Jak przeprowadzić analizę finansową przedsiębiorstwa
1. TobiaszMalinski.pl – Informacje inwestycyjne wyprzedzające rynkowe trendy
Jak przeprowadzić analizę finansową
przedsiębiorstwa?
Autor niniejszego transkryptu: Tobiasz Maliński.
Licencja na rozpowszechnianie transkryptu: Creative Commons-
Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0
Polska
Warunki licencji: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/
Oryginalne nagranie zostało opublikowane dnia 6 czerwca 2012 roku w blogu TobiaszMalinski.pl.
Witam wszystkich, w dzisiejszym odcinku chciałbym pokazać coś co będzie
swoistym prezentem dla ludzi, którzy zasubskrybowali mój kurs mailingowy tutaj,
znajdujący się na blogu na temat wskaźników analizy finansowej czy sposobów
przeprowadzania analizy wskaźnikowej. Ponieważ w tym klipie zbiorę wszystkie
wskaźniki, które omówiłem nie tylko w kursie. Kurs jest tak naprawdę
uzupełnieniem mojej pierwszej książki – I ty możesz zostać Warrenem Buffettem, w
której pokazałem taki przykładowy arkusz różnego rodzaju wskaźników finansowych,
analizy finansowej, które mają bardzo dużą pojemność informacyjną. Ten zestaw
wskaźników pozwala bardzo szybkie zbadanie kondycji finansowej spółki giełdowej.
Ja zawsze mówię tak, że jest to taki zestaw 20% wskaźników, które dostarczają
80% informacji na temat spółki. Te wskaźniki, które omówiłem w kursie
mailingowym są uzupełnieniem tych wskaźników z książki i dostarczają bardziej
szczegółowych informacji. One pokazują coś czego na pierwszy rzut oka nie widać.
W niniejszym klipie pokażę jak ocenić kondycję finansową spółki z wykorzystaniem
pełnego kompletu wskaźników – tych które omówiłem w książce oraz tych, które
omówiłem w kursie mailingowym. Zatem osoby, które wzięły udział w kursie będą
szczególnie mam nadzieję zainteresowane wiedzą, którą w tym nagraniu pokażę. To
nagranie jest takim swoistym tutorialem. Nagranie ma za zadanie pokazać jak
całościowo interpretować wartości tych wszystkich wskaźników, które tutaj
poruszyłem w ramach bloga i w ramach książek, jak interpretować ich zmiany w
czasie.
Analizy dokonam z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego tego z Google'a,
udostępnię go oczywiście, a pod nagraniem jest link, z którego można ten arkusz
sobie pobrać. Można zapisać go sobie w formacie Excela. Wszystkie formuły są
powprowadzane. On składa się z dwóch części. W części pierwszej – to jest ta
pierwsza część – majątek i kapitały, wyniki finansowe, aż tutaj do zatrudnienia
rocznego. To jest ta część, w której wprowadza się dane finansowe ze
sprawozdania rocznego. Jak widać, tych danych nie jest wcale dużo, ich jest mało
jak na analizę finansową. Wyjątkiem tutaj jest pozycja zysk netto ze sprzedaży,
którą można wprowadzić ręcznie, natomiast ja wprowadziłem formułę, która wylicza
tę wielkość poprzez odjęcie od przychodów ze sprzedaży wielkości kosztu własnego
sprzedaży. Skąd się, co to są za pojęcia koszt własny sprzedaży, wartość
początkowa środków trwałych itd., to wyjaśniam w kursie mailingowym, darmowym
1
2. TobiaszMalinski.pl – Informacje inwestycyjne wyprzedzające rynkowe trendy
oczywiście, do którego dołączam jeszcze książkę,
darmowego ebooka, którego napisaliśmy wspólnie
ze znajomymi bloggerami. Tam pokazuję dokładnie
skąd te poszczególne dane ze sprawozdania
finansowego wziąć i jak interpretować każdy
wskaźnik z osobna. Tu pokażę jak interpretować
te wskaźniki łącznie.
Dane finansowe, które tutaj wykorzystałem są
to dane spółki Lotos. Są to jednostkowe dane za
rok 2010 i 2011. Za dłuższy czasu tego nie
robiłem, bo analizy strasznie by się wydłużyła.
