1. ETİK
Ahlaki olanın özünü ve felsefesini araştıran
ahlak bilimidir. Toplumda bir arada
yaşayabilmek için insanlara yol gösteren ahlak
normlarını içermektedir.
2. Etik, doğruyla yanlışı, haklıyla haksızı, iyiyle
kötüyü ayırt etmek ve doğru, haklı, iyi
olduğuna inandığımız şeyleri yapmaktır.
Yunanca bir kişinin esas yeri, yurdu anlamına
gelen ethos kavramından türetilmiş aynı
zamanda alışkanlıklar, birikim, töreler, adetler
de demektir.
3. Etik ve Ahlak
Etik evrensel olarak kabul gören kurallardır.
Ahlak ise bir insanın yaradılışı gereği
gerçekleştirdiği davranışları anlatır ve huy,
adet, alışkanlık anlamına gelmektedir.
4. ETİK TEORİLERİ
• Normatif Etik: İnsanların inanması gereken doğru
yanlışları ortaya koyarak ilkelerin ve normların
gelişmesidir.
• Meta Etik: Ahlaki yargıların nesnel veya kişiye göre
değişen kavramlar olduğudur.
• Betimleyici Etik: İnsan eylemini gözlemleyerek
eylemlerin sonuçlarını betimler.
5. SOSYAL MEDYA VE
ETİK
Sosyal medyanın insanların hayatlarına
girmesiyle özel yaşamın gizliliği başta olmak
üzere telif hakları, kullanıcıların çok fazla
reklamsal içeriğe maruz kalması, genel ahlaka
aykırı paylaşımlar gibi pek çok etik sorunlar
baş göstermiştir.
6. Etik sorunların temelinde sosyal medyaya
hiçbir kısıtlama, şart olmadan herkesin
girebilmesi ve paylaşımlar yapabilmesi vardır.
Bu paylaşımlar denetimden geçmediğinden etik
ihlaller oluşmaktadır.
7. Etik sorunların 3 nedeni vardır.
• Siyasi nedenler; Sosyal medyaya sansür
uygulanması veya denetim uygulaması etik
ihlallere neden olmaktadır.
• Ekonomik nedenler; Yoğun reklamsal
içeriğe maruz kalınması, haber ve reklam
ayrımının ortadan kalkması.
• Kültürel nedenler; Mahremiyetin çiğnenmesi
gibi pek çok konuda bilinç ve eğitim eksikliği
de nedenler arasındadır.
8. • Daha etkin bir kimlik ve veri doğrulama
sistemine gidilmeli.
• Filtre sistemiyle sahte profillerin önüne
geçilmeli.
• Verilerin ortak paylaşımda kopyalanmasına
sınırlama getirilmeli.
• Kullanıcı sözleşmesiyle birlikte etik
sözleşme getirilmeli.
Etik dışı davranışları önlemek için:
9. Sosyal medya etiğini kişi özdenetimiyle
sağlamalıdır. Yalan söylenmemeli, nefret
edilmemeli, paylaşımlar değerli yapılmalı,
küfür ve saygısızlıktan uzak durulmalı, uygun
bilgi paylaşımı yapılmalı, hatalar
düzeltilmekten kaçınılmamalı, özel hayata
saygı gösterilmeli ve gizli kalması gereken
bilgiler paylaşılmamalıdır.
10. BİLİŞİM ETİĞİ
Bilişim alanında uyulmasın gereken kuralları
tanımlayan yazılı ve yazılı olmayan kurallardır.
BİLİŞİM ETİĞİ = BİLGİSAYAR ETİĞİ + İNTERNET ETİĞİ
11. BİLGİSAYAR ETİĞİ
Bilgisayar etiği; sürekli gelişen bilgisayar
teknolojilerindeki kavram, politika ve değerler
arasındaki ilişkileri ele alan dinamik ve
karmaşık çalışma alanıdır.
12. 10 temel kuralı vardır:
• Bilgisayarı başkalarına zarar vermek için kullanma,
• Başka insanların bilgisayarındaki çalışmaları karıştırma,
• Başka insanların bilgisayarındaki dosyalarını karıştırma,
• Bilgisayarı hırsızlık için kullanma,
• Yalan bilgi yaymak için kullanma,
• Bedelini ödemediğin yazılımı kopyalama,
• Başkasının kaynaklarını izin almadan kullanma,
• Başka insanların entelektüel bilgilerini kendimize mal
etmeme,
• Yazılan programın sosyal hayata etkisi olmalı,
• Bilgisayarı saygı duyulacak ve hakkında bahsedilecek
şeyler için kullan.
13. İNTERNET ETİĞİ
İnternet etiği; internet üzerinde kabul
edilebilir ya da kabul edilemez davranışları
belirleyen kurallardır.
14. 10 temel kuralı vardır:
• İnsan olduğunu unutma,
• Normal hayatta olduğun gibi davranma,
• Sanal ortamdaki yerinin bilincinde ol,
• İnsanların erişim haklarına saygı göster,
• Güzel gör,
• Bilgilerini paylaş,
• Şiddetli tartışmalarda kontrolünü kaybetme,
• İnsanların özel hayatlarına saygı göster,
• Gücünü kötüye kullanma,
• İnsanların hatalarına karşı bağışlayıcı ol.
