2. Panimula
Noong Gitnang Panahon, ang Bibliya ang
pangunahing pinagbatayan ng mga Europeo ng
kaalaman tungkol sa daigdig.
3.
4. Rebolusyong Siyentipiko
Noong ika-16 siglo, naging higit na mapanuri ang mga
Europeo sa mga tradisyonal na kaalaman at katuruan
ng Simbahan
Nagsimulang magtanong ang tao tungkol sa
sansinukob.
5. REBOLUSYONG SIYENTIPIKO:
Mga Pagbabago sa Kaalaman sa Astronomiya
Noong Gitnang Panahon sa Europe, pinaniwalaan ng
mga Europeo ang sumusunod:
Ang daigdig ang sentro ng sansinukob.
Hindi gumagalaw ang daigdig.
Ang mga heavenly body ay bilog at napalilibutan ng
liwanag.
Umiikot ang mga heavenly body paikot sa daigdig sa isang
perpektong bilog.
Sa labas ng kalawakan matatagpuan ang kalangitan na
tirahan ng Diyos at ng mga kaluluwang nagkamit ng
kaligtasan.
Pinabulaanan nina Nicolaus Copernicus, Johannes Kepler, at
Galileo Galilei.
6. Rebolusyong Siyentipiko:
Ang Teoryang Heliocentric ni Copernicus
Nicolaus Copernicus - unang siyentistang
humamon sa teoryang geocentric nina Aristotle at Ptolemy
.
- isang Polish na astromer at
mathematician.
- sa kanyang teoryang
heliocentric o sun-centered, ang araw ay ang sentro ng
sansinukob.
- sa takot na maparusahan
minabuti niya na huwag ilathala ang kaniyang On the
Revolutions of the Heavenly Spheres. Ipinalimbag ito ng
kaniyang mga kaibigan noong 1543 bago ang kaniyang
kamatayan.
7.
8. Rebolusyong Siyentipiko:
Si Kepler at ang Paggalaw ng mga Planeta
Johannes Kepler- isang German astronomer at
mathematician na siyang nagwakas ng paniniwalang
gumagalaw ang mga planeta sa direksyong pabilog sa araw.
- nakadiskubre ng three laws of
planetary motion.
-ayon sa kaniya:
patambilog ang orbit na iniikutan ng mga heavenly body.
magkakaiba rin umano ang bilis ng pag-ikot ng mga ito.
9.
10. Rebolusyong Siyentipiko:
Si Galileo, ang Dakilang siyentista
Galileo Galilei- Italian astronomer, mathematician, at
physicist na itinuturing bilang unang modernong
siyentista na nagkamit ng bagong kaalaman sa
pamamagitan ng pagsusuri sa kaniyang kapaligiran.
- naimbento ang teleskopyo noong 1609.
Gamit ito napag-alaman niya na:
gumagalaw ang daigdig paikot sa araw.
hindi isang perpektong bilog ang buwan. Mayroon itong
mga bundok at lambak.
hindi lahat ng heavenly body ay gumagalaw paikot sa araw,
katulad ng mga buwan ng Jupiter.
11. Rebolusyong Siyentipiko:
Si Galileo, ang Dakilang siyentista
Mga Akda ni Galileo
The Starry Messenger- tungkol sa mga buwan ng Jupiter
Dialogue Concerning the Two Chief World Systems-
pinanigan niya ang teorya ni Copernicus, kaysa kay
Ptolemy
-Noong 1633, ipinatawag si Galileo ni Papa Urban VIII upang
harapin ang paglilitis sa Inquisition. Sa takot na
maparusahan ng kamatayan, napilitan siya na bawiin ang
kaniyang mga pahayag.
-Pagkaraan ng paglilitis, ipinagpatuloy niya ang pagsusulat
ng kaniyang mga pag-aaral.
-Namatay siya noong 1642 sa edad na 78 taong gulang.
12.
13. Rebolusyong Siyentipiko:
Si Newton at ang Gravity
Isaac Newton- isang English mathematician at
propesor na naglathala ng Mathematical Principles
of Natural Philosophy o “Principia”.
- pinagsama-sama niya ang mga
natuklasan nina Copernicus, Kepler, at Galileo sa
pagpapaliwanag ng tungkol sa puwersa na gumagabay
sa paggalaw ng daigdig at iba pang heavenly body sa
kalawakan- ang gravity.