Te dwa lata są wystarczające na potrzeby tego
przykładu. I zacznijmy, tutaj od interpretacji
poszczególnych wskaźników, mamy sekcję wskaźników. Podzieliłem je na kilka grup:
rentowności,
płynności,
aktywów obrotowych,
zadłużenia, których jest chyba najwięcej łącznie ze wskaźnikami aktywów
obrotowych,
majątkowe, też jest sporo,
i wskaźniki kosztów, których jest najmniej.
Zacznijmy od tego co jest najważniejsza dla inwestora giełdowego –
wskaźników rentowności. Rentowność kapitału własnego spadła – z prawie 8% do
trochę więcej jak 5%. Zmiana niekorzystna zdecydowanie. W ogóle spadek
rentowności jest spadek niekorzystną. Rentowność aktywów również się obniżyła,
co oznacza, że każda złotówka majątku generuje relatywnie mniej zysku netto.
Wskaźnik ROS to rentowność sprzedaży. To jest ta marża na sprzedaży, którą
omówiłem w książce I Ty możesz zostać Warrenem Buffettem – to są równoważne
oznaczenia. Rentowność operacyjna i rentowność zysku netto to są właśnie – marżę
operacyjne, marże zysku netto. Jak widać wartości wszystkich rentowności spadły
w roku 2011 w stosunku do roku 2010. Wniosek? Efektywność gospodarowania
środkami majątkowymi spółki się zmniejszyła.
Wskaźniki płynności. Płynność bieżąca na poziomie stałym. W granicach
takiej książkowej wartości, około 1,5, nieco poniżej, ale bezpieczna wartość.
Płynność szybka na poziomie 0,43, dobra wartość tego wskaźnika. Płynność
gotówkowa na poziomie 3% i 2%, tu jest trochę za mało. O płynności gotówkowej
się mówi, że on powinien wynosić od 10% do 20%. Tutaj mamy odpowiednio 3% i 2%.
Wskaźnik rentowności cashflow. Ten wskaźnik omawiałem na blogu akurat. Choć
nazywa się on wskaźnikiem rentowności, on mierzy płynność, bo tak naprawdę
pokazuje ile jest zysku w zysku. Uzyskuje się go poprzez podzielenie przepływu
pieniężnego z działalności operacyjnej przez zysk netto. Ten wskaźnik pokazuje
jaką część zysku netto stanowi przepływ z działalności operacyjnej. Tu widzimy,
że w roku 2010 stanowił 60%, co znaczy, że 60% zysku netto wpłynęło kasowo do
przedsiębiorstwa, do spółki. W roku 2011 45%. Każdy spadek wartości tego
wskaźnika nie jest spadkiem pożądanym. Jednak tutaj widać, że połowa mniej
więcej tych pieniędzy, należnych kasowo, do spółki spływa. Więc jest to sytuacja
pozytywna. Wartość wskaźnika rentowności cashflow oraz ogólnie wskaźników
płynności należałoby porównywać z wartościami branżowymi, z tego względu, że
wysoki poziom wskaźnika płynności bieżącej na poziomie 3 lub 4 razy nie musi
wcale oznaczać, że mamy nadpłynność jeśli w branży to jest zjawisko normalne.
Tak samo rentowność cashflow – w branży rolnej mamy rentowność na poziomie 20%
czy 30% i to nie jest problem tylko to jest normalne, taka jest po prostu
specyfika tej branży. Tu by trzeba było porównać te wskaźniki z wartościami
2
3. TobiaszMalinski.pl – Informacje inwestycyjne wyprzedzające rynkowe trendy
branżowymi.
Rotacja zapasów – z 87 do 75 dni spadła –
pozytywna zmiana. Cykl inkasa należności 35 – 30
dni, do miesiąca należności są ściągane,
stabilny wskaźnik. Cykl spłaty zobowiązań w
granicach 80 dni, dobra wartość. Cykl konwersji
gotówki około miesiąca, czyli na około miesiąc
spółka musi się posiłkować zewnętrznym
finansowaniem. Wskaźnik polityki kredytowej –
0,39 – poniżej jedności to wartość pozytywna, co
znaczy, że należności są ściągane szybciej niż
spłacane są zobowiązania. I należności
nieściągalne – tutaj to może zmienię na
należności przeterminowane, bo nie każde należności przeterminowane są uznawane
za nieściągalne. Akurat w Lotosie wartość należności przeterminowanych nie
została objęta odpisem aktualizującym, więc spółka oczekuje, że te pieniądze
należne wpłyną, dlatego nie stworzyła ona odpisów aktualizujących na te
należności. Widać, że udział należności przeterminowanych w należnościach ogółem
wzrósł – 0,07% do prawie 2% w roku 2011. Zmiana dość spora i udział należności
przeterminowanych w przychodach wzrósł z 0,01% do 0,16%. Choć wartość wzrosła
nie jest to wartość duża, nie zagraża spółce. Ten wskaźnik – udział należności
przeterminowanych w przychodach – jest chyba nawet lepszy, bo on pokazuje jaki
procent przychodów ze sprzedaży jest przeterminowany. I im większy tym gorzej.
