Observation skills (final) for pso

Observation Skills
(अबलोकन कला)
प्र.ना.उ. दिपेन्द्र शाह
प्रधान कार्ाालर्, दबशेष ब्र्ुरो ।
2/25/2015 1DySP Dipendra Shah ,PHQ-S Bureau

2/25/2015 DySP Dipendra Shah ,PHQ-S Bureau 2

के के िेख्नु भर्ो ?

कदि जना मादनसहरु दिए ? कदिजना
जुत्ता लगाएका दिए , भन्द्नु होस ।

िपाई ंले घरबाट र्हांसम्म
आउंिा बाटामा के के
िेख्नु भर्ो ?

क्रमश:
िपाई ंले घरबाट र्हांसम्म आउंिा बाटामा
कदि कदि नं को र रंगको मोटर साईकल
िेख्नु भर्ो ?

Observation
(अबलोकन)

अभ्यास
•देखाईएको स्लाडमा कति वटा स्याउ
तियो ?

Observation

पररचर्
(Introduction)

Observation Skills (अबलोकनका सीपहरु
• कुनै स्िीर वा गतितिल चीज, बस्िु वा व्यतिलाई सीतमि समयमा सुक्ष्म
रुपले होसीयारी पुववक नतजकबाट हेरी , अध्ययन गरी सो को बारे बढी भन्दा
बढी िथ्य वा जानकारी प्राप्त गनुव अवलोकन (Observation) हो ।
अबलोकनमा खास गरी हाम्रा िरीरका ५ वटै झानेतन्ियको प्रयोग गरीने
गरीन्छ । Intelligence Operation मा खास गरी छोटो समय तभत्र
तनग्रानी किावले िंकास्पद व्यति वा बस्िुको हुतलया वा पतहचान प्राप्त गने,
गतितवधीलाई सुक्ष्म रुपमा अध्ययन गने, तबश्लेषण गने , प्राप्त हुतलया ििा
अन्य आबश्यक तववरणहरुको अतभलेख राख्ने जस्िा सबै कायवलाई
अवलोकन कलाका रुपमा तलने गररन्छ ।

क्रमश:
• अबलोकन गिाा ब्र्दि वा बस्िुको गन्द्ध, स्वाि, िािो-चीसोपन र
आवाज प्राप्त भएमा सो पदन संकलन गनुा पिाछ । प्रभाबकारी
अबलोकन कलाको लादग छोटो समर्मा हेरेर आबस्र्क सूचना
संकलन गने र त्र्सको सही अदभलेख राख्न सक्ने एबं ित्काल जाहेर
समेि गनासक्ने क्षमिाको जरुरी हुन्द्छ । चाहे त्र्ो Written होस वा
Memory मा Storage गरेर । सफल अबलोकन क्षमिाले िपाईको
LE िक्षिाको प्रिसान गिाछ । समग्रमा र्ो सीप Police Career संग
बदि संबदन्द्धि छ ।

अबलोकनका ित्वहरु

संकास्पि Target को उपदस्िदि र गदिदबदध
 झानेदन्द्रर्को सफल प्रर्ोग
समर् सीमा
कभर र एदलबीको उचीि प्रर्ोग
स्मरण शदि
अनुमान लगाउन सक्ने क्षमिा
दबश्लेषण क्षमिा
अदभलेख

Law enforcement
एजेदन्द्सले गना पने
Observation

क) संकास्पि व्र्दि समुह दवशेष:
•िंकास्पद व्यति ििा तनजको कृयाकलापको अवलोकन ।
ख) संकास्पि स्िान वा बािाबरण दवशेष :
•िंकास्पद व्यतिले प्रयोग गने स्िान (अतिस, घर, व्यापारीक प्रतिष्ठान,बाटो )
ग) संकास्पि सवारी साधन दबशेष:
•िंकास्पद व्यतिले प्रयोग गरेको वा अन्य िंकास्पद सवारी साधन
(बस,ट्रक,कार,मोटरसाईकल साईकल)।
घ) शंकास्पि ब्र्दिको सािमा रहेका वा प्रर्ोग गरेका
चीज बस्िु वा सन्द्जालका सिस्र्हरुका गदिदबदध ।
ङ) मेदशनहरु ( सामरीक महत्वका बस्िु, आई.दट.)

