndërfaqe të veçantë, e cila menaxhohet nga kirurgu. Avantazhi i një roboti kirurgjkale ka një
shërim më të shpejtë të pacientit, sepse operacioni është kryer me anë të tubave të veçanta në të
cilat ata janë futur mjete robotik. Kjo e bën qe te kete më pak shkurtime dhe plagë, dhe për
pasojë pacienti rimëkëmbet shpejt.

10. **ROBOTË USHTRIE
Si ju të gjithë e dimë se këshilli ushtarak vjen nga teknologjinë më moderne. Ndër të tjera,
industria ushtarake e kanë zhvilluar edhe një robot te veçant ushtarake që mund të përdoren
për të çaktivizuar bomba dhe mina të shpëtimit ose thjesht zëvendësuar një ushtar në luftime.
Janë të udhëzuar përmes një sistemi të veçantë pa tel dhe kamera përmes të cilit monitorojnë
zhvillimet.

11. ***DIZAJNIMI I ROBOTIT INDUSTRIAL
Roboti industrial është i përbërë nga gjashtë elemente themelore, ato janë: sistemi
dinamik,mekanizmi në fund të krahut, kontrolluesi i kompjuterizuar dixhital, veglat e
aktivizimit, pajisjet që reagojnë dhe senzorët.

12. **SISTEMI DINAMIK
Sistemi dinamik është i nevojshëm për lëvizjen e robotit në zonën e punës.Më e rëndësishme në
këtë sistem është krahu robotik. Sipas dizajnit të robotëve, boshti kryesor duhet të lëvizë në
mënyrë lineare ose rrethore. Numri i akseve paraqet numrin e drejtimeve që një robot mund
të lëviz individualisht. Ajo mund të quhet "shkalla e lirisë". Siç tregohet në figurë, nëse vëllimet
e robotëve janë të njëjta, roboti me 3 akse rrotulluese ose shkalla më e lartë e lirisë ka zonë më
të madhe të punës. Një robot zakonisht ka 2 deri 10 akseve, shumica e robots kanë 5 deri në 6
gradë të lirisë.

13. **MEKANIZMI NË FUND TË KRAHUT
Krahët e robotit mund të përdoret për të instaluar mjete si pirgje, armë saldim, vegla elektromagnetike etj, në
mënyrë që roboti të veprojë në ndonjë procedurë të veçantë. Një pirg është një mjet multifunksionale robotik.
Ka dizajne të ndryshme.Pirg mund të përdoret për të mbajtur të shtrënguar, të mbajë dhe të transmetojë
komponente ose mjete, dhe t'i bëjë ata të drejtuar në një pozicion të përshtatshëm. Për shembull, një pirg me
3 akse mund të kryejnë veprime komplekse si lëvizje përpara dhe prapa si dhe lëkundje nga e majta në të
djathtë.

14. **KONTROLLUESI I KOMPJUTERIZUAR DIXHITAL
Sistemi kontrollues i kompjuterizuar në robot kontrollon çdo pjesë për të vepruar si duhet. Në një sistem të
procesit, kompjuter mund të ketë nevojë për të kontrolluar robotin ose të lidh atë me makina të tjera,si
makinat e procesit. Shumë robot gjithashtu përdorin një aparat të quajtur “TRAINER” e cila është e lidhur
me kontrolluesin. “TRAINER” mund të kontrollojë disa nga mekanizmat e një roboti, për shembull, për të
drejtuar armë saldim në krahun robotik për çdo tip saldim. Robotët regjistrojnë informatat dhe i ruajnë ato
në kompjuter, në mënyrë që informacioni të mund të përdoret në mënyrë të përsëritur kur robotit i është i
nevojshëm. Kjo mund të ju kursej kohë në programimin e tij.
**SENZORËT
Robotët përdorin senzorët për të identifikuar dhe vlerësuar ndryshimet nëpër pozicionet,
ndryshime në modelet si dhe për pengesën ose dështimin e sistemeve të jashtme. Tabela më
poshtë paraqet disa senzorë të përdorura zakonisht

15. **PROGRAMIMI I ROBOTIT
Për programimin e robotëve, ka dy mënyra:ON-line dhe off-line programimit.
Për on-line programimin është përdorur e ashtuquajtura teachboxe me të cilën programohen
robotët. Një programues duhet të jetë fizikisht i pranishëm.Programi shkruhet në mënyrë që
roboti ekzekuton instruksionet sipas urdhrave tona, duke e lëvizur në hapësira e punës.
Disavantazhet e programeve të tilla është shpejtësia, sepse lëvizjet janë të ngadalta dhe çdo
lëvizje duhet të kontrollohet në mënyrë të përsëritur, në të njëjtën kohë, ka edhe shumë llogaritje.

16. Fotografia për programimin off-line është e programimit duke përdorur një
kompjuter dhe software të nevojshme, e cila varet nga prodhuesi. Programet e tilla
është pak më e lehtë, për shkak se shumica prej operacioneve bën vetë kompjuteri
(pa ndonjë llogaritje shtesë).E gjithë kjo bëhet nëpërmjet aplikacionit MotoSim EG.

17. ***ROBOTI VIZUEL NË TEKNOLOGJINË E USHQIMIT
Për prodhuesit e ushqimit, të cilët kanë tendencë për të punuar me një fitim të vogël, ajo
shpesh është një detyrë delikate e balancimit dy faktorë. Mënyra më efikase për të zgjidhur
këtë dilemë është për të kontrolluar procesin e prodhimit të ushqimit, duke përdorur sistemin e
kompakt te vizualizimit (robotët vizuel), të cilat në mënyrë të konsiderueshme mund të
reduktojnë kostot e prodhimit. Monitorimi i automatizuar i cilësisë vizuele është vendosur në
aplikim në të gjitha llojet e proceseve prodhuese. Kur bëhet fjalë për një sistem të tillë,
zakonisht është fjala per procese te ndërlikuara dhe të shtrenjta. Nga ana tjetër, FESTO eshte
roboti vizuel kompakt i cili kontrollon madhësinë e hamburgerit (madhësia dhe dimensionet e
mishit që hyn në përbërjen e hamburgerit). Këta shembuj të popullarizuara të produkteve të
ushqimit të shpejtë nuk duhet të tejkalojn madhesin e diametërit më shumë se 10mm në çdo
drejtim. Kushdo që del nga kjo tolerance, kur ajo ballafaqohet me një zonë të kontrollit vizual
të sistemit kompakt, ajo është zbuluar shpejt dhe largohet nga rruga per tek konsumatori.

18. video

19. Biskota, kur çdo gjë shkon sipas planit, biskota në fund të procesit të prodhimit të mere shtresë
te përsosur çokollate. Në çdo rast tjetër, për shembull.biskote e thyer,sasi e pamjaftueshme e
cokollates,etj ateher biskuiti automatikisht largohet nga lenta per paketim.Roboti vizuel
kompakt FESTO SBOI-Q me sensor Optoelectronic SOEG-RTD ofron monitorim të
vazhdueshëm të të gjithë procesit të prodhimit. Ky sistem mund të zbulojë cdo biskote te
papërsosur dhe ka një kapacitet prej 200 copë për minutë .