Ja myślę, że do 10% można byłoby na to przymknąć oko, wyżej mogłyby się zacząć
problemy.
I wskaźniki zadłużenia. Zadłużenie krótkoterminowe kapitału własnego
widać, że jest spore – 73%, wzrosło do 96% w roku 2011. W 73% kapitał własny
jest zadłużony krótkoterminowo. Długoterminowe zadłużenie kapitału własnego jest
podobne, spółka jest zadłużona. Łączne zadłużenie przekracza wartość kapitału
własnego – od prawie 150% do ponad 180% wzrosło w roku 2011 w stosunku do roku
2010. Lotos jest zadłużony w związku z wydatkami inwestycyjnymi. Zadłużenie
jednak jest wysokie. Wskaźnik samofinansowania mamy na poziomie...może najpierw
tak. Wskaźnik przekładni kapitałowej dla przypomnienia to jest suma zobowiązań
krótko – i długoterminowych przez kapitał własny. To jest w sumie ten sam
wskaźnik, jak go mogę nawet wyrzucić, co całkowite zadłużenie kapitału własnego.
To jest ten sam wskaźnik więc tamten wyrzuciłem. Widać, że całkowite zadłużenie
przekracza od 1,5 raza do 1,5 raza kapitał własny, a wskaźnik samofinansowania
jest odwrotnością tego wskaźnika. Wartość kapitału własnego to 68%, czy 68% do
50% wartości zobowiązań, kapitału obcego, w ten sposób. Wskaźnik ogólnego
zadłużenia, wskaźnik zadłużenia długoterminowego i wskaźnik pokrycia zobowiązań
one odnoszą się do aktywów. Te wskaźniki tutaj mamy – raz, dwa, trzy, cztery,
odnosiły się do pasywów, a ten do aktywów się odnoszą. Wskaźnik ogólnego
zadłużenia wzrósł, majątek jest w większym stopniu zadłużony, mniej korzystna
zmiana.
No i wskaźniki majątkowe, wskaźnik unieruchomienia majątku, jako wskaźnik,
jako relacja aktywów trwałych do obrotowych. Tutaj będzie wartość tego wskaźnika
w spółkach produkcyjnych przekraczać 100%. Elastyczność majątku wzrosła w roku
2011 w stosunku do roku 2010, pozytywna zmiana. Wskaźnik umorzenia środków
trwałych – środki trwałe są umorzone tutaj, zużyte w niewielkiej – poniżej 5% -
w niewielkiej części. Natomiast wartość netto środków trwałych stanowi tutaj w
roku 2010, ponad 50% wartości brutto, w roku 2011 się poprawiła – 80% wartości
początkowej środków trwałych, więc majątek Lotosu jest mało zużyty. Nic
dziwnego, spółka się zadłużyła zainwestowała więc majątek musi być nowy. I
3
4. TobiaszMalinski.pl – Informacje inwestycyjne wyprzedzające rynkowe trendy
wskaźnik obrotowości majątku tutaj powyżej 100%,
akurat pozytywna zmiana i wzrost w czasie do
165% i to oznacza, że każda kolejna złotówka
majątku generuje więcej przychodów, przychodów
ze sprzedaży. I pokrycie aktywów, tutaj aktywów
trwałych kapitałem, wpierw to jest pokrycie
kapitałem własnym, a drugi stopień pokrycia,
kapitałem stałym – w 70% i 120%-130%. Wartości
tych wskaźników są stabilne.
Wskaźniki kosztów. Udział kosztu własnego ze
sprzedaży w przychodach ze sprzedaży na bardzo
wysokim poziomie jeszcze wzrósł – niekorzystna
zmiana, im mniej kosztów w przychodzie tym
lepiej. Wzrosła wydajność sprzedaży na jednego zatrudnionego z 13 mln zł do 30
mln zł w roku 2011 i jest to zmiana pozytywna.