14.
15. Rebolusyong Siyentipiko:
Ang Scientific Method
Ang Scientific Method ay ang sistematikong pagtitipon
ng mga datos at pagsusuri ng mga idea.
Pagtukoy sa
suliranin
Pagbuo ng
kongklusyon
Pagsusuri ng
datos
Pagsusuri ng
Hypothesis
Paggawa ng
Hypothesis
16. Rebolusyong Siyentipiko:
Ang Scientific Method
Francis Bacon- isang English na pilosopo, politiko,
at manunulat na kailangan bumuo ng kongklusyon
batay sa pag-aaral ng mga nakalap na datos
- pinaniniwalaan niya na sa
pamamagitan ng pag-unawa sa daigdig,
makapagkakamit ang tao ng kaalaman na para sa
ikabubuti ng tao.
17.
18. Rebolusyong Siyentipiko:
Ang Scientific Method
Rene Descartes- French mathematician at
pilosopong nagsasabing ang pag-iisip, at hindi ang
pakiramdam, ang daan sa pag-alam ng katotohanan.
- higit niyang pinagtuonan ang lohika
at matematika sa pag kamit ng karunungan.
- naging tanyag ang kanyang pahayag
na, “I think, therefore I am”, kung saan pinatunayan
niya ang kaniyang eksistensiya gamit ang katuwirang
siya ay nag-iisip.
22. Rebolusyong Siyentipiko:
Rebolusyon sa Daigdig ng Agham
Andreas Vesalius- hindi tinanggap ang mga pag-
aaral ni Galen sapagkat ibinatay ito sa hayop at hindi
sa tao.
- bagama’t ipinagbawalb ng
Simbahan, nag-dissect pa rin siya ng labi ng tao para
pag-aralan ang estruktura nito.
- inilathala noong 1543 ang On the
Fabric of the Human Body, na tumatalakay sa
human anatomy.
- pinasinungalingan ang idea ni
Galen na nagmumula ang pagdaloy ng dugo sa atay.
23.
24. Rebolusyong Siyentipiko:
Rebolusyon sa Daigdig ng Agham
William Harvey- inakda ang On the Motion of
the Heart and Blood, kung saan issinaad na:
a) dumadaloy ang dugo sa buong katawan;
b) ang puso ang nagpapadaloy ng dugo sa katawan;
c) magkatulad ang dugo na nasa vein at artery.
25.
26. Rebolusyong Siyentipiko:
Rebolusyon sa Daigdig ng Agham
Robert Hooke- inilathala noong 1665 ang
Micrographia, kung saan isinasaad niya ang kaniyang
pagkakatuklas ng cell gamit ang kaniyang imbensyong
microscope.
27.
28. Rebolusyong Siyentipiko:
Rebolusyon sa Daigdig ng Agham
Robert Boyle- tinaguriang “Ama ng Modernong
Chemistry”
- inakda ang The Sceptical Chymist,
kung saan hinamon niya ang idea ni Aristotle na
binubuo ang pisikal na daigdig ng apat na elemento-
lupa, hangin, apoy, at tubig.
- binubuo ang lahat ng bagay ng mas
maliliit, na nagsasama-sama sa iba’t ibang paraan.
29.
30. Rebolusyong Siyentipiko:
Rebolusyon sa Daigdig ng Agham
Joseph Priestly- nakatuklas ng chemical element
na oxygen. Tinawag niya itong “dephogisticated air”.
- noong 1774, naihiwalay niya ang isang
purong gas mula sa hangin.
31.
32. Rebolusyong Siyentipiko:
Rebolusyon sa Daigdig ng Agham
Antoine Laurent Lavoisier- tinaguriang
“Tagapagtag ng Modernong Chemistry”.
- inilarawan ang kalikasan
ng combustion bilang kombinasyon ng mga sangkap
na maaaring magliyab at ng hangin- partikular ng
oxygen.
33.
34.
35. Ang Enlightenment
Sa paggamit ng mga siyentista ng scientific method at
pangangatwiran , naisip din ng mga Europeo na
gamitin ang katwiran upang subuking ipaliwanag ang
kasalana ng tao at iba pang aspekto ng kaniyang
buhay.
Dahilan ito upang mailunsad ang Enlightenment o
Age of Reason.
Naganap ito sa pagitan ng mga taong 1600 at 1700.