महत्व:
Target को पतहचान र एतकन गनव ।
Target को गतितवधी बुझन र तवश्लेषण गरी अतभलेख राख्न,
छोटो समय तभत्र Target को हुतलया तववरण प्राप्त गरी अन्य तनग्रानी
किावहरुलाई जानकारी गराउन
तनग्रानीको दौरानमा Intelligence को दृतिकोणले महत्वपुणव सुचनाहरु प्राप्त
गनव,
तनग्रातन पतहचान (Surveillance Detection) लाई प्रभावकारी बनाउन ।
प्रतितनग्रातन (Counter Surveillance)लाई तनष्प्प्रभाबी बनाउन ।
सम्भातवि खिराहरु बाट सजग वा सचेि Alert राख्न
आतद

Target Observation Consideration( Tips)
•Target का हुतलया वा तववरण General भन्दा Specific हुनु पदवछ ।
• टारगेटका Temporary ििा Permanent Feature हरु के के हुन
सक्छन सो कुरालाई एतकन गनुव पदवछ ।
•Target को कुन चाही तविेष तचन्ह वा आनीवानीका आधारमा Target
लाई ित्काल ििा पतछ सम्म िरक नपने गरी रेकडवमा राख्न सतकन्छ ।
•Target को कुन चाही तविेष तचन्ह वा आनीवानीका आधारमा Target
लाई तभडभाड ििा उस्िै मातनसहरुको तवचबाट पतन छुट्टयाउन सतकन्छ ।
•Target को हरेक गतितवतध (सामान्यजस्िो लागेका समेि ) गतम्भरिा
पुबवक तनयाल्नु पदवछ।

• सदह अवलोकनले उस्िै-उस्िै दबचको
दभन्द्निालाई समेि पत्ता लगाउने गछा ।
त्र्सैले Observation गिाा सोही िफा
के दन्द्रि हुनु पछा ।

छ वटा फरक छु ट्टाउनुहोस ।

छ वटा फरक छुट्टाउनुहोस।

Factor Effecting in Observation
•Target लाई अवलोकन गना प्राप्त भएको समर्ावदध वा
Duration of Target’s Presence,
•Observation गररने समर् ( रािी दबहान, कु दहरो,दिउंसो )
•Target को अवस्िा ।
•Target को आकार ।
•Target को संख्र्ा ।
•Visibility (प्रकाश)
•Target र अवलोकन किाा दवचको िूरी

क्रमश:.......
• मौसम (जाडो वा गमी ििा कु दहरो वा हुस्सु लागेको मौसम)
• समर् ( दवहान, दिउँसो, सांझ, रािी ििा जुनेली वा अध्र्ारो राि, )
• Target ( व्र्दि ) ले हुदलर्ा पररविान गरेको अवस्िा
• िपाईको अबलोकन क्षमिा ।
• िपाई ंको ईच्छाशदि ।

सम्झेर भन्द्नुहोस ।
•िुबै साइडमा गरर जम्मा किी वटा आक्रृ िीहरु छन ?
•किी वटा छािा को दचत्र छन?
•किी वटा रुख छन ।
•किी वटा मोटर छन?

Law Enforcement Observation
साधरणिर्ा दनम्न कु राको अबलोकन गररन्द्छ ;
–ब्र्दि दबशेष:
–ब्र्दिको सािमा रहेका वा प्रर्ोग गने बस्िु ।
–सवारी साधन:

ब्र्दि दबशेषको अबलोकन
३ भागमा बांडी हेनुाहोस ।
१) टाउको को भाग र हुनसक्ने बस्िुहू
२) शरररको भाग र हुन सक्ने बस्िुहरु
३) कम्मरको मुदनको भाग र हुन सक्ने
बस्िु
सािै
मादनसका सािमा हुन सक्ने चीज-बस्िु
वा प्रर्ोग गरेका बस्िु

व्र्दि दवशेषको अवलोकन र हुदलर्ा दबबरण
दलंग — स्त्री/पुरुष ।
जािी –मंगोदर्न (राई, मगर, िामाङग, गुरुङग, िकाली,) नेवार, अदिकन,
गोरा, आर्ान (वाहुन र क्षेत्री)मधेसीमूलका वा पहाडेमुल )।
भेष-भुषा वा भाषाका आधारमा समेि कु नै दनदिि जािीको वगा दभत्र पने हो
दक । (िकाली, सेपाा, नेवार, मगर, िराईबासी)
धादमाक भेषभुसा: दहन्द्िु,मुदस्लम,दक्रदस्चर्न, राधेराधे, ओम शादन्द्ि
वणा — कालो, गहुं गोरो, गोरो .
उमेरः— अन्द्िाजी वा लगभग वृद्ध, अधवैसे, वर्श्क, जवान, दिटो,स्कू ले
दिटो, वालक ।