Cóż można powiedzieć na temat kondycji finansowej spółki Lotos na
podstawie tych wskaźników finansowych:
wysokie zadłużenie,
gorsza rentowność w roku 2011 w stosunku do roku 2010,
płynność niezła,
zarządzanie aktywami obrotowymi bardzo skuteczne, sprawne, stabilne
przede wszystkim,
czy majątku ogólnie wystarczy na pokrycie różnego rodzaju zobowiązań? W
przypadku Lotosu majątku ogólnie wystarczy, szczególnie aktywów trwałych
na pokrycie zobowiązań długoterminowych i środki trwałe są nowe, bo
wskaźniki umorzeń przyjmują tutaj wartości niskie.
Taka mała dygresja, chcę pokazać coś na co można się w sprawozdaniach
finansowych złapać, szczególnie tymi które są zgodne z MSR/MSSF. Ciekawa rzecz –
do arkusza tutaj, potrzebna jest wielkość kosztu własnego sprzedaży, ale to nie
jest ten koszt własny sprzedaży. Często w sprawozdaniach zgodnych z MSR/MSSF,
ten koszt własny sprzedaży, który tutaj zaznaczyłem jest tak naprawdę kosztem
wytworzenia sprzedanych wyrobów. Czy tak jest naprawdę? Zerknijmy do noty 12.4.,
żeby się przekonać, że rzeczywiście tak jest – mamy koszty według rodzajów,
które są podzielone na kolejne kategorie, które są podzielone na różne
kategorie. Koszt własny sprzedaży zawsze, ja to mówiłem w kursie, jest sumą
trzech wielkości:
kosztu wytworzenia sprzedanych wyrobów, czyli tego co tu niefortunnie
nazwano kosztem własnym sprzedaży,
kosztów sprzedaży,
oraz kosztów zarządu.
Te trzy pozycje – ta pozycja plus ta plus ta, to jest koszt własny
sprzedaży i taką pozycję zsumowaną wpisałem tutaj do arkusza kalkulacyjnego. To
taka mała dygresja, żeby się nie pomylić.
Analiza finansowa jest, czyli te wskaźniki, które omówiłem w kursie i w
książce, one są do zastosowania praktycznego bardzo szybkie i wygodne, tym
bardziej jeśli ma się przygotowany taki arkusz kalkulacyjny. Przepisanie tych
danych ze sprawozdania finansowego nie zajmuje dużo czasu. Jak bym radził w ten
sposób robić – selekcjonować spółki po rentowności, szczególnie kapitału
własnego. Brać te które mają najwyższą rentowność, stabilną rentowność, co też
pokazałem ostatnio na blogu. Link do posta, w którym omówiłem spółki z najwyższą
rentownością znajduje się pod tym klipem. Tych spółek z wysoką i stabilną
4
5. TobiaszMalinski.pl – Informacje inwestycyjne wyprzedzające rynkowe trendy
rentownością nie jest dużo. Więc samo ROE nam
zawęża ilość spółek na giełdzie do grona 15-20
podmiotów. Można potem wyselekcjonować według
własnego uznania podmioty z niskim zadłużeniem,
z niskimi marżami itd. Jak sobie zawęzimy do
mniej niż 10 to dopiero wtedy warto się
przyjrzeć bliżej i robić dla najciekawszych
podmiotów taką pełną analizę finansową, to jest
de facto analiza wskaźnikowa. Jak interpretować
zmiany w czasie, jak zrobić analizę taką, no
pionowa tu akurat bilansu była tutaj pokazana,
te wszystkie wskaźniki zadłużenia i majątkowe to
do analizy pionowej się odnoszą. Pokażę jak
przeprowadzić analizę poziomą bilansu, jak
ocenić zmiany w czasie pewnych wartości tych wartości surowych sprawozdawczych.
Jak obliczyć dynamikę, tempo, odchylenia względne i bezwzględne, to pokażę w
innym klipie.
Dziękuję za uwagę i zapraszam wszystkich słuchaczy do
polubienia mojej strony na Facebooku. Tam na bieżąco zamieszczam
linki do różnych postów i informacji związanych ze spółkami
giełdowymi. Zatem dziękuję za uwagę i do usłyszenia w kolejnych
nagraniach.
TobiaszMalinski.pl na Facebooku
5