36. Ang Enlightenment
Enlightenment at Pamahalaan
Thomas Hobbes, may- akda ng
Leviathan
John Locke, may-akda ng
Two Treaties of Government
•Nailunsad ang magkasalungat na ideang politikal ng mga English na sina:
37. Ang Enlightenment
Enlightenment at Pamahalaan
Kaisipan Hobbes Locke
Kalikasan ng tao Likas na makasarili ang tao. May kakayahan ang tao na
matuto mula sa karanasan at
sa pagpapaunlad ng sarili.
Karapatan ng tao Higit na mahalaga ang
kaayusan kaysa sa karapatan
ng tao.
3 likas na karapatan ng tao-
buhay, kalayaan, at
pagmamay-ari
Kapngyarihan ng
Pamahalaan
Ang pamahalaan ay dapat
magtangan ng nakakatakot
na kapangyarihan.
Lehitimo ang kapangyarihan
ng pamahalang may
pahintulot ng mamamayan.
Social Contract o
Kasunduang Panlipunan
May kasunduan ang
pamahalaang pananatilihin
ang kaayusan sa lipunan
kung isusuko sa kaniya ng
tao ang mga karapatan
Kasunduan ng pamahalaan
na pangalagaan ang
karapatan ng mga
mamamayan nito at may
karapatang mag-alsa ito
Uri ng Pamahalaan Monarkiya Nagsasariling pamahalaan
38. Ang Enlightenment
Enlightenment at Pamahalaan
Baron de Montesquieu o Charles de
Secondat- may-akda ng The Spirit of the Laws,
tatlong uri ng pamahalaan:
Republika: maliliit na estado
Despotismo: malalaking estado
Monarkiya:katamtamang laki na estado
39. Ang Enlightenment
Enlightenment at Pamahalaan
- isinulong din niya ang mga:
Separation of Powers- paghihiwalay ng
kapangyarihan sa pagitan ng tatlong sangay ng
pamahalaan: tagapagpaganap, tagapagbatas at
tagahukom.
Checks and Balances- pantay na kapangyarihan ng
tatlong sangay para maiwasan ang pagmamalabis ng
isa’t isa.
40.
41. Ang Enlightenment
Enlightenment at Pamahalaan
Francois Marie d’ Arouet o “Voltaire”
- isa sa pinakamaimpluwensiyang
pilosopong French.
- binatikos niya ang pamahalaan,
mga mahaerlika, at ang mga algad ng Simbahan, na
nagpamalas ng kalupitan at panatismo.
42.
43. Ang Enlightenment
Enlightenment at Pamahalaan
Jean Jacques Rousseau- isang nobelistang
French, likas na mabuti ang tao.
- naniwala na ang
mamamayan ang may kapangyarihang mamahala, at
ang sinumang maatasang mamuno ay dapat na
sundin ang pangkalahatang kagustuhan ng mga tao.
- itinaguyod ang isang
social contract sa pagitan ng malalayang mamamayan
na sama-samang nagpasiya upang bumuo ng
pamahalaan at ng lipunan.
44.
45. Ang Enlightenment
Enlightenment at Pamahalaan
Cesare Beccaria- isang Italian na tumuligsa sa
pang-aabuso sa katarungan.
- ang batas ay para sa
pagpapanatili ng kaayusang panlipunan, hindi upang
mapaghigantihan ang mga nagkasala.
- sa kaniyang aklat na On the
Crimes and Punishments, binatikos niya ang
pagpapahirap at ang pagparusa ng kamatayan.
46.
47. Ang Enlightenment
Enlightenment at Kababaihan
Mary Astell- isa sa nagtaguyod ng pagkakaroon ng
pantay na karapatan ng kababaihan sa edukasyon sa
akda niyang A Serious Proposal to the Ladies.
- tinuligsa niya ang hindi pantay na
katayuan ng mag-asawang babae at lalaki.
48.
49. Ang Enlightenment
Enlightenment at Kababaihan
Mary Wollstonecraft- sa akda niyang A
Vindication of the Rights of Woman, iginiit niyang
kailangan ng kababaihan ang edukasyon upang
maging mabuti.
- ipinahayag din niyang dapat
magkaroon ang kababaihan ng karapatang makilahok
sa politika.
50.
51.
52. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Naipalaganap ang kaisipang Enlightenment sa mga
salon at sa pamamagitan ng Encyclopedia.
Salon- pagtitipong ginanap ng mayamang kababaihan
sa Europe, partikular sa Paris.
Dito sila nagsaya sa mga pagtatanghal at
nagbahaginan ng kaisipan.
53. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Marie Therese Geoffrin Denis Diderot
•Sa tulong ni Geoffrin, nailabas ni Diderot ang Encyclopedia noong 1751-1772.
•Ang Encyclopedia ay kalipunan ng mga akda ng mga naliwanagan.
54. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Enlightenment at Sining
Neoklasikal- panahon ng sining, panitikan at
musikang Europeo.
Antonio Canova- eskultor na Italian na naglilok ng
marmol na estatwa ng Perseus with the Head of
Medusa at ang Napoleon.
Jacques Louis David- pintor na French na
gumuhit ng Oath of the Horatii at Death of
Socrates.
56. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Mga Kompositor
Johann Sebastian Bach- German composer at
organist na may likha ng Branderburg Concertos.
Franz Josef Haydn- kompositor na Austrian na
kinikilala bilang “Ama ng Symphony”.
George Frideric Handel- kompositor na English
na tanyag sa opera at oratorio, isang kompositor
musikal na nakabatay sa Bibliya.
58. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Mga Kompositor
Ludwig Van Beethoven- kompositor na German
na kinikilala bilang pinakadakilang kompositor na
nabuhay sa pagitan ng panahong klasikal at romantic.
Amadeus Mozart- kompositor na Austrian na may-
akda ng musika para sa ballet na Les Petits Riens.
60. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Ang mga Naliwanagang Monarko
Frederick II ng Prussia – taon ng
pamumuno 1740- 1786.
- tinagurian ang sarili bilang “unang
tagapaglingkod ng estado”.
- nagpatupad ng mga reporma sa kalayaan
sa pananampalataya, pagwawakas sa parusang
pagpapahirap, binawasan ang pagsensura, at pinagbuti
ang sistema ng edukasyon.
61.
62. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Ang mga Naliwanagang Monarko
Maria Theresa ng Austria- taon ng
pamumuno ay 1740-1780.
-sinubukang
itaguyod ang karapatan ng mga serf nula sa
mga panginoong maylupa.
- nagpatayo ng mga
paaralang elementarya.
- pinaunlad ang
komersiyo at agrikultura.
63.
64. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Ang mga Naliwanagang Monarko
Catherine the Great ng Russia- taon ng
pamumuno ay 1762-1796.
-bumuo ng komisyong susuri sa mga batas ng
imperyoalinsunod sa mga kaisipan nina Montesquieu
at Beccaria.
- nagmungkahing lansagin ang parusang
pagpapahirap at kamatayan.
65.
66. Paglaganap ng Kaisipang
Enlightenment
Ang mga Naliwanagang Monarko
Joseph II ng Holy Roman Empire- taon ng
pamumuno ay 1780-1790.
- ipinatupad
ang kalayaan sa pananampalataya at pamamahayag.
- nilimitahan
ang pribilehiyo ng mga maharlika.
- nagpatupad
bagama’t hindi naging matagumpay ang maraming
reporma, tulad sa paglansag ng piyudalismo at
pagbabayad ng salapi sa trabaho ng mga serf.
67.
68.
69. Astronomy Timeline
1543- Inilathala ni Copernicus
ang teoryang heliocentric.
1610-Natuklasan ni Galileo ang apat
na buwan ng Jupiter at mga
crater nito gamit ang teleskopyo.
70. Astronomy Timeline
1687- Inilathala ni Newton
ang kaniyang theory of
universal gravitation.
1705- Natuklasan ni Edmond Halley
ang pagbabalik ng Halley’s comet.
73. Astronomy Timeline
1969- Unang nakapaglakad sa
buwan sina Neil Armstrong at Buzz
Aldrin lulan ng Apollo 11.
1992- Tinanggap ng Simbahang
Katoliko ang paniniwala ni Galileo
na umiikot ang daigdig sa araw.
74. Astronomy Timeline
2000- Gumawa ng detalyadong
mapa ng daigdig ang Space Shuttle
Endeavor
2001- Natuklasan ng mga
Astronomer ang HD 28185 b, isang
exoplanet na maaaring nasa
habitable zone.