Cont……
 उचाइ वा किः— अन्द्िाजी वा लगभग धेरै अग्लो (६’ भन्द्िा
अग्लो, दिक्क अग्लो (५.५’िेदख ६’ सम्मको ) , दिक्क ( ५’िेदख
५.५’ सम्मको ) होचो कि ( ५’ सम्मको )
 िौलः—समान्द्र्िर्ा मादनसको िौल अंिाज गनुा पिाा मादनसको कि
वा उचाई समेि लाई ध्र्ानमा राखेर अंिाज गनुा पिाछ र्सरी अंिाज
गिाा धेरै िुव्लो वा पािलो, पािलो, दिक्कको मोटो र धेरै मोटो गरी
वदगाकरण गनुा पिाछ ।
 दवषेश पदहरन: Extra Fashion

पहिरन

Cont…

Cont….

दनजको हुदलर्ा बिाउनुहोस ।

िुलिया बताउनुिोस ्
2/25/2015 41DySP Dipendra Shah

िुलिया संझनुिोस ् ।
• बषा १९-२० को मदहला।
• शहरीर्ा फे शन ।
• दिक्क दमलेको नाक ,
• अण्डाकार अनुहार ।
• कालो आंखा ।
• लामो कपाल, प्रार्: मादि फकााएर झाने ।
• दमलेको ओंि ।
• दिक्कको दनधार ।

िुलिया अनुसार माननस चीन्नु िोस् ।

टाउकाको भाग
• टाउको
• आंखा
• नाक
• कान
• गािा
• चचउंडो
• आंखीभौ
• दांत
• कपाि
• दारी

ननधार

अनुिार

आंखा

नाक

Cont…….

कान

Con……

दांत

ओंठ

चचउंडो

घांटी

कपाि

दारी/जुङ्गा

Cont……

दाग/ चचन्ििरु

टाउको को भागमा हुनसक्ने
बस्िुहू:
•दक्लप, डोरी, ररबन,
•टोपी
•चश्मा
•टाई ,मफलर,सल
•काटेको खि,कोिी, िाह्री
जुँगा
•गहना – लकेँट, पोिे
आिीको रंग,दकदसम,
बनावट, अंदकि दवषेश दचन्द्ह
वा लोगो

मादनसको अनुहारलाई वदगाकरण गना
सदकने आधारहरु:

दनधार ििा दचउडोको बनावटकोआधार

मादनसको अनुहारको वदगाकरण
दनधार ििा दचउडोको आधारमा

Big Forehead:

Big Chin

Big Chin and forehead

जजउ वा बीच भाग
• कांध
• छानत
• ढाड
• पेट
• िात
• कम्मर
• िातको खत,टाटु

शरररको बनावट

दजउको भागमा हुनसक्ने बस्िुहरु:
•पतहरन
•टाई मिलर,सल
•सटव ,भेि ,ज्याकेट कूिाव
घडी ,चुरा,गहना आदी ।
•तकतसम,बनावट,
अंतकि तवषेि तचन्ह वा
लोगो ।

कम्मर मुननको भाग
• कम्मर
• नतग्रा
• खुट्टा
• जांघ
• पैतािा

खुट्टा

कम्मर मुनीको भागमा रहेका पदहरन:
•पदहरन
•वेल्ट, पाईन्द्ट, हाप
पाईन्द्ट,सारी, सुरवाल
•जूत्ता,चप्पल मोजा
,स्टदकड.
•आिीको
रंग,दकदसम,बनावट,
अंदकि दवषेश दचन्द्ह वा
लोगो

मादनसको सािमा हुन सक्ने
सामानहरु:
•झोला, व्याग,
•खाम, प्याके ट, पतत्रका,
बच्चा आतद ।
•मोवाइल सेट ,क्यामरा,
•आदीको रंग, तकतसम,
बनावट, अंतकि तवषेि
तचन्ह वा लोगो ।

