Миний профайлаар зочилсон та бүхэнд баярлалаа. Санал сэтгэгдлээ харамгүй үлдээгээрэй! Би түүнийг чинь уншихгүй өнгөрөөнө гэж байхгүй билээ.

1. Журам батлах тухай
Монгол Улсын Дээд боловсролын тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1 дэх
хэсэг, 12 дугаар зүйлийн 12.1.6 дахь заалт, 2013 оны 4 дүгээр сарын 04-ний өдрийн
захирлын зөвлөлийн хурлын шийдвэрийг тус тус үндэслэн ТУШААХ нь:
1. “Хууль Сахиулахын их суруулийн 2013-2014 оны хичээлийн жилийн
элсэлтийн шалгалтын журам”-ыг хавсралтаар баталж, 2013 оны 4 дугаар сарын 10-
ны өдрөөс эхлэн мөрдсүгэй.
2. Журмыг олон нийтэд сурталчлан хүргэх ажлыг зохион байгуулж, тусгай
төлөвлөгөө гарган хэрэгжүүлэхийг Олон нийттэй харилцах хэлтсийн дарга
/цагдаагийн дэд хурандаа Г.Эрдэнэцацрал/-д үүрэг болгосугай.
3. Энэ тушаалын хэрэгжилтэнд хяналт тавьж ажиллахыг Сургалт эрхэлсэн
дэд захирал бөгөөд сургалтын бодлого, зохицуулалтын газрын дарга /цагдаагийн
хурандаа Г.Гантөмөр/-д даалгасугай.
ЗАХИРАЛ, ПРОФЕССОР
ЦАГДААГИЙН ХУРАНДАА Р.ЧИНГИС
Боловсруулсан: д/х Т.Жавхланцогт
Хянасан: х/а Г.Гантөмөр

2. Захирлын 2013 оны 4 дүгээр сарын....-ны
өдрийн ... тушаалын нэгдүгээр хавсралт
ИХ СУРГУУЛИЙН 2013-2014 ОНЫ ХИЧЭЭЛИЙН ЖИЛИЙН
ЭЛСЭЛТИЙН ШАЛГАЛТЫН ЖУРАМ
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
1.1. Хууль сахиулахын их сургуулийн /цаашид ХСИС гэх/ мэргэжил олгох
сургалтанд сонсогч элсүүлэх үйл ажиллагаатай холбогдсон харилцааг энэхүү журмаар
зохицуулна.
1.2. ХСИС-ийн элсэлтийн журам нь “Боловсролын тухай хууль”, “Дээд боловсролын
тухай хууль”, “Цагдаагийн байгууллагын тухай хууль”, “Хилийн тухай хууль“, “Дотоодын
цэргийн тухай хууль”, “Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хууль” болон Боловсрол, соѐл,
шинжлэх ухааны сайдын 2005 оны 422 дугаар тушаалаар батлагдсан “Их, дээд сургуульд
оюутан элсүүлэх үлгэрчилсэн журам”, “ХСИС-ийн дотоод журам” зэрэг холбогдох бусад
хууль, эрхийн актуудтай нийцсэн байна.
1.3. ХСИС нь тус сургуулийн тусгай зөвшөөрөлд заасан мэргэжлийн чиглэлийн
хүрээнд захиалагч агентлаг, байгууллагуудаас тухайн хичээлийн жилд элсүүлэх хяналтын
тооны саналыг авч нэгтгэн Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагад
уламжилж шийдвэрлүүлнэ.
1.4. Элсэлтийн шалгалтын үйл ажиллагаанд хууль, шударга ѐсыг дээдлэх, ил тод,
нээлттэй байх, мэдээллээр шуурхай хангах зарчмыг баримтална.
1.5. ХСИС-д гадаад улсын иргэдийг сонгон шалгаруулах, суралцуулах асуудлыг
тусгай журмаар зохицуулна.
1.6. Энэхүү журамтай холбоотой мэдээллийг ХСИС-ийн вэб хуудас
“www.leu.gov.mn” болон Цагдаагийн ерөнхий газрын “www.police.gov.mn, Хил хамгаалах
ерөнхий газрын “www.bpo.gov.mn”, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагын “www.court-
decision.gov.mn”, Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн “www.nifs.mn”, Онцгой байдлын
ерөнхий газрын “www.nema.mn” зэрэг сайтуудад байршуулна.
Хоёр. Элсэлтийн комисс түүний чиг үүрэг
2.1. ХСИС -ийн элсэлтийг “Элсэлтийн шалгалтын комисс” зохион байгуулна.
2.2. Элсэлтийн комиссыг 2013 оны 6 дугаар сарын 10-ны дотор ХСИС-ийн захирлын
тушаалаар байгуулна.
2.3. Элсэлтийн комисс нь дарга, орлогч дарга, нарийн бичгийн дарга, гишүүдээс
бүрдэх бөгөөд Их сургууль, бүрэлдэхүүн сургуулиудын мэргэжлийн тэнхимийн багш,
мэргэжилтнүүдээс томилогдох ба шаардлагатай тохиолдолд боловсон хүчин захиалагч
байгууллагын холбогдох алба, нэгжүүдээс төлөөлөл оролцуулж болно.
2.4. Элсэлтийн комиссын шийдвэр гаргах үйл ажиллагааны хэлбэр нь хуралдаан
байна.
2.5. Элсэлтийн шалгалтын комисс дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ. Үүнд:
2.5.1. Элсэлтийн талаар нийтэд мэдээлэх;
2.5.2. Элсэлтийг зохион байгуулж, үйл ажиллагаанд хяналт тавих;
2.5.3. Элсэлттэй холбогдон гарсан гомдол, санал, хүсэлтийг хүлээн авч зохих
журмын дагуу хянан шийдвэрлэх;
2.5.4. Элсэлтийн дүнг нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж, ХСИС-ийн захиралд
танилцуулж, шийдвэрлүүлэх;
2.5.5. Элсэлтийн журмыг боловсронгуй болгох санал гаргах.
2.6. Элсэлтийн комиссын дарга дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ.
2.6.1. Элсэлтийн комиссын ажлын төлөвлөгөөг батлан хэрэгжилтэнд хяналт
тавих;

3. 2.6.2. Элсэлтийн комиссын хурлыг удирдах;
2.6.3. Элсэлтийн шалгалт авах ажлыг зохион байгуулж, нэгдсэн удирдлагаар
хангах;
2.6.4. Элсэлтийн шалгалттай холбоотой иргэдийн санал хүсэлт, өргөдөл гомдлыг
барагдуулах;
2.6.5. Элсэлтийн шалгалтын явцад комиссын гишүүдтэй холбоотой зөрчил,
дутагдал гарсан тохиолдолд хянан шийдвэрлэх, өөрчлөн томилуулах
саналыг эрх бүхий албан тушаалтанд хүргүүлэх;
2.6.6. Элсэлттэй холбогдсон бусад асуудлыг шийдвэрлэх.
2.7. Элсэлтийн комиссын нарийн бичгийн дарга дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ.
Үүнд:
2.7.1. Элсэлтийн шалгалтын бэлтгэл ажлыг хангах;
2.7.2. Шалгалтыг зохион байгуулах ажлын төлөвлөгөөг боловсруулан батлуулах,
гүйцэтгэлийг хангах;
2.7.3. Элсэлтийн шалгалттай холбоотой асуудлаар шалгалтын комиссын дарга,
гишүүдийг мэдээллээр хангах;
2.7.4. Элсэлттэй холбогдсон хууль тогтоомж, журам, үйл ажиллагааны бусад
мэдээллийг иргэдэд танилцуулах ажлыг зохион байгуулах;
2.7.5. Элсэлтийн шалгалтанд орох иргэн, албан хаагчдын материалыг хүлээн
авах, бүртгэх, хянах, хадгалалт хамгаалалтыг хариуцах;
2.7.6. “Сэтгэл зүйн сорил”-ын нэмэлт шалгалтын асуулт, тест, бусад холбогдох
материалыг бэлтгэж, нууцлалыг хангах ажлыг зохион байгуулах;
2.7.7. Шалгалтын дүнг нэгтгэн гаргаж, элсэлтийн комиссын болон орлогч даргад
танилцуулах;
2.7.8. Элсэлтийн шалгалтын сэдэв, агуулгыг чанаржуулах, оновчтой болгох,
болон шаардлагатай бусад асуудлаар санал боловсруулах, хуралдаанаар
хэлэлцүүлэх;
2.7.9. Комиссын хуралдааны бэлтгэл ажлыг хангах, шийдвэрлүүлэх асуудлын
талаар танилцуулга бэлтгэх;
2.7.10. Хуралдааны тэмдэглэлийг хөтөлж, хурлаас гарсан шийдвэрийг зохих
журмын дагуу албажуулах ажлыг зохион байгуулах.
2.8. Элсэлтийн шалгалтанд 3 хүний бүрэлдэхүүнтэй эцэг, эхийн төлөөллийг
оролцуулан хөндлөнгийн хяналт хийлгэж болно.
Гурав. Элсэхийг хүсэгчдэд тавих шаардлага, суралцах мэргэжлийн чиглэл
3.1. ХСИС-ийн өдрийн сургалтад энэ журмын 3.3 дахь заалтад тусгагдсан
шаардлагыг хангасан Монгол Улсын иргэдээс Боловсрол, шинжлэх ухааны яамнаас баталсан
хяналтын тоонд багтаан элсүүлнэ.
3.2. Эчнээ сургалтад зөвхөн төрийн тусгай албанд ажиллаж буй энэ журмын 3.4, 3.5
дахь заалтаар тодорхойлсон шаардлагыг хангасан алба хаагчаас харьяа агентлаг,
байгууллагын саналыг үндэслэн элсүүлнэ.
3.3. Өдрийн сургалттай ангид элсэхийг хүссэн бүрэн дунд боловсролтой иргэдэд
дараах ерөнхий шаардлагыг тавина.
3.3.1. Ерөнхий шалгалтын батламжийн хүчинтэй хугацаа дуусаагүй байх;
3.3.2. Ял шийтгэлгүй;
3.3.3. Биеийн өндөр 165 см ба түүнээс дээш;
3.3.4. Нүүрний хэлбэр төрх хэвийн, шивээсгүй, 20Х05 мм-ээс том сорвигүй, бие
эрхтний гэмтэл согоггүй, эрүүл байх;
3.3.5. 17-гоос 25 хүртэл настай /нас, хүйсийг агентлаг, байгууллагуудын боловсон
хүчний дүрмийн холбогдох заалт, тухайн жилийн захиалгатай нийцүүлнэ/;
3.3.6. Төрийн тусгай албанд ажиллаж байгаа албан хаагчид нь 3.3.2, 3.3.3, 3.3.4, 3.3.5
дахь заалтаар тодорхойлсон шаардлагыг хангасан, харьяа агентлаг,
байгууллагын хүний нөөцийн зөвшөөрөлтэй байх.

4. 3.4. 5 жилийн сургалттай эчнээ ангид элсэхийг хүссэн Бүрэн дунд боловсролтой
алба хаагчдад дараах ерөнхий шаардлагыг тавина.
3.4.1. Энэ журмын 3.3.1, 3.3.2, 3.3.3, 3.3.4 дэх заалтаар тодорхойлсон шаардлагыг
хангасан байх;
3.4.2. Алба хаагч нь 35 хүртэл настай /нас, хүйсийг агентлаг, байгууллагуудын
боловсон хүчний дүрмийн холбогдох заалт, тухайн жилийн захиалгатай
нийцүүлнэ/;
3.4.3. Харьяа байгууллага нь сонгон шалгаруулалтыг хийж, суралцахыг дэмжсэн
байх;
3.5. 3 жилийн сургалттай эчнээ ангид элсэхийг хүссэн Төрийн тусгай албанд ажиллаж
байгаа дээд боловсролтой алба хаагчдад дараах ерөнхий шаардлагыг тавина.
3.5.1. Энэ журмын 3.3.2, 3.4.3 дахь заалтаар тодорхойлсон шаардлагыг хангасан
байх;
3.5.2. Төрийн тусгай албанд 1-ээс доошгүй жил ажилласан, харьяа байгууллага нь
сонгон шалгаруулалтыг хийж, суралцахыг дэмжсэн байх;
3.6. Өдрийн ангид суралцах хүсэлтэй “Бүрэн дунд боловсрол”-той иргэд дараах
баримт бичгийг бүрдүүлнэ.
3.6.1. Суралцахыг хүсэж буй мэргэжлээр харьяа агентлаг байгууллагын урьдчилсан
судалгаанд хамрагдсан тухай баримт /зөвхөн Цагдаа, Дотоодын цэрэг, Шүүхийн
шийдвэр гүйцэтгэх ба Шүүх шинжилгээний байгууллагын чиглэлээр суралцахыг
хүсэгчдэд хамаарна/;
3.6.1.1. Иргэний үнэмлэх;
3.6.1.2. Ерөнхий шалгалтын батламжийн нотариатаар баталгаажуулсан
хуулбар;
3.6.1.3. Ерөнхий боловсролын гэрчилгээний нотариатаар баталгаажуулсан
хуулбар;
3.6.1.4. 3Х4 хэмжээний 4 хувь зураг.
3.6.2. Урьдчилсан судалгаанд хамруулах шаардлагагүй мэргэжлээр элсэхийг хүсэгч нь
Иргэний үнэмлэх, /эх хувь ба нотариатаар баталгаажуулсан хуулбарын хамт/;
3.6.3. Гурван үеийн намтар /өөрийн гараар дэлгэрэнгүй бичсэн байх/;
3.6.4. Ерөнхий шалгалтын батламжийн нотариатаар баталгаажуулсан хуулбар;
3.6.5. Ерөнхий боловсролын гэрчилгээний нотариатаар баталгаажуулсан хуулбар;
3.6.6. Ерөнхий боловсролын сургуулийн тодорхойлолт;
3.6.7. 3х4 хэмжээний 4 хувь зураг;
3.6.8. Бүртгэлээр элсэхийг хүсэгчийн бичиг баримтын эх хувьтай нь тулган зөвхөн
хуулбарыг хүлээн авна.
3.7. Өдрийн ангид суралцах хүсэлтэй, Төрийн тусгай албанд ажиллаж буй “Бүрэн
дунд боловсрол”-той алба хаагчид дараах бичиг баримтыг бүрдүүлнэ.
3.7.1. Энэ журмын 3.6.2, 3.6.3, 3.6.4, 3.6.5, 3.6.7 дахь заалтад тусгагдсан бичиг
баримтыг бүрдүүлэх;
3.7.2. Эрүүл мэндийн үзлэгийн хуудас;
3.7.3. Ажлын болон зан байдлын тодорхойлолт;
3.7.4. Суралцахыг дэмжсэн зөвлөлийн хурлын шийдвэрийг илэрхийлсэн харьяа
агентлаг, байгууллагын албан бичиг.
3.8. Эчнээ ангид суралцах хүсэлтэй Төрийн тусгай албанд ажиллаж буй “Бакалаврын
зэрэг”-тэй алба хаагчид дараах бичиг баримтыг бүрдүүлнэ.
3.8.1. Энэ журмын 3.6.2, 3.6.3, 3.6.7, 3.7.2, 3.7.3, 3.7.4 дэх заалтад тусгагдсан бичиг
баримтууд;
3.8.2. Эзэмшсэн дээд боловсролын диплом, түүний нотариатаар гэрчлүүлсэн
хуулбарын хамт тус тус бүрдүүлнэ.
3.9. Урьд нь дээд боловсрол эзэмшсэн энэ журмын 3.3.2, 3.3.3, 3.3.4, 3.3.5 дахь
заалтад тусгасан шаардлага хангасан Монгол Улсын иргэн 2 дахь дээд боловсрол
эзэмшихээр ХСИС-ийн өдрийн сургалтад элсэх хүсэлт гаргасан тохиолдолд 3.10-д заасан

5. “Суурь”, “Хавсралт” шалгалтуудын оноог дээд боловсролын дипломын холбогдох хичээлийн
үнэлгээгээр нийцүүлэн тооцно. Элсэхийг хүсэгч нь энэ журмын 4.1, 4.2, 4.3-т заасан
судалгаанд хамрагдаж, 6.1.1, 6.1.2, 6.1.3-т заасан эрүүл мэндийн үзлэг, сорил, шалгалтанд
орно. Шалгалтанд орж тэнцсэн дээд боловсролтой элсэхийг хүсэгчдийг бусад элсэхийг
хүсэгчдээс тусад нь энэ журмын 6.1.4-т заасны дагуу жагсааж байр эзлүүлнэ.
3.10. ХСИС-ийн бакалаврын төвшний мэргэжил олгох шаталсан сургалтын
мэргэжлийн чиглэл, босго оноо.
д Шалгалтын чиглэл, босго оноо Харьяа
Суралцах Суралцах
/ сургууль
мэргэжил Суурь Хавсралт Нэмэлт хугацаа
д
Өдрийн сургалт
Цагдаагийн ажил- Нийгмийн
1 Математик
Бие бялдрын шалгалт , сэтгэл зүйн сорил, ярилцлага
Эрх зүй тухай мэдлэг
560 оноо
Дотоодын цэргийн
2 Алба хаагч
ажил-Эрх зүй Цагдаагийн
/Алба хаагчдаас энэ шалгалт авахгүй/
500 оноо Гадаад хэл
сургууль
Математик /Англи, Орос/
Чанарын оноо 620-иос дээш
Криминалистикийн 560 оноо
3
шинжилгээ-Эрх зүй Алба хаагч
500 оноо
4 Хилийн алба
Математик
5 Ар талын алба
Шалган нэвтрүүлэх Нийгмийн 4 жил Хилийн
6
алба тухай мэдлэг Сургууль
Цэргийн сэтгэл
7
судлал 560 оноо
Шүүхийн шийдвэр Алба хаагч Шүүхийн
Гадаад хэл
гүйцэтгэх 500 оноо шийдвэр
8 /Англи, Орос/
байгууллагын ажил- гүйцэтгэлийн
Эрх зүй сургууль
Математик
Онцгой байдлын Онцгой
560 оноо
9 байгууллагын байдлын
Алба хаагч
ажил-Эрх зүй сургууль
500 оноо
Эчнээ сургалт
Нийгмийн
1 тухай мэдлэг Математик 5 жил
Цагдаагийн ажил- 500 оноо Цагдаагийн
Эрх зүй Нийгмийн тухай мэдлэг, сургууль
2 математикийн шалгалтыг 3 жил
Чанарын оноо 560-аас дээш
элсэлтийн комисс авна.
Нэмэлт шалгалт авахгүй
Нийгмийн
3
тухай мэдлэг Математик 5 жил
500 оноо
Хилийн
Хилийн алба
сургууль
Нийгмийн тухай мэдлэг,
4 математикийн шалгалтыг 3 жил
элсэлтийн комисс авна.
Нийгмийн
5 Шүүхийн шийдвэр тухай мэдлэг Гадаад хэл 5 жил Шүүхийн
гүйцэтгэх 500 оноо шийдвэр
байгууллагын ажил- Нийгмийн тухай мэдлэг, гүйцэтгэлийн
6 Эрх зүй/эчнээ/ гадаад хэлний шалгалтыг 3 жил сургууль
элсэлтийн комисс авна.
3.10.1 Чанарын оноог дараах томьѐогоор бодно:

6. а=суурь шалгалтын оноо
в=хавсралт шалгалтын оноо
Дөрөв. Элсэхийг хүсэгчдийг судлах
4.1. Цагдаа, Дотоодын цэрэг, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх, Шүүх шинжилгээний
байгууллагуудын чиглэлээр өдрийн ангид суралцахыг хүссэн иргэн өөрийн сонгосон
мэргэжлийн чиглэлийн дагуу тус байгууллагууд дээр урьдчилсан судалгаанд хамрагдана.
4.2. Урьдчилсан судалгаанд хамрагдах хүсэлтэй иргэн өөрийн оршин суугаа нутаг
дэвсгэрт байрлах Цагдаа, Дотоодын цэрэг, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх, Шүүх шинжилгээний
байгууллагуудын харьяа салбар, нэгжид, энэ журмын 3.2 дахь заалтад хамаарах элсэхийг
хүсэгч өөрийн алба хааж буй байгууллагын боловсон хүчин, хүний нөөцийн холбогдох албан
тушаалтанд өргөдөл гарган хандан 2013 оны 4 дүгээр сарын 15-наас мөн оны 5 дугаар сарын
31-ний өдрийг дуустал хугацаанд судлагдан холбогдох материалыг бүрдүүлнэ.
4.3. ХСИС-ийн өдрийн ангид элсэхийг хүсэгчдийн 4.1, 4.2-т заасан урьдчилсан
судалгааны болон энэ журмын 3.2 дахь заалтад хамаарах элсэхийг хүсэгчдийн нэрсийн
жагсаалт, материалыг тус тус холбогдох агентлаг, байгууллагуудын сургалт, хүний нөөцийн
албаны мэргэжилтнүүд 2013 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн дотор ХСИС-ийн “Элсэлтийн
комисс”-т хүргүүлнэ.
Тав. Элсэхийг хүсэгчдийг бүртгэх
5.1. Элсэлтийн комисс энэхүү журмын 3, 4 дүгээр бүлэгт заасан шаардлагын дагуу
өдрийн ангийн бүртгэлийг 2 үе шаттай зохион байгуулна.
5.1.1. Энэ журмын 4.3 дахь заалтын дагуу ирүүлсэн судалгааны материалыг хүлээн
авч хянан, бүртгэлийн цахим санг 6-р сарын 28-ны дотор бүрдүүлнэ.
5.1.2. Тухайн жилийн ерөнхий шалгалтын дүн гарч батламж картыг шалгуулагчид
хүлээн авсны дараа 7 дугаар сарын 01-нээс 05-ны өдрүүдэд ХСИС-ийн байрлал
дээр энэ журмын холбогдох шаардлагыг хангасан элсэхийг хүсэгчдийг бүртгэнэ.
5.2. Бүртгэлд хамрагдсан өдрийн ангид элсэхийг хүсэгчдэд эрүүл мэндийн үзлэгийн
хуудас олгоно.
5.3. Өдрийн ангид элсэх хүсэлтэй бүртгэлд хамрагдсан алба хаагчдад шалгалтын
хуудас олгож, зөвхөн “Бие бялдрын нэмэлт шалгалт”-ыг авна.
Зургаа. Элсэхийг хүсэгчдийг сонгон шалгаруулах
6.1. ХСИС-д элсэгчдийн сонгон шалгаруулалтыг дараах журмаар явуулна. Үүнд:
6.1.1. Эрүүл мэндийн нэгдсэн үзлэгт оруулах;
6.1.2. Бие бялдрын нэмэлт шалгалтыг авах;
6.1.3. “Сэтгэл зүйн сорил” авах;
6.1.4. ЕШ-ын оноо, биеийн тамирын нэмэлт шалгалтын онооны нийлбэрээр буурах
эрэмбээр жагсааж, хяналтын тоонд багтсан элсэхийг хүсэгчдийн нэрсийг
тодорхойлно.
6.2. Энэ журмын 5.2 дахь заалтанд хамаарах элсэхийг хүсэгчдийг “Батлан
хамгаалах, Хууль сахиулах алба хаагчдын нэгдсэн эмнэлэг”-т эрүүл мэндийн нэгдсэн үзлэгт
хамруулж, Төрийн тусгай албанд тэнцэх эсэх талаар дүгнэлт гаргуулна.
6.3. Эрүүл мэндийн үзлэгт тэнцсэн элсэхийг хүсэгчид “Шалгалтын хуудас” олгоно.
6.4. Шаардлагатай тохиолдолд элсэлтийн төв комиссын даргын шийдвэрээр
тодорхой нэр бүхий элсэхийг хүсэгчдэд эрүүл мэндийн баталгаажуулах үзлэгийг дахин хийж
болно.
6.5. Бие бялдрын нэмэлт шалгалтыг шалгалтыг 5.3, 6.3 дахь шаардлагыг хангасан
элсэгчдээс авч, дараах үзүүлэлтээр дүгнэнэ.
Хүч Тэсвэр Хурд Авхаалж Уян хатан

7. д/д самбаа Оноо
Гар дээр Цогцолбор Сууж урагш
1000м 100м
суниалт дасгал бөхийх
1. 58 3.30 14.0 110 54 20
2. 56 3.35 14.10 109 53 19
3. 54 3.40 14.20 108 52 18
4. 52 3.45 14.30 107 51 17
5. 50 3.50 14.40 106 50 16
6. 48 3.55 14.50 105 49 15
7. 46 4.0 14.60 104 48 14
8. 44 4.05 14.70 103 47 13
9. 42 4.10 14.80 102 46 12
10. 40 4.15 14.90 101 45 11
11. 39 4.20 15.0 100 44 10
12. 38 4.25 15.10 99 43 9
13. 37 4.30 15.20 98 42 8
14. 36 4.35 15.30 97 41 7
15. 35 4.40 15.40 96 40 6
16. 34 4.45 15.50 95 39 5
17. 33 4.50 15.60 94 38 4
18. 32 4.55 15.70 93 37 3
19. 31 5.0 15.80 92 36 2
20. 30 5.05 15.90 91 35 1
6.6. Биеийн тамирын нэмэлт шалгалтанд орох элсэхийг хүсэгч нь дараах зүйлсийг
бүрдүүлж ирнэ.
6.6.1. Биеийн тамирын иж бүрэн хувцас;
6.6.2. Эрүүл мэндийн хуудас;
6.6.3. Шалгалтын хуудас;
6.6.4. Иргэний үнэмлэх.
6.7. Биеийн тамирын нэмэлт шалгалтын явцад энэ журмын 2.8 дахь заалтын дагуу
хөндлөнгийн хяналт тавих ажлыг зохион байгуулж болно.
6.8. “Сэтгэл зүйн сорил”-д оролцох элсэхийг хүсэгч 6.6.2, 6.6.3, 6.6.4-т заасан бичиг
баримтыг авч ирнэ. “Сэтгэл зүйн сорил”-ыг мэргэжлийн стандарт сорил, судалгааны аргуудыг
ашиглан явуулахаар энэ журмын 2.7.6-д зааснаар урьдчилан бэлтгэсэн байх ба дараах
байдлаар зохион байгуулж, дүгнэнэ.
6.8.1. Сэтгэл зүйн сорилоор иргэний анхаарал, ой тогтоолт, сэтгэн бодох чадвар зэрэг
танин мэдэхүйн үйл явц, оюун ухааны хөгжлийн төвшинг тодорхойлж, дүгнэлт
гаргана.
6.8.2. Ярилцлагыг тухайн иргэний зан байдал, түүний төлөвшил, хандлага, хүсэл,
сонирхлыг тодруулах зорилгоор иргэн нэг бүртэй урьдчилан бэлтгэсэн
төлөвлөгөө, асуултын дагуу явуулна.
6.8.3. “Сэтгэл зүйн сорил”-д оролцогчдод “Тэнцэнэ”, “Тэнцэхгүй” гэсэн үнэлгээ өгнө.
“Тэнцэхгүй” гэсэн үнэлгээ авсан элсэхийг хүсэгчдийг хэл яриа, мэдрэл, сэтгэл
зүйн чиглэлийн мэргэжлийн эмчид хандан нарийвчилсан үзлэгт оруулж
эмнэлгийн дүгнэлтийг үндэслэн шийдвэрлэнэ.
6.9. Элсэхийг хүсэгчдийг Ерөнхий шалгалтын онооны дундаж (3.10.1-д заагдсан
томьѐогоор бодогдсон) , “Биеийн тамир”-ын нэмэлт шалгалтын онооны нийлбэрээр буурах
эрэмбээр жагсааж, мэргэжил тус бүрээр хяналтын тоонд багтсан элсэгчдийн нэрсийг
баталгаажуулан сургуулийн байрлал дахь мэдээллийн самбар, ХСИС-ийн “www.leu.gov.mn”
вэб хуудсаар дамжуулан нийтэд зарлана. Элсэгчдэд энэ журмын 8.1, 8.2, 8.3 дахь заалтыг
танилцуулах ажлыг зохион байгуулсан байна.
6.10. “Бие бялдар”, “Сэтгэл зүйн сорил”-ын нэмэлт шалгалтанд ирээгүй, хувийн
бэлтгэл хангаагүй, иргэний үнэмлэхгүй ирсэн болон элсэлтийн шалгалтын бусад журам

8. зөрчсөн элсэхийг хүсэгчийг шалгалтаас хасах бөгөөд холбогдох тэмдэглэлийг үйлдэн нийтэд
мэдээлнэ.
6.11. Энэ журмын 3.5 дахь заалтад хамаарах элсэхийг хүсэгчдийн сонгон
шалгаруулалтыг 2013 оны 6 дугаар сарын 25-наас 28-ны өдрүүдэд ХСИС-ийн байрлал дээр
зохион байгуулна.
6.12. Шалгалтыг дахин болон нөхөн авахгүй.
Долоо. Элсэхийг хүсэгчдэд үзүүлэх хөнгөлөлт
7.1. Төрийн тусгай албан хаагчдаас албан үүрэг гүйцэтгэх явцдаа онцгой гавьяа
байгуулсан, ажил мэргэжлийн болон хөдөлмөрийн аваргаар 2 буюу түүнээс дээш удаа
шалгарсан, спортын өндөр амжилт гаргасан тохиолдолд харьяа байгууллагын саналыг
үндэслэн элсүүлэн суралцуулж болно.
7.2. Энэ журмын 7.1-д заасан хөнгөлөлттэй нөхцлөөр суралцах элсэгчийн ерөнхий
мэдлэгийн шалгалтын оноо нь авбал зохих нийт онооны 50 хувиас багагүй байх ба энэ
журмын 3.4 дэх заалтад хамаарах элсэхийг хүсэгчдэд батламжийн хугацааг харгалзахгүй.
7.3. Бүртгэгдсэн элсэхийг хүсэгчдээс олон улсын болон улсын чанартай спортын
уралдаан тэмцээнд оролцож 1-3-р байранд шалгарсан, спортын болон олон улсын
хэмжээний мастерын зэрэг, цолтой тамирчдыг 6.5-д заасан "Биеийн тамирын нэмэлт
шалгалт"- аас чөлөөлж холбогдох дээд оноог тавина.
7.4. Суурь шалгалтын хичээлийн чиглэлээр олон улсын болон улс, аймаг,
нийслэлийн чанартай олимпиадад шагналт байранд шалгарсан элсэхийг хүсэгчдэд дээд
оноог тавина.
Найм. Элсэгчдийг бүртгэх
8.1. ХСИС-д элсэх шалгаруулалтыг хангаж, өдрийн ангид суралцахаар хяналтын
тоонд багтсан элсэгч сургуулийн байрлалд 2013 оны 7 дугаар сарын 15-аас 17-ны өдрүүдэд
өөрийн биеэр ирж, 3.6.2, 3.6.3, 3.6.4, 3.6.5, 3.6.6-д тус тус заагдсан бичиг баримтуудыг эх
хувиар нь хураалгаж бүртгүүлнэ.
8.2. Элсэгч тогтоосон хугацаанд бүртгүүлээгүй тохиолдолд суралцахаас сайн
дураараа татгалзсанд тооцож, хасах бөгөөд сонгон шалгаруулалтын нэрсийн жагсаалтын
дагуу дараагийн элсэхийг хүсэгчдэд суралцах эрхийг шилжүүлэн олгоно.
8.3. Өдрийн ангид суралцахаар элссэн алба хаагчдыг 7 дугаар сарын 25-ны өдрөөр
тасалбар болгон ажлаас чөлөөлж, ХСИС-ийн мэдэлд шилжүүлнэ.
Ёс. Шийдвэр гарах
9.1 Элсэлтийн комисс элсэлтийн шалгалтын дүнг нэгтгэн комиссын хаалтын
хуралдаанаар хэлэлцэн ХСИС-ийн 7-р сарын 20-ны дотор танилцуулна.
9.2 Энэ журмын 6.9, 8.1-д заасан шаардлагыг хангасан элсэгчдийг ХСИС-ийн
захирлын тушаалаар суралцах эрхийг баталгаажуулна.
9.3 Энэ журмын 9.2-т заасан тушаалыг үндэслэн элсэгчдэд “Суралцах эрхийн
батламж” олгоно.
9.4 ХСИС-д элсэгчидтэй холбогдох материалыг комиссын нарийн бичгийн дарга Их
сургуулийн Сургалтын бодлого, зохицуулалтын газрын холбогдох албан тушаалтанд
бүртгэлээр хүлээлгэн өгнө.
Арав. Элсэлтийн ажиллагаатай холбоотой өргөдөл, хүсэлтийг
шийдвэрлэх
10.1. Элсэлттэй холбоотой өргөдөл, гомдол, хүсэлтийг зөвхөн элсэлтийн комиссын
даргад гаргана.
10.2. Иргэдээс гаргасан өргөдөл, гомдол, хүсэлтийг 2013.07.01-нээс 2013.07.20-ны
хугацаанд хүлээн авч, шийдвэрлэнэ.

9. Арван нэг. Журам зөрчигчдөд хүлээлгэх хариуцлага
11.1. Энэ журмыг зөрчигчдөд хууль, тогтоомжид заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
11.2. Элсэгчдийн хувийн хэргийн бүрдэл дутуу буюу иргэний болон боловсролын
үнэмлэх, диплом, бусад баримт бичиг засвартай, хуурамч болох нь тогтоогдсон тохиолдолд
материалыг буцаах ба үүнтэй холбоотой учирсан хохирлыг буруутай этгээд хариуцна.
СУРГАЛТЫН БОДЛОГО, ЗОХИЦУУЛАЛТЫН ГАЗАР