पदहचान गना सदकने मादनसका
दवषेश हाउभाउ
वोलीचालीको लवज, िेगो,
भकभकाउने, ओि चाटने,
आंखा दझम्काउने, दहडिा
खोच्र्ाउने, कु प्रने, छािी
फु काएर दहडने, भुईदिर हेरी
दहडने
खांिा बस्िाका िररका ,
वार्ां हाि प्रर्ोग गने आिी
कु राहरु
अन्द्धो,लुलो ,लंगडो

अवलोकन गनुापने Target
को दक्रर्ाकलापहरु:
•Target को गदिदवदध
,भेटघाट, सादि संगदि
•सम्पका -जाने आउने स्िान
•बोलचाल/ सोधपुछ
•अबलोकन/हेराई स्टाइल
•Target को Body
Language and Facial
Expression.
लजालुपन आिी ।

सवारीसाधनको अवलोकन

संझन पने कुराहरु
• दकदसम : टेदक्स, बस, दमनी वस, दजप, कार, टेप्पो, मो.सा. आिी ।
• वनावट: लाम्चो ,मादि उिेको ।
• Brand: दनशान, मारुिी हून्द्डाई ,सेन्द्रोआिी ।
• सवारी साधनको रंग : रािो , कालो ,दनलो, सेिो ।
• ििाा नं: बा ४ च २१२३, बा १ ख २२३२४, बा ४ ज ३३३ आिी ।
• प्रर्ोजन: सरकारी , प्राईभेट, भाडा , कु टनैदिक वा अन्द्र्
• छु ट्टै पदहचान राख्ने दचन्द्ह ििा दवषेशिाहरु: एररर्ल, हुड, अन्द्र् सामान ।
• गाडी दभत्र रादखएका सामानहरु : सजावटका खेलौना, टांदसएका दस्टकर,
• िोदकएको वा कु च्चीएको दचन्द्ह, टुट फू ट, साईड लाईट , दमरर, टार्रको प्रकार आिी ।
• टाएर र कभरको बनावट
• नर्ां/ पुरानो
• गाडीको ड्राईभर भए उस्को समेि हुदलर्ा दलने ।

सवारी साधनहरुमा हुने दववरणहरु
?
?
? ?

?
?
? ?

? ? ?
?
?
??2/25/2015 82DySP Dipendra Shah ,PHQ-S Bureau

? ?
?
?

Mass
Observation

Cont…….

Cont…………….

Cont…………..

Cont………

Cont……..

Cont….

Cont……..

Cont………….

Cont…….

Group Observation
•Protest Rally
•Assembly
•Scatter Mass
•Mass meeting

Cont…

Cont….

Shelter वा Hideouts को अबलोकन
• घरको रंग
• िला
• वरीपररका बस्िु र बाटा हरु
• संदकि बस्न सक्ने कोिा
• मुल बाटो िेदखको अन्द्िादज िुरी

Cont…..

Cont…

Cont……

Cont….

अभ्यास

VIP Protest

अभ्र्ास
• मादिको दचत्रको अबलोकन गिाा िपाई ं
PSO को हैदसर्िले के कु रालाई बिी
Focus गनुा हुन्द्छ ?

चदल्िका गाडी बाट गररने अबलोकन

Protest Rally

Summary
• अबलोकन आंखाले मात्र गररने भदनए पदन सबै ईदन्द्रर्को
प्रर्ोग हुन्द्छ ।
• अबलोकन गररने Target को उपदस्िदि लामो समर्
नहुनसक्छ, त्र्सैले होदसर्ारी पुबाक अबलोकन गरी हाल्नुस
• अबलोकन गररएका ब्र्दि वा बस्िुको बारे मौदखक बणान
गरेर भन्द्िा लेखेर बदि िथ्र् संकलन गना सदकन्द्छ ।

Cont….
• अबलोकन पिाि िथ्र्लाई अदभलेदखकरण गनुाहोस ।
• Observation Operation मा जांिा Conceal Audio/
Video camera लान सदकन्द्छ ।
• महत्वपुणा Observation मा जांिा िनाव मुि भएर जानुहोस
• महत्वपुणा कु रालाई अदन्द्िममा पदन िोहो-र्ाई हेनुाहोस ।
• िपाईको आंखामा अदन्द्िम ८ आकृ दिको छार्ां रेकडा हुन्द्छ भन्द्ने
भनाई छ ।

सतमक्षा

धैर्ािापुबाक सुदन दिनु भएकोमा
धन्द्र्बाि

Observation skills (final) for pso

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Empfohlen

Empfohlen (20)

Observation skills (final